Мақтарал ауданының сұлу табиғаты және экологиялық мәселелерін болдырмау жолдары

Жоспар:
І Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
ІІ Негізгі бөлім:
2.1. Мақтарал ауданының географиялық орналасу жағдайы мен сұлу табиғатының өзіндік ерекшелігі. Құстар әлемі мен жан.жануарлар дүниесі.
2.2. Мақтарал ауданының әкологиялық мәселелері. Су басу қауіпі.
2.3. Жер асты суының көтерілуі және жердің тұздануы, оның ауыл шаруашылығына әкелер зардабы.
2.4. Пластикалық өнімдердің жер.анаға тигізер залалы.

ІІІ Қорытынды.

КІРІСПЕ

Зерттеу жұмысының жалпы сипаттамасы.
Адам баласы жер бетіне шыр етіп түсіп, іңгәлаған дауысымен әнге бөлеген жері – туған жері болып саналады.Алғашқы кіндік қаны осында тамып, балалық бал қызығы осында өткен соң, сол жердің әрбір тасы мен бұтасы ыстық саналады.Жасы ұлғайған сәтте арман қуып алысқа ұзаса да, көкірегіне сағыныш боп еніп, өзіне тартады.Бұл-туған жер құдіреті.Сәби туғаннан туған жерге тұлпардай маталғанының белгісі.Егер мұнда ата-бабалары ұзақ жылдардан бері жасап келе жатқан болса, ол атамекені саналып, солардың тұрғызған зәулім ғимараттары, өздері жатқан молалары перзенттік махаббатыңды одан бетер арттыра түсіп, жауапкершілігіңді сезіндіреді. Мен осынау шағын ғана ғылыми еңбегімде туған жер табиғаты мен оның құстар дүниесі мен жан-жануарлар әлемі жағдайын сөз ете келе, өлкемізде туындалу қауіпі бар экологиялық мәселелерін ғылыми жұмысыма арқау етіп алып отырмын.
Тақырыптың өзектілігі. Ауданымыз бұрынғы кеңес өкіметі тұсында және одан алдыңғы кезеңде ауыл шаруашылығын дамыту мақсатында шөлді әрі тың жерден көтерілгендіктен, елге ақ алтынды мақтасымен танымал болған.Енді міне, ел тәуелсіздігін алғаннан бері қыспақта қалғандай күй кешуде.Жер жағдайына байланысты тұйықта қалды.Өзбекстанның алты ауданымен және Сырдария өзенімен қоршалып жатыр.Басқа ауданмен тек Тәуелсіздік көпірі арқылы ғана байланысады. Облыс орталығынан 252 киллометр қашықта жатыр.Ауданға келіп жайғасып жатқандар аз, көшіп сыртқа кетіп жатқандар көп.Жеріміз бай, табиғатымыз сұлу.Алайда кейінгі кездері экологиялық мәселелерінің туындалу қауіпі басылмай тұр.Адамның қай жерде тұруы үшін, ол жердің адам денсаулығына зияны болмауы тиіс. Сол елдің тұрғындары келешегін сол жермен байланыстыра алуы керек.Менің жұмысым сол проблемаларды шешу жайындағы ойларыммен өзекті.
Тақырыптың зерттелу деңгейі . Біз табиғатты анамыз деп есептейміз.Құшағында аунап қунап, адами бақытымызды сезінеміз.Алайда одан аласымызды алып, оған деген перзенттік махаббатымыз бен қамқорлық танытуды ұмытып кете береміз. Кейінгі кездері табиғат анадан ажырағанымыз соншалық , оның жан-жарасы асқына түскеніне де мән бермейтін халге жеттік.Бабаларымыздың «Ер туған жерінде, ит тойған жерінде» деген мақалын мүлде жадымыздан шығарып, иттей тойған жерімізге тентірей беретін халдеміз.Экологиялық мәселе қайда қашсаң да артыңнан ере жүретін адамзаттық құбылыс.Мақтарал ауданының жан-жарасына айналған экологиялық мәселелерін сөз еткен бір де бір еңбек жоқ. Біреулер «бізде экологиялық мәселе бар ма өзі?» деуі мүмкін.Ол мәселе бар.Оған күнделікті тіршілік қарекетімен жүріп мән бермейміз.Есесіне, аудан тарихы жөнінде жазып жүрген жазушы М.Ерімбетов,жазушы-журналист М.Жақып, ұстаз жазушы С.Ысқақов еңбектерін ерекше атауға болады.
Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Мен өз еңбегімде ауданымыздың сұлу табиғаты мен экологиялық мәселелерін сөз ете келе, бүкіл жұртшылыққа «ЭКСПО-2017» қарсаңында ауданымыздың сұлу болмысын паш ету және экологиялық мәселелерінің алдын алу жайлы ойларымды ұсынамын.Сонымен қатар жұмыс барысында төмендегідей мақсат-міндеттер қойып отырмын:
- Ауданымыздың сұлу табиғаты мен жан-жануарлар әлемін жұртқа паш ете келе оны қорғауды , перзенттік парызымызды сезінуге ықпал ету;
- туған жер төсінде болуы мүмкін экологиялық жайлардың алдын алу ;
- тұрғындарымыздың дені сау, саламатты өмір салтын ұстануына ықпал ету;
- туған жер алдында жауапкершілікті арттыру және оны ұқыпты пайдалану жүйесін жасау;
- ауданның экологиялық мәселерінің аудан экономикасына әкелер зардабына басшылар назарын аударып, сол мәселелерді жоюға қаржы бөлуге ықпал жасау .
Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы. Аудандағы табиғат сұлулығы қорғау мен ауыл шаруашылығын дамытуға байланысты тың ойлар, тосын ой топшылаулары бар .Ол перзенттік жан-айқайындай естілгенмен, ғылыми ойларын тәжірибеге енгізу уақыт талабы.
Зерттеудің деректік негізі. Жұмысымыздың дерек көзі ретінде пайдаланған материалдарды бірнеше топтарға бөлуге болады. Олардың негізісі осы салада зерттеу жүргізген ғалымдардың іргелі еңбектері , өлкеміз жайлы жазылған жазушылар еңбегі, сонымен қатар өзімнің жеке зерттеуім, табиғат және экология жайындағы өзіндік топшылауларым, ой-пікірлерім пайдаланылды.
Зерттеу жұмысының құрылымы. Жұмыс кіріспе, үш бөлім, қорытынды, пайдаланған әдебиеттер тізімі және қосымшалардан тұрады. Кіріспеде, алынып отырған тақырып төңірегінде жалпы түсініктер беріліп, бүгінгі таңдағы маңыздылығы баяндалады. Зерттеудің үш бөлімінде тақырып жан - жақты талданып, сараптау, ой қорытындылар жасалады. Соңында Мақтарал ауданында экологиялық мәселерін болдырмау жайлы жобалар мен суреттер қосымшалар ретінде берілген.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1.Ерімбетов М. «Аманат», Алматы, Қазақстан, 1991 жыл
2.Есенбекұлы П. «Ел ардақтылары -IV», Алматы, Атамекен, 2014 жыл
3.Мақта ордасы – Мақтарал (ауданның 75 жылдығына арналған жинақ), Алматы, 2003 жыл
4.Жақып М. «Мырзашөлім – мырза елім», Алматы, Әл – Фараби, 1998 жыл