Топтар психологиясы.

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

І Кіріспе . . . 2-бет

ІІ Негізгі бөлім

2. 1. Топтар психологиясы . . . 3-бет

2. 2. Саясаттағы кіші топтар типі мен типологиясы . . . 4-бет

ІІІ Қорытынды . . . 8-бет

ІV Пайдаланылған әдебиеттер . . . 9-бет

Кіріспе

Қазіргі кезде біздің қоғамда адамды танып білуге деген ұмтылыс күннен-күнге артуда. Этикада, құқықта адамтанушы пәндер ретінде қалыптасуда. Бұл екеуін біріктіретін басты өзек - адам. Осындай тоғысудың нәтижесінде ғылыми талдаудың жаңа бағыттары ретінде құқық философиясы немесе тәжірибедегі құқықты орнықтырумен байланысты жеке құқық, жергілікті құқық және т. б. қалыптасады. Құқық философиясына жүгіну - қазіргі заманғы адам өмірінде құқықтың алатын орнын түсінуге ұмтылыс. Құқық философиясы - құқықтың танымдық, құндылықты және әлеуметтік негіздері турылы ғылым, құқықтың мәні туралы ілім. Басқаша сөзбен айтқанда, адамның қандай себептердің нәтижесінде және қандай мақсаттар үшін құқықты орнықтыратындығы туралы ғылым.

Құқықтың пәніне жүгінуде, құқық туралы әдебиетте оны түсінудің кем дегенде екі жолы бар екенін ескере кеткен жөн. Олар құқықты кең мағынада түсііндіру және тар мағынада түсіндіру. Кең мағынада құқық әдет ғұрыпты, табиғи құқықты, позитивтік құқықты, дінді, тірі құқықты және т. б. қамтыйды. Тар мағынада құқық мемлекет жариялаған нормалар мен заңдардың жиынтығы ретінде түсіндіріледі. Басқаша айтқанда, іс жүзінде құқықты түсінудің екі жолы қалыптасқан.

Заңды социологизм асқан дәлдікпен әлеуметтік психологияның, антропологияның, адам биологиясының жаңалықтарынан, техникалық өнертабыстардан не алуға болатынын ескере отырып, құқықтың, заңның барлық салаға талғаусыз әсер ететіндігін көрсетеді. Құқық жүріс-тұрыстардың сыртқы жағына, ал этика олардың ішкі жағына мән береді. Олардың өзара күресіне қарамастан, құқықтық норма өзінің моральдық адамгершілік мазмұнының арқасында ғана өмір сүреді. Осы жағдай арқылы көптеген бос заңдардың өмірде кездесуі түсіндіріледі. Сондықтанда, құқық моральдық климатты, адамгершілікті құндылықтарды сақтау үшін мүдделі. Себебі олар құқықты қоректендіріп отырады.

Топтар психологиясы

Топ саясаттың субьектісі ретінде реалды номиналды топтар. Үлкен және кіші топтар. Саясаттағы кіші топтарың ерекшеліктері.

Саясаттағы кіші топтардың типімен типологиясы.

Олар:

1. топтық іс әрекеттің негізгі бағытталуы;

2. топтың тығыздық деңгейіне байланысты;

3. топтың ену деңгейіне байланысты;

4. жеке мақсаттарына байланысты;

5. топтық санаға байланысты;

6. құрылымына байланысты;

7. топ мүшелерінің қарым-қатынас формасына байланысты;

8. топқа мүше болуды топқа енушілер үшін маңыздылығы;

9. топтың өмір сүру ұзақтығына байланысты;

10. топта шешім қабылдаудың ескеруіне байланысты;

11. топтың іс әрекетінің жалпы эффективтігі;

Саясаттағы кіші топтардың пайда болуы ішкі механизмдері және олардың кейбір ерекшеліктері, даму стадиялары:

1. нормалды топтар

2. ассосативті топтар

3. кооперативті топтар

4. корпоративті топтар

5. коллективті топтар

Саяси топтардың пайда болуы механизмдері 1. танысу 2. бірінші реті кіші топтар 3. топтың консалидатциясы. Лидер және топ. Саясаттағы кіші топтардың қалыптасуының негізгі критерилері:компитенттілік принциптері, көзқарасы. Саяси лидер тұлғасы оның психологиясы казіргі саясатта негізінен тұрақты қоғамда белгілі-бір топ адамдарымен жүзеге асары даусыз. Жеке лидер-жалғыздар олар күн өткен сайын өткенге өтуде, ұмытылуда. Кез-келген қоғам даму және тұрақтану деңгейіне қарай бюракратанады. Осы кезде олардың орнына харизматтктер келеді. Бұған нағыз мысал Ресей тарихы. Уақыт өткен сайын тарих өзгереді және басқа типтегі лидерлер пайдасы.

Ең алғаш рет өз уақытында Т. Гоббс “Левиафанда” өзінің топтарға деген анықтамасын берді. ”Белгілі-бірортақ қызығушылықтары, істері бір белгілі-бір адамдар тобы” Ол оған қоса саяси және жеке топтар деп бөлді. біз осы тақырыпты осы бөлімде ашуға тырысамыз.

Саясатта топтар көлеміне қарай кіші және үлкен топтар болып бөлінеді. Кіші топтарда 30-40 адамнан ең көп дегенде 100 адамнан құралған топтарды жатқызады. Кіші топтың негізгі критериі болып топ ішіндегі бір-бірімен тығыз қарым-қатынас саналады. Кіші топтарға қарағанда үлкен топтарға жүз адамнан, мың және оданда көп миллион мүшелеріде болады.
Саясаттағы жалпы топтар яғни үлкен және кіші болып мүшелерінің
санымен анықталады.

Саясаттағы кіші топтар типі мен типологиясы.

Ең біріншіден топтағы негізгі іс-әрекеттің бағытталуына байланысты топтар экстравертті және интравертті болып екіге бөлінеді.
Экстравертті топтың әрекеті толығымен сыртқа бағытталады. Мысалы оларда басты мақсат билікті жаулап алу және билік жүргізу болып табылады.
Интравертті топтың сипаттамасы экстраветті топқа қарама- қарсы, топтағы әрекет толығымен ішкі ортаның атмосферасының жақсы болуына сонымен қатар топтағы қарым-қатынастың жақсы болуына бағытталады.

Топтағы ұйымшылдық деңгейіне байланысты гомогенді және гетерогенді болып бөлінеді. Әсіресе ұйымшылдықтың жоғарғы көрінісін біз тотолитарлық қоғамнан анық көруге болады.
Гомогенді ұйымдасқан топтар сөзі испан тілінен шыққан.
Топтың ену критериі. Ену деңгейіне қарай ену, жартылай ену және енбейтін болып үшке бөлінеді. Саяси кружоктың жиналысына кез-келген адам кез-келген уақытта келіп өз еркінше кеткісі келсе кетуіне болады. Бұл толығымен ену тобының сипаттамасы. Енудің белгісі-ол топ мүшелерінің белгілі- бір есеп беруінің жоқтығы.

Енбейтін топтың мысалы үгіттеушілер, мұралық билік және тотолитарлық саяси ұйымдарда анық көрінеді. Мысалы Гитьлерлік Германияның мүшелігіне ену мүкін емес болған.

Жартылай ену ол дегеніміз партия билеті берілген, бірақ өз қалағаны бойынша басқа партияға ауысуға мүмкіндігі бар. Оның құрамына енгенге дейін минималды шарттарды қалыптастырады және шығысы бойынша аз.
Өзіне ғана тән жеке мақсатына байланысты инструменталды, экспрессивті, функционалды және дисфункционалды деп төртке бөлінеді.
Инструменталды топтың мақсаты ол саяси мақсаттарға қол жеткізу, билік жүргізу, белгілі-бір бағдарламаларды жобалау.

Экспрессивті ол ішкі атмосфераның жақсы болуына, канфорт болуына сондай жағдайлары жасуға бағытталған.

Топтың сананың ерекшеліктеріне байланысты олардың мүшелерін «біз тобы» және «олар тобы» болып екіге бөлінеді. Біз топтары олар бір-бірімен үлкен қобалжуларды, эмоцияларды сезінеді. Олар тобы біздер тобына қарама-қарсы.

Топтар құрлымына қарай формалды және формалсыз болып бөлінеді. Формалды топтар олапрды топ мүшелерінің стастусы, ролі анық және құқықтары және ролдері қатаң ұсталады

. Мысалы: Қатаң тәтібі бар армия мұнда адамдық факторлар соңғы орынға қойылады.
Формалды емес топты басқаша кездесу тобы деп те атайды. Мұнда доминантты ол адамдық факторлар, бір-біріне деген достық, силастық т. б.
Инструменталды және функционалды мақсаттар мұндай топтарда артқы жоспарланған.

Қатысушылардың байланыс формасына байланысты бірінші ретті және жанама болып екіге бөлінеді. бірінші ретті топтарға «бетпе-бет»байланыс тән. Ал жанама топтар бірінші ретті топтарга қарама-қарсы.
Топтың мүшелерінің маңыздылығына байланысты референтті, негативті референтті, қатысу топтары болып үшке бөлінеді. Қатысу топ мүшелері анық айқын топтар . Референтті топ ол адам өмір сүргісі келетін топтар. Ол топтар өте психологиялық жағынан тартымды болады, оған кез-келген адам сәйкес келуге тырысады. Негативті референтті ол адам қатысады мүше болады бірақ өз өмірін онымен байланысты болғанын қаламайды, яғни өзін ол топпен сәйкестендіруге тырыспайды.

Өмір сүру ұзақтылығына қарай топтар ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді болып бөлінеді. Кандидаттыққа ұсыныс кезіндегі сайлау компаниялары қысқа мерзімді топқа мысал бола алады. Мақсатына қол жеткізіп билік орнына келген соң басқару ұзақ мерзімді топтың мысалы бола алады.
Шешім қабылдау тәсілдеріне қарай авторитарлы, демократиялық және охлократтық топтар болып бөлінеді. Бұлардың қандай топтар екендігі атынанда белгілі.

Топтық іс-әрекеттің эффективтілігіне байланысты топтын мынадай түрле Экстровертті топтарға тән ең сыртқы әрекет мұндай топтың негізгі белсенділігі сыртқа бағытталған. Сәйкесінше интровертті топтарға ішкі әрекеттер кіреді. Негізгі белсенділігі ішке бағытталады. Саясатта топтар осы топтарға кіретін адамдардың ішкі ұқсастығының негізінде қалыптасады. Кейбір адамдар немесе саяси топтартарда әртүрлі психологиялық типтері кездеседі. Сол себепті саяси психология осы моменттерді әлі нақты дәлденбеседе ескерулері қажет.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.