МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1 АРНАЙЫ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
1.1 Тапсырма қойылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 8
1.2 Алгоритмді сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 11
1.3 Бағдарламаны жасақтау кезеңдері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 12
2 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
2.1 Жобаны жасау және енгізуге кететін шығындарды есептеу ... ... ... ... . 20
2.2 Қажетті техникалық жабдықтарға кететін шығындар ... ... ... ... ... ... ... 21
3 ЕҢБЕКТІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ ... ... .. 24
3.1 Еңбек қорғаудың заңдары және жалпы принциптері ... ... ... ... ... ... ... .. 24
3.2 Есептеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
3.3 Дербес компьютермен жұмыс істеу қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 36
3.4 Электр тогының адам организміне әсер етуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 37
3.5 Қоршаған ортаны қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.6 Компьютермен жұмыс істеген кезде өрт қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... .. 38
38
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 42
ҚОСЫМША1. Бағдарлама листингі
ҚОСЫМША2. CD диск
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1 АРНАЙЫ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
1.1 Тапсырма қойылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 8
1.2 Алгоритмді сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 11
1.3 Бағдарламаны жасақтау кезеңдері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 12
2 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
2.1 Жобаны жасау және енгізуге кететін шығындарды есептеу ... ... ... ... . 20
2.2 Қажетті техникалық жабдықтарға кететін шығындар ... ... ... ... ... ... ... 21
3 ЕҢБЕКТІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ ... ... .. 24
3.1 Еңбек қорғаудың заңдары және жалпы принциптері ... ... ... ... ... ... ... .. 24
3.2 Есептеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
3.3 Дербес компьютермен жұмыс істеу қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 36
3.4 Электр тогының адам организміне әсер етуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 37
3.5 Қоршаған ортаны қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.6 Компьютермен жұмыс істеген кезде өрт қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... .. 38
38
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 42
ҚОСЫМША1. Бағдарлама листингі
ҚОСЫМША2. CD диск
КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта жаңа техникалық құралдарды оқу процесіне мақсатты және жүйелі ендіруге, әрі қолдануға ерекше көңіл аударылуда. Компьютерлік технологиялардың ерекшеліктері мен мүмкіндіктері аса мол. Компьютер архитектурасын оқытудың маңыздылығы – бұл ғылымның тек ЭЕМ-ды пайдалану мүмкіндіктері мен олардың жұмыс істеу принциптерін түсіндіріп қана қоймай, қоғамдық өмірде және адамдар арасында компьютердің құрылымдық заңдылықтары мен тәсілдері туралы мәліметтер беру болып табылады.
Microsoft Access XP-деректер қорын басқарудың кәсіптік бағдарламасы. Оның көмегімен әртүрлі ақпараттарды жүйелендіруге және жинақтауға, таңдалған критерилері бойынша объектілерді сұрыптауға және іздеуге, деректерді енгізу үшін өзімізге ыңғайлы формаларды құруға және керемет дайындаулы есептерді нәтижелері бар болатын жазулар негізінде генерациялауға болады. Access бір уақытта бірнеше пайдаланушылардың деректерге енуіне рұқсат беруді қамтамасыз етеді.
Менің дипломдық жобамның тақырыбы «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» тақырыбында электронды оқулық.
Деректер қоры — бұл деректерді басқаруда, оларды таңдауды, сұрыптауды және басқада әрекеттерді жүзеге асыратын бағдарламалық модульдерді және ақпараттардың үлкен көлемдерін сақтау үшін арналған құрлымдар жиынтығы. Деректер қорында ақпараттар бір немесе бірнеше кестелерде сақталады. Деректерге толтырылған кез-келген кесте бірінен соң бірі орналасқан бір типті жазбалар жиынтығынан тұрады. Олар деректерді қосуға, жоюға және өзгертуге болатын кесте жолдарын ұсынады. Әрбір жазба аттары бар, әртүрлі туылған жылдан бастап тағам мәзірлерінің түсіндірмесімен аяқтауға болатын ақпараттарды сақтауға арналған өрістердің немесе ұяшықтардың жиынтығы болып табылады. Әртүрлі жазбалардан тұратын бірдей типті бағандар кестелердің өрістерін құрайды.
Бір кестенің жазбалары басқа кестенің деректеріне сілтеме жасай алады, мысалы, тауарлар тізімі бар кестеде тауарларды өндірушілер анықтамаларымен олардың мекен-жайлары және басқада реквезиттеріне сілтеме сақталуы мүмкін. Сонымен бірге, әртүрлі тауарларға тиісті жазбалар бір өндірушіні көрсетуі мүмкін. Мұндай кестелердің арасындағы қатынастарды байланыс деп атаймыз.
Деректер қорының басқа модулдері кестелерде сақталған ақпараттарды өңдеу үшін арналған. Сұраныс көмегімен белгілі бір шарттарға жауап беретін деректерді таңдау жүргізіледі. Формалар ақпаратты қабылдау және форматтап енгізу үшін арналған. Есептер түрлі-түске түрлендірілген тақырыбы бар, бөлімдерге және ішкі бөлімшелерге бөлінген жазбалар тізімін (принтерге) шығаруды қамтамасыз етеді.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі:
Білім берудің кез келген саласында «Электрондық оқулықтарды» пайдалану оқушылардың және студенттердің танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай жасайды.
Дипломдық жоба мақсаты:
Front Page ортасында «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» тақырыбында электрондық оқулық құралын құру.
Дипломдық жоба тапсырмалары:
1. Электрондық оқулыққа жүйелік талапты қалыптастыру;
2. Front Page редакторының мүмкіндіктерін талдау;
3. «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» бойынша материалдарды саралау;
4. Жинақталған материалдар негізінде электрондық оқулық жасау.
Дипломдық жоба объектісі:
FrontPage ортасында «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» тақырыбында электрондық оқулық құралын құру.
Дипломдық жоба құрылымы:
Кіріспе, теориялық және зертханалық бөлімнен, қорытындыдан, тесттен, бейнероликтен және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспеде диплом жұмысының мақсаты, өзектілігі және құрылымы берілген. Теориялық бөлімде электрондық оқулықты пайдалану және оған қойылатын талаптар туралы жалпы түсінік, «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» бойынша дәрістер қарастырылған. Сонымен қатар Front Page ортасында бағдарламалау бойынша құрылған электрондық оқулық құралының мазмұны мен оның жұмыс істеу мақсаты көрсетілген.
Практикалық бөлімінде «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» тақырыбында зертханалық жұмыстар берілген.
Оқыту құралы дегеніміз жаңа білімді меңгеру үшін оқытушы мен студенттің пайдаланатын материалдық немесе идеалдық нысаны.
Оқыту құралдары оқыту әдістерімен әрқашан үйлесімділікте болады. Себебі, оқыту әдістері «қалай оқыту керек?» деген сұраққа жауап беретін болса, оқыту құралдары «немен (ненің көмегімен) оқыту керек?» сұрағына жауап іздейді.
Оқытушының оқыту құралдары туралы білімі мен оларды оқыту үдерісінде қолдана білу шеберлігі пәнді оқытудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.
Қазіргі ақпараттық қоғамның дамуына сай білім беру үдерісінде компьютерлік техниканың қолданылуы ерекше орынға ие. Осыған байланысты оқыту құралдарының қатарын жаңа ақпараттық оқыту құралдарымен толықтыруға болады.
Материалдық оқыту құралдарына оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдар, модельдер, көрнекілік құралдары, оқу-тәжірибелік құралдар, электрондық оқыту құралдары т.б. жатады. Идеалдық оқыту құралдарына бұрын игерілген, жаңа білімді игеруге қолданылатын білім мен біліктіліктер жатады.
Оқытудың ақпараттық құралдары – оқытуда білім берудің көптеген қызметін атқаратын, компьютердің көмегімен оқу ақпаратын сақтау, өңдеу және берудің электрондық құралдары. Оқытудың ақпараттық құралдары оқу ақпаратының көзі бола алады, оқытушының әзірлеген бағдарламасы бойынша білім алушылардың танымдық қызметін басқарады, оқытудың нәтижесін бақылайды, білім алушыға жекелеме көмек береді, өз бетімен білім толықтырғысы келетіндер үшін қосыша әдебиеттерге сілтеме бере алады, білім алушының бойында шығармашылық қабілеттіктерін және танымдық қызығушылықтарын арттырады, оқудың жағымды мотивтерін қалыптастырады.
Қазіргі уақытта жаңа техникалық құралдарды оқу процесіне мақсатты және жүйелі ендіруге, әрі қолдануға ерекше көңіл аударылуда. Компьютерлік технологиялардың ерекшеліктері мен мүмкіндіктері аса мол. Компьютер архитектурасын оқытудың маңыздылығы – бұл ғылымның тек ЭЕМ-ды пайдалану мүмкіндіктері мен олардың жұмыс істеу принциптерін түсіндіріп қана қоймай, қоғамдық өмірде және адамдар арасында компьютердің құрылымдық заңдылықтары мен тәсілдері туралы мәліметтер беру болып табылады.
Microsoft Access XP-деректер қорын басқарудың кәсіптік бағдарламасы. Оның көмегімен әртүрлі ақпараттарды жүйелендіруге және жинақтауға, таңдалған критерилері бойынша объектілерді сұрыптауға және іздеуге, деректерді енгізу үшін өзімізге ыңғайлы формаларды құруға және керемет дайындаулы есептерді нәтижелері бар болатын жазулар негізінде генерациялауға болады. Access бір уақытта бірнеше пайдаланушылардың деректерге енуіне рұқсат беруді қамтамасыз етеді.
Менің дипломдық жобамның тақырыбы «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» тақырыбында электронды оқулық.
Деректер қоры — бұл деректерді басқаруда, оларды таңдауды, сұрыптауды және басқада әрекеттерді жүзеге асыратын бағдарламалық модульдерді және ақпараттардың үлкен көлемдерін сақтау үшін арналған құрлымдар жиынтығы. Деректер қорында ақпараттар бір немесе бірнеше кестелерде сақталады. Деректерге толтырылған кез-келген кесте бірінен соң бірі орналасқан бір типті жазбалар жиынтығынан тұрады. Олар деректерді қосуға, жоюға және өзгертуге болатын кесте жолдарын ұсынады. Әрбір жазба аттары бар, әртүрлі туылған жылдан бастап тағам мәзірлерінің түсіндірмесімен аяқтауға болатын ақпараттарды сақтауға арналған өрістердің немесе ұяшықтардың жиынтығы болып табылады. Әртүрлі жазбалардан тұратын бірдей типті бағандар кестелердің өрістерін құрайды.
Бір кестенің жазбалары басқа кестенің деректеріне сілтеме жасай алады, мысалы, тауарлар тізімі бар кестеде тауарларды өндірушілер анықтамаларымен олардың мекен-жайлары және басқада реквезиттеріне сілтеме сақталуы мүмкін. Сонымен бірге, әртүрлі тауарларға тиісті жазбалар бір өндірушіні көрсетуі мүмкін. Мұндай кестелердің арасындағы қатынастарды байланыс деп атаймыз.
Деректер қорының басқа модулдері кестелерде сақталған ақпараттарды өңдеу үшін арналған. Сұраныс көмегімен белгілі бір шарттарға жауап беретін деректерді таңдау жүргізіледі. Формалар ақпаратты қабылдау және форматтап енгізу үшін арналған. Есептер түрлі-түске түрлендірілген тақырыбы бар, бөлімдерге және ішкі бөлімшелерге бөлінген жазбалар тізімін (принтерге) шығаруды қамтамасыз етеді.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі:
Білім берудің кез келген саласында «Электрондық оқулықтарды» пайдалану оқушылардың және студенттердің танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай жасайды.
Дипломдық жоба мақсаты:
Front Page ортасында «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» тақырыбында электрондық оқулық құралын құру.
Дипломдық жоба тапсырмалары:
1. Электрондық оқулыққа жүйелік талапты қалыптастыру;
2. Front Page редакторының мүмкіндіктерін талдау;
3. «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» бойынша материалдарды саралау;
4. Жинақталған материалдар негізінде электрондық оқулық жасау.
Дипломдық жоба объектісі:
FrontPage ортасында «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» тақырыбында электрондық оқулық құралын құру.
Дипломдық жоба құрылымы:
Кіріспе, теориялық және зертханалық бөлімнен, қорытындыдан, тесттен, бейнероликтен және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспеде диплом жұмысының мақсаты, өзектілігі және құрылымы берілген. Теориялық бөлімде электрондық оқулықты пайдалану және оған қойылатын талаптар туралы жалпы түсінік, «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» бойынша дәрістер қарастырылған. Сонымен қатар Front Page ортасында бағдарламалау бойынша құрылған электрондық оқулық құралының мазмұны мен оның жұмыс істеу мақсаты көрсетілген.
Практикалық бөлімінде «МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс» тақырыбында зертханалық жұмыстар берілген.
Оқыту құралы дегеніміз жаңа білімді меңгеру үшін оқытушы мен студенттің пайдаланатын материалдық немесе идеалдық нысаны.
Оқыту құралдары оқыту әдістерімен әрқашан үйлесімділікте болады. Себебі, оқыту әдістері «қалай оқыту керек?» деген сұраққа жауап беретін болса, оқыту құралдары «немен (ненің көмегімен) оқыту керек?» сұрағына жауап іздейді.
Оқытушының оқыту құралдары туралы білімі мен оларды оқыту үдерісінде қолдана білу шеберлігі пәнді оқытудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.
Қазіргі ақпараттық қоғамның дамуына сай білім беру үдерісінде компьютерлік техниканың қолданылуы ерекше орынға ие. Осыған байланысты оқыту құралдарының қатарын жаңа ақпараттық оқыту құралдарымен толықтыруға болады.
Материалдық оқыту құралдарына оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдар, модельдер, көрнекілік құралдары, оқу-тәжірибелік құралдар, электрондық оқыту құралдары т.б. жатады. Идеалдық оқыту құралдарына бұрын игерілген, жаңа білімді игеруге қолданылатын білім мен біліктіліктер жатады.
Оқытудың ақпараттық құралдары – оқытуда білім берудің көптеген қызметін атқаратын, компьютердің көмегімен оқу ақпаратын сақтау, өңдеу және берудің электрондық құралдары. Оқытудың ақпараттық құралдары оқу ақпаратының көзі бола алады, оқытушының әзірлеген бағдарламасы бойынша білім алушылардың танымдық қызметін басқарады, оқытудың нәтижесін бақылайды, білім алушыға жекелеме көмек береді, өз бетімен білім толықтырғысы келетіндер үшін қосыша әдебиеттерге сілтеме бере алады, білім алушының бойында шығармашылық қабілеттіктерін және танымдық қызығушылықтарын арттырады, оқудың жағымды мотивтерін қалыптастырады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. Компьютерная технология обучения:словарь-справочник/Под редакцией В. Ю. Гриценко, А. М. Довгялло, А. Я. Савельева-К.: «Накова думка», 1992
2. Нұрғалиева Г. Қ. Электрондық оқулықтар – мұғалім мен оқушы арасындағы әрекетттестікті гуманизациялау құралы// «Информатика негіздері» республикалық журналы, №2, 2002.- 2-3 б.
3. Тажигулова А. И. Конструирование электронных учебников//Научно-практический журнал «Информационные технологии в Казахстане», №1, 2000.- С. 42-43.
4. Виштынецский Е. И., Кривошеев А. О. Вопросы применения информационных технологий в сфере образования и обучения//Информационныетехнологии, 1998, №2 – с. 32-36.
5. Сливина Н. А., Фомин С. С. Компьютерное учебное пособие «Высшая математика для инженерных специальностей»//КомпьютерПресс.- 1997.- №8.- с.72-77.
6. С.Т. Тынымбаев Вычислительные машины, системы, комплексы и сети. Учебник для вузов. 2-ое издание. - Алматы: Рауан, 1997,-Зббс.
7. С. Симонович, Г. Евсеев, А. Алексеев. «Общая информатика» Инфорком-Пресс, 1998
8. Ю.В.Новиков, Д.Г. Карпенко Аппаратура локальных сетей. Функции, выбор, разработка. - М.: ЭКОМ, 1998, -228с.
9. Н.В.Олифер, В.Б. Олифер Компьютерные сети. Принципы, технологии, протоколы. - СПб.: Издательство "Питер", 1999,-672с.
10. Ж.С.Сарыпбеков, А.Ч.Трумов, Б.К. Курманов Модели и методы проектирования ЛВС. Уч. пособие. - Алматы, КазПТИ, 1989, -106с.
11. СуперЭВМ. Аппаратная и программная организация. Под ред. С.Ферибаха. -М.: Мир, 1991,-320с.
12. Тимоти Паркер. TCP/IP. Освой самостоятельно. - М.: БИНОМ, 1997 ж.
13. Зельдин Е.А. Центральный усройсво управление - М.: Энергоатомиздат, 1983.
14. Агаханян Т.М., Плеханов С.П. Интегральные триггеры устройств автоматики. - М.: Машиностроение, 1978.
15. Дж. Ф. Уэйкерли. Проектирование цифровых устройств. В 2-х т. 2. М Постмаркет, 2002.
16. http://www.intuit.ru/
17. http://www.cursovic.com/
18. http://.yandex.ru/
1. Компьютерная технология обучения:словарь-справочник/Под редакцией В. Ю. Гриценко, А. М. Довгялло, А. Я. Савельева-К.: «Накова думка», 1992
2. Нұрғалиева Г. Қ. Электрондық оқулықтар – мұғалім мен оқушы арасындағы әрекетттестікті гуманизациялау құралы// «Информатика негіздері» республикалық журналы, №2, 2002.- 2-3 б.
3. Тажигулова А. И. Конструирование электронных учебников//Научно-практический журнал «Информационные технологии в Казахстане», №1, 2000.- С. 42-43.
4. Виштынецский Е. И., Кривошеев А. О. Вопросы применения информационных технологий в сфере образования и обучения//Информационныетехнологии, 1998, №2 – с. 32-36.
5. Сливина Н. А., Фомин С. С. Компьютерное учебное пособие «Высшая математика для инженерных специальностей»//КомпьютерПресс.- 1997.- №8.- с.72-77.
6. С.Т. Тынымбаев Вычислительные машины, системы, комплексы и сети. Учебник для вузов. 2-ое издание. - Алматы: Рауан, 1997,-Зббс.
7. С. Симонович, Г. Евсеев, А. Алексеев. «Общая информатика» Инфорком-Пресс, 1998
8. Ю.В.Новиков, Д.Г. Карпенко Аппаратура локальных сетей. Функции, выбор, разработка. - М.: ЭКОМ, 1998, -228с.
9. Н.В.Олифер, В.Б. Олифер Компьютерные сети. Принципы, технологии, протоколы. - СПб.: Издательство "Питер", 1999,-672с.
10. Ж.С.Сарыпбеков, А.Ч.Трумов, Б.К. Курманов Модели и методы проектирования ЛВС. Уч. пособие. - Алматы, КазПТИ, 1989, -106с.
11. СуперЭВМ. Аппаратная и программная организация. Под ред. С.Ферибаха. -М.: Мир, 1991,-320с.
12. Тимоти Паркер. TCP/IP. Освой самостоятельно. - М.: БИНОМ, 1997 ж.
13. Зельдин Е.А. Центральный усройсво управление - М.: Энергоатомиздат, 1983.
14. Агаханян Т.М., Плеханов С.П. Интегральные триггеры устройств автоматики. - М.: Машиностроение, 1978.
15. Дж. Ф. Уэйкерли. Проектирование цифровых устройств. В 2-х т. 2. М Постмаркет, 2002.
16. http://www.intuit.ru/
17. http://www.cursovic.com/
18. http://.yandex.ru/
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 34 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 34 бет
Таңдаулыға:
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...
1 АРНАЙЫ 8
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
1.1 Тапсырма 8
қойылымы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
1.2 Алгоритмді 11
сипаттау ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
1.3 Бағдарламаны жасақтау 12
кезеңдері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
2 ЭКОНОМИКАЛЫҚ 20
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
...
2.1 Жобаны жасау және енгізуге кететін шығындарды 20
есептеу ... ... ... ... .
2.2 Қажетті техникалық жабдықтарға кететін 21
шығындар ... ... ... ... ... ... .. .
3 ЕҢБЕКТІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ ... ... .. 24
3.1 Еңбек қорғаудың заңдары және жалпы 24
принциптері ... ... ... ... ... ... ... ...
3.2 33
Есептеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ..
3.3 Дербес компьютермен жұмыс істеу 36
қауіпсіздігі ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
3.4 Электр тогының адам организміне әсер 37
етуі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ..
3.5 Қоршаған ортаны 38
қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 38
... ... ... .
3.6 Компьютермен жұмыс істеген кезде өрт
қауіпсіздігі ... ... ... ... ... .. ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
... ... ... ... ... ... ... ... .. ..
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН 42
ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ҚОСЫМША1. Бағдарлама листингі
ҚОСЫМША2. CD диск
КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта жаңа техникалық құралдарды оқу процесіне мақсатты және
жүйелі ендіруге, әрі қолдануға ерекше көңіл аударылуда. Компьютерлік
технологиялардың ерекшеліктері мен мүмкіндіктері аса мол. Компьютер
архитектурасын оқытудың маңыздылығы – бұл ғылымның тек ЭЕМ-ды пайдалану
мүмкіндіктері мен олардың жұмыс істеу принциптерін түсіндіріп қана қоймай,
қоғамдық өмірде және адамдар арасында компьютердің құрылымдық заңдылықтары
мен тәсілдері туралы мәліметтер беру болып табылады.
Microsoft Access XP-деректер қорын басқарудың кәсіптік бағдарламасы.
Оның көмегімен әртүрлі ақпараттарды жүйелендіруге және жинақтауға,
таңдалған критерилері бойынша объектілерді сұрыптауға және іздеуге,
деректерді енгізу үшін өзімізге ыңғайлы формаларды құруға және керемет
дайындаулы есептерді нәтижелері бар болатын жазулар негізінде
генерациялауға болады. Access бір уақытта бірнеше пайдаланушылардың
деректерге енуіне рұқсат беруді қамтамасыз етеді.
Менің дипломдық жобамның тақырыбы МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында электронды оқулық.
Деректер қоры — бұл деректерді басқаруда, оларды таңдауды, сұрыптауды
және басқада әрекеттерді жүзеге асыратын бағдарламалық модульдерді және
ақпараттардың үлкен көлемдерін сақтау үшін арналған құрлымдар жиынтығы.
Деректер қорында ақпараттар бір немесе бірнеше кестелерде сақталады.
Деректерге толтырылған кез-келген кесте бірінен соң бірі орналасқан бір
типті жазбалар жиынтығынан тұрады. Олар деректерді қосуға, жоюға және
өзгертуге болатын кесте жолдарын ұсынады. Әрбір жазба аттары бар, әртүрлі
туылған жылдан бастап тағам мәзірлерінің түсіндірмесімен аяқтауға болатын
ақпараттарды сақтауға арналған өрістердің немесе ұяшықтардың жиынтығы болып
табылады. Әртүрлі жазбалардан тұратын бірдей типті бағандар кестелердің
өрістерін құрайды.
Бір кестенің жазбалары басқа кестенің деректеріне сілтеме жасай алады,
мысалы, тауарлар тізімі бар кестеде тауарларды өндірушілер анықтамаларымен
олардың мекен-жайлары және басқада реквезиттеріне сілтеме сақталуы мүмкін.
Сонымен бірге, әртүрлі тауарларға тиісті жазбалар бір өндірушіні көрсетуі
мүмкін. Мұндай кестелердің арасындағы қатынастарды байланыс деп атаймыз.
Деректер қорының басқа модулдері кестелерде сақталған ақпараттарды
өңдеу үшін арналған. Сұраныс көмегімен белгілі бір шарттарға жауап беретін
деректерді таңдау жүргізіледі. Формалар ақпаратты қабылдау және форматтап
енгізу үшін арналған. Есептер түрлі-түске түрлендірілген тақырыбы бар,
бөлімдерге және ішкі бөлімшелерге бөлінген жазбалар тізімін (принтерге)
шығаруды қамтамасыз етеді.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі:
Білім берудің кез келген саласында Электрондық оқулықтарды пайдалану
оқушылардың және студенттердің танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай,
логикалық ойлау жүйесін қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай
жасайды.
Дипломдық жоба мақсаты:
Front Page ортасында МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында электрондық оқулық құралын құру.
Дипломдық жоба тапсырмалары:
1. Электрондық оқулыққа жүйелік талапты қалыптастыру;
2. Front Page редакторының мүмкіндіктерін талдау;
3. МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс бойынша материалдарды саралау;
4. Жинақталған материалдар негізінде электрондық оқулық жасау.
Дипломдық жоба объектісі:
FrontPage ортасында МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында электрондық оқулық құралын құру.
Дипломдық жоба құрылымы:
Кіріспе, теориялық және зертханалық бөлімнен, қорытындыдан, тесттен,
бейнероликтен және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспеде
диплом жұмысының мақсаты, өзектілігі және құрылымы берілген. Теориялық
бөлімде электрондық оқулықты пайдалану және оған қойылатын талаптар туралы
жалпы түсінік, МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс бойынша дәрістер
қарастырылған. Сонымен қатар Front Page ортасында бағдарламалау бойынша
құрылған электрондық оқулық құралының мазмұны мен оның жұмыс істеу мақсаты
көрсетілген.
Практикалық бөлімінде МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында зертханалық жұмыстар берілген.
Оқыту құралы дегеніміз жаңа білімді меңгеру үшін оқытушы мен
студенттің пайдаланатын материалдық немесе идеалдық нысаны.
Оқыту құралдары оқыту әдістерімен әрқашан үйлесімділікте болады.
Себебі, оқыту әдістері қалай оқыту керек? деген сұраққа жауап беретін
болса, оқыту құралдары немен (ненің көмегімен) оқыту керек? сұрағына
жауап іздейді.
Оқытушының оқыту құралдары туралы білімі мен оларды оқыту үдерісінде
қолдана білу шеберлігі пәнді оқытудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік
береді.
Қазіргі ақпараттық қоғамның дамуына сай білім беру үдерісінде
компьютерлік техниканың қолданылуы ерекше орынға ие. Осыған байланысты
оқыту құралдарының қатарын жаңа ақпараттық оқыту құралдарымен толықтыруға
болады.
Материалдық оқыту құралдарына оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдар,
модельдер, көрнекілік құралдары, оқу-тәжірибелік құралдар, электрондық
оқыту құралдары т.б. жатады. Идеалдық оқыту құралдарына бұрын игерілген,
жаңа білімді игеруге қолданылатын білім мен біліктіліктер жатады.
Оқытудың ақпараттық құралдары – оқытуда білім берудің көптеген
қызметін атқаратын, компьютердің көмегімен оқу ақпаратын сақтау, өңдеу және
берудің электрондық құралдары. Оқытудың ақпараттық құралдары оқу
ақпаратының көзі бола алады, оқытушының әзірлеген бағдарламасы бойынша
білім алушылардың танымдық қызметін басқарады, оқытудың нәтижесін
бақылайды, білім алушыға жекелеме көмек береді, өз бетімен білім
толықтырғысы келетіндер үшін қосыша әдебиеттерге сілтеме бере алады, білім
алушының бойында шығармашылық қабілеттіктерін және танымдық
қызығушылықтарын арттырады, оқудың жағымды мотивтерін қалыптастырады.
1 АРНАЙЫ БӨЛІМ
1. Тапсырма қойылымы
Front Page бағдарламасының көмегімен МҚБЖ Access мәліметтер базасымен
жұмыс тақырыбында төмендегідей электрондық оқулық жасап шығару. Бұл
электрондық оқулық келесі талаптардың қойылымына байланысты жасалынды.
- титулдық бет;
- мазмұны;
- дәрістер;
- бейнеролик;
- тест және әдебиеттер.
ЭЕМ сипаттамасы
Берілген жұмысты орындау үшін келесі электронды есептеуіш машинасы
қолданылды: AMD Phenom[tm] II X3 N830 3Гб DDR3 Memory HDD 250 Gb
монитор Acer 15.6” HD LCD, Windows ХР Professional версия 2002 Service Pack
2, MS Office 2003, принтер Epson Stylus C43SX.
HTML форматында текст элементін қоюдың жалпы схемасы келесі түрде
жазылуы мүмкін:
"элемент аты" "атрибуттар тізімі" элемент мазмұны "элемент аты".
Элемент мазмұнының алдындағы конструкция элемент басының тегі деп
аталады, ал элемент мазмұнынан кейін орналасқан конструкция элемент соңының
тегі деп аталады.
HTML құжатының құрылысы бірінің ішіне бірі салынған контейнерлерді
қолдануға мүмкіндік береді. Шынында да, құжаттың өзі – бұл "HTML" атымен
аталатын бір үлкен контейнер:
HTML Құжат мазмұны HTML
HTML элементінің өзі немесе гипертексттік құжат құжаттың басынан
(HEAD) және денесінен (BODY) тұрады:
HTML
HEAD
Тақырып мазмұны
HEAD
BODY
Құжат денесінің мазмұны
BODY
HTML
WWW-да әрбір құжаттың өз аты бар, оны басында көрсетеді. Оны интерфейс-
программасының бірінші жолында көруге болады. HTML бетінің аты
TITLEтегінің көмегімен басына қосылады. HTML құжатын жазуды бастай
отырып, оның сондай түрде болатынын теңестіреміз. Мұндай теңестіру құжаттың
ең басына !DOCTYPE HTML PUBLIC ``-W3CDTD HTML 3.2EN'' тегін қою
жолымен жүргізіледі. DOCTYPE тегі SGML тілінің тегі болып табылады және
құжат HTML 3.2 спецификасына сәйкес сипатталатын болатынын хабарлайды.
Барлық программалау тілдеріндегідей HTML тілінде де тексттің белгілі-бір
бөліктеріне түсініктеме беретін әдісі бар. Түсініктемелер ! - - және - -
тізбектерінің арасына жазылады. Түсініктеме мысалы:
!-- бұл мәтіннің түсініктемесі бар --
P тегінде параграфтың ішіндегі текстті тегістеу әдісіне көрсететін
ALIGN параметрі бар: текст оң жақ шеті бойынша (RIGHT), сол жақ шеті
бойынша (LEFT), ортасы бойынша (CENTER) немесе ұзындығы бойынша (JUSTIFY)
тегістелуі мүмкін. Егер параметр көрсетілмесе, онда текст сол жақ шеті
бойынша тегістеледі.
Параграфты ортаға жазу үшін келесі түрдегі тегті қолдануға болады:
CENTER...CENTER
Текстті бөлікке бөлудің тағы бір әдісін горизонтальді сызық деп атауға
болады. Сызық HTML тілінің элементі болып табылады және текстке HR
параметрлер тегінің көмегімен қойылады, мұндағы параметрлер келесі түрде
болуы мүмкін:
WIDTH сызықтың ұзындығын береді. HTML-де өлшем бірлігі шығару
құрылғысының нүктесімен есептеледі, яғни HRтегінің параметрі ретінде
WIDTH=100 деп көрсетсеңіз, онда ұзындығы 100 нүктеден тұратын сызық
құрасыз. Бірақ та бұл әдістің қолайлы емес екені көрініп тұр, себебі құжат
әр түрлі шығару құрылғыларында әр түрлі болып кескінделуі мүмкін. Сол
себепті HTML-де элементтердің ТӘУЕЛДІ өлшемдерін беру мүмкіндігі бар, яғни
кескіндеу облысының жалпы ұзындықтан пайызы (броузер немесе қағаздың беті).
Мысалы: HRтегінде WIDTH=50% параметрін көрсетіңіз, сіз құжаттың
кескінделу облысының қақ ортасындағы сызықты аласыз.
SIZE– сызықтың қалыңдығын береді.
NOSHADE – егер бұл параметр берілген болса, онда сызықтың көлеңкесі
болмайды.
Егер осы моментте алынған бетті қарайтын болсақ, онда ол бір түсті
болып көрінеді. Бір қарағанда не екені түсініксіз (егер терезенің басына
қарамайтын болсақ). Бетке "басты" тақырып жетпейді, яғни тақырып құжаттың
денесінде. HTML тілінде алты түрден тұратын тақырып аты бар. Оларды құру
үшін H1...–H1,...,H6...H6тегтері қолданылады. Тегтердің аттары олардың
қолданылуын анықтайтын ағылшынның Heading (яғни, тақырып) сөзінен алынған.
Өлшем 1 ең үлкен, өлшем 6 ең кіші шрифтке сәйкес келеді. Олай болса,
тексттің негізгі жолының алдына
H1Welcome to my homepage!H1
жолын жазып, біздің бетті жазуды бастаймыз.
Енді біздің бетті броузерде қараймыз. Енді бет бұрынғыдан қарағанда
жақсырақ көрінеді. Hn тегтері блокты болып табылады, олардың қолданылу
жерінде абзацтарға бөлу жүргізіледі.
Тексттің шрифттерін көркемдеудің басқа жабдықтары болып курсивпен және
қарайтылған түрмен жазу табылады. Осы әдістермен тексттегі кейбір сөздерді,
тақырыптарды белгілеуге болады. Мысалы, бірінші және екінші деңгейдегі
тақырыптарды Hnтегтерінің көмегімен, ал үшінші деңгейдегі тақырыпты
қарайтылған шрифтпен белгілеу өте ыңғайлы. Курсивпен белгілеу I (Italic
сөзінен), ал қарайтылған шрифтпен белгілеу B (Bold сөзінен) тегінің
көмегімен жүзеге асады.
Сонымен қатар HTML тілінде emphasis – жалпылама белгілеу ұғымы бар. Ол
EM...EMтегтерінің көмегімен жүргізіледі. Мұндай белгілеу– құжаттың
логикалық құрылысын сипаттайды. Осындай әдіспен белгіленген текст курсивпен
кескінделеді.
Логикалық белгілеудің басқа жабдығы ретінде келесі тегті есептеуге болады:
STRONG...STRONG
Ол тексттің бөлігін күшейту үшін қолданылады. Тегтің мазмұны
қарайтылған шрифтпен кескінделеді.
Келесі тегтердің көмегімен шрифттердің өлшемін және түсін өзгертуге болады:
FONT параметрлер...FONT
Параметрлер келесі түрде болуы мүмкін:
SIZE=``value немесе value'' – шрифттің абсолютті немесе тәуелді өлшемін
береді. Тәуелді өлшем базалық өлшемнің қатынасы бойынша беріледі.
Қабылдайтын мәндерінің диапазоны – бірден жетіге дейін.
COLOR – текст түсін көрсетеді.
FACE – Microsoft Internet Explorer және Netscape Navigator кеңеймесі.
Текст үшін гарнитураларды (гарнитуралар тізімі, бар шрифттер жүйесінен
қажеттісі таңдалатын болады) беруге көмектеседі.
Ақырғы нәтиже жүйеде орналасқан шрифттердің санынан және әр
түрлілігінен тәуелді. Мысал:
FONT FACE="Arial, Times Roman" Текстті басқа гарнитурамен белгілеу
мысалы. FONT
Барлық құжат үшін шрифттердің базалық өлшемін
BASEFONT параметрлер
тегінің көмегімен беруге болады. Ол бір ғана параметрден тұрады:
SIZE – шрифтің өлшемін береді.
Қолданушының назарын аудару үшін кейде жанып-сөнетін текст қажет
болады. Ол үшінBLINK...BLINKтегін қолданамыз. Бұл тегті байқап қолданған
дұрыс, себебі жанып-сөнетін обьектілерге қарау әр уақытта жағымды емес. Кей
жағдайда құжатқа цитаталарды, программаның бастапқы текстін немесе
қарапайым текстік құжатты қою қажет болады. HTML тілінде бұл жағдайлар үшін
мүмкіндіктер қарастырылған.
HTML тілінде цитаталар CITE...CITEтегтерінің көмегімен жазылады.
Құжатқа бастапқы текстті қою үшін CODE...CODEтегін қолдануға болады.
Текст белгіленген ұзындығы бойынша шрифтпен жазылатын болады.
Құжатта белгіленген форматпен тексттің бар болу жағдайының қажеттілігі
ерекше таратылған. Мұндай мүмкіндік, мысалға электрондық хаттардың мазмұнын
текстке немесе Usenet желісінен мақалаларды қосқан кезде қолданылады.
Front Page бағдарламасы. Front Page бағдарламасы web құжаттар жасауға
арналған көп мүмкіншіліктері бар және қолдануға ыңғайлы бағдарлама. Front
Page бағдарламасы Office құрамына кіретін басқа бағдарламалармен деректерді
ауыстыру жеңіл орындалады. Web- узел белгілі бір тақырыпқа байланысты
жасақталған Web беттер шығарып Web - узел Web беттер шоғырындағы Html
файлдарымен ондағы пайдаланған графикалық файлдарды сақтайды. Егер Web –
бет жасағын келсе, онда жұмысты Web-узел құрастырудан бастайсың. Front Page
бағдарламасында бұл амал жеңіл орындалады. Жаңа Web - бет ашарда,
бағдарлама автоматты түрде My webs бумасында web - узел жасайды. Web – узел
жасау төмендегі амалды орындайды: File – New – Web.
2. Алгоритмді сипаттау
Берілген алгоритмде басты тақырып МҚБЖ Access
мәліметтер базасымен жұмыс тақырыбында электрондық оқулық құралын құру,
оның өзі бірнеше бағытқа бөлінген. Мазмұнда тақырыптардың әр қайсысы өз
алдына жеке – жеке тақырып болып келеді. Сонымен қатар зертханалық жұмыс
пен тест сұрақтары өз алдына жеке терезе. Бұл терезелердің бәрін МҚБЖ
Access мәліметтер базасымен жұмыс тақыбында электрондық оқулық тақырыбына
гиперсілтеме арқылы бір – біріне бағынышты етіп электронды оқулық құрдым.
Гиперсілтеме дегеніміз тышқан оң жақ батырмасын шерткенде қолданушы
браузерінде Web – беттің келесі бір торабын ашатын ерекшеленген мәтін
немесе графикалық объект болып табылады.
3. Бағдарламаны жасақтау кезеңдері
Front Page редакторын пайдалану. Web - бетті жасау. Web-беттердің
дизайнын тиімді ету шарттарының бірі- тақырыптарды дұрыс пайдалану. Ірі
тақырыптардың көптігі беттерінің оқылуын қиындатады, ал тақырыптарға кедей
беттердің көрінісі жұпыны және оларға қабылдау қиын болады. Тақырыптар
газет немесе журналдағыдай бетте берілген ақпаратты құрылымдауға
көмектеседі.[2]
Электрондық оқулықтың бір бетінің мысалында тақырыптарды пайдаланудың
қарапайым үлгісін қарастырайық. Бетті МҚБЖ Access мәліметтер базасымен
жұмыс тақырыбында электрондық оқулық деп атайық. Бұл бетте біз тақырыптар
тізімін жасаймыз, соңында олардың меншікті беттеріне жасалған сілтемелер
тіркеледі. Бұл тапсырманы орындау үшін келесі әрекеттерді іске асыру қажет:
1. Файл-Құру-Жаңа командаларын орындап, Редакторда жаңа бет жасаңдар.
2. Жаңа диалогтық терезесінде (1.1-сурет) Қарапайым бетше шаблонын
таңдап, ОК батырмасын басыңдар.
Сурет 1.1. Жаңа диалогтық терезесі
Редакторда сол жақ жоғарғы бұрышында жыпықтап тұрған меңзер орналасқан
бос бет пайда болады.
3. Пішімдеу панеліндегі стильдер тізімінен Heading 1 (Заголовок1)
таңдаңдар. Беттің шапкасы тиісінше, мысалы, бірінші дәрежелі тақырып сияқты
ерекшеленіп тұруы керек. Front Page редакторында тақырып жаңа жолдан жеке
абзац сияқты безендіріледі.
4. Енді 1.2-суретте көрсетілгендей МҚБЖ Access мәліметтер базасымен
жұмыс тақырыбында электрондық оқулық беттің негізгі тақырыбын енгізіңдер.
5. Тақырып аттарын енгізіңдер. Меңзер жаңа жолға өту үшін Enter-ді
басып, стильдер тізімінен Heading3 (Заголовок 3) таңдаңдар да, Мазмұн деген
тақырыпты теріңдер.
6. Енді 5-қадамды қайталай отырып, қалған тақырыптардың аттарын
енгізіңдер. Сіздің бетіңіз 1.3-суреттегідей көрінетін болады.
Тізімде тақырыптардың алты дәрежесі аталғанын ескеру керек. 1.4-суретте
тақырыптардың барлық алты дәрежесінің салыстырмалы өлшемдері көрсетілген.
Сурет 1.2. Бұл бетте бірінші дәрежелі тақырып безендірілген
Сурет 1.3. Мазмұны
Сурет 1.4. Түрлі дәрежелі тақырыптар өлшемдерінің арақатынасы
Ақпаратты беттерге жайғастырғанда, кейде материалды абзацтармен емес,
тізімдер түрінде беру ыңғайлы. Тізімдер ұзақ үздіксіз абзацтардан жеңіл
оқылады, сондықтан тізімдерді орнымен қолдану беттерді қабылдауды
жақсартады.
Нөмірленген тізімдердің атрибуттарын өзгертіп отыруға болады. Мысалы,
нөмірлеу рим сандарымен (кішісімен де, үлкенімен де) немесе әріптермен (дәл
солай кішісімен де, үлкенімен де) жасалуы мүмкін; нөмірдің кез келген
бастапқы мәнін орнатуға болады.
Сурет 1.5. List Properties диалогтық терезесі
дәл көрінісін беттерді қарауға қолданылатын браузер белгілейді.
Гипермәтін дегеніміз тышқан батырмасын шерткенде қолданушы браузерінде
Web – беттің келесі бір торабын ашатын ерекшеленген мәтін немесе графикалық
объект.
Гипермәтін объектісі ретінде мәтін немесе суреттер пайдаланылады.
Front Page бағдарламасы гипермәтін орнату амалын дұрыс әрі жеңіл орындауға
мүмкіншілік береді. Гиперсілтемені орнату үшін қажетті объектіні немесе
мәтінді белгілеп құралдар тақтасындағы (HyperLink) гиперсілтеме құралын
немесе тышқанның оң жақ пернесін басып, ұсынылған тізімнен Hyperlink Ctrl+K
командасын таңдап алуға немесе Ctrl+K пернелерін басып, гиперсілтеме
орнатуға арналған сұхбат терезесін ашамыз (1.6 – суретте көрсетілген).
Мұнда қажетті файлдар тізімінен белгілеп, көрсетіп OK батырмасын басамыз.
Front Page бағдарламасы гиперсілтемеден басқа закладканы пайдалануға
болады. Закладка орнату тәртібі төмендегідей. Мәтіндегі сөзді белгілеп,
Insert – Bookmark мәзірлерін таңдаймыз. Экранда пайда болған терезе
автоматты түрде толтырып отырады. Сондықтан Ok батырмасын бассақ
жеткілікті. Келесі орындалатын амал гиперсілтеме орнатуға ұқсас
орындалады. Мұнда гиперсілтеме орнату терезесінде файлды емес, Bookmark
нүктесімен белгілеп көрсетілген мәтіндегі сөзді белгілеймізде Ok
батырмасын басамыз.
Сурет 1.6. Гиперсілтеме терезесі
Енді кіріспе және МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында электрондық оқулық беттеріне бағынышты беттер жасаймыз. Ол
үшін:
1. Кіріспе таңбашасын ерекшелеңдер де, File →New →Page командасын
орындаңдар немесе таңбашаны оң батырмамен шертіп, New Page 2 командасын
орындаңдар. Терезеде New Page 2 бірінші бетінің үшінші дәрежелі таңбашасы
пайда болады. Оның атын кіріспе деп өзгертіңдер, сондай-ақ МҚБЖ Access
мәліметтер базасымен жұмыс тақырыбында электрондық оқулық бетін жасаңдар.
2. Кіріспе беті үшін жеке – жеке мағлұматтар беріп үшінші дәрежелі беттер
жасаңдар.
Сурет 1.7. Гиперсілтеме командасын орындау
Сурет 1.8. Гиперсілтеме командасын орындау
Әр бетті ашыңдар, оларды ақпаратпен толтырыңдар.
4. Егер қайсыбір беттің орнын өзгерткілерің келсе, қажетті таңбашаны
мауспен ұстап алып, жаңа орынға жылжыту жеткілікті.
Сендер редакцияланған беттердің Folder List бағыныңғы терезесіндегі
файл таңбашасында қаламшамен белгіленетініне назар аударыңдар. Қай бетпен
жұмыс істегендерің, ал қай беттердің әлі бос екені осыдан анық көрініп
тұрады.
Кіріспе тақырыбын тандасақ келесі терезе пайда болады. Анимациялар
жасалған бетерге қызығушылықты арттырып қана қоймай, ондағы материалдардың
өз оқырмандарының талабына септігін тигізеді. Анимация орнату үшін Format
Page Transiton (переход к странице) мәзірін таңдап аламыз. Содан соң
экранда анимацияны қолдану тәртібін бекітетін сұқбат терезесі ашылады.
Мұнда анимация нұсқасын таңдап алуға болады.
Беттерді жасау және сақтау
Front Page редакторы жеке беттерді ғана емес, Web- торапты тұтас
жасауға мүмкіндік береді. Редакторды іске қосқанда беттің мәтінін бірден
тере беруге болатын терезе ашылады. Page және Normal режімдері үнсіздік
бойынша орнатылған. Оң жақ жоғарғы бұрышында жыпықтап тұрған меңзер
орналасқан.
Мысал үшін, МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс тақырыбында
электрондық оқулық сөзін теремін.
Мәтін ағымдағы жолдың сол жақ шетінен басталатынына назар аударыңдар,
бірақ сендер оны басқаша да орналастыра аласыздар (шегініс жасап, оң жақ
шеті немесе орталық бойынша туралау арқылы): мәтіннің қарпін және кеглін
өзгертуге, оны тақырып етуге немесе оның қасиеттерін сан қилы әдістермен
өзгертуге болады.
Енгізгендеріннің бәрі браузерде де дәл солай көрінеді. Жаңа абзац
бастау үшін Word-тағыдай Enter пернесін басыңдар.
Редакторда жаңа бет жасау үшін File New командасын орындаңдар. New
диологтық терезесінде Normal Page-ні (Обычная страница) таңдап, ОК
батырмасын басыңдар. Экрандарыңда оң жақ жоғарғы бұрышында жыпылықтап
тұрған меңзері бар бос бет пайда болады.
Беттер File менюінің Save немесе Save As... командасымен немесе
инструменттер панеліндегі Save батырмасын маустың шертуімен сақталады.
Бетті File менюінің Open командасымен немесе инструменттер панеліндегі
Open батырмасын маустың шертуімен ашуға болады.[3]
Бет бойынша жылжу
Бет бойынша жылжу үшін дәл Word-та қолданылатын әдістер қолданылады:
жебе пернелер, PageUP және PageDown пернелері (бір экранға жоғары
немесе төмен), Ctrl + Home пернелер комбинациясы (беттің ең
жоғарысына), сондай-ақ айналдыру жолақтары әдеттегідей терезені көлденең
және тік бағыттарда жылжытады.
Мәтінді ойып алу, көшірмелеу және кірістіру
Мәтінді бір бет ішіне кірістіру немесе көшірмелеу үшін маусты
(тасымалдау және босату әдісі) немесе алмасу буферінің Вырезать,
Копировать, Вставить командаларын пайдалануға болады. Сонда-ақ Редакторда
ойып алу, көшірмелеу және кірістіру үшін пернелердің стандартты
комбинацияларын: Ctrl + X (Вырезать), Ctrl + C (Копировать), Ctrl
+ B (Вставить) пайдалануға болады немесе оң жақ батырманы контекстік
(динамикалық) менюдің қажетті элементі бойынша шерту арқылы тиісті
команданы таңдау керек: Cut (Вырезать), немесе Copy (Копировать), немесе
Paste (Вставить).
Ақпаратты редакторда ашылған басқа беттерге немесе басқа
қолданбалардың құжаттарына көшірмелегенде немесе ойып алғанда, алмасу
буфері Office-нің қолданбаларына сәйкес пайдаланылады. Мұндайда мәтіннің
пішімделуі жарым-жартылай жойылған болуы мүмкін бұл материалдарыңды алып
барған қолданбаға байланысты. Мысалы, егер әртүрлі кегльмен терілген
мәтіндеріңді Блокнотқа (Notepad) жайғастырсаңдар, онда Блокнотқа бүкіл
мәтін бірдей үнсіздік бойынша орнатылған кегльде болады.
Мәтінді жою
Мәтінді немесе басқа элементтерді жою бірнеше әдіспен жасалады:
жойылуға тиісті фрагментті ерекшелеп, Del пернесін басыңдар немесе Edit
Delete командасын орындаңдар.
Жойылған материалды қайтару үшін, Edit Undo Clear командасын
орындаңдар немесе инструменттер панеліндегі Undo батырмасын басыңдар.
Меңзер алдындағы символдарды немесе бүтін сөздерді жою үшін
Ctrl+Backspace, одан кейін Ctrl+Del пернелері комбинациясын басыңдар.
Microsoft Office файлдарынан материал пайдалану. Front Page-нің ең
үлкен құндылығы – оның Microsoft Office файлдарынан материал кірістіре және
өңдей алатын қабілетінде. Front Page мен Microsoft Office-нің мұндай
достастығы қыруар уақытты үнемдейді. Мысалы, егер Front Page сайтының
бетіне орналастырғыларың келген ақпарат Wort немесе Exsel файлдарында
болса, онда оны Frontpage Редакторында жаңадан енгізу қажет болмайды.
Мәтінді немесе басқа элементтерді жою бірнеше әдіспен жасалады:
жойылуға тиісті фрагментті ерекшелеп, Del пернесін басыңдар немесе Edit
Delete командасын орындаңдар.
Жойылған материалды қайтару үшін, Edit Undo Clear командасын
орындаңдар немесе инструменттер панеліндегі Undo батырмасын басыңдар.
Меңзер алдындағы символдарды немесе бүтін сөздерді жою үшін
Ctrl+Backspace, одан кейін Ctrl+Del пернелері комбинациясын басыңдар.
2 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Жобаны жасау және енгізуге кететін шығындарды есептеу
Іс–сапарға кететін шығындар 2.1 кестеде келтірілген.
Кесте 2.1
Іс–сапарға кететін шығындар
Маман Жалақы, Уақыт, айЖол ақысыМейманханБарлығы мың тг.
мың тг. а
Меңгеруші 45 0,6 50 5 135
Жетекші маман 50 0,6 40 5 115
Системотехник 46 0,6 35 5 136
Бағдарламалаушы 40 0,6 45 5 110
Нәтижесінде 496
Бағдарлауды жасау мен енгізуге кететін шығындар 2.2 кестеде
келтірілген.
Кесте
2.2
Бағдарғылауды еңгізуге кететін шығындар
Маман Жалақы, Зерттеуге кеткен Барлық жалақы,
мың тг. уақыт, ай мың тг.
Меңгеруші 45 4 180
Жетекші маман 50 4 200
Инженер 20 4 80
Системотехник 53 4 212
Бағдарламалаушы 34 4 136
Нәтижесінде 348
Жазғы демалыс үшін жалақы:
мұндағы A, B – 2.1, 2.2 кестелерінің сомасы.
мың тг.
Ауырғандарға төлемдер:
Әлеуметтік салық:
Жобалау және бағдарғылауды жасау кезінде арендаға үй алу үшін төлем:
50 м2 = 70 мың тг * 7 ай = 490 мың тг
2.2 Қажетті техникалық жабдықтарға кететін шығындар
Кесте 2.3
Техникалық жабдықтарға шығындар
Жабдық Саны Бағасы, мың тг. Сомма, мың
тг.
Бағдарлауыштар 5 175 875
Принтер 5 18 90
Сканер 1 58 58
Модем 1 12 12
Факс 1 19 19
Стол 7 6 42
Орындық 15 3 45
Нәтижесі 1141
Қажетті материалдарға кететін шығындар:
Кесте 2.4
Материалдарға кететін шығындар
Материалдар Өлшем Баға, мың Қажет Барлық баға
бірлігі тг. (шығын), мың
тг.
Компакт дискілершт 0,2 40 8
Дискеталар шт 0,03 40 1,2
Қағаз бума 0,4 8 3,2
Қалам шт 0,03 15 0,45
Папкілер шт 0,03 55 0,2
Нәтижесі 1,65
Электроэнергия үшін төлем:
7 * 2,980 кВт * 0,046 мың тг * 8 = 7,67 мың тг
0,9595 * 7 ай = 25
мұндағы 2,980 – бір компьютердің электроқуаты;
0,046 - электроэнергияның бағасы.
Телефон үшін төлем:
0,4 мың тг * 7 ай = 3 мың тг
Интернет үшін төлем:
3 мың тг * 7 ай = 21 мың тг
Бағдарлауыштарды енгізуге байланысты шығындар:
Кесте 2.5
Бағдарлауыштарды жеткізу мен орнату.
Маман Жалақы мың Уақыт, күн Орнатулар Сомма, мың
тг. саны тг
Инженер 28 1 50 0,9
Системотехник 26 1 50 0,8
Бағдарламалаушы 26 1 50 0,8
Нәтижесі 2
Бағдарлауыштарды түзетуге байланысты шығындар:
Кесте 2.6
Бағдарламаны түзетуге кететін шығындар
Маман Жалақы мың Уақыт, күн Орнатулар Сомма, мың
тг. саны тг
Жетекші маман 30 1 50 1
Системотехник 26 1 50 0,8
Бағдарламалаушы 26 1 50 0,8
Нәтижесі 3
Барлық шығындар:
Ш = 2370,82 мың тг
Бағдарлағыштарды орнатудан келетін кірістер:
28750 мың тг * 150 = 4300 мың тг
Жылғы жалпы пайда = кірістер – шығындар
300 мың тг – 2370,82 мың тг = 1929,18 мың тг
Таза пайда = Жылғы жалпы пайда - 30%
1929,18 мың тг – 578,754 мың тг = 1350,426 мың тг
Тиімділік:
Тиімділік = Таза пайда Шығындар =
= 1350,426 мың тг 2370,82 мың тг = 0,60
Шығындарды өтеу мерзімі:
Өтеу мерзімі = Шығындар Таза пайда =
= 2370,82 мың тг 1350,426 мың тг = 1,76 жыл
3 ЕҢБЕКТІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ
3.1 Еңбекті қорғаудың заңдары және жалпы ережелері
Бұл бөлім төмендегі Заңдарды ескере отырып жазылды. Қазақстан
Республикасының “Еңбек қорғау және қауіпсіздігі туралы” заңы
28.02.2004 ж. бастап, Қазақстан Республикасының “Еңбек туралы” заңы
10.12.1999 ж. бастап, Қазақстан Республикасының “Тізімді өнеркәсіптік
объектілердегі өндірістік қауіпсіздік туралы” заңы 03.04.2002 ж. бастап,
Қазақстан Республикасының “Табиғи және техногенді сипаттағы төтенше
жағдайлар туралы” заңы 05.07.1996 ж. бастап, Қазақстан Республикасының “Өрт
қауіпсіздігі туралы” заңы 22.11.1996 ж. бастап енгізілген.
Қазіргі уақытта дербес компьютерлер барлық ұйымдарда кең
пайдаланылады, соның ішінде ақпаратты өңдеудің көмекші құралы ретінде.
Компьютерлік технологияны ендіру кадр бөлімінің мамандарының еңбектерінің
сипатын мүлдем өзгертті, осыдан ұйымдарға және еңбек қорғауға қойылатын
талаптар да өзгерді. Компьютерлік техниканы қолданатын қызметкерлер
өзтәжірибелерінде оның зор мүмкіншіліктерін бағалады. Біруақытта оның
пайдаланылуы кезінде белгілі бір бейқамдық пайда болды.
Қауіпсіздік талаптарын орындамау компьютермен жұмыс істеп отырған
қызметкердің біраз уақыттан соң белгілі бір қолайсыздықты сезіне бастауына
әкеледі: оның басы ауырады және көзі түйіледі, шаршанғандығы және
тітіргенгіштігі пайда болады. Кейбір адамдардың ұйқысы бұзылады, көзінің
көруі нашарлайды, қолы, мойны, белі және т.б. ауыра бастайды.
Компьютермен жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбек жағдайларын
қамтамасыз етуімен байланысты ең көп таралған қателеріне жатады:
– өндірістік ортаның жеткіліксіз ауданы мен көлемі;
– жұмыс ортасының температурасы мен ылғалдылығына қойылатын
талартардың сақталмауы;
– бөлменің ішіндегі және аппараттың жұмыс жазықтығындағы жарықтану
деңгейінің төмен болуы;
– монитордан таралатын төмен жиілікті магнит өрістер деңгейінің жоғары
болуы;
– техниканы еркінше орналастыру және жұмыс орындарын ұйымдастыру
талаптарын бұзу;
– еңбек және демалыс уақыттарыныа қойылатын талаптарды сақтамау;
– қызметкердің өндірістік жұмыспен тым жүктелінуі.
Бейнедисплейлі терминалдарға (БДТ) және дербес электронды есептеу
машиналарына қойылатын талаптар
БДТ-дың визуалды эргономикалық параметрлері қауіпсіздік параметрлері
болып табылады және олардың дұрыс таңдалмауы пайдаланушылардың
денсаулықтарының нашарлауына әкеледі.
БДТ-дың дизайны корпус түсінің жарықты шашыраңқы шашырататын байсалды
болуын қамтамасыз ету қажет. БДТ корпусының және компьютердің,
пернетақтаның және компьютердің басқа да бөліктері мен құрылғылары шағылу
коэффициенті 0,4-0,6 болатын күліңгір түске боялу қажет және кедергі
туғызатын жылтыр бөлшектер болмау керек.
БДТ-дың құрылымы, оның дизайны және эргономикалық параметрлердің жиыны
пайдалану жағдайында ақпараттың сенімді және ыңғайлы оқылуын қамтамасыз
етуі қажет. Ақпарат қабылдану ыңғайлығының сәйкес деңгейінде оның сенімді
оқылуын қамтамасыз ету үшін визуалды эргономикалық параметрлердің оңтайлы
және шекті ауқымдары анықталу керек. БДТ-дың визуалды эргономикалық
параметрлері және оңтайлы және шекті ауқымдар мәндері орнатылуы қажет
олардың өзгеру шектері.
Кесте 3.1
БДТ-ның визуалды эргономикалық параметрлері және өзгеру ауқымы
Параметрлердің аттары Параметрлер мәндерінің
шектері
миним. макс.
(аз емес) (көп емес)
Белгінің жарықтылығы, кдм^2 (қараңғыда 35 120
өлшенген)
Экранның сыртқы жарықтылығы, лк 100 250
Белгінің бұрыштық өлшемі, бұр.мин. 16 60
Визуалды эргономикалық параметр мәндерінің оңтайлы ауқымы деп адам-
оператордың минималды уақытты 1,2 еседен артық аспайтын әрекеттесу уақыты
кезінде ақпараттың қатесіз оқылуын қамтамасыз ететін аралықтағы ауқымды
айтады.
Визуалды эргономикалық параметр мәндерінің рұқсат етілген ауқымы деп
адам-оператордың минималды уақытты 1,5 еседен артық аспайтын әрекеттесу
уақыты кезінде ақпараттың қатесіз оқылуын қамтамасыз ететін аралықтағы
ауқымды айтады.
Белгінің бұрыштық өлшемі – белгінің шеткі нүктелерін биіктігі бойынша
және бақылаушының көзін қосатын түзулер арасындағы бұрыш. Белгінің бұрыштық
өлшемі келесі формуламен анықталады:
а = arctg(h2l),
мұнда h – белгінің биіктігі, l – белгіден бақылаушының көзіне дейінгі
қашықтық.
Визуалды параметрлердің тізбесі және мәндері келтірілген.
Жарықтылықтың бірқалыпсыздығы деп келесі қатынасты түсінуге болады:
(оң бірқалыпсыздық),
(теріс бірқалыпсыздық),
,
мұнда n – жарықтылықтың өлшенген мәндерінің саны, Lmax – жарықтылықтың
максимал мәні, Lmin – жарықтылықтың минимал мәні.
БДТ және ЭЕМ-нің құрылымы экраннан және БДТ корпусынан 0,05 м
қашықтықтағы кез-келген нүктеде рентгендік сәулеленудің тәртіпті мөлшерлі
қуатын қамтамасыз ету қажет. Басқарушы құрылғылардың кез-келген күйінде
7,74х10 Акг аспау керек, ал бұл 0,1 мбэрсағ тең баламалы мөлшерге ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...
1 АРНАЙЫ 8
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
1.1 Тапсырма 8
қойылымы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
1.2 Алгоритмді 11
сипаттау ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
1.3 Бағдарламаны жасақтау 12
кезеңдері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
2 ЭКОНОМИКАЛЫҚ 20
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
...
2.1 Жобаны жасау және енгізуге кететін шығындарды 20
есептеу ... ... ... ... .
2.2 Қажетті техникалық жабдықтарға кететін 21
шығындар ... ... ... ... ... ... .. .
3 ЕҢБЕКТІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ ... ... .. 24
3.1 Еңбек қорғаудың заңдары және жалпы 24
принциптері ... ... ... ... ... ... ... ...
3.2 33
Есептеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ..
3.3 Дербес компьютермен жұмыс істеу 36
қауіпсіздігі ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
3.4 Электр тогының адам организміне әсер 37
етуі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ..
3.5 Қоршаған ортаны 38
қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 38
... ... ... .
3.6 Компьютермен жұмыс істеген кезде өрт
қауіпсіздігі ... ... ... ... ... .. ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40
... ... ... ... ... ... ... ... .. ..
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН 42
ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ҚОСЫМША1. Бағдарлама листингі
ҚОСЫМША2. CD диск
КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта жаңа техникалық құралдарды оқу процесіне мақсатты және
жүйелі ендіруге, әрі қолдануға ерекше көңіл аударылуда. Компьютерлік
технологиялардың ерекшеліктері мен мүмкіндіктері аса мол. Компьютер
архитектурасын оқытудың маңыздылығы – бұл ғылымның тек ЭЕМ-ды пайдалану
мүмкіндіктері мен олардың жұмыс істеу принциптерін түсіндіріп қана қоймай,
қоғамдық өмірде және адамдар арасында компьютердің құрылымдық заңдылықтары
мен тәсілдері туралы мәліметтер беру болып табылады.
Microsoft Access XP-деректер қорын басқарудың кәсіптік бағдарламасы.
Оның көмегімен әртүрлі ақпараттарды жүйелендіруге және жинақтауға,
таңдалған критерилері бойынша объектілерді сұрыптауға және іздеуге,
деректерді енгізу үшін өзімізге ыңғайлы формаларды құруға және керемет
дайындаулы есептерді нәтижелері бар болатын жазулар негізінде
генерациялауға болады. Access бір уақытта бірнеше пайдаланушылардың
деректерге енуіне рұқсат беруді қамтамасыз етеді.
Менің дипломдық жобамның тақырыбы МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында электронды оқулық.
Деректер қоры — бұл деректерді басқаруда, оларды таңдауды, сұрыптауды
және басқада әрекеттерді жүзеге асыратын бағдарламалық модульдерді және
ақпараттардың үлкен көлемдерін сақтау үшін арналған құрлымдар жиынтығы.
Деректер қорында ақпараттар бір немесе бірнеше кестелерде сақталады.
Деректерге толтырылған кез-келген кесте бірінен соң бірі орналасқан бір
типті жазбалар жиынтығынан тұрады. Олар деректерді қосуға, жоюға және
өзгертуге болатын кесте жолдарын ұсынады. Әрбір жазба аттары бар, әртүрлі
туылған жылдан бастап тағам мәзірлерінің түсіндірмесімен аяқтауға болатын
ақпараттарды сақтауға арналған өрістердің немесе ұяшықтардың жиынтығы болып
табылады. Әртүрлі жазбалардан тұратын бірдей типті бағандар кестелердің
өрістерін құрайды.
Бір кестенің жазбалары басқа кестенің деректеріне сілтеме жасай алады,
мысалы, тауарлар тізімі бар кестеде тауарларды өндірушілер анықтамаларымен
олардың мекен-жайлары және басқада реквезиттеріне сілтеме сақталуы мүмкін.
Сонымен бірге, әртүрлі тауарларға тиісті жазбалар бір өндірушіні көрсетуі
мүмкін. Мұндай кестелердің арасындағы қатынастарды байланыс деп атаймыз.
Деректер қорының басқа модулдері кестелерде сақталған ақпараттарды
өңдеу үшін арналған. Сұраныс көмегімен белгілі бір шарттарға жауап беретін
деректерді таңдау жүргізіледі. Формалар ақпаратты қабылдау және форматтап
енгізу үшін арналған. Есептер түрлі-түске түрлендірілген тақырыбы бар,
бөлімдерге және ішкі бөлімшелерге бөлінген жазбалар тізімін (принтерге)
шығаруды қамтамасыз етеді.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі:
Білім берудің кез келген саласында Электрондық оқулықтарды пайдалану
оқушылардың және студенттердің танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай,
логикалық ойлау жүйесін қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай
жасайды.
Дипломдық жоба мақсаты:
Front Page ортасында МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында электрондық оқулық құралын құру.
Дипломдық жоба тапсырмалары:
1. Электрондық оқулыққа жүйелік талапты қалыптастыру;
2. Front Page редакторының мүмкіндіктерін талдау;
3. МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс бойынша материалдарды саралау;
4. Жинақталған материалдар негізінде электрондық оқулық жасау.
Дипломдық жоба объектісі:
FrontPage ортасында МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында электрондық оқулық құралын құру.
Дипломдық жоба құрылымы:
Кіріспе, теориялық және зертханалық бөлімнен, қорытындыдан, тесттен,
бейнероликтен және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспеде
диплом жұмысының мақсаты, өзектілігі және құрылымы берілген. Теориялық
бөлімде электрондық оқулықты пайдалану және оған қойылатын талаптар туралы
жалпы түсінік, МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс бойынша дәрістер
қарастырылған. Сонымен қатар Front Page ортасында бағдарламалау бойынша
құрылған электрондық оқулық құралының мазмұны мен оның жұмыс істеу мақсаты
көрсетілген.
Практикалық бөлімінде МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында зертханалық жұмыстар берілген.
Оқыту құралы дегеніміз жаңа білімді меңгеру үшін оқытушы мен
студенттің пайдаланатын материалдық немесе идеалдық нысаны.
Оқыту құралдары оқыту әдістерімен әрқашан үйлесімділікте болады.
Себебі, оқыту әдістері қалай оқыту керек? деген сұраққа жауап беретін
болса, оқыту құралдары немен (ненің көмегімен) оқыту керек? сұрағына
жауап іздейді.
Оқытушының оқыту құралдары туралы білімі мен оларды оқыту үдерісінде
қолдана білу шеберлігі пәнді оқытудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік
береді.
Қазіргі ақпараттық қоғамның дамуына сай білім беру үдерісінде
компьютерлік техниканың қолданылуы ерекше орынға ие. Осыған байланысты
оқыту құралдарының қатарын жаңа ақпараттық оқыту құралдарымен толықтыруға
болады.
Материалдық оқыту құралдарына оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдар,
модельдер, көрнекілік құралдары, оқу-тәжірибелік құралдар, электрондық
оқыту құралдары т.б. жатады. Идеалдық оқыту құралдарына бұрын игерілген,
жаңа білімді игеруге қолданылатын білім мен біліктіліктер жатады.
Оқытудың ақпараттық құралдары – оқытуда білім берудің көптеген
қызметін атқаратын, компьютердің көмегімен оқу ақпаратын сақтау, өңдеу және
берудің электрондық құралдары. Оқытудың ақпараттық құралдары оқу
ақпаратының көзі бола алады, оқытушының әзірлеген бағдарламасы бойынша
білім алушылардың танымдық қызметін басқарады, оқытудың нәтижесін
бақылайды, білім алушыға жекелеме көмек береді, өз бетімен білім
толықтырғысы келетіндер үшін қосыша әдебиеттерге сілтеме бере алады, білім
алушының бойында шығармашылық қабілеттіктерін және танымдық
қызығушылықтарын арттырады, оқудың жағымды мотивтерін қалыптастырады.
1 АРНАЙЫ БӨЛІМ
1. Тапсырма қойылымы
Front Page бағдарламасының көмегімен МҚБЖ Access мәліметтер базасымен
жұмыс тақырыбында төмендегідей электрондық оқулық жасап шығару. Бұл
электрондық оқулық келесі талаптардың қойылымына байланысты жасалынды.
- титулдық бет;
- мазмұны;
- дәрістер;
- бейнеролик;
- тест және әдебиеттер.
ЭЕМ сипаттамасы
Берілген жұмысты орындау үшін келесі электронды есептеуіш машинасы
қолданылды: AMD Phenom[tm] II X3 N830 3Гб DDR3 Memory HDD 250 Gb
монитор Acer 15.6” HD LCD, Windows ХР Professional версия 2002 Service Pack
2, MS Office 2003, принтер Epson Stylus C43SX.
HTML форматында текст элементін қоюдың жалпы схемасы келесі түрде
жазылуы мүмкін:
"элемент аты" "атрибуттар тізімі" элемент мазмұны "элемент аты".
Элемент мазмұнының алдындағы конструкция элемент басының тегі деп
аталады, ал элемент мазмұнынан кейін орналасқан конструкция элемент соңының
тегі деп аталады.
HTML құжатының құрылысы бірінің ішіне бірі салынған контейнерлерді
қолдануға мүмкіндік береді. Шынында да, құжаттың өзі – бұл "HTML" атымен
аталатын бір үлкен контейнер:
HTML Құжат мазмұны HTML
HTML элементінің өзі немесе гипертексттік құжат құжаттың басынан
(HEAD) және денесінен (BODY) тұрады:
HTML
HEAD
Тақырып мазмұны
HEAD
BODY
Құжат денесінің мазмұны
BODY
HTML
WWW-да әрбір құжаттың өз аты бар, оны басында көрсетеді. Оны интерфейс-
программасының бірінші жолында көруге болады. HTML бетінің аты
TITLEтегінің көмегімен басына қосылады. HTML құжатын жазуды бастай
отырып, оның сондай түрде болатынын теңестіреміз. Мұндай теңестіру құжаттың
ең басына !DOCTYPE HTML PUBLIC ``-W3CDTD HTML 3.2EN'' тегін қою
жолымен жүргізіледі. DOCTYPE тегі SGML тілінің тегі болып табылады және
құжат HTML 3.2 спецификасына сәйкес сипатталатын болатынын хабарлайды.
Барлық программалау тілдеріндегідей HTML тілінде де тексттің белгілі-бір
бөліктеріне түсініктеме беретін әдісі бар. Түсініктемелер ! - - және - -
тізбектерінің арасына жазылады. Түсініктеме мысалы:
!-- бұл мәтіннің түсініктемесі бар --
P тегінде параграфтың ішіндегі текстті тегістеу әдісіне көрсететін
ALIGN параметрі бар: текст оң жақ шеті бойынша (RIGHT), сол жақ шеті
бойынша (LEFT), ортасы бойынша (CENTER) немесе ұзындығы бойынша (JUSTIFY)
тегістелуі мүмкін. Егер параметр көрсетілмесе, онда текст сол жақ шеті
бойынша тегістеледі.
Параграфты ортаға жазу үшін келесі түрдегі тегті қолдануға болады:
CENTER...CENTER
Текстті бөлікке бөлудің тағы бір әдісін горизонтальді сызық деп атауға
болады. Сызық HTML тілінің элементі болып табылады және текстке HR
параметрлер тегінің көмегімен қойылады, мұндағы параметрлер келесі түрде
болуы мүмкін:
WIDTH сызықтың ұзындығын береді. HTML-де өлшем бірлігі шығару
құрылғысының нүктесімен есептеледі, яғни HRтегінің параметрі ретінде
WIDTH=100 деп көрсетсеңіз, онда ұзындығы 100 нүктеден тұратын сызық
құрасыз. Бірақ та бұл әдістің қолайлы емес екені көрініп тұр, себебі құжат
әр түрлі шығару құрылғыларында әр түрлі болып кескінделуі мүмкін. Сол
себепті HTML-де элементтердің ТӘУЕЛДІ өлшемдерін беру мүмкіндігі бар, яғни
кескіндеу облысының жалпы ұзындықтан пайызы (броузер немесе қағаздың беті).
Мысалы: HRтегінде WIDTH=50% параметрін көрсетіңіз, сіз құжаттың
кескінделу облысының қақ ортасындағы сызықты аласыз.
SIZE– сызықтың қалыңдығын береді.
NOSHADE – егер бұл параметр берілген болса, онда сызықтың көлеңкесі
болмайды.
Егер осы моментте алынған бетті қарайтын болсақ, онда ол бір түсті
болып көрінеді. Бір қарағанда не екені түсініксіз (егер терезенің басына
қарамайтын болсақ). Бетке "басты" тақырып жетпейді, яғни тақырып құжаттың
денесінде. HTML тілінде алты түрден тұратын тақырып аты бар. Оларды құру
үшін H1...–H1,...,H6...H6тегтері қолданылады. Тегтердің аттары олардың
қолданылуын анықтайтын ағылшынның Heading (яғни, тақырып) сөзінен алынған.
Өлшем 1 ең үлкен, өлшем 6 ең кіші шрифтке сәйкес келеді. Олай болса,
тексттің негізгі жолының алдына
H1Welcome to my homepage!H1
жолын жазып, біздің бетті жазуды бастаймыз.
Енді біздің бетті броузерде қараймыз. Енді бет бұрынғыдан қарағанда
жақсырақ көрінеді. Hn тегтері блокты болып табылады, олардың қолданылу
жерінде абзацтарға бөлу жүргізіледі.
Тексттің шрифттерін көркемдеудің басқа жабдықтары болып курсивпен және
қарайтылған түрмен жазу табылады. Осы әдістермен тексттегі кейбір сөздерді,
тақырыптарды белгілеуге болады. Мысалы, бірінші және екінші деңгейдегі
тақырыптарды Hnтегтерінің көмегімен, ал үшінші деңгейдегі тақырыпты
қарайтылған шрифтпен белгілеу өте ыңғайлы. Курсивпен белгілеу I (Italic
сөзінен), ал қарайтылған шрифтпен белгілеу B (Bold сөзінен) тегінің
көмегімен жүзеге асады.
Сонымен қатар HTML тілінде emphasis – жалпылама белгілеу ұғымы бар. Ол
EM...EMтегтерінің көмегімен жүргізіледі. Мұндай белгілеу– құжаттың
логикалық құрылысын сипаттайды. Осындай әдіспен белгіленген текст курсивпен
кескінделеді.
Логикалық белгілеудің басқа жабдығы ретінде келесі тегті есептеуге болады:
STRONG...STRONG
Ол тексттің бөлігін күшейту үшін қолданылады. Тегтің мазмұны
қарайтылған шрифтпен кескінделеді.
Келесі тегтердің көмегімен шрифттердің өлшемін және түсін өзгертуге болады:
FONT параметрлер...FONT
Параметрлер келесі түрде болуы мүмкін:
SIZE=``value немесе value'' – шрифттің абсолютті немесе тәуелді өлшемін
береді. Тәуелді өлшем базалық өлшемнің қатынасы бойынша беріледі.
Қабылдайтын мәндерінің диапазоны – бірден жетіге дейін.
COLOR – текст түсін көрсетеді.
FACE – Microsoft Internet Explorer және Netscape Navigator кеңеймесі.
Текст үшін гарнитураларды (гарнитуралар тізімі, бар шрифттер жүйесінен
қажеттісі таңдалатын болады) беруге көмектеседі.
Ақырғы нәтиже жүйеде орналасқан шрифттердің санынан және әр
түрлілігінен тәуелді. Мысал:
FONT FACE="Arial, Times Roman" Текстті басқа гарнитурамен белгілеу
мысалы. FONT
Барлық құжат үшін шрифттердің базалық өлшемін
BASEFONT параметрлер
тегінің көмегімен беруге болады. Ол бір ғана параметрден тұрады:
SIZE – шрифтің өлшемін береді.
Қолданушының назарын аудару үшін кейде жанып-сөнетін текст қажет
болады. Ол үшінBLINK...BLINKтегін қолданамыз. Бұл тегті байқап қолданған
дұрыс, себебі жанып-сөнетін обьектілерге қарау әр уақытта жағымды емес. Кей
жағдайда құжатқа цитаталарды, программаның бастапқы текстін немесе
қарапайым текстік құжатты қою қажет болады. HTML тілінде бұл жағдайлар үшін
мүмкіндіктер қарастырылған.
HTML тілінде цитаталар CITE...CITEтегтерінің көмегімен жазылады.
Құжатқа бастапқы текстті қою үшін CODE...CODEтегін қолдануға болады.
Текст белгіленген ұзындығы бойынша шрифтпен жазылатын болады.
Құжатта белгіленген форматпен тексттің бар болу жағдайының қажеттілігі
ерекше таратылған. Мұндай мүмкіндік, мысалға электрондық хаттардың мазмұнын
текстке немесе Usenet желісінен мақалаларды қосқан кезде қолданылады.
Front Page бағдарламасы. Front Page бағдарламасы web құжаттар жасауға
арналған көп мүмкіншіліктері бар және қолдануға ыңғайлы бағдарлама. Front
Page бағдарламасы Office құрамына кіретін басқа бағдарламалармен деректерді
ауыстыру жеңіл орындалады. Web- узел белгілі бір тақырыпқа байланысты
жасақталған Web беттер шығарып Web - узел Web беттер шоғырындағы Html
файлдарымен ондағы пайдаланған графикалық файлдарды сақтайды. Егер Web –
бет жасағын келсе, онда жұмысты Web-узел құрастырудан бастайсың. Front Page
бағдарламасында бұл амал жеңіл орындалады. Жаңа Web - бет ашарда,
бағдарлама автоматты түрде My webs бумасында web - узел жасайды. Web – узел
жасау төмендегі амалды орындайды: File – New – Web.
2. Алгоритмді сипаттау
Берілген алгоритмде басты тақырып МҚБЖ Access
мәліметтер базасымен жұмыс тақырыбында электрондық оқулық құралын құру,
оның өзі бірнеше бағытқа бөлінген. Мазмұнда тақырыптардың әр қайсысы өз
алдына жеке – жеке тақырып болып келеді. Сонымен қатар зертханалық жұмыс
пен тест сұрақтары өз алдына жеке терезе. Бұл терезелердің бәрін МҚБЖ
Access мәліметтер базасымен жұмыс тақыбында электрондық оқулық тақырыбына
гиперсілтеме арқылы бір – біріне бағынышты етіп электронды оқулық құрдым.
Гиперсілтеме дегеніміз тышқан оң жақ батырмасын шерткенде қолданушы
браузерінде Web – беттің келесі бір торабын ашатын ерекшеленген мәтін
немесе графикалық объект болып табылады.
3. Бағдарламаны жасақтау кезеңдері
Front Page редакторын пайдалану. Web - бетті жасау. Web-беттердің
дизайнын тиімді ету шарттарының бірі- тақырыптарды дұрыс пайдалану. Ірі
тақырыптардың көптігі беттерінің оқылуын қиындатады, ал тақырыптарға кедей
беттердің көрінісі жұпыны және оларға қабылдау қиын болады. Тақырыптар
газет немесе журналдағыдай бетте берілген ақпаратты құрылымдауға
көмектеседі.[2]
Электрондық оқулықтың бір бетінің мысалында тақырыптарды пайдаланудың
қарапайым үлгісін қарастырайық. Бетті МҚБЖ Access мәліметтер базасымен
жұмыс тақырыбында электрондық оқулық деп атайық. Бұл бетте біз тақырыптар
тізімін жасаймыз, соңында олардың меншікті беттеріне жасалған сілтемелер
тіркеледі. Бұл тапсырманы орындау үшін келесі әрекеттерді іске асыру қажет:
1. Файл-Құру-Жаңа командаларын орындап, Редакторда жаңа бет жасаңдар.
2. Жаңа диалогтық терезесінде (1.1-сурет) Қарапайым бетше шаблонын
таңдап, ОК батырмасын басыңдар.
Сурет 1.1. Жаңа диалогтық терезесі
Редакторда сол жақ жоғарғы бұрышында жыпықтап тұрған меңзер орналасқан
бос бет пайда болады.
3. Пішімдеу панеліндегі стильдер тізімінен Heading 1 (Заголовок1)
таңдаңдар. Беттің шапкасы тиісінше, мысалы, бірінші дәрежелі тақырып сияқты
ерекшеленіп тұруы керек. Front Page редакторында тақырып жаңа жолдан жеке
абзац сияқты безендіріледі.
4. Енді 1.2-суретте көрсетілгендей МҚБЖ Access мәліметтер базасымен
жұмыс тақырыбында электрондық оқулық беттің негізгі тақырыбын енгізіңдер.
5. Тақырып аттарын енгізіңдер. Меңзер жаңа жолға өту үшін Enter-ді
басып, стильдер тізімінен Heading3 (Заголовок 3) таңдаңдар да, Мазмұн деген
тақырыпты теріңдер.
6. Енді 5-қадамды қайталай отырып, қалған тақырыптардың аттарын
енгізіңдер. Сіздің бетіңіз 1.3-суреттегідей көрінетін болады.
Тізімде тақырыптардың алты дәрежесі аталғанын ескеру керек. 1.4-суретте
тақырыптардың барлық алты дәрежесінің салыстырмалы өлшемдері көрсетілген.
Сурет 1.2. Бұл бетте бірінші дәрежелі тақырып безендірілген
Сурет 1.3. Мазмұны
Сурет 1.4. Түрлі дәрежелі тақырыптар өлшемдерінің арақатынасы
Ақпаратты беттерге жайғастырғанда, кейде материалды абзацтармен емес,
тізімдер түрінде беру ыңғайлы. Тізімдер ұзақ үздіксіз абзацтардан жеңіл
оқылады, сондықтан тізімдерді орнымен қолдану беттерді қабылдауды
жақсартады.
Нөмірленген тізімдердің атрибуттарын өзгертіп отыруға болады. Мысалы,
нөмірлеу рим сандарымен (кішісімен де, үлкенімен де) немесе әріптермен (дәл
солай кішісімен де, үлкенімен де) жасалуы мүмкін; нөмірдің кез келген
бастапқы мәнін орнатуға болады.
Сурет 1.5. List Properties диалогтық терезесі
дәл көрінісін беттерді қарауға қолданылатын браузер белгілейді.
Гипермәтін дегеніміз тышқан батырмасын шерткенде қолданушы браузерінде
Web – беттің келесі бір торабын ашатын ерекшеленген мәтін немесе графикалық
объект.
Гипермәтін объектісі ретінде мәтін немесе суреттер пайдаланылады.
Front Page бағдарламасы гипермәтін орнату амалын дұрыс әрі жеңіл орындауға
мүмкіншілік береді. Гиперсілтемені орнату үшін қажетті объектіні немесе
мәтінді белгілеп құралдар тақтасындағы (HyperLink) гиперсілтеме құралын
немесе тышқанның оң жақ пернесін басып, ұсынылған тізімнен Hyperlink Ctrl+K
командасын таңдап алуға немесе Ctrl+K пернелерін басып, гиперсілтеме
орнатуға арналған сұхбат терезесін ашамыз (1.6 – суретте көрсетілген).
Мұнда қажетті файлдар тізімінен белгілеп, көрсетіп OK батырмасын басамыз.
Front Page бағдарламасы гиперсілтемеден басқа закладканы пайдалануға
болады. Закладка орнату тәртібі төмендегідей. Мәтіндегі сөзді белгілеп,
Insert – Bookmark мәзірлерін таңдаймыз. Экранда пайда болған терезе
автоматты түрде толтырып отырады. Сондықтан Ok батырмасын бассақ
жеткілікті. Келесі орындалатын амал гиперсілтеме орнатуға ұқсас
орындалады. Мұнда гиперсілтеме орнату терезесінде файлды емес, Bookmark
нүктесімен белгілеп көрсетілген мәтіндегі сөзді белгілеймізде Ok
батырмасын басамыз.
Сурет 1.6. Гиперсілтеме терезесі
Енді кіріспе және МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс
тақырыбында электрондық оқулық беттеріне бағынышты беттер жасаймыз. Ол
үшін:
1. Кіріспе таңбашасын ерекшелеңдер де, File →New →Page командасын
орындаңдар немесе таңбашаны оң батырмамен шертіп, New Page 2 командасын
орындаңдар. Терезеде New Page 2 бірінші бетінің үшінші дәрежелі таңбашасы
пайда болады. Оның атын кіріспе деп өзгертіңдер, сондай-ақ МҚБЖ Access
мәліметтер базасымен жұмыс тақырыбында электрондық оқулық бетін жасаңдар.
2. Кіріспе беті үшін жеке – жеке мағлұматтар беріп үшінші дәрежелі беттер
жасаңдар.
Сурет 1.7. Гиперсілтеме командасын орындау
Сурет 1.8. Гиперсілтеме командасын орындау
Әр бетті ашыңдар, оларды ақпаратпен толтырыңдар.
4. Егер қайсыбір беттің орнын өзгерткілерің келсе, қажетті таңбашаны
мауспен ұстап алып, жаңа орынға жылжыту жеткілікті.
Сендер редакцияланған беттердің Folder List бағыныңғы терезесіндегі
файл таңбашасында қаламшамен белгіленетініне назар аударыңдар. Қай бетпен
жұмыс істегендерің, ал қай беттердің әлі бос екені осыдан анық көрініп
тұрады.
Кіріспе тақырыбын тандасақ келесі терезе пайда болады. Анимациялар
жасалған бетерге қызығушылықты арттырып қана қоймай, ондағы материалдардың
өз оқырмандарының талабына септігін тигізеді. Анимация орнату үшін Format
Page Transiton (переход к странице) мәзірін таңдап аламыз. Содан соң
экранда анимацияны қолдану тәртібін бекітетін сұқбат терезесі ашылады.
Мұнда анимация нұсқасын таңдап алуға болады.
Беттерді жасау және сақтау
Front Page редакторы жеке беттерді ғана емес, Web- торапты тұтас
жасауға мүмкіндік береді. Редакторды іске қосқанда беттің мәтінін бірден
тере беруге болатын терезе ашылады. Page және Normal режімдері үнсіздік
бойынша орнатылған. Оң жақ жоғарғы бұрышында жыпықтап тұрған меңзер
орналасқан.
Мысал үшін, МҚБЖ Access мәліметтер базасымен жұмыс тақырыбында
электрондық оқулық сөзін теремін.
Мәтін ағымдағы жолдың сол жақ шетінен басталатынына назар аударыңдар,
бірақ сендер оны басқаша да орналастыра аласыздар (шегініс жасап, оң жақ
шеті немесе орталық бойынша туралау арқылы): мәтіннің қарпін және кеглін
өзгертуге, оны тақырып етуге немесе оның қасиеттерін сан қилы әдістермен
өзгертуге болады.
Енгізгендеріннің бәрі браузерде де дәл солай көрінеді. Жаңа абзац
бастау үшін Word-тағыдай Enter пернесін басыңдар.
Редакторда жаңа бет жасау үшін File New командасын орындаңдар. New
диологтық терезесінде Normal Page-ні (Обычная страница) таңдап, ОК
батырмасын басыңдар. Экрандарыңда оң жақ жоғарғы бұрышында жыпылықтап
тұрған меңзері бар бос бет пайда болады.
Беттер File менюінің Save немесе Save As... командасымен немесе
инструменттер панеліндегі Save батырмасын маустың шертуімен сақталады.
Бетті File менюінің Open командасымен немесе инструменттер панеліндегі
Open батырмасын маустың шертуімен ашуға болады.[3]
Бет бойынша жылжу
Бет бойынша жылжу үшін дәл Word-та қолданылатын әдістер қолданылады:
жебе пернелер, PageUP және PageDown пернелері (бір экранға жоғары
немесе төмен), Ctrl + Home пернелер комбинациясы (беттің ең
жоғарысына), сондай-ақ айналдыру жолақтары әдеттегідей терезені көлденең
және тік бағыттарда жылжытады.
Мәтінді ойып алу, көшірмелеу және кірістіру
Мәтінді бір бет ішіне кірістіру немесе көшірмелеу үшін маусты
(тасымалдау және босату әдісі) немесе алмасу буферінің Вырезать,
Копировать, Вставить командаларын пайдалануға болады. Сонда-ақ Редакторда
ойып алу, көшірмелеу және кірістіру үшін пернелердің стандартты
комбинацияларын: Ctrl + X (Вырезать), Ctrl + C (Копировать), Ctrl
+ B (Вставить) пайдалануға болады немесе оң жақ батырманы контекстік
(динамикалық) менюдің қажетті элементі бойынша шерту арқылы тиісті
команданы таңдау керек: Cut (Вырезать), немесе Copy (Копировать), немесе
Paste (Вставить).
Ақпаратты редакторда ашылған басқа беттерге немесе басқа
қолданбалардың құжаттарына көшірмелегенде немесе ойып алғанда, алмасу
буфері Office-нің қолданбаларына сәйкес пайдаланылады. Мұндайда мәтіннің
пішімделуі жарым-жартылай жойылған болуы мүмкін бұл материалдарыңды алып
барған қолданбаға байланысты. Мысалы, егер әртүрлі кегльмен терілген
мәтіндеріңді Блокнотқа (Notepad) жайғастырсаңдар, онда Блокнотқа бүкіл
мәтін бірдей үнсіздік бойынша орнатылған кегльде болады.
Мәтінді жою
Мәтінді немесе басқа элементтерді жою бірнеше әдіспен жасалады:
жойылуға тиісті фрагментті ерекшелеп, Del пернесін басыңдар немесе Edit
Delete командасын орындаңдар.
Жойылған материалды қайтару үшін, Edit Undo Clear командасын
орындаңдар немесе инструменттер панеліндегі Undo батырмасын басыңдар.
Меңзер алдындағы символдарды немесе бүтін сөздерді жою үшін
Ctrl+Backspace, одан кейін Ctrl+Del пернелері комбинациясын басыңдар.
Microsoft Office файлдарынан материал пайдалану. Front Page-нің ең
үлкен құндылығы – оның Microsoft Office файлдарынан материал кірістіре және
өңдей алатын қабілетінде. Front Page мен Microsoft Office-нің мұндай
достастығы қыруар уақытты үнемдейді. Мысалы, егер Front Page сайтының
бетіне орналастырғыларың келген ақпарат Wort немесе Exsel файлдарында
болса, онда оны Frontpage Редакторында жаңадан енгізу қажет болмайды.
Мәтінді немесе басқа элементтерді жою бірнеше әдіспен жасалады:
жойылуға тиісті фрагментті ерекшелеп, Del пернесін басыңдар немесе Edit
Delete командасын орындаңдар.
Жойылған материалды қайтару үшін, Edit Undo Clear командасын
орындаңдар немесе инструменттер панеліндегі Undo батырмасын басыңдар.
Меңзер алдындағы символдарды немесе бүтін сөздерді жою үшін
Ctrl+Backspace, одан кейін Ctrl+Del пернелері комбинациясын басыңдар.
2 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Жобаны жасау және енгізуге кететін шығындарды есептеу
Іс–сапарға кететін шығындар 2.1 кестеде келтірілген.
Кесте 2.1
Іс–сапарға кететін шығындар
Маман Жалақы, Уақыт, айЖол ақысыМейманханБарлығы мың тг.
мың тг. а
Меңгеруші 45 0,6 50 5 135
Жетекші маман 50 0,6 40 5 115
Системотехник 46 0,6 35 5 136
Бағдарламалаушы 40 0,6 45 5 110
Нәтижесінде 496
Бағдарлауды жасау мен енгізуге кететін шығындар 2.2 кестеде
келтірілген.
Кесте
2.2
Бағдарғылауды еңгізуге кететін шығындар
Маман Жалақы, Зерттеуге кеткен Барлық жалақы,
мың тг. уақыт, ай мың тг.
Меңгеруші 45 4 180
Жетекші маман 50 4 200
Инженер 20 4 80
Системотехник 53 4 212
Бағдарламалаушы 34 4 136
Нәтижесінде 348
Жазғы демалыс үшін жалақы:
мұндағы A, B – 2.1, 2.2 кестелерінің сомасы.
мың тг.
Ауырғандарға төлемдер:
Әлеуметтік салық:
Жобалау және бағдарғылауды жасау кезінде арендаға үй алу үшін төлем:
50 м2 = 70 мың тг * 7 ай = 490 мың тг
2.2 Қажетті техникалық жабдықтарға кететін шығындар
Кесте 2.3
Техникалық жабдықтарға шығындар
Жабдық Саны Бағасы, мың тг. Сомма, мың
тг.
Бағдарлауыштар 5 175 875
Принтер 5 18 90
Сканер 1 58 58
Модем 1 12 12
Факс 1 19 19
Стол 7 6 42
Орындық 15 3 45
Нәтижесі 1141
Қажетті материалдарға кететін шығындар:
Кесте 2.4
Материалдарға кететін шығындар
Материалдар Өлшем Баға, мың Қажет Барлық баға
бірлігі тг. (шығын), мың
тг.
Компакт дискілершт 0,2 40 8
Дискеталар шт 0,03 40 1,2
Қағаз бума 0,4 8 3,2
Қалам шт 0,03 15 0,45
Папкілер шт 0,03 55 0,2
Нәтижесі 1,65
Электроэнергия үшін төлем:
7 * 2,980 кВт * 0,046 мың тг * 8 = 7,67 мың тг
0,9595 * 7 ай = 25
мұндағы 2,980 – бір компьютердің электроқуаты;
0,046 - электроэнергияның бағасы.
Телефон үшін төлем:
0,4 мың тг * 7 ай = 3 мың тг
Интернет үшін төлем:
3 мың тг * 7 ай = 21 мың тг
Бағдарлауыштарды енгізуге байланысты шығындар:
Кесте 2.5
Бағдарлауыштарды жеткізу мен орнату.
Маман Жалақы мың Уақыт, күн Орнатулар Сомма, мың
тг. саны тг
Инженер 28 1 50 0,9
Системотехник 26 1 50 0,8
Бағдарламалаушы 26 1 50 0,8
Нәтижесі 2
Бағдарлауыштарды түзетуге байланысты шығындар:
Кесте 2.6
Бағдарламаны түзетуге кететін шығындар
Маман Жалақы мың Уақыт, күн Орнатулар Сомма, мың
тг. саны тг
Жетекші маман 30 1 50 1
Системотехник 26 1 50 0,8
Бағдарламалаушы 26 1 50 0,8
Нәтижесі 3
Барлық шығындар:
Ш = 2370,82 мың тг
Бағдарлағыштарды орнатудан келетін кірістер:
28750 мың тг * 150 = 4300 мың тг
Жылғы жалпы пайда = кірістер – шығындар
300 мың тг – 2370,82 мың тг = 1929,18 мың тг
Таза пайда = Жылғы жалпы пайда - 30%
1929,18 мың тг – 578,754 мың тг = 1350,426 мың тг
Тиімділік:
Тиімділік = Таза пайда Шығындар =
= 1350,426 мың тг 2370,82 мың тг = 0,60
Шығындарды өтеу мерзімі:
Өтеу мерзімі = Шығындар Таза пайда =
= 2370,82 мың тг 1350,426 мың тг = 1,76 жыл
3 ЕҢБЕКТІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ
3.1 Еңбекті қорғаудың заңдары және жалпы ережелері
Бұл бөлім төмендегі Заңдарды ескере отырып жазылды. Қазақстан
Республикасының “Еңбек қорғау және қауіпсіздігі туралы” заңы
28.02.2004 ж. бастап, Қазақстан Республикасының “Еңбек туралы” заңы
10.12.1999 ж. бастап, Қазақстан Республикасының “Тізімді өнеркәсіптік
объектілердегі өндірістік қауіпсіздік туралы” заңы 03.04.2002 ж. бастап,
Қазақстан Республикасының “Табиғи және техногенді сипаттағы төтенше
жағдайлар туралы” заңы 05.07.1996 ж. бастап, Қазақстан Республикасының “Өрт
қауіпсіздігі туралы” заңы 22.11.1996 ж. бастап енгізілген.
Қазіргі уақытта дербес компьютерлер барлық ұйымдарда кең
пайдаланылады, соның ішінде ақпаратты өңдеудің көмекші құралы ретінде.
Компьютерлік технологияны ендіру кадр бөлімінің мамандарының еңбектерінің
сипатын мүлдем өзгертті, осыдан ұйымдарға және еңбек қорғауға қойылатын
талаптар да өзгерді. Компьютерлік техниканы қолданатын қызметкерлер
өзтәжірибелерінде оның зор мүмкіншіліктерін бағалады. Біруақытта оның
пайдаланылуы кезінде белгілі бір бейқамдық пайда болды.
Қауіпсіздік талаптарын орындамау компьютермен жұмыс істеп отырған
қызметкердің біраз уақыттан соң белгілі бір қолайсыздықты сезіне бастауына
әкеледі: оның басы ауырады және көзі түйіледі, шаршанғандығы және
тітіргенгіштігі пайда болады. Кейбір адамдардың ұйқысы бұзылады, көзінің
көруі нашарлайды, қолы, мойны, белі және т.б. ауыра бастайды.
Компьютермен жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбек жағдайларын
қамтамасыз етуімен байланысты ең көп таралған қателеріне жатады:
– өндірістік ортаның жеткіліксіз ауданы мен көлемі;
– жұмыс ортасының температурасы мен ылғалдылығына қойылатын
талартардың сақталмауы;
– бөлменің ішіндегі және аппараттың жұмыс жазықтығындағы жарықтану
деңгейінің төмен болуы;
– монитордан таралатын төмен жиілікті магнит өрістер деңгейінің жоғары
болуы;
– техниканы еркінше орналастыру және жұмыс орындарын ұйымдастыру
талаптарын бұзу;
– еңбек және демалыс уақыттарыныа қойылатын талаптарды сақтамау;
– қызметкердің өндірістік жұмыспен тым жүктелінуі.
Бейнедисплейлі терминалдарға (БДТ) және дербес электронды есептеу
машиналарына қойылатын талаптар
БДТ-дың визуалды эргономикалық параметрлері қауіпсіздік параметрлері
болып табылады және олардың дұрыс таңдалмауы пайдаланушылардың
денсаулықтарының нашарлауына әкеледі.
БДТ-дың дизайны корпус түсінің жарықты шашыраңқы шашырататын байсалды
болуын қамтамасыз ету қажет. БДТ корпусының және компьютердің,
пернетақтаның және компьютердің басқа да бөліктері мен құрылғылары шағылу
коэффициенті 0,4-0,6 болатын күліңгір түске боялу қажет және кедергі
туғызатын жылтыр бөлшектер болмау керек.
БДТ-дың құрылымы, оның дизайны және эргономикалық параметрлердің жиыны
пайдалану жағдайында ақпараттың сенімді және ыңғайлы оқылуын қамтамасыз
етуі қажет. Ақпарат қабылдану ыңғайлығының сәйкес деңгейінде оның сенімді
оқылуын қамтамасыз ету үшін визуалды эргономикалық параметрлердің оңтайлы
және шекті ауқымдары анықталу керек. БДТ-дың визуалды эргономикалық
параметрлері және оңтайлы және шекті ауқымдар мәндері орнатылуы қажет
олардың өзгеру шектері.
Кесте 3.1
БДТ-ның визуалды эргономикалық параметрлері және өзгеру ауқымы
Параметрлердің аттары Параметрлер мәндерінің
шектері
миним. макс.
(аз емес) (көп емес)
Белгінің жарықтылығы, кдм^2 (қараңғыда 35 120
өлшенген)
Экранның сыртқы жарықтылығы, лк 100 250
Белгінің бұрыштық өлшемі, бұр.мин. 16 60
Визуалды эргономикалық параметр мәндерінің оңтайлы ауқымы деп адам-
оператордың минималды уақытты 1,2 еседен артық аспайтын әрекеттесу уақыты
кезінде ақпараттың қатесіз оқылуын қамтамасыз ететін аралықтағы ауқымды
айтады.
Визуалды эргономикалық параметр мәндерінің рұқсат етілген ауқымы деп
адам-оператордың минималды уақытты 1,5 еседен артық аспайтын әрекеттесу
уақыты кезінде ақпараттың қатесіз оқылуын қамтамасыз ететін аралықтағы
ауқымды айтады.
Белгінің бұрыштық өлшемі – белгінің шеткі нүктелерін биіктігі бойынша
және бақылаушының көзін қосатын түзулер арасындағы бұрыш. Белгінің бұрыштық
өлшемі келесі формуламен анықталады:
а = arctg(h2l),
мұнда h – белгінің биіктігі, l – белгіден бақылаушының көзіне дейінгі
қашықтық.
Визуалды параметрлердің тізбесі және мәндері келтірілген.
Жарықтылықтың бірқалыпсыздығы деп келесі қатынасты түсінуге болады:
(оң бірқалыпсыздық),
(теріс бірқалыпсыздық),
,
мұнда n – жарықтылықтың өлшенген мәндерінің саны, Lmax – жарықтылықтың
максимал мәні, Lmin – жарықтылықтың минимал мәні.
БДТ және ЭЕМ-нің құрылымы экраннан және БДТ корпусынан 0,05 м
қашықтықтағы кез-келген нүктеде рентгендік сәулеленудің тәртіпті мөлшерлі
қуатын қамтамасыз ету қажет. Басқарушы құрылғылардың кез-келген күйінде
7,74х10 Акг аспау керек, ал бұл 0,1 мбэрсағ тең баламалы мөлшерге ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz