Microsoft Office Word мәтіндік редакторы



Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

І. MS Word мәтіндік редакциясының негізгі теориясы ... ... ... ... ... .6

1.1. Microsoft Word мәтіндік редакторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6

1.2. Microsoft Word мәтіндік редакторының көмегімен мәтіндік
құжаттарды даярлау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6

1.3. Microsoft Word программасының жұмыс терезесі ... ... ... ...7

1.4. Құжаттарды бейнелеу режімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7

1.5. MS Word редакторында мәтінмен жұмыс істеу әдістері ... ... ..8

1.6. Мәтінді редакциялаудың арнаулы құралдары ... ... ... ... ... .10

1.7. Word объектісін басқару тәсілдері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12

ІІ. Бастауыш сыныптан бастап жоғарғы сыныптарда Microsoft Word
мәтіндік редакторын басқа пәндерде қолдану ... ... ... ... ... ... ... .15

Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .21

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26

Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 28
Кіріспе

Өзектілігі:
Адамның өмірі құқығы мен бостандығы жоғары бағаланатын жаңа демократиялық және құқықтық қоғамда білім беруді жаңарту оны ізгілендіру, демократияландыру және гуманитарландыру қағидалары бойынша жүргізіліп отыр. Қазақстан қазіргі уақытта бүкіл әлемдік білім беру кеңістігіне ену үшін информатика пәнін оқыту және игеру үрдісіне үлкен назар аударылып отыр. Информатика пәнін гуманитарлық «парадигма» тұрғысынан оқытуда және оқу тәрбие үрдісінде компьютерлік техниканы тиімді пайдалануды іске асыруда білім беру жүйесін ақпараттандыру маңызды роль атқарып отырғаны белгілі. Сондықтан бұл пәнді оқыту негізгі өзекті проблемалардың біріне айналуда.
Білім беру саласында біріңғай ақпараттану саясатын жүргізу және ақпараттық телекомуникацияның технологиялары кең ауқымда жүзеге асыру үшін «Білім беру жүйесін ақпараттандырудың 2002-2004 жылдарға арналған»мемлекеттік бағдарла-маның жобасы жасалынды. Ол білім беру орталықтарының ғылыми педагогикалық, технологиялық әлеуметтік және қоғамның дамуы үшін ақпараттық ресурстарды шоғырландыруға арналған. Бағдарлама білім беру жүйесінің ішінде құрылымдық бірліктері арасында ақпарат алмасудың деңгейін өамтамасыз ететін біртұтас ақпараттық кеңістікті Қазақстанның білім беру саласында кезең –кезеңмен қалыптастыруды көздейді. Бағдарламаны жүзеге асырудың үш кезеңі көрсетіледі.
Бағдарламаның бірінші кезеңі -министірліктің телекомуникациялық торабымен аймақтық телекомуникациялық тораптарды қамтып, деректер таратудың магистралдық желісі негізінде білім беру жүйесінің корпорациялық телекомуникациялық таратылған желісін құруға бағытталған.
Білім берудің ақпараттық- телекомуникацилық желісін толықтыру үшін ақпараттық ресурстарды әзірлеу мен енгізу бір мезгілде жүзеге асады. Сонымен бірге интернет ғаламдық желісінің ақпараттық ресурстар типі бойынша, желі ішінде пайдаланатын ақпараттық білім берудің порталдары жасалады.
Бағдарламаның екінші кезеңінде аймақішілік таратылған желі ұйымдасады және аудан орталықтарымен елді мекендерде аудандық деңгейдегі телекомуникация тораптары жасалады.
Бағдарламаның үшінші кезеңі екі негізгі бағыттан тұрады:
- Нақты бір аймақтық ақырғы пайдаланушыларынан барлық
ақпарат ағынын өңдеу мүмкіндігі үшін аймақтық тораптарды
жаңарту;
- Барлық ауыл мектептерін аймақтық телекомуникация
тораптарына ақырғы пайдаланушыларды қосуға қажетті
жабдықтармен қамтамасыз ету;
Түйіндей келгенде, бағдарлама білім беру жүйесіне барынша оң өзгерістер әкелетінін, халықтың рухани дамуына игі әсер ететінін байқаймыз.Ал, бұл әлем алдында мемлекетіміздің мәртебесін арттыра түседі.
Ақпараттық технологиялар дәуірі- объективтік мәні бар үрдіс, ол адам мүмкіндіктерін толық жүзеге асыруға жол ашады, ал оларды қолдану адам
Қолданылған әдебиеттер

1. Жоғарғы оқу орындарына арналған информатика сабағы
Байжұманов. Жапсарбаев. Алматы “Шартарап” 2001
2. Информатика 8-11 сыныптар
3. Информатика 8-11 сыныптар
Мемлекеттік білім беру стандарты Алматы 1999 Қараев.Ж.Қ.
4. Информатикадан 30 сабақ Балапанов.
5. Информатика Шәріпбаев.
6. Информатика және есептеуіш техника негіздері
Кушниренко.А.Г. Лебедев.Г.В.
7 Компьютерлік технология негізгі курсына арналған практикум
Авторлары: Исаев С.Ђ., М. Ахметова
8.Компьютер үйренудіњ нәтижелі әдісі.
Авторлары: Абуов, Абуова
9.Бастаушы мектеп 1998-2005
10.Білім. Образование 2003-2004
11.Жайық ұстазы 2000-2005
12.Қазаұстан мектебі 1998-2005
13.Информатика негіздері 2000-2005
14.Информатика газеті “Первое сентября”
15.Информатика. Математика. Физика. Журналы 1998-1999
16.Информатика и образование 2000-2005
17.Использование ЭВМ в ходе учебного процесса. Авторлары: Матрос,
Орловская
18.Телекоммуникация и информатизация образования № 3 2004
19.Word текстік редакторы (ђдістемелік ќўрал) Авторы:
Ж.С. Кажиакпарова. Орал, 2003

Мазмұны

Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3

І. MS Word мәтіндік редакциясының негізгі теориясы ... ... ... ... ... .6

1.1. Microsoft Word мәтіндік редакторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6

1.2. Microsoft Word мәтіндік редакторының көмегімен мәтіндік
құжаттарды даярлау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6

1.3. Microsoft Word программасының жұмыс терезесі ... ... ... ...7

1.4. Құжаттарды бейнелеу режімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7

1.5. MS Word редакторында мәтінмен жұмыс істеу әдістері ... ... ..8

1.6. Мәтінді редакциялаудың арнаулы құралдары ... ... ... ... ... .10

1.7. Word объектісін басқару тәсілдері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12

ІІ. Бастауыш сыныптан бастап жоғарғы сыныптарда Microsoft Word
мәтіндік редакторын басқа пәндерде қолдану ... ... ... ... ... ... ... .15

Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2 1

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .26

Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 28

Кіріспе

Өзектілігі:
Адамның өмірі құқығы мен бостандығы жоғары бағаланатын жаңа
демократиялық және құқықтық қоғамда білім беруді жаңарту оны ізгілендіру,
демократияландыру және гуманитарландыру қағидалары бойынша жүргізіліп
отыр. Қазақстан қазіргі уақытта бүкіл әлемдік білім беру кеңістігіне ену
үшін информатика пәнін оқыту және игеру үрдісіне үлкен назар аударылып
отыр. Информатика пәнін гуманитарлық парадигма тұрғысынан оқытуда және
оқу тәрбие үрдісінде компьютерлік техниканы тиімді пайдалануды іске
асыруда білім беру жүйесін ақпараттандыру маңызды роль атқарып отырғаны
белгілі. Сондықтан бұл пәнді оқыту негізгі өзекті проблемалардың біріне
айналуда.
Білім беру саласында біріңғай ақпараттану саясатын жүргізу және
ақпараттық телекомуникацияның технологиялары кең ауқымда жүзеге асыру
үшін Білім беру жүйесін ақпараттандырудың 2002-2004 жылдарға
арналғанмемлекеттік бағдарла-маның жобасы жасалынды. Ол білім беру
орталықтарының ғылыми педагогикалық, технологиялық әлеуметтік және
қоғамның дамуы үшін ақпараттық ресурстарды шоғырландыруға арналған.
Бағдарлама білім беру жүйесінің ішінде құрылымдық бірліктері арасында
ақпарат алмасудың деңгейін өамтамасыз ететін біртұтас ақпараттық
кеңістікті Қазақстанның білім беру саласында кезең –кезеңмен
қалыптастыруды көздейді. Бағдарламаны жүзеге асырудың үш кезеңі
көрсетіледі.
Бағдарламаның бірінші кезеңі -министірліктің телекомуникациялық
торабымен аймақтық телекомуникациялық тораптарды қамтып, деректер
таратудың магистралдық желісі негізінде білім беру жүйесінің
корпорациялық телекомуникациялық таратылған желісін құруға бағытталған.
Білім берудің ақпараттық- телекомуникацилық желісін толықтыру үшін
ақпараттық ресурстарды әзірлеу мен енгізу бір мезгілде жүзеге асады.
Сонымен бірге интернет ғаламдық желісінің ақпараттық ресурстар типі
бойынша, желі ішінде пайдаланатын ақпараттық білім берудің порталдары
жасалады.
Бағдарламаның екінші кезеңінде аймақішілік таратылған желі
ұйымдасады және аудан орталықтарымен елді мекендерде аудандық деңгейдегі
телекомуникация тораптары жасалады.
Бағдарламаның үшінші кезеңі екі негізгі бағыттан тұрады:
- Нақты бір аймақтық ақырғы пайдаланушыларынан барлық
ақпарат ағынын өңдеу мүмкіндігі үшін аймақтық
тораптарды
жаңарту;
- Барлық ауыл мектептерін аймақтық телекомуникация
тораптарына ақырғы пайдаланушыларды қосуға қажетті

жабдықтармен қамтамасыз ету;
Түйіндей келгенде, бағдарлама білім беру жүйесіне барынша оң өзгерістер
әкелетінін, халықтың рухани дамуына игі әсер ететінін байқаймыз.Ал, бұл
әлем алдында мемлекетіміздің мәртебесін арттыра түседі.
Ақпараттық технологиялар дәуірі- объективтік мәні бар үрдіс, ол
адам мүмкіндіктерін толық жүзеге асыруға жол ашады, ал оларды қолдану
адам бойындағы қабілетті дамыту негізінде қоғамның алға басуына үлкен
ықпал етеді.
Сонымен қатар бұл тақырыптың тек қана білім жүйесінде маңыздылығы
емес ақпараттық комуникациялық оқыту технологиясының негігі мәселесіне
айналып отыр. Сол сияқты ақпараттық технологияда маңызды саланың бірі –
дистанциялық (қашықтан ) оқыту.
Қашықтан оқыту – ақпараттық комуникациялық құралдар ( компьютер,
телекомуникациялар, мультимедиа құралдары) және ғылыми негізделген
тәсілдер арқылы білім алу (күндіз, сырттай, эктернат) формасы . Бүгінгі
таңда осы технология өте кең тараған, ол сырттай оқу жүйесіне балама
(алтернатив) нақтырақ айтқанда, қосымша роль атқарып келеді.
Қашықтан оқытудың артықшылықтары :
а) компьютерлік телекомуникациялар оқу материалын тыңдаушыларға
жылдам жеткізеді.
ә) теле конференциялар арқылы неқты уақыт режимінде студенттің
мұғаліммен сұхбаттасуын ұйымдастыра алатын виртуальді класс
жасау
мүмкіндігі туды.
б) ақпараттық комуникациялық технологияның барлық қуатын оқытуға
да , әрі оқушылармен кері байланыс жасауға да пайдалануға
болады.
Бұл технологияның біздің елімізде кең таралуы жайлы айту әзір
ертерек, өйткені толық қанды кашықтан оқыту туралы айту үшін оқу
орындарында және оқушының үйінде де техникалық және программалық құралдар
болуы тиіс. Оның үстіне байланыс арналарының да сапасы жоғары болуы керек.
Бізде ол әзірге әлсіздеу. Дегенмен осы оқыту түрінің элементтері көбейіп,
оны жақтаушылар саны күннен –күнге көбеюде. Бұл технологияны жүзеге
асырушылар білім сапасына байланысты оның көптеген проблемаларының пайдалы
жақтары айтылуда.
Жоғарыда айтылғандай информатика пәнін оқыту бүгінгі таңда өзекті
проблемаға айналып отыр. Орта мектептерде информатика сабағын оқытудың
мақсаты- оқушының шығармашылық жеке тұлғасын қалыптастыруға және ақыл-
ойын, ойлау қабілетін, ынтасын дамытуға,яғни оны қызмет субьектісі ретінде
қалыптастыруға бағытталған.
Практикалық мақсаты- оқушыларды практикалық қызметке, еңбекке басқа
пәндерді оқыту процесінде практикалық есептер шешуге және оны ақпараттық
қоғамдық өмірге дайындауға бағытталған.
Тәрбиелік мақсаты - оқушыны азаматтыққа, адамгершілік қасиетке және
жоғары саналылыққа баулуға бағытталған.
Қазақстан Республикасының білім беру туралы заңының талаптарына
сай , информатиканы оқыту стандартына төмендегі мәселелер енеді:
- сыныптар бойынша білім беру мазмұнының міндетті минимумы;
- әрбір сыныптарда оқушының дайындық деңгейіне қойылатын
талаптар;
- стандарттың талаптарды орындауын бағалау;
- білім мөлшерін өлшеу үлгілері,
Оқушының дайындық деңгейіне қойылатын талаптар оқу материалының
мазмұнынан алған білімі мен іс-әрекет түрлерін практика жүзінде пайдалана
алатындай дәрежеде меңгертуге бағытталған. Сонымен бірге , бұл оқу
материалының міндетті меңгеру деңгейімен салыстырғанда жан-жақты меңгертіп
оқытуды ұсынады.Курстың мазмұны технологияның талаптарына сай әрбір
оқушының жақын арада даму аумағын қамтуды жүзеге асыруға мүмкіндік
беруге бағытталған.
Сонымен бірге, оқушының білім деңгейіне қойылатын талаптар олардың
pentium сияқты жаңа типті компьютерлерде және оның қолданбалы
программалық покеттермен жұмыс жасай білуін сұрайды.
Мақсаты:
Word мәтіндік редакторын оқу процесінде қолдану оған ғылыми талдау
жасау, оның тенденциясын анықтау мәліметтер жинау және жүйелеу.
Міндеттері:
- Word программасыныњ мүмкіндіктерін талдау;
- Оқу процесінде маңызды мәліметтерді зерттей отырып оны Word
программасы арқылы талдау, айқындау;
- Қазіргі заман, яғни, ақпараттық қоғам талабына сай Word
программасын оқу процесінде пайдалану туралы практикалық
ұсыныстар енгізу;
- Word программасын пайдаланып, сабақ жоспарларының үлгісін
көрсету.
Зерттеу пәні: Информатика және компьютерлік технологиялар
Зерттей объектісі: Word программасының мүмкіндіктері
Болжам: Егерде Word программасының мүмкіндіктерін жан-жақты талдау
арқылы қазіргі ақпараттық қоғамға сай білім беру
жүйесіне енгізіліп,
кеңінен пайдаланылса, онда білім беру орындарында оқу
тәрбие
жұмысы жақсарып, жан-жақты дамыған білімді ұрпақты
тәрбиелеуге
мүмкіндік туындайды.
Зерттеудің ғылымилығы:
- Word программасын қолдана білу жолдарын қарастыру;
- Word программасында сабақ үлгілерін көрсету;
- зерттеу жұмысынан туындайтын қорытындылар мен ұсыныстарды
мұғалімнің өз практикасында кеңінен қолдануына болады.
Жұмыстың құрылысы:
Курстық жұмыс 4 тараудан, қорытындыдан, қосымшадан,
әдебиеттер
тізімінен тұрады.

І. MS Word мәтіндік редакциясының негізгі теориясы
1.1. Microsoft Word мәтіндік редакторы

Word программасын іске қосу үшін Пуск – программы – MS Word
командасын орындайды. MS Word- мәтіндік редакторы құжаттарды дайындауға,
түзетуге, қағазға басып шығаруға арналған Windows жүйесінің қосымша
программасы. Ол – мәтіндік және графикалық информацияларды өңдеуге
көптеген операцияларды орындай алатын мәтіндік редактордың бірі.
Ms Word редакторымен жұмыс істеу көпшілік жұмыс орындарында әрі
күнделікті практикада жие қолданылатын болғандықтан бұл программалық
құралды игеру әркімге қажет-ақ.
Мәтіндік редакторы болып саналатын бұл программалық құралдың
мүмкіндіктері аса жетілдірілген. Қазіргі уақытта оны игеруге арналған
жаттығулардың және теориялық мағлұматтардың алатын опры зор.
MS Word программасының теориялық мәліметтермен оқып танысу кейбір
практикада кездесетін қиындықтарды шешуге көмектеседі.
Ал, жаттығуларды орындап, игеру жалпы информациялық технология
негіздерімен танысуға жол ашады.
Бұл жұмыста қарапайым мәтінді теру ережесінен бастап, құжаттарды
суреттер мен безендіру, оларды пішімдеу, кестелер енгізу, графиктік
объектілермен жұмыс істеу, мәтіндік әсер жасау, үлкен құжаттар жасауды
автоматтандыру, формулалар редактормен жұмыс істеп үйрену үшін
практиукалық жұмыстар жиынтығы және бақылау сұрақтары қарастырылған.
Қазіргі компьютерлік технологияда орындауға болатын кез келген
операция программасында мәзір (меню) қатарында жүзеге асыруға болады.
Мысалы, басқа ортада дайындалған мәтіндік фрагменттер, кестелер, суреттер
сияқты неше түрлі объектілерді байланыстырып, осы MS Word программасына
енгізуге болады.
Ақпараттар жолының сол жағында қосу (пуск) батырмасы орналасқан. Бұл
батырма арқылы Windows жүйесінің кез - келген программасын іске қосуға
болады. Оның жанында қандай программамен жұмыс жасап ашылып тұрғанын
көрсетеді. Осы анықтама жолының оң жағында әріптерді тілдерге өзгерту,
егер музыка қосылса, даусын шығарып, немесе азайтып, және уақытты көрсетіп
тұрады.
Мұнда шаблон, колонтитул, әріптер, маркерлер, автофигуралар жоғары
меню қарайтылған, қисайтылған, Clp Art, Word Art кесте, автоформат,
белгілерді қою, сурет аспаптпр тақтасын қою, шекара және бояуды, беттің
шетіне сурет салудың бәрі орындалады.

1.2. Microsoft Word мәтіндік редакторының көмегімен мәтіндік
құжаттарды даярлау

Қарапайым және кешендік мәтіндік құжаттарды даярлау, редакциялау мен
пішімдеуге арналған программалық құралдарды жалпы түрде мәтіндік редактор
деп атайды. Қарапайым мәтіндік құжаттарға пішімделген мәтінді ал, кешендік
мәтіндік құжаттарға құрамына басқа объектілер (сызбалар, суреттер,
кестелер, формулалар, мультимидиа объектілері) кірістірілген мәтінді
жатқызады.
MS Office 2000 дестесінің құрамына кіретін MS Word 2000 мәтіндік
редакторы Word- тың соңғы версиясы болып табылады. Мұнда алдыңғы
версиялардың негізгі кемшіліктері жойылып, басқару жүйесі жақсартылған
және торапта жұмыс істеу режімдерін қолдау құралдары ендірілген.

1.3. Microsoft Word программасының жұмыс терезесі

Word программасын іске қосқаннан кейін оның негізгі терезесі ашылады.
Word-тың терезесі төрт стандарт жолдардан ( тақырып жолы, меню жолы,
аспаптар панелі т. с. с.) сызғыштардан жұмыс аймағынан тұрады.
Тақырып жолында құжаттың аты және терезенің өлшемдерін реттеуші үш
батырма тұрады.
Меню жолы.Word негізгі командаларынан тұрады. Тышқанның шертпесі осы
менюге кіретін командалар тізімін ашып береді.
Жие қолданылатын меню командалары аспаптар панелінде батырма түрінде
бейнеленеді.
Аспаптар панелі стандартты және пішімдеу деген бөліктерден
тұрады. Қажетті аспаптар панелін экранда орнату үшін Сервис – Баптау –
Аспаптар панелі (Сервис- Настройка – Панель инструментов) командасын
орындап, пайда болған тізімнен Стандартты және Пішімдеу (форматирование)
бөлімдеріне ˅ белгісін қою керек.
Жұмыс аймағында құжаттың негізгі мәтіні бейнеленеді. Мәтінді
енгізу және пішімдеу, графиктік объектіледі кірістіру және кенстелерді
құру осы аймақта жүргізіледі.
Сызғыш. Құжаттың өрісі мен азат жолдарын реттеу үшін қолданылады.
Егер экранда сызғыш көрінбесе, оны Түр – Сызғыш (Вид – Линейка)
командасының көмегімен шығарып алуға болады.
Қалып – күй жолы – экранның төменгі бөлігінде орналасқан, онда
құжаттың ағымдағы күйі жайлы мәліметтер келтірілген.

1.4. Құжаттарды бейнелеу режімі

MS Word 2000 мәніндік редакторы құжаттарды бейнелеудің бірнеше
режімдерін ұсынады.
Кәдімгі (Обычный) режімде құжаттың тек мазмұндық бөлігі
қарастырылады. Бұл режім құжатты дайындаудың ең алғашқы кезеңдерінде
пайдаланылады, бұл кезде құжаттың сыртқы түрін емес, мазмұнын әзірлеу өте
маңызды. Кәдімгі режімде көлемі үлкен құжаттарды даярлау жұмысты
жылдамдатады.
Web - құжат ( Web- документ) режімінде құжаттың экрандағы бейнесі оның
баспадағы бейнесімен дәл келмейді. Бұл режім Word – Wide – Web - тегі
элетрондық басылымдарға тән қасиет. Өйткені электрондық қандай құралмен
және қандай құрылғыда бейнеленетіні алдын - ала белгісіз. Электрондық
басылымдар үшін баспа беті деген ұғымның ешқандай мағнасы жоқ, сондықтан
орнатылған бет параметрлері ескерусіз қалады. Сонымен қатар экрандағы
құжатты пішімдеу де салыстырмалы болып табылады. Бұл режімде электрондық
басылымдар даярланады.
Бетті таңбалау (Разметка страницы) режимінде құжаттың экранда
көрсетілуі толығымен баспа түріне сәйкес болады. Бұл режім баспаға
шығаруға арналған құжаттар үшін өте қолайлы.
Құрылымдық (структура) режімінде тек құжаттың тақырыптары
көрсетіледі. Егер құжаттың дайындалуы мазмұнын жоспарлаудан басталса, осы
режімді қолданған қолайлы.
Құжаттың схемасы (Схема документа) режімінде терезе екі жұмыс
аймағынан тұрады. Сол жақ панельде құжаттың құрылымы, ал оң жақ панельде
құжаттың өзі бейнеленеді. Бұл режімде күрделі құрылымды құжаттарды ашып
көруде пайдаланған дұрыс.
Осы жоғарда айтылған режімдердің біреуін таңдау үшін меню жолындағы
Түр (Вид) командасына кіру керек.

1.5. MS Word редакторында мәтінмен жұмыс істеу әдістері

Жаңа құжатты даярлау
Word 2000 мәтіндік редакторында жаңа құжатты даярлаудың екі әдісі бар:
дайын үлгіні пайдалана отырып және бұрынғы құжаттың негізінде даярлау.
Бұрыннан бар құжаттың көмегімен жаңа құжат даярлау үшін келесі
амалдарды орындау керек.
▪ Дайын құжатты ашу керек; (Файл – Ашу)
▪ Оны жаңа атпен сақтап қояды; (Файл – Қалай сақтау)
▪ Ондағы бар мәтінді ерекшелейді; (Түзету (Правка) – Барлығын
ерекшелеу (Выделить все)
▪ Delete батырмасын оны өшіреді;
▪ Нәтежиесінде жеке атауы бар , бастапқы құжатқа тән параметрлері
бар бос жаңа құжат алынады;
Бұл тәсілмен құжат даярлау жаңадан бастаған қолданушылар үшін қолайлы.
Өйткені олар алғашқыда өз бетінше үлгі құрып, не оны қолдана алмайды.
Үлгі негізінде жаңа құжат дайындау.
Үлгі – деп әртүрлітөтеншежағдайлардасақтандыры лған құжаттың үлгілерін
айтады. Дайын үлгі негізінде құжат даярлау келесідей орындалады:
• Файл – Құру( Файл –Создать) командасымен Файлды құру (Создание
файла) сұхбат терезесін ашып алады. Сонда Құжатты құру (Создание
документа) ауыстырып қосқышын қосып үлгінің түрін таңдап аласыз.
Даярланған құжатқа жаңа ат қойып, Файл – Қалай сақтау командасын
бересіз.
• MS Word 2000 мәтіндік редакторының Құжатты сақтау (Сохранение
документа). Сұхбат терезесі басқа стандартты қолданбалы программаның
Сақтау терезелерінен өзгеше. Мұнда Менің құжаттарым (Мои документы)
қаптамасынан өзге қаптамаларға сақтау ұсынылады.
Құжатты сақтау (Сохранение документа) сұхбат терезесінің сол жақ
панелінде сақтау орындарының белгілері көрсетілген Журнал - логикалық
қаптамасы. Мұнда соңғы уақытта құрылған құжаттарды сақтауға арналған
қаптамалар орналасқан.
Менің құжаттарым (Мои документы) – құжаттар сақталатын арнайы қаптама.
Жұмыс үстелі (рабочий стол) – жоғарда айтылды.
Таңдамалы (Избранное) - Web-құрылымдарда сақталынатын ерекше қаптамалар.
Егер Web- қаптамаларын пайдалансаңыз онда құжат жергілікті компьютерде
емес, қашықтағы Web - Серверде сақталынады.

Мәтінді пішімдеу
Мәтінді пішімдеу Пішім(Формат) менюінің немесе Пішімдеу (Форматирование)
панелінің құралдарымен іске асырылады.
Негізгі пішімдеу тәсілдері:
- Қаріптің гарнитурасын таңдау және өзгерту;
- Қаріптің өлшемін басқару;
- Қаріптің түсі мен жазылуын басқару;
- Туралау әдістерін басқару;
- Маркерленген және нөмерленген тізімдерді дайындау;
- Азат жолдың параметрлерін басқару;
- Қаріпті баптау;
Қаріп (шрифт) командасының көмегімен сұхбат терезесінде қаріпті
баптау жұмыстары орындалады. MS Word 2000 версиясында бұл терезе үш
бөлімнен тұрады: Қаріп (Шрифт), Аралық (Интервал) және Анимация
Қаріп бөлімінде қаріптің гарнитурасын, өлшемін, түсін және тағы басқа
параметрлерін таңдайды. Пішім – Қаріп – Аралық (Формат – Шрифт –
Интервал) бөлімінде символдар арасындағы интервал таңдалынады. Интервал
үш түрлі мәнді қабылдайды:
а) кәдімгі
ә) сиретілген
б) тығыздалған
Анимация әсері тек электрондық құжаттарды дайындауда қолданылады.

Туралау әдістерін баптау.
MS Word редакторының соңғы версиаларының бәрінде төрт типі ұсынылады:
➢ сол жақ
➢ ортада
➢ оң жаққа
➢ ені бойынша
Туралау әдістерін таңдау Пішімдеу аспаптар панелінің сәйкес батырмаларының
көмегімен немесе Пішім – Азат жол – Шегіністер мен Интервалдар –
Туралау (Формат – Абзац – Отступы и Интервалы – Выравнивание)
командасымен орындалады. Таңдап алынған туралау әдісі ерекшеленген мәтінге
және келесі терілетін азат жолға қолданылады.

Азат жол параметрлерін баптау
Пішім – Азат жол (Формат – Абзац) командасымен ашылған терезеде азат
жолдың келесі параметрлері тағайындалады.
➢ сол жақтан шегініс шамасы;
➢ оң жақтан шегініс шамасы;
➢ азат жолдың бірінші жолының шегініс шамасы;
➢ азат жолдың алдындағы және соңындағы аралық шамасы;
Маркіленген және нөмірленген тізімді дайындау құралы. Нөмірленген
және маркіленген тізімдерді құру үшін Пішім – Тізім (Формат – Список)
командасын орындау керек. Ашылған тізім (список) сұхбат терезесі үш
бөлімнен тұрады:
➢ Маркіленген тізім;
➢ Нөмірленген тізім;
➢ Көпсатылы тізім;
Осы тізімнің үлгілері басқару элементтері ретінде берілген. Қажетті үлгіні
таңдап, оған тышқан батырмасын шертсе жеткілікті.
Тізімді құру үшін Пішімдеу (Форматирование) аспаптар панеліндегі Нөмірлеу
(Нумерация) және Макілер (Маркеры) батырмалары да пайдаланылады. MS Word
2000 мәтіндік редакторының өзіне тән ерекшелігі, мұнда Web- құжаттарын
дайындағанда графиктік маркерлерді қолдану мүмкіндігі қарастырылған.
Графиктік маркерлерді таңдау үшін Пішім – Тізім – Маркіленген (Формат –
Список - Маркированный) командасын орындап ашылған терезеден Сурет
батырмасын басу қажет. Сонда Салынған Маркер (Рисованный Маркер) сұхбат
терезесі ашылады. Осы жерден ұнаған маркерді , сонымен қатар анимациялы
маркерді таңдап алуға болады.

1.6. Мәтінді редакциялаудың арнаулы құралдары

MS Word 2000 мәтіндік редакторына ғана тән арнаулы редакциялау
құралдарын қарастыралық.

Белгілерді кірістіру және ауыстыру режімі.
Мәтіндік редактор Кірістіру (Вставка) және Ауыстыру (Замена). Кірістіру
(Вставка) режімінде енгізілген мәтін бұрынғы тұрған мәтінді жылжыта
орналастырады. Негізгі мәтіндік құжаттарды енгізу Кірістіру (Вставка)
режімінде жүргізілсе, ал колонтитулдарды, қызметтік хаттарды толтыруды
Ауыстыру ( Замена) режімінде орындаған қолайлы.
Мәтінді түзетудің ағымды режімі ЗАМ индикаторында көрсетіледі.
Егер қалып-күй жолында ЗАМ индикаторы қосылып тұрса, онда түзетудің
ауыстыру режімі орнатылған басқа режімге көшу үшін сол индикаторды
екі рет шертіп, қажетті түзету режімін таңдап алу керек.

Тезаурусты қолдану

Тезаурус – мағыналы синонимдер сөздігі. Техникалық құжат даярланған
кезде мағналы синонимдеодің атқаратын ролі ерекше. Тезаурусты шақырудың
негізгі тәсілі Сервис – Тіл – Тезаурус (Сервис – Язык – Тезаурус)
командасын беру.
Тезаурус терезесі өріс жолы, сол жақ және оң жақ панельдерден
тұрады. Өріс жолына синонимі ізделінетін сөз енгізіледі. Ал сол жақ және
оң жақ панельдерде өріс жолында берілген сөздің синонимдері
көрсетіледі, яғни синоним іздеу процесі екі кезеңнен тұрады.

Кеңейтілген алмасу буфері.
Әр түрлі түптерден алынған фрагменттерді пайдаланып құжат дайындағанда
кеңейтілген алмасу буферінің көп көмегі тиеді. Қажетті басқару әлементтері
алмасу буфері аспаптар панелінің әр қатарында төрт ұяшығы бар үш
қатардан тұрады. Нақты бір ұяшықта не орналасқанын білу үшін сол
ұяшыққа тышқан көрсеткішін жақындатса, оның ішіндегі мазмұны жайлы хабар
алуға болады.

Автомәтін.

Автомәтін – бұл мәтіннің бөлігін автоматты түрде енгізуге арналған
режім. Ол екі қызмет атқарады: автоаяқтау және автомәтін.
Мәтіндік редакцияда автомәтіннің сөздігі болады. Мұнда құжатты
даярлауда жиі кездесетін сөздер мен сөз тіркестері сақталады. Сөздікке
енгізілген, яғни сөздік элементі болатын мәтіннің алғашқы төрт символын
енгізген соң, сөз немесе сөз тіркесі толығымен пайда болады да, егер сізге
қажет болғаны осы сөз болса онда Enter пернесін басасыз. Сөйтіп сіз тере
бастаған мәтінді автомәтін аяқтайды. Бұл аяқтаудың жұмыс нәтижесі.
Сөздікке жаңа сөз енгізу – бұл да автомәтіннің функциясы. Ол үшін
экрандағы мәтінді ерекшелеп алып, автомәтін аспапты панелінің көмегімен
автомәтін элементтерінің тізімін алуға болады. (Түр – Аспаптар панелі –
Автомәтін (Вид – Панель инструментов – Автотекст).
Автомәтін сөздігін баптауды Автоалмастыру (Автозамена) сұхбат
терезесінде жүргізеді. (Сервис – Автоалмастыру – Автомәтін (Сервис –
Автозамена – Автотекст).
Сөздікке жаңа сөз енгізудің ең оңай жолы – экрандағы мәтінді ерекшелеп
алып, Автомәтін аспаптар панеліндегі Автомәтін батырмасын басу қажет.
Содан соң пайда болған терезедегі Қосу (Добавить) батырмасын басасыз.

Арнаулы символдарды енгізу.
Әр түрлі мәтіндерді теру кезінде перне тақтада көрсетілмеген
символдарды енгізу қажеттілігі туындайды.Арнайы және еркін түрде алынған
символдарды экранға шығаруды Символ сұхбат терезесінде орындайды.Символ
сұхбат терезесін алу үшін Кірстіру (Вставка)-Символ командасын беру керек
.Оның екі қыстырмасы бар:Символдар және арнайы символдар .Керекті
символдарды экранға шығару үшін тышқанмен кестедегі символдарды ерекшелеп.
Кірістіру батырмасын басамыз.

1.7. Word объектісін басқару тәсілдері
MS Word объектісінің мәтінімен және бетпен өзара қарым-қатынасы .
Графиктік объектілердің өздеріне тән тәсілдері болады. Ең бастысы олардың
өлшемдері. Объектіні ерекшелеген кезде оны қоршаған сегіз шаршы маркерлер
пайда болады. Тышқан нұсқағышын осы маркерлердің біреуіне алып барсақ,
нұсқағыш өзінің пішінін екі жаққа бағытталған жебебиікке өзгертеді.
Суреттің мөлшерін өзгерту үшін шаршы маркердің біреуін тышқанмен іліп
алып, меңзерді жылжыта отырып қажетті мөлшерін тағайындап, батырманы
босатамыз. Объектінің өзгеру масштабы қалып-күй жолында көрсетіліп тұрады.
Кейбір объектілерде бұруды басқаратын маркерлері болады. Бұл маркерлердің
пішіні ромб тәріздес сары түсті болады. Басқа қасиеттерін басқару үшін
келесідей:
➢ Объектінің тегіне сәйкес аспаптар панелінде
➢ Объектінің жанама менюімен ашылатын Объектіні пішімдеу(Форма
объекта) сұхбат терезесінде орналасқан қосымша құралдар
қолданылады.

Графиктік объектінің оны қоршаған мәтінмен өзара қарым-қатынасы.
Суретті енгізер алдында оның мәтінмен қарым-қатынасын сипаттап алу
керек ол үшін Объектіні пішімдеу (Формат объекта) сұхбат терезесінің
Жағдай (Полажение) қыстырмасында орналасқан құралдарды пайдаланамыз.
▪ Мәтіндік нұсқасын өлшемдері кішірек, мәтіннің символдарына
шамалас
графиктік объектілерге қолданады. Бұл жағдайда объект мәтіндік
жолға
графиктік символ ретінде енгізіліп, бұдан былай мәтінмен бірге
жылжып
отырады.
▪ Қоршаудың айналасында (Вокруг рамки) нұсқасында мәтін суре
айналасындағы жорамал қоршауды айнала орналасады;
▪ Контур бойымен (по контуру) нұсқасының өзгешелігі мұнда
жорымал
қоршау жүргізілмейді, мәтін суреттің контурын бойлай
орналасады.
▪ Мәтіннің алдында (Перед текстом) нұсқасында мәтін мен сурет әр
түрлі
қабаттарда орналасады, мәтін астында, ал сурет үстінде;
▪ Мәтіннің астында (за текстом) нұсқасында да мәтін мен сурет әр
түрлі
қабаттарда орналасады, сурет астында, мәтін үстінде.

Суреттердің бір- бірімен қарым- қатынасы

Егер бір бетте бірнеше графиктік объектілер орналасса, онда олар
өзара байланыста болады. Бұлардың қарым-қатынасын басқаруға болады.
Бұл объектілерге бірін – бірі бүркемелеуге рұқсат етілген бе жоқ
па деген сұрақ туындайды. Егер рұқсат ететін болсақ, онда Объектіні
пішімдеу – Жағдай – Қосымша – Объектінің жағдайы (Формат объекті –
Положение – Дополнительно – Положение объекта) жалаушасын орнатуымыз
қажет. Объектінің өзара ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Windows операциялық жүйесінің стандартты бағдарламалары. Үлкен қолданбалы бағдарламалар
Мәтіндік программаның жұмыс терезесі
MS Word бағдарламасын оқытудың әдістері
Microsoft Word мәтіндік редакторы туралы негізгі мағлұматтар
Мәліметтерді статистикалық талдау
Кестені енгізу сұхбаты терезесі
Абзацты форматтау тәсілдері
Бет бойынша жылжу
Өзіндік қорғаныс әдістері
Қазтабан компаниясы артықшылықтары
Пәндер