Мұғалім және оның педагогикалық процесті ұйымдастырудағы рөлі - копия

Мазмұны

Кіріспе:

І тарау. Жалпы «Педагогикалық технология» ұғымына сипаттама

1.1. Педагогикалық технологиялардың түрлері, атқаратын қызметтері.
1.2. Оқытудың қазіргі технологиялары.

ІІ тарау. Педагогикалық жаңа технологиялар . мектепте.
2.1. Жаңа технологияларды сабақта қолдану.
2.2. Бастауыш сыныпта технологиялық білім беру мәселесі.

Қорытынды:

Қолданылған әдебиеттер тізімі:

Кіріспе.
Елімізде ғылыми жаңа технологияның қарқынды дамуымен қатар, технологияның үздіксіз өзгерістеріне бейімделе алатын жаңа заманның жаңа тұлғасын қалыптастастырудың кезі жеткен сияқты.
Соңғы уақытта білімге деген көзқарастың түбегейлі өзгергені ХХІ ғасырдағы білім беру жүйесі қандай болуы керек? Деген сауалға жауап берері анық. Еліміз бен өркениетіміздің даму деңгейі осы сапалы білім нәтижесінің гақтыкөрсеткіші болмақ. Сондықтан да дамып келе жатқан қазіргі таңдағы білімнің қай саласында болмасын оқытудың жаңа технологиясы тек сипаттам түрінде ғана емес, шынайы проблемалық негізде болуға тиісті. Жаңа оқу үрдісінің әдістері мен түрлерін жетілдіруде жаңашыл – педагогтардың озық дидактикалық идеяларында «Нені оқыту?», «Қалай оқыту?», «Сапасы қандай?» деген сияқты мәселелерді шешуге бағытталған көптеген жаңаша жұмыстарын көруге болады: В.Ф.Шаталов (тірек сигналдары), Р.Штейнердің (ерік талдау идеясы), С.Н.Лысенканың (оза оқыту), П.Эрдниевтің (ірі блоктар идеясы), Л.В.Занковтың (дамыта оқыту), Л.С.Выготскийдің ( жақын даму аймағы), т.б. Аталған дидактиктердің біліміне сүйене отырып, қазіргі таңда оқытудың әртүрлі жаңа технологиялары қарастырылып, оны қолдануды жүзеге асыруда көптеген жұмыстар жүргізіліп, нәтижесін беріп те үлгерді.
Мұндай педагогикалық технологиялардың жан-жақты тараған, оң нәтижесін танытып жатқан бірқатар түрлерін атауға болады: сын тұрғысынан ойлауды дамыту, ойын арқылы оқыту технологиясы, білім беруді ізгілендіру технологиясы, модульдік оқыту технологиясы, деңгейлеп саралап оқыту, ынтымақтастық педагогикасы және т.б.

Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1.Беспалько В.П. Слагаемые педагогической технологии. Москва 1989.
2.Хайруллин Г.Т. Технология и техника взаимодействия. Хунджад. 1998.
3.Безрукова В.С. Образовательные технологии: ориентиры для выбора, Директор школ.
4.Атутов П.Р.Технология и современное образование/Педагогика. 1996.
5.Концепция развития образования в Республике Казахстан до 2015.Астана,2004,
6.Кенжебеков.Б,Құтпанбаев.Ә.»Технология»пәнін оқыту тұжырымдамасы\Қазақстан мектебі 1999,№6
7.Таубаева Ш.Т,Барсай Б.Т.Оқытудың қазіргі технологиялары.//Бастауыш мектеп.1993.№3
8.Д.Кемешев,Қ.Байымбетова.Педагогикалық жаңа технологиялар-мектепке.
9.Педагогические технологии: учеб.пос.студ.пед. специальностей. Под.ред.Кукушина В.С.
10.Ксензова Г.Ю.Перспективные школьные технологии: Уч.метод.пособие.Москва 2001.
11.С.Н Жиенбаева.Бастауыш сыныпта технологиялық білім беру мәселесу\Бастауыш мектеп-№2.2007.
12.Педагогика.Оқулық.Абай атындағы Ұлттық Педагогикалық Университенің педагогика кафедрасының авторлар ұжымы.Алматы,2005.
13.Педагогика.Дәріс курсы.Қазақстан Республикасы.Алматы,2003.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе:

І тарау. Жалпы Педагогикалық технология ұғымына сипаттама

1. Педагогикалық технологиялардың түрлері, атқаратын қызметтері.
2. Оқытудың қазіргі технологиялары.

ІІ тарау. Педагогикалық жаңа технологиялар – мектепте.
2.1. Жаңа технологияларды сабақта қолдану.
2.2. Бастауыш сыныпта технологиялық білім беру мәселесі.

Қорытынды:

Қолданылған әдебиеттер тізімі:

Кіріспе.
Елімізде ғылыми жаңа технологияның қарқынды дамуымен қатар,
технологияның үздіксіз өзгерістеріне бейімделе алатын жаңа заманның
жаңа тұлғасын қалыптастастырудың кезі жеткен сияқты.
Соңғы уақытта білімге деген көзқарастың түбегейлі өзгергені ХХІ
ғасырдағы білім беру жүйесі қандай болуы керек? Деген сауалға жауап
берері анық. Еліміз бен өркениетіміздің даму деңгейі осы сапалы білім
нәтижесінің гақтыкөрсеткіші болмақ. Сондықтан да дамып келе жатқан
қазіргі таңдағы білімнің қай саласында болмасын оқытудың жаңа
технологиясы тек сипаттам түрінде ғана емес, шынайы проблемалық негізде
болуға тиісті. Жаңа оқу үрдісінің әдістері мен түрлерін жетілдіруде
жаңашыл – педагогтардың озық дидактикалық идеяларында Нені оқыту?,
Қалай оқыту?, Сапасы қандай? деген сияқты мәселелерді шешуге
бағытталған көптеген жаңаша жұмыстарын көруге болады: В.Ф.Шаталов
(тірек сигналдары), Р.Штейнердің (ерік талдау идеясы), С.Н.Лысенканың
(оза оқыту), П.Эрдниевтің (ірі блоктар идеясы), Л.В.Занковтың (дамыта
оқыту), Л.С.Выготскийдің ( жақын даму аймағы), т.б. Аталған
дидактиктердің біліміне сүйене отырып, қазіргі таңда оқытудың әртүрлі
жаңа технологиялары қарастырылып, оны қолдануды жүзеге асыруда көптеген
жұмыстар жүргізіліп, нәтижесін беріп те үлгерді.
Мұндай педагогикалық технологиялардың жан-жақты тараған, оң
нәтижесін танытып жатқан бірқатар түрлерін атауға болады: сын
тұрғысынан ойлауды дамыту, ойын арқылы оқыту технологиясы, білім беруді
ізгілендіру технологиясы, модульдік оқыту технологиясы, деңгейлеп
саралап оқыту, ынтымақтастық педагогикасы және т.б.
Жұмыстың өзектілігі: Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында
Білім беру жүйесінің басты міндеті – ұлттық және жалпы адамзаттық
құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды
қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажеті
жағдайлар жасау; ...оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді
ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу
делінген. Бұл міндеттерді шешу үшін мектеп ұжымдарының әр мұғалімнің
күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге
батыл жол ашарлық жаңа тәжірбиеге, жаңа қарым-қатынасқа өту іс-әрекетінде
қажетті өзгерістерді, әртүрлі тәжірбиелер жөніндегі мағлұматтарды, жаңа
әдіс-тәсілдерді дер кезінде қабылдап, дұрыс пайдалана білуі керек.
Еліміздің экономикалық саяси-мәдени дамуына үлес қосатын, әлеуметтік
өркениетке көтерілетін, парасатты, денсаулығы мықты азаматын тәрбиелеу –
ұстаздар қауымының бүгінгі таңдағы мерейлі міндеті.
Мақсаты:
1.Мектептегі педагоикалық технологиялардың мәнін ашу.
2.Жаңа және дәстүрлі педагогикалық технологиялардың ерекшеліктері,
түрлері, қызметтерімен танысу.
3.Педагогикалық технологиялардың әдіснамалық негізі туралы түсінік
қалыптастыру.

Құрылымы: Курстық жұмыс кіріспеден, ІІ тараудан, оның әрқайсысы
бөлімдерден, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

І тарау. Технология ұғымы біздің жүзжылдықта негізгі жалпы ғылымдық
ұғымдардың бірі болып саналады. Философиялық көзқарас тұрғысынан технология
теория мен практиканың арақатынасы контексінде қарастырылады. Мәні жағынан
ажыратыла отырып, теория мен практика әрқашанда бір-бірімен өзара тығыз
байланысты. Бұл әрекеттестіктің өзгешелігін сипаттай отырып, К.Поппер
теория мен практиканың бірлігін бұзбау қажеттілігін атап көрсеткен.
Педагогикалық технология ұғымының әртүрлі тұрғыдан анықталуы, оның
түрлерінің және тұжырымдамалық негізі мен сипаттамасының көптігі бұл
феноменнің мәнін теориялық және практикалық тұрғысынан талдауға назар
аударуды қажет етеді.
Технология сөзі (techne - өнер, шығармашылық, logos – ілім) грек
тілінен аударылғанда:
А) өндіріс процесінде шикізат, материал немесе жартылай фабрикаттың
формаларын, қасиеттерін, жағдайларын өңдеу, дайындау, өзгерту әдістерінің
жиынтығы, мысалы: металдар технологиясы, химиялық технология, құрылыстық
жұмыстар технологиясы;
ә) өндірістің сәйкес келетін құралдарымен шикізат, материал немесе
жартылай фабрикатқа әсер ететін тәсілдер туралы ғылым деген мағынаны
білдіреді.
40-50-ші жылдары оқу процесіне техникалық оқыту құралдарын ендіру
басталғанда, оқыту технологиясы ұғымы пайда болып келесі жылдары бұл ұғым
педагогикалық технологияға өзгертілген. 50-60-шы жылдардың ортасында бұл
ұғым еліміздің және шетелдің педагогикалық басылым беттерінде, халықаралық
конференция материалдарында кеңінен талқыланып,
оған түсінік берудің екі бағыты анықталды. Алғашқы бағыт техникалық оқыту
құралдарымен байланысты болған, ал екінші бағыт Оқыту технологиясы
ретінде белгіленді. 60-шы жылдары оқытуға технологиялық тәсіл қалыптасады.
Оның қалыптасуы американдық психолог Б.Скиннер негізін қалаған материалды
меңгеруді ақпараттық бөліктерін жүйелі бағдарлама ретінде құрастыру және
оны бақылау арқылы басқарудың тиімділігін арттыруды ұсынған бағдарламалық
оқытумен тығыз байланысты. Бағдарламалық оқыту идеясының мәні оқу
процесінің ерекшеліктері, заңдылықтары туралы білімді жоғарлатудан тұрады.
Қазіргі уақытта көптеген зертеушілер жаңа педагогикалық технологияларға
терең қызығушылықпен қарап, білім берудегі технологиялық тәсілді
дәстүрліден анағұрлым тиімдірек деп есептейді. Осыған байланысты білім
беру технологиясы, педагогикалық технология ғылыми айналымға еніп келе
жатқан, салыстырмалы түрде жаңа ұғымдар болғандықтан, оған әртүрлі
анықтамалар берілген. Бұл ұғымға Б.Т.Лихачев, В.П.Беспалько, С.Сполдинг,
В.В.Сериков, В.М.Монахов, М.В.Кларин, И.Я.Лернер, П.И.Пидкасистый,
В.В.Гузеев, Н.Д.Хмель, Г.Т.Хайруллин және басқа зертеуші ғалымдар
түсініктеме берген. Төменде бірнешеуін мысалға келтіреміз.
В.П.Беспалько педагогикалық технологияны қойылған білім беру
мақсаттарын тиімді жүзеге асыруға мүмкіндік беретін тәрбиелеу мен оқытудың
теориялық негізделген процестерін жаңадан өндірудің, еске түсірудің
құралдар мен әдістер жиынтығы ретінде анықтайды.
В.М. Монахов бұл ұғымға басқаша түсініктеме береді. Ол педагогикалық
технология – мұғалім мен оқушы үшін жағымды жағдайды қамтамасыз ететін
оқу процесін жобалау, ұйымдастыру және өткізуде барлық бөлшегіне дейін
ойластырылған бірлескен педагоикалық іс-әрекетің үлгісі. Технологияның
міндеттерін түсіндіре отырып: педагогикалық технологияны жобалаудағы
жетекші қағидасы – оқушының жеке белсенділігі болуы. Мұнда ең бастысы –
білімді меңгеруге іштей дәлелденген, қалыптасқан қызығушылығы мен ынтасы,
білім алу іскерлігі- деп жазады.
Педагогикалық технология – педагогикалық процесті ұйымдастыру мен
жүзеге асырудың жобасы.
Педагогикалық технологиялар алуан тұрғыдан берілген анықтамаларды
талдау нәтижесі оның көпшілігнің жалпы қорытынды түрінде берілгенің педагог
әрекетінің салыстырмалы түрде кейбір жақтары ғана зерттелгенін көрсетеді,
бала тұрғысын тұтас қалыптастыру мәселесі толығымен қарастырылмайды.
Педагогикалық технология педагогикалық процеске қатысушылардың барлық
көрінісінде белсенді іс-әрекетін көздейтін, белгіленген қасиеттері бар
өнімді алуға мүмкіндік жасайтын процестермен әдістердің бірізділігі мен
жиынтығы ретінде қарастырылады. Кез-келген педагогикалық технологияның
негізгі түйіні соңғы нәтижені нақты анықтау және оның жетістігін бақылау
болып табылады.
В.Зайцевтің көзқарасы қызығушылық тудырады: Педагогикалық технология -
әдістеме емес. Бұл кеңірек ұғым жобалауға. Оның ойынша: педагогикалық
технология 4 құрастырушыдан: нәтиже беретін белгіні бағалаудан,
диагностикадан (негізгі факторды бөліп көрсету ретінде), әдістемеден
(диагностика нәтижесін ескеріп құрастырылған) және оқытуды қарқындату
құралынан тұрады.
Бүгінде білім беру мекемелері жұмыстарының теориясы мен практикасында
педагогикалық технологиялардың алуан түрлі варианттары пайдаланылады.
Технологияның көп түрлілігі оны жүйеге келтіруді және топтастыруды талап
етеді. Бұл мәселемен А.Я.Савельев, В.Безрукова, Г.Ю.Ксензова, Г.К.Селевко,
В.В.Юдин және басқалар шұғылданған.
Қазіргі уақыттағы технологиялар екі үлкен түрге жіктеледі:
өздерінің мақсаттық бағдарына қарай тармақталып, бөлінетін өндірістік,
өнеркәсіптік және әлеуметтік-тұлғалық. Өндірістік технологиялар алдын ала
берілген параметрлі материалды өңдеумен және өндіріспен байланысты. Ал
әлеуметтік-тұлғалық технологияның объектісі адам болып табылады.
В.С.Безрукова барлық педагогикалық технологияларды оларды құрастыру
негізіне жататын идеялары бойынша 4 топқа топтастырылады:
1) танымдық процестерді қатал басқару технологиясы (модульдық
технология, В.Ф.Шаталов технологиясы, П.М.Эрдышев технологиясы,
М.И.Махмутовтың проблемалық оқыту технологиясы, Л.В.Занков, В.В.Давыдов,
Д.Б.Эльконин бойынша оқыту технологиясы, ЭЕМ электрондық есептеу машиналары
негізіндегі ақпараттық технология, Блумның мақсаттарды жүйелеу,
Д.Ховардтың ертеңгі күн мектебі және т.б.
2) еркін тәрбие идеясын басшылыққа алатын технологиялар
(Ш.А.Амоношвилидің ізгілікті – тұлғалық оқытуы, вальдорф педагогикасы,
Л.Н.Толстой мектебі, отбасылық мектеп және т.б.;
3) мектептің жойылуы туралы теориясына (Батысты мектепті
дескулизациялау иедеясы ретінде қалыптасқан, яғни мектептегі оқыту
мазмұнын нормаланып формалды болуын, жыл және күн режимін сақтауға,
оқытушылар мен директор билігін т.с.с. сын көзбен қарау идеяларына
негізделген технологиялар (шоғырландырып оқыту, парктік технология,
дистанциялдық оқыту, мәдениеььер диалогі мектебі, артпедагогика
технологиясы және т.б.);
Г.К.Селевко педагогикалық технологиялардың өзгеше жіктеуін ұсынады:
а) Педагогикалық қарым-қатынастарды ізгілендіру мен демократияландыруға
негізделген технологиялар (ынтымақтастық технологиясы, Ш.А.Амоношвилидің
ізгілікті – тұлғалық технологиясы, Е.Н.Ильинаның әдебиетті адам
қалыптастыру пәні ретінде оқыту жүйесі және т.б.);
ә) оқушылардың іс-әрекетін белсендіру мен күшейтуге негізделген
технологиялар (ойвн технологиясы, проблемалық оқыту технологиясы,
В.Ф.Шаталовтың тірек белгілері негізінде оқыту технологиясы, Е.И.Пассовтың
коммуникативті қарым-қатынас негізінде оқыту технологиясы және т.б.).
б) оқыту процесін тиімді ұйымдастыру мен басқару негізіндегі
технологиялар (бағдарламалық оқыту, дифференциалды оқыту технологиясы
(В.В.Фирсов, Н.П.Гузик), оқытуды жекелендірутехнологиясы (А.С.Границская,
Инге Унт, В.Д.Шадриков), тірек нұсқаларын пайдалана отырып, түсіндіре
отырып басқарудағы перспективалық алдын-ала оза оқыту (С.Н.Лысенкова),
оқытудың топтық және ұжымдық тәсілдері (И.Д.Ривин, В.К.Дъяченко),
компьютерлік (ақпараттық) технологиялар және т.б.;
в) оқу материалын әдістемелік жетілдіру және дидактикалық қайта құру
негізіндегі технологиялар (П.М.Эрдышевтің дидактикалық бірліктерді
ірілендіру, В.С.Библер мен С.Ю.Кургановтың Мәдениеттер диалогы,
Л.В.Тарасовтың экология және диалектика жүйесі және т.б.);
г) баланың табиғи дамуына сүйенетін, халық педагогикасының әдістерін
пайдаланатын табиғи үйлесімділік технологиялары;
Л.Н.Толстой бойынша оқыту; А.Кушнер бойынша сауаттылыққа тәрбиелеу,
М.Монтессаридің өздігінен дамыту технологиясы және т.б.;
д) альтернативтік; Р.Штейнердің вальдорф педагогикасы, С.Френенің еркін
еңбек технологиясы және т.б.;
ж) кешенді технологиялар: А.М.Тубельскийдің өзін-өзі анықтау мектебі,
И.Ф.Гончаровтың Орыс мектебі,Е.А.Ямбургтың Бәріне арналған үшін
мектебі, М.Балабанның Парк мектебі және т.б.
Педагогикалық технологиялардың жоғарында айтылған түсініктемелері мен
алуан түрлі анықтамаларын талдай отырып, бұлбарлық технологиялардың айрықша
ерекшеліктері туралы төмендегідей қорытынды жасауға болады;
- оқытудың микромақсаттарының, мақсаттарының айқын, нақтылы
анықталуы;
- нәтижелердің жетістігіне бағытталуы;
- тәрбиелеу мен оқыту субъектілерінің іс-әрекеттерінің әр-бір
кезеңдері бойынша қадамдық құрылымының анықталуы;
- мониторинг, аралық және соңғы нәтижелерді бағалау;
- тәжірбиенің қайталануы мен алмасуы;
Сонымен белгілі технологиялардың жіктеулеріне жасалған шолу бір қалыпта
қатып қалған емес, ол қазіргі технологиялардың көп түрлігіне бағдар
беруге негіз болып және оны кеңейту, сапаландыру, тармақтандыру
толықтыру бағытталған.
Педагогикалық технологиялар туралы толық түсінік алу үшін
С.С.Кашлев ұсынған, олардың мүмкіндік қызметтерін кейбір
толықтырулармен қарастырамыз:
1) Педагогикалық технологияның ұйымдастырушылық іс-әрекеттік
қызметі;
2) Педагогикалық технологияның дәйектілік қызметі;
3) Педагогикалық технологияның қатынастық қызметі;
4) Педагогикалық технологияның рефлексиялық қызметі;
5) Педагогикалық технологияның дамытушылық қызметі;
Жалпы алғанда, педагогикалық технологиялардың негізгі қызметі
педагогмкалық процеске қатысушылардың іс-әрекетін өзгерту мен
жаңадан жасаудың жүйелі құралы ретінде тұлғаның даму міндеттерін
нәтижелі шешу, процесті басқарудың сапасын көтеру болып табылады.
1. Бүгінгі таңда республикадағы және аймақтағы экономикалық
нарықтық қатынастардың қалыптасу жағдайында еліміздің
әлеуметтік-экономикалық дамуы қоғам өмірінің барлық
саласында, оның ішінде мектепте оқыту мазмұны мен оқытудың
қазіргі технологияларын жетілдіру өзекті мәселелердің бірі
болып отыр.
Қазіргі кезде мектептің оқу-тәрбие үрдісінде 50-ден астам
педагогикалық технологиялардың қолданылып жүргені мәлім. Бұл
технологиялардың бәрін бір сабақта қамту мүмкін емес. Сондықтан,
мектептегі әрбір пәнді оқыту технологиясын таңдап, іріктеу және оны іс-
әрекеттік тұрғыда жетілдіру арқылы оқушының білім жетістіктерін
арттыруға болады. Мұнда оқушының әрекеті – технологияны кабылдауы,
ынтасы, құштарлығына көңіл бөлінуі тиіс.
Бастауыш сатыда Математика пәні бойынша оқушылардың оқу
жетістіктерінің өлшеуіштер тәсілдері ретіндегі деңгейлік тарсырмалар
жүйесін дайындауға болады. Оқушының дайындық деңгейін саралау оқушының
жеке танымдық мүмкіндігін ескерудің басты тәсілі ретінде қарастырылуы
тиіс. Тапсырмаларды білімді қабылдауға бағдарланған іс-әрекеттік модель
ретінде қарастыруға болады. Оқытудан күтілетін нәтижелер тізбесін
негізге ала отырып, әртүрлі деңгейдегі тапсырма түрлерін ауызша
тексеру, жазбаша тексеру, тапсырма беру, жауапты талдау тапсырмалары,
бір ғана дұрыс жауабы бар тапсырмалар, ашық және еркін жауабы бар
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.