Қазіргі заманғы педагогикалық технологиялардың негізгі қасиеттері
Жоспар
Кіріспе
1. Педагогика ғылымының әдіснамасы
2. Философиялық әдіснама
3. Нақты және ғылыми әдіснама
4. Зерттеудің әдісі мен техникасы
5. Қазіргі заманғы педагогикалық технологиялардың негізгі қасиеттері
1. Педагогикалық технологиялардың белгілері мен элементтері
Қорытынды
Әдебиеттер
Кіріспе
1. Педагогика ғылымының әдіснамасы
2. Философиялық әдіснама
3. Нақты және ғылыми әдіснама
4. Зерттеудің әдісі мен техникасы
5. Қазіргі заманғы педагогикалық технологиялардың негізгі қасиеттері
1. Педагогикалық технологиялардың белгілері мен элементтері
Қорытынды
Әдебиеттер
Кіріспе
Педагогика аймағындағы зерттеулер – бұл ғылыми қызметтің нәтижесі мен процесіне, білім беру заңдылықтары туралы жаңа ақпараттар алуға, оның құрылымы мен механизмдерінің, мазмұнының, припциптері мен технологиясының заңдылықтарына бағытталған.
Педагогикалық зерттеулерді іргелі, қолданбалы, өңдемелі деп бөлуге болады.
Іргелі зерттеу – бұл зерттеу жалпыланған концепция нәтижесіндегі педагогтардың теореттикалық және тәжірибелік жетістіктерінде немесе педагогикалық жүйенің моделін болжау негізінде дамуын ұсынады.
Қолданбалы зерттеулер – бұл зерттеулер педагогикалық процестің жеке тұстарын тереңдете оқуға әр қилы педагогикалық тәжірибенің заңдылықтарын ашуға бағытталған.
Өңдемелі зерттеулер – белгілі жағдайларды ескере отырып ғылыми-практикалық жұмысқа бағытталған.
Кез-келген ғылыми зерттеу белгілі әдіснамалық параметрлердің анықмасына сүйенеді. Проблема тақырып объект зерттеу құралы мақсат пен тапсырмалар, гипотеза және қорғалатын жағдай.
Зерттеудің сапа бағамының критерийіне актуалдылығы жаңалығы, теоретикалық және практикалық маңыздылығы еді. Педагогикалық зерттеулер негізінен екі бөлімнен тұрады: методикалық және процессуалды.
Өзектілік қажеттілікке және зерттеуді дер кезінде өткізуге нұсқайды.
Ғылыми проблема ғылым мүмкіндіктерімен шешілетін негізгі қайшылықтарды көрсетеді. Проблеманың шешуі зерттеудің мақсатын құрайды.
Объект – бұл таным процесіне бағытталғанының өзі.
Зерттеу құралы – бұл объектінің бір жағы мен бөлігі. Бұл теоретикалық көзқарас тұрғысындағы маңызды қасиеттері, объектінің ерекшеліктері болып табылады. Мақсатқа, объектіге, тәнге сәйкес зерттеу тапсырмалары қалыптасады. Олар болжам гипотезасы зерттеу барысында тексеруге бағытталған.
Ғылыми жаңалық – бұл теоретикалық немесе практикалық жаңа шешімдер, білім беру заңдылықтары, құрылым, механизм, әдістер, модельдер, қағидалар, түсініктер, әрекеттер.
Кез келген ғылым саласы әдіснамамен (методология, грек сөзі – metodos- сөз, ұғым, ілім дегенді білдіреді) байланысты. Ғылыми танымның сапасы да осы әдіснаманың даму деңгейімен тығыз байланысты. Педагогикалық және тарихи педагогикалық зерттеулер кезінде әдіснаманы қолдану мәселелері білім беру мен тәрбиелеу құбылыстарын оқытудағы маңызды компоненті болып табылады. Тарихи – педагогикалық зерттеулер барысында әдіснамалық негіздерді өңдеу маңызды базаны құрайды.
Әдіснама – бұл ғылыми таным әдістерін зерттеу мен өңдеуге бағытталған. Ғылыми-танымдық іс – әрекет теориясы. Ол гноселогияның құрамдас бөлігі болып табылады, мұнда таным тәсілі туралы ілім немесе зерттеу тәсілдерінің теориясы ретінде қызмет атқарады. Ғылыми-танымдық процес үшін компонеттер тұратыны белгілі: таным нысаны, таным субъектісі мен тәсілі. Жаңадан алынған білім көлемі мен тереңдігі зерттеу әдістерін тиімді әрі дұрыс таңдау мен қолдануға тікелей байланысты екені белгілі. Ғылыми әдісті анықтау қиындық тудырады. Яғни, оның көптігімен, көптүрлілігімен ерекшеленеді. Ғылыми тәсіл – алға қойынған зерттеу міндеттерін шешу үшін субъект және танылатын объект арасындағы өзара байланысты қамтамасыз ететін тәсілдер, талаптар мен нормалар, ережелер мен амалдар, техникалық құралдар мен жабдықтар жиынтығы. Басқа сөзбен айтар болсақ, ғылыми тәсіл теориялық тұрғыда негізделген танымдық нормативтік құрал болып табылады.
Әдіснама – бұл теориялық және практикалық іс-әрекеті ұйымдастыру мен құрудың бастапқы жетекші принциптері, тәсілдері мен құралдарының жүйесі және сондақ-ақ осы жүйе туралы ілім. Бір сөзбен айтатын болсақ – әдіснама – әлемді ғылыми тұрғыда танудың әдістері туралы ілім.
Педагогика аймағындағы зерттеулер – бұл ғылыми қызметтің нәтижесі мен процесіне, білім беру заңдылықтары туралы жаңа ақпараттар алуға, оның құрылымы мен механизмдерінің, мазмұнының, припциптері мен технологиясының заңдылықтарына бағытталған.
Педагогикалық зерттеулерді іргелі, қолданбалы, өңдемелі деп бөлуге болады.
Іргелі зерттеу – бұл зерттеу жалпыланған концепция нәтижесіндегі педагогтардың теореттикалық және тәжірибелік жетістіктерінде немесе педагогикалық жүйенің моделін болжау негізінде дамуын ұсынады.
Қолданбалы зерттеулер – бұл зерттеулер педагогикалық процестің жеке тұстарын тереңдете оқуға әр қилы педагогикалық тәжірибенің заңдылықтарын ашуға бағытталған.
Өңдемелі зерттеулер – белгілі жағдайларды ескере отырып ғылыми-практикалық жұмысқа бағытталған.
Кез-келген ғылыми зерттеу белгілі әдіснамалық параметрлердің анықмасына сүйенеді. Проблема тақырып объект зерттеу құралы мақсат пен тапсырмалар, гипотеза және қорғалатын жағдай.
Зерттеудің сапа бағамының критерийіне актуалдылығы жаңалығы, теоретикалық және практикалық маңыздылығы еді. Педагогикалық зерттеулер негізінен екі бөлімнен тұрады: методикалық және процессуалды.
Өзектілік қажеттілікке және зерттеуді дер кезінде өткізуге нұсқайды.
Ғылыми проблема ғылым мүмкіндіктерімен шешілетін негізгі қайшылықтарды көрсетеді. Проблеманың шешуі зерттеудің мақсатын құрайды.
Объект – бұл таным процесіне бағытталғанының өзі.
Зерттеу құралы – бұл объектінің бір жағы мен бөлігі. Бұл теоретикалық көзқарас тұрғысындағы маңызды қасиеттері, объектінің ерекшеліктері болып табылады. Мақсатқа, объектіге, тәнге сәйкес зерттеу тапсырмалары қалыптасады. Олар болжам гипотезасы зерттеу барысында тексеруге бағытталған.
Ғылыми жаңалық – бұл теоретикалық немесе практикалық жаңа шешімдер, білім беру заңдылықтары, құрылым, механизм, әдістер, модельдер, қағидалар, түсініктер, әрекеттер.
Кез келген ғылым саласы әдіснамамен (методология, грек сөзі – metodos- сөз, ұғым, ілім дегенді білдіреді) байланысты. Ғылыми танымның сапасы да осы әдіснаманың даму деңгейімен тығыз байланысты. Педагогикалық және тарихи педагогикалық зерттеулер кезінде әдіснаманы қолдану мәселелері білім беру мен тәрбиелеу құбылыстарын оқытудағы маңызды компоненті болып табылады. Тарихи – педагогикалық зерттеулер барысында әдіснамалық негіздерді өңдеу маңызды базаны құрайды.
Әдіснама – бұл ғылыми таным әдістерін зерттеу мен өңдеуге бағытталған. Ғылыми-танымдық іс – әрекет теориясы. Ол гноселогияның құрамдас бөлігі болып табылады, мұнда таным тәсілі туралы ілім немесе зерттеу тәсілдерінің теориясы ретінде қызмет атқарады. Ғылыми-танымдық процес үшін компонеттер тұратыны белгілі: таным нысаны, таным субъектісі мен тәсілі. Жаңадан алынған білім көлемі мен тереңдігі зерттеу әдістерін тиімді әрі дұрыс таңдау мен қолдануға тікелей байланысты екені белгілі. Ғылыми әдісті анықтау қиындық тудырады. Яғни, оның көптігімен, көптүрлілігімен ерекшеленеді. Ғылыми тәсіл – алға қойынған зерттеу міндеттерін шешу үшін субъект және танылатын объект арасындағы өзара байланысты қамтамасыз ететін тәсілдер, талаптар мен нормалар, ережелер мен амалдар, техникалық құралдар мен жабдықтар жиынтығы. Басқа сөзбен айтар болсақ, ғылыми тәсіл теориялық тұрғыда негізделген танымдық нормативтік құрал болып табылады.
Әдіснама – бұл теориялық және практикалық іс-әрекеті ұйымдастыру мен құрудың бастапқы жетекші принциптері, тәсілдері мен құралдарының жүйесі және сондақ-ақ осы жүйе туралы ілім. Бір сөзбен айтатын болсақ – әдіснама – әлемді ғылыми тұрғыда танудың әдістері туралы ілім.
Әдебиеттер
1. Қазақстан Республикасының Президент! - Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекетгің жана саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы. 14.12.2012.
2. Таубаева Ш.Т. Педагогика әдіснамасы. Оқу құралы. - Алматы: Қарасай, 2013.-432 6.
3. Штофф В.А. Введение в методологию научного познания.- Л., 1972,- 215 с.
4. Бабанский Ю.К. Проблемы повышения эффективности педагогических исследований. - М.: Знание, 1982,- 80 с.
5. Краевский В.В. , Бережнова Е.В. Методология педагогики: новый этап. Учебное пособие. М.: Академия, 2008.
6. Молдабеков Ж. Қазақтану және жаңару философиясы: оку құралы. - Алматы: Қазақ университет», 2009. - 282 б.
7. С.Қалиев. Қазақ этнопедагогикасының теориялық негіздері мен тарихы. - Алматы. 1998.
8. Ұзақбаева С.А. Тамыры терең тәрбие. - Алматы: Білім, 1995. - 232 б.
9. Айталы А. ұлттану. - Алматы: Арыс, 2003. - 226 б.
10. Кішібеков Д. Қазақ менталитеті: кеше, бүгін, ертең. - Алматы: Ғьшым, 1999.-199 б.
11. Нұрмұратов С.З., Мұсатаев С.Ш.. Қазақстандық жалпы ұлттық идея: мәні, максаты, қалыптастыру технологиясы. Астана, 2002.
12. Ирмуханов Б.Б. Этническая история древнего Казахстана. Алматы. Издательство «Мир» 2010. -320с.
13. Бурбаев Т. ұлт менталитеті. -Астана, Елорда, 2001. - 2486.
14. Молдагалиев Б.А.. ұлтаралық қарым-қатынас мәдениетін қалыптастырудың теориясы мен практикасы. Батые Қазакстан Мемлекетгік университет!. 2006. 1666.
1. Қазақстан Республикасының Президент! - Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекетгің жана саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы. 14.12.2012.
2. Таубаева Ш.Т. Педагогика әдіснамасы. Оқу құралы. - Алматы: Қарасай, 2013.-432 6.
3. Штофф В.А. Введение в методологию научного познания.- Л., 1972,- 215 с.
4. Бабанский Ю.К. Проблемы повышения эффективности педагогических исследований. - М.: Знание, 1982,- 80 с.
5. Краевский В.В. , Бережнова Е.В. Методология педагогики: новый этап. Учебное пособие. М.: Академия, 2008.
6. Молдабеков Ж. Қазақтану және жаңару философиясы: оку құралы. - Алматы: Қазақ университет», 2009. - 282 б.
7. С.Қалиев. Қазақ этнопедагогикасының теориялық негіздері мен тарихы. - Алматы. 1998.
8. Ұзақбаева С.А. Тамыры терең тәрбие. - Алматы: Білім, 1995. - 232 б.
9. Айталы А. ұлттану. - Алматы: Арыс, 2003. - 226 б.
10. Кішібеков Д. Қазақ менталитеті: кеше, бүгін, ертең. - Алматы: Ғьшым, 1999.-199 б.
11. Нұрмұратов С.З., Мұсатаев С.Ш.. Қазақстандық жалпы ұлттық идея: мәні, максаты, қалыптастыру технологиясы. Астана, 2002.
12. Ирмуханов Б.Б. Этническая история древнего Казахстана. Алматы. Издательство «Мир» 2010. -320с.
13. Бурбаев Т. ұлт менталитеті. -Астана, Елорда, 2001. - 2486.
14. Молдагалиев Б.А.. ұлтаралық қарым-қатынас мәдениетін қалыптастырудың теориясы мен практикасы. Батые Қазакстан Мемлекетгік университет!. 2006. 1666.
Қазіргі заманғы педагогикалық технологиялардың негізгі қасиеттері
Жоспар
Кіріспе
1. Педагогика ғылымының әдіснамасы
2. Философиялық әдіснама
3. Нақты және ғылыми әдіснама
4. Зерттеудің әдісі мен техникасы
5. Қазіргі заманғы педагогикалық технологиялардың негізгі қасиеттері
Педагогикалық технологиялардың белгілері мен элементтері
Қорытынды
Әдебиеттер
Кіріспе
Педагогика аймағындағы зерттеулер - бұл ғылыми қызметтің нәтижесі мен процесіне, білім беру заңдылықтары туралы жаңа ақпараттар алуға, оның құрылымы мен механизмдерінің, мазмұнының, припциптері мен технологиясының заңдылықтарына бағытталған.
Педагогикалық зерттеулерді іргелі, қолданбалы, өңдемелі деп бөлуге болады.
Іргелі зерттеу - бұл зерттеу жалпыланған концепция нәтижесіндегі педагогтардың теореттикалық және тәжірибелік жетістіктерінде немесе педагогикалық жүйенің моделін болжау негізінде дамуын ұсынады.
Қолданбалы зерттеулер - бұл зерттеулер педагогикалық процестің жеке тұстарын тереңдете оқуға әр қилы педагогикалық тәжірибенің заңдылықтарын ашуға бағытталған.
Өңдемелі зерттеулер - белгілі жағдайларды ескере отырып ғылыми-практикалық жұмысқа бағытталған.
Кез-келген ғылыми зерттеу белгілі әдіснамалық параметрлердің анықмасына сүйенеді. Проблема тақырып объект зерттеу құралы мақсат пен тапсырмалар, гипотеза және қорғалатын жағдай.
Зерттеудің сапа бағамының критерийіне актуалдылығы жаңалығы, теоретикалық және практикалық маңыздылығы еді. Педагогикалық зерттеулер негізінен екі бөлімнен тұрады: методикалық және процессуалды.
Өзектілік қажеттілікке және зерттеуді дер кезінде өткізуге нұсқайды.
Ғылыми проблема ғылым мүмкіндіктерімен шешілетін негізгі қайшылықтарды көрсетеді. Проблеманың шешуі зерттеудің мақсатын құрайды.
Объект - бұл таным процесіне бағытталғанының өзі.
Зерттеу құралы - бұл объектінің бір жағы мен бөлігі. Бұл теоретикалық көзқарас тұрғысындағы маңызды қасиеттері, объектінің ерекшеліктері болып табылады. Мақсатқа, объектіге, тәнге сәйкес зерттеу тапсырмалары қалыптасады. Олар болжам гипотезасы зерттеу барысында тексеруге бағытталған.
Ғылыми жаңалық - бұл теоретикалық немесе практикалық жаңа шешімдер, білім беру заңдылықтары, құрылым, механизм, әдістер, модельдер, қағидалар, түсініктер, әрекеттер.
Кез келген ғылым саласы әдіснамамен (методология, грек сөзі - metodos- сөз, ұғым, ілім дегенді білдіреді) байланысты. Ғылыми танымның сапасы да осы әдіснаманың даму деңгейімен тығыз байланысты. Педагогикалық және тарихи педагогикалық зерттеулер кезінде әдіснаманы қолдану мәселелері білім беру мен тәрбиелеу құбылыстарын оқытудағы маңызды компоненті болып табылады. Тарихи - педагогикалық зерттеулер барысында әдіснамалық негіздерді өңдеу маңызды базаны құрайды.
Әдіснама - бұл ғылыми таным әдістерін зерттеу мен өңдеуге бағытталған. Ғылыми-танымдық іс - әрекет теориясы. Ол гноселогияның құрамдас бөлігі болып табылады, мұнда таным тәсілі туралы ілім немесе зерттеу тәсілдерінің теориясы ретінде қызмет атқарады. Ғылыми-танымдық процес үшін компонеттер тұратыны белгілі: таным нысаны, таным субъектісі мен тәсілі. Жаңадан алынған білім көлемі мен тереңдігі зерттеу әдістерін тиімді әрі дұрыс таңдау мен қолдануға тікелей байланысты екені белгілі. Ғылыми әдісті анықтау қиындық тудырады. Яғни, оның көптігімен, көптүрлілігімен ерекшеленеді. Ғылыми тәсіл - алға қойынған зерттеу міндеттерін шешу үшін субъект және танылатын объект арасындағы өзара байланысты қамтамасыз ететін тәсілдер, талаптар мен нормалар, ережелер мен амалдар, техникалық құралдар мен жабдықтар жиынтығы. Басқа сөзбен айтар болсақ, ғылыми тәсіл теориялық тұрғыда негізделген танымдық нормативтік құрал болып табылады.
Әдіснама - бұл теориялық және практикалық іс-әрекеті ұйымдастыру мен құрудың бастапқы жетекші принциптері, тәсілдері мен құралдарының жүйесі және сондақ-ақ осы жүйе туралы ілім. Бір сөзбен айтатын болсақ - әдіснама - әлемді ғылыми тұрғыда танудың әдістері туралы ілім.
1. Педагогика ғылымының әдіснамасы
Педагогика ғылымының әдіснамасы дегеніміз - педагогикалық шындықты ұғыну мен өзгертудің принциптері, әдістері, формалары туралы ілім. Кез келген ғылымның әдіснамасын зерттеу міндеттері, зерттеу әдістерінің жиынтығы және талдауға алынатын объекті мен пән туралы зерттеу компоненттерінің жалпы сипатын білдіреді және зерттеу міндеттерін шешудегі іс-әрекетінің кезеңдері туралы қалыптастыруға негізделген.
Э.Г.Юдин методикалық бөлімінің төртінші деңгейін көрсетеді (Схемаға қараңыздар). Осы жерде анықталған деңгейге сәйкес негізігі методикалық принциптер берілген.
5-кесте
Философиялық деңгей - танымның жалпы принциптері және ғылымның тұтастай категориялық реті
Методикалық процестер - объективтілік, детерминизм, өзара байланыстар және іс-әрекеттер
Жалпы ғылыми деңгей - ғылымның үлкен бөлігіне қолданылатын теоретикалық конценция
Методикалық принцип ыңғайы жүйелі
Нақты - ғылыми деңгей - нақты бір салаға қолданылатын принциптер, әдістер мен әрекеттердің жиынтығы
Методикалық принцип ыңғайы: тұлғалық (тұлғалық-бағытталған). Тұтас, полесубъективтік, қызметі, мәдени - танымдық
Технологиялық деңгей - зерттеудің әдісі мен техникасы, басқаша айтқанда, эмпирикалық материалды алуға және оны өңдеуге арналған процедураларының жиынтығы. Осыдан кейін барып ол ғылыми білім бола алады. Ол анық танылған нормативтік ерекшелікке ие.
2. Философиялық әдіснама
Философиялық әдіснама. Э.Г.Юдиннің айтуы бойынша, бұл ең жоғары деңгей. Философиялық әдіснаманың мазмұнын танымның жалпы принциптері (құбылысты даму барысында зерттеу, теория мен практиканың бірлігі және т.б.) және тұтастай алғанда бүтін ғылымның категориялық қатары құрайды. Бұған мазмұндық пен бірге, (ғылыми ойлаудың дүниетанымдық негіздері, әлемнің философиялық бейнесі) формальды, яғни ғылыми ойланудың жалпы формаларына, оның тарихи түрде айқындалғаны категориялық қатарына жататын алғы шарттары да кіреді.
Бұл деңгейде адамзат баласының түбегейлі маңызды жақтарын қозғайтын мәңгілік проблемалары қарастырылады. Сондықтан да педагогика мен педагогика тарихындағы философиялық талдаудың мәні білім беру мен тәрбие ісіндегі белгілі бір проблемаларға жауаптар мен шешімдер іздеуде емес, адамзаттың педагогикалық болмысы сферасындағы күрделі мәселелерді олардың шығу тегін тауып, зерттеу. Осыған байланысты, тарихи - педагогикалық ғылымға қатысты философиялық әдіснаманың бір қатары аса маңызды міндеттерін атап өтейік, олар ғылыми - педагогикалық зерттеудің өзінің бастаулы мүмкіндігінің алғышарттарының қалыптасуы ретінде қарастырылатын зерттеушінің танымдық ұстанымдарының қалыптасуы, әрбір ғылым педагогтың санасының зерттеу проблематикасына саналы түрде бағытталуына қол жеткізу, ғылыми рефлекция тетіктерін іске қосу, әрбір ғылыми теорияның нақты тарихи шекараларын айқындау, педагогика ғылымының дамуындағы шешуінде бетбұрысты жағдайларды анықтау және зерделеу, әлем бейнесіне әр түрлі көзқарастар тұрғысынан педагогика ғылымының эволюциясын парадигмалық тұрғыдан айқындаудың негізін салатын ғылыми нәтижелерін, оның ішінде әдіснамалық нәтижелердің дүниетанымдық интерпретациясын іске асыру, белгіленген ғылыми канондарға сәйкес тарихи зерттеулердің қойылымын қамтамасыз ететін жалпы ғылыми зерттеу принциптері (жүйелілік, құрылымдық, біртұтастылық, кешенділік, логикалық пен тарихилықтың бірлігі, даму процестерінің әркелкілігі және т.б.) процедуралары, әдістері мен формаларының дейгейі.
Мұнда, сондай-ақ әдіснамалық функциялар атқаратын, яғни бір мезгілде ғылыми пәндердің (педагогика үшін мұндай аса маңызды жалпы ғылыми тұжырымдама - мәселен, адамның биоәлеуметтік табиғаты туралы тұжырымдама, психиканың дамуының мәдени - тарихи тұжырымдамасы, рухани құндылықтардың материалдықтан үстемдігі туралы немесе қоғамды ізгілендіру тұжырымдамасы, педагогикалық процестің педагогикалық жүйе болып табылатындығының тұжырымдамасы, әлеуметтену факторларының жүйесін тұжырымдамасы және т.б.) барлығына не болмаса бірнешеуінің жиынтығына ықпал ететін теориялары мен жалпы ғылыми тұжырымдамалары кіреді. Бұл деңгейде тағы да әдіснамалық міндеттердің (тұлғаның, шағын топтардың, ойлаудың, шығарамашылықтың, қарым-қатынастың дамуына қатысты кейбір теориялар мен тұжырымдамалар) кең көлемін шешуімен байналыстырылатын формальды теориялық тұжырымдамалар мен өңдемелер де жатады.
3. Нақты және ғылыми әдіснама
Нақты ғылыми (жеке ғылыми) әдіснама - белгілі бір ғылым саласында немесе арнаулы ғылыми дисциплинада қолданылатын зерттеу принциптерінің, әдістерінің, тәсілдерінің және процедураларының жиынтығы. Осылайша, педагогика тарихының әдіснамасы тарихи-педагогикалық танымның бірқатар сәйскетендірілген әдістері мен тәсілдерінің іске асырылуын қарастырады. Олар: ғылыми мәтіндермен, педагогикалық ой пікірдің шығу және даму тарихын сипаттайтын дерек көздерімен жүргізілетін жұмыстардың ережелері мен шарттарын, педагогикалық фактілердің таңдап алу мен оларды талдауға деген талаптарды, педагогикалық теория мен тәжірибенің генезисін айқындаушы бүкіл әлеуметтік факторлар жиынтығы мен ғылымішілік сипаттағы факторларға қойылатын талаптарды және т.б. ескеріп отырады. Бұл жерде, сондай-ақ пәнаралық ғылымдар да, мысалы, азаматтық тарихта, психология тарихында, философия тарихында әлеуметтану тарихында қойылатын мәселелерді шешудің зерттеу тәжірибесі қол жеткізген жетістіктерді пайдалану да үлкен рөл атқарады.
4. Зерттеудің әдісі мен техникасы
Зерттеудің әдісі мен техникасы, яғни ғылым канондарына сәйкестендірілген біртекті және шынайы зерттеу материалын алуды қамтамасыз ететін процедуралары мен ережелер жинағы, сондай-ақ ол барлық ғылымның қатарына қосыла алатын бастапқы өңдеу процесі. Бұл жерде біз жоғары деңгейде өз мамандығынан кірістірілген нормативтік сипаттағы, ғылыми іс-әрекетті тұтастай және кейбір кезеңдерінде бөлек-бөлек тікелей реттеп отыратын әдіснамалық біліммен істес боламыз. Бұл - зерттеудің басты проблемасының, мақсат пен міндеттерінің қойылуы, оның объектісі мен пәнінің айқындалуы, болжамның қалыптасуы, негізгі ұғымдардың түрлі операциялардан өтуі, теориялық талдау жасау, қорытындыларды рәсімдеу және т.б.
Әдіснамалық білімнің деңгейлері арасында мазмұндықпен қатар функционалдық байланыстар да бар. Сонымен бір мезгілде олардың әрқайсысы ғылыми танымды өзіне ғана тән ерекше функцияларды атқарады. Олар өз ішінде мейлінше айқындалған өзара бағыныштылығы бар жүйені құрайды.
6-кесте
Педагогикалық қызметтің құрылымы төмендегідей компоненттерге бөлінеді
Конструктивті
Ұйымдастырушы
Коммуникативті
Зерттеуші
Конструктивті жинақталған (оқу материалдарының композициясы, педагогикалық процестің жоспарлануы және құрылуы)
Студенттердің әр түрлі әрекеттері, топпен бірлесіп әрекеттесуге өздерінше кірісуге бағыттайтын жүйенің орындалуы
Тәрбиеленушімен, топпен және басқа адамдармен қарым-қатынасты қалыптастыруға бағытталған
Кәсіби білімін, педагогикаға ғылыми көзқарасын, педагогикалық зерттеу әдістерін меңгере білу, өз іс-тәжірибесіне және басқа мамандардың іс-тәжірибелеріне көз жіберіп жаңартып отыру
Конструктивті белсенді (өзінің әрекет және студенттердің әрекетін жоспарлау)
Конструктивтік - материалды (педагогикалық процесте оқу материалдарының базасын құру)
Мұғалімнің педагогикалық шеберлігі.
Педагогикалық шеңберлік - кәсіби педагогикалық әрекеттің жоғары сатысында өзін-өзі басқара білуді қамтитын жеке тұлға.
Педагогикалық шеңберліктің құрылымы
Гуманистік бағыт
Кәсіби білім
Педагогикалық біліктілік
Педагогикалық техника
Ынта
Құндылықтар
Идеалдар
1. Мақсатқа сәйкестілік
2. Өнімділік
3. Кәсіби - педагогикалық мәдениет
Өзін-өзі басқара білу (эмоциялы сөйлей білу, сыртқы дене бітімі техникасын басқара білу) педагогикалық жаттығуларды орындау процесінде өзіндік әрекет ете білу қабілеті (дидактикалық қабілет, ұйымдастыра білу қабілеті, өзара әрекеттесе білу техникасы)
Педагогикалық шеңберліктің белгілері:
- мақсатқа сәйкестілік (бағытқа байланысты белгіленеді);
- өнімділік (студенттердің меңгере білу деңгейінің нәтижесіне байланысты), нақты (әдістерді таңдауға байланысты) шығармашылық;
- кәсіби-педагогикалық мәдениеті.
Кәсіби мәдениет - арнайы кәсіби жаттығуларды шешу барысында амал-тәсілдерді меңгере білу.
Кәсіби-педагогикалық мәдениет жалпы мәдениет және педагогикалық әрекет өрісіндегі барлық мәдениеттің құрылуы ерекшелігінің қызметін орындайды.
Мұғалім өз әрекетіне педагогикалық мәдениетті үш аспектіде жұмыс істейді.
Мамандықты меңгере процесінде педагогикалық мәдениетті игеру.
Мәдени-педагогиканың тәжірибе әрекетінің қызметіне айналуы. Педагог педагогикалық құндылықтарды бағалай білу керек.
Кәсіби-педагогикалық мәдениеттің құрылымы:
7-кесте
Аксиологиялық құрама
Технологиялық құрама
Тұлғалық - шығармашылық құрама
Адамгершілік құндылықтардың жиынтығы. Олар объективті (тарихи тұрғыдан). Бірақ маманды дайындау барысында адам олармен жарақтанады және құндылықтар субъективке айналады.
Деңгейлерге бөлінеді:
- әлеуметтік-кәсіби құндылықтар (идеяларды біріктіру, ереже мен норма)
Топтасқан кәсіби құндылықтар - тұлғалық-кәсіби (маманның құндылық бағдарын құрайтын мақсаттар, себеп-салдар, мұраттар, сенімдер, ұстанымдар, көзқарастық сипаттамалар)
Топты айқындайды:
Құндылықтар - мақсаттар, құндылықтар - құралдар, құндылық-қатынастар, құндылық - білім, құндылық - сапа.
Деңгейлер және топтар бұл олардың тігінен және көлденең тұрғысынан өмір сүруі
Өзара байланыс - ұштасудың әрбір деңгейі (тігінен және көлденеңнен)
Өзінің бойына энергетикалық (қоғамның тұтыну жайының күшін, кәсіби топты, тұлғаны, кеңістік-уақыттық (берілу және құру сәті) және ақпараттық құрамаларды қамтиды
Кәсіби әркеттің технологиясы - кәсіби әрекеттердің әдіс-тәсілдерін біріктіру
Сондай-ақ кәсіби жанның шығармашылығының ерекшелік қасиеттерін сипаттайды. Өзін-өзі кәсіби сезіну (мен - кәсібимін)
Педагогикалық шығармашылық - бұл педагогтың жеке тұлғалық, психологиялық, интеллектілік күштері мен қабілетінің өздігінен жүзеге асуы. Педагогкалық шығармашылық бірқатар ерекшеліктерге ие:
- ол уақыт пен кеңістікте белгіленген (шығармашылық процес - бұл педагогикалық ой пікірдің пайда болуы, мән маңызды талдап, жасап, жүзеге асыруы);
- педагогтің шығармашылық ізденістері нәтижелерінің кейінге қалдырылуы;
- оқытушының өзі оқытатын әріптестерімен бірлескен шығармашылығы;
- шығармашылық педагогикалық әлеуметтің білім беру процесінің әдістемелік және техникалық жағынан жарақтануы көрінісіне тәуелділігі;
- педагогтің жеке бастық сезімдік-психологиялық жағдайын басқару және оқушылар мен басқа да жандардың қызметінде соған тең мінез-құлқын туғыза білу шеберлігі.
Дидактикалық процестің жалпы заңдылықтары мыналар:
Дидактикалық динамиканың заңдылығы. Келесі өзгерістердің көлемі өткен сатыдағы өзгеру көлеміне бағынышты.
Оқу процесіндегі тұлғаның даму заңдылығы. Тұлғаның даму деңгейінің шапшаңдығы, оқыту ортасының тәрлік іс- әрекетіне қосылуы педагогикалық әсер ету амалдарына байланысты.
Оқу-тәрбиелік процесін жүргізу заңдылықтары. Педаго - гикалық әсер ету нәтижелігі оқытушы мен оқушының арасындағы кері байланыстарының интенсивтілігіне байланысты.
Жағдай жасау заңдылығы. Оқу процесінің өнімділігі оқу іс-әрекетінің ішкі мотивтерінің іс-әрекетіне, сыртқы стимулдардың уақытысында болып тұруына бағынышты болады.
Педагогикалық ішкі және сыртқы іс-әрекет бірлігінің заңдылығы. Дидактикалық процестің нәтижелігі педагогикалық іс- әрекет пен оқушылар іс-әрекетінің сапасына байланысты.
Педагогикалық қабілеттерді мейлінше жалпы түрде В.А.Крутецқий ұсынған, ол оларға тиісті ортақ айқындаулар берген.
Дидактикалық қабілеттер оқу материалдарын студенттерге оқыта білу қабілеті, оны студенттер үшін оңай ету, оларға ма - териал немесе проблеманы айқын да түсінікті етіп жеткізе білу, пәнге деген ықылас туғызу, белсенділік пен дербес ойлай білуін ояту. Дидактикалық қабілеттері бар оқытушы қажет кезінде тиісті дәрежеде оқу материалдарын қайта құрастырып, оқу процесіне бейімдей біледі, киын нәрсені оңайлата біледі, күрделі нәрсені қарапайым ете біледі. Түсінікті емес, айқын емес нәрселерді түсінікті ете біледі. Кәсіби шеберлік білімді жай ғана түсінікті етіп жеткізу, материалды жан-жақты және түсінікті етіп баяндай білу ... жалғасы
Жоспар
Кіріспе
1. Педагогика ғылымының әдіснамасы
2. Философиялық әдіснама
3. Нақты және ғылыми әдіснама
4. Зерттеудің әдісі мен техникасы
5. Қазіргі заманғы педагогикалық технологиялардың негізгі қасиеттері
Педагогикалық технологиялардың белгілері мен элементтері
Қорытынды
Әдебиеттер
Кіріспе
Педагогика аймағындағы зерттеулер - бұл ғылыми қызметтің нәтижесі мен процесіне, білім беру заңдылықтары туралы жаңа ақпараттар алуға, оның құрылымы мен механизмдерінің, мазмұнының, припциптері мен технологиясының заңдылықтарына бағытталған.
Педагогикалық зерттеулерді іргелі, қолданбалы, өңдемелі деп бөлуге болады.
Іргелі зерттеу - бұл зерттеу жалпыланған концепция нәтижесіндегі педагогтардың теореттикалық және тәжірибелік жетістіктерінде немесе педагогикалық жүйенің моделін болжау негізінде дамуын ұсынады.
Қолданбалы зерттеулер - бұл зерттеулер педагогикалық процестің жеке тұстарын тереңдете оқуға әр қилы педагогикалық тәжірибенің заңдылықтарын ашуға бағытталған.
Өңдемелі зерттеулер - белгілі жағдайларды ескере отырып ғылыми-практикалық жұмысқа бағытталған.
Кез-келген ғылыми зерттеу белгілі әдіснамалық параметрлердің анықмасына сүйенеді. Проблема тақырып объект зерттеу құралы мақсат пен тапсырмалар, гипотеза және қорғалатын жағдай.
Зерттеудің сапа бағамының критерийіне актуалдылығы жаңалығы, теоретикалық және практикалық маңыздылығы еді. Педагогикалық зерттеулер негізінен екі бөлімнен тұрады: методикалық және процессуалды.
Өзектілік қажеттілікке және зерттеуді дер кезінде өткізуге нұсқайды.
Ғылыми проблема ғылым мүмкіндіктерімен шешілетін негізгі қайшылықтарды көрсетеді. Проблеманың шешуі зерттеудің мақсатын құрайды.
Объект - бұл таным процесіне бағытталғанының өзі.
Зерттеу құралы - бұл объектінің бір жағы мен бөлігі. Бұл теоретикалық көзқарас тұрғысындағы маңызды қасиеттері, объектінің ерекшеліктері болып табылады. Мақсатқа, объектіге, тәнге сәйкес зерттеу тапсырмалары қалыптасады. Олар болжам гипотезасы зерттеу барысында тексеруге бағытталған.
Ғылыми жаңалық - бұл теоретикалық немесе практикалық жаңа шешімдер, білім беру заңдылықтары, құрылым, механизм, әдістер, модельдер, қағидалар, түсініктер, әрекеттер.
Кез келген ғылым саласы әдіснамамен (методология, грек сөзі - metodos- сөз, ұғым, ілім дегенді білдіреді) байланысты. Ғылыми танымның сапасы да осы әдіснаманың даму деңгейімен тығыз байланысты. Педагогикалық және тарихи педагогикалық зерттеулер кезінде әдіснаманы қолдану мәселелері білім беру мен тәрбиелеу құбылыстарын оқытудағы маңызды компоненті болып табылады. Тарихи - педагогикалық зерттеулер барысында әдіснамалық негіздерді өңдеу маңызды базаны құрайды.
Әдіснама - бұл ғылыми таным әдістерін зерттеу мен өңдеуге бағытталған. Ғылыми-танымдық іс - әрекет теориясы. Ол гноселогияның құрамдас бөлігі болып табылады, мұнда таным тәсілі туралы ілім немесе зерттеу тәсілдерінің теориясы ретінде қызмет атқарады. Ғылыми-танымдық процес үшін компонеттер тұратыны белгілі: таным нысаны, таным субъектісі мен тәсілі. Жаңадан алынған білім көлемі мен тереңдігі зерттеу әдістерін тиімді әрі дұрыс таңдау мен қолдануға тікелей байланысты екені белгілі. Ғылыми әдісті анықтау қиындық тудырады. Яғни, оның көптігімен, көптүрлілігімен ерекшеленеді. Ғылыми тәсіл - алға қойынған зерттеу міндеттерін шешу үшін субъект және танылатын объект арасындағы өзара байланысты қамтамасыз ететін тәсілдер, талаптар мен нормалар, ережелер мен амалдар, техникалық құралдар мен жабдықтар жиынтығы. Басқа сөзбен айтар болсақ, ғылыми тәсіл теориялық тұрғыда негізделген танымдық нормативтік құрал болып табылады.
Әдіснама - бұл теориялық және практикалық іс-әрекеті ұйымдастыру мен құрудың бастапқы жетекші принциптері, тәсілдері мен құралдарының жүйесі және сондақ-ақ осы жүйе туралы ілім. Бір сөзбен айтатын болсақ - әдіснама - әлемді ғылыми тұрғыда танудың әдістері туралы ілім.
1. Педагогика ғылымының әдіснамасы
Педагогика ғылымының әдіснамасы дегеніміз - педагогикалық шындықты ұғыну мен өзгертудің принциптері, әдістері, формалары туралы ілім. Кез келген ғылымның әдіснамасын зерттеу міндеттері, зерттеу әдістерінің жиынтығы және талдауға алынатын объекті мен пән туралы зерттеу компоненттерінің жалпы сипатын білдіреді және зерттеу міндеттерін шешудегі іс-әрекетінің кезеңдері туралы қалыптастыруға негізделген.
Э.Г.Юдин методикалық бөлімінің төртінші деңгейін көрсетеді (Схемаға қараңыздар). Осы жерде анықталған деңгейге сәйкес негізігі методикалық принциптер берілген.
5-кесте
Философиялық деңгей - танымның жалпы принциптері және ғылымның тұтастай категориялық реті
Методикалық процестер - объективтілік, детерминизм, өзара байланыстар және іс-әрекеттер
Жалпы ғылыми деңгей - ғылымның үлкен бөлігіне қолданылатын теоретикалық конценция
Методикалық принцип ыңғайы жүйелі
Нақты - ғылыми деңгей - нақты бір салаға қолданылатын принциптер, әдістер мен әрекеттердің жиынтығы
Методикалық принцип ыңғайы: тұлғалық (тұлғалық-бағытталған). Тұтас, полесубъективтік, қызметі, мәдени - танымдық
Технологиялық деңгей - зерттеудің әдісі мен техникасы, басқаша айтқанда, эмпирикалық материалды алуға және оны өңдеуге арналған процедураларының жиынтығы. Осыдан кейін барып ол ғылыми білім бола алады. Ол анық танылған нормативтік ерекшелікке ие.
2. Философиялық әдіснама
Философиялық әдіснама. Э.Г.Юдиннің айтуы бойынша, бұл ең жоғары деңгей. Философиялық әдіснаманың мазмұнын танымның жалпы принциптері (құбылысты даму барысында зерттеу, теория мен практиканың бірлігі және т.б.) және тұтастай алғанда бүтін ғылымның категориялық қатары құрайды. Бұған мазмұндық пен бірге, (ғылыми ойлаудың дүниетанымдық негіздері, әлемнің философиялық бейнесі) формальды, яғни ғылыми ойланудың жалпы формаларына, оның тарихи түрде айқындалғаны категориялық қатарына жататын алғы шарттары да кіреді.
Бұл деңгейде адамзат баласының түбегейлі маңызды жақтарын қозғайтын мәңгілік проблемалары қарастырылады. Сондықтан да педагогика мен педагогика тарихындағы философиялық талдаудың мәні білім беру мен тәрбие ісіндегі белгілі бір проблемаларға жауаптар мен шешімдер іздеуде емес, адамзаттың педагогикалық болмысы сферасындағы күрделі мәселелерді олардың шығу тегін тауып, зерттеу. Осыған байланысты, тарихи - педагогикалық ғылымға қатысты философиялық әдіснаманың бір қатары аса маңызды міндеттерін атап өтейік, олар ғылыми - педагогикалық зерттеудің өзінің бастаулы мүмкіндігінің алғышарттарының қалыптасуы ретінде қарастырылатын зерттеушінің танымдық ұстанымдарының қалыптасуы, әрбір ғылым педагогтың санасының зерттеу проблематикасына саналы түрде бағытталуына қол жеткізу, ғылыми рефлекция тетіктерін іске қосу, әрбір ғылыми теорияның нақты тарихи шекараларын айқындау, педагогика ғылымының дамуындағы шешуінде бетбұрысты жағдайларды анықтау және зерделеу, әлем бейнесіне әр түрлі көзқарастар тұрғысынан педагогика ғылымының эволюциясын парадигмалық тұрғыдан айқындаудың негізін салатын ғылыми нәтижелерін, оның ішінде әдіснамалық нәтижелердің дүниетанымдық интерпретациясын іске асыру, белгіленген ғылыми канондарға сәйкес тарихи зерттеулердің қойылымын қамтамасыз ететін жалпы ғылыми зерттеу принциптері (жүйелілік, құрылымдық, біртұтастылық, кешенділік, логикалық пен тарихилықтың бірлігі, даму процестерінің әркелкілігі және т.б.) процедуралары, әдістері мен формаларының дейгейі.
Мұнда, сондай-ақ әдіснамалық функциялар атқаратын, яғни бір мезгілде ғылыми пәндердің (педагогика үшін мұндай аса маңызды жалпы ғылыми тұжырымдама - мәселен, адамның биоәлеуметтік табиғаты туралы тұжырымдама, психиканың дамуының мәдени - тарихи тұжырымдамасы, рухани құндылықтардың материалдықтан үстемдігі туралы немесе қоғамды ізгілендіру тұжырымдамасы, педагогикалық процестің педагогикалық жүйе болып табылатындығының тұжырымдамасы, әлеуметтену факторларының жүйесін тұжырымдамасы және т.б.) барлығына не болмаса бірнешеуінің жиынтығына ықпал ететін теориялары мен жалпы ғылыми тұжырымдамалары кіреді. Бұл деңгейде тағы да әдіснамалық міндеттердің (тұлғаның, шағын топтардың, ойлаудың, шығарамашылықтың, қарым-қатынастың дамуына қатысты кейбір теориялар мен тұжырымдамалар) кең көлемін шешуімен байналыстырылатын формальды теориялық тұжырымдамалар мен өңдемелер де жатады.
3. Нақты және ғылыми әдіснама
Нақты ғылыми (жеке ғылыми) әдіснама - белгілі бір ғылым саласында немесе арнаулы ғылыми дисциплинада қолданылатын зерттеу принциптерінің, әдістерінің, тәсілдерінің және процедураларының жиынтығы. Осылайша, педагогика тарихының әдіснамасы тарихи-педагогикалық танымның бірқатар сәйскетендірілген әдістері мен тәсілдерінің іске асырылуын қарастырады. Олар: ғылыми мәтіндермен, педагогикалық ой пікірдің шығу және даму тарихын сипаттайтын дерек көздерімен жүргізілетін жұмыстардың ережелері мен шарттарын, педагогикалық фактілердің таңдап алу мен оларды талдауға деген талаптарды, педагогикалық теория мен тәжірибенің генезисін айқындаушы бүкіл әлеуметтік факторлар жиынтығы мен ғылымішілік сипаттағы факторларға қойылатын талаптарды және т.б. ескеріп отырады. Бұл жерде, сондай-ақ пәнаралық ғылымдар да, мысалы, азаматтық тарихта, психология тарихында, философия тарихында әлеуметтану тарихында қойылатын мәселелерді шешудің зерттеу тәжірибесі қол жеткізген жетістіктерді пайдалану да үлкен рөл атқарады.
4. Зерттеудің әдісі мен техникасы
Зерттеудің әдісі мен техникасы, яғни ғылым канондарына сәйкестендірілген біртекті және шынайы зерттеу материалын алуды қамтамасыз ететін процедуралары мен ережелер жинағы, сондай-ақ ол барлық ғылымның қатарына қосыла алатын бастапқы өңдеу процесі. Бұл жерде біз жоғары деңгейде өз мамандығынан кірістірілген нормативтік сипаттағы, ғылыми іс-әрекетті тұтастай және кейбір кезеңдерінде бөлек-бөлек тікелей реттеп отыратын әдіснамалық біліммен істес боламыз. Бұл - зерттеудің басты проблемасының, мақсат пен міндеттерінің қойылуы, оның объектісі мен пәнінің айқындалуы, болжамның қалыптасуы, негізгі ұғымдардың түрлі операциялардан өтуі, теориялық талдау жасау, қорытындыларды рәсімдеу және т.б.
Әдіснамалық білімнің деңгейлері арасында мазмұндықпен қатар функционалдық байланыстар да бар. Сонымен бір мезгілде олардың әрқайсысы ғылыми танымды өзіне ғана тән ерекше функцияларды атқарады. Олар өз ішінде мейлінше айқындалған өзара бағыныштылығы бар жүйені құрайды.
6-кесте
Педагогикалық қызметтің құрылымы төмендегідей компоненттерге бөлінеді
Конструктивті
Ұйымдастырушы
Коммуникативті
Зерттеуші
Конструктивті жинақталған (оқу материалдарының композициясы, педагогикалық процестің жоспарлануы және құрылуы)
Студенттердің әр түрлі әрекеттері, топпен бірлесіп әрекеттесуге өздерінше кірісуге бағыттайтын жүйенің орындалуы
Тәрбиеленушімен, топпен және басқа адамдармен қарым-қатынасты қалыптастыруға бағытталған
Кәсіби білімін, педагогикаға ғылыми көзқарасын, педагогикалық зерттеу әдістерін меңгере білу, өз іс-тәжірибесіне және басқа мамандардың іс-тәжірибелеріне көз жіберіп жаңартып отыру
Конструктивті белсенді (өзінің әрекет және студенттердің әрекетін жоспарлау)
Конструктивтік - материалды (педагогикалық процесте оқу материалдарының базасын құру)
Мұғалімнің педагогикалық шеберлігі.
Педагогикалық шеңберлік - кәсіби педагогикалық әрекеттің жоғары сатысында өзін-өзі басқара білуді қамтитын жеке тұлға.
Педагогикалық шеңберліктің құрылымы
Гуманистік бағыт
Кәсіби білім
Педагогикалық біліктілік
Педагогикалық техника
Ынта
Құндылықтар
Идеалдар
1. Мақсатқа сәйкестілік
2. Өнімділік
3. Кәсіби - педагогикалық мәдениет
Өзін-өзі басқара білу (эмоциялы сөйлей білу, сыртқы дене бітімі техникасын басқара білу) педагогикалық жаттығуларды орындау процесінде өзіндік әрекет ете білу қабілеті (дидактикалық қабілет, ұйымдастыра білу қабілеті, өзара әрекеттесе білу техникасы)
Педагогикалық шеңберліктің белгілері:
- мақсатқа сәйкестілік (бағытқа байланысты белгіленеді);
- өнімділік (студенттердің меңгере білу деңгейінің нәтижесіне байланысты), нақты (әдістерді таңдауға байланысты) шығармашылық;
- кәсіби-педагогикалық мәдениеті.
Кәсіби мәдениет - арнайы кәсіби жаттығуларды шешу барысында амал-тәсілдерді меңгере білу.
Кәсіби-педагогикалық мәдениет жалпы мәдениет және педагогикалық әрекет өрісіндегі барлық мәдениеттің құрылуы ерекшелігінің қызметін орындайды.
Мұғалім өз әрекетіне педагогикалық мәдениетті үш аспектіде жұмыс істейді.
Мамандықты меңгере процесінде педагогикалық мәдениетті игеру.
Мәдени-педагогиканың тәжірибе әрекетінің қызметіне айналуы. Педагог педагогикалық құндылықтарды бағалай білу керек.
Кәсіби-педагогикалық мәдениеттің құрылымы:
7-кесте
Аксиологиялық құрама
Технологиялық құрама
Тұлғалық - шығармашылық құрама
Адамгершілік құндылықтардың жиынтығы. Олар объективті (тарихи тұрғыдан). Бірақ маманды дайындау барысында адам олармен жарақтанады және құндылықтар субъективке айналады.
Деңгейлерге бөлінеді:
- әлеуметтік-кәсіби құндылықтар (идеяларды біріктіру, ереже мен норма)
Топтасқан кәсіби құндылықтар - тұлғалық-кәсіби (маманның құндылық бағдарын құрайтын мақсаттар, себеп-салдар, мұраттар, сенімдер, ұстанымдар, көзқарастық сипаттамалар)
Топты айқындайды:
Құндылықтар - мақсаттар, құндылықтар - құралдар, құндылық-қатынастар, құндылық - білім, құндылық - сапа.
Деңгейлер және топтар бұл олардың тігінен және көлденең тұрғысынан өмір сүруі
Өзара байланыс - ұштасудың әрбір деңгейі (тігінен және көлденеңнен)
Өзінің бойына энергетикалық (қоғамның тұтыну жайының күшін, кәсіби топты, тұлғаны, кеңістік-уақыттық (берілу және құру сәті) және ақпараттық құрамаларды қамтиды
Кәсіби әркеттің технологиясы - кәсіби әрекеттердің әдіс-тәсілдерін біріктіру
Сондай-ақ кәсіби жанның шығармашылығының ерекшелік қасиеттерін сипаттайды. Өзін-өзі кәсіби сезіну (мен - кәсібимін)
Педагогикалық шығармашылық - бұл педагогтың жеке тұлғалық, психологиялық, интеллектілік күштері мен қабілетінің өздігінен жүзеге асуы. Педагогкалық шығармашылық бірқатар ерекшеліктерге ие:
- ол уақыт пен кеңістікте белгіленген (шығармашылық процес - бұл педагогикалық ой пікірдің пайда болуы, мән маңызды талдап, жасап, жүзеге асыруы);
- педагогтің шығармашылық ізденістері нәтижелерінің кейінге қалдырылуы;
- оқытушының өзі оқытатын әріптестерімен бірлескен шығармашылығы;
- шығармашылық педагогикалық әлеуметтің білім беру процесінің әдістемелік және техникалық жағынан жарақтануы көрінісіне тәуелділігі;
- педагогтің жеке бастық сезімдік-психологиялық жағдайын басқару және оқушылар мен басқа да жандардың қызметінде соған тең мінез-құлқын туғыза білу шеберлігі.
Дидактикалық процестің жалпы заңдылықтары мыналар:
Дидактикалық динамиканың заңдылығы. Келесі өзгерістердің көлемі өткен сатыдағы өзгеру көлеміне бағынышты.
Оқу процесіндегі тұлғаның даму заңдылығы. Тұлғаның даму деңгейінің шапшаңдығы, оқыту ортасының тәрлік іс- әрекетіне қосылуы педагогикалық әсер ету амалдарына байланысты.
Оқу-тәрбиелік процесін жүргізу заңдылықтары. Педаго - гикалық әсер ету нәтижелігі оқытушы мен оқушының арасындағы кері байланыстарының интенсивтілігіне байланысты.
Жағдай жасау заңдылығы. Оқу процесінің өнімділігі оқу іс-әрекетінің ішкі мотивтерінің іс-әрекетіне, сыртқы стимулдардың уақытысында болып тұруына бағынышты болады.
Педагогикалық ішкі және сыртқы іс-әрекет бірлігінің заңдылығы. Дидактикалық процестің нәтижелігі педагогикалық іс- әрекет пен оқушылар іс-әрекетінің сапасына байланысты.
Педагогикалық қабілеттерді мейлінше жалпы түрде В.А.Крутецқий ұсынған, ол оларға тиісті ортақ айқындаулар берген.
Дидактикалық қабілеттер оқу материалдарын студенттерге оқыта білу қабілеті, оны студенттер үшін оңай ету, оларға ма - териал немесе проблеманы айқын да түсінікті етіп жеткізе білу, пәнге деген ықылас туғызу, белсенділік пен дербес ойлай білуін ояту. Дидактикалық қабілеттері бар оқытушы қажет кезінде тиісті дәрежеде оқу материалдарын қайта құрастырып, оқу процесіне бейімдей біледі, киын нәрсені оңайлата біледі, күрделі нәрсені қарапайым ете біледі. Түсінікті емес, айқын емес нәрселерді түсінікті ете біледі. Кәсіби шеберлік білімді жай ғана түсінікті етіп жеткізу, материалды жан-жақты және түсінікті етіп баяндай білу ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz