Жүктерді тасымалдау техгологиясы

Мазмұны

Алғы сөз

1. Зерттеу бөліміТасымалданатын жүктің жылдың тоқсандары бойынша талдауЖүкпункттер жұмысын ұйымдастыру бойынша талаптар
2. Есептеу- технологиялық бөлімЖылжымалы құрамды таңдауЖүктерді тасымалдағанда арту-түсіру жұмыстарын механикаландыруАрту- түсіру машиналарын таңдауЖүктерді тасымалдаудың маршруттарын негіздеуЖүктерді тасымалдау маршруттары бойынша негізгі техникалық-пайдалану көрсеткіштерін анақтауПайдалану бойынша өндірістік бағдарлама
3. Ұйымдастыру бөліміЖылдық келісім шарт, оны жасау тәртібіЖедел- тәуліктік жоспарлау және жүктер тасымалдарын басқаруЖүктер тасымалдарын ұйымдастырғанда қолданылатын құжаттамаЖүргізушілер еңбегін ұйымдастыруЖүктер тасымалдағаннан кірістер

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер

КІРІСПЕ

Қарағанды облысында 2006 жылы жүк тасу көлемі 334703. 2 мың тоннаны құрады, бұл 2005 жылдың тиісті кезеңінен 8. 2 пайызға көп.

2006 жылы облыста жүк тасумен 52 жеке автокөліктік кәсіпорын айналысады. Жүктасымалдаудың үлес салмағы республикалық көлемде 16. 5% құрады. Жүк тасымалдау көлемі бойынша облыс республикада 1орын алды. Автокөліктік тасымалдау көлемі 15. 8 пайызға артқан.

Еліміздің экономикасының қарыштап дамуы үшін көлік қатынастарының және жолаушы тасымалдау жүйесін дұрыс әрі тиімді ұйымдастыру мен оларды үзіліссіз әрі қауыпсыз қозғалысын қамтамасыз етудің маңызы өте зор. Кез келген тасымалдау көлігіне қойылатын негізгі ең басты талаптар. Халықтың шаруашылық қажеттіліктерін және адамдар тасымалдау қызметтері толық қамтамасыз ету, ең бастысы жолаушы және жүк тасымалын белгіленген талапта орындау, ыңғайлылық пен қауіпсіздік сенімділік және оның жұмысының экономикалық тиімділігі тасымалдау қызметіне қойылатын осындай негізгі талаптар өз деңгейінде дұрыс шешілсе көлік қызметіне ұсынушылар мен оны тұтынушылардың экономикалық тиімділік нүктесі бір қалыпты болады. Қазіргі заманғы ғылыми техникалық үрлеу кезеңінде барлық көлік түрлерінде жолаушыларға қызмет көрсету әрі жақсарту, қозғалыс қауіпсіздігін арттыру және көліктің қоршаған ортаға келтіретін зияндылығын (яғни ауа райын ластау, табиғатты бүлдіру) төмендету, өзара бәсекелестің негізі болып қала береді.

Көлік - құрал - жабдықтар мен қатынас жолдарын және де әртүрлі құрылғылармен ғимараттар жиынтығын біріктіріп, олардың қалыпты жұмысын қамтамасыз етеді.

Көлік - халық шаруашылығында маңызды орын алып, көптеген мақсаттар үшін жан - жақты қолданылады. Көліксіз қоғамның және оның күш қуатын дамыту әсте мүмкін емес. Көлік халық шаруашылығы мен мәдени - әлеуметтік қарым - қатынастардың барлық буынын өзара тығыз байланыстырып, жандандырып тұрған байланыс құрамы.

1 ЗЕРТТЕУ БӨЛІМІ

1. 1 Тасымалданатын жүктің мінездемесі

Тасымалдаушылар, жүк жөнелтушілер және жүк алушылар кірпіш тасымалдауды пакеттік тәсілмен: балшық кірпішті - тегендерге «шырша түрінде» қалап, силикат кірпішті - тегендермен және тегендерсіз қоршау немесе тарту құрылғылары арқылы жүзеге асырады.

Жүк жөнелтуші кірпіш тасымалдау үшін тегендер, таспа қоршаулар және пакеттерді бекітуге және бөлуге арналған құрал жабдықтарды береді. Жүктерді автомобильмен тасымалдау шарты бойынша тасымалдаушылар автокөлік құралдарына қоршағыш құрылғылар мен бекіткіш құрал - жабдықтарды дайындауды және орнатуды жүк жөнелтушінің есебінен өзіне алуы мүмкін.

Кірпішті тегендермен тасымалдау кезінде жүк жөнелтуші автокөлік құралы тиелуге келгенге дейін жүктің тегендерге қалануын қамтамасыз етеді. Тегендердің үлгілері мен параметрлері мемлекеттік стандартқа сәйкес келуі тиіс. Төменгі қатарына, пакеттің бұрыштарынан және тік жақтарынан кірпіштер түсіп қалған пакеттерді тиеуге рұқсат етілмейді.

Кірпішті жүк жөнелтушіден тасымалдауға қабылдауды және жүк алушыға тапсыруды тасымалдаушылар стандартты түрде толтырылған пакеттердің саны бойынша жүзеге асырады.

Кірпішті тиеуді, сондай - ақ пакеттерді бекітуді тасымалдаушы, ал бекіткіштерді ажырату мен кірпішті түсіруді жүк алушы жүзеге асырады.

Тасымалдаушылар жүкті автокөлік құралмен тасымалдау шарты бойынша бекіткіштерді орнату мен ажыратуды жүргізуі мүмкін. Түсіру аяқталғаннан кейін жүк алушы автокөлік құралы шанағының еденін кірпіш қоқымынан тазартады.

Автокөлік құралының жүк көтергіштігі 7 тоннадан аспайтын жағдайларда, пакеттерді жүк жөнелтуші шанақ білігінің бойымен, ал автокөлік құралының жүк көтергіштігі 7 тоннадан артық болса, шанақ білігіне перпендикуляр түрде шахматтәртібімен автокөлік құралдың қаптал ернеулерінің біріне тығыз қоюы тиіс. Кірпіштерді тегенге қалау тәртібі осы ережеге 11 - қосымшада келтірілген.

Пакеттерді шанаққа көлденең орналастыру кезінде жүк жөнелтуші қимасы 50x50 мм және ұзындығы 1 м ағаштарды қаптал ернеуге жанаспайтын шеткі пакеттер тегендерінің астына салуы тиіс.

Тасымалдаушы автокөлік құралында кірпіш пакеттерінің қалануы мен бекітілуінің жол қозғалысы қауіпсіздігінің және автокөлік құралының сақталуын қамтамасыз ету талаптарына сәйкес келуін тексереді. Жүк жөнелтуші тасымалдаушының талап етуі бойынша жүкті қалау мен бекітудегі байқалған қателіктерді жояды.

Пакеттерді бекіту, сондай - ақ олардың бекітілу дұрыстығын тексеру тиегіш тетіктерді автокөлік құралдан әкеткеннен кейін ғана жүргізіледі.

Босаған тегендерді тиеуді - жүк алушы, ал түсіруді кірпіш жүк жөнелтуші жүргізеді.

1. 2 Жылдың тоқсандары бойынша жүкағындарын талдау

Тасымалдардың жылдық көлемі және жүкайналымы әдетте жекелеген айлар мен тоқсандар бойынша біркелкі бөлінбейді. Бұл толқулар автомобиль көлігімен қызмет көрсетілетін өндірістік ерекшелігімен, жергілікті жердің климаттық және жолдық жағдайларымен байланысты.

$\eta_{н} = \frac{Q_{\max}}{Q_{орт}}$ (1. 1)

Мұндағы, $Q_{\max}$ - белгілі бір уақыт кезеңінде тасымалданған жүктің максималды көлемі (курстық жобада - тоқсанда), т $Q_{орт}$ -уақыттың осы кезеңінде тасымалданған жүк көлемінің орташа шамасы.

$Q_{жыл} = Q_{тәул}*Д_{э}$ (1. 2)

Мұндағы, $Q_{тәул}$ - курстық жобалауға берілген тапсырманың кесте 1 бойынша анықталатын, жүктер тасымалдарының қосынды тәуліктік көлемі, т

$Д_{э}$ -автокәсіпорынның жұмыс режимі, жүктерді тасып шығару мерзімі (пайдаланудағы күндер)

$\eta_{н} = \frac{Q_{\max}}{Q_{орт}}{\ Q}_{орт} = \frac{Q_{жыл}}{4}$ (1. 3)

Мұндағы, $\eta_{н}$ - біркелкіеместік коэфиценті $Q_{орт}$ -бір тоқсандағы жүктер тасымалының орташа көлемі.

Q m =1200*305=366000

Q орт = $\frac{Qж}{4}$ = 366000=91500

${Q\ орт}_{I}$ = Q орт *I= 91500*0, 7=64050

${Qорт}_{II}$ = Q орт *II= 91500*0, 9=82350

${Qорт}_{III}$ = Q орт *III = 91500*1, 2= 109800

${Qорт}_{IV}$ = Q орт *IV=91500*1, 1=100650

$\eta_{н} = \frac{109800}{91500}$ =1. 2

Сурет 1-де тасымалдардың жылдық көлемі бөлінуінің бір нұсқасы көрсетілген.

Q

1000

800

600

400

200

0 I II III IV t

Сурет 1. Тасымалданатын жүктер көлемдерініңөзгеру графигі

1. 3 Жүкпункттер жұмысын ұйымдастырубойынша талаптар

Кесте 1. 1 Жүк пунктерінің жұмыс көрсеткіштері

Жүктердi тиеу- түсiру арнайы жүк тиеу-түсiру объекттерінде жүргізіледі. Сонымен қатар жүктерді арту-түсіру пунктерінде жүктерді тіркеу жүргізіледі: құжаттар, сақтау, әзiрлеу және iрiктеу. Пунктерде арту- түсіру пунктері бар және осыларда автокөлiктерге жүк арту немесе түсiру тiкелей болады.

Арту-түсіру пунктерінде кiрiс жол жолы және автокөлiктерге маневр жасау үшiн алаң болу керек, сонымен бiрге сақтау және жүктердi iрiктеу, таразы құрылымдары, қызметтiк және тұрмыстық бөлмелер, арту-түсіру кезіндеқолданылытын кұрылымдар жақсы жариялану тиiс. Мына барлық талаптарға жүк таситын топтар бақылау жасайды.

Жүк таситын топтар жүк жiберушiлермен келiсiмшартқа отырады және жүктер тасымалдауға өтініш кабылдайды, тасымалдаулардың тәулiктiк жоспарын белгiлейдi.

Басқарулар процессте диспетчерлiк қызметтiң қызметкерлерi линиядағы жылжымалы құрамы жұмыс iстейдi:

1. жүкжіберушілер мен жүкалушылардың арту-түсіру пунктерімен жедел байланыста болады.

2. қозғалыстың белгіленген маршруттарының орындауын дұрыстықтығын қадағалайды

3. белгіліенген жоспар, әрбiр объекттен жүктi шығарылуын орындауын тексередi

4. жедел және маңызды тасымалдауларды бiрiншi кезектегi орындауларды жылжымалы құрам бiр объекттен басқасына қажеттiлiк жағдайда ауыстырып қоса қамтамасыз етедi.

5. жұмыс iстегенде пайда болған қателіктерді жою үшiн қажеттi шара қолданады.

6. техникалық қызметтiң жүргiзушiлер, автокөлiктерiнiң мәлiмдемелерi бойынша сызықтарға бағыттайды.

Линияларда көп автокөлiктер жұмыс iстеген жағдайда, линиядағы диспетчерлердi бекiтедi. Олардың жұмысы төмендегiдей болады:

1. жүк құрастыратын пункт, жүктер және жүк тиеу тетiктерiнiң қамтамасыздығына бақылау.

2. жүк тиеумен жылжымалы құрам тұрып қала қойылған жүкжөнелтушілер нормаларды сақтауына бақылаул, және тауарлық-көлiк құжаттардың ресiмдеуiн дұрыстығын тексереді.

3. жүк тиеу тпунктерінде жылжымалы құрамның келуiнің уақытылы болуын қадағалайды

4. жүргiзушiлердiң жол бетшелерiнiң тексереді.

5. тасымалдаулардың тап қалған маршруттарының орындауына бақылау.

Диспетчерлер 1 жұмыс күнiне жол бетшелерiнiң бланктерi қолхатқа қол қойған соң жүргiзушiлерге бередi, жол бетшесiн өткiзуден кейiн келесi күнге жол бетшесін береді.

Жол бетшесiнде автокөлiк кәсiпорынның штампы және мөрi, берілген күні, онда тұруы керек марканы, автокөлiктi мемлекеттiк және гараж нөмiрi және

тiркеу, аты-жөнi оның жүргiзушi куәлiгiнiң, нөмiрi және жүргiзушiнiң табелдiк нөмiрлерi көрсетіледi.

2 ЕСЕПТІК-ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ

2. 1Жылжымалы құрамды таңдау

Жылжымалы құрамның типін таңдағанда жылжымалы құрамның пайдалану сапаларын, көліктік, жолдық және климаттық факторлардың әртүрлі үйлесімдерімен анықталатын, тасымалдарды жүзеге асыру ерекшеліктерін көрсететін, пайдалану жағдайларына қолдануға болатынына қарап бағалау қажет.

Көліктік жағдайлар тасымалдардың көлемімен, жүктің партиясы өлшемімен және түрімен, тасымалдау қашықтығымен, арту-түсіру жағдайларымен, тасымалдардың түр және ұйымдастыру ерекшеліктерімен сипатталады. Жолдық жағдайлар жолдық жамылғының беріктігімен және тегістігімен, көлбеулер мен өрлердің шектік шамаларымен, жүріс қарқындылығымен сипатталады. Климаттық жағдайлар жылдың ең суық және ең ыстық айларындағы ауаның орташа, минималды және максималды температурасымен, қар қабатының қалыңдығымен, ауаның ылғалдылығымен сипатталады. Жылдық және климаттық жағдайлар жиі бір-бірімен байланысты.

2. 2 Жүктерді тасымалдағанда арту-түсіру жұмыстарын механикаландыру

Арту мен түсіру процесстері негізгі және көмекші операциялардан тұрады.

Негізгі операцияларға жататын:

1. көтеру, жылжыту және түсіру;
2. оны кузовқа қою;
3. кузовтан алу және т. б.

Негізгі операциялар ең ауыр және еңбексыйымды болып табылады.

Көмекші операцияларға жататын :

1. жүктерді бекіту;
2. пакеттерді бекіту;
3. жұмысшыларга белгілер беру және т. б.

Көмекші операциялар ауыр болмасада еңбексыйымды операциялар қатарына жатады.

Орындалу әдісі бойынша арту түсіру жұмыстары болады:

1. механикаландырылған;
2. кешенді-механикаландырылған;
3. автоматтандырылған;
4. қолмен істелетін;

Механикаландырылған әдісте барлық негізгі операциялар машиналармен, ал көмекші операциялар қолмен орындалады.

Кешенді-механикаландырылған арту-түсіру жұмыстарында негізгі мен көмекші операциялар қол еңбегінсіз машиналармен орындалады.

Адам еңбегі тек қана машиналарды басқаруға жұмсалады.

2. 2. 1 Арту-түсіру машиналарын таңдау

Кәсiпорындардың қызметкерлерi олар жұмысқа кiрiскендесi бiр ретғана емес, үнемi ашалы жүкшiлерi бар қауiпсiз жұмыстың ережелерiмен таныстыру керек. Тәжiрибелi операторда қауiпсiз жұмыстың негiзгi қабылдаулары кезектi есе ескерткен жұмыстар кемiнде жаңа келгеннiң бiрiншi инструктажға қарағандасы маңызды. Бiрiншi дәрiгерлiк жәрдемдi көрсетудiң оңай қабылдауларына барлық қызметкерлерi қайғылы жағдайларда өте пайдалы үйрету керек.

Тиегiш машина-штабел немесе қайырмалар, бiр жағынан жiберу және көлiк құралындағы жүктердi қалауы, көтеру, жүрiстi басып алудың операцияларының орындауы үшiн қолайлы жүрiстi машина.

Ашалы жүктигіш жүктердi тасымалдау үшiн қолайлы құрылым. Ашалы тиегiштер конструкциялар бойынша үш және және төрт дөңгелекті болады.

Ашалы жүктиегіштер ауыр жұмысқа арналсада, дұрыс емес қолданған кезде жүктиегіштін бұзылуына әкеп соқтырады. Жұмыстың алдында машинаға сондықтан болар маңызды ықыласпен және жан-жақты тексеру. Жүкшi әрбiр ауысымның алдында көрiп, ортақ күйдi тексеру ол кiрден тазалағанын және жуынғанын көз жеткiзуге қарап шығу керек.

2. маршруттарын негіздеу

Тасымалдар маршруттарын таңдау жылжымалы құрамның өнімділігін жоғарлатуда және тасымалдаулардың өзіндік құнын төмендетуде үлкен рөль атқарады.

Кесте 2. 2 Оңтайлы бөлу

Кесте 2. 3Контур бойынша маршруттар құрастыру

№ 1Маршрут : $А_{1}Б_{3}Б_{3}А_{1}$ - маятникті ( жүріс саны -12)

№ 2Маршрут : $А_{1}Б_{1}Б_{1}А_{3}А_{3}Б_{4}Б_{4}А_{1}$ -сақиналы (жүріс саны -10)

№ 3Маршрут : $А_{1}Б_{2}Б_{2}А_{2}А_{2}Б_{4}Б_{4}А_{1}$ -сақиналы (жүріс саны- 14)

2. 4 Жүктерді тасымалдау маршруттары бойынша негізгі техникалық анықтау

Жүктерді тасымалдаудың тиімді маршруттарын анықтағаннан кейін әрбір маршрут бойынша жеке-жеке негізгі техникалық-пайдалану көрсеткіштерін анықтау қажет, ал содан кейін пайдалану бойынша өндірістік бағдарламаны анықтау керек.

№ 1Маршрут: $А_{1}Б_{3}Б_{3}А_{1}$ - маятникті

5АТП

11 11

$$Б_{3}$$

Автомобильдің айналымға жұмсайтын уақыты

${\ t}_{айн} = \sum t_{жүр} + \sum t_{а - т} = \frac{l_{м}}{v_{т}} + n*t_{а - т}$ сағ (2. 13)

t айн = $\frac{11*2}{20}$ +1*1, 1=2, 2сағ

Мұндағы, $l_{м}$ - маршруттың ұзындығы, автомобильдің бір айналымда жүретін жолы, км

$v_{т}$ - автомобильдің орташа техникалық жылдамдығы, км/сағ

$n$ - бір айналымдағы автомобильдің жүкпен жүрістер саны

$t_{а - т}$ - автомобильдің бір жүрістегі арту-түсіруде бос тұруы, сағ (ә-3, бөлім 1 кесімді тарифтерді қолдану Ережесі, пункт 10 қара) .

Тәулікте маршрут бойынша автомобильдің мүмкін айналымдар саны

$Z_{айн} = \frac{T_{н} - \frac{l_{01} + l_{02} - l_{x}'}{\nu_{т}}}{t_{айн}}$ айналым (2. 14)

z айн = $\frac{14 - \frac{5 + 11 - 14}{20}}{\ \ \ \ \ 2, 2}$ =7 айналым

Мұндағы, $T_{н}$ - нарядтағы уақыт, сағ

$l_{01}$ - бірінші нөлдік жүріс, км

$l_{02}$ - екінші нөлдік жүріс, км

$l_{x}'$ - маршруттағы ақырғы бос жүріс, км

Автомобильдің тәуліктік өнімділігі, т

$W_{Q_{тәул}} = q_{н}*Z_{айн}*\left( \gamma_{с1} + \gamma_{с2} + \ldots + \gamma_{сn} \right)$ т (2. 15)

${\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ W}_{Q}$ тәулік =20*7*(1) =140 т

Мұндағы, $q_{н}$ - автомобильдің номиналды жүккөтергіштігі, т

$\gamma_{с1} + \gamma_{с2} + \ldots + \gamma_{сn}$ - маршруттың бөліктері бойынша жүккөтергіштікті пайдаланудың статикалық коэффиценттері.

Автомобильдің тәуліктік өнімділігі, т

$W_{P_{тәул}} = q_{н}*Z_{айн}*(\gamma_{с1}*l_{ег1} + \gamma_{с2}*l_{ег2} + \gamma_{сn}*l_{егn})$ т. км (2. 16)

$W_{Pтәул}$ =20*7*(1*11) =1540т. км

Мұндағы, $l_{ег1}$ , $l_{ег2}$ , $l_{егn}$ -автомобильдің бір айналымдағы жүкпен жүрістері, км

Автомобильдің маршрут бойынша тәуліктік жүрісі:

${\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ I}_{тәул} = l_{м}Z_{айн} + l_{01} + l_{02} - l_{x}'$ км (2. 17)

$I_{тәул} = 22*7 + 5 + 11 - 11 = 159$ км

Маршрут бойынша бір тәуліктегі автомобильдің жүкпен жүрісі

$I_{жүк} = Z_{айн}*(l_{ег1} + l_{ег2} + \ldots + l_{егn}$ км (2. 18)

$I_{жүк} = 7*(11) = 77$ км

Автомобильдің жүрісті пайдалану коэффициенті

$\beta = \frac{I_{жүк}}{I_{тәул}}$ (2. 19)

$\beta = \frac{77}{159}$ =0, 5

Автомобильдің нарядтағы нақты уақыты

$Т_{ннақ} = Z_{айн}*t_{айн} + \frac{l_{01} + l_{02} - l_{x}'}{\nu_{т}}$ сағ (2. 20)

$Т_{Ннақ}$ =7*2, 2 + $\frac{5 + 11 - 11}{20}$ =15, 65сағ

Автомобильдің пайдалану жылдамдығы

$\nu_{n} = \frac{I_{тәул}}{T_{ннақ}}$ км. сағ (2. 21)

$V_{n}$ = $\frac{159}{15. 65}$ =10. 16 км. сағ

Маршрутта жұмыс істейтін автомобильдердің пайдалану саны

$A_{n1} = \frac{Z_{жосп}}{Z_{айн}}$ немесе $А_{n1} = \frac{Q_{жосп}}{W_{Q_{тәул}}}$ автомобиль(2. 22)

$A_{n1}$ = $\frac{12}{7}$ = 2 автомобиль

Мұндағы, $Q_{жосп}$ - тасымалдауға қажет, маршрут бойынша тонналардың жоспарлы саны

$Q_{жосп} = q_{н}*Z_{жосп}*(\gamma_{с1} + \gamma_{с2} + \ldots + \gamma_{сn})$ (2. 23)

$Q_{жосп}$ =20*12*(1) =240т

Мұндағы, $Z_{жосп}$ - берілген маршрут бойынша орындауға қажет, айналымдардың қажетті саны.

Маршруттағы бір тәуліктегі нарядтағы автомобиль-сағаттардың саны

${А4}_{н} = A_{n1}*T_{ннақт}$ авто. сағ (2. 24)

${А4}_{н}$ =2*15, 65=31, 3авто. сағ

Маршрут бойынша пайдаланудағы автомобиль-күндер

${АД}_{n} = A_{n1}*Д_{n}$ авто. күн (2. 25)

${АД}_{n}$ =2*305=610 авто. күн

Есептік кезеңдегі маршрут бойынша автомобильдердің жалпы жүрісі

$I_{жал} = I_{тәу}*{АД}_{n}$ км (2. 26)

$I_{жол}$ = 159*610 = 96990 км

Есептік кезеңдегі маршрут бойынша автомобильдердің жүкпен жүрісі

$I_{жүк}' = I_{жүк}*{АД}_{n}$ км (2. 27)

$I_{жүк}$ =77*610 = 46970км

Тасымалдар көлемі, т

$Q = W_{Qтәул}*{АД}_{n}$ т (2. 28)

Q= 140*610 = 85400 т

Жүкайналымы, т. км

... жалғасы

Ауыл шаруашылық экономикасындағы ақпараттық технологиялар

Крекинг бензин

Жаңажол кен орны бойынша өндіру ұңғыларының солт

Жүкті тасымалдауға қабылдау

КӨЛІК ЭКСПЕДИЦИЯСЫ ШАРТЫ

Жүктерді контейнерден аралық түсірусіз әртүрлі көлік түрлерімен тасымалдау мүмкіндігі

Жолаушы тасымалдау шарты

Тасымалдау шарты кезінде қолданылатын көлік түрлері

Тасымалдау шартының жалпы ережелері

Экспрес ЖШС интермодалды технологияны және GPS жүйесін пайдаланып жүк тасымалдауды жетілдіру

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс