Мүлік жалдау шарты


Кіріспе . . . 3
1. Мүлік жалдау шарты . . . 5
1. 1 Мүлік жалдау шартының түсінігі мен мазмұны . . . 5
1. 2 Мүлік жалдау шартының объектілері . . . 15
1. 3 Жалға алушы мен берушінің құқықтары мен міндеттері . . . 17
2. Мүлік жалдау шартының түрлері . . . 21
2. 1. Мүлік жалдау шартының түрлеріне қысқаша сипаттама . . . 21
2. 2 Мүлік жалдау шартының нысаны мен элементтері . . . 23
2. 3. Мүлік жалдау шартының бағасы мен мерзімі . . . 25
Қорытынды . . . 27 Пайдаланылған әдебиеттер . . . 29 Қосымша . . . 30 КіріспеТақырыптың өзектілігі Мен бұл тақырыпты таңдау себебім мүлік жалдау шарты қазіргі кезде кеңінен қолданылады. Сондықтан мүлік жалдау шартына тоқтала отырып оның маңыздылығын мазмұнын барынша ашуға тырысамын. Мүлік жалдау шартында жалға беруші мен жалға алушының арасында өзара шарттық қатыныстар пайда болады. Мүлік жалдау шартында біреу мүлкін жалға берсе екінші біреу мүлікті жалға алады, сондықтан олардың арасында өзара мүліктік қатынастар пайда болады.
Кейде бұл шарт ауызша жасалуы мүмкін, бірақ шарт жасалмаса өзара келіспеушіліктер көп болып нәтижесінде заң бұзылуы мүмкін, сондықтан өзара шарт жасалады. Тіпті Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексінің Жалпы бөлімінде шарттар туралы оның ішінде сатып алу сату шарты, рента, және мүлік жалдау шарттары көрсетілген. Мүлік жалдау шарты Азаматтық Кодекстің Жалпы бөлімінің реттелген бұның өзі оның өзектілігін көрсетеді.
Тақырыптың мақсаты Мүлік жалдау шарты қазіргі таңда нарықтық қатынастарда атқаратын рөлі зор болып табылады. Өйткені қазірде мүлік жалдау шартын кез-келген ұйым кәсіпорын немесе кез-келген жеке және заңды тұлға өздерінің капиталын үнемдеу мақсатында «Мүлік жалдау шартына» жүгінеді. Бұл шартты жасай отырып кез-келген уақытта белгіленген мерзімге мүлікті яғни, үй немесе ғимаратты, кәсіпорынды, жер учаскелерін және тағы да басқа мүліктерді жалдауға мүмкіндік туады. Мүлік жалдау шартында жалға алушы мен жалға беруші тараптардың құқықтары мен міндеттері, жалдау шартының мерзімі, бағасы, нысаны көзделеді және де заңмен қорғалады. Мүлік жалдау шартының біздің елімізде маңызды зор. Мүлік жалдау шарты сатып алу сату шарты сияқты өзінің түр-түрімен топталған. Бұл Курстық жұмыста оладың түрдеріне қысқаша тоқталатын боламын.
Тақырыптың күрделілігі 1999 жылдың 1 шiлдесiнде Қазақстан
кодексiнiң Ерекше бөлiмi қабылданып, күшiне ендi. Бұл өз мәнiнде Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексi нарықты қайта құру жылдарында қалыптасқан азаматтық заң шығарудың iрi бiрiктiруi (немесе жүйеленуi) болып табылады, сонымен бiрге онда бұдан бұрын Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарында болмаған көптеген нормалар пайда болды.
Жаңа Азаматтық кодекстi қоғамдық қатынастардың аса тиiмдi реттеушiсі болып табылыды. Оның нормаларының мазмұны барынша айқын болып табылады. Кәсiпкерлiк шарттың ерекше сипаттары тауар жеткiзiлiмi шартына арналған нормаларда көрiнiс тапқан.
Кез-келген қазiргi заманғы мемлекет жағдайы үшiн сатып алу сату шартының энергиямен жабдықтау сияқты түрi маңызды мәндi иемденедi, бұл да азаматтық кодексте және соған сәйкес қабылданған заңға тәуелдi нормативтiк актiлерде ескерiлген. құқықтық механизм ретiнде қалыптасуға мiндетті
Бұл, курстық жұмыста “Мүлікті жалдау ” (Аренда) шартын толықтай ашып, егжей-тегжейлі барлық жақтарын қарастыруға тырысамын.
1. Мүлік жалдау шарты
Мүлік жалдау шартының ұғымы мен мазмұныМүлiк жалдау қатынасы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнiң 29-тарауында реттелген, мүлiк жалдау туралы жалпы ережелер мазмұндалған. Мүлiк жалдау қатынастарын реттеу, тек Азаматтық Кодексімен пен шектелiп қоймайды, олар сондай-ақ басқа да заңды актiлермен реттеледi. Бұл заңнамалық шешiм жалдау шарты қатынастарға бұрынғыдан гөрi жоғарылау (көбiрек) тұрақтылық бередi, олардың мәнiн көтередi. Осының нәтижесiнде мүлiктi меншiк құқығы негiзiнде иемденуге мүмкiншiлiгi жоқ бөтен бiреудiң мүлкiн пайдаланған кезде, мүлiктi жалдау шарты тиiстi қатынастарды тыйымды реттетуге мүмкiншiлiк бередi. Сатып алу сату шарты сияқты мүлікті жалдау шартына жалдау нысанының, шарт орнауының ерекшелігіне сондай-ақ басқа факторлардың әсерінен оның бірнеше түр-түрімен қалыптасады. Мүлік жалдау және аренда терминдері тепе -тең болып келеді. Мүлік жалдау шарты бойынша жалға беруші жалға алушыға мүлікті ақыға уақытша иеленуге және пайдалануға беруге міндеттенеді. Аренда шартының сатып алу, сату рента шарттарынан айырмашылығы, ол мүлікті уақытша иеленуге беруге байланысты реттейді. Мүлік жалдау шарты Римде кеңінен таралған еді. Сонымен қатар, мүлікті жалдау затты пайдалануға болжайтын1, мұнымен қоса жалдаушының иеленуіне назар аударылмайтын, ал негізінен жалдаушы тек затты ұстаушы меншік иесі құқықтарын жүзеге асыруға көмектеетін тұлға ретінде ғана бағаланатын2. Түбіріне қарайтын болсақ, қазіргі уақытта да ең басты мақсат жалдаушыға мүлікті қажетті көлемде пайдалану, оның пайдалы қасиеттерін мүмкіншілік беру екенін айтуға болады. Қатынасты реттеудің түбірлі негізі сақталмағанымен өзгерістер де еніп жатыр. Мүліктік қатынастарды жеке құқықпен реттеу жалпылама жетілдірудің әсерін сезген және әрине жетілдіру одан да әрі жалғасады. Осының нәтижесінде шарттық қатынастардың мазұны өзгеріс шегеді, оларды реттейтін нормалар меншік құқығы және өзге де заттық құқықтарды реттейтін нормалармен тығыздау түйіседі.
Аренданы заттық құқықтарға жатқызу немесе жатқызбау сауалы ұзақ мерзім бойы даулы болып келді. Заттық құқықтарға арналған соңғы Қазақстандық жұмыстарда аренда заттық құқықтардың қатарына жатқызылады3. Бұл көзқарас арендалық заңнамалық анықтамасында да қолдау табады, яғни онда пайдалану мен қос пайдалану да бірге қарастырылады. Осының нәтижесінде мүлікті меншік құқығы негізінде иемденуге мүмкіншілік жоқ бөтен біреудің мүлкін пайдаланған кезде, мүлікті жалдау шарты тиісті қатыныстарды тиімді реттеуге мүмкіншілік береді.
Кейбiр жағдайларда аренда (мыс. жер арендасы) тiпте меншiк құқығына балама ретiнде қарастырылатын 99 жылға дейiнгi ұзақ мерзiмдi жер арендасы Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1995 жылғы 22 желтоқсанда қабылданған “Жер туралы” заң күшi бар кодексінің 41 бабында қарастырылған едi. Аренда белгiлi мөлшерде жерге меншiк құқығының баламасы деген түсiнiк қазiргi (күшiндегi) заңнамада да сақталып тұр. Қазақстан Республикасының 2001 жылы 24 қаңтардан “Жер туралы” заңының 28 бабымен 49 жылға дейiнгi жердiң ұзақ мерзiмдi арендасы қарастырылған. Жалдау шарты тек жалдаушының қажетiн, мүддесiн қамтамасыз етiп қоймайды. Оның нормаларында жалға берушiнiң мүдделерiнде есепке алу бар меншiк иесi ретiнде ол бәрiбiр жалға алушыға қарағанда артықшылық жағдайында болып келеді.
Мүлiктi жалдау шарты консенсуалды (құқықтары мен мiндеттерi тек тараптардың келiсiмi негiзiнде пайда болатын), өзара, өтеулi (ақылы) болып табылады. Басқаша айтқанда аренда құқығы жалға берiлген мүлiкке ауыртпалық тудырады. Азамат өлуiмен жалға алушының құқықтарына қатысты мұрагерлiк трансмиссия егер заң актiлерiнде немесе шартта өзгеше қарастырылмаса жалпы тәртіп бойынша болады. Арендалық шарттан туындайтын міндеттемелік құқықтық қатынастарды ажырата қарау қажет. Әрине міндеттемелік құқық шеңберінде бірінші кезекте аталған қатынастадың бірінші тобын қарау керек. Аренданың заттық құқығы жеткілікті дәрежеде жан-жақты және толық заттық құқық мәселелеріне арналған еңбектерінде талданған. Сонымен қатар, аренданың заттық құқығы ескерілмесе жалға алушының да жалға берушінің де құқықтық жағдайының сиппатамасы толық болмайды. Жалдаушы және жалға берушінің заттық құқықтық қатынастар негізінде қатысуын жоққа шығаруға болмайды.
Жалға берушi мүлiктi жалға алушыға шарт талаптары мен мүлiктiң мақсатына сәйкес, келетiн күйде беруге мiндеттi. Мүлiктiң күйi бiрiншi кезекте шартпен анықталуы тиiс. Мысалы, жалға қоймалар берiлгенде, олар өрт қауiпсiздiгiнiң талаптарына бөлмелердегi ауаның ылғалдылығына не құрғақтығына қойылатын талаптарға және басқаларға сәйкес болуы керек екенi болжанылуы мүмкiн.
Шарттың мүлiктiк күйiне талаптар анықталмаса, онда олар мүлiктiң тағайындалуы және мүлiктi пайдаланудың болжамды (мақсаты ескерiлiп мүмкiн күйiне талаптар туралануы мүмкiн. Бiрақ мүлiктi жалдау шарты бойынша мүлiкке талаптарды анықтау сатып алусату шарты бойынша заттың қажеттi сапасын анықтаудан ауырға түседi. Жалға берiлетiн мүлiктiк күйiне қатысты талаптар өте субъективтi болып келедi. Олар жөнiнде келiспеген тараптар араларында қиын жолмен шешiлетiн даулар пайда болуы мүмкiн. Сондықтан, жалға алушы мүлiктiң кейбiр ерекше қасиеттер бар болуын қаласа, оның бұл туралы жалға берушiмен келiскенi аса қажеттi болады. Жалға берiлетiн мүлiктiк кемiстiктерi болмауы керек, немесе кемiстiктер тiкелей шартта ескертiлуi керек. Бұл жасалмаса жалға берушi берiлген заттардың кемiстiктерi үшiн жауапты болады.
Кейбiр жағдайларда заттың кемiстiктерiмен байланысты тараптардың құқықтары мен мiндеттерi туралы мәселе басқаша шешiмiн табады. Жалға берiлген заттың кемiстiктерiн оны қараған кезде бiрден табуға мүмкiн болса, немесе затты жалға алғанға дейiн жалдаушы затпен пайдаланып үлгерген болса, онда жалға берушi заттың кемшiлiктерi үшiн жауапты болмауы тиiс.
Затты тұтынудың одан құтылу мүмкiн емес (сөзсiз) салдары болып оның белгiлi дәрежеде нашарлауы (тұтынушылық қасиеттерiн жоғалтуы) келедi. Сондықтан бiрнеше жыл пайдалануда болып келген мүлiктiң (заттардың) күйi тиiстi емес тiптi қанағаттанатындай болмай шығуы мүмкiн. Осыған байланысты шарттың екi тарабы бiрдей белгiлi бiр шешiмдердi қабылданады.
Аталған мiндет мүлiк жалдау шарты тараптарының арасында бөлiнедi. Жалға берушiнiң және жалға алушының құқықтары мен мiндеттерiн одан әрi қарағанда осыны анық көруге болады.
Мүлiк жалға оның барлық керек-жақартарымен және оған қатысты құжаттарымен (мүлiктiң жиынтықтылығын, қауiпсiздiгiн, сапасын, пайдалану тәртiбiн куәландыратын және т. б. құжаттармен) бiрге берiледi. Сатып алусату шарты (мысалы қозғалмайтын мүлiктi сатып алусату шарты) бойынша затқа (мүлiкке) құқықтарды растайтын құжаттар табыс етiлуi мүмкiн қаралып тұрған шартта негiзiнен әңгiме мүлiктi тұтыну (пайдалану) үшiн қажеттi құжаттар жөнiнде жүргiзiледi. Шартта құжаттар жалға берушiде қалатыны, жалдаушы олармен таныса алатыны және т. б. қарастырылуы мүмкiн.
Құжаттар, керек жарақтар берiлмесе және оларсыз жалға алушы мүлiктi мақсаты бойынша пайдалана алмаса, немесе ол шартты жасасуы кезiнде үмiттенуi мүмкiн болған нәрселерден (игiлiктен, пайдадан) едәуiр дәрежеде айырылса, онда өзiнiң қалауы бойынша ол жалға берушiден керек жарақтардың және құжаттардың берiлуiн немесе шарттың бұзылуын талап ете алады. Жалға алушыда көрсетiлген жағдайға қатысты бiр ғана құқығы болып келмейдi. Жалға алушы құжаттарды және керек жарақтарды олар жалға берушiмен берiлмеген өзге реттерде де талап ете алады. Басқаша айтқанда, жалға алушының мүлiктi пайдалану мүмкiншiлiгiнен айырылуы, оған ұтымсыз нәтижелердiң (салдардың) туындауы немесе туындамауы сол құқықты жүзеге асыру кезiнде мiндеттi түрде ескерiлетiн нәрсе емес.
Бiрақ, әрине, жалға берушi тарабынан жасалған бұзушылықтың ауырлығы қолданылатын шараларға (мысалы шартты бұзу мүмкiншiлiгiне) әсер етедi.
Жалға берушi мүлiктi шартпен қарастырылған мерзiмде беруi керек, егер бұл мерзiм шартта қарастырылмаса, онда ол қисынды мерзiмде берiлуге жатады. Жалға берушi шартқа қайшылық жасап мүлiктi бермесе жалдаушы бұл мүлiктi Азаматтық Кодексінің 355-бабына сәйкес талап ете алады немесе шарт бұзылуын талап ете алады. Екi амалды қолданған кезде де жалға алушы өзiне келтiрiлген шығындарды өндiрiп ала алады.
Затты бергеннен кейiн, меншiк иесi оған меншiк құқығына байланысты кейбiр ауыртпалықтарды сақтап қалады. Сондықтан, меншiк иесi мүлiк жағдайына жауапты болады, сонымен қоса жалға алушының да заттық құқығын есептеп алып тастамау керек. Затқа қатысты құқықтар тараптар арасында бөлiнгесiн меншiк иесiнiң ауыртпалықтары ол өзiне жататын мүлiктi өзi иеленген, пайдаланған жағдайда сияқты толық болмайды.
Еретерек айтылғандай мүлiк жалдау шартының тараптары арасында мүлiктi күтiп ұстау ауыртпалығы бөлiнедi. Жалға берушi жалға берiлген мүлiкке тараптармен келiсiлген мерзiмдерде, егер заң актiлерiнде не шартта өзгеше көзделмесе, өз есебiнен күрделi жөндеу жүргiзуге мiндеттi. Жалға алушы жауап бермейтiн мәнжайларға байланысты пайда болған шұғыл қажеттiлiк талап ететiн жөндеудi, егер заң актiлерiнде немесе шартта өзгеше көзделмесе, жалға берушi қисынды мерзiмде өз есебiнен жүргiзедi.
Шарт жасау кезiнде жалға берушi жалға алушыға жалға берiлетiн мүлiкке үшiншi тұлғалардың барлық құқықтары (сервитут, кепiл құқығы) туралы ескертуге мiндеттi. Бұл жағдайда бiз бiрiншi кезекте мүлiкке ауыртпалық тудыратын құқықтары туралы айтамыз. Мүлiктi жалға беру мүлiкке үшiншi тұлғалардың заттық құқықтарын тоқтату не өзгерту үшiн негiз болып табылмайды.
Бiрақ, бiрқатар жағдайда бiз құқықтардың бәсекесi мәселесiмен соқтығамыз. Бұл жағдайда, бiр құқықты басқа құқық иеленушiнiң алдында басымдылығы туралы мәселенi шешу қиынға түседi. Бiр субъектi құқықтарының екiншi субъектi құқықтарының алдындағы артықшылығын анықтау үшiн тиянақты негiздер болуы керек.
Мысалы, шарттық жағдайлар ақталса, онда жалға алушының иелену құқығының жалға берушiнiң иелену құқығының алдындағы артықшылығы сөзсiз болып келедi. Өзге реттерде (кездерде) бiр немесе өзге заттық құқықтық артықшылығын (басымдылығын) анықтаудың жанама өлшемдерi болып оның алғашқы болуы (ағалығы), өзге заттың құқық иесiнiң арам шеттiлiгi және өзге ұқсас жағдайлар келедi.
Азаматтық Кодексте бәсекеде болып келетiн құқықтардың бiреуiнiң басымдылығын анықтау ережесi толығырақ реттелген. Затты алуға бiрнеше несие берушiлер талпынатын болса, зат олардың бiреуiне берiлсе өзгелерiнiң талаптары жоққа шығарылады. Зат берiлiп үлгерiлмеген болса, онда басымдылыққа оның пайдасында мiндеттеме ертерек туындаған несие берушi иемденедi. Бұның өзiн анықтау мүмкiн болмаса артықшылық (басымдылық) талапты ертерек ұсынған тұлғада (оның құқығында) болады. Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексінің 355-бабында құқықтардың артықшылығы туралы тек жалпы айтылып кетедi. Қарастыруы мүмкiн немесе мүлiктi пайдаланған үшiн ақының өзге түрлерi қарастырылуы мүмкiн.
Егер шарттың өзiнде жалдау төлемiнiң нақты түрi (нысаны) анықталмаса, онда ол ақшалай төленуге тиiс.
Бiр зат жөнiнде жалдаушылардың әрқайсысына затпен белгiленген уақытта тек пайдалану құқығы берiлiп бiрнеше мүлiк жалдау шарттары жасалуы мүмкiн. Оларды жалға берушi өз еркiмен жасасады, осыған байланысты жалға берушi шектеуге ие басқа да қарсылықтар айтуға ешкiмнiң құқығы болмайды. Жалға алушылардың бiрiнiң құқығына нұқсан келтiрiлетiн жағдайды қоспағанда, олардың ешқайсысы жалға берушiге өз талаптарын қоюға құқылы емес. Жалға берушiнiң негiзгi құқығы берiлген мүлiктi пайдаланғаны үшiн ақы төленуiн талап ету құқығы келедi. Осымен қатар жалға берушi жалға алушының өзге мiндеттерiнiң орындалуын да талап етуіне құқылы болып табылады.
Жалға алушы жалға берiлген мүлiктi шарт жағдайларына сәйкес пайдалануға, ал егер олар шартта қарастырылмаса, мүлiктiң тағайындалуына сәйкес пайдалануға мiндеттi. Жалға алушының бұл мiндеттi жалға берушiнiң жалға берiлген мүлiктi күтiп ұстау мiндетi орындалуына көмектеседi. Осымен қатар жалға берушi жалға алушының мүлiктi пайдалануына шектеу қоюға мүдделi болуы мүмкiн. Өз кезегiнде осының себебi де болады, мысалы жалға берiлген жабдықтарды жоғары дәрежеде пайдалану орын алса, оның мерзiмiнен бұрын тозуының қаупi төнуi мүмкiн ж. б.
Жалға алушы жалға берушiнiң жазбаша ескертуiне қарамастан мүлiкпен шартқа немесе мүлiктiң тағайындалуына қайшы пайдаланса, онда жалға алушының шарт бұзылуын және мүлiк қайтарылуын талап ету құқығы пайда болады. Егер мiндеттеменiң бұзылуынан туындаған залал болса, онда Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодексінің 350-бабына сәйкес өтелуге жатады. Жалға берушi шығындар өтелуiн жалға алушы өзiнiң мiндеттерiн бұзған өзге де жағдайларда талап ете алады. Бiрақ мүлiк жалдау шартының кәсiпкерлiк мiнезi болмаса жалға алушының жауапкершiлiгi әрқашан кiнәда негiзделедi.
Жаңа азаматтық заңнамада жалға алушы жалданған мүлiкке билiк етуiнiң шектерi туралы анықталған. Жалға берушiнiң келiсiмiмен жалға алушы жалданған мүлiктi қосымша жалға (субарендаға) тапсыра алады, шарт бойынша өзiнiң құқықтары мен мiндеттерiн өзге тұлғаға (қайта жалдауға) бере алады. Жалға алушы жалданған мүлiктi тегiн пайдалануға сол сияқты кепiлге бере алады. Өзгешелiк заңнамалық актiлерде қарастырылмаса жалға алушы құқықтарын шаруашылық серiктестiктердiң акционерлiк қоғамдардың жарғылық капиталына салымдар немесе өндiрiстiк кооперативке жарна ретiнде сала алады. Билiк ету бойынша осындай құқықтар тiкелей шартта қарастырылуы мүмкiн. Жалға берушi алдындағы жауапкершiлiктi тiкелей жалға алушы көтередi. Жалпы алынған мүлiктi өзге тұлғаларға беру туралы шарттар мүлiк жалдау шартының өзiнiң мерзiмiнен асатын мерзiмге жасалуы мүмкiн емес.
Қосымша жалдау (субаренда) шартының қолданылуы (күшiнде болуы) мүлiк жалдаудың негiзгi шартына тәуелдi болып келедi. Заңнамада көзделген негiздер бойынша мүлiк жалдау шарты жарамсыз болса, онда оған сәйкес жасалған мүлiктi қосымша жалдау шарты да жарамсыз) болып келедi. (Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексінің 560-бабы) . Бұл норманың мазмұны мүлiктi жалдаудың негiзгi шартының қолданылуына тек қана қосымша жалдау (субаренданың) емес, барлық өзге туынды құқықтық қатынастардың мүлiктi пайдаланудың, кепiлдiң және басқарудың күшiнде болуы (тұрмыс етуi) тәуелдi болатынын бiлдiрiп отыр.
Жалға алушы өз уақытылы жалдау (аренда) төлемiн төлеп тұруға мiндеттi. Ол төлеудiң тәртiбiн және есеп айырысудың тәртiбiне, жалдау үшiн төлем жасаумен байланысты өзге мiндеттердi орындауға байланысты жағдайларды сақтауға мiндеттi. Төлемдер ақшалай болатын болса, онда Қазақстан Республикасындағы ақша айналымының ережелерi сақталуы керек. Төлеудiң өзге түрi қарастырылса осындай қатынастарға сатып алусату мердiгерлiк, ақылы қызмет көрсету шарттары туралы нормаларды қолдану жоққа шығарылмайды. Бұл жалға алушының жалдау үшiн төлеу бойынша мiндетiн реттейтiн (қарастыратын) жалпы нормалардың мағынасынан көрiнiс тауып тұр. Заңнаманың өзiнде осы мәселелердi шешетiн тiкелей сiлтейтiн нормалар қарастырылмаған және жалдау ақысын енгiзудiң тәртiбi негiзiнен мүлiк жалдау шарттарының өзiнде нақтылы бекiтiлуi тиiс. Шарт бойынша төлемдi (ақыны) енгiзудiң тәртiбi мен өзге жағдайлары келiсiммен қрастырылмаса, онда басшылыққа нарықта қалыптасқан орташа баға және де өзге төлеуге қатысты талаптар алынады (Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексінің 385-б. 3-тармағы) . Қосымша екi тараптардың мүдделерi де ескерiлуi тиiс.
Жалға берiлген мүлiктiң барлығы бiртектi, сапасы бiрыңғай және с. с. болғанда оны пайдалану үшiн ақы бiрден барлық мүлiк үшiн орнатылады. Мүлiктiң құрама бөлшектерiнде ерекшелiктерi болса, олар (өндiрiс құралдарына жататындары үшiн өнiмдiлiк дәрежесiне қарай) үшiн бөлек жалдау ақысы орнатылады, себебi кейбiр мүлiктi пайдалану жалдаушыға қосымша табыс беруi мүмкiн, сондықтан ол үшiн жоғарырақ жалдау ақысы бекiтiледi.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz