Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
Жоспар
Кіріспе
1 Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
1.1 Маркетингтің ақпараттық концепциясы, ішкі жүйесі
1.2 Маркетингтік ақпараттың сыртқы жүйесі
1.3 Маркетинг ақпараттарының классификациясы
2 Туризмдегі маркетинг деңгейі мен координациясы
2.1 Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
2.2 Туристік қызметтерге сұраныстарды анықтайтын факторлар
2.3 Турситік кәсіпорында маркетингтік ақпарат жүйесі
3 Маркетингтің негізгі тұжырымдамалары
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
1 Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
1.1 Маркетингтің ақпараттық концепциясы, ішкі жүйесі
1.2 Маркетингтік ақпараттың сыртқы жүйесі
1.3 Маркетинг ақпараттарының классификациясы
2 Туризмдегі маркетинг деңгейі мен координациясы
2.1 Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
2.2 Туристік қызметтерге сұраныстарды анықтайтын факторлар
2.3 Турситік кәсіпорында маркетингтік ақпарат жүйесі
3 Маркетингтің негізгі тұжырымдамалары
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Маркетингтің туристік индустриясындағы маңыздылығын – туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасауды анықтайтын мемлекеттік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
Маркетинг – экономикалық дамудың өзекті проблемаларын жан-жақты талдай отырып, бүгінгі таңдауға уақыт талабына сәйкес келетін әрі келешекке бағыт сілтейтін қызмет түрі болып табылады.
Маркетинг концепциясының жаңалығы мен құндылығы сонда, ол экономиканың негізгі құрамы: өндірісті, сауданы және адам тіршілігінің мұқтажын өзара ынталы әрі біртұтас қарым-қатынаста қарастыра алады.
Ал маркетингтің мақсаты: нарықтық экономикада шаруашылық коньюктураны зерттеу, тұтынушылардың нақты сұранысын анықтау мен оларды материалдық тұрғыдан ынталандыру, басқару саласына қатысты қабылданатын шешімдермен қамтамасыз ету, кәсіпорындардың жұмыс бағдарламаларының дұрыстығын дәлелдеу. Маркетинг – тауарға деген тұқтаждықты тауар алмасу арқылы қанағаттандыруға бағытталған қызметтің өмірлік маңызды түрі. Маркетингтің әлеуметтік негізі – халықтың төлеу қабілетіне қарай сұранысын өтеу болғандықтан, оның қалайда адам мүддесіне қатысты екендігі байқалады.
Өндіріс пен тауар сатуды және ғылыми-техникалық жетістіктерді пайдалануды маркетингтік басқару әдісі өндірілген тауарды сатумен ғана шектелмей, сол сатылатын тауарды өндірудің тиімділігіне баса назар аударады. Олай болса, тауар өндірудің өзі жеке дара кәсіп қана емес, ол тағы - өндіріс, сауда, тұтыну шеңберіндегі айналымға қызмет етуге арналған әрекет. Сонымен, тауар өндіру оны сату жағдайын алдын ала ойластыруға, ал сауда өз кезегінде тауарға деген сұраныстың барлығына байланысты туындайды.
Егер біз маркетингті туризмнің жүйесі ретінде қарастыратын болсақ, онда ол анық түрде құрам бөлігі болып табылады.
Туризмдегі маркетинг – түрлі елдердегі кәсіпкерлердің ұжымдық шығармашылығының өнімі. Маркетинг уақытпен де дамиды. Нарықтық қатынастар дамуының әрбір кезеңінде туризмдегі коммерциялық қызметке жеке, ерекше қадам болып қалыптасады.
Маркетингке қатысты қаншама деректер келтіріліп, көлемді сипаттамалар берілгенімен оның шын мәніндегі мазмұны мен мақсаты түгелдей зерттелінді деу ертерек. Өйткені еліміздегі қазіргі экономикалық жағдайдың деңгейіне қоғамдық құрылыстың ерекшеліктеріне байланысты маркетинг те қосымша мәліметтермен байытылып отырылады.
Курстық жұмыстың мақсаты. Туризмдегі маркетингтің мақсаты - тауарлар мен қызмет көрсетулерді танып білу, оларға деген іс-жүзіндегі және жасырын түрдегі сұранысты бағалау, турфирмалардың күш-жігерін сол тауарлар мен қызмет көрсетуді сұранысқа қажетті сапада, санда, бағада ұсына алу қабілеті.
Курстық жұмыстың міндеті. Маркетингтің туристік саясаты – туризмнің экономикалық тиімділігін артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасау міндеттері:
• туристік делдалдардың негізгі атқаратын жұмысын анықтау;
• маркетингтің теориясы мен тәжірибесін дамыту жолдарын қарастыру;
• халықаралық туризмдегі коммерциялық іс-әрекеттің концепциясын нақтылау;
• маркетинг деңгейі мен оны координациялау;
• маркетингтің ұлттық деңгейін анықтау;
• туристік қызметтерге сұраныстарды анықтау.
Зерттеу заты: туризмдегі маркетинг негіздерін зерттеу көзделген. Туризмнің экономикалық мүмкіншіліктері қарастырылған.
Тақырыптың өзектілігі. Маркетингтің туристік индустриясындағы маңыздылығын – туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасауды анықтайтын мемлекеттік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
Маркетинг – экономикалық дамудың өзекті проблемаларын жан-жақты талдай отырып, бүгінгі таңдауға уақыт талабына сәйкес келетін әрі келешекке бағыт сілтейтін қызмет түрі болып табылады.
Маркетинг концепциясының жаңалығы мен құндылығы сонда, ол экономиканың негізгі құрамы: өндірісті, сауданы және адам тіршілігінің мұқтажын өзара ынталы әрі біртұтас қарым-қатынаста қарастыра алады.
Ал маркетингтің мақсаты: нарықтық экономикада шаруашылық коньюктураны зерттеу, тұтынушылардың нақты сұранысын анықтау мен оларды материалдық тұрғыдан ынталандыру, басқару саласына қатысты қабылданатын шешімдермен қамтамасыз ету, кәсіпорындардың жұмыс бағдарламаларының дұрыстығын дәлелдеу. Маркетинг – тауарға деген тұқтаждықты тауар алмасу арқылы қанағаттандыруға бағытталған қызметтің өмірлік маңызды түрі. Маркетингтің әлеуметтік негізі – халықтың төлеу қабілетіне қарай сұранысын өтеу болғандықтан, оның қалайда адам мүддесіне қатысты екендігі байқалады.
Өндіріс пен тауар сатуды және ғылыми-техникалық жетістіктерді пайдалануды маркетингтік басқару әдісі өндірілген тауарды сатумен ғана шектелмей, сол сатылатын тауарды өндірудің тиімділігіне баса назар аударады. Олай болса, тауар өндірудің өзі жеке дара кәсіп қана емес, ол тағы - өндіріс, сауда, тұтыну шеңберіндегі айналымға қызмет етуге арналған әрекет. Сонымен, тауар өндіру оны сату жағдайын алдын ала ойластыруға, ал сауда өз кезегінде тауарға деген сұраныстың барлығына байланысты туындайды.
Егер біз маркетингті туризмнің жүйесі ретінде қарастыратын болсақ, онда ол анық түрде құрам бөлігі болып табылады.
Туризмдегі маркетинг – түрлі елдердегі кәсіпкерлердің ұжымдық шығармашылығының өнімі. Маркетинг уақытпен де дамиды. Нарықтық қатынастар дамуының әрбір кезеңінде туризмдегі коммерциялық қызметке жеке, ерекше қадам болып қалыптасады.
Маркетингке қатысты қаншама деректер келтіріліп, көлемді сипаттамалар берілгенімен оның шын мәніндегі мазмұны мен мақсаты түгелдей зерттелінді деу ертерек. Өйткені еліміздегі қазіргі экономикалық жағдайдың деңгейіне қоғамдық құрылыстың ерекшеліктеріне байланысты маркетинг те қосымша мәліметтермен байытылып отырылады.
Курстық жұмыстың мақсаты. Туризмдегі маркетингтің мақсаты - тауарлар мен қызмет көрсетулерді танып білу, оларға деген іс-жүзіндегі және жасырын түрдегі сұранысты бағалау, турфирмалардың күш-жігерін сол тауарлар мен қызмет көрсетуді сұранысқа қажетті сапада, санда, бағада ұсына алу қабілеті.
Курстық жұмыстың міндеті. Маркетингтің туристік саясаты – туризмнің экономикалық тиімділігін артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасау міндеттері:
• туристік делдалдардың негізгі атқаратын жұмысын анықтау;
• маркетингтің теориясы мен тәжірибесін дамыту жолдарын қарастыру;
• халықаралық туризмдегі коммерциялық іс-әрекеттің концепциясын нақтылау;
• маркетинг деңгейі мен оны координациялау;
• маркетингтің ұлттық деңгейін анықтау;
• туристік қызметтерге сұраныстарды анықтау.
Зерттеу заты: туризмдегі маркетинг негіздерін зерттеу көзделген. Туризмнің экономикалық мүмкіншіліктері қарастырылған.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. Исмаев Д. К. Маркетинг иностранного триузма в РФ. Теория и практика деятельности турфирм. Учебное пособие. – М.: ВШТГ, НОУ «Луч», 1988;
2. Исмаев Д.К. Маркетинг гостиничных услуг в России – Учебное пособие М.: ВШТГ, НОУ «Луч», 1999;
3. Исмаев Д. К. Основы сратегии и планирования маркетинг иностранном туризме: учебное пособие. – М. ТОО «Луч» 1994
4. М. Горбылевой - минск: Экономпресс, Назарбаев Н. Ә. «Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының стратегиясы» Алматы 1992 ж
5. Бабақұлы Б. Тәуелсіздік нарық экономика Алматы «Ақиқат» 1996 ж
6. Мейірбеков А.Қ. Әлімбетов Қ. Ә. Кәсіпорын экономикасы. Алматы. «Экономика» 2003 ж
7. Үмбеталиев А. Керімбек Ғ. Кәсіпорын экономикасы және кіспкерлік - Алматы: «Бастау» 2002 ж
8. Нысанбаев С. Н. Маркетинг негіздері - Алматы. 2003 ж
9. Садыров Т. Дала мен қала 2006 жыл 14 шілде № 27
10. Александрова А.Ю. Международный туризм: Учебное пособие для вузов. – М.: Аспект Пресс, 2001. – 464 с.
11. Анискин Ю.П. Общий менеджмент: Учебник по общей теории менеджмента. – М.: РМАТ, 1997. – 120 с.
12. Байлик С.И. Гостиничное хозяйство. Проблемы, перспективы, сертификация. – Киев.: БИРА -Р-, 2001. – 206 с.
13. Бизюкова И.В. Кадры. Подбор и оценка. – М.: Московский рабочий, 1989. – 307 с.
14. Биржаков М.Б. Введение в туризм. – СПБ.: «Герда», 2000. – 192 с.
15. Браймер Р.А. Основы управления в индустрии гостеприимства. /Пер. с англ. – М.: Аспект Пресс, 1995. – 360 с.
16. Бугаенко В.С., Каменский И.М. и др. Техника обслуживания и культуры работы в гостиницах. – Киев.: ВыАҚШя школа, 1977. – 285 с.
17. Бургонова Г.Н., Каморджанова Н.А. Гостиничный и туристический бизнес. – Учебное пособие. – М.: Финансы и статистика, 200. – 352 с.
18. Веснин В.Р. Основы менеджмента: Учебник. – М.: Триада Лтд., 1996. – 384 с.
19. Волков Ю.Ф. Введение в гостиничный и туристический бизнес. – Ростов Н/Д.: «Феникс», 2004. – 352 с.
20. Волков Ю.Ф. Технология гостиничного обслуживания. Учебное пособие. – Ростов Н/Д., 2003. – 285 с.
21. Волков Ю.Ф. Интерьер и оборудование гостиниц и ресторанов. – Учебное пособие. – Ростов Н/Д.: Феникс, 2003. – 352 с.
22. Герчикова И.Н. Менеджмент: Учебник. – М.: Юнити, 1994. – 685 с.
23. Гостиничный и туристический бизнес. Учебник /Пол ред. проф. Чудновского А.Д. – Экмос, 1998. – 351 с.
24. Гуляев В.Г. Организация туристической деятельности. – Учебное пособие. – М.: Нолидж, 1996. – 312 с.
25. Джанджугазова Е.А. Маркетинг в индустрии гостеприимства: Учебное пособие. – М.: «Академия», 2005. – 224 с.
26. Дурович А. Маркетинговые исследования в туризме: Учебно-практическое пособие / А.Дурович, Л.Анастасова – М.: Новое знание, 2002. – 348 с.
27. Дурович А.П. Маркетинг в туризме: Учебное пособие 3-е изд., стереотип. – Мн.: Новое знание, 2003. – 496 с.
28. Ефимова О.П., Ефимова Н.А. Экономика гостиниц и ресторанов: Учебное пособие, 2004. – 392 с.
29. Жолдак В.И., Квартальнов В.А. Основы менеджмента в спорте и туризме. Т.2. Организационные основы: Учебник. – М.: Советский спорт, 2001. – 352 с.
30. Жолдак В.И., Квартальнов В.А. Основы менеджмента в спорте и туризме. Т.2. Социально-педагогическое основы: Учебник. – М.: Советский спорт, 2002. – 184 с.
1. Исмаев Д. К. Маркетинг иностранного триузма в РФ. Теория и практика деятельности турфирм. Учебное пособие. – М.: ВШТГ, НОУ «Луч», 1988;
2. Исмаев Д.К. Маркетинг гостиничных услуг в России – Учебное пособие М.: ВШТГ, НОУ «Луч», 1999;
3. Исмаев Д. К. Основы сратегии и планирования маркетинг иностранном туризме: учебное пособие. – М. ТОО «Луч» 1994
4. М. Горбылевой - минск: Экономпресс, Назарбаев Н. Ә. «Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының стратегиясы» Алматы 1992 ж
5. Бабақұлы Б. Тәуелсіздік нарық экономика Алматы «Ақиқат» 1996 ж
6. Мейірбеков А.Қ. Әлімбетов Қ. Ә. Кәсіпорын экономикасы. Алматы. «Экономика» 2003 ж
7. Үмбеталиев А. Керімбек Ғ. Кәсіпорын экономикасы және кіспкерлік - Алматы: «Бастау» 2002 ж
8. Нысанбаев С. Н. Маркетинг негіздері - Алматы. 2003 ж
9. Садыров Т. Дала мен қала 2006 жыл 14 шілде № 27
10. Александрова А.Ю. Международный туризм: Учебное пособие для вузов. – М.: Аспект Пресс, 2001. – 464 с.
11. Анискин Ю.П. Общий менеджмент: Учебник по общей теории менеджмента. – М.: РМАТ, 1997. – 120 с.
12. Байлик С.И. Гостиничное хозяйство. Проблемы, перспективы, сертификация. – Киев.: БИРА -Р-, 2001. – 206 с.
13. Бизюкова И.В. Кадры. Подбор и оценка. – М.: Московский рабочий, 1989. – 307 с.
14. Биржаков М.Б. Введение в туризм. – СПБ.: «Герда», 2000. – 192 с.
15. Браймер Р.А. Основы управления в индустрии гостеприимства. /Пер. с англ. – М.: Аспект Пресс, 1995. – 360 с.
16. Бугаенко В.С., Каменский И.М. и др. Техника обслуживания и культуры работы в гостиницах. – Киев.: ВыАҚШя школа, 1977. – 285 с.
17. Бургонова Г.Н., Каморджанова Н.А. Гостиничный и туристический бизнес. – Учебное пособие. – М.: Финансы и статистика, 200. – 352 с.
18. Веснин В.Р. Основы менеджмента: Учебник. – М.: Триада Лтд., 1996. – 384 с.
19. Волков Ю.Ф. Введение в гостиничный и туристический бизнес. – Ростов Н/Д.: «Феникс», 2004. – 352 с.
20. Волков Ю.Ф. Технология гостиничного обслуживания. Учебное пособие. – Ростов Н/Д., 2003. – 285 с.
21. Волков Ю.Ф. Интерьер и оборудование гостиниц и ресторанов. – Учебное пособие. – Ростов Н/Д.: Феникс, 2003. – 352 с.
22. Герчикова И.Н. Менеджмент: Учебник. – М.: Юнити, 1994. – 685 с.
23. Гостиничный и туристический бизнес. Учебник /Пол ред. проф. Чудновского А.Д. – Экмос, 1998. – 351 с.
24. Гуляев В.Г. Организация туристической деятельности. – Учебное пособие. – М.: Нолидж, 1996. – 312 с.
25. Джанджугазова Е.А. Маркетинг в индустрии гостеприимства: Учебное пособие. – М.: «Академия», 2005. – 224 с.
26. Дурович А. Маркетинговые исследования в туризме: Учебно-практическое пособие / А.Дурович, Л.Анастасова – М.: Новое знание, 2002. – 348 с.
27. Дурович А.П. Маркетинг в туризме: Учебное пособие 3-е изд., стереотип. – Мн.: Новое знание, 2003. – 496 с.
28. Ефимова О.П., Ефимова Н.А. Экономика гостиниц и ресторанов: Учебное пособие, 2004. – 392 с.
29. Жолдак В.И., Квартальнов В.А. Основы менеджмента в спорте и туризме. Т.2. Организационные основы: Учебник. – М.: Советский спорт, 2001. – 352 с.
30. Жолдак В.И., Квартальнов В.А. Основы менеджмента в спорте и туризме. Т.2. Социально-педагогическое основы: Учебник. – М.: Советский спорт, 2002. – 184 с.
Жоспар
Кіріспе
1 Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
1.1 Маркетингтің ақпараттық концепциясы, ішкі жүйесі
1.2 Маркетингтік ақпараттың сыртқы жүйесі
1.3 Маркетинг ақпараттарының классификациясы
2 Туризмдегі маркетинг деңгейі мен координациясы
2.1 Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
2.2 Туристік қызметтерге сұраныстарды анықтайтын факторлар
2.3 Турситік кәсіпорында маркетингтік ақпарат жүйесі
3 Маркетингтің негізгі тұжырымдамалары
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Маркетингтің туристік индустриясындағы маңыздылығын - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасауды анықтайтын мемлекеттік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
Маркетинг - экономикалық дамудың өзекті проблемаларын жан-жақты талдай отырып, бүгінгі таңдауға уақыт талабына сәйкес келетін әрі келешекке бағыт сілтейтін қызмет түрі болып табылады.
Маркетинг концепциясының жаңалығы мен құндылығы сонда, ол экономиканың негізгі құрамы: өндірісті, сауданы және адам тіршілігінің мұқтажын өзара ынталы әрі біртұтас қарым-қатынаста қарастыра алады.
Ал маркетингтің мақсаты: нарықтық экономикада шаруашылық коньюктураны зерттеу, тұтынушылардың нақты сұранысын анықтау мен оларды материалдық тұрғыдан ынталандыру, басқару саласына қатысты қабылданатын шешімдермен қамтамасыз ету, кәсіпорындардың жұмыс бағдарламаларының дұрыстығын дәлелдеу. Маркетинг - тауарға деген тұқтаждықты тауар алмасу арқылы қанағаттандыруға бағытталған қызметтің өмірлік маңызды түрі. Маркетингтің әлеуметтік негізі - халықтың төлеу қабілетіне қарай сұранысын өтеу болғандықтан, оның қалайда адам мүддесіне қатысты екендігі байқалады.
Өндіріс пен тауар сатуды және ғылыми-техникалық жетістіктерді пайдалануды маркетингтік басқару әдісі өндірілген тауарды сатумен ғана шектелмей, сол сатылатын тауарды өндірудің тиімділігіне баса назар аударады. Олай болса, тауар өндірудің өзі жеке дара кәсіп қана емес, ол тағы - өндіріс, сауда, тұтыну шеңберіндегі айналымға қызмет етуге арналған әрекет. Сонымен, тауар өндіру оны сату жағдайын алдын ала ойластыруға, ал сауда өз кезегінде тауарға деген сұраныстың барлығына байланысты туындайды.
Егер біз маркетингті туризмнің жүйесі ретінде қарастыратын болсақ, онда ол анық түрде құрам бөлігі болып табылады.
Туризмдегі маркетинг - түрлі елдердегі кәсіпкерлердің ұжымдық шығармашылығының өнімі. Маркетинг уақытпен де дамиды. Нарықтық қатынастар дамуының әрбір кезеңінде туризмдегі коммерциялық қызметке жеке, ерекше қадам болып қалыптасады.
Маркетингке қатысты қаншама деректер келтіріліп, көлемді сипаттамалар берілгенімен оның шын мәніндегі мазмұны мен мақсаты түгелдей зерттелінді деу ертерек. Өйткені еліміздегі қазіргі экономикалық жағдайдың деңгейіне қоғамдық құрылыстың ерекшеліктеріне байланысты маркетинг те қосымша мәліметтермен байытылып отырылады.
Курстық жұмыстың мақсаты. Туризмдегі маркетингтің мақсаты - тауарлар мен қызмет көрсетулерді танып білу, оларға деген іс-жүзіндегі және жасырын түрдегі сұранысты бағалау, турфирмалардың күш-жігерін сол тауарлар мен қызмет көрсетуді сұранысқа қажетті сапада, санда, бағада ұсына алу қабілеті.
Курстық жұмыстың міндеті. Маркетингтің туристік саясаты - туризмнің экономикалық тиімділігін артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасау міндеттері:
* туристік делдалдардың негізгі атқаратын жұмысын анықтау;
* маркетингтің теориясы мен тәжірибесін дамыту жолдарын қарастыру;
* халықаралық туризмдегі коммерциялық іс-әрекеттің концепциясын нақтылау;
* маркетинг деңгейі мен оны координациялау;
* маркетингтің ұлттық деңгейін анықтау;
* туристік қызметтерге сұраныстарды анықтау.
Зерттеу заты: туризмдегі маркетинг негіздерін зерттеу көзделген. Туризмнің экономикалық мүмкіншіліктері қарастырылған.
1 Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
1.1 Маркетингтің ақпараттық концепциясы, ішкі жүйесі
Маркетинг бойынша жазылған әдебиеттер мен оқулықтар негізінен, тауарлар туралы, кейде сервистің арнайы маркетингтік мәселелері туралы айтады. Қызмет көрсету саласы экономикалық қызмет облысы ретінде көрсетіледі, оған көптеген елдерде 50% - дық тұтыну шығынын жатқызады. Туризм маркетингі терминалогиясына алғаш тұжырымдаманы 1971 жылы Криппендорф жасады. Маркетинг термині алғаш рет АҚШ - та 50 жылдары қолданылады және тек Батыста ғана емес, сондай - ақ бұрынғы КСРО - да да жылдам тарады.
Туристік кәсіпорын қатынастардың алуан түрлілігімен шарттасатын, сондай - ақ басқа да экономикалық субьектілермен тұрақты ауысып отыратын жағдайларда әрекет етеді. Бұл қатынастардың жиынтығы маркетинг ортасының түсінігін құрайды. Ол көбінесе фирманың қызметінің сипатын анықтайды және міндетті түрде маркетингтік зерттеулерді жүргізу барысында тиянақты қарастырылуы тиіс:
1. туристік кәсіпорынның ішкі ортасы туралы, оның потенциалы мен дамуының басымдылығы туралы.
2. сыртқы орта туралы, олардың ерекшелігі мен кәсіпорынның ондағы орны туралы.
Ішкі орта (микроорта) - бұл кәсіпорын ішінде орналасқан және кәсіпорын бақылайтын жалпы маркетингтік ортаның бір бөлігі.
Алайда маркетинг бойынша шолу әдебиеттерінде көрсеткеніндей, көптеген тауарларға, қызмет көрсетулерге деген анықтамалар мен мағыналарды білдіреді, олардың көпшілігі бір - біріне қарама - қайшы келеді. Маркетингтің мақсаты тауарлар мен қызмет көрсетулерді танып білу, оларға деген іс жүзіндегі және жасырын түрдегі сұранысты бағалау, фирмалардың күш - жігерін сол тауарлар мен қызмет көрсетулерді таратуға, сатуға, қозғалтуға жұмсау болып табылады.
Маркетингтік ұстаным ерікті экономика жағдайында немесе бәсекелестікті реттеп отыру жағдайында сұраныстың ұсынысты анықтайтынын белгіледі. Кәсіпорынның табасы мен кірісі оның өнімді немесе қызмет көрсетуді сұранысқа қажетті сапада, санда және бағада ұсына алу қабілеттілігі анықталады.
Маркетинг процесі - бұл өзара байланысты қадамдардың сериясы. Ол сұраныспен салмақты тұтынушыларды рыноктық зерттеулер мен келесі жоспарлау арқылы және тауарлар мен қызмет көрсетулерді тұтынушыларға сату мен бөлу арқылы анықтаудан басталады.
Маркетинг технологиялары - бұл кәсіпорынның сұранысты анықтауы үшін қолданатын қызметі мен басқару әдістері.
Туризмдегі маркетинг. Бұл жерде екі сұрақ туындайды: туризмдегі және индустриядағы маркетинг мәселелерін айыра білу, оны жеке - жеке зерттеу қажет.
Индустриядағы табысты қолданатын маркетинг тұжырымдамалар қағидалары, технологиялары мен әдістері туризмде қаншалықты кеңінен қолданылады? Осы екі сұраққа да жауаптар рыноктар арасындағы тауарлар бір жағынан, екінші жағынан туризм рыногы арасындағы айырмашылықты анықтау жолы арқылы табылады.
Туризм - бұл негізінен қызмет көрсету болып саналады. Тауарларды сату жекеменшік құқығының өзгеруін көрсетеді. Қызмет көрсетуді сатуды айтпағанда, сатушы мен тұтынушының арасындағы қатынас әдетте сатудан кейін тоқтатылады. Керісіеше, сатушы мен тұтынушы арасындағы қызмет көрсету қатынасы - едәуір күрделі, сондықтан сатып алушылар көбінесе тауарлар мен қызмет көрсетулерді пайдалану уақытында сатушыға тәуелді болып келеді. Оған қоса бұл жерде жекеменшік құқығын беру деген болмайды және сатушының қатысуынсыз тауарларды тұтыну мен қолдану қатынасы да мүмкін емес. Сонымен бірге, өнімдерді өндіре мен тұтыну өте тығыз байланысқан. Сатушы мейманхана (отель) немесе мейрамхана, авиаторабы және т.б. болсын олардың адамдары, ұралдары, запастары мен материалдары қызмет көрсетулерге жеткілікті болуы қажет. Егер тіпті қызмет көрсетулер алдын - ала шығарылмаған болса да, оларды көрсету мүмкіндігі алдын - ала жоспарлануы тиіс. Мұндай мүмкіндіктерді жоспарлау мен қамтамасыз ету сұраныстың мерзімдік және ауытқуларына қарамастан нақты болуы тиіс.
Фрагменттік жеткізіп берулер (тауарлар мен қызмет көрсетуді) сұранысты толықтырып отырады. өнімдердің көпшілігі толық түрде сатылады. Туристік қызмет көрсетулер жасалады және бірте - бірте өте жиі сатылады. Транспорттық бірлестік тасымалдаушы транспортпен, мейманхана (қонақ үйлер) орналастыру мен тағамдармен.
Гид - қасиетті орындарды таныстырумен қамтамасыз етеді. Туристердің көзқарасы тұрғысынан алғанда бұлардың бәрі қолайсыз және күрделі, себебі, әртүрлі қызмет көрсету мен тауарларды жеткізіп берушілердің көптеген санымен жұмыс істеу оларға тиімсіз.
Саяхаттардың саны әр түрлі. Салыстырмалы түрде алғанда, адамдар неліктен белгілі бір автокөліктер, нақты белгідегі темекілер немесе қатталған тағамдарды сатып алатынын анықтау оңай. Туристердің белгілі - бір жерге баруы, белгілі қызмет көрсететін орынға тоқтауы, демалыста белгілі нәрсемен шұғылдануы үшін обьективті және субьективті себептер болады. Сонымен бірге туристік қызмет көрсетулерге деген сұраныстың күшті иррационалдық элементі болатыны күмәнсізг. Бұл қосымша пайданың алғашқыға қарағандағы маңыздылығы фактісімен түсіндіріледі.
Туризмдегі маркетинг - түрлі елдердегі кәсіпкерлердің ұжымдық шығармашылығының өнімі. Маркетинг уақытпен де дамидыү Нарықтық қатынастар дамуының әрбәр кезеңінде туризмдегі коммерциялық қызметке жеке, ерекше қадам қалыптасты.
Маркетингтің тамыры тереңде жатыр. Қызметтің жеке саласы жіне ғылым ретінде ол XIX-XX ғасырларлда бөлініп шықты. Маркетингтің пайда болуы нарықтық қатынастардың қалыптасуымен және бәсекелестіктің өрши түсуімен ұштасып жатыр. Бұл факторлар нарықтық қызметті басқарудың қалыптасқан жүйесін жетілдіруді қажет етті. Ең алдымен жекелеген кәсіпкерлік құрылымдардың тұрмыстық қызметін басқарудың жоғары деңгейін қамтамасыз ету болды. Маркетингтің пайда боллуы осы мәселені шешуге бағытталды. Бұл алғашқы кезекте XX ғасырдың басында АҚШ-тың алдыңғы қатарлы университеттерінде лекция курстарын оқуда көрініс тапты. 1910 жылдан 1930 жылға дейін маркетинг мәнін түсіндіруге тырысқан алғашқы еңбектер жарияланды.
Маркетингтің пайда болған теориясын практикалық іске асырудың нәтижесі ірі фирмаларда нарықты зерттеу бөлімшелерін, сондай-ақ маркетингтік қызмет көрсету бойынша коммерциялық ұйымдар құру болды. 1926 жылы АҚШ-та маркетинг пен жарнаманың ұлттық ассоциациясы ұйымдастырылды. Шамалы кейінірек мұндай ұлттық ұйымдар Батыс Еуропа елдері мен Жапонияда да пайда болды. 1929-1932 жылдардағы экономикалық тоқырау үлкен рөл ойнады. Ол әлемдік экономиканың дамуында маркетингтің бастапқы халі ауыспалы екенін көрсетті. Ол сол уақытта қол жеткізген шаруашылықтың нарықтық жағдайларымен сәйкес келтіруі тиіс. Нәтижесінде маркетинг тауарлар нарығын жасауға және жылжытуға, сондай-ақ олардың сатып алушыларға қолайлы жағдай туғызуына бағытталған басқару қызметінің құрамдас бөлігіне айналады. Мұндай қадам шамамен 60-шы жылдардың ортасына дейін өмір сүрді.
Бұл уақытта өнеркәсібі дамыған елдерде өндірістік-тұрмыстық үдерістерді реттеудің жаңа жүйесі жасалды. Нәтижесінде маркетингтің теориясы мен практикасында нақты тұтынушыға оның шынайы қажеттіліктерімен акцент жасалды. Бұл маркетинг қазіргі концепциясымен қалыптастыруға мүмкіндік береді. Маркетинг концепциясына сәйкес фирманың бүкіл қызметі нарық жағдайын үнемі есепке ала отырып іске асырылуы керек және жеке тұтынушыларының қажеттілігін дәл білуге негізделеді.
Олай болса, маркетинг ұғымын тұтыну саласындағы қызмет ретінде баяндаудан басқарудың нарықтық концепциясына дейінгі жолдан өтті. Қазіргі кезде көптеген мамандар маркетингті басқарудың нарықтық бағдарын қамтамасыз ететін қалыптасқан динамикалық жүйе ретінде қарастырылады. Бүгінгі таңда туризм туристңк өнңм, сервис және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бірқатар маңызды ерекшеліктерімен айрықшаланады. Сонымен, туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымдар мен қоғамдар енеді. Олардың барлығы маркетингпен айналысуға мәжбүр. Бұл жерде саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін маркетинг мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен, туристік фирма клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттың, аймақтың әкімшілік аймаққа туристерді көп тартқысы келеді. Қоғамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдамын көрсетуді қалайды.
Жоғарыда баяндағандай, туризм саласында маркетингтің келесі деңгейін ерекшелеуге мүмкіндік береді:
* туристік мекемелердің маркетингі (туроператор, турагент);
* туристік қызмет көрсетушілердің маркетингі;
* қоғамдық туристік ұйымдар маркетингі;
* территориялар мен аймақтар маркетингі.
Алғашқы екі деігей коммерциялық маркетинг саласына жатады.
Түрлі деңгейдегі институттардың маркетингтік қызметін бөлу шамамен төмендегідей болады:
* маркетингтік зерттеулер жүргізу;
* стратегиялық ұлттың, аймақтың және жергілікті маркетингтік концепциялар жасау;
* туристік инфрақұрылымды дамытуды қолдау;
* маркетингтік концепцияларды іске асыру мәселелері бойынша кеңес беру қызметі;
* елдің (аймақтың, турорталықтың) тамаша имиджін, образын жасау;
* жарнама саласында шаралар жүргізу.
Туристік мекемелер өз кезегінде келесі маркетингтік қызметтерді орындауға бағдарлануы тиіс:
* нарықтық мүмкіндіктерді сараптау;
* болашағы бар мақсатты нарықты таңдай;
* туристік өнім жасау;
* турөнімді тарату;
* туризмдегі маркетингті дамытудың ұлттық, аймақтық және жергілікті концепцияларын іске асыруға қатысу.
Халықаралық туризм нарығы түрлі елдер арасындағы қатаң бәсекелестіктің аренасы. Олардың көпшілігі үшін туризм - ұлттық экспорттың маңызды бабы. Бәсекелестік күрес нәтижелері түрлі елде туристік саясат қалыптасуының нақты күшіне тікелей байланысты.
Маркетингтің туристік маңыздылығы - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
Туристік саясат мемлекеттің жалпы саясатына тән барлық белгіге ие. Алайда ол қалыптасатын бірқатар өзгеше факторлар да бар:
* елдің табиғи жағдайы (рельеф, климат, географиялық жағдай, флора, фауна және т.б.);
* туристік қызығушылық объектілеріне жетуді анықтайтын транспорттық жағдайы;
* туризмді дамытудың әлеуметтік, экономикалық және құқықтық жағдайы.
Маркетингтік ақпараттың ішкі жүйесі. Туристік өзіндік кәсіпорынның ішінде ішкі хабар жүйесі жоғарылаудың және қажетті мәлімдеулердің ізденуінен мүмкіндік туғызады. Осымен орайлас кәсіпорын қызметінің және әр уақытта нәтижесінде өзгереді. Ішкі хабар жүйесі ағымдағы қызмет толық тойтарысына тиісті бағытталған болу және шапшаң мәләмдеулердің беруін, кәсіпорын істерінің күй жағдайын сипаттайды. Ішкі қайнарлар арасында қажетті ерекшелеу:
* ішкі статистикалық;
* материалдық өткізілген зерттеулер;
* статистикалық есептілік;
* келісім шарттар;
* тексерулердің актілері және тексерулер;
* мәлімет әртүрлі болу есебінің нәтижелері және т.б.
1.2 Маркетингтік ақпараттың сыртқы жүйесі
Маркетингтік ақпараттың сыртқы жүйесі - өзінің жұмысын және нұсқасын маркетингтік ортада ақпараттық болып жатқан жағдайларды ақпараттандырып отырады.
Сыртқы ақпараттық мәлімдемені жинау төмендегідей жағдайда болады:
* жұмыс істейтін ұйымның нарықтық жағдайда ескеріп болжау;
* нарықтық жағдайдың күшін бағдарлау (бәсекелестердің барлығын, тұтынушылардың аудиториясын білу);
* макро ортаның жағдайы және оның дамуы;
Сыртқы ақпараттық жүйеде қайнар көзінің бөлінуі:
* экономикалық бағыттағы кітаптар;
* статистикалық басылымдар;
* жалпы жарнамалық қызметтер;
* өкіметтің және басқарманың нормативтік және заңдылық актілері;
* көрмелер, конференция, мәжіліс және презинтация;
* мемлекеттік, қоғамдық қызметтеркерлердің, саясаткерлердің баяндамалары.
Қысқа профильді маркетингтік ақпараттың қайнар көзі болып төмендегідей болып бөлінеді:
* ұжымның финанс және бухгалтерлік есеп;
* туристік ұжымның бастықтарының және мамандарының есебі және интервью;
* газет журнал бюллетендері және коммерциялық басылымдар есебі;
* туризмнің маркетингтік анықтамасы, кітаптар, оқулықтар, оқу құралы;
* туристік экономикалық шолу;
* кәсіпорынның жарнама баспасы (каталогтар, проспектер, буклеттер);
* мамандырылған көрмелер мен жәрменкелер;
* туристік мәлімдеме, фирмалардың туристер жайлы ақпараттық мәлімдемені баспа түрінде және интернетте;
* коммерциялық базасы және банкісі;
* жеке коммуникациялық каналдар (тұтынушылар мен жеке қатынасы, басқа фирмалармен ақпараттық қарым-қатынас, кәсіпорындарда болу, көрмеде және жәрменкеде фирмаларды қадағалау).
Ресми түрде хабарландыру, барлығына түсінікті болу үшін синдикаттық, көп көрерменге бірдей емес, келісім шарт бойынша. Ақпараттық консультациялық ақпараттық тартудың синдикативтік ақпараттың мүмкіншіліктері өте мол.
Осы интеграциядан, көп уақыт бойы жақын достықта болатын генералдық мақсатта интеграциялайтын және интеграцияланатын кәсіпорындарға, келесі артықшылықтарды өзіне қосатын ұйымдарда өзара қарым-қатынас болатынын және бәсекелестік шектеулігімен түсіндіріледі.
Интеграция түсінігінде көбіне бірігу принциптері жатады - өзінділіктік, ресурстар іс-әрекет сферасы. Ұйымдар бірігу формалары әртүрлі, сол және басқа елдің ұлттың спецификациялық басқаруына байланысты. Бірақ барлық әртүрліформадағы бірігулердің басты моментті түрлі бөліктердегі - өзіндік және өндіруші келісім-шарттың кооперациясымен байланысты.
Соңғы жылдары туризм индустриясы шаруа бірігулерде, стратегиялық альянс тәрізді келесі себептермен түсіндірілетін қысқаша таратылады:
* технологиялық база мен әсер етуші нарықта құжаттар толтырылуы;
* пайда үшін өнімнің жақсы өндірілуіне назар аудару;
* тәуекел мен шығынның төмендеуі, жаңа нарыққа шығатын өніммен байланысты;
* жаңа өнім өндіру басында жаңартулар жасау;
* өнім өндіру масштабында үнемдеулер жасау;
* заңды және сауда бартеріне ыңғайлануы;
* операция диапазонының кеңеюі;
* операцияны шектеуде үстемақылардың төмендеуі.
1.3 Маркетинг ақпараттарының классификациясы
Туризмді тиімді пайдалану үшін, туристік ұйымдарда туристік ақпарат жақсы жұмыс істеуі керек. Сондықтан туристік ақпаратты төмендегідей классификациялау қажет.
Маркетинг ақпараттарының классификациясы
Классификацияның түрі
Маркетинг ақпараттарының түрі
Уақыт түрі және оның мәлімдемесі
Тарихтың
Күнделікті
Болашақта
Маркетингтің шешімі және оның этапқа қатынасы
Шешім қабылдайтын маркетинг
Түсініктеме беретін маркетинг
Маркетинг классификациясының жаңалығы мен құндылығы сонда, ол экомиканың негізгі құрамы: өндірісті, сауданы және адам тіршілігінің мұқтажын өзара ынталы әрі біртұтас қарым-қатынаста қарастыруға саяды.
Ал маркетингтің мақсаты: нарықтық экономикалық және шаруашылық коньюктураны зерттеу, тұтынушылардың нақты сұранысын анықтау мен оларды материалдық тұрғыдан ынталандыру, басқару саласына қатысты қабылданатын шешімдерімен қамтамасыз ету, кәсіпорындарындардың жұмыс бағдарламаларының дұрыстығын дәлелдеу. Қысқа айтқанда, маркетинг-тауарға деген мұқтаждықты тауар алмасу арқылы қанағаттандыруға бағытталған қызметтің өмірлік маңызды түрі. Маркетингтің әлеуметтік негізі-халықтың төлеу қабілетіне қарай сұранысын қтеу болғандықтан, оның қалайда адам мүддесіне қатысты екендігі байқалады.
Өндіріс пен тауар сатуды және ғылыми-техникалық жетістіктерді пайдалануды маркетингтің басқару әдісі өндірілген тауарды өндірудің тиімділігіне баса назар аударады. Олай болса, тауар өндірудің өзі жеке-дара кәсіп қана емес, тағы да ол өндіріс сауда тұтыну шеңберіндегі айналымға қызмет етуге арналған әрекет. Сонымен, тауар өндіру оны сату жағдайын алдын-алаойластыруға, ал сауда өз кезегінде- тауарға деген сұраныстың барлығына байланысты туындайды.
Үздіксіз өзгеріс үстіндегі әрбір саланың (өндіріс, сауда жүйесі, сұраныс) өзіндік ерекшеліктері мен мүмкіндіктеріне және табиғи немесе материялдық жағдайларына қарай олардың даму деңгейлері біркелкі бола бермейді. Міне, сол себепті келешек тенденцияларға да стратегиялық болжаулар мен бағдарламалар жасау маркетинг қызметінің аса мәнді жағы болын табылады.
Техналогиялық жеделдету адам ой-санасы мен еңбек құралдарын үздіксіз жетілдірудің жемісі екені рас. Әйтсе де техналогия қарқынды күшке айналып, материялдық өндірісті жедел дамытуға айрықша атсалысып отырған шақта адамзат өз қолымен жасаған игіліктерден туындаған проблемалардыңқоршауында қалып отырғаны шындық. өйткені тауар өндірудің қарыштап өсуі жекеленген елдердің әкімшілік шеңберінен шығып, тіпті адам табиғатының биологиялық мүмкіндіктерінен де алға озып барады. Дәлірек айтсақ,техналогия мен биологиялық желілердің өзара сәйкессіздігі көрнеу көзге белгі беруде.
2 Туризмдегі маркетинг деңгейі мен координациясы
2.1 Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
Бүгінгі таңдағы туризм туристік өнім сервис және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бір қатар маңызды ерекшеліктермен айрықшаланады. Сонымен туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымидар мен қоғамдар енеді. Олардың барлығы маркетингпен айналысуға мәжбүр. Бұл жерже саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін маркетинг мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен туристік фирма клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттың аймақтық әкімшілік аймаққа туристерді көп тартқысы келеді. Қоамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдасын көрсетуді қалайды.
Жоғарыда баяндағандай туризм саласында маркетингтің келесі деңгейін ерекшелеуге мүмкіндік береді: туристік мекемелердің маркетингі (туроператорлар мен турагенттердің);
- туристік қызмет көрсетушілердің маркетингі;
- қоғамдық туристік ұйымдар маркетингі;
- территориялар мен аймақтар маркетингі;
Алғашқы екі деңгей коммерциялық маркетинг саласына жатады. Түрлі деңгейдегі институттардың маркетингтік қызметін бөлу шамамен төмендегідей болады.
Мемлекеттік және жергілікті органдардың негізгі маркетингтегі мыналар болады:
- Маркетингтік зерттеулер жүргізу;
-Стратегиялық ұлттың, аймақтың және жергілікті маркетингтік концепциялар жасау;
- Туристік инфрақұрылымды дамытуды қолдау;
- Маркетингтік концепцияларды іске асыру мәселелері бойынша кеңес беру қызметі;
- Елдің (аймақтың, турорталықтың) тамаша имиджін, образын жасау;
- Жарнама саласында шаралар жүргізу.
Туристік мекемелер өз кезегінде келесі маркетингтік қызметтерді орындауға бағдарлануы тиіс:
- Нарықтық мүмкіндіктерді сараптау;
- Болашағы бар мақсатты нарықты таңдау;
- Туристік өнім жасау;
- Турөнімді тарату;
- Турөнімді қозғау;
- Туризмдегі маркетингі дамытудың ұлттық, аймақтық және жергілікті концепцияларын іске асыруға қатысу.
Маркетингтің түрлі деңгейлерінің арасында тығыз байланыста болу керек. Халықаралық туризм нарығы түрлі елдер арасындағы қатаң бәсекелестіктің аренасы. Олардың көпшілігі үшін туризм - ұлттық экспорттың маңызы бар. Бәсекелестік күрес нәтижелері түрлі елде туристік саясат қалыптасуының нақты күшіне тікелей байланысты.
Маркетингтің туристік саясаты - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үш жағдайды жасауды анықтайтын мемлекеттік іс - шаралардың жиынтығы.
Туристік саясат мемелекеттің жалпы саясатына тән барлық белгіге ие. Алайда ол қалыптасатын бірқатар өзгеше факторлар да бар:
- Елдің табиғи жағдайы (рельеф, климат, географиялық жағдай, флора, фауна және т.б.);
- Туристік қызығушылық обьектілеріне жетуді анықтайтын транспорттық жағдай;
- Туризмді дамытудың әлеуметтік, экономикалық және құқықтық жағдайы.
Туристік саясаттың мақсаты ел дамуының нақты экономикалық және тарихи жағдайлармен байланысты. Бұлардың ішіндегі ең маңыздысы ұлттық туристік өнім жасау және нарыққа шығару болып табылады. Бұл мақсатты іске асыру сәйкес маркетингтік шараларды іске асыруды қажет етеді.
Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингінің стратегиясы мемлекеттің туристік имиджін қалыптастыруға және дамытуға бағытталған.
Бүкіл әлемдік туристік ұйымның анықтамасы бойынша, ел имииджі - бұл белгілі образ жасауға ықпал ететін тәжірибелердің эмоционалды және тиімді ұғымдарының жиынтығы.
Ел имджі бірнеше деңгейде тұрмыстық, әлеуметтік - экономикалық іскерлік болады. Ел имиджін айқындау үшін (тұрмыстық психология деңгейінде) бір қатар сипаттамалар;
Символдар, ұлт ментолитетінің, оның мәдениетінің ерекшеліктері пайдаланылады.
Елдің әлеуметтік - экономикалық имиджі оның тиімділігінің кешенді көрсеткішінің көмегімен бағаланады. Ол туризм үшін ерекше маңызды. Елдің іскерлік имиджі оның бәсекелестігіне қабілеттің ұғымымен түсіндіріледі.
2.2 Туристік қызметтерге сұраныстарды анықтайтын факторлар
Туристік тауарлар мен қызметтерге деген сұраныс көптеген өзгерулдерге қатысты болады, олардың кейбіреулері тәуелсіз болып келеді және потенциалды туристтер мен труистік тауар өндірушілер, туристік қызмет көрсетушілер тарапынан бақылаусыз болады, сол кезде олар өзгереді және бір - біріне қатысты болады.
Туризмге деген сұраныс потенциалды және іс жүзіндегі деп ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
1 Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
1.1 Маркетингтің ақпараттық концепциясы, ішкі жүйесі
1.2 Маркетингтік ақпараттың сыртқы жүйесі
1.3 Маркетинг ақпараттарының классификациясы
2 Туризмдегі маркетинг деңгейі мен координациясы
2.1 Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
2.2 Туристік қызметтерге сұраныстарды анықтайтын факторлар
2.3 Турситік кәсіпорында маркетингтік ақпарат жүйесі
3 Маркетингтің негізгі тұжырымдамалары
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Маркетингтің туристік индустриясындағы маңыздылығын - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасауды анықтайтын мемлекеттік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
Маркетинг - экономикалық дамудың өзекті проблемаларын жан-жақты талдай отырып, бүгінгі таңдауға уақыт талабына сәйкес келетін әрі келешекке бағыт сілтейтін қызмет түрі болып табылады.
Маркетинг концепциясының жаңалығы мен құндылығы сонда, ол экономиканың негізгі құрамы: өндірісті, сауданы және адам тіршілігінің мұқтажын өзара ынталы әрі біртұтас қарым-қатынаста қарастыра алады.
Ал маркетингтің мақсаты: нарықтық экономикада шаруашылық коньюктураны зерттеу, тұтынушылардың нақты сұранысын анықтау мен оларды материалдық тұрғыдан ынталандыру, басқару саласына қатысты қабылданатын шешімдермен қамтамасыз ету, кәсіпорындардың жұмыс бағдарламаларының дұрыстығын дәлелдеу. Маркетинг - тауарға деген тұқтаждықты тауар алмасу арқылы қанағаттандыруға бағытталған қызметтің өмірлік маңызды түрі. Маркетингтің әлеуметтік негізі - халықтың төлеу қабілетіне қарай сұранысын өтеу болғандықтан, оның қалайда адам мүддесіне қатысты екендігі байқалады.
Өндіріс пен тауар сатуды және ғылыми-техникалық жетістіктерді пайдалануды маркетингтік басқару әдісі өндірілген тауарды сатумен ғана шектелмей, сол сатылатын тауарды өндірудің тиімділігіне баса назар аударады. Олай болса, тауар өндірудің өзі жеке дара кәсіп қана емес, ол тағы - өндіріс, сауда, тұтыну шеңберіндегі айналымға қызмет етуге арналған әрекет. Сонымен, тауар өндіру оны сату жағдайын алдын ала ойластыруға, ал сауда өз кезегінде тауарға деген сұраныстың барлығына байланысты туындайды.
Егер біз маркетингті туризмнің жүйесі ретінде қарастыратын болсақ, онда ол анық түрде құрам бөлігі болып табылады.
Туризмдегі маркетинг - түрлі елдердегі кәсіпкерлердің ұжымдық шығармашылығының өнімі. Маркетинг уақытпен де дамиды. Нарықтық қатынастар дамуының әрбір кезеңінде туризмдегі коммерциялық қызметке жеке, ерекше қадам болып қалыптасады.
Маркетингке қатысты қаншама деректер келтіріліп, көлемді сипаттамалар берілгенімен оның шын мәніндегі мазмұны мен мақсаты түгелдей зерттелінді деу ертерек. Өйткені еліміздегі қазіргі экономикалық жағдайдың деңгейіне қоғамдық құрылыстың ерекшеліктеріне байланысты маркетинг те қосымша мәліметтермен байытылып отырылады.
Курстық жұмыстың мақсаты. Туризмдегі маркетингтің мақсаты - тауарлар мен қызмет көрсетулерді танып білу, оларға деген іс-жүзіндегі және жасырын түрдегі сұранысты бағалау, турфирмалардың күш-жігерін сол тауарлар мен қызмет көрсетуді сұранысқа қажетті сапада, санда, бағада ұсына алу қабілеті.
Курстық жұмыстың міндеті. Маркетингтің туристік саясаты - туризмнің экономикалық тиімділігін артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасау міндеттері:
* туристік делдалдардың негізгі атқаратын жұмысын анықтау;
* маркетингтің теориясы мен тәжірибесін дамыту жолдарын қарастыру;
* халықаралық туризмдегі коммерциялық іс-әрекеттің концепциясын нақтылау;
* маркетинг деңгейі мен оны координациялау;
* маркетингтің ұлттық деңгейін анықтау;
* туристік қызметтерге сұраныстарды анықтау.
Зерттеу заты: туризмдегі маркетинг негіздерін зерттеу көзделген. Туризмнің экономикалық мүмкіншіліктері қарастырылған.
1 Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
1.1 Маркетингтің ақпараттық концепциясы, ішкі жүйесі
Маркетинг бойынша жазылған әдебиеттер мен оқулықтар негізінен, тауарлар туралы, кейде сервистің арнайы маркетингтік мәселелері туралы айтады. Қызмет көрсету саласы экономикалық қызмет облысы ретінде көрсетіледі, оған көптеген елдерде 50% - дық тұтыну шығынын жатқызады. Туризм маркетингі терминалогиясына алғаш тұжырымдаманы 1971 жылы Криппендорф жасады. Маркетинг термині алғаш рет АҚШ - та 50 жылдары қолданылады және тек Батыста ғана емес, сондай - ақ бұрынғы КСРО - да да жылдам тарады.
Туристік кәсіпорын қатынастардың алуан түрлілігімен шарттасатын, сондай - ақ басқа да экономикалық субьектілермен тұрақты ауысып отыратын жағдайларда әрекет етеді. Бұл қатынастардың жиынтығы маркетинг ортасының түсінігін құрайды. Ол көбінесе фирманың қызметінің сипатын анықтайды және міндетті түрде маркетингтік зерттеулерді жүргізу барысында тиянақты қарастырылуы тиіс:
1. туристік кәсіпорынның ішкі ортасы туралы, оның потенциалы мен дамуының басымдылығы туралы.
2. сыртқы орта туралы, олардың ерекшелігі мен кәсіпорынның ондағы орны туралы.
Ішкі орта (микроорта) - бұл кәсіпорын ішінде орналасқан және кәсіпорын бақылайтын жалпы маркетингтік ортаның бір бөлігі.
Алайда маркетинг бойынша шолу әдебиеттерінде көрсеткеніндей, көптеген тауарларға, қызмет көрсетулерге деген анықтамалар мен мағыналарды білдіреді, олардың көпшілігі бір - біріне қарама - қайшы келеді. Маркетингтің мақсаты тауарлар мен қызмет көрсетулерді танып білу, оларға деген іс жүзіндегі және жасырын түрдегі сұранысты бағалау, фирмалардың күш - жігерін сол тауарлар мен қызмет көрсетулерді таратуға, сатуға, қозғалтуға жұмсау болып табылады.
Маркетингтік ұстаным ерікті экономика жағдайында немесе бәсекелестікті реттеп отыру жағдайында сұраныстың ұсынысты анықтайтынын белгіледі. Кәсіпорынның табасы мен кірісі оның өнімді немесе қызмет көрсетуді сұранысқа қажетті сапада, санда және бағада ұсына алу қабілеттілігі анықталады.
Маркетинг процесі - бұл өзара байланысты қадамдардың сериясы. Ол сұраныспен салмақты тұтынушыларды рыноктық зерттеулер мен келесі жоспарлау арқылы және тауарлар мен қызмет көрсетулерді тұтынушыларға сату мен бөлу арқылы анықтаудан басталады.
Маркетинг технологиялары - бұл кәсіпорынның сұранысты анықтауы үшін қолданатын қызметі мен басқару әдістері.
Туризмдегі маркетинг. Бұл жерде екі сұрақ туындайды: туризмдегі және индустриядағы маркетинг мәселелерін айыра білу, оны жеке - жеке зерттеу қажет.
Индустриядағы табысты қолданатын маркетинг тұжырымдамалар қағидалары, технологиялары мен әдістері туризмде қаншалықты кеңінен қолданылады? Осы екі сұраққа да жауаптар рыноктар арасындағы тауарлар бір жағынан, екінші жағынан туризм рыногы арасындағы айырмашылықты анықтау жолы арқылы табылады.
Туризм - бұл негізінен қызмет көрсету болып саналады. Тауарларды сату жекеменшік құқығының өзгеруін көрсетеді. Қызмет көрсетуді сатуды айтпағанда, сатушы мен тұтынушының арасындағы қатынас әдетте сатудан кейін тоқтатылады. Керісіеше, сатушы мен тұтынушы арасындағы қызмет көрсету қатынасы - едәуір күрделі, сондықтан сатып алушылар көбінесе тауарлар мен қызмет көрсетулерді пайдалану уақытында сатушыға тәуелді болып келеді. Оған қоса бұл жерде жекеменшік құқығын беру деген болмайды және сатушының қатысуынсыз тауарларды тұтыну мен қолдану қатынасы да мүмкін емес. Сонымен бірге, өнімдерді өндіре мен тұтыну өте тығыз байланысқан. Сатушы мейманхана (отель) немесе мейрамхана, авиаторабы және т.б. болсын олардың адамдары, ұралдары, запастары мен материалдары қызмет көрсетулерге жеткілікті болуы қажет. Егер тіпті қызмет көрсетулер алдын - ала шығарылмаған болса да, оларды көрсету мүмкіндігі алдын - ала жоспарлануы тиіс. Мұндай мүмкіндіктерді жоспарлау мен қамтамасыз ету сұраныстың мерзімдік және ауытқуларына қарамастан нақты болуы тиіс.
Фрагменттік жеткізіп берулер (тауарлар мен қызмет көрсетуді) сұранысты толықтырып отырады. өнімдердің көпшілігі толық түрде сатылады. Туристік қызмет көрсетулер жасалады және бірте - бірте өте жиі сатылады. Транспорттық бірлестік тасымалдаушы транспортпен, мейманхана (қонақ үйлер) орналастыру мен тағамдармен.
Гид - қасиетті орындарды таныстырумен қамтамасыз етеді. Туристердің көзқарасы тұрғысынан алғанда бұлардың бәрі қолайсыз және күрделі, себебі, әртүрлі қызмет көрсету мен тауарларды жеткізіп берушілердің көптеген санымен жұмыс істеу оларға тиімсіз.
Саяхаттардың саны әр түрлі. Салыстырмалы түрде алғанда, адамдар неліктен белгілі бір автокөліктер, нақты белгідегі темекілер немесе қатталған тағамдарды сатып алатынын анықтау оңай. Туристердің белгілі - бір жерге баруы, белгілі қызмет көрсететін орынға тоқтауы, демалыста белгілі нәрсемен шұғылдануы үшін обьективті және субьективті себептер болады. Сонымен бірге туристік қызмет көрсетулерге деген сұраныстың күшті иррационалдық элементі болатыны күмәнсізг. Бұл қосымша пайданың алғашқыға қарағандағы маңыздылығы фактісімен түсіндіріледі.
Туризмдегі маркетинг - түрлі елдердегі кәсіпкерлердің ұжымдық шығармашылығының өнімі. Маркетинг уақытпен де дамидыү Нарықтық қатынастар дамуының әрбәр кезеңінде туризмдегі коммерциялық қызметке жеке, ерекше қадам қалыптасты.
Маркетингтің тамыры тереңде жатыр. Қызметтің жеке саласы жіне ғылым ретінде ол XIX-XX ғасырларлда бөлініп шықты. Маркетингтің пайда болуы нарықтық қатынастардың қалыптасуымен және бәсекелестіктің өрши түсуімен ұштасып жатыр. Бұл факторлар нарықтық қызметті басқарудың қалыптасқан жүйесін жетілдіруді қажет етті. Ең алдымен жекелеген кәсіпкерлік құрылымдардың тұрмыстық қызметін басқарудың жоғары деңгейін қамтамасыз ету болды. Маркетингтің пайда боллуы осы мәселені шешуге бағытталды. Бұл алғашқы кезекте XX ғасырдың басында АҚШ-тың алдыңғы қатарлы университеттерінде лекция курстарын оқуда көрініс тапты. 1910 жылдан 1930 жылға дейін маркетинг мәнін түсіндіруге тырысқан алғашқы еңбектер жарияланды.
Маркетингтің пайда болған теориясын практикалық іске асырудың нәтижесі ірі фирмаларда нарықты зерттеу бөлімшелерін, сондай-ақ маркетингтік қызмет көрсету бойынша коммерциялық ұйымдар құру болды. 1926 жылы АҚШ-та маркетинг пен жарнаманың ұлттық ассоциациясы ұйымдастырылды. Шамалы кейінірек мұндай ұлттық ұйымдар Батыс Еуропа елдері мен Жапонияда да пайда болды. 1929-1932 жылдардағы экономикалық тоқырау үлкен рөл ойнады. Ол әлемдік экономиканың дамуында маркетингтің бастапқы халі ауыспалы екенін көрсетті. Ол сол уақытта қол жеткізген шаруашылықтың нарықтық жағдайларымен сәйкес келтіруі тиіс. Нәтижесінде маркетинг тауарлар нарығын жасауға және жылжытуға, сондай-ақ олардың сатып алушыларға қолайлы жағдай туғызуына бағытталған басқару қызметінің құрамдас бөлігіне айналады. Мұндай қадам шамамен 60-шы жылдардың ортасына дейін өмір сүрді.
Бұл уақытта өнеркәсібі дамыған елдерде өндірістік-тұрмыстық үдерістерді реттеудің жаңа жүйесі жасалды. Нәтижесінде маркетингтің теориясы мен практикасында нақты тұтынушыға оның шынайы қажеттіліктерімен акцент жасалды. Бұл маркетинг қазіргі концепциясымен қалыптастыруға мүмкіндік береді. Маркетинг концепциясына сәйкес фирманың бүкіл қызметі нарық жағдайын үнемі есепке ала отырып іске асырылуы керек және жеке тұтынушыларының қажеттілігін дәл білуге негізделеді.
Олай болса, маркетинг ұғымын тұтыну саласындағы қызмет ретінде баяндаудан басқарудың нарықтық концепциясына дейінгі жолдан өтті. Қазіргі кезде көптеген мамандар маркетингті басқарудың нарықтық бағдарын қамтамасыз ететін қалыптасқан динамикалық жүйе ретінде қарастырылады. Бүгінгі таңда туризм туристңк өнңм, сервис және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бірқатар маңызды ерекшеліктерімен айрықшаланады. Сонымен, туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымдар мен қоғамдар енеді. Олардың барлығы маркетингпен айналысуға мәжбүр. Бұл жерде саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін маркетинг мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен, туристік фирма клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттың, аймақтың әкімшілік аймаққа туристерді көп тартқысы келеді. Қоғамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдамын көрсетуді қалайды.
Жоғарыда баяндағандай, туризм саласында маркетингтің келесі деңгейін ерекшелеуге мүмкіндік береді:
* туристік мекемелердің маркетингі (туроператор, турагент);
* туристік қызмет көрсетушілердің маркетингі;
* қоғамдық туристік ұйымдар маркетингі;
* территориялар мен аймақтар маркетингі.
Алғашқы екі деігей коммерциялық маркетинг саласына жатады.
Түрлі деңгейдегі институттардың маркетингтік қызметін бөлу шамамен төмендегідей болады:
* маркетингтік зерттеулер жүргізу;
* стратегиялық ұлттың, аймақтың және жергілікті маркетингтік концепциялар жасау;
* туристік инфрақұрылымды дамытуды қолдау;
* маркетингтік концепцияларды іске асыру мәселелері бойынша кеңес беру қызметі;
* елдің (аймақтың, турорталықтың) тамаша имиджін, образын жасау;
* жарнама саласында шаралар жүргізу.
Туристік мекемелер өз кезегінде келесі маркетингтік қызметтерді орындауға бағдарлануы тиіс:
* нарықтық мүмкіндіктерді сараптау;
* болашағы бар мақсатты нарықты таңдай;
* туристік өнім жасау;
* турөнімді тарату;
* туризмдегі маркетингті дамытудың ұлттық, аймақтық және жергілікті концепцияларын іске асыруға қатысу.
Халықаралық туризм нарығы түрлі елдер арасындағы қатаң бәсекелестіктің аренасы. Олардың көпшілігі үшін туризм - ұлттық экспорттың маңызды бабы. Бәсекелестік күрес нәтижелері түрлі елде туристік саясат қалыптасуының нақты күшіне тікелей байланысты.
Маркетингтің туристік маңыздылығы - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
Туристік саясат мемлекеттің жалпы саясатына тән барлық белгіге ие. Алайда ол қалыптасатын бірқатар өзгеше факторлар да бар:
* елдің табиғи жағдайы (рельеф, климат, географиялық жағдай, флора, фауна және т.б.);
* туристік қызығушылық объектілеріне жетуді анықтайтын транспорттық жағдайы;
* туризмді дамытудың әлеуметтік, экономикалық және құқықтық жағдайы.
Маркетингтік ақпараттың ішкі жүйесі. Туристік өзіндік кәсіпорынның ішінде ішкі хабар жүйесі жоғарылаудың және қажетті мәлімдеулердің ізденуінен мүмкіндік туғызады. Осымен орайлас кәсіпорын қызметінің және әр уақытта нәтижесінде өзгереді. Ішкі хабар жүйесі ағымдағы қызмет толық тойтарысына тиісті бағытталған болу және шапшаң мәләмдеулердің беруін, кәсіпорын істерінің күй жағдайын сипаттайды. Ішкі қайнарлар арасында қажетті ерекшелеу:
* ішкі статистикалық;
* материалдық өткізілген зерттеулер;
* статистикалық есептілік;
* келісім шарттар;
* тексерулердің актілері және тексерулер;
* мәлімет әртүрлі болу есебінің нәтижелері және т.б.
1.2 Маркетингтік ақпараттың сыртқы жүйесі
Маркетингтік ақпараттың сыртқы жүйесі - өзінің жұмысын және нұсқасын маркетингтік ортада ақпараттық болып жатқан жағдайларды ақпараттандырып отырады.
Сыртқы ақпараттық мәлімдемені жинау төмендегідей жағдайда болады:
* жұмыс істейтін ұйымның нарықтық жағдайда ескеріп болжау;
* нарықтық жағдайдың күшін бағдарлау (бәсекелестердің барлығын, тұтынушылардың аудиториясын білу);
* макро ортаның жағдайы және оның дамуы;
Сыртқы ақпараттық жүйеде қайнар көзінің бөлінуі:
* экономикалық бағыттағы кітаптар;
* статистикалық басылымдар;
* жалпы жарнамалық қызметтер;
* өкіметтің және басқарманың нормативтік және заңдылық актілері;
* көрмелер, конференция, мәжіліс және презинтация;
* мемлекеттік, қоғамдық қызметтеркерлердің, саясаткерлердің баяндамалары.
Қысқа профильді маркетингтік ақпараттың қайнар көзі болып төмендегідей болып бөлінеді:
* ұжымның финанс және бухгалтерлік есеп;
* туристік ұжымның бастықтарының және мамандарының есебі және интервью;
* газет журнал бюллетендері және коммерциялық басылымдар есебі;
* туризмнің маркетингтік анықтамасы, кітаптар, оқулықтар, оқу құралы;
* туристік экономикалық шолу;
* кәсіпорынның жарнама баспасы (каталогтар, проспектер, буклеттер);
* мамандырылған көрмелер мен жәрменкелер;
* туристік мәлімдеме, фирмалардың туристер жайлы ақпараттық мәлімдемені баспа түрінде және интернетте;
* коммерциялық базасы және банкісі;
* жеке коммуникациялық каналдар (тұтынушылар мен жеке қатынасы, басқа фирмалармен ақпараттық қарым-қатынас, кәсіпорындарда болу, көрмеде және жәрменкеде фирмаларды қадағалау).
Ресми түрде хабарландыру, барлығына түсінікті болу үшін синдикаттық, көп көрерменге бірдей емес, келісім шарт бойынша. Ақпараттық консультациялық ақпараттық тартудың синдикативтік ақпараттың мүмкіншіліктері өте мол.
Осы интеграциядан, көп уақыт бойы жақын достықта болатын генералдық мақсатта интеграциялайтын және интеграцияланатын кәсіпорындарға, келесі артықшылықтарды өзіне қосатын ұйымдарда өзара қарым-қатынас болатынын және бәсекелестік шектеулігімен түсіндіріледі.
Интеграция түсінігінде көбіне бірігу принциптері жатады - өзінділіктік, ресурстар іс-әрекет сферасы. Ұйымдар бірігу формалары әртүрлі, сол және басқа елдің ұлттың спецификациялық басқаруына байланысты. Бірақ барлық әртүрліформадағы бірігулердің басты моментті түрлі бөліктердегі - өзіндік және өндіруші келісім-шарттың кооперациясымен байланысты.
Соңғы жылдары туризм индустриясы шаруа бірігулерде, стратегиялық альянс тәрізді келесі себептермен түсіндірілетін қысқаша таратылады:
* технологиялық база мен әсер етуші нарықта құжаттар толтырылуы;
* пайда үшін өнімнің жақсы өндірілуіне назар аудару;
* тәуекел мен шығынның төмендеуі, жаңа нарыққа шығатын өніммен байланысты;
* жаңа өнім өндіру басында жаңартулар жасау;
* өнім өндіру масштабында үнемдеулер жасау;
* заңды және сауда бартеріне ыңғайлануы;
* операция диапазонының кеңеюі;
* операцияны шектеуде үстемақылардың төмендеуі.
1.3 Маркетинг ақпараттарының классификациясы
Туризмді тиімді пайдалану үшін, туристік ұйымдарда туристік ақпарат жақсы жұмыс істеуі керек. Сондықтан туристік ақпаратты төмендегідей классификациялау қажет.
Маркетинг ақпараттарының классификациясы
Классификацияның түрі
Маркетинг ақпараттарының түрі
Уақыт түрі және оның мәлімдемесі
Тарихтың
Күнделікті
Болашақта
Маркетингтің шешімі және оның этапқа қатынасы
Шешім қабылдайтын маркетинг
Түсініктеме беретін маркетинг
Маркетинг классификациясының жаңалығы мен құндылығы сонда, ол экомиканың негізгі құрамы: өндірісті, сауданы және адам тіршілігінің мұқтажын өзара ынталы әрі біртұтас қарым-қатынаста қарастыруға саяды.
Ал маркетингтің мақсаты: нарықтық экономикалық және шаруашылық коньюктураны зерттеу, тұтынушылардың нақты сұранысын анықтау мен оларды материалдық тұрғыдан ынталандыру, басқару саласына қатысты қабылданатын шешімдерімен қамтамасыз ету, кәсіпорындарындардың жұмыс бағдарламаларының дұрыстығын дәлелдеу. Қысқа айтқанда, маркетинг-тауарға деген мұқтаждықты тауар алмасу арқылы қанағаттандыруға бағытталған қызметтің өмірлік маңызды түрі. Маркетингтің әлеуметтік негізі-халықтың төлеу қабілетіне қарай сұранысын қтеу болғандықтан, оның қалайда адам мүддесіне қатысты екендігі байқалады.
Өндіріс пен тауар сатуды және ғылыми-техникалық жетістіктерді пайдалануды маркетингтің басқару әдісі өндірілген тауарды өндірудің тиімділігіне баса назар аударады. Олай болса, тауар өндірудің өзі жеке-дара кәсіп қана емес, тағы да ол өндіріс сауда тұтыну шеңберіндегі айналымға қызмет етуге арналған әрекет. Сонымен, тауар өндіру оны сату жағдайын алдын-алаойластыруға, ал сауда өз кезегінде- тауарға деген сұраныстың барлығына байланысты туындайды.
Үздіксіз өзгеріс үстіндегі әрбір саланың (өндіріс, сауда жүйесі, сұраныс) өзіндік ерекшеліктері мен мүмкіндіктеріне және табиғи немесе материялдық жағдайларына қарай олардың даму деңгейлері біркелкі бола бермейді. Міне, сол себепті келешек тенденцияларға да стратегиялық болжаулар мен бағдарламалар жасау маркетинг қызметінің аса мәнді жағы болын табылады.
Техналогиялық жеделдету адам ой-санасы мен еңбек құралдарын үздіксіз жетілдірудің жемісі екені рас. Әйтсе де техналогия қарқынды күшке айналып, материялдық өндірісті жедел дамытуға айрықша атсалысып отырған шақта адамзат өз қолымен жасаған игіліктерден туындаған проблемалардыңқоршауында қалып отырғаны шындық. өйткені тауар өндірудің қарыштап өсуі жекеленген елдердің әкімшілік шеңберінен шығып, тіпті адам табиғатының биологиялық мүмкіндіктерінен де алға озып барады. Дәлірек айтсақ,техналогия мен биологиялық желілердің өзара сәйкессіздігі көрнеу көзге белгі беруде.
2 Туризмдегі маркетинг деңгейі мен координациясы
2.1 Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
Бүгінгі таңдағы туризм туристік өнім сервис және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бір қатар маңызды ерекшеліктермен айрықшаланады. Сонымен туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымидар мен қоғамдар енеді. Олардың барлығы маркетингпен айналысуға мәжбүр. Бұл жерже саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін маркетинг мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен туристік фирма клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттың аймақтық әкімшілік аймаққа туристерді көп тартқысы келеді. Қоамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдасын көрсетуді қалайды.
Жоғарыда баяндағандай туризм саласында маркетингтің келесі деңгейін ерекшелеуге мүмкіндік береді: туристік мекемелердің маркетингі (туроператорлар мен турагенттердің);
- туристік қызмет көрсетушілердің маркетингі;
- қоғамдық туристік ұйымдар маркетингі;
- территориялар мен аймақтар маркетингі;
Алғашқы екі деңгей коммерциялық маркетинг саласына жатады. Түрлі деңгейдегі институттардың маркетингтік қызметін бөлу шамамен төмендегідей болады.
Мемлекеттік және жергілікті органдардың негізгі маркетингтегі мыналар болады:
- Маркетингтік зерттеулер жүргізу;
-Стратегиялық ұлттың, аймақтың және жергілікті маркетингтік концепциялар жасау;
- Туристік инфрақұрылымды дамытуды қолдау;
- Маркетингтік концепцияларды іске асыру мәселелері бойынша кеңес беру қызметі;
- Елдің (аймақтың, турорталықтың) тамаша имиджін, образын жасау;
- Жарнама саласында шаралар жүргізу.
Туристік мекемелер өз кезегінде келесі маркетингтік қызметтерді орындауға бағдарлануы тиіс:
- Нарықтық мүмкіндіктерді сараптау;
- Болашағы бар мақсатты нарықты таңдау;
- Туристік өнім жасау;
- Турөнімді тарату;
- Турөнімді қозғау;
- Туризмдегі маркетингі дамытудың ұлттық, аймақтық және жергілікті концепцияларын іске асыруға қатысу.
Маркетингтің түрлі деңгейлерінің арасында тығыз байланыста болу керек. Халықаралық туризм нарығы түрлі елдер арасындағы қатаң бәсекелестіктің аренасы. Олардың көпшілігі үшін туризм - ұлттық экспорттың маңызы бар. Бәсекелестік күрес нәтижелері түрлі елде туристік саясат қалыптасуының нақты күшіне тікелей байланысты.
Маркетингтің туристік саясаты - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үш жағдайды жасауды анықтайтын мемлекеттік іс - шаралардың жиынтығы.
Туристік саясат мемелекеттің жалпы саясатына тән барлық белгіге ие. Алайда ол қалыптасатын бірқатар өзгеше факторлар да бар:
- Елдің табиғи жағдайы (рельеф, климат, географиялық жағдай, флора, фауна және т.б.);
- Туристік қызығушылық обьектілеріне жетуді анықтайтын транспорттық жағдай;
- Туризмді дамытудың әлеуметтік, экономикалық және құқықтық жағдайы.
Туристік саясаттың мақсаты ел дамуының нақты экономикалық және тарихи жағдайлармен байланысты. Бұлардың ішіндегі ең маңыздысы ұлттық туристік өнім жасау және нарыққа шығару болып табылады. Бұл мақсатты іске асыру сәйкес маркетингтік шараларды іске асыруды қажет етеді.
Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингінің стратегиясы мемлекеттің туристік имиджін қалыптастыруға және дамытуға бағытталған.
Бүкіл әлемдік туристік ұйымның анықтамасы бойынша, ел имииджі - бұл белгілі образ жасауға ықпал ететін тәжірибелердің эмоционалды және тиімді ұғымдарының жиынтығы.
Ел имджі бірнеше деңгейде тұрмыстық, әлеуметтік - экономикалық іскерлік болады. Ел имиджін айқындау үшін (тұрмыстық психология деңгейінде) бір қатар сипаттамалар;
Символдар, ұлт ментолитетінің, оның мәдениетінің ерекшеліктері пайдаланылады.
Елдің әлеуметтік - экономикалық имиджі оның тиімділігінің кешенді көрсеткішінің көмегімен бағаланады. Ол туризм үшін ерекше маңызды. Елдің іскерлік имиджі оның бәсекелестігіне қабілеттің ұғымымен түсіндіріледі.
2.2 Туристік қызметтерге сұраныстарды анықтайтын факторлар
Туристік тауарлар мен қызметтерге деген сұраныс көптеген өзгерулдерге қатысты болады, олардың кейбіреулері тәуелсіз болып келеді және потенциалды туристтер мен труистік тауар өндірушілер, туристік қызмет көрсетушілер тарапынан бақылаусыз болады, сол кезде олар өзгереді және бір - біріне қатысты болады.
Туризмге деген сұраныс потенциалды және іс жүзіндегі деп ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz