Шошқа листериозы

Мазмұны:

1.Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3.4
2.Шаруашылыққа жалпы сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4.5
3.Шаруашылық экономикасындағы мал шаруашылығының маңызы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5.6
4.Шошқа шаруашылығына сипаттама беру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6.7
5.Ауыл шаруашылық малдарының ауруына, мал басының өлім.жітіміне сипаттама беру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7.8
6.Шаруашылықтың мал дәрігерлік қызметіне сипаттама беру ... ... ... ... ... 8.12
7.Кең тараған ауруға сипаттама беру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12.16
8.Аталып отырған ауруды жою,алдын алу шаралары және оны шаруашылық пен елді.мекендерге таратпау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16.20
9.Мал дәрігерлік шаралардың экономикалық тиімділігін бағалау ... ... ... .20.23
10.Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
11.Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25

Қолданылған әдебиеттер:

1. Мал дәрігерлік заң 1,2 том, 1972.3 том 1981ж, 4 том 1988 ж.
2. Мал дәрігерлігі /журнал/. Мал дәрігерлік қызметті ұйымдастыру мен оның экономикасы.Москва 1996ж.
3. Бияшев Қ.Б. «Ветеринарлық істі ұйымдастыру» Алматы, 1999 ж.
4. Гуславский И.И «Организация ветеринарного дела» Алматы,1996ж.
5. Конопаткин А.А. «Эпизоотология и инвазионные болезни схж» Москва, 1984 ж.
6. Никитин И.Н. «Организация ветеринарного дела» Москва, 1996 ж.
7. Никитин И.Н. «Организация ветеринарного дела» Практикум Москва -1998 ж
8. Никитин И.Н. «Организация ветеринарного дела» Москва, 1999 ж.
9. Нуралиев М.М.,Есенгалиев Г.Г «Мал дәрігерлік істі ұйымдастырумен оның экономикасы пәнінен курстық жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқаулары» БҚАТУ, 1999ж.
10. Сайдулдин Г «Орысша –қазақша мал дәрігерлік сөздігі» Алматы,1993ж

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

1. Кіріспе

Қазақстандағы жүргізіліп жатқан ветеринарлық ісінің негізгі мақсаты
бұл- шаруашылықтарда сапалы, уақытылы жүргізіліп малдар арасында жұқпалы,
жұқпалы емес және инвазиялық аурулардан тазарту, сонымен қатар қалыпты
жануарлардан адамға ортақ аурулардан қорғау, мал ауруларын азайту, өлім,
шығынға жол бермей, шаруашылыққа келтіретін зиянды барынша азайту болып
саналады.
Мал шаруашылығын дамытуда ветеринарлық қызыметтің, ғылымның
атқаратын ролі өте зор.Ветеринария ісін ұйымдастыру ісінің негізгі мақсаты-
мал өсіруші шаруашылықтарда ет, сүт, жануар тектес шикі заттарды даярлаушы,
сақтаушы, өңдеуші кәсіпорындарда, көлікте, халық шаруашылығының басқа да
салада ветеринарлық қызмет көрсетуді ұйымдастыру ветеринария мамандарының,
мекеменің жұмыс тәсілінің үлгілерін көрсету, сонымен қатар мемлекеттік және
жеке кәсіпкерлік, ветеринарлық қызыметтің негізгі құрылымы мен заңдарын
зерттеуге,бағыттауға Республикадағы ветеринария ісінің мән-жайын бірқатар
әлеуметтік-экономикалық факторын айқындалмақ, олар қоғамдық құрылыс өндіріс
деңгейі мәдениет және жоғары ветеринарлық мекемелерде, ветеринарлық білім
беру орындарында.Олардың мамандармен қамтамасыз етілуі.
Ветеринария ісін ұйымдастыруда жіберілген қателіктер- шаралардың
бұзылуына, малдардан алынатын өнім сапасының төмендеуіне, мал басының
кемуіне және әртүрлі індет ошақтарының пайда болуына әкеп
соқтырады.Ветеринария ісінің төмен деңгейде болуы малдың ауруын орасан зор
экологиялық зиян шегуне, індеттермен күресуге қомақты шығын жасауға мәжбүр
етеді.Еліміздегі ветеринария ісінің жағдайын нығайту үшін ҚР үкіметі және
мемлекеттік ветеринария ұйымдары соңғы уақытта көптеген құқықтық-
нормативтік құжаттар қабылдады. Соның бірі 25 шілде 1995 жылы
қабылданып, ҚР Ветеринария туралы заңы және қазіргі заман талаптарына сай
10-шы шілде 2002жылы қабылданып, жаңа заң Үкімет тарапынан мемлекеттік және
жеке меншік кәсіпкерлік ветеринарлық қызыметінің құрылымын жетілдіру,
мамандар дайындау сапасын арттыру, материалдық-техникалық, ветеринарлық-
санитарлық жағдайына,шаралардың тиімділігіне қатаң талап қою сияқты
жұмыстар жүргізілуде.Ветеринария ісінің арнайы шаралар жүйесі ретінде халық
шаруашылығына немесе экономикалық зор маңызы бар.Мәселен, ветеринарлық
қызыметтің тікелей қатысуымен мал ауруларнын сақтандыру,малдан сапалы өнім
алу қамтамасыз етіледі.
Ал ветеринарлық әлеуметтік маңызы –оның халықты зооантропонозды
аурулардан сақтау, қорғау шараларын жүргізуде көрінеді.Ветеринария ісі
сонымен қатар қорғаныстық мағынада да беріледі,мысалы шекарадағы экспорттық
тауар алмасу кезінде елімізді шет елдерден қауіпті жұқпалы мал ауруларының
енуінен қорғау- шекаралық ветеринарлық бақылау мекемелеріне жүктелген.
Міндеттері: жануарларды аурудан қорғау және емдеу, халықтың денсаулығын
қорғау.
2. Шаруашылыққа жалпы сипаттама
Казталовка ауданы, Қайнар ЖШС шаруа қожалығында барлығы 2000 шошқа,
500 ірі қара,200 жылқы. Шаруашылықтың аймақтық агроклиматтық факторы-
қоңыржай,оңтүстікте – субқоңыржай белдеуде орналасқан.Кәдімгі жайылым
ландшафтары басым, мал шаруашылығын жүргізуге алғышарттар
жеткілікті.Шаруашылыққа тән биомассасы жануар мен өсімдіктен
құралады.Жабайы өсімдіктердің ішінде жайылымды құрайтын өсімдіктерді басым
келеді. Жер қоры секілді, бұл да сарқылатын,бірақ көп мақсатта
пайдаланылатын,қалпына келетін байлық.
Казталовка Қайнар ЖШС шаруашылығы өнімділігі бойынша шошқа және ірі
қара шаруашылығына көңіл аударылған.Онда көбінесе шошқаларды
және ірі қара малдарды етті бағытта мамандандырылған.Төлдегіштер, ет
өнімділігі аналыққа шаққанда өсірілген төлден алынған өніммен бағалайды.
Етті ірі қара шаруашылығы болғандықтан төлдегіштікті көтеруге селекция
жүргізілген..
Сиыр шаруашылығының технологиясына өзара байланысты ұйымдастырушылық
шаралары мен ұдайы өсіп-өндіру жөніндегі практикалық әдістер, сиырларды
азықтандыру және күтіп-бағу кіргендіктен, шаруашылықта бұл саланы жүргізу
жүйесінің әртүрлі технологиялық жүйелеріне орай жүзеге асырылған.Ірі қара
шаруашылығында әртүрлі технологиялық жүйелердің жұмыс істеуіне табиғи-
климаттық жағдай әсер етеді.
Бұл шаруашылықта табиғи шөбі бар жерлерде қыстық күндерінің өзінде
шошқаларды жасақтау, үйек салу, төлдету, жас малдарды өсіру және басқалары
сала технологиясының маңызды құрамдас бөлігі болып саналады.

3.Шаруашылық экономикасындағы мал шарашылығының маңызы
Мал шаруашылығындағы тауар өндірісінің құнының 90 % құрайды, соның
ішінде ет өндіру 70%.
Өсірілетін негізінен етті бағытындағы шошқалар.Бұл тұқымның шошқалары
аймақтық қуаншылық табиғатына көнбісті келеді және сирек өсімдік
жамылғысына жайылып, жақсы салмақ қосады.
Жалпы алдын-алу шараларына малдарды толық қоректі азықтармен,жарамды ішер
сумен, талапқа сай қора-жайлармен қамтамасыз етіп,тиімді күтіп-бағу
жағдайларын туғызу жатады. Бұлар шаруашылық өндірістік жұмыстар қатарында
болғанымен де азықтық,судың сапасына, малдардың денсаулығына, фермада мал
дәрігерлік гигиеналық және санитарлық нормативтер мен ережелерін сақтауына
күнделікті қадағалауды қажет етеді. Жалпы алдын алу мал дәрігерлік шаралар
ретінде ерекшелеген жұмыстардың бірі - клиникалық байқау.
Клиникалық байқаудың диагностикалау және профилактикалауда маңызы өте
зор. Клиникалық байқаулар шаруашылықта жоспар бойынша немесе лажсыздан
жүргізіледі және олар жекеше, топтық,жалпы, жоспарлы және жоспардан тыс
болып бөлінеді.Шаруашылық өндірістік бағытта, байқаудың көздеген мақсатына
орай оны жылына 2 рет,тоқсан сайын, ай сайын, одан да жиі жүргізуге
болады.Жоспарлы байқаулар көктемгі және күзгі науқандар қарсаңында
жүргізіледі.
Клиникалық байқаулар нәтижесінде акт рәсімделіп, байқаудан өткен
малдардың тізімі жасалады,онда бастапқы диагноз емдеу
шаралары,азықтандыру,бағып-күту,ола рды жұқпалы аурулардан алдын алу, жалпы
толық қоректі азықтармен жарамды талапқа сай қора-жайлармен қамтамасыз
етіп,тиісті күтіп-бағу жауларын туғызу шаруашылық экономикасына үлкен
ықпалын тигізеді.

4. Ірі қара мал шаруашылық саласына сипаттама беру.
Ірі қара мал шаруашылығы халық шаруашылығын етпен, қамтамасыз
етеді.Бірақ, негізінен сиыр шаруашылығының басты өнімі-ет. Қайнар шаруа
қожалығында жеткілікті табиғат жағдайын ескере отырып, мұнда негізінен етті
бағытындағы шошқа өсіріледі.
Жазғы мезгілде сиырлар 2000 бастан құрап,жайылымдарда жайылады.Жазғы
мезгілде сиырлар тек қана жайылым шөбімен, анда-санда жеммен
азықтандырылады.
Сонымен қатар,шаруашылықта қолмен ұрықтандыру пункті бар.Қысқы мезгілде
шошқалар арнайы типтік қораларда ұсталады.Шөп салу қолмен жүргізіледі.
Торайлау мезгілі-сәуір, наурыз айларында басталады.Торайлар енсінің
қасында 4-5 айға дейін болады және айыру кезінде 25-30 кг жетеді.Сол кезде
шошқаны етке өткізіледі.Ал союға арнайы шағын сою пункті бар.
Қыс мезгілінде әрбір сиырға басына 7 кг шөп, 3 кг жем беріледі және
әртүрлі сүрлемдер беріледі.
Қысқы мезгілде тұрған жерлеріне жүйелі түрде дизинфекция өткізіліп
тұрады.

5. Ауыл шаруашылық малдарының ауруына, мал басының өлім-жітіміне талдау
жасау.
Шаруашылықтағы малдардың ауруына профилактикалық шаралар жоспарын
құру.Мал басының өлім-жітіміне талдау жасау жоспарын мал шаруашылығы
кәсіпорындар, ауданның, облысының, келер жылғы жасап отырады.Бұл жоспардың
ветеринарлық қызметінің барлық буындарына бірдей міндетті түрде сақталуға
тиісті бекітілген ресми үлгісі бар.
Соған орай жоспар кестесінде жыл бойындағы және тоқсан сайындағы жұмыс
көлемінің сандық мағналары,сонымен қатар препараттарға,материалға басқа да
керек-жараққа мұқтаждығының көлемі мен бағасы көрсетіледі.
Жоспарды құру үшін қажетті бастапқы деректерді алдың-ала
дайындайды,оларға жататындар:қолда бар мал басының саны,жыл басына шығатын
мал саны,жыл басында алатын төл саны, ауданның,елді-мекеннің шаруашылық
індеттік жағдайы. Бастапқыда жоспар шаруашылық басшысымен,маманның
мәжілісінде талқыланады,онда қаржы және материалдық қамтамасыз ету
мәселелерін шешеді.Содан соң жоспар ауданның бас мал дәрігерінің қарауына
ұсынылады.Ол өз тарапынан өзгертулер кіргізген соң жоспар деректерін аудан
көлеміндегі жоспарға қосады.Аудандық жоспарды аудан әкімшілігі қарап
бекітеді.Осы кезеңмен өткен жоспар көлемінде және барлық шаруашылықтарда
заңды күшіне енеді.Бұл жоспар орындалуға міндетті құжат.Жыл бойында
індеттік жағдайдың өзгеруіне байланысты ветеринарияны басқарушылық
органдароған өзгерістер түзетулер өткізуге құқылы.
Талдау жасау үщін фермадағы елді мекеннің қора-жайдың,
азықтандыру,серуендету ошақтарының, жазғы мал тұрақтарының,мал өнімі мен
шикізаттарын сақтайтын қойманың ауданың анықтайды.Сонымен қатар жоспар
қамтитын аймақтағы індеттік жағдайда анықтайды.Қолда бар санитарлық
техникамен жарақаттың жеткіліктігі мен мүмкіншілігін бағалайды.
Осы деректерді талдау нәтижесінде жыл бойында жүргізілетін шаралар
арқылы анықталып жоспар кестесінде көрсетіледі.Содан соң жылдың сұранысқа
қосылу үшін жоспарды жүзеге асыруға қажетті материалдық шығынның мөлшерін
есептейді.

Жоспар шаруашылыққа жасалынады.
2009-2010 ж.ж. мал басының өнім жітіміне талдау.
Түлік атауы 2009 жыл (мал саны) 2010 жыл (мал саны)
Шошқа малы 1200 2000
Ірі қара малы 200 500
Жылқы малы 110 200

6. Шаруашылықтың мал дәрігерлік қызметіне сипаттама беру.
Шаруашылықтағы малдәрігерлер саны -2. Осы малдәрігерлер өздерінің
білімділігіне сай көптеген қызметтер атқарады:емдеу,аурулардың алдын
алу,малдәрігерлік мақсаттағы дәрі-дәрмек жасап шығару мен сату,азықтық
қоспаларды оның ішінде жануарларға арналған дәстүрден
тыс,минеральді,витаминді,үстем азықты өндіру мен сату,биологиялық
дәрілерді,зоогигиеналық құралдар мен зооветеринарлық мақсаттағы
атрибуттарды сату:мал шаруашылығы нысандарын дезенфекциялау,тератизациялау
жатады.
Шаруашылықта қабылдау ғимараттары,емдеу кабинеті,су,жылу,ауа
алмастыру,құбыр жүйесі,жұмыс қалдықтарын сақтайтын орны,бактериоциттік
шамды,дезинфектанттар және тағы басқа талаптарға сай қамтамасыз
етілген.Емдік,алдын-алу жұмысын жүргізуші малдәрігері жұмыс орнының
санитарлық жағдайын сақтау,тек қана рұқсат берілген жұмыстарымен
шұғылдану, оны жоғары сапалы орындау,малдәрігерлік ережелер мен талаптарды
орындайды.Мемлекеттік малдәрігерлік органға есеп,қауіпті аурулар туғаны
туралы жедел хабар беруге және өз жұмысын тиісті үлгілер бойынша тіркейді,
орындап отырады. Сонымен қатар егу жұмысымен шұғылдану үшін биопрепараттар
сақтайтын тоңазытқыштар,құрал-саймандарды залалсыздандыратын аспап,егетін
малды ұстап бекітетін жарақтары жеткілікті.
Малдәрігерлік фармакологиялық,биологиялық препараттарды,таңғыш
материалдар мен саймандарды сату үшін де сауда орнына белгілі талаптар
қойылған. Оларға жуып,тазалауға қолайлы еден болуы,ауа алмастырушы жүйенің
дұрыс жұмыс істеуі және тағы басқалар жатады.
Малдардың денсаулығын, жай-күйін анықтау, клиникалық
байқаулар,диагностикалық және диспансерлік зерттеулер арқылы
жүргізу.Сонымен қатар олар азық жем сапасын тексеріп,малды бағып-
күту,ұрықтандыру,өсіру,көбейту ережелерін орындайды.
Шаруашылықта малдардың орнын алмастыруға,малдәрігерлік гигиена
талаптарына сай келмейтін қора-жайларды,мал ұстауға сапасы жарамсыз азық
пен су қолдануға,болмайтын нашар өнімдерді шығаруға тағы да басқа
міндеттерді қадағалап отырады.

Шаруашылықтағы құрал-жабдықтар тізімі
№ Аспаптардың атауы Өлшем бірлігі Саны
1. Таңу материалдарына арналған дана 5
қайшы
2. Анатомиялық қайшы дана 7
3. Лупа дана 3
4. Әртүрлі пипеткалар дана 15
5. әртүрлі пинцеттер дана 15
6. Термометр дана 6
7. Шприцтер дана 25

Шаруашылықтық мүліктер
№ Атауы Өлшем бірлігі Саны
1. Өртке қарсы аспаптар жинағы дана 2
2. Аспаптарға арналған үстел дана 2
3. Аспаптарға арналған шкаф дана 2
4. Арнайы киімдер жинағы дана 4

Шаруашылықтағы нысандар
Нысан Тағайындалуы Орналасқан жері
Ветеринарлық Емдік-профилактикалық, Мал шаруашылығы
пункт диагностикалық, вет-сан
шаралар
Изолятор Ауру және ауруға күдіктіМал тұрақтары
малдарды ұстау
Санитарлық сойыс Малдарды амалсыздан сою Мал шаруашылығы
пункті
Карантиндеу орны Шаруашылыққа келген Сырттан әкелінген малдарды
малдарды қабылдау,ұстау,топтастыру кезіндегі мал
диагноз қоюға,зерттеулершаруашылығы
жүргізуге жәневет-сан
өңдеуден өткізуге
Сою алаңдары Амалсыздан сою, Мал шаруашылығы
өліктерді жарып-сою,
утильдеу
Жануарларды Теріні,тұяқтарын Мал шаруашылығы
өңдеуден өткізу паразиттерге қарсы
дезинфекциялық заттармен
залалсыздандыру
Ветеринарлық Жануарларды Мал тұрақтары
емхана амбулаториялық және
стационарлық емдеу,
профилактикалық және
вет-сан шаралар

Шаруа қожалығында 2000 бас шошқа бар.Қойдың коэффиценті-0,6 –ға
тең.Шаруашылықта мал дәрігерлік қызмет атқару үшін қанша маман керектігін
анықтау үшін формуланы пайдаланамыз.
А*К1+Б*К2+В*К3+ т.б. 2000*0,16+500*1,0+200*0,66
Х= 850 = 850 =0,59.
мұндағы:А,Б,В – түлік түрлерімен мал топтарының саны;К1,К2.К3-
коэффиценттер;850-әр маманға жүктелген нормативтегі шартты мал саны;

7. Кең тараған ауруға сипаттама беру.
Листериоз-(histeriosis) нерв жүйесінің зақымдануымен,септицемиялық
құбылыстармен,іш тастау және желінсаулармен сипатталатын малдардың жұқпалы
ауруы. Листериозға адамдар да бейімді.
Малдардың листермозы жер шарындағы 56 елде,оның ішінде біздің елде де
кездеседі.
Қоздырушы-histeria mocytogenes-оң грамды шеттері дөңгелектенген
таяқша,спора мен капсула құрамайды. Әсіресе үй температурасында өсірілген
жаңа культурадағылары қозғалуға қабілетті,фокультативті сенагроб, глицрені
бар бауырлық ортада өседі. Листерин газсыз қышқыл құраумен қабат
глюкозаны,рамкозаны ферметтейді,каталазаны шығарады. Листерийлардың күрделі
антигендік құралы бар. Қазіргі уақытта олардың 15 санатикалық және 5
жгутикалық сентигендері табылған. Барлық әртүрлі сентигендік қатынастағы
листерий түрлерінің өкілдері екі сералогиялық топқа бірігеді. Штамдарда
типтеу мен аурудың диагнозын қоюға пайдаланылатың листериоздық бактерифак
алынады. Листерийлар ерекше шығарады. Әртүрлі факторлардың ықпалымен,оның
ішінде пеницилиннің,листерийлердің а-формаларын құрайтың қабілеті
анықталды.
Төзімділігі: Листерийлер ұзақ уақыт сырт ортада сақталады,төменгі
температурада,өлі тканьдерде өсіп-өну қабілеті бар,кебекте және сулыда 105
күнге дейін,пішенде және ет-сүйекті ұнтақта 134 күнге дейін өмір сүре
алады,төменгі температурада тұздалған етте ұзақ уақыт өлмейді. Ластаған
топырақта,қыста-8-ден 115 күнге дейін жерге көмілген өлекселерде 45-күннен
4-айға дейін сақталған Листерийлер 5% лизол ерітіндісінің немесе креолиннің
әрекетінен 10 минуттан кейін өледі.2,5% формальдегид немесе күйдіргіш
натрийдің ерітінділері оларды 20 минуттан кейін,ал 100мг активті хлорлы
әктің 1л ерітіндісінде 1сағаттың ішінде өледі.
Листериозға қойлар, ешкілер, ірі қара малы, шошқалар,жылқы,үй
қояндары,тауықтар бейімділік білдіреді. Листериоз басты қауіпті қойларға
төндіреді,өйткені оларда айтарлықтай аурулық тен жоғары өніммен аяқталуды
байқауға болады,әсіресе жас мал мен буаз малдар ерекше сезімтал.
Инфекцияның қоздырушысы көзі-мұрын сорабынан,жыныс органдарынан,іш
тасталған ұрықпен несеппен, сүтпен бөліп шығаратын ауру малдар.
Листериоздың қауіпті таратушылары тышқан тәріздес кеміргіштер деп
саналады.Клиникалық дені сау ауыл шаруашылық малдары мен кеміргіштерде ұзақ
листерий тасушылық анықталған.
Шошқаның листериозының маусымдық сапасы бар және қоздырушының берілу
механизімінің активтелуіне және малдардың резистенттілігінің төмендеуіне
байланысты қысқы-көктемгі мерзімде білінеді. Листериоздың және ірі қара
малының қатерлі катаральдік қозбасының,листериоз бен обаның, Ауески
ауруының,сальшонеллездің немесе шошқа пастереллезінің листериоз бен
тауықтардың пуллорозының бір мезгілде өтетінді жазылған.
Табиғи жағдайда залалдану мұрын және ауыз қуыстарының кілегей
қабықтары,көздің дәнекер қабығы,асқорыту жолы сондай-ақ зақымдалған тері
арқылы болады. Листериоз жекелеген жайлармен,сирегірек індетті түрде
көрінеді. Нервтік формаларында өліммен аяқталуы 98-100%,септиколықта 50%-ке
жетеді. Листерийларда ортада ұзақ уақыт сақталуына листерий тасушы
малдардың бар болуына,сондай-ақ ауру жабайы фаунада қолдау табатын және
ауыл шаруашылығы малдарына әр түрлі жолдармен берілетіндігіне байланысты
кейбір пункттарда аурудың қайталануы-сипатты нәрсе.
Патогенезі: Листерийлердің организимге енуі сепсистің дамуына,сонымен
қатар симптомсыз ауруға әкеп соғады.Органимге листерийлердің таралуы
нерогендік және гиматогендік жолдар арқылы болады ересек малдарда жиірек
орталық нерв жүйесі,ал буаздық мезгілде жыныс ал кейінірек генерализденген
гранулематоз дамиды.
Клиникалық бергілері: жасырын кезеңі 7-10 күн. Аурудың өтуі
жіті,өкітілеу,созылмалы болады. Ауру бірнеше клиникалық формуда білінеді.
Нервтік септицемиялық, аралас,симтомсыз, сондай-ақ жыныс жүйесі мен
желімнің зақымдануымен. Шошқалардың жиірек орталық нерв жүйесі зақымданады.
Ауру енжарлықтан, босандықтан, тәбеттің төмендеуіме,қалыптан тыс мінезден
басталады.1-7 күннен айналма қимылдар тепе-теңдікті жоғалту,діріл,көздің
дәнекер қабағының қабынуы,стаматиттер байқалады. Дене температурасының
көтерілуі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.