Маңғыстау экологиясының тіршілікке әсері.



Жоспар.

І.Кіріспе.
ІІ.Негізгі бөлім.
а) Маңғыстау экологиясының тіршілікке әсері.
ә) Облыстардағы экологиялық проблемалар
Қорытынды.
Пайдаланған әдебиеттер.
Кіріспе.
Әлем ғаламшарларының тұжырымдауынша, Каспий теңізін ең алдымен мұнай қалдықтары ластауда. «Қара алтынның»су айдынына түсуі оттегі қорын азайтып, тіршілік көзіне қауіп төндіруде.Оның үстіне сайып келгенде, теңізде булану жылдамдығының бірнеше есе кемуі жылылық пен ылғалдылық алмасуына да кері әсерін тигуде. Теңіздегі тіршілікке төнген қауіп қанаттыларға қатысты жайлардан да анық байқалады. Мәселен, мұнай төгілген теңізде қонақтаған құс бойында суйтергіштік және жылуалмасушылық қасиеттері кемиді. Сөйтіп олардың жаппай өліміне соқтырады.
Маңғыстау облысының радияциялық қалпі сағатына 7 – 14 микронтген құрайды. Облыс көлемінде 70-тен астам кәсіпорын радияциялық шығартын құралдармен жұмыс жасайды. Тереңдегі мұнай мен бірге шығатын су құрамында радий, барий, торий элементтерінің тұздары шығады. Су тасымалдау кезінде төгілген жерлер және сол тұрбалардың, насостардың бойына тұрып қалып сол құралдарды радияциялық қалдықтар қатарына жатқызады. Облыс көлемінде кәзір ондай жерлер Жетібай және Қаламқас кен орындарында салынып іске қосылады. Жергілікті маңындағы тұрғындарға әсері мол. Осыдан көптеген аурулар тууда.
Пайдаланған әдебиеттер:

1. Маңғыстау газеті 2004ж.
2. Экология оқу әдістемелік құралы. Г.С.Оспанова, Бозшатаева Г.Т.
3. Экология және қоршаған ортаны қорғау.
О.В. Асқарова

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

“ҚАЙНАР” КОЛЛЕДЖІ

Пәні: Экология.
Тақырыбы: Маңғыстау экологиясы

Орындаған: Оразалиева А.
Тексерген: оқытушы Сүйесін К.

Ақтау-2007ж

Жоспар.

І.Кіріспе.
ІІ.Негізгі бөлім.
а) Маңғыстау экологиясының тіршілікке әсері.
ә) Облыстардағы экологиялық проблемалар
Қорытынды.
Пайдаланған әдебиеттер.

Кіріспе.
Әлем ғаламшарларының тұжырымдауынша, Каспий теңізін ең алдымен
мұнай қалдықтары ластауда. Қара алтынныңсу айдынына түсуі оттегі қорын
азайтып, тіршілік көзіне қауіп төндіруде.Оның үстіне сайып келгенде,
теңізде булану жылдамдығының бірнеше есе кемуі жылылық пен ылғалдылық
алмасуына да кері әсерін тигуде. Теңіздегі тіршілікке төнген қауіп
қанаттыларға қатысты жайлардан да анық байқалады. Мәселен, мұнай төгілген
теңізде қонақтаған құс бойында суйтергіштік және жылуалмасушылық
қасиеттері кемиді. Сөйтіп олардың жаппай өліміне соқтырады.
Маңғыстау облысының радияциялық қалпі сағатына 7 – 14 микронтген
құрайды. Облыс көлемінде 70-тен астам кәсіпорын радияциялық шығартын
құралдармен жұмыс жасайды. Тереңдегі мұнай мен бірге шығатын су
құрамында радий, барий, торий элементтерінің тұздары шығады. Су
тасымалдау кезінде төгілген жерлер және сол тұрбалардың,
насостардың бойына тұрып қалып сол құралдарды радияциялық
қалдықтар қатарына жатқызады. Облыс көлемінде кәзір ондай жерлер
Жетібай және Қаламқас кен орындарында салынып іске қосылады.
Жергілікті маңындағы тұрғындарға әсері мол. Осыдан көптеген аурулар
тууда.

Маңғыстау экологиясының тіршілікке әсері.

Бүгінде адам баласын толғандырып отырған өзекті мәселелердің
негізгісі- туған жер табиғаты, оның тынысы. Алайда соңғы 20-30 жылдың
шамасында оның басына бұлт үйірлді. Мұның ең негізгі себебі қоршаған
ортаның, жер, су, ауаның өз қалпында сақталуын ескермеуле болып отыр. Кәзір
өнеркәсіптің көптеген түрлері ауны, суды және топырақты шапшаң ыдырамайтын
берік қосындылардан тұұратын заттармен қарқынды түрде ластауда. Бұл заттың
ғұмыры тым ұзақ, себебі, оларға әсер ететін бактериялардың түрлері
шектеулі болғандықтан және зиянды заттардың көп мөлшерде жинақталуы
табиғатты бірлестіктерге де адамның денсаулығына да аса қауіпті. Әсіресе
радиоактивті заттар мен олардың жасанды изотоптарын заласыздандырып үлкен
мәнге ие болып отыр.

Маңғыстау экологиясына теріс әсер етуші факторлар.

Мұнай
қалдықтары

Химиялық

өнеркәсіп

Қолайсыз табиғаттық –

климаттық фактор

Қышқыл
жаңбыр

Сыртқы ортаны, ауаны, суды қорғауға заңды түрде шара
қолданбайтын бірде-бір мемлекет жоқ. Тіпті теңіз суын қорғау зиянды
заттарды шығарудың технологиясын реттеу жөнінде халықаралық келісім де
жасалған. Бұл шаралар бұлжытпай іске асыруды керек етеді, себебі ауаның,
судың, топырақтың ластануы ең жоғарғы шегіне жетті. Әсіресе бұл проблема
халық жиі орналасқан өндірістік аудандарда тым үлкен орын алып отыр. Улы
заттар бұл орындардан өзен, су мен теңіз ағыстары және жер арқылы мыңдаған
шақырым орналасқан аймақтарға тарап, жер шарының алыс түкпірлеріне қауіп
төндіруде.Судың ластануына әсіресе өнеркәсіп қалдықтарының қосылуы аса
қауіпті.Қалдықтардың химиялық құрамының әртүрлі болуына байланысты, олардың
тигізер әсері де әртүрлі. Мысалы, мұнай өңдеуден шыққан қалдықтардың су
бетіне орасан үлкен қабықпен жауып, оттегінің алмасуын қиындатады. Ол судың
оттегіні бойына сіңіру қабілетін төмендетеді де органикалық заттарды
ыдырататын бактерияларды жойып, балықтарды улайды. Өңдеу кезінде бөлінетін
басқа да өенеркәсіп қолданады.
Теңіз қайраңындағы мұнай өндірудің басталуы мұнда балық
қорының кему кезегімен тұстас келеді. Солтүстік Каспий айдыныда судың
ластануы осы маңның тайыз болуына, ұңғымалардағы жоғарғы қабат қысымына
және желдің әсеріне байланысты тез қалыптасады. Мәселен, 1985жылы Теңіз
кенішіндегі №37ұңғымада апат болғанда 3 млн. тонна шамасында мұнай
төгіліп, 2 миллионға жуық құстың жаппай өліміне соқтырған. Кейін
құзырлы орындар олардың су айдыны ластануына байланысты қырғын
тапқанын анықтаған. Судың ластануы – қоғам алдында тұрған үлкен
проблема, оның зардаптарының бүкіл тіршілігі үшін қаншама ауыр жүк екенін
түсіндіру артық. Сондықтан қазірде барлық елдерде суды тазарту мәселесі
бірінші кезекте қолға алынған. Ал біздің елімізде ол қосымша пайда
енгізетін өнеркәсіп технологиясының басты бөлігі болып есептеледі.
Өнеркәсіп қалдықтарымен теңіз сулары да қатты ластануда. Негізінен
алғанда ол әртүрлі қалдықтарды көметін орынға айналған. Әрине, теңізге
түсетін заттардың көлемінен теңіздің көлемі әлденеше есе артық, онда
жүретін физикалық және биохимиялық проценттің нәтижесінде бұл заттар тез
арада зиянсыз қалыпқа өзгереді деуге әбден негіз бар. Бірақ кейбір негіз
аймақтың әсіресе құрлыс жағалаудың қатты ластануы үлкен залал әкелетінін
көрсетті. Егер басқа химиялық заттар теңіз суында біраздан кейін
зиянсыэданады десек, ал оны мұнай қалдықтарымен ластау жөнінде айтуға
болмайды. Жоғарыда ескерткендей мұнай су ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасының экологиясының ластануы
ЖЕР ШАРЫНЫҢ СУ ҚОРЛАРЫ
Ұлттық экологиялық проблемалар
Каспий экологиясы
Ауру түрлері
Экономикадағы экологиялық жендеттiк синдромы
Өндірістік экология туралы жалпы түсінік
Қазақстан Республикасындағы экологиялық мәселелер
Адамдардың табиғатпен арақатынастары
Сүтқоректілер экологиясы
Пәндер