Жаңа типті мектептерде оқу үрдісінің оқушылар ағзасының физикалық дамуына және жұмыс қабілеттілігіне әсері.
Кіріспе.
1. Заманауи білім беру үрдісінің педагогикалық және физиологилық мәселелері.
1.1 Жаңа типті мектептреде оқу үрдісінің оқушылар ағзасының физикалық дамуына және жұмыс қабілеттілігіне әсері.
1.2 Жаңа типті мектепте оқитын балалар мен жасөспірімдердің денсаулығы.
2. Зерттеулер тәсілдері мен материалдары.
2.1 Оқушылардың дене бітімінің соматометриялық белгілерін бағалауға бағытталған тәсіл.
2.2 Оқушылардың физикалық күйінің деңгейін анықтау әдісі.
3. Зерттеулер нәтижелері және оларды талдау.
3.1 Оқушылардың физикалық күйінің индексі көрсеткіштерін бағалау.
3.2 Жаңа типті мектепте оқитын оқушылардың денсаулық жағдайы.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер тізімі.
1. Заманауи білім беру үрдісінің педагогикалық және физиологилық мәселелері.
1.1 Жаңа типті мектептреде оқу үрдісінің оқушылар ағзасының физикалық дамуына және жұмыс қабілеттілігіне әсері.
1.2 Жаңа типті мектепте оқитын балалар мен жасөспірімдердің денсаулығы.
2. Зерттеулер тәсілдері мен материалдары.
2.1 Оқушылардың дене бітімінің соматометриялық белгілерін бағалауға бағытталған тәсіл.
2.2 Оқушылардың физикалық күйінің деңгейін анықтау әдісі.
3. Зерттеулер нәтижелері және оларды талдау.
3.1 Оқушылардың физикалық күйінің индексі көрсеткіштерін бағалау.
3.2 Жаңа типті мектепте оқитын оқушылардың денсаулық жағдайы.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер тізімі.
Кіріспе
Жұмыстың өзектілігі.Қазақстан Республикасының 2050 жылға дейін білім беруді дамыту тұжырымдасының жобасында «Жоғары білімді дамытудың негізгі үрдісі мамандар даярлау сапасын арттыру, қарқынды ғылыми зерттеу қызметімен ықпалдастырылған инновациялық қажеттіліктерімен тығыз байланысты білім беру және технологияларды жетілдіру көзі» деп атап көрсеткендей, қазіргі білім беру саласындағы басты мәселе : әлеуметтік педагогикалық ұйымдастыру әдістерін іздестірумен және оларды жүзеге асыра алатын болашақ мамандарды даярлау болып отыр.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «Білім беру жүйесінің басты міндеті – ұлттық және адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» делінген.
Бұл міндеттерді шешу үшін әр мұғалімнің күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа тәрбиеге , жаңа қарым-қатынасқа өту қажеттігі туындайды. Сондықтан да, әр мұғалім өз әрекетінде қажетті өзгерістерді, әр түрлі тәжірибелер жөніндегі мағлұматтарды, жаңа әдіс тәсілдерді кезңнде қабылдап, дұрыс пайдалана білуі керек.
Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы барысында орта білім берудің жүйелі реформалануы қоғамдық тұрғыдан үлкен маңызға ие. Білім беруді реформалауды жүзеге асырудың және бір маңызды сипатты қазіргі уақыттағы оқыту үрдісін технологияландырудың қажеттігінен тауып отыр. Осыған орай, соңғы кезде оқытудың әр түрлі педагогикалық технологиялары жасалып, мектеп өміріне енгізіліп отыр.
Оқу үрдісін технологияландыру – білім беру жүйесінің мұғалімнің ғылыми-әдістемелік пен қамтамасыз етілу жүйесі, мұғалімнің жеке әдістемелік жүесі , оқу үрдісі, оқулықтар мен оқу құралдарын дайындау жүйесі, оқу жоспарлары мен оқу бағдармаларын құрастыру жүйесі сияқты педагогикалық объектілілерін жетілдірудің ғылыми негізделген, көп деңгейлі, көп кезеңді үрдісі сақтау және нығайту жолдарын білу деп айту да қиын.
XXI ғасыр азаматы – білімді, яғни жоғары санатты, техниканы толық меңгерген, білікті, жан-жақты маман болуымен қатар, салауатты өмір салтын сақтайтын жоғары парасатты болуы тиіс.
Қазақстан интелектуалдық потенциалы және өндірістік күші болып табылатын контингент бұл жастар, сонымен қатар оқушылар, олардың денсаулығын сақтау және нығайту, қазіргі таңдағы ең өзекті мәселе болып отыр. Бұл мәселе қазіргі таңда стратегиялық мәнге ие болып отыр, өйткені жалпы алғанда жастар денсаулығы соңғы кезде күннен күнге нашарлап бара жатыр. Оқушылардың денсаулығы нашарлауы жоғары оқу орнына келген кезде одан әрі көрсетеді. Бұл туралы мәліметтер жалпы білім беретін мекемелердің оқушыларын зерттегенде: 10% денсаулығы жақсы, 45-50% айтарлықтай морфофункционалдық ауытқушылықтарға ұшырағандар, 45% созылмалы аурулармен ауырады.
Жұмыстың өзектілігі.Қазақстан Республикасының 2050 жылға дейін білім беруді дамыту тұжырымдасының жобасында «Жоғары білімді дамытудың негізгі үрдісі мамандар даярлау сапасын арттыру, қарқынды ғылыми зерттеу қызметімен ықпалдастырылған инновациялық қажеттіліктерімен тығыз байланысты білім беру және технологияларды жетілдіру көзі» деп атап көрсеткендей, қазіргі білім беру саласындағы басты мәселе : әлеуметтік педагогикалық ұйымдастыру әдістерін іздестірумен және оларды жүзеге асыра алатын болашақ мамандарды даярлау болып отыр.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «Білім беру жүйесінің басты міндеті – ұлттық және адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» делінген.
Бұл міндеттерді шешу үшін әр мұғалімнің күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа тәрбиеге , жаңа қарым-қатынасқа өту қажеттігі туындайды. Сондықтан да, әр мұғалім өз әрекетінде қажетті өзгерістерді, әр түрлі тәжірибелер жөніндегі мағлұматтарды, жаңа әдіс тәсілдерді кезңнде қабылдап, дұрыс пайдалана білуі керек.
Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы барысында орта білім берудің жүйелі реформалануы қоғамдық тұрғыдан үлкен маңызға ие. Білім беруді реформалауды жүзеге асырудың және бір маңызды сипатты қазіргі уақыттағы оқыту үрдісін технологияландырудың қажеттігінен тауып отыр. Осыған орай, соңғы кезде оқытудың әр түрлі педагогикалық технологиялары жасалып, мектеп өміріне енгізіліп отыр.
Оқу үрдісін технологияландыру – білім беру жүйесінің мұғалімнің ғылыми-әдістемелік пен қамтамасыз етілу жүйесі, мұғалімнің жеке әдістемелік жүесі , оқу үрдісі, оқулықтар мен оқу құралдарын дайындау жүйесі, оқу жоспарлары мен оқу бағдармаларын құрастыру жүйесі сияқты педагогикалық объектілілерін жетілдірудің ғылыми негізделген, көп деңгейлі, көп кезеңді үрдісі сақтау және нығайту жолдарын білу деп айту да қиын.
XXI ғасыр азаматы – білімді, яғни жоғары санатты, техниканы толық меңгерген, білікті, жан-жақты маман болуымен қатар, салауатты өмір салтын сақтайтын жоғары парасатты болуы тиіс.
Қазақстан интелектуалдық потенциалы және өндірістік күші болып табылатын контингент бұл жастар, сонымен қатар оқушылар, олардың денсаулығын сақтау және нығайту, қазіргі таңдағы ең өзекті мәселе болып отыр. Бұл мәселе қазіргі таңда стратегиялық мәнге ие болып отыр, өйткені жалпы алғанда жастар денсаулығы соңғы кезде күннен күнге нашарлап бара жатыр. Оқушылардың денсаулығы нашарлауы жоғары оқу орнына келген кезде одан әрі көрсетеді. Бұл туралы мәліметтер жалпы білім беретін мекемелердің оқушыларын зерттегенде: 10% денсаулығы жақсы, 45-50% айтарлықтай морфофункционалдық ауытқушылықтарға ұшырағандар, 45% созылмалы аурулармен ауырады.
1. Болонов Г.П. Физическое воспитание в системе коррекционно-развивающего обучения. М.: ТЦ «Сфера», 2003.
2. Кучма В.Р., Рапопорт И.К. Научно-методические основы охраны и укрепления здоровья подростков // Гигиена и санитария. – 2011. - №4. –С. 53-59.
3. Мирская Н.Б., Ляхович А.В. и др. Участие родителей в профилактике и коррекции нарушений и заболеваний костно-мышечной системы у школьников // Гигиена и санитария. – 2012. - №1. –С. 59-64.
4. http://www.lanapaley.ru/posledstvie-scolioza.html
5. Алимарданова М.А. Суточный бюджет времени учащихся начальных классов с разным уровнем двигательной активности // Гигиена и санитария. – 2010. - №6. –С. 55-58.
6. 0
7. Леонова И.А., Хомич М.М. Физическое развитие детей в семьях с различным материальным положением // Гигиена и санитария. – 2010. - №2. –С. 72-75.
2. Кучма В.Р., Рапопорт И.К. Научно-методические основы охраны и укрепления здоровья подростков // Гигиена и санитария. – 2011. - №4. –С. 53-59.
3. Мирская Н.Б., Ляхович А.В. и др. Участие родителей в профилактике и коррекции нарушений и заболеваний костно-мышечной системы у школьников // Гигиена и санитария. – 2012. - №1. –С. 59-64.
4. http://www.lanapaley.ru/posledstvie-scolioza.html
5. Алимарданова М.А. Суточный бюджет времени учащихся начальных классов с разным уровнем двигательной активности // Гигиена и санитария. – 2010. - №6. –С. 55-58.
6. 0
7. Леонова И.А., Хомич М.М. Физическое развитие детей в семьях с различным материальным положением // Гигиена и санитария. – 2010. - №2. –С. 72-75.
Мазмұны
Кіріспе.
1. Заманауи білім беру үрдісінің педагогикалық және физиологилық мәселелері.
Жаңа типті мектептреде оқу үрдісінің оқушылар ағзасының физикалық дамуына және жұмыс қабілеттілігіне әсері.
Жаңа типті мектепте оқитын балалар мен жасөспірімдердің денсаулығы.
2. Зерттеулер тәсілдері мен материалдары.
2.1 Оқушылардың дене бітімінің соматометриялық белгілерін бағалауға бағытталған тәсіл.
2.2 Оқушылардың физикалық күйінің деңгейін анықтау әдісі.
3. Зерттеулер нәтижелері және оларды талдау.
3.1 Оқушылардың физикалық күйінің индексі көрсеткіштерін бағалау.
3.2 Жаңа типті мектепте оқитын оқушылардың денсаулық жағдайы.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер тізімі.
Хайуанаттар бағы бойынша жалпы экскурсия.
Қарағанды хайуанаттар бағы ең алғаш 1938 жылы жылжымалы экологиялық көрме ретінде қолданысқа берілді. Ал 1968 жылы қысқа жануарларды ұстауға аумағы 1444,2 м2 ғимарат берілді. 0,8 га орналасқан жалпы аумағы 388 м2 шаруашылық құрылыстары (автотұрақ, әкімшілік үйі, көкөністер сақтау қоймасы) бар. Жазда хайуанаттарды ұстау үшін 650 м2 территория берілген.
1981 жылдан 1985 жылға дейін зообақта аюға арналған варьерлі апандар, сүтқоректілерге арналған қоршаулар, жазда пілдердің жайылымға шығатын орындары дайындалған. 1985 жылы эксплуатацияға аквариум, террариумдар берілді.
1986 жылдың 1 қаңтарында хайуанаттар бағында 204 экземплярдан 145 жануарлар түрі кездестіріледі. Олардың ішінде 15 түрі МСОП Қызыл кітабына , ҚазССР - 7 түрі, СССР - 12 түрі енген.
Қысқаша хайуанаттар бағы мазмұны.
1. Қарағанды Мемлекеттік хайуанаттар бағы ғылыми-мағлұматты мәдени мекеме. Хайуанаттарды өз еркінен тыс қоршауда ұстауда, яғни оларды зерттеу, көрсету және табиғатқа қайта оралту, ол түрдің сақталып қалуына әсер ету мақсатында құрылған.
2. Эксплуатация және техникалық жеке комунальді мекеме.
Категория-2.
Берілген аумақ - 43,5 га. Жеке аумақ - 8 га.
Жылына келушілер адам саны - 150 мың.
Ғимараттар - 18 құрылыс аумағы, 22 вальер, 53 қоршау түрлері.
Хайуанаттар бағы 6 бөлімнен тұрады:
1. Герпетология және аквариумдік зал.
2. Жыртқыштар.
3. Тұяқтылар.
4. Приматтар.
5. Өндірістік бөлім.
6. Дрессура.
7. Виварий.
8. Саябақ, бақша аумағы.
Хайуанаттар бағының барлық ғылыми-зерттеулері халықты экологиялық білім беруде де қолданыста. Коллекцияда 231 түр бар. Олардың ішінде 70% Халықаралық табиғат қорғау бірлестігінің Қызыл кітабына , Қазақстан Республикасының және ТМД елдерінің Қызыл кітабына енген түрлер.
Физиология кафедрасының "Экология - генетикалық зерттеулер" атты ғылымы-зерттеу зертхана тарихы.
"Экология - генетикалық зерттеулер" ғылымы-зерттеу зертханасы ғылыми-зерттеу жұмыстарын және студенттер мен әріптестермен тәжірибе өткізу үшін, сонымен қатар студенттермен, магистранттармен дипломдық жұмыс және магистерлік диссертация жазу мақсатында құрылған.
Ғылыми зерттеу жұмысы Санкт - Петербург мемлекеттік университеті, жалпы физиология кафедрасы, биология-топырақ факультеті, А.А. Ухтомский атындағы физиология ҒЗИ мен бірігіп жасалған құрылымдық зертхана - фунционалдық бейімділік жоба құрамында жүргізілуде.
Санкт - Петербург мемлекеттік университеті, жалпы физология кафедрасы, биология-топырақ факультеті, А.А. Ухтомский атындағы физиология ҒЗИ мен бірігіп жасалған құрылымдық зертхана - фунционалдық бейімділік, ғылыми зерттеу жұмысы жөнінде 6-жылдық мерзімге арналған қызметтестік (ынтымақтастық) келісімшартқа қол қойылған.
Жобаның мақсаты: өндірістік аймақтардың студенттерін денсаулығын және функционалды қорларын қолайсыз экологиялық жағдайдағы заманауи стрестік әсер етушілік және түзетілген технологияға бейімділік потенциалын салқын - гипокси - гиперкапникалық әсер етушілігін бағалау және болжау болып табылады
Студенттердің кешенді тексеруден өткізу: биохимиялық және функционалдық көрсеткіштерді анықтау (тағайындау), ағзадағы өзгеріс бейімділігін объективтік суретін мақсатты анықтау; функционалдық параметр кардиореспирторлық, жүйке және гормондық жүйе, активизация механизмін бейімдеу деңгейі көрсеткіші, дезадаптация (бейімделмеушілік) деңгейін және азаю бейімділігінің ағза қорын меңгеру;
Негізгі міндеттер: ағзаның жағдайын бағалау, және де түзетілген технология көмегімен бейімділік потенциалын жоғарылату, қолайсыз экологиялық аймақтар халқының денсаулығын жақсарту, мониторинг жасау үшін керек.
Алға қойған міндеттерді шешуге 4 репрезентативтік топ Қарағанды облысының (Теміртау қаласы, Қарқаралы қаласы, Егіндібұлақ ауылы, Балқаш қаласы) экологиялық қолайсыз аймақтардың студенттері біріктіріліп, түзетілген бейімділік потенциялын зерттеу үшін (салқын-гипокси - гиперкапникалық әсер етуші) осы зерттеулер жүзеге асырылады.
2011 жылдың, маусым айында б.ғ.д., Т.И.Баранова с.н.с. құрылымдық зертхана, функционалдық бейімділік жалпы физиология кафедрасы, биология-топырақ факультеті, А.А.Ухтомский атындағы Физиология ҒЗИ және Экологиялық генетикалық зерттеулер қызметкерлері оқу-зерттеу зертханасында бірігіп зерттеулер жүргізді және алынған материалды өндеу түзетілген технология бейімділік потенциалын жоғарлату технологиясын енгізу (салқын-гипокси-гиперкапникалық әсер ету)
Зерттеудің қорытындысы ғылыми мақалалар түрінде халықаралық конференцияларда алыс және жақын шет елдерді жарияланды. Соңғы 3 жылда 109 ғылыми мақала, жалпы көлемі 63,52 п.л. Олардың ішінде 28 мақала шет елде, жалпы көлемі 29,6 п.л
Зерттеудің қортындысы бойынша, зертхана қызметкерлерімен бірігіп бакалаврлармен және магистранттардың дипломдық жұмыстар және магистрлік жұмыстар қорғалды.
Зерттеу жұмысынан басқа зертхана құралдар студенттердің тәжіребиелік жұмыстарын, төмендегідей пәндерде қолданады: Адам және жануарлар физиологиясы, физиология, жүрек физиологиясы және қан айналым зерттеу әдістері тарауларында; Физиологиялық механизм бейімділігі жүрек- қан тамырлары жүйесінде дене қозғалысына салмақ, стресс және стрестік әсер ету бейімділігі.
Кіріспе
Жұмыстың өзектілігі. Қазақстан Республикасының 2050 жылға дейін білім беруді дамыту тұжырымдасының жобасында Жоғары білімді дамытудың негізгі үрдісі мамандар даярлау сапасын арттыру, қарқынды ғылыми зерттеу қызметімен ықпалдастырылған инновациялық қажеттіліктерімен тығыз байланысты білім беру және технологияларды жетілдіру көзі деп атап көрсеткендей, қазіргі білім беру саласындағы басты мәселе : әлеуметтік педагогикалық ұйымдастыру әдістерін іздестірумен және оларды жүзеге асыра алатын болашақ мамандарды даярлау болып отыр.
Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында Білім беру жүйесінің басты міндеті - ұлттық және адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу делінген.
Бұл міндеттерді шешу үшін әр мұғалімнің күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа тәрбиеге , жаңа қарым-қатынасқа өту қажеттігі туындайды. Сондықтан да, әр мұғалім өз әрекетінде қажетті өзгерістерді, әр түрлі тәжірибелер жөніндегі мағлұматтарды, жаңа әдіс тәсілдерді кезңнде қабылдап, дұрыс пайдалана білуі керек.
Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы барысында орта білім берудің жүйелі реформалануы қоғамдық тұрғыдан үлкен маңызға ие. Білім беруді реформалауды жүзеге асырудың және бір маңызды сипатты қазіргі уақыттағы оқыту үрдісін технологияландырудың қажеттігінен тауып отыр. Осыған орай, соңғы кезде оқытудың әр түрлі педагогикалық технологиялары жасалып, мектеп өміріне енгізіліп отыр.
Оқу үрдісін технологияландыру - білім беру жүйесінің мұғалімнің ғылыми-әдістемелік пен қамтамасыз етілу жүйесі, мұғалімнің жеке әдістемелік жүесі , оқу үрдісі, оқулықтар мен оқу құралдарын дайындау жүйесі, оқу жоспарлары мен оқу бағдармаларын құрастыру жүйесі сияқты педагогикалық объектілілерін жетілдірудің ғылыми негізделген, көп деңгейлі, көп кезеңді үрдісі сақтау және нығайту жолдарын білу деп айту да қиын.
XXI ғасыр азаматы - білімді, яғни жоғары санатты, техниканы толық меңгерген, білікті, жан-жақты маман болуымен қатар, салауатты өмір салтын сақтайтын жоғары парасатты болуы тиіс.
Қазақстан интелектуалдық потенциалы және өндірістік күші болып табылатын контингент бұл жастар, сонымен қатар оқушылар, олардың денсаулығын сақтау және нығайту, қазіргі таңдағы ең өзекті мәселе болып отыр. Бұл мәселе қазіргі таңда стратегиялық мәнге ие болып отыр, өйткені жалпы алғанда жастар денсаулығы соңғы кезде күннен күнге нашарлап бара жатыр. Оқушылардың денсаулығы нашарлауы жоғары оқу орнына келген кезде одан әрі көрсетеді. Бұл туралы мәліметтер жалпы білім беретін мекемелердің оқушыларын зерттегенде: 10% денсаулығы жақсы, 45-50% айтарлықтай морфофункционалдық ауытқушылықтарға ұшырағандар, 45% созылмалы аурулармен ауырады.
Қазіргі кезде жас жеткіншектердің денсаулығын сақтау және салауатты өмір сүруін қалыптастыру қажеттілігіне байланысты бүкіл оқу тәрбие жүйесін валеологизациялау қажеттігі туындап отыр. Өйткені валеология - жас шәкірттің өз сана-сезімін, денсаулығын, өз психологиясын және өзінің ғана жан дүниесін зерттеуші ғылым. Халықаралық денсаулық сақтау ұйымының есебі бойынша адам денсаулығының 10% - дәрігерлік көмектен, 15% - тұқым қуалаушылықтан, 25% - қоршаған ортадан, ал 50% - адамның өзіне, өмір сүру қалпына байланысты екен.
Рационалдық қозғалыс белсенділігі және физикалық жаттығулар белсенді демалыс құралы ғана емес, сонымен қатар денсаулықты нығайтуға, ағзаның функционалдық және бейімделушілік мүмкіндіктерін арттыратын құрал болып табылады. Сонымен физикалық ауыртпалық дәрежесін таңдауда адам жеке көңіл бөлу қажеттігі маңызды сәт болып табылады. Өйткені шамадан тыс физикалық жаттығу арқылы ағзаға күш түсіру денсаулығы мықты адамның адамның өзіне де зиянын тигізеді, тікелей тірек-қимыл аппаратына әсері және кейбір функционалдық жүйелерге: жүрек-қантамырлар, тыныс алу, жүйке бұлшықет және т.б. Осыған байланысты оқушылардың физикалық дамуы мен жұмысқа қабілеттілігіне және ағзаның функционалдық мүмкіндіктеріне ауқымды баға беру, қазіргі заманауи даму кезеңінде маңызды ғылыми-тәжірибелік мәнге ие болады.
Физикалық ауыртпалық кезінде ағзаның функционалдық жағдайы физикалық даму қабілеттіліктің шектеулі кардиоресператорлық және гемодинамикалық қабілетілігін бұзады, күйзелістік жағдайды туғызады.
Жоғары оқу жүктемелері, оқушылардың төмен қозғалыстық белсенділігі, қоршаған орта жағдайларының бұзылуы ағзаның функционалдық көрсеткіштерінің өзгеруіне әкеледі.
Балалардың физикалық аму үрдісі бірқалыпты өтпейді. Балалық шақтағы жеке кезеңдердегі дене салмағы мен өлшемінің жыл сайын ұзындық, ендік, салмақтық әртүрлі өсу қарқындылығымен түсіндіріледі.
Жаңа типті мектептердің оқушыларының денсаулық жағдайларын зерттеу бойынша ақыл-ой жүктемесі денсаулық деңгейінің тқмендеуә мен аурушаңдықтың өсуіне әкеледі.
Бірінші оқу жылының соңына қарай көптеген авторлар ауырудың құрылымындағы бірқатар өзгерестерді байқаған. Тірек-қимылдың, көрудің бұзылуы, вегетативті-тамырлы дистония сияқты аурулар пайда болады. Инновациялық мектептердің оқушыларында орта білімді аяқтауға қарай функционалдық ауытқулардың жиілігі 4-5 есе өсетіндігі белгіленді. Ақпараттық невроздар, вегетативті-тамырлы дистония, қан қысымының жоғарылаған және жоғары деңгейлерінің таралуы болжанады.
Осылайша, жоғарыда айтылғандардың негізінде, орта мектептердің және дәстүрлі емес типке оқытатын мектептердің оқушылардың іс-әрекеті кейбір ерекшеліктермен сипатталатын есте сақтау қабілетінің, зейіннің, ойлау процестерінің зорығуын, сонымен бірге оқушылардың үнемі жаңа ақпараттарды қабылдауды талап ететін ақыл-ой еңбегінің көптеген түрлі топтарын құрайтындығы туралы қорытынды жасауға болады.
Күндізгі, апталық, жылдық оқу жүктемесі оқушылардың ақыл-ойының шаршауына, жұмыс істеуге қабілеттілігінің төмендеуіне, күйзеліске шалдығуына әкеліп, бейімделудің нашар белсенділігіне әкеледі. Оқу үрдісі бала ағзасына зақымдаушы ретінде әртүрлі аурулардың дамуы үшін алғышарт фактор болып қарастырылады. Сондықтан балалар мен жасөспірімдердің денсаулығын қорғау олардың іс-әрекетінің әртүрлі түрлерінің қатаң ережесін және тәулік режимін дұрыс ұйымдастыруды талап етеді. Бұл оқушылардың мүлдем шаршамау керектігі емес, сондай-ақ онсыз оқушылардың функционалдық жүйесінің дамуы жүзеге аспайды. Олай болса, оқушылардың оқыту үрдісіндеші жағдайын болжап қана қоймай, сонымен бірге алдан ала болжам жасау керек.
Жалпы оқушылардың ағзасын кешенді зерттеу әр түрлі деңгейде жан-жақты тәрбиелеу, жұмысқа қабілеттілігінің әрбір кезеңінде және спорттық жаттығулардың әртүрлі кезеңінде зерттеулер жүргізу көптеген зерттеушілердің назарын аударады. Бірақта оқушылар ағзасындағы жүктемелердің жеке түрлерін орындауда және бұлшықеттердің локальді жұмыс істеу барысындағы өзгерістер сипаты және тест-бағдамалар толық зерттелмеген.
Жұмыс мақсаты. Жаңа типті мектепте оқитын оқушалардың физикалық дамуы мен жұмысқа қабілеттілігін бағалау.
Жұмыс міндеттері.
Балалардың физмкалық дамуын бағалау.
Оқушылардың физикалық күйінің индексі көрсеткіштерін бағалау.
Жаңа типті мектепте оқитын оқушылардың денсаулық жағдайын сипаттау.
1.1 Жаңа типті мектептерде оқу үрдісінің оқушылар ағзасының физикалық дамуына және жұмыс қабілеттілігіне әсері.
Қазіргі таңда әлеуметтік маңызы зор мәселенің бірі - бала денсаулығы.
Республика көлемі бойынша статистикалық мәліметтерге қарағанда мектеп жасына дейінгі жас балалардың 85 % дейін әр түрлі аурулардың белгілері кездеседі. Яғни біздің қазіргі кездегі елімізде экологиясы жағынан күннен-күнге нашарлап бара жатқаны бәрімізге мәлім. Сондықтан соңғы жылдары мектепке дейінгі оқыту мен тәрбие процесінде балалардың психикалық дамуы мен тәрбиеленуіне, денсаулығын нығайтуға, олардың салауатты өмір салтын сақтау әдеттерін қалыптастыруға ерекше мән берілуде әр адамның өзі үшін де, мемлекет үшін де денсаулық шешуші саясат және демографиялық мүдденің түйіні. Ғалымдардың жүргізілген зерттеулері оқушылардың оқу күнінің, аптасының, жылының соңына қарай шаршауы өсе түсетінін көрсетті. Ол жоғары жүйке әрекетінің көрсеткіштерінің жағымсыз өзгерістерін, көру және есту талдағыштарының қызметінің нашарлауын, қанның оттегімен қанығу деңгейінің төмендеуін, геодинамикалық көрсеткіштердің нашарлауын, жұмыстан көңіл аударудың ұлғаюын, жұмыс істеуге қабілеттілік пен басқа да физиологиялық көрсеткіштердің төмендеуін анықтады.
Төменгі және жоғарғы сынып оқушыларының жұмыс істеуге қабілеттілігінің нашарлауы мен жағымсыз реакциялардың секіруі күннің әртүрлі сағаттарына келуі мүмкін. Осылай гигиена саласындағы мамандардың бағалауы бойынша 6 сынып оқушыларының жұмыс істеу қабілеттілігі салыстырмалы түрде оқушылардың оқу процесін меңгеруі жүретін бірінші сабақта орташа деңгейімен сипатталады. Екінші және үшінші сабақтарда көртеген оқушылардың жұмыс істеуге қабілеттілігі жоғары, ал төртінші сабақта ол төмендейді. Ал бесінші сабақта компенсаторлық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе.
1. Заманауи білім беру үрдісінің педагогикалық және физиологилық мәселелері.
Жаңа типті мектептреде оқу үрдісінің оқушылар ағзасының физикалық дамуына және жұмыс қабілеттілігіне әсері.
Жаңа типті мектепте оқитын балалар мен жасөспірімдердің денсаулығы.
2. Зерттеулер тәсілдері мен материалдары.
2.1 Оқушылардың дене бітімінің соматометриялық белгілерін бағалауға бағытталған тәсіл.
2.2 Оқушылардың физикалық күйінің деңгейін анықтау әдісі.
3. Зерттеулер нәтижелері және оларды талдау.
3.1 Оқушылардың физикалық күйінің индексі көрсеткіштерін бағалау.
3.2 Жаңа типті мектепте оқитын оқушылардың денсаулық жағдайы.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер тізімі.
Хайуанаттар бағы бойынша жалпы экскурсия.
Қарағанды хайуанаттар бағы ең алғаш 1938 жылы жылжымалы экологиялық көрме ретінде қолданысқа берілді. Ал 1968 жылы қысқа жануарларды ұстауға аумағы 1444,2 м2 ғимарат берілді. 0,8 га орналасқан жалпы аумағы 388 м2 шаруашылық құрылыстары (автотұрақ, әкімшілік үйі, көкөністер сақтау қоймасы) бар. Жазда хайуанаттарды ұстау үшін 650 м2 территория берілген.
1981 жылдан 1985 жылға дейін зообақта аюға арналған варьерлі апандар, сүтқоректілерге арналған қоршаулар, жазда пілдердің жайылымға шығатын орындары дайындалған. 1985 жылы эксплуатацияға аквариум, террариумдар берілді.
1986 жылдың 1 қаңтарында хайуанаттар бағында 204 экземплярдан 145 жануарлар түрі кездестіріледі. Олардың ішінде 15 түрі МСОП Қызыл кітабына , ҚазССР - 7 түрі, СССР - 12 түрі енген.
Қысқаша хайуанаттар бағы мазмұны.
1. Қарағанды Мемлекеттік хайуанаттар бағы ғылыми-мағлұматты мәдени мекеме. Хайуанаттарды өз еркінен тыс қоршауда ұстауда, яғни оларды зерттеу, көрсету және табиғатқа қайта оралту, ол түрдің сақталып қалуына әсер ету мақсатында құрылған.
2. Эксплуатация және техникалық жеке комунальді мекеме.
Категория-2.
Берілген аумақ - 43,5 га. Жеке аумақ - 8 га.
Жылына келушілер адам саны - 150 мың.
Ғимараттар - 18 құрылыс аумағы, 22 вальер, 53 қоршау түрлері.
Хайуанаттар бағы 6 бөлімнен тұрады:
1. Герпетология және аквариумдік зал.
2. Жыртқыштар.
3. Тұяқтылар.
4. Приматтар.
5. Өндірістік бөлім.
6. Дрессура.
7. Виварий.
8. Саябақ, бақша аумағы.
Хайуанаттар бағының барлық ғылыми-зерттеулері халықты экологиялық білім беруде де қолданыста. Коллекцияда 231 түр бар. Олардың ішінде 70% Халықаралық табиғат қорғау бірлестігінің Қызыл кітабына , Қазақстан Республикасының және ТМД елдерінің Қызыл кітабына енген түрлер.
Физиология кафедрасының "Экология - генетикалық зерттеулер" атты ғылымы-зерттеу зертхана тарихы.
"Экология - генетикалық зерттеулер" ғылымы-зерттеу зертханасы ғылыми-зерттеу жұмыстарын және студенттер мен әріптестермен тәжірибе өткізу үшін, сонымен қатар студенттермен, магистранттармен дипломдық жұмыс және магистерлік диссертация жазу мақсатында құрылған.
Ғылыми зерттеу жұмысы Санкт - Петербург мемлекеттік университеті, жалпы физиология кафедрасы, биология-топырақ факультеті, А.А. Ухтомский атындағы физиология ҒЗИ мен бірігіп жасалған құрылымдық зертхана - фунционалдық бейімділік жоба құрамында жүргізілуде.
Санкт - Петербург мемлекеттік университеті, жалпы физология кафедрасы, биология-топырақ факультеті, А.А. Ухтомский атындағы физиология ҒЗИ мен бірігіп жасалған құрылымдық зертхана - фунционалдық бейімділік, ғылыми зерттеу жұмысы жөнінде 6-жылдық мерзімге арналған қызметтестік (ынтымақтастық) келісімшартқа қол қойылған.
Жобаның мақсаты: өндірістік аймақтардың студенттерін денсаулығын және функционалды қорларын қолайсыз экологиялық жағдайдағы заманауи стрестік әсер етушілік және түзетілген технологияға бейімділік потенциалын салқын - гипокси - гиперкапникалық әсер етушілігін бағалау және болжау болып табылады
Студенттердің кешенді тексеруден өткізу: биохимиялық және функционалдық көрсеткіштерді анықтау (тағайындау), ағзадағы өзгеріс бейімділігін объективтік суретін мақсатты анықтау; функционалдық параметр кардиореспирторлық, жүйке және гормондық жүйе, активизация механизмін бейімдеу деңгейі көрсеткіші, дезадаптация (бейімделмеушілік) деңгейін және азаю бейімділігінің ағза қорын меңгеру;
Негізгі міндеттер: ағзаның жағдайын бағалау, және де түзетілген технология көмегімен бейімділік потенциалын жоғарылату, қолайсыз экологиялық аймақтар халқының денсаулығын жақсарту, мониторинг жасау үшін керек.
Алға қойған міндеттерді шешуге 4 репрезентативтік топ Қарағанды облысының (Теміртау қаласы, Қарқаралы қаласы, Егіндібұлақ ауылы, Балқаш қаласы) экологиялық қолайсыз аймақтардың студенттері біріктіріліп, түзетілген бейімділік потенциялын зерттеу үшін (салқын-гипокси - гиперкапникалық әсер етуші) осы зерттеулер жүзеге асырылады.
2011 жылдың, маусым айында б.ғ.д., Т.И.Баранова с.н.с. құрылымдық зертхана, функционалдық бейімділік жалпы физиология кафедрасы, биология-топырақ факультеті, А.А.Ухтомский атындағы Физиология ҒЗИ және Экологиялық генетикалық зерттеулер қызметкерлері оқу-зерттеу зертханасында бірігіп зерттеулер жүргізді және алынған материалды өндеу түзетілген технология бейімділік потенциалын жоғарлату технологиясын енгізу (салқын-гипокси-гиперкапникалық әсер ету)
Зерттеудің қорытындысы ғылыми мақалалар түрінде халықаралық конференцияларда алыс және жақын шет елдерді жарияланды. Соңғы 3 жылда 109 ғылыми мақала, жалпы көлемі 63,52 п.л. Олардың ішінде 28 мақала шет елде, жалпы көлемі 29,6 п.л
Зерттеудің қортындысы бойынша, зертхана қызметкерлерімен бірігіп бакалаврлармен және магистранттардың дипломдық жұмыстар және магистрлік жұмыстар қорғалды.
Зерттеу жұмысынан басқа зертхана құралдар студенттердің тәжіребиелік жұмыстарын, төмендегідей пәндерде қолданады: Адам және жануарлар физиологиясы, физиология, жүрек физиологиясы және қан айналым зерттеу әдістері тарауларында; Физиологиялық механизм бейімділігі жүрек- қан тамырлары жүйесінде дене қозғалысына салмақ, стресс және стрестік әсер ету бейімділігі.
Кіріспе
Жұмыстың өзектілігі. Қазақстан Республикасының 2050 жылға дейін білім беруді дамыту тұжырымдасының жобасында Жоғары білімді дамытудың негізгі үрдісі мамандар даярлау сапасын арттыру, қарқынды ғылыми зерттеу қызметімен ықпалдастырылған инновациялық қажеттіліктерімен тығыз байланысты білім беру және технологияларды жетілдіру көзі деп атап көрсеткендей, қазіргі білім беру саласындағы басты мәселе : әлеуметтік педагогикалық ұйымдастыру әдістерін іздестірумен және оларды жүзеге асыра алатын болашақ мамандарды даярлау болып отыр.
Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында Білім беру жүйесінің басты міндеті - ұлттық және адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу делінген.
Бұл міндеттерді шешу үшін әр мұғалімнің күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге батыл жол ашарлық жаңа тәрбиеге , жаңа қарым-қатынасқа өту қажеттігі туындайды. Сондықтан да, әр мұғалім өз әрекетінде қажетті өзгерістерді, әр түрлі тәжірибелер жөніндегі мағлұматтарды, жаңа әдіс тәсілдерді кезңнде қабылдап, дұрыс пайдалана білуі керек.
Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы барысында орта білім берудің жүйелі реформалануы қоғамдық тұрғыдан үлкен маңызға ие. Білім беруді реформалауды жүзеге асырудың және бір маңызды сипатты қазіргі уақыттағы оқыту үрдісін технологияландырудың қажеттігінен тауып отыр. Осыған орай, соңғы кезде оқытудың әр түрлі педагогикалық технологиялары жасалып, мектеп өміріне енгізіліп отыр.
Оқу үрдісін технологияландыру - білім беру жүйесінің мұғалімнің ғылыми-әдістемелік пен қамтамасыз етілу жүйесі, мұғалімнің жеке әдістемелік жүесі , оқу үрдісі, оқулықтар мен оқу құралдарын дайындау жүйесі, оқу жоспарлары мен оқу бағдармаларын құрастыру жүйесі сияқты педагогикалық объектілілерін жетілдірудің ғылыми негізделген, көп деңгейлі, көп кезеңді үрдісі сақтау және нығайту жолдарын білу деп айту да қиын.
XXI ғасыр азаматы - білімді, яғни жоғары санатты, техниканы толық меңгерген, білікті, жан-жақты маман болуымен қатар, салауатты өмір салтын сақтайтын жоғары парасатты болуы тиіс.
Қазақстан интелектуалдық потенциалы және өндірістік күші болып табылатын контингент бұл жастар, сонымен қатар оқушылар, олардың денсаулығын сақтау және нығайту, қазіргі таңдағы ең өзекті мәселе болып отыр. Бұл мәселе қазіргі таңда стратегиялық мәнге ие болып отыр, өйткені жалпы алғанда жастар денсаулығы соңғы кезде күннен күнге нашарлап бара жатыр. Оқушылардың денсаулығы нашарлауы жоғары оқу орнына келген кезде одан әрі көрсетеді. Бұл туралы мәліметтер жалпы білім беретін мекемелердің оқушыларын зерттегенде: 10% денсаулығы жақсы, 45-50% айтарлықтай морфофункционалдық ауытқушылықтарға ұшырағандар, 45% созылмалы аурулармен ауырады.
Қазіргі кезде жас жеткіншектердің денсаулығын сақтау және салауатты өмір сүруін қалыптастыру қажеттілігіне байланысты бүкіл оқу тәрбие жүйесін валеологизациялау қажеттігі туындап отыр. Өйткені валеология - жас шәкірттің өз сана-сезімін, денсаулығын, өз психологиясын және өзінің ғана жан дүниесін зерттеуші ғылым. Халықаралық денсаулық сақтау ұйымының есебі бойынша адам денсаулығының 10% - дәрігерлік көмектен, 15% - тұқым қуалаушылықтан, 25% - қоршаған ортадан, ал 50% - адамның өзіне, өмір сүру қалпына байланысты екен.
Рационалдық қозғалыс белсенділігі және физикалық жаттығулар белсенді демалыс құралы ғана емес, сонымен қатар денсаулықты нығайтуға, ағзаның функционалдық және бейімделушілік мүмкіндіктерін арттыратын құрал болып табылады. Сонымен физикалық ауыртпалық дәрежесін таңдауда адам жеке көңіл бөлу қажеттігі маңызды сәт болып табылады. Өйткені шамадан тыс физикалық жаттығу арқылы ағзаға күш түсіру денсаулығы мықты адамның адамның өзіне де зиянын тигізеді, тікелей тірек-қимыл аппаратына әсері және кейбір функционалдық жүйелерге: жүрек-қантамырлар, тыныс алу, жүйке бұлшықет және т.б. Осыған байланысты оқушылардың физикалық дамуы мен жұмысқа қабілеттілігіне және ағзаның функционалдық мүмкіндіктеріне ауқымды баға беру, қазіргі заманауи даму кезеңінде маңызды ғылыми-тәжірибелік мәнге ие болады.
Физикалық ауыртпалық кезінде ағзаның функционалдық жағдайы физикалық даму қабілеттіліктің шектеулі кардиоресператорлық және гемодинамикалық қабілетілігін бұзады, күйзелістік жағдайды туғызады.
Жоғары оқу жүктемелері, оқушылардың төмен қозғалыстық белсенділігі, қоршаған орта жағдайларының бұзылуы ағзаның функционалдық көрсеткіштерінің өзгеруіне әкеледі.
Балалардың физикалық аму үрдісі бірқалыпты өтпейді. Балалық шақтағы жеке кезеңдердегі дене салмағы мен өлшемінің жыл сайын ұзындық, ендік, салмақтық әртүрлі өсу қарқындылығымен түсіндіріледі.
Жаңа типті мектептердің оқушыларының денсаулық жағдайларын зерттеу бойынша ақыл-ой жүктемесі денсаулық деңгейінің тқмендеуә мен аурушаңдықтың өсуіне әкеледі.
Бірінші оқу жылының соңына қарай көптеген авторлар ауырудың құрылымындағы бірқатар өзгерестерді байқаған. Тірек-қимылдың, көрудің бұзылуы, вегетативті-тамырлы дистония сияқты аурулар пайда болады. Инновациялық мектептердің оқушыларында орта білімді аяқтауға қарай функционалдық ауытқулардың жиілігі 4-5 есе өсетіндігі белгіленді. Ақпараттық невроздар, вегетативті-тамырлы дистония, қан қысымының жоғарылаған және жоғары деңгейлерінің таралуы болжанады.
Осылайша, жоғарыда айтылғандардың негізінде, орта мектептердің және дәстүрлі емес типке оқытатын мектептердің оқушылардың іс-әрекеті кейбір ерекшеліктермен сипатталатын есте сақтау қабілетінің, зейіннің, ойлау процестерінің зорығуын, сонымен бірге оқушылардың үнемі жаңа ақпараттарды қабылдауды талап ететін ақыл-ой еңбегінің көптеген түрлі топтарын құрайтындығы туралы қорытынды жасауға болады.
Күндізгі, апталық, жылдық оқу жүктемесі оқушылардың ақыл-ойының шаршауына, жұмыс істеуге қабілеттілігінің төмендеуіне, күйзеліске шалдығуына әкеліп, бейімделудің нашар белсенділігіне әкеледі. Оқу үрдісі бала ағзасына зақымдаушы ретінде әртүрлі аурулардың дамуы үшін алғышарт фактор болып қарастырылады. Сондықтан балалар мен жасөспірімдердің денсаулығын қорғау олардың іс-әрекетінің әртүрлі түрлерінің қатаң ережесін және тәулік режимін дұрыс ұйымдастыруды талап етеді. Бұл оқушылардың мүлдем шаршамау керектігі емес, сондай-ақ онсыз оқушылардың функционалдық жүйесінің дамуы жүзеге аспайды. Олай болса, оқушылардың оқыту үрдісіндеші жағдайын болжап қана қоймай, сонымен бірге алдан ала болжам жасау керек.
Жалпы оқушылардың ағзасын кешенді зерттеу әр түрлі деңгейде жан-жақты тәрбиелеу, жұмысқа қабілеттілігінің әрбір кезеңінде және спорттық жаттығулардың әртүрлі кезеңінде зерттеулер жүргізу көптеген зерттеушілердің назарын аударады. Бірақта оқушылар ағзасындағы жүктемелердің жеке түрлерін орындауда және бұлшықеттердің локальді жұмыс істеу барысындағы өзгерістер сипаты және тест-бағдамалар толық зерттелмеген.
Жұмыс мақсаты. Жаңа типті мектепте оқитын оқушалардың физикалық дамуы мен жұмысқа қабілеттілігін бағалау.
Жұмыс міндеттері.
Балалардың физмкалық дамуын бағалау.
Оқушылардың физикалық күйінің индексі көрсеткіштерін бағалау.
Жаңа типті мектепте оқитын оқушылардың денсаулық жағдайын сипаттау.
1.1 Жаңа типті мектептерде оқу үрдісінің оқушылар ағзасының физикалық дамуына және жұмыс қабілеттілігіне әсері.
Қазіргі таңда әлеуметтік маңызы зор мәселенің бірі - бала денсаулығы.
Республика көлемі бойынша статистикалық мәліметтерге қарағанда мектеп жасына дейінгі жас балалардың 85 % дейін әр түрлі аурулардың белгілері кездеседі. Яғни біздің қазіргі кездегі елімізде экологиясы жағынан күннен-күнге нашарлап бара жатқаны бәрімізге мәлім. Сондықтан соңғы жылдары мектепке дейінгі оқыту мен тәрбие процесінде балалардың психикалық дамуы мен тәрбиеленуіне, денсаулығын нығайтуға, олардың салауатты өмір салтын сақтау әдеттерін қалыптастыруға ерекше мән берілуде әр адамның өзі үшін де, мемлекет үшін де денсаулық шешуші саясат және демографиялық мүдденің түйіні. Ғалымдардың жүргізілген зерттеулері оқушылардың оқу күнінің, аптасының, жылының соңына қарай шаршауы өсе түсетінін көрсетті. Ол жоғары жүйке әрекетінің көрсеткіштерінің жағымсыз өзгерістерін, көру және есту талдағыштарының қызметінің нашарлауын, қанның оттегімен қанығу деңгейінің төмендеуін, геодинамикалық көрсеткіштердің нашарлауын, жұмыстан көңіл аударудың ұлғаюын, жұмыс істеуге қабілеттілік пен басқа да физиологиялық көрсеткіштердің төмендеуін анықтады.
Төменгі және жоғарғы сынып оқушыларының жұмыс істеуге қабілеттілігінің нашарлауы мен жағымсыз реакциялардың секіруі күннің әртүрлі сағаттарына келуі мүмкін. Осылай гигиена саласындағы мамандардың бағалауы бойынша 6 сынып оқушыларының жұмыс істеу қабілеттілігі салыстырмалы түрде оқушылардың оқу процесін меңгеруі жүретін бірінші сабақта орташа деңгейімен сипатталады. Екінші және үшінші сабақтарда көртеген оқушылардың жұмыс істеуге қабілеттілігі жоғары, ал төртінші сабақта ол төмендейді. Ал бесінші сабақта компенсаторлық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz