Қазақстанда акционерлік қоғамдардың қызмет етуінің ерекшеліктері

Акционерлік қоғамдар туралы заң қабылданбағандықтан, минималды қойылған шекке дейін ережелік капиталды жеткізе алмаған жағдайда, АҚ ЖШС - ке айналып кетеді.

Артықшылықтары:

ЖШС үшін - оның құрамы

тұрақты қатысушылары ЖШС үшін оның беріктігі мен өзара қарым - қатынасын білдіреді. Осыған қатысты оларда басқа физикалық және заңды тұлғаларды еліктіретін қажеттілік жоқ;

ü Қатысушыға - қатысушылар

тобының үстінен бақылау, жат тұлғаларды кірістіруге жол бермеушілік және санкцияланбай анықталмаған үлес, басқа да қатысушыларға қатысты сенімділік өзіне - өзі деген тұрақтылық.

Кемшіліктері:

ЖШС үшін - өзгерістегі

қатысушылардың шектеулілігі;

Акционерлер саны 500 - ден асқанда қойылмаған, АҚ жеке капитал өлшемі 1 есе кіші болса, АҚ Халықтық болып есептелінеді.

Артықшылықтары:

АҚ үшін - инвесторлардың

арқасында жарғылық капиталды өсіру артықшылығы, акционерлер құрамын өзгерту мүмкіндігі;

Акционерлер үшін - артықшылық жоқ.

Кемшіліктері:

АҚ үшін - акция

концентрациясы сол немесе басқа акционерлер үшін АҚ басқару құқығы жаңа басқарушыларға өту мүмкіндігі; акционерлер құрамын өзгерту мүмкіндігі.

Акционерлер үшін - жақтас тұлғаларды енгізу мүмкіндігі; жарғылық капиталда кішірейтілген үлесте қалу мүмкіндігі; акционерлер үстінен жеке бақылаудың жоқтығы.

Қатысушылардың ортақ жиналысы; ЖШС атқарушы органы (жалғыз немесе коллегаларымен) ; ЖШС ережесімен қараушы және бақылаушы органдар құрылуы мүмкін (бақылаушылар кеңесі немесе ревизиялық комиссия), сонымен қатар атқарушы коллегиялық органдар (дирекция, басқарушы және т. б. ) .

Артықшылығы:

ЖШС үшін - оперативтік

басқару;

Қатысушы үшін - әсерлік

атқарушы басқарма; ортақ жиналыста көпшілік даусымен шешілуі; қатысушылардың, яғни көп дауыс жинаған қатысушының құқығы қорғалады.

Кемшіліктері:

ЖШС үшін - шешім қабылдау

кезінде қиындығы;

Акционерлердің ортақ жиналысы (қоғамда, бір акционердің дауыс беруге қатысатын акциялары - берілген акционер болып табылады), орган (коллегиялық немесе дара), өзіндік күші бар заңға байланысты басқа органдар.

Артықшылықтары:

АҚ үшін - директорлар

кеңесінің қатысуымен, атқарушы органдардың үстінен әсерлі бақылау алу; акционерлер үшін де сол.

Кемшіліктері:

АҚ үшін, акционерлер үшін де

жоқ.

Жарғылық капитал құжаттарға сай учредитель салымының бірігуімен есептеледі.

Артықшылықтары:

ЖШС үшін - қатысушының

реестрін енгізуді қажет етпейді;

Кемшіліктері:

ЖШС үшін - капитал өсіру

жиынтығы.

Жарғылық капитал құрылтайшының акциясымен есептелінеді және оның номиналды құнымен, акциялардың инвесторларға сатуы орнықты бағамен болады.

Артықшылықтары:

АҚ үшін - шексіз қатысушылар

арасында акцияларды орнықтыру, инвесторлар салымы көлемімен АҚ - ның капиталын өсіру мүмкіндігі.

Акционерлер үшін - өздерінің құқықтары негізінде акцияларды барынша үлестіру үлкен мүмкіндік болып табылады.

Кемшіліктері:

АҚ үшін - реестр қолдану

қажеттігі, акционерлер үшін жоқ.

Жарғылық капиталды өсіру, тек ЖШС толығымен төлеп біткеннен кейін жүзеге асады.

Басқа қатысушылар шешімімен немесе төрттен үш бөлігі көлемінде қатысушылар даусымен ЖШС жарғысымен қаралмаған жағдайда қосымша салымдар арқасында жарғылық капитал өседі.

Мұндай шешімге қатыспаған тұлғалар өз үлесін талап етуге құқылы. Қосымша салымдар, тек қатыспаған, яғни дауыс беруге қатыспаған тұлғалар өз үлестерін талап еткенде ғана салынады.

Егер жарғылық капиталды өсіру болмаса, алда салым салған қатысушылар салған салымдарын қайтар деп талап қоюға немесе үлесін алуға құқылы.

Артықшылықтары:

ЖШС үшін - тіркелу

уақытының қысқартуын өзгерту, себебі эмиссия қорытындыларын тіркеу қажет емес.

Кемшіліктері : жоқ

Акцияларды шығару арқылы жарғылық капиталдың артуын жүзеге асырылуы және акционерлер жиналысының шешімімен немесе соттың шешімімен акциялар орналыстырылады. Ережеге сай және заң талаптарына сәйкес қосымша акцияларды орнықтыру - эмиссия жолымен жүзеге асырылады.

Артықшылықтары:

АҚ үшін жоқ, акционерлер

үшін - жарғылық капиталда өз үлесін көбейту мүмкіндігі.

Кемшіліктері:

АҚ үшін - тіркеу

эмиссиясының қорытындысы нәтижесінде процедурасының қиындауы; акционерлер үшін де сол.

Қосымша пропорционалдық салымдар есебіне, жеке капитал есебіне, сонымен қатар қосымша қор капитал есебіне, барлық қатысушылардың құптауымен бір немесе бірнеше қатысушылардың қосымша салымы есебіне, ЖШС - ке кірген жаңа қатысушылар есебіне;

Артықшылықтары:

ЖШС үшін - төлем қабілетін

жоғарлату;

Қатысушы үшін - ЖШС - ның

рейтингісі мен ликвидносін жоғарлату;

Кемшіліктері:

ü ЖШС үшін де, қатысушылар

үшін де жоқ.

Акциялардың шығарылуы мен эмиссиялардың орнығу есебіне.

Артықшылықтары:

АҚ үшін - төлем қабілетінің

жоғарлауы, акционерлер үшін де сол.

Кемшіліктері:

АҚ үшін де, акционерлер үшін

де жоқ.

ЖШС - те жарғылық капиталдың кішірейтілуі қатысушылар салымдарының пропорционалды кішірейтілуімен немесе толық және бөлек - бөлек өз үлестерін жабуы жолдарымен жүзеге асырылады.

Артықшылықтары:

ЖШС үшін де, қатысушылар

үшін де жоқ.

Кемшіліктері:

ЖШС үшін - жарғылық

капиталдың кішірейтілуі үшін тіркелу қажеттігі; жарғылық капиталды құрылған талапқа сай кешірейтілмеуі, арыз беру арқылы соттың шешімімен іс тергеледі.

Барлық акциялардың қысқартылуы, сонымен қатар акцияның бір бөлігін сатып алу.

Артықшылықтары:

АҚ үшін, акционерлер үшін де

жоқ.
Кемшіліктері:

АҚ үшін -АҚ - ның

рейтенгісінің төмендеуі.

Жауапкершілікте қатысудан бас тарту, жат қылу, өз үлесін қойылған талаптарға сай орындау

Артықшылықтары:

ЖШС үшін - жауапкершіліктен

шығу жарғылық капияталдың көлеміне әсер етпейді;

Қатысушылар үшін - басқаның

үлесін сатып алу қатысушыға құқықтық артықшылық береді, мүдденің үлесін алған жағдайда жарғылық капитал өседі.

Кемшіліктер:

ЖШС үшін - қатысушылар

құрамының өзгеруінің тіркелу қажеттігі;

Қатысушы үшін - егер басқа

біреудің үлесі үшінші тұлғаға (қалған қатысушылардың келісімімен) әлдеқайда төмен бағамен, алдындағы қойылған бағаға қарағанда, сатып алу - сату келісімі жарамсыз деп табылады.

Кез келген уақытта басқа акционерлердің келісімінсіз.

Артықшылықтары:

АҚ үшін - акционерлер

құрамының өзгеруі капиталдың өсуіне әсер етпейді.

Акционерлер үшін - өз

үлестерін басқа акционерлерге сату мүмкіндігі, курстық айырмашылықтардан табыс көру мүмкіндігі.

Кемшіліктері:

АҚ үшін - акционерлер

құрамын өзгерту, бір қолдағы акциялардың концентрациясы, АҚ нан ірі акционерлердің шығуы акция курсы мен АҚ рейтингісіне кері әсерін тигізеді.

Акционерлер үшін - жарғылық

капиталда аз үлеспен қалу, контрольдік акция пакетінің мүмкіндігінше қажет емес ортаға өту мүмкіндігі, акцияны сатып алушыны іздеу қиындығы.