Жарықтандыру және оның түрлері

I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
а) Жарықтандыру және оның түрлері
б) Негізгі жарықтық техникалық шамалар

III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Табиғи жарықтандыру болмағанда немесе жеткіліксіз болғанда жасанды жарықтандыру қолданылады, қыздырмалық шам, жоғары және төмен қысымды газоразрядтық шамдар, жазық және саңылаулы жарықжолдар ретінде жарықтың осындай көздері іске асырылады.
Көздің шаршаған дәрежесі заттарды көру әсерінен ілесетін процестердің кернеулігіне байланысты болады.Сондай процестерге көруге икемделу, үйлесу және бейімделу жатады.
Еңбектің қолайлы жағдайларын жасау үшін өндірістік жарықтандыру келесі талаптарға тиісті жауап беру қажет:
—жұмыс орындағы жарықтың «Табиғи және жасанды жарықтандыру. Жалпы талаптар» 2.04-05-2002 ҚР СНиП бойынша орындалатын жұмыстың сипаттамасына сәйкес болу қажет.
—Жұмысшы беттердегі және қоршаған кеңістік шектеріндегі жарықтың мүмкіндігінше бірқалыпты таралу қажет;
—Жұмыс бетінде айқын көлеңкелер болмау қажет;
—Түсті дұрыс тарату үшін қажетті жарықтың қажетті спектралдық құрамын жарықтандыру қамтамасыз ету қажет;
—Жарықтандыру жүйесі басқа зиянды факторлардың көзі болмау қажет, сондай-ақ электрге және өртке қауіпсіз болу қажет.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1. Глебова Е.В. Производственная санитария и гигиена труда. Учебное пособие.М.ВШ,2005
2. Производственная санитария и гигиена труда: учеб. пособие / В. С. Сердюк, Л. Г. Стишенко, Е. Г. Бардина. – Омск : Изд-во ОмГТУ, 2010. – 80 с. 3. Бобров О..М. и др. Производственная санитария и охрана труда. Уч.пособие-Киев:Б,2005-64 ст.
4. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене труда: Уч.пособие для студентов сан.гиг.фак-ов Мед.инст. М. Медицина. 1981.
5. Безопасность жизнедеятельности. Учебник/под.ред. проф.Э.А.Арустамова- М.: Дашков и К,2008.
6. Безопасность жизнедеятельности. Учебник для вузов/под.ред. С.В. Белова - М.:Высш.шк.,2006.
7. Безопасность жизнедеятельности. Учебное пособие/ Л.А.Муравей -М.: ЮНИТИ,2006.

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
а) Жарықтандыру және оның түрлері
б) Негізгі жарықтық техникалық шамалар

III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Табиғи жарықтандыру болмағанда немесе жеткіліксіз болғанда жасанды жарықтандыру қолданылады, қыздырмалық шам, жоғары және төмен қысымды газоразрядтық шамдар, жазық және саңылаулы жарықжолдар ретінде жарықтың осындай көздері іске асырылады.
Көздің шаршаған дәрежесі заттарды көру әсерінен ілесетін процестердің кернеулігіне байланысты болады.Сондай процестерге көруге икемделу, үйлесу және бейімделу жатады.
Еңбектің қолайлы жағдайларын жасау үшін өндірістік жарықтандыру келесі талаптарға тиісті жауап беру қажет:
-- жұмыс орындағы жарықтың Табиғи және жасанды жарықтандыру. Жалпы талаптар 2.04-05-2002 ҚР СНиП бойынша орындалатын жұмыстың сипаттамасына сәйкес болу қажет.
-- Жұмысшы беттердегі және қоршаған кеңістік шектеріндегі жарықтың мүмкіндігінше бірқалыпты таралу қажет;
-- Жұмыс бетінде айқын көлеңкелер болмау қажет;
-- Түсті дұрыс тарату үшін қажетті жарықтың қажетті спектралдық құрамын жарықтандыру қамтамасыз ету қажет;
-- Жарықтандыру жүйесі басқа зиянды факторлардың көзі болмау қажет, сондай-ақ электрге және өртке қауіпсіз болу қажет.

Негізгі бөлім

Жарықтандыру-қоршаған ортаны көзбен көруді қамтамасыз ету үшін күн және жасанды жарық көздерінен жарық энергиясын қолдану.
Өндірістік жарықтандыру - бұл дұрыс жобаланған, жұмысшыларға функционалдық міндеттерін дұрыс атқаруға жағдай жасайды. Рационалдық жарықтандыру өндірістік бөлмелерде адамның көзіне зақым келтіруден сақтайды. Ол еңбек өнімділігін арттырады.
Өндірістік жарықтандыру сандық және сапалық қасиеттерімен сипатталады.
Сапалық қасиеттерге:
1.пульсация коэффициенті
2.фон
3.заттың фонмен контрасты
Сандық қасиеттерге:
1.жарық ағыны
2. жарық күші
3.жарықтандыру
4.шағылыстыру коэффициенті.
Жарық ағыны Ф сәулелік энергияның қуатымен анықталады, өлшем бірлігі люмен (лм).Жарықтың шығу тегінің қасиеттерін анықтау үшін жарық ағынынан бөлек, ағынның әртүрлі бағыттағы кеңістік тығыздығын көрсетіп өту керек.
Кеңістіктегі тығыздықты жарық ағынының денелік бұрышқа (W) бөліндісіне тең. Оны Жарық күші дейді:
I = ФW
I - жарық күші.
Ф- жарық ағыны, лм.
Жарық ағынының өлшем бірлігі кандела (кд).
Жарықтандырпылу Е жарықтандырылған беттің жарық ағынының тығыздығы.
Е = ФS
Жарықтандырылу өлшем бірлігі люкс (лк). Ол 1 лм жарық ағынының беттік тығыздығына тең. Ауданы 1м² -- қа бөлінген.
Шағылыстыру коэффициенті Р өзіне түскен жарық ағынының шағылыстыру бейімділігін сипаттайды.
Беттің ашық жарықтылығы L мына формуламен өрнектеледі.
L = IScosα
Өндірістік бөлімшелердің қалыпты жарықталуы еңбекті қорғау, еңбектің жоғары өндірістілігін қамтамасыз етуі және төтенше жағдайлардың алдын алу үшін өте маңызды.
Өндірістік бөлімшелерде күндізгі уақытта табиғи жарықты қамтамасыз ететін әйнек рамалары бар терезе орнатылуы қажет. Жасанды жарық шартты бірлікпен анықталады.
Бөлімшелердегі жарық қарапайым шамдар орнатылған жағдайда 20-30 лк немесе күндізгі шамдар орнатылған жағдайда 75-100 лк болуы керек.
Монометрлер, термометрлер мен басқа да көрсеткіш приборлары қызмет көрсетуші персоналға жақсы, анық көрінетіндей орналасуы қажет.
Жарықпен дұрыс қамтамасыз ету бақытсыз жағдайды азайтып, жұмыс өнімділігін арттырады. Тәжірибеде көрсеткендей, жарық жергілікті жұмыс өнімділігі 15% артады.Жарықтың техникалық, санитарлы - гигиеналық нормаға сай болуы тиімді деп аталады.
Өндірісте осы нормаға сай жарықты жасау оның негізгі және актуальды есептерінің бірі болып табылады.

Жұмыс орындарын жарықтандыру келесі шарттарды қанағаттандыру керек:
жұмыс беттерін жарықтандырудың деңгейі берілген жұмыстың түріне арналған гигиеналық нормаларға сәйкес болу керек; бөлмедегі жарықтың бірқалыптығы және тұрақтылығы қамтамасыз етілу керек; көріп қарайтын жерде жарық көздерінің және басқа заттар сәулелерінің шағылысуы болмау керек; өзінің спектралдық құрамы бойынша табиғи жарыққа жақын болу керек.
Жарықтандыру жүйесін есептеу жарық түрін таңдаудан, шамдалы түрі мен санын анықтаудан тұрады. Жарықтандыру жүйесін есептеудің ең қарапайым әдістері: нүктелік және меншікті қуатын қажетке жарату коэффициенті әдісі болып табылады.

Өндірістік кәсіпорындарды жарықтандыру:
a)табиғи
б) жасанды
Табиғи жарықтандыру - күн сәулесінен түскен жарықтар. адамға ең жақсы, тиімді жарық, бірақ ол толығымен керегімізді қамтамасыз ете алмайды, сондықтан жарық көздерін көп пайдаланамыз.
Табиғи жарық терезеден немесе төбеден арнайы жасалған жарық көздеріне түседі. Табиғи жарық жыл мезгілдеріне және тәулікке, сонымен қатар атмосфералық жағдайға байланысты жиі өзгеріп тұрады. Жарықтың түсуіне құрылыстың орналасу жағдайы, айнамен қапталған бетінің өлшемі, терезенің орналасуы мен формасы, қарсы құрылыспен ара қашықтығына байланысты.

Өндіріс орындарындағы табиғи жарықтандыру коэффицентінің мәндері

Жұмыс дәрежесі

Көру жұмыстарының

мінездемесі

Табиғи жарықталудың

мағынасы

Дәлділік дәрежесіне қарй жұмыс түрі

Ең кіші ажырату өлшемі, мм

Жоғары немесе құрастырылған жарықталу кезінде

Жанынан жарықталу, орнықты жамылғы зонада қалған аймақтарда

І

Ең жоғары дәлдік

0,15 төмен

10

2,83,5

ІІ

Өте жоғары дәлдік

0,15-0,3

7

2,02,5

ІІІ

Жоғары дәлдік

0,3-0,3

5

1,62,0

ІV

Орташа дәлдік

0,5-1,0

4

1,21,5

V

Кіші дәлдік

1,0-5,0

3

0,81,0

VІ

Дөрекі дәлдік

5,0 жоғары

2

0,40,5

VІІ

Жарқыраған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.