Дайын графикалық файлдарды қолдану. Image компоненті және оның кейбір қасиеттері



Мазмұны:

I.Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2

II.Негізгі бөлім
2.1 Дайын графикалық файлдарды қолдану.Image
компоненті және оның кейбір қасиеттері ... ... ... ... ... ... ... 2
2.2 Canvas және рixel ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
2.3 Холст және кенеп ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
2.4 Қалам ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
2.5 Қылқалам ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
2.6. Image editor бейнелеу редакторы. Бейнелеу
файлын құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
2.7.Мәтінді шығару ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2.8Графикалық примитивтерді салу әдістері ... ... ... ... ... ... ... 10
2.9 Суретті шығару ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13

III. Есептің қойылымы
3.1. Программа листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16

IV. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19

V. Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
Кіріспе

Delphi - ортасында графикалық құралдарды пайдалануды жеңілдететін арнайы кластар қарастырылған: контекст үшін - Tcanvas, шрифт үшін - Tfont, қалам үшін - Tpen, қылқалам үшін-Tbrush. Осы кластарға байланысты объектілер барлық көрінетін элементтер үшін автоматты түрде құрылып,программада – canvas, font, pen және brush қасиеттері арқылы жүзеге асырылады.
Tfont класының көмегімен кез келген графикалық құрылғы(экран, принткр, плоттер және т.б.) үшін шрифт объектісі құрылады.
Tpen класының көмегімен сызықтарды сызуға арналған қалам объектісі құрылады.
Tbrush класының объектілері тұйық фигуралардың ішін толтыру қызметін атқарады.
Tcanvas класы әртүрлі құралдармен – қалам, қыл қалам, шрифт – сурет салынатын кенепті құруға мүмкіндік береді. Tcanvas класының объектілері барлық көрінетін компаненттер үшін автоматты түрде құрылады.

II Негізгі бөлім

2.1.ДАЙЫН ГРАФИКАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІН ҚОЛДАНУ.
IMAGE КОМПОНЕНТІ ЖӘНЕ ОНЫҢ КЕЙБІР ҚАСИЕТТЕРІ

Қосымша программаларды бейнелермен безендіру қажеттілігі көптеп кездеседі.Бұл графикалық заставкалар болуы мүмкін.Ол құрылған қосымша программаның логотипы болып табылады.
Жаңа қосымша программаны ашып, оған Image компонентін қойсақ, оның Picture бейнелер қасиеті ашылады.Қасиеттің жанындағы көпнүктелі батырмаға басып, немесе Image компонентіне екі рет шертсек, Picture терезесі ашылады, ол Picture қасиетіне белгілі бір графикалық файлды енгізуге, оны жаңа атпен сақтауға мүмкіндік береді.Loadқа шертсек графикалық файлды енгізе аламыз. Load Picture терезесі ашылады.Курсорды грыфикалық файлдар тізімінде қозғалтқанда, терезенің оң жағында тізімдегі суреттер көрсетіледі, ал оның үстінде саны көрсетіледі.Ол суреттің өлшемін көрсетеді.
Егер AutoSize қасиетіне ақиқиат мәнін берсек, онда Image компонентінің өлшемі автоматты түрде орналастырылған суреттің өлшемімен қоыйлады.Әйтпесе бейне сыймай қалуы мүмкін немесе компоненттің ауданы бейне ауданынан үлкен болу мүмкін.
Streach қасиеті компонентті сурет өлшеміне ыңғайлайды, ал суретті компонент өлшеміне.Бұл қасиет пиктограммадағы бейнелерге әсер етпейді, өйткені олар өз өлшемін өзгерте алмайды.
Center қасиеті true орналасса, бейнені компонент өлшемі сурет өлшемінен үлкен болса Image ауданына байланысты орталықтандырады.
Transparent қасиеті, егер ол ақиқат болса, онда Imageде орналасқан бейнелер тұнық болады.Мұны бейнелерді бірінің үсиіне бірін қойғанда қолданылады.Бұл қаситеттің ерекше мүмкіндігі, ол суретке жазудың қоюлуы.Бұл қасиет тек битовты матрицаларға әсер етеді.

1-сурет
Графикалық объектілерді сақтауға арналған
TPicture, TBitMap, TIcon, ТMetaFile кластары

Битовты матрицалардан, пиктограммалардан және метафалдардан құралған графикалық объектілерді сақтауға арналған Delphiде сәйкес кластар анықталған.Олар: TBitMap, TIcon, MetaFile.Олардың бәрі басты графикалығ объектілердің TGraphic класының қосымшалары болып табылады.Сонымен қатар, TBitMap, TIcon, MetaFileды құрайтын және осы объектінің әрбіреуін сақтайтын класс анықталды.Бұл Tpicture класы.Оның Graphic қасиеті бар.Графикалық объектілерге кіру үшін, TPicture Graphic қасиетін қолданамыз,бірақ егер графикалық объектілердің типі берілмесе, онда Tpicture. BitMap, Tpicture.Icon, TPicture .MetaFile қасиетімен қолдануымызға болады.
Егер өзіміз графикалық объектілердің класын құрсақ, онда оның әдәсә мен қасиетіне көңіл бөуіміз керек.Яғни:

(Graphic as My Class).My Property
Мұндағы: My Class енгізілген кластың аты,ал My Property қасиеттің аты.
TBitMap, TIcon, MetaFile кластарының файл форматтары объект кластарына сәйкес болуы тиіс.Бұл кластарға тек бірыңғай обектілердің мағыналарын бере аламыз.Яғни, битовты матрицалар, пиктогараммалар және метафайлдар. Tpicture класы универсалды, оған алдыңғы үшеуінен
V. Қолданылған әдебиеттер:

1) С.И.Бобровский. Delphi7
2) Баженова.И.Ю - Delphi7 самоучитель программиста
3) Сухарев.М.В. основы Delphi профессиональный подход
4) А.Я.Архангельский программирование в Delphi7

Мазмұны:

I.Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .2
II.Негізгі бөлім
2.1 Дайын графикалық файлдарды қолдану.Image
компоненті және оның кейбір
қасиеттері ... ... ... ... ... ... . ...2
2.2 Canvas және
рixel ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
2.3 Холст және
кенеп ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
2.4
Қалам ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... 6
2.5
Қылқалам ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... 7
2.6. Image editor бейнелеу редакторы. Бейнелеу
файлын
құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... 7
2.7.Мәтінді
шығару ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
.9
2.8Графикалық примитивтерді салу
әдістері ... ... ... ... ... ... ... .10
2.9 Суретті
шығару ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
13
III. Есептің қойылымы
3.1. Программа
листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
IV.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..19
V. Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20

Кіріспе

Delphi - ортасында графикалық құралдарды пайдалануды жеңілдететін
арнайы кластар қарастырылған: контекст үшін - Tcanvas, шрифт үшін - Tfont,
қалам үшін - Tpen, қылқалам үшін-Tbrush. Осы кластарға байланысты
объектілер барлық көрінетін элементтер үшін автоматты түрде
құрылып,программада – canvas, font, pen және brush қасиеттері арқылы жүзеге
асырылады.
Tfont класының көмегімен кез келген графикалық құрылғы(экран, принткр,
плоттер және т.б.) үшін шрифт объектісі құрылады.
Tpen класының көмегімен сызықтарды сызуға арналған қалам объектісі
құрылады.
Tbrush класының объектілері тұйық фигуралардың ішін толтыру қызметін
атқарады.
Tcanvas класы әртүрлі құралдармен – қалам, қыл қалам, шрифт – сурет
салынатын кенепті құруға мүмкіндік береді. Tcanvas класының объектілері
барлық көрінетін компаненттер үшін автоматты түрде құрылады.

II Негізгі бөлім

2.1.Дайын графикалық мүмкіндіктерін қолдану.
Image компоненті және оның кейбір қасиеттері

Қосымша программаларды бейнелермен безендіру қажеттілігі көптеп
кездеседі.Бұл графикалық заставкалар болуы мүмкін.Ол құрылған қосымша
программаның логотипы болып табылады.
Жаңа қосымша программаны ашып, оған Image компонентін қойсақ, оның
Picture бейнелер қасиеті ашылады.Қасиеттің жанындағы көпнүктелі батырмаға
басып, немесе Image компонентіне екі рет шертсек, Picture терезесі
ашылады, ол Picture қасиетіне белгілі бір графикалық файлды енгізуге, оны
жаңа атпен сақтауға мүмкіндік береді.Loadқа шертсек графикалық файлды
енгізе аламыз. Load Picture терезесі ашылады.Курсорды грыфикалық файлдар
тізімінде қозғалтқанда, терезенің оң жағында тізімдегі суреттер
көрсетіледі, ал оның үстінде саны көрсетіледі.Ол суреттің өлшемін
көрсетеді.
Егер AutoSize қасиетіне ақиқиат мәнін берсек, онда Image
компонентінің өлшемі автоматты түрде орналастырылған суреттің өлшемімен
қоыйлады.Әйтпесе бейне сыймай қалуы мүмкін немесе компоненттің ауданы бейне
ауданынан үлкен болу мүмкін.
Streach қасиеті компонентті сурет өлшеміне ыңғайлайды, ал суретті
компонент өлшеміне.Бұл қасиет пиктограммадағы бейнелерге әсер етпейді,
өйткені олар өз өлшемін өзгерте алмайды.
Center қасиеті true орналасса, бейнені компонент өлшемі сурет
өлшемінен үлкен болса Image ауданына байланысты орталықтандырады.
Transparent қасиеті, егер ол ақиқат болса, онда Imageде орналасқан
бейнелер тұнық болады.Мұны бейнелерді бірінің үсиіне бірін қойғанда
қолданылады.Бұл қаситеттің ерекше мүмкіндігі, ол суретке жазудың қоюлуы.Бұл
қасиет тек битовты матрицаларға әсер етеді.

1-сурет
Графикалық объектілерді сақтауға арналған
TPicture, TBitMap, TIcon, ТMetaFile кластары

Битовты матрицалардан, пиктограммалардан және метафалдардан құралған
графикалық объектілерді сақтауға арналған Delphiде сәйкес кластар
анықталған.Олар: TBitMap, TIcon, MetaFile.Олардың бәрі басты графикалығ
объектілердің TGraphic класының қосымшалары болып табылады.Сонымен қатар,
TBitMap, TIcon, MetaFileды құрайтын және осы объектінің әрбіреуін сақтайтын
класс анықталды.Бұл Tpicture класы.Оның Graphic қасиеті бар.Графикалық
объектілерге кіру үшін, TPicture Graphic қасиетін қолданамыз,бірақ егер
графикалық объектілердің типі берілмесе, онда Tpicture. BitMap,
Tpicture.Icon, TPicture .MetaFile қасиетімен қолдануымызға болады.
Егер өзіміз графикалық объектілердің класын құрсақ, онда оның әдәсә мен
қасиетіне көңіл бөуіміз керек.Яғни:

(Graphic as My Class).My Property
Мұндағы: My Class енгізілген кластың аты,ал My Property қасиеттің аты.
TBitMap, TIcon, MetaFile кластарының файл форматтары объект
кластарына сәйкес болуы тиіс.Бұл кластарға тек бірыңғай обектілердің
мағыналарын бере аламыз.Яғни, битовты матрицалар, пиктогараммалар және
метафайлдар. Tpicture класы универсалды, оған алдыңғы үшеуінен басқа барлық
объектілердің мағыналарын бере аламыз.Ал оның мағынасын тек өзіндегі типі
сол объектінің типімен сәйкес келсе ғана беріледі.
Егер BitMap объектісін құрсаныңыз, онда оны жұмыс істеп болған соң
өшіруді және есте сақтауын босатуын ұмытпау керек.Ол автоматты түрде
істелінбейді.Сондықтан оны OnDestrоy оқиға өңдеушісінде Free әдісмен
( FormDestroy процедурасы) орындауға болады:
BitMap.Free;
Егер қолданушымен редактрленген бейнені қайталап BitMapқа көшіру керек
болса, онда оны мына оператормен (SaveClick процедурасы) істеуге болады:
BitMap.Assign(Image1.Picture);
Егер де алдыңғы бенені қайта құру керек болса, онда оны мына
оператормен (RestoreClick процедурасы) істеуге болады:
Image1.Picture.Assign (Bitmap);
Сонымен біз Assign әдісі бойынша бір типті графикалық объектілерден
екіншіге бейнелерді көшіруге , алуға болатындығын көрдік.Бейнелерді тек
файлдардан ғана емес, сонымен қатар қосымша программалардағы ресурс
әдістері көмегі арқылы алуға болады.Графикалық объектілерді потокқа енгізу
және шығару әдістері де бар, олар фалдармен жұмыс істеу әдістеріне ұқсас
болады.

2.2Canvas және Pixel

Delphi программистке экранға графикалық бейнелерді шығаратын
программаларды жасауға мүмкіндік береді.
Программа графиканы объектінің бетіне(форма немесе Image компаненті)
шығарады. Объектінің бетіне Canvas қасиеті сәйкес келеді. Объектінің бетіне
графикалық элементті шығару үшін осы объектінің Canvas қасиетіне сәйкес
әдісті қою керек. Мысалы, Form1. Canvas. Rectangle(10,10,100,100)
инструкциясы программа терезесінде тіктөртбұрыш салады.

Delphiдегі кейбір компоненттер Canvas қасиетіне ие.Ол сурет салатын
немесе дайын суретті бейнелейтін компонент облысын анықтайды.Бұл қасиетке
формалар, ImagePaintBox, BitMap және т.б. компоненттер ие.Канва Delphi
графикасын жеңілдететін әдістер мен қасиеттерге ие.
Канваның әр нүктесінде X және Y координатасы бар.Оның координаталар
жүйесі канваның жоғарғы сол жақ бұрышынан басталады.Х координатасы солдан
оңға қарай жылжығанда өседі, ал У жоғарыдан төменге жылжығанда өседі.
Координаталар пиксельмен өлшенеді.Пиксель бұл сурет бетінің ең кіші
элементі.Пиксельдің еғ басты қасиеті оның түсі.Түсті бейнелеу үшін Тсоlor
типі қолданылады.Delphiде түстің бірнеше тұрақтыларын анықтаған.Олардың
бірі түстерді анықтайды, ал келесілері элемент терезесінің түсін
анықтайды.Бірақ графикалар үшін бұл тұрақтылар жеткіліксіз.Бізге кейде
стандартты палитрада жоқ түстер қажет болады.Бұл жағдайда төртбайтты он
алтылық санмен түсті көрсетуге болады.Мысалы:$ооFFоооо таза көк түске
сәйкес келеді, ал $ооооFFоо таза жасылға, $ооооооFҒ таза қызылға, $оооооооо
қара түске сәйкес келеді.

2.3. Холст және кенеп

Жоғарыда айтылғандай, объекттің бетіне графиканы шығару үшін Сanvas
қасиетіне осы объектке сай тәсілін қолдану керек. Сanvas қасиеті – бұл
Тсanvas түріндегі объект. Мұндай типтегі әдістер графиканың примитивтік
мүмкіндігін береді, ал қасиеті графикалық примитивтерді шығаруға мүмкіндік
береді: түсі, қалыңдығы және сызық түрі; түсі және аймақты толтыру түрі;
мәтіндік ақпаратты шығару кезіндегі қаріптің түр бойы.
Графикалық примитивті шығару әдісі кезінде Сanvas қасиетімен сурет салуға
(Сanvas сөзі бет, холст сурет салу үшін деген мағынаны білдіреді)
болғандықтан, оны абстрактілі холст ретінде қарастырады. Холст бөлек
нүктелі - пиксельден тұрады. Пиксельдің орналасуы оның горизонтальды (Х)
және вертикальды (Ү) координаталарына байланысты. Сол жақ жоғарғы
координатасы (0,0). Координата жоғарыдан төмен және солдан оңға қарай
өседі. Оң жақ төменгі холсттың координатасының белгіленуі холсттың
өлшшеміне байланысты.
Холсттың өлшемін алу үшін, (Іmage) иллюстрациялық аймақтың Height и
width қасиеті немесе форма қасиеттері: : ClientHeight және Clientwidth
арқылы алуға болады.
Жоғарыда айтылып кеткендей, графиканы программа бетіне шығаратын
қасиет – Canvas қасиеті. Өз кезегінде Canvas қасиеті – бұл Canvas типті
объект. Бұл типтің әдістері графикалық прмитивтерді (нүктелер, сызықтар,
тіктөртбұрыштар) шығаруды қамтамасыз етеді, ал қасиеті бұл рпимитивтердің
сипаттамасын (түсі, сызықтардың ені және стилі, шрифті, т.б.) бере алады.
Графикалық примивтерді шығару әдістерінің Canvas қасиетін сурет сала
алатын абстрактілі бет ретінде қарастырылады. Бнт бөлек нүктелерден –
пикселдерден тұрады. Пикселдің орны оның горизонталь(Х) және вертикаль(Ү)
осьтері арқылы сипатталынады. Жоғарғы сол жақ пиксельдің координатасы
(0,0). Координаттар жоғарыдан төмен және солдан оңға қарай өседі. Беттің
өлшемін Height және Width қасиеттері арқылы өзгертуге болады.

Қалам және қылқалам. Суретші өз жұмысында қаламды және қылқаламды
қолданады. Бетте осы примитивтерді салу әдістерін қамтамасыз ететін Pen
(қалам) және Brush (қылқалам) қасиеттері қолданылады. Қалам сызықтарды, ал
қылқалам контурмен шектелген облыстарды салу үшін пайдаланылады.

2.4.Қалам

Қалам нүктелерді, сызықтарды, геометриялық фигураларды: шеңбер,
тіктөртбұрыш, элипе, және т.б. суреттерді салу үшін қолданылады. Төменгі
кестеде Color қасиетінің мәні ретінде пайдалануға болатын белгілі
тұрақтылар бнрілген.
Тұрақты Түсі Тұрақты Түсі
Clblack қара clsilver жылтыр сұр
ClMaroon каштан clred қызыл
ClGreen жасыл clime салат
ClOlive олив clblue көк
ClNavy көк қара clfutshia ақшыл қызыл
ClPurple ақшыл қызыл clagua көкшіл
ClTeal көк жасыл clwhite ақ
ClGray сұр

Width қасиеті сызықтың енін береді. Мысалы, Canvas. Pen.Width:=2
операторы ені 2 писель болатын қызыл түсті сызықты сызады.
Style қасиеті сызықтың стилін көрсетеді. Ол түзу, шрихталған немесе
ирек болуы мүмкін. Төменгі кестеде сызықтың стилін көрсететін түрақтылар
келтірілген. Жартылай пунктир сызықтың ені 1 – ден көп болуы мүмкін емес.
Pen. Width қасиетіне бірден үлкен мән берсек, онда жартылай пунктир сызығы
жай сызық болып шығады.

Тұрақты Сызық түрі
psSoild жай сызық
PsDush пунктир, ұзын штрих
PsDot пунктир, қысқа штрих

Mode қасиеті нүкте түсі мен бет түсінің үйлесімділігін анықтайды.
Келісім бойынша сызық Pen. Color қасиетінің мәнімен созылады.
Бірақ, рпограммист фон түсіне байланысты сызық түсін өзгерте алады.
Төменгі кестеде Pen. Mode қасиетінің мәні ретінде қолданылатын тұрақтылар
сипатталған.

Тұрақты Сызық түсі
MpBlack қара, Pen. Color қасиетінің мәнінен тәуелсіз
MpWhite ақ, Pen. Color қасиетінің мәнәнен тәуелсіз
MpCopy Сызық түсі Pen. Color қасиетінің мәніне тәуелді
MpNotCopy Cызық түсі Pen.Color қасиетінің мәніне инверсиялы
MpNot Сызық түсі бет нүктелерінің түсіне инверсты

2.5.Қылқалам

Қылқалам тұйықталған бөліктерді салу әдісімен, мысалы геометриялық
фигураларды салумен сипатталады. Қылқалам, объект ретінде төменгі кестеде
келтірілген екі қасиетке ие.

Қасиет Сипаттама
Color Тұйықталған бөлікті салу түсі
Style Бөлікті толтыру стилі
Контур ішінде бөлік боялған немесе штрихталған болуы мүмкін. Бөлікті
штрихтаудың төменгі кестеде сипатталған мынадай түрлері бар:

Тұрақты Бөлікті толтыру типі
BsSolid жай
BsClear бөлік боялмайды
BsHorisontal горизонталь штрих
BsVertical Вертикаль штрих
BsFDiagonal Сызықтары алға бағытталған диагональды

штрих
BsBDiagonal Сызықтары төмен бағытталған диогональды

штрих
BsCross Торлы горизонталь вертикаль бағыттағы
штрих
BsDiagCross Торлы диогональды штрих

2.6.Image Editor бейнелеу редакторы.
Бейнелеу файлын құру

Delphiде енгізілген ImageEditor бейнелеу редакторы бар,ол
ToolsImageEditor командасымен шақырылады.Бұл мүмкіндігі аз жай редактор.Ол
битовты матрица, пиктограмма,курсор бейнелері түріндегі бейнелерді құруға
және құрылған бейнелерді файл түрінде сақтап қана қоймай,оларды қосымша
программа ресурс фалдарында қосуға мүмкіндік береді .Оның басқа күрделі
графикалық редактрлерінен айырмашылығы осында.
2-сурет

3-сурет

Жұмыс меню бөліміндегі File басталады, онда Open бөлімін таңдасақ жаңа
файл бейнесін немесе ресурсын ашуға болады, немесе New бөлімін таңдасақ ,
жаңа файл құруымызға болады.

Егер Newді таңдамасақ, онда қосымша таңдау жасауға болады, яғни құратын
файлдың түрін анықтау:
Recourse File (.res) Файл ресурстары
Component Recourse File(.dcr) Компоненттің файл ресурсы
Bitmap File (.bmp) Битовты матрица файлы
Icon File (.ico) Пиктограмма файлы
Cursor File (.cur) Курсор бейнесінің файлы

Мысалы, битовты матрицаға сурет құрсақ, онда Bitmap File бөлімін
таңдағанда: матрицаның горизонталды, вертикалды өлшемін; түстер
жинағын:2,16,256 таңдау керек.View меню бөлімінде бейнені екі есе
үлкейтуге,кішірейтуге немесе оны шын өлшемімен көруге мүмкіндік береді.
Терезенің сол жағында орналасқан саймандар панелі:

Суреттің тікбұрышты облысын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
DELPHI-дiң графикалық мүмкiндiктерi және қолданбалары
WEBbrowser компонентін қолданып бағдарлама құру
Форма оқиғалары
Delphi
Графикалық функциялар
Delphi программалау ортасы - Лекция
XXI ғасыр елімізде қоғамдық информатикаландыру
Visual Basic ортасында жоба құру негіздері
Visual basic ортасының графикалық мүмкіндіктерін зерттеу, қоңыраулы сағат құру
«Айналатын жұлдыз бағдарламасын» құру
Пәндер