Тышқан

Жоспар:
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
I Бөлім.Тышқан... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.1 Тышқан туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
ІІ Бөлім. Тышқанның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.1 Механикалық тышқандар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2 Оптикалық тышқандар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
1.3 Радио тышқандар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
ІІІ Бөлім. Интерфейстер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
1.1 Интерфейс көзқарасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
ІV Бөлім. Қосудың әдiстерi ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
1.1 Орын ауыстыруды зерттеп отыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
V Бөлім. Тышқан сызбасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..18
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19

Кіріспе
Тышқан атауы (ағылшынша Mouse) M-manually O-operated U-user S-signal E-encoder білдіреді. 1968 жылдың 9 желтоқсанында компьютер тышқаны Калифорниядағы өздiгiнен құрылымдық демонстрациясында таныстырылған. Комплектiсіне тышқан қосылатын бiрiншi компьютер (ағылшынша ) Xerox 8010 Star Information System, 1981 жылы көрсетiлген миникомпьютер болатын. Xerox фирмасының тышқаны үш батырмалы және 400 Ақш долдарынан тұрды. Apple фирмасы 1983 жылы Lisa компьютерi үшiн бiр кнопкалы тышқанның үлгiсiн шығарды.
Тышқан – графиктік меңзермен басқарылдатын құрылғы. Екі немесе үш батырмасы бар жазыңқы қорапша тәріздес. Тышқанның жазық беттегі қозғалысы экрандағы тышқан нұсқағышы деп аталатын графиктік объектінің қозғалысымен байланыстырылған. Компьютерді басқару үшін тышқанды жазық бетте жылжытады және оң немесе сол жақ батырмаларын қысқа уақытқа басып отырады. Осылайша басуды шерту деп атайды.
Монитор мен тышқан бірігіп қолданушы интерфейсінің жаңа түрі – графиктік интерфейсті құрайды. Тышқанның көмегімен объектілердің қасиеттері өзгертіліп, басқару элементтері әрекетке келтіріледі.
Компьютермен тышқанның орын ауыстыруы және оның (бұл басулар айғайлармен деп аталады) пернелерiнiң қысқа мерзiмдi басуларына басшылық етедi. Тышқан таңбалы мәлiметтiң енгiзуi, оның басқару принцибы үшiн тiкелей қолданыла алмайды оқиғалардың тетiгiнде негiзделедi. Драйвер, оның пернелерiнiң тышқанның барлық орын ауыстырулары және айғайлары көздiң нүктесiмен оқиғаларды сияқты қаралады пердеге орынында тышқанның мегзегiшi осы уақытта болатын оқиғада драйвер талдай орнатады өттi және. Бұл мәлiметтер қолданушы жұмыс iстейтiн қолданбалы программаға және бағдарлама ол бойынша қалай қолданушы команданы және оның орындауына бастауға айтып тұратынын анықтай алады берiледi.

Қолданылған әдебиеттер:
1. CompUnity N1(2) 1995
2. Hard и Soft N5, Май 1995
3. PC Magazine Russian Edition N6 1994

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

I Бөлім.
Тышқан ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... 4

1. Тышқан туралы
түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ...4

ІІ Бөлім. Тышқанның
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6

1. Механикалық
тышқандар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ..6

2. Оптикалық
тышқандар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .7

3. Радио
тышқандар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .8

ІІІ Бөлім.
Интерфейстер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ..14

1. Интерфейс
көзқарасы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ..14

ІV Бөлім. Қосудың
әдiстерi ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
..16

1. Орын ауыстыруды зерттеп
отыру ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..16

V Бөлім. Тышқан
сызбасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... 17

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .18

Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .19

Кіріспе

Тышқан атауы (ағылшынша Mouse) M-manually O-operated U-user S-signal
E-encoder білдіреді. 1968 жылдың 9 желтоқсанында компьютер тышқаны
Калифорниядағы өздiгiнен құрылымдық демонстрациясында таныстырылған.
Комплектiсіне тышқан қосылатын бiрiншi компьютер (ағылшынша ) Xerox 8010
Star Information System, 1981 жылы көрсетiлген миникомпьютер болатын. Xerox
фирмасының тышқаны үш батырмалы және 400 Ақш долдарынан тұрды. Apple
фирмасы 1983 жылы Lisa компьютерi үшiн бiр кнопкалы тышқанның үлгiсiн
шығарды.

Тышқан – графиктік меңзермен басқарылдатын құрылғы. Екі немесе үш
батырмасы бар жазыңқы қорапша тәріздес. Тышқанның жазық беттегі қозғалысы
экрандағы тышқан нұсқағышы деп аталатын графиктік объектінің қозғалысымен
байланыстырылған. Компьютерді басқару үшін тышқанды жазық бетте жылжытады
және оң немесе сол жақ батырмаларын қысқа уақытқа басып отырады. Осылайша
басуды шерту деп атайды.

Монитор мен тышқан бірігіп қолданушы интерфейсінің жаңа түрі –
графиктік интерфейсті құрайды. Тышқанның көмегімен объектілердің қасиеттері
өзгертіліп, басқару элементтері әрекетке келтіріледі.

Компьютермен тышқанның орын ауыстыруы және оның (бұл басулар
айғайлармен деп аталады) пернелерiнiң қысқа мерзiмдi басуларына басшылық
етедi. Тышқан таңбалы мәлiметтiң енгiзуi, оның басқару принцибы үшiн
тiкелей қолданыла алмайды оқиғалардың тетiгiнде негiзделедi. Драйвер, оның
пернелерiнiң тышқанның барлық орын ауыстырулары және айғайлары көздiң
нүктесiмен оқиғаларды сияқты қаралады пердеге орынында тышқанның мегзегiшi
осы уақытта болатын оқиғада драйвер талдай орнатады өттi және. Бұл
мәлiметтер қолданушы жұмыс iстейтiн қолданбалы программаға және бағдарлама
ол бойынша қалай қолданушы команданы және оның орындауына бастауға айтып
тұратынын анықтай алады берiледi.

І Бөлім. Тышқан

1.1 Тышқан туралы түсінік

Тышқан - бұл манипулятор түрiнiң басқару құрылғысы. Ол екi (немесе
үш) пернелерi бар пластмасса қорабы сияқты болады. Тышқанның орын
ауыстыруы,тышқанның мегзегiшi деп аталған кескiндi-нысанды орын ауыстырумен
монитордың пердесi бойынша,синхронизацияланған. Клавиатураға қарағанда,
тышқан үйреншiктi басқару құрылғысы болып табылмайды, сондықтан жұмыс үшiн
тышқанның арнайы жүйелiк бағдарлама-драйверiнің бар болуы олардан керек
болады. Тышқанның драйверi тышқан түсетiн сигналдардың интерпретациясы үшiн
арналған, сонымен бiрге қолданбалы программаларға тағы басқалар басқару
жүйесiне жағдай және тышқанның күйi туралы мәлiметтiң берiлуiн тетiктiң
қамтамасыз етуi үшiн. Тышқанның драйверi тышқанның бiрiншi қосуында
бекiтiледi немесе басқару жүйесiнiң жүктеуiнiң жанында.

Компьютермен тышқанның орын ауыстыруы және оның пернелерiнiң қысқа
мерзiмдi басуларына басшылық етедi. Тышқан таңбалы мәлiметтiң енгiзуi, оның
басқару принципы үшiн тiкелей қолданыла алмайды, оқиғалардың тетiгiнде
негiзделедi. Драйвер, оның пернелерiнiң,тышқанның барлық орын ауыстырулары
және айғайлары көздiң нүктесiмен оқиғаларды сияқты қаралады пердеге
орынында тышқанның мегзегiшi осы уақытта болатын оқиғада драйвер талдай
орната өттi. Бұл мәлiметтер қолданушы жұмыс iстейтiн қолданбалы программаға
және бағдарлама бойынша қалай қолданушы команданы және оның орындауын
бастауға айтып тұратынын анықтай алады.

Қолданушы күйге келтiре алатын, тышқан параметрлерiнің санына:
сезгiштiк, сол және оң пернелердi функция, сонымен бiрге екi есе шығын
сезгiштiк.

Қазіргі кезде тышқан-манипулятордың формамен, дизайнмен, сандарымен
өзара айырмашылығы бар түрлi тышқандардың түрі бар. Оның ондығы жұмыстың
ерекшелiктерiмен ерекшеленеді.

Тышқандар біріншіден, қосу әдiсі бойынша айырмашылығы болады. Бұрынғы
үлгiдегі тышқандар COM порт компьютері арқылы қосылды -, кең таралған дәл
қазiр USB портының PS2i арқылы қосатын тышқаны болып табылады. Сiздiң
компьютерiңiзiнiң фактор-қалпының аналық төлемi, тышқанның үйлесiмдi
тiркеуiш болуы үшiн маңызды.

Сонымен бiрге тышқан таңдауда оның өлшемiне ықылас көрсетілуi керек,
бала және әйел алақандары үшiн қолайлы кiшкентай тышқандар да бар,
эргономиялық - бiлезiктiң формасы бойынша iстелiнген және қосымша
батырмалары бар үлкен манипулятор және функциялар.

Ал тышқанның дизайнына келетін болсақ, онда оның әр түрлiлiгiне әрбiр
адам шайқасады және даусыз, түс және форманың жағымды өзi үшiн манипулятор
таңдай алады - осы аң терiсiнен тышқандарының түрі iстеп шығылған
манипуляторлар тiптi дәл қазiр бар.

Әрбiр тышқан, тетiктен тәуелсiз, минимиум екі батырмасы болады,
дегенмен қазір 3 немесе 5 батырмасы бар манипуляторлар бар. Олар тышқанға
көп жұмыс істеуге мүмкіндік береді.

Сонымен бiрге көпшiлiгiнде айналдыруды дөңгелек үлгi бар -
құжаттардың көруiн едәуiр жеңiлдететiн скрол.

Тышқанның ең әйгiлi өндiрушiлермен Logitech, манипуляторлары өзi
сапалы және аяулы болып есептелетiн Microsoftтiң фирмасы болып табылады.
Сонымен бiрге Mitsumi, Code Gen, A4 Techнiң өндiрiсiнiң тышқандары
сұранысқа ие болады.

Тышқанның бағасы оның өндiрушiсi, тетiк, қосуды әдiс және дизайннан
тәуелдi болады.

ІІ Бөлім. Тышқанның түрлері

Тышқан:

• механикалық манипуляторлар;

• оптикалық манипуляторлар;

• радио - тышқан.

болып бөлінеді.

1.1 Механикалық тышқандар

Мегзегiштiң орын ауыстыруы туралы мәлiметтiң механикалық
тышқандарында,үстелдiң бетi тұратын және екi координаталық белдiкшелер
айналдыратын резеңке түйiршiгi көмегiмен,көлденең және тiк қалыптасады.

1.2 Оптикалық тышқандар

Түйiршiк орынына оптикалық тышқандарда жарық арқылы сигналының, жарық
арқылы сәуле таратқышы және қабылдағышы бар - сәуле үстелдiң бетiне
құлайды, жарық қабылдағышта оған кейiннен көрсетiледi. Суреттелген суретпен
жоғарғы жиiлiкпен теңеседi және оның негiзiнде орын ауыстыру оқиды.
Оптикалық тышқанның негiзгi артықшылығын бұдан жүзiп шығады - онда
болғандықтан үйкелетiн бөлшектер, ол жоқ едәуiр ұзағырақ қызмет етедi,
бiрақ ол соққылардан сақтауы керек.

Корпуста оптикалық тышқан сонымен бiрге шаңды тигiзбейдi, сондықтан ол
мерзiмдi талдап тазалауы керек.

Оптикалық тышқандар үшiн кiлемше керек емес - олар iс жүзiнде кез
келген тегiс беттерде жұмыс істей береді, әрине айнадан басқа!

Оптикалық тышқандардың сезгiштiгi едәуiр жоғары - оның соңғы
үлгiлерiнiң көпшiлiгiнде механикалық тышқандардың сезгiштiгi, сол кезде
шектердегi 400-500 дюйм болатында бiр дюймге 800 нүктелерi құрайды.

1.3 Радио – тышқандар

Қазiргi кезде сымсыз радио тышқандар пайда болды - жүйелiк блок арқылы
жалғастырылатын тышқан – радио-датчик арқылы компьютерге қосылады.

Мұндай тышқанның қуаныштысы - фильмді қарау, қолданушы фотосуреттерiн
монитордан бiрнеше метр алшақтықта диван үстiнде жата қарай алады. Мұндай
манипуляторлардың кемшiлiгi - олардың батареяға тұрақты қажеттiгi болып
табылады.

Біз әрбір тұрмыстық техниканың артында табандатқан тарих тұратынын
сезбейміз. Жарайды, компьютер тышқаны жақсы таныс. Бiзге ендi мұндай
тышқанда қызықты не бар? Оның жасауының үстiнде, Стенфордский
университетінің үш ғалымы жұмыс iстедi! Расында бiз оның шын өңдеушiсінің
есімін білеміз, ол-Дуглас Энгельбард. Ол сыпайылығының кесірінен миллионер
болмағаны - белгілі болып қойды. Бүгiнгi компьютер тышқандарының қазiргi
түрлерi туралы - бұл бапқа жатады.

20 жыл бұрын, өзінің бiрiншi пайда болуы мен дамыту мерзiмі бойынша,
компьютер тышқаны компьютер егеуқұйрығын (крыса) еске салды. Ол бүгiн
мүлдем басқаша көрiнедi. Және компьютер техникасы, еш қандай өзгерiссіз
болсын болмасын манипулятор - әрдайым қажеттi аксессуар болып қалады, ал
ол туралы әңгіме әрдайым көкейкестi болады. Анығында, үлгiлердiң арасындағы
сыртқы ұқсастығы, неткенмен айырмашылығы тiптi маңызды бола алады.

Ең арзан компьютер тышқанының - жоғары технологиялы және керiсiнше
болған жағдайлар да болады. Раритет шариктi тышқандарын бүгiн ендi таппасыз
- сұрау салулар басқаша. Қазiргi тышқандар жаппай оптикалық немесе лазер.
Олардың арасындағы айырмашылық мұндай: оптикалық тышқан - кiлемше болған
жағдайда жақсы жұмыс iстейдi. Лазер - бәрiбiр жұмыс iстеуге жақсы. Лазер
тышқаны сол шарттарда да дәлiрек болады. Тышқанның дәлдiктерi туралы dp-
iнiң параметрiне жан-жағынан алып қарау керек. Dp-iнiң мәнi көбiрек болған
сайын, тышқан айқынырақ деп айту мүмкiн.

Манипулятор кез-келген жастардың қолданушылар арасында мықты қатарда
орын алды. Тышқанмен қолдану компьютердiң басқару жүйесi әсерiмен жұмыс
жасауға мүмкiндiк бередi, клавиатура қысқартуларын бiлмей, тiкелей көреді.
Ол үшiн батырмалардың дәстүрлi санын арнайы тышқандар айырмашылығы болатын
бар болады: негiзгi, кейбiр үлгiлерден тысқары қосымша бүйiрлеу батырмасы
болады, сонымен бiрге ол да бiрнеше бола алатын колесик-скроллерлер.
Сонымен бiрге, мына барлық әр түрлiлiктi компъютер ойынында арнайы
компьютер бағдарламаларында жұмыс iстеп отырып ойналуы мүмкiн.

Тысқары кәдiмгi құйрықты, радиотолқындардың арқасында сигнал жiберушi
сымсыз тышқандар әлi бар. Сонымен бiрге олар оптикалық және лазерлікке
жiктеледi. Үлгiнiң бос тұратындары радиотолқындар көмегiмен көп жұмыс
iстейдi, аяулы аналогтерден астам Bluetoothның стандартын қосуы үшiн
қолданады және Bluetooth-тышқан атауы болады.

Кәдiмгi тышқандар компьютерден 3 метр қашықтықта жұмыс iстейдi, олардың
қосуы үшiн қажеттi қосымша модуль қажет. Bluetooth - тышқандар қосымша
құрылымды қажет етпейді. Егер де компьютерде жөнге салынған Bluetooth бар
болса, олар 10 метрге дейiн қашықтықта жұмыс iстейдi және басқалар үшiн
бөгет жасамайды,егер радиоқұрылғылар жақын арада болатын болса.

Бұл - әлемдегі бiрiншi компьютер тышқаны, 40 жыл бұрын игерiлген.
Бiрiншi тышқан ағаштан істелген, онда дөңгелегі болған, бiр үлкен қызыл
батырма және кабелі, осыған орай да өз "тышқан" атауын алған.

Ұзақ жылдарға жазған адаммен және компьютердің аралық қарым-қатынасының
негiзгi құралдарының бiрi болатын құрылымның өңдеуi, Стэнфорд ғылыми-
институтында зерттеулерге 60-ш жылдардың басында басталды. Бiрiншi түп
тұлға 1964 жылда дайын болды, бiрақ 4 жыл өткеннен соң ғана тышқан Сан-
францискода компьютер конференциясында көрсетiлдi.

Құрылым 70-шi жылдарда Xerox серiктестiгiмен өнделедi, ал тышқан
қолданылатын бiрiншi коммерциялық өнiм 1981 жылы шығарылған. Бұл
компьютерлік система Xerox Star болатын. Халық онымен тек қана, Макинтош
компьютері шыққан кезде, 1984 жылы танысқан. Ол кезде Apple компаниясы өнім
шығаруға құқықты болып, ең бірінші дербес компьютер тінтуірімен шығарды.

Олардың көмегімен функцияда керек мәзiрді немесе экранда графикалық
символды таңдауға болады. Бұдан бұлай қолданушылар, тышқанның арқасында
кәдiмгi компьютерлерде қолданылатын клавиатурада, адасқыш командалардың
жөнiмен көптiгi есте сақталатынын керек етеді. Бұның арқасында компьютермен
оңай операция жасауға тез үйренуге болады.

Тышқан әлі 40 жыл өмiр сүредi, бірақ уақыт көрсетедi. Адаммен және
компьютердiң аралығында өзара әрекеттесудiң жаңа жүйелерiнiң өңдеуiн соңғы
жылдары белсене қаралып жатыр. Бiз ендi ымдармен, ДКпен қатынасатын
шығармыз, дауыспен немесе сенсор пердестерiмен, ал тышқан тек қана
мұражайлардағы өмiр сүруге қолданады.

Қазiр компьютерді манипуляторысыз көрсету өте қиын. Егер сiз
компьютерде жiп отырсаңыз, онда сiздiң оң қолыңыз компьютер тышқанында көп
уақыт өткiзедi. Сондықтан осы құрылымды таңдауда, осы сөйлем кедергi
жасамайды: керемет тышқан - ол, жұмыс уақытында ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.