Шошқа тілмесі

Жоспар:

1.Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
2.Шаруашылыққа жалпы сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
3. Шаруашылық экономикасындағы мал шаруашылығының маңызы ... ... ... ..6
4.Шошқа шаруашылығына сипаттама беру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
5.Ауыл шаруашылық малдарының ауруына, мал басының өлім.жітіміне сипаттама беру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
6.Шаруашылықтың мал дәрігерлік қызметіне сипаттама беру ... ... ... ... ... ... 13
7.Кең тараған ауруға сипаттама беру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
8.Аталып отырған ауруды жою,алдын алу шаралары және оны шаруашылық пен елді.мекендерге таратпау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
9.Мал дәрігерлік шаралардың экономикалық тиімділігін бағалау ... ... ... ... ...21
10.Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
11.Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25

Кіріспе
Қазақстан Республикасының егеменді ел болу кезеңінде әлеуметтік – экономикалық реформаны дамытуға ветеринарияның маңызы зор. Әлеуметтік экономиканы қайта құру нәтижелі ұйымдастыру деңгейіне байланысты.
Ветеринария ісін ұйымдастыруды нашар жүргізу – шаруашылық ісінің бұзылуына, малдан алынатын өнім сапасының төмендеуіне, мал басының кемуіне және әр түрлі індет ошақтарының пайда болуына әкеп соқтырады.
Республикадағы ветеринарлық істің жағдайы әлеуметтік - экономикалық реформаларға байланысты. Оған жататындар: қоғамдық құрылыс, өндіріс деңгейі, ғылым мен мәдениеттің дамуы, жоғары және арнаулы орта ветеринарлық мекемелерді, өнеркәсіпті және ауыл шаруашылығын білікті мамандармен қамтамасыз ету, сонымен қатар материалдық – техникалық жағынан дұрыс жабдықтау. Мысал ретінде ветеринарлық заңдар ережесі, нормативтік құқықтық құжаттар, білікті мамандарды даярлау, әр түрлі ветеринарлық қызметке арналған құрал – жабдықтар, препараттар, дәрі – дәрмектер мен аспаптар жасау, ветеринарлық басқару қызметін жаңа құрамда қайта құру, мал шаруашылығындағы объектілерге қатаң түрде ветеринарлық санитариялық бақылау жасау және адам мен малға ортақ ауруларға қарсы тиімді күрес шараларын жүргізу сияқты жұмыстар атқарылып жатқаны мәлім.
Ветеринария ісін ұйымдастыруда жіберілген қателіктер- шаралардың бұзылуына, малдардан алынатын өнім сапасының төмендеуіне, мал басының кемуіне және әртүрлі індет ошақтарының пайда болуына әкеп соқтырады.Ветеринария ісінің төмен деңгейде болуы малдың ауруын орасан зор экологиялық зиян шегуне, індеттермен күресуге қомақты шығын жасауға мәжбүр етеді.
Еліміздегі ветеринария ісінің жағдайын нығайту үшін ҚР үкіметі және мемлекеттік ветеринария ұйымдары соңғы уақытта көптеген құқықтық-нормативтік құжаттар қабылдады. Соның бірі 25 шілде 1995 жылы
қабылданып, ҚР Ветеринария туралы заңы және қазіргі заман талаптарына сай 10-шы шілде 2002жылы қабылданып, жаңа заң Үкімет тарапынан мемлекеттік және жеке меншік кәсіпкерлік ветеринарлық қызыметінің құрылымын жетілдіру, мамандар дайындау сапасын арттыру, материалдық-техникалық, ветеринарлық-санитарлық жағдайына,шаралардың тиімділігіне қатаң талап қою сияқты жұмыстар жүргізілуде.Ветеринария ісінің арнайы шаралар жүйесі ретінде халық шаруашылығына немесе экономикалық зор маңызы бар.Мәселен, ветеринарлық қызыметтің тікелей қатысуымен мал ауруларнын сақтандыру,малдан сапалы өнім алу қамтамасыз етіледі.
Ал ветеринарлық әлеуметтік маңызы –оның халықты зооантропонозды аурулардан сақтау, қорғау шараларын жүргізуде көрінеді.Ветеринария ісі сонымен қатар қорғаныстық мағынада да беріледі,мысалы шекарадағы экспорттық тауар алмасу кезінде елімізді шет елдерден қауіпті жұқпалы мал

Қолданылған әдебиеттер тізімі

1. Бияшев Қ.Б. және т.б. Ветеринария ісін ұйымдастыру.
2. Алматы, 1999ж
3. Гуславский И.И., Бияшев К.Б. Организация ветеринарного дела. Алматы, 1996.
4. Бияшев К.Б. и др. Организация ветеринарного дела. Алматы, 2003.
5. Ветеринария саласындағы нормативтік құқықтық актілердің жинағы. Астана, 2003.
6. Қазақстан Республикасының «Ветеринария туралы» заңы. Астана, 2002.
7. Қазақстан Республикасының Ветеринарлық заңнамасы. Т. 1,2,3, Астана, 2003.
8. Никитин И.Н. Организация ветеринарного дела. Москва, 1996.
9. Никитин И.Н. Организация ветеринарного дела. Практикум. Москва, 1998.
10. Никитин И.Н. «Организация ветеринарного дела.» М., 1996 г.
11. Третьяков А.Д. «Ветеринарное законодательство.» Т.1, 2, 3, 4. Москва, «Колос», 1973, 1981, 1985.
12. Никитин И.Н. и др. «Организация и эканомика ветеринарного дела». М., 1987 г.
13. Гинсбург А.Г. «Ветеринария служит человеку». М., 1977г.
14. Гинсбург А.Г. «Ветеоинарная служба в хозяйстве». М., 1977г.
15. Никитин И.Н. «Эканомика ветеринарного дела». Казань, 1976 г.
16. Гинсбург А.Г. и др. «Справочник по организации ветеринарной службы». М., 1974 г.
17. Старовыборный Н.Х. «Основы ветеринарии». М., 1988 г.
18. Белоусов Ф.Ф. и др. «Организация ветеринарного дела.» М., 1982 г.
19. Третьяков А.Д. «Организация ветеринарного дела.» М., 1982 г.
20. Повтавление Правительства РК «Об утверждений нормативных, правовых актов в области веьеринарии». №407. Астана, 2003 г.
21. Никитин И.Н. «Организация и экономика ветеринарного дела».М.1996 г.
22. Нұрғалиев М.М., Есенғалиев Ғ.Ғ. «Мал дәрігерлік істі ұйымдастыру мен оның экономикасы» пәнінен курстық жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқау. Орал, 1998 ж.
23. Есенғалиев Ғ.Ғ. «Ветеринарлық істі ұйымдастыру» пәнінен ветеринарлық шаралардың тиімділігін талдауда экономикалық көрсеткіштерді есептеу үшін EXCEL электронды кестесін пайдалану жөніндегі әдістемелік ұсыныстар. Орал, 2006 ж.
24. Л.П.Дьяконов, И.В.Орлов и др. «Паразитарные болезни сельскохозяйственных животных» М.,Агропромиздат, 1985 г.
25. Г.М.Уркхарт Дж. Эймур «Ветеринарная паразитология»М.,Аквариум, 2000г.