Атом қуатын бейбіт мақсатта пайдалану

Жоспар
Кіріспе

Мазмұны

Кіріспе

1.Ядролық қаруға қатысты халықаралық конференция
1.1. «Ядролық және радиациялық физика» атты ІІ халықаралық
конференция
1.2. ««Ядролық және радиациялық физика» атты ІІІ халықаралық конференция
1.3. ХХІ ғасыр бейбіт «Ядролық қарудан бос әлем» атты халықаралық конференция

2. Атом қуатын бейбіт мақсатта пайдалану
2.1. Ядролық қарудан азат аймақ туралы шарт
2.2. Иран мемлекетіндегі бейбіт ядролық жұмыстар
2.3. Қазақстан мен Ресейдің атом қуатын бейбіт мақсатта пайдаланылатын бірлескен кәсіпорындары
3.Химиялық қаруларды қолдануға тиым салу келісім шарты

Қорытынды

Кіріспе
МАГАТЭ БҰҰ ның жүйесіне кіріп, атом қуатын бейбіт мақсатта пайдалану және ядролық қаруды таратпау мәселесімен айналысатын үкіметаралық ұйым. Қазіргі таңда бұл ұйымға 123 мемлекет мүше. Агенттік БҰҰ-ның Бас Ассамблеясымен Қауіпсіздік кеңесі органдарына өз қызметі жайлы жыл сайын мәлімет береді. АҚШ,Ресей,Франция,Ұлыбритания,Қытай халық республикасы сияқты елдердің өз ядролық қондырғыларын агенттіктің бақылауына берген.
Агенттік мына салалар бойынша қызмет атқарады:
1.Атом энергиясыни бейбіт мақсатта пайдалану үшін оған мүше елдерге техникалық көмек көрсету.
2.Радиоактивті қалдықтарды залалсыздандырып радиоизотоптарды ауыл шаруашылығымен медицина саласында пайдалану.
Мүше мемлекеттер: АҚШ,Франция,Ресей,Қытай халық республикасы,Ұлыбритания,Жапония,Үндістан, Индонезия,Қазақстан, Монғолия, Польша, Украина, Оңтүстік Африка республикасы, тағы басқа.
Магате-нің штаб пәтері-Вена қаласында орналасқан.
Басты органдары:
1.Бас конференция.
2.Басқарушылар кеңесі.
3.Бас директорлар.
Магате-нің бас директоры 4 жыл мерзімге сайланып, қазіргі таңда бас директорлық қызметті Египеттік өкіл Мұхаммед-әл-Баради атқаруда. Бас директорлар бақылауындағы 2000-нан астам қызметкерлері хатшылық тобының күндік қызметіне бақылау жасайды.
Қазақстан тәуелсіздігін алғалы бері бейбітшіл әрі Еуразия аймағында қауіпсіздік пен тұрақтылықты қамтамсыз етуге бағытталған сыртқы саясатты ұстанып келеді. Осының дәлелі ретінде Қазақстан 1992 жылдың 23-і мамырында Лиссабон хаттамасына қол қойылып, ядролық қарудың ерікті түрде бас тартып, Қазақстанның бұл қадамы Еуразия аймағындағы саяси тұрақтылық пен қауіпсіздікке қосқан өлшенбес үлесі екенін ескерген жөн.Қазақстан Магате-ге 1994 жылдан бері мүше. Тәуелсіздік алғаннан соң ядролық қарудан бас тартқаны үшін. Қазақстан бұл ұйымда аса сыйлы елдерден бірінші болып тұрады.

Пән: Халықаралық қатынастар
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны
Кіріспе
1.Ядролық қаруға қатысты халықаралық конференция
1.1. Ядролық және радиациялық физика атты ІІ халықаралық
конференция
1.2. Ядролық және радиациялық физика атты ІІІ халықаралық
конференция
1.3. ХХІ ғасыр бейбіт Ядролық қарудан бос әлем атты халықаралық
конференция
2. Атом қуатын бейбіт мақсатта пайдалану
2.1. Ядролық қарудан азат аймақ туралы шарт
2.2. Иран мемлекетіндегі бейбіт ядролық жұмыстар
2.3. Қазақстан мен Ресейдің атом қуатын бейбіт мақсатта пайдаланылатын
бірлескен кәсіпорындары
3.Химиялық қаруларды қолдануға тиым салу келісім шарты
Қорытынды

Кіріспе
МАГАТЭ БҰҰ ның жүйесіне кіріп, атом қуатын бейбіт мақсатта пайдалану
және ядролық қаруды таратпау мәселесімен айналысатын үкіметаралық ұйым.
Қазіргі таңда бұл ұйымға 123 мемлекет мүше. Агенттік БҰҰ-ның Бас
Ассамблеясымен Қауіпсіздік кеңесі органдарына өз қызметі жайлы жыл сайын
мәлімет береді. АҚШ,Ресей,Франция,Ұлыбритания,Қытай халық республикасы
сияқты елдердің өз ядролық қондырғыларын агенттіктің бақылауына берген.
Агенттік мына салалар бойынша қызмет атқарады:
1.Атом энергиясыни бейбіт мақсатта пайдалану үшін оған мүше елдерге
техникалық көмек көрсету.
2.Радиоактивті қалдықтарды залалсыздандырып радиоизотоптарды ауыл
шаруашылығымен медицина саласында пайдалану.
Мүше мемлекеттер: АҚШ,Франция,Ресей,Қытай халық
республикасы,Ұлыбритания,Жапония,Үн дістан, Индонезия,Қазақстан, Монғолия,
Польша, Украина, Оңтүстік Африка республикасы, тағы басқа.
Магате-нің штаб пәтері-Вена қаласында орналасқан.
Басты органдары:
1.Бас конференция.
2.Басқарушылар кеңесі.
3.Бас директорлар.
Магате-нің бас директоры 4 жыл мерзімге сайланып, қазіргі таңда бас
директорлық қызметті Египеттік өкіл Мұхаммед-әл-Баради атқаруда. Бас
директорлар бақылауындағы 2000-нан астам қызметкерлері хатшылық тобының
күндік қызметіне бақылау жасайды.
Қазақстан тәуелсіздігін алғалы бері бейбітшіл әрі Еуразия
аймағында қауіпсіздік пен тұрақтылықты қамтамсыз етуге бағытталған сыртқы
саясатты ұстанып келеді. Осының дәлелі ретінде Қазақстан 1992 жылдың 23-і
мамырында Лиссабон хаттамасына қол қойылып, ядролық қарудың ерікті түрде
бас тартып, Қазақстанның бұл қадамы Еуразия аймағындағы саяси тұрақтылық
пен қауіпсіздікке қосқан өлшенбес үлесі екенін ескерген жөн.Қазақстан
Магате-ге 1994 жылдан бері мүше. Тәуелсіздік алғаннан соң ядролық қарудан
бас тартқаны үшін. Қазақстан бұл ұйымда аса сыйлы елдерден бірінші болып
тұрады.

1. Ядролық қаруға қарсы халықаралық конференция
1. Ядролық және радиациялық физика атты ІІ халықаралық
1999 ж. маусым айының 7-нен 10-на дейін "Ядролық және радиациялық
физика" атты II халықаралық конференция өтті. Конференция ҚР ҰЯО Ядролық
физика институты кешенінде ҚР Ұлттық ядролық орталығымен ұйымдастырылды.
Алматы қаласының Ғалымдар үйінде (7 маусым) және ҚР ҰЯО ЯФИ-да (8-10
маусым) өткізілді. Конференция барысында маусымның 7-нен 10-на дейін
"Ядролық полигондардың радиоэкологиясын зерттеудің ядролық-физикалық
әдістері" атты халықаралық семинары, 6 маусымда "Ядролық және радиациялық
технологиялар" арнайы сессиясы және 10 маусымда "Түрік-қазақстан семинары"
жұмыс істеді.
Конференция жұмысына 14 мемлекеттің және үш халықаралық ұйымдардың 200-
ден артық оқымыстылары қатысты, соның ішінде АҚШ (8 адам), Түркиядан (4),
Австриядан (2), Франциядан (1), Норвегиядан (1), Даниядан (1), Словакиядан
(1), Венгриядан (2), Германиядан (2), Украинадан (3), Өзбекістаннан (15),
Қырғызстаннан (1), Ресейден (13), Қазақстаннан (153), НАТО, МАГАТЭ, ХҒТО.
Қазақстан барлық алдыңғы қатарлы физика орталықтарымен ұсынылды.
Конференция бағдарламасына 269 доклад кірді, соның ішінде 15 пленарлық, 143
секциялық және 111 стенділік. Пленарлық және секциялық жиналыстар барысында
ядролық физиканың ғылыми және ғылыми-техникалық, қатты дененің радиациялық
физикасының және радиоэкология проблемалары талқыланды.
Конференцияның қорытынды пресс-конференциясында ұйымдастырушылар мен
шетелдік қатысушылар Қазақстан газеттері, радио және телеарналар
корреспонденттерінің сұрақтарына түпкілікты жауаптар берді
2. Ядролық және радиациялық физика атты ІІІ халықаралық
конференция
Конференция жұмысын қорытындылай келе, келесі құжаттар қабылданды:
ҚР Үкіметінің 11.01.98 ж. 18 және 02.03.2000 ж. 348 қаулылырына сәйкес
Астана қаласында 2000 ж. мамыр айының 18-19 Глобальды Антиядролық Альянстың
III Конгресі өтті. Конгрестің ұйымдастырушылары - "Невада - Семей"
Халықаралық антиядролық қозғалысы, ҚР Энергетика, индустрия және сауда
министрлігі, Қазақстан Республикасы Ұлттық ядролық орталығының Ядролық
физика институты, "Таратпау институты" және ҚР Инженерлік аға Конгрестің
жұмысына 8 мемлекеттің ұйымдарынан 140-тан астам адам қатысты, соның ішінде
Италиядан (3 адам), АҚШ (2), Израилден (1), Жапониядан (1), Ресейден (3),
Қырғызстаннан (1), Украинадан (1), Қазақстаннан (132). Конгрестің жұмысына
"Невада - Семей" қозғалысының және алдыңғы қатардағы ғылыми мекемелердің
өкілдерімен бірге "Нарын" экологиялық қозғалысының және "АТТАН"
қозғалысының өкілдері де қатысты.
Конгрестің бағдарламасына 64 доклад кірді, соның ішінде 13 пленарлық,
24 секциялық және 27 стенділік. Радиациялық-экологиялық, медикалық-
биологиялық, және құқықтық секциялары жұмыс істеді
Пленарлық және секциялық жиналыстарда Халықаралық антиядролық қозғалыстың
қазіргі этаптағы мақсаттары мен міндеттері, ядролық сынақтардан зардап
шеккендерді реабилитациялаудың медикалық-биологиялық және әлеуметтік-
экономикалық аспектілері, ядролық қаруды таратпау мәселесінің құқықтық
сұрақтары және радиациялық экология проблемалары талқыланды.
Конгрестің жұмысын қорыта келе, ке III халықаралық конференция - "Ядролық
және радиациялық физика"
2001 ж. маусым айының 4 мен 7 аралағында Алматы қаласында "Ядролық
және радиациялық физика" атты 3 халықаралық конференция өтті.
Конференцияның ұйымдастырушылары - ҚР Энергетика және минералды ресурстар
министрлігі, ҚР Атом энергетикасының комитеті, ҚР Ұлттық ядролық орталығы,
ҚР ҰЯО Ядролық физика институты және ҚР Инженерлік академиясы болды.
Конференция барысында маусымның 5 мен 6-да "Өнеркәсіп, медицина және ауыл
шаруашылығындағы ядролық әдістер мен технологиялар" атты халықаралық
семинар және "Төмен және орта энергия кезіндегі ядролық-физикалық
тәжірибелер" атты жұмыс семинары өтті.
Конференция жұмысына 17 мемлекеттің және ОИЯИ, ХҒТО, INTAS халықаралық
ұйымдарының өкілдері қатысты, соның ішінде Австриядан (1 адам),
Белоруссиядан (2), Бельгиядан (1), Ұлыбританиядан (1), Германиядан (3),
Грузиядан (1), Даниядан (1), Италиядан (1), Қырғызстаннан (3), Пакистаннан
(1), Ресейден (24), Словакиядан (1) АҚШ (5), Түркиядан (4), Өзбекістаннан
(15), Франциядан (2) және Қазақстаннан (180).
Конференция бағдарламасына 353 доклад кірді, соның ішінде 13 пленарлық, 134
секциялық және 206 стенділік. Пленарлық және секциялық отырыстарда ядролық
физиканың, қатты дененің радиациялық физикасы және радиациялық экологияның
проблемалары талқыланды.
3. ХХІ ғасыр бибіт Ядролық қарудан бос әлем атты халықаралық
конфренция
2001 ж. тамыз айының 29 мен 30 Алматы қаласында "XXI ғасыр - бейбіт,
ядролық қарудан бос әлем" атты халықаралық конференция болды. Бұл
конференция Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 10-жылдығына және біздің
мемлекетіміздің, сонымен бірге бүкіл адамзат өміріндегі елеулі оқиғаға -
Семей ядролық полигонының жабылуына - арналған.
Конференция ұйымдастырушылары - Қазақстан Республикасының Сыртқы істер
министрлігі, ҚР Энергетика және минералды ресурстар министрлігі, ҚР Атом
энергетикасының комитеті және ҚР Ұлттық ядролық орталығы - болды.
Конференция жұмысына 18 мемлекеттің 300-ден астам өкілдері қатысты. Оның
ішінде әйгілі ғалымдар және қоғам қайраткерлері, Қазақстан Республикасында
тіркелген дипломатиялық миссиялар өкілдері, Қазақстан Республикасы
Үкіметінің мүшелері, Алматы қаласының, Алматы облысының және Қазақстанның
басқа қалаларының әкімдері, БҰҰ, МАГАТЭ, ЮНЕСКО, ХҒТО, INTAS сияқты
халықаралық ұйымдардың өкілдері.
Конференция барысында Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев
"XXI ғасыр - бейбіт, ядролық қарудан бос әлем" (саясат мәселелері) атты
баяндама жасады. М.С.Горбачев, Е.П.Велихов,В.Михайлов (Ресей), И.Гуджрал
(Үндістан), С.Демирель (Түркия), Э.Монтескье (Франция), К.Мацуура (ЮНЕСКО),
В.Петровский (БҰҰ), Р.Хасимото (Жапония) мырзалар конференция
қатысушыларына құттықтау сөздер айтты.
Конференция барысында ядролық қаруды таратпау, атом энергиясын бейбіт жолда
қолдану және Семей сынақ полигонының жабылуы сияқты мәселелер қаралды.
Венаның тарихи - мәдениет сарайларының бірінде Қазақстан Республикасының
тәуелсіздік күні мерекесіне орай Австриядағы біздің Елшілігіміздің
ұйымдастыруымен ресми қонақасы берілді. Елшіліктің шақыруымен қонақасқа
Австрияның саяси, қоғам және іскер топ өкілдері, дипломатиялық миссиялардың
басшылары, Вена қаласында орналасқан Еуропадағы қәуіпсіздік және
ынтымақтастық ұйымы (OSCE), Халықаралық атом энергиясы жөніндегі
агентствосы (МАГАТЭ), Өнеркәсіптік даму жөніндегі БҰҰ (UNIDO), Ядролық қару
сынақтарын жаппай тыйым салу келісімі жөніндегі ұйымы (CTBTO) және БҰҰ-ның
есірткі және қылмыс жөніндегі басқармасы (UNDOC) сияқты үлкен халықаралық
ұйымдардың басшылары мен қызметкерлері қатысты. Сондай-ақ көптеген жылдар
бойы Венада өмір сүріп жатқан қазақ диаспорасының өкілдері мен Қазақстан-
Австрия атты достастық қоғамының өкілдері де қатысты.
Қазақ халық әуендері мен әлемнің басқа да халықтарының әуендерін орындап
берген белгілі Сазген фольклорлық тобы әртістерінің музыкалық
бағдарламасы қонақтарға үлкен әсер қалдырды, ал қазақстандық танымал
дизайнер Балнұр Асанова мен Сымбат сән академиясының қазіргі заманғы
қазақ ұлттық киімдерінің көрсетілімі қонақтарды қазақ өнерінің жаңа қырымен
таныстырды.
Сонымен бірге, қонақтардың назарына тәуелсіз Қазақстанның қазіргі
дамуы туралы және оның басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың ішкі саяси және
халықаралық аренадағы көпжақты кызметі жөнінде деректі фильм ұсынылды.

2.Атом қуатын бейбіт мақсатта пайдалану
2.1. Ядролық қарудан азат аймақ туралы шарт
Қыркүйектің 8-де Семей қаласында Орталық Азияда ядролық қарудан еркін
аймақ құру туралы шартқа қол қойылды. Қазақстандық тараптан құжатқа –
Қазақстан Республикасы сыртқы істер министрі Қасымжомарт Тоқаев, қырғыз
тарапынан - сыртқы істер министрі Әлібек Жекшенқұлов, өзбек тарапынан -
сыртқы істер министрі Владимир Норов, Тәжік тарапынан -сыртқы істер
министрінің бірінші орынбасары Саймумин Ятимов, түркімен жағынан -
Қазақстандағы елшісі Мұхамед Абалақов қол қойды.
Ү.ж. 29 тамызда Венада Семей: ядролық үрейден бейбітшілік эпицентріне
аталған фото-көрме ашылды 2006 жылғы 29 тамызда Вена Халықаралық
Орталығында - МАГАТЭ, Ядролық сынақтарға жаппай тыйым салу шарты ұйымы,
ЮНИДО және БҰҰ Венадағы бөлімшесінің штаб-пәтерінде Семей ядролық
полигонының жабылуына 15 жыл толуына байланысты Семей: ядролық үрейден
бейбітшілік эпицентріне аталған фото-көрме ашылды.
Көрменің ресми ашылуында Қазақстан Республикасының Австриядағы Төтенше
және Өкілетті Елшісі, Венадағы Халықаралық Ұйымдар жанындағы Тұрақты Өкілі
Дулат Қуанышев, Ядролық сынақтарға жаппай тыйым салу шарты ұйымы Дайындық
Комиссиясының Атқарушы Хатшысы Тибор Тот және МАГАТЭ Сыртқы байланыстар
департаментінің бастығы Вилмос Червени қатысты.
Кіріспе сөзінде Қазақстанның Елшісі Дулат Қуанышев жиналған қонақтарға
Семей ядролық полигоны әлемдегі ең ірі ядролық полигондардың бірі болғанын,
онда жарты ғасыр бойы 450-ден астам жер үсті және жер асты ядролық және
сутекті бомбаларының сынақтары өткізілгенін еске салды. Бұл жарылыстардың
жалпы қуаты Хиросимаға тасталған бомбының қуатынан 2,5 мың есеге артық
болған. Сынақтан уланған аумақтың ауданы 300 мың шаршы километр шақырымды
құрайды, ал зардап шеккен адамдардың дәл саны әлі белгісіз, бірақ бір
милионнан кем емес. Семей полигонының жабылуына қарамастан ядролық
сынақтардың салдарын тағы 5-6 ұрпақ бастан өткізеді, ал жердің өмірлік
қабілеті теқ қана 300 жылдан кейін бұрынғы қалпына келеді.
Сонымен қатар Д.Қуанышев Қазақстанның қарусыздану және ядролық қаруды
таратпау процесіне қосқан үлесін атап өтті. 1994 жылда Қазақстан әлемдегі
төртінші ядролық күш-қуатынан бас тартып, Ядролық қаруды таратпау жөніндегі
келісімге қосылды.
Атқарушы Хатшы Тибор Тот өз сөзінде Семей ядролық полигонын жабу
ядролық қаруды таратпау және қарусыздануға бастаған жарқын үлгі болды деп
атап өтті. Бұл қадам ЯСЖТШҰ-ның негізгі мақсатына себеп болып, Қазақстан
қабылдаған шаралар әлемді ядролық қарудан сақтаудың маңызды кезеңі болғаны
анық.
Сөз алған МАГАТЭ-нің Сыртқы қатынастар департаментінің директорі
Вилмос Червени, Агенттіктің Бас Директоры Мохамед Эль-Барадэйдің Қазақстан
басшылығына жолдаған құттықтау жолдауының негізгі мазмұнына тоқталды. Семей
ядролық полигонының жабылғанына 15 жыл толуына байланысты, Қазақстанның
ядролық қаруды таратпау және ядролық полигонды бейбіт мақсатта қолдануға
көшіру жұмыстарын жоғары бағалайтындығын атап өтті. Қазақстанның МАГАТЭ-нің
кепілдіктерін қолдауы аумақтық қауіпсіздіктің басты өзегі болып саналады
және жаһандық қауіпсіздіктің негіздерін кұрайды.
Семейде Орталық Азиядағы ядролық қарудан азат аймақ туралы шартқа
қол қою жоспарланып отыр
Қыркүйектің 8-інде Семейде Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан Сыртқы істер
министрлері, Тәжікстанның Сыртқы істер министрінің бірінші орынбасары және
Түрікменстанның Қазақстандағы Елшісі Орталық Азиядағы ядролық қарудан азат
аймақ туралы шартқа қол қоюды жоспарлап отыр. Қыркүйектің 4-і күні
Астанада өткен апталық брифингте бұл туралы ҚР Сыртқы істер министрлігінің
ресми өкілі Ержан Ашықбаев мәлім етті.
Е. Ашықбаевтың айтуынша, бұл бастама Орталық Азия мемлекеттерінің жаһандық
және аймақтық қауіпсіздікті сақтауға, ядролық қаруды таратпау мен
қарусыздандыру үдерісіне қосқан ұжымдық үлесі. Сондай-ақ, лаңкестікпен
ғаламдық күресте және жаппай қырып-жою қаруының лаңкестік топтардың қолына
түсуіне жол бермеуде аса өзекті оқиға болып отыр.
Шарт бойынша қатысушы мемлекеттер ядролық қару мен оның компоненттерін
немесе басқа да ядролық жарылғыш қондырғыларын шығаруға, сатып алуға және
орналастыруға тыйым салуды міндеттенеді. Алайда ядролық энергияны бейбіт
мақсаттарда қолдануға шек қойылмайды, деді ресми өкіл.
Қол қою рәсіміне Ядролық сынаққа жаппай тыйым салу шарты ұйымының Атқарушы
хатшысы Т. Тот, МАГАТЭ Бас директорының орынбасары Ю. Соколов, БҰҰ-ның Азия
және Азия-Тынық мұхиты елдеріндегі бейбітшілік және қарусыздандыру мәселері
жөніндегі Орталығының директоры Ц. Ишигуру, Қазақстандағы Ресей, Қытай,
Моңғолия және Жапония дипломатиялық миссияларының басшылары, еліміздегі БҰҰ
жүйесінің үйлестірушісі Ю. Шоджи, бейбітшілік мәселелері жөніндегі БҰҰ
Женева институтының вице-президенті, БҰҰ-ның қарусыздандыру саласындағы
зерттеулер жөніндегі институтының аға зерттеушісі Дж.Голдбалт, сондай-ақ
ядролық қарудан азат аймақтардың өкілдерінің қатысуы күтілуде.
Айта кетерлігі, шартқа қол қою рәсімінің Кеңес Одағының бұрынғы ядролық
бағдарламалары орталықтарының бірі – Семей қаласында өткізілуінің өзі үлкен
мәнге ие болып отыр. Жуырда ғана біз Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың Семей
ядролық сынақ полигонын жабу туралы тарихи Жарлыққа қол қойғанының 15
жылИранның ядролық бағдарламасы
ядролық ісін дипломатиялық жолмен шешуді растады
Қол қою рәсіміне МАГАТЭ Бас директорының орынбасары Юрий Соколов,
Бейбітшілік пен қарусыздандыру мәселелері жөніндегі БҰ¥ орталығының өңірлік
директоры Цутоми Ишигури, Қазақстанда тіркелген дипломатиялық миссияларының
басшылары, оның ішінде Ресей елшісі Владимир Бабичев және Қытай елшісі Чжан
Сиюнь, Қазақстандағы БҰҰ жүйесінің үйлестірушісі Юрико Шоджи, Бейбітшілік
мәселелері жөніндегі Женева институтының вице-президенті, қарусыздандыру
саласындағы зерттеулер жөніндегі БҰ¥ институтының аға зерттеушісі Джозеф
Голдблат қатысты.
Аталмыш шараға сонымен бірге Невада-Семей халықаралық ядролық қозғалысына
қарсы Полигон-29 тамыз халықаралық корының және Семей коммерциялық емес
ұйымдар қауымдастығының өкілдері қатысты.
Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрі Қ.Тоқаев шартқа қол қоюдағы
оқиғаның тарихи маңыздылығы 450-ден астам ядролық жарылыс зардабын кешкен
қасиетті Семей жерінде өтуін ерекше атап өтті.
- Біз Орталық Азияда ядролық қарудан азат аймақ туралы 9 жыл бойына
жүргізілген жұмысты аяқтап, құжатқа қол қойдық. Осындай құжатқа қол қоюды
алғашқылардың бірі болып Өзбекстан астанасында шарттастық. Бұл біздің
өзіміздің халық алдындағы ғана емес, сонымен бірге барлық адамзат алдындағы
жоғары жауапкершілік үлгісі, жаһандану қауіпсіздігін қамтамасыз етуде
қосқан жалпы үлесіміз,-деді Қасымжомарт Тоқаев.
Осындай жауапкершілікті Қазақстан өзінің Тәуелсіздігінің бірінші
күнінен бастап көрсетті. Осыдан тура 15 жыл бұрын Елбасы Нұрсұлтан
Назарбаев Семей ядролық полигонын жабу туралы тарихи Жарлыққа қол қойды.
Ақиқаты керек, Елбасының Семей ядролық сынақ алаңының үнін өшіруі, ядролық
қарудан өз еркімен бас әлемдегі АҚШ,Ұлыбритания, Франция, және Қытай, Ресей
сияқты елдер елімізге қауіпсіздік кепілін берді әрі экономикалық алға
жылжуына қатысты шетел инвестицияларының келуіне жол ашты. Тағы бір айта
кететіні, жуырда БҰҰ Бас хатшысы Кофи Аннан Семей ядролық сынақ алаңы
жабылуының 15 жылдығына орай Елбасының атына құттықтау хат жолдады. Әлемдік
ұйым басшысы хатында: Осынау маңызды күнді атап өтерде біз әрқилы көңіл
күйді бастан кешеміз. Бұл күн әлемге ядролық қарумен оны сынаудан
туындайтын үрей мен қауіпті ескертеді. Полигонды жабу туралы шешім ядролық
қатерді келмеске кетірудің жарқын үлгісі және халықтық бейбітшілік пен
қарусыздануға ұмтылысын паш етеді. Ядролық қаруға ие болудан 1991 жылы өз
еркімен бас тарту және сынақ полигонын жабу, БҰҰ-ның осыдан он алты жыл
бұрын өзі құрылған сәтінен бастап қол жеткізуге ұмтылып отырған мақсаты –
ядролық қарусыздану мен таратпаудың жаһандық күш-жігеріне өлшеусіз үлес
қосты,-деп атап көрсеткен.
Салтанатты шараға қатысушылар мемлекетіміздің ядролық қарусыз
мәртебесінің стратегиялық таңдауын анықтап бергеніне ерекше тоқталды.
Қатысушылар өздерінің сөзінде шартқа қол қоюда көрсетілгендей Орта Азия
мемлекеттерінің қарусыздану мен оны таратпау принципі жолын қуушылық
бейнесінде тағы да үлкен тағатсыздану қарусыздандыру форумындағы көп жақты
әңгімелесу процесінің дағдарысына жетелейді.
Қазақстандағы БҰҰ жүйесінің үйлестірушісі Юрико Шоджи ядролық қарудан азат
аймақ туралы орталық-азиялық Шартқа қол қоюға дайындық жайдан-жай өтпегенін
айтады.
-Біз түрлі мемлекеттер территориясында 60 формальді емес кездесулер
жүргізудің барысында Шартқа қол қоюдың кілтін тауып, өзара сенімге келдік.
Менің ұзақ жылғы еңбек тәжірибемде бұл ерекше бақытты күн, -деді
Қарусыздандыру саласындағы зерттеулер жөніндегі БҰҰ институтының аға
зерттеушісі, әлем сұрақтары бойынша Б¥¥ Женева институтының вице-президенті
Джозеф Голдблат ағынан жарылып.
Аталмыш бастаманы ядролық қарусыздандыру мен таратпау ісінде ядролық
бестікті қосып есептегенде, әлемдік қоғамдастық аса маңызды ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.