Тас дәуіріндегі наным-сенімдер

Кіріспе 3
1 Діни сенімдердің қалыптасуы 5
1.1 Алғашқы наным.сенімдер 5
1.2 Дін, сенім, наным ұғымдарының ерекшеліктері 9
2 Алғашқы діни сенімдердің негізгі түрлері 11
2.1 Фетишизм 11
2.2 Магия 12
2.3 Тотемизм 14
2.4 Анимизм 15
3 Қазақ халқының көне дәуіріндегі наным.сенімдер 17
3.1 Тотемизм, магия, анимизм, фетишизм және олардың
қазақ арасындағы ерекшеліктері 17
3.2 Қазақстан қола ғасырындағы діни нанымдар мен табынушылықтар 22
Қорытынды 24
Қолданылған әдебиеттер тізімі 25

Зерттеу өзектілігі. Діннің шығуы туралы тұғырнамалардың бірі теологиялық және шіркеу жанындағы орталарда пайда болды және дінді зерттеу тарихына «прамонотеизм» немесе алғашқы монотеизм тұғырнамасы деген атаумен енді. Бұл тұғырнама алғаш рет ықшамдалған түрінде шотландиялық әдебиетші және ғалым Э. Лэнгтің (1844-1912) «Діннің қалыптасуы» деген кітабында тұжырымдалды. Ал толық күйінде католик попы В. Шмидт (1868-1954) баяндады, ол бұл тұғырнаманы негіздеуге «Құдай идеясының шығуы» деген 12-томдық еңбегін арнады. «Прамонотеизм» теориясының мәні мынада: барлық алуан түрлі нанымдардың, соның ішінде артта қалған халықтардың нанымдарының түбінде жалғыз Құдай-жаратушыға деген ең ежелгі сенімнің қалдықтарын байқауға болады. Дәл сол сенім діннің барлық формаларының бастамасы болды, тек содан кейін ғана оған оны ластаған элементтер араласты. Бұл теорияны дәлелдеу ұшін В. Шмидт орасан зор этнографиялық деректер қорын келтірді, оларға теологиялық түсініктемелеу берді, ал өзінің схемасына сәйкес келмейтін деректерді назарынан тыс қалдырды. Бұл деректер монотеизм - діни төңкерістің бастама нүктесі емес, діндердің шежіре ағашының бір бұтағының даму сатысы болып табылатынын көрсетті.
Адамзат тарихында «дінге дейінгі кезеңнің» болғандығы жөнінде болжам ұсынылды. Бұл болжамның жақтаушылары қоғам дамуының алғашқы сатыларында өмір сүрген адамдардың діни наным-сенімдері болмаған, себебі олардың санасы тікелей практикамен жалғасып жатты және қандай да болсын абстракциялар, соның ішінде діни абстракцияларды туындата алмады деп тұжырымдайды. ХІХ-ХХ ғғ. аралығында көптеген этнографтар, антропологтар мәдени дамуы жағынан өте төмендігі сондай, діни түсініктері мен ұғымдары мұлдем жоқ тәрізді тайпалардың бар екендігі жөнінде мәліметтер келтірді. Бірақ осы тайпалардың өмірін, олардың әдет-ғұрыптарын, ойлау ерекшеліктерін мұқият зерттеген соң, зерттеушілер оларда діни наным-сенімдердің және культтік практиканың нышандарын әрдайым байқап отырды. Сондықтан «дінге дейінгі кезеңнің» болғандығы жөніндегі болжам сол болжам кұйінде қалды.
Ұсынылған курстық жұмыстың мақсаты – тас дәуіріндегі наным-сенімдерді зерттеу.
Бұл мақсатқа сай келесі міндеттер қойылады:
- діни сенімдердің қалыптасуын зерттеу;
- алғашқы діни сенімдердің негізгі түрлерін анықтау;
- тотемизм;
- анимизм талдау;
- фетишизм анықтау;
- магия;
- Қазақстандағы алғашқы наным-сенімдерді талдау.
Зерттеу объектісі – алғашқы наным-сенімдер.

1 Дінтану негіздері: оқулық / құраст.: Н. Ж. Бәйтенова. – Алматы: Қазақ университеті, 2006. – 356 б.
2 Ленин В. И. Избранные труды. – М.: Наука, 1975. – 549 б.
3 Жетесов Б. С. Дін, сенім, наным ұғымдарының ерекшеліктері // Саясат. – 2009. - № 8. – Б. 54-56.
4 Тайлор Э. Первобытная культура. – М.: Знание, 1984. – 259 б.
5 Философиялық сөздік /ред. Р.Н. Нұрғалиев, Ғ.Ғ. Ақмамабетов., Ж.М. Әбділдин. – Алматы: Ғылым, 1996. – 359 б.
6 Энгельс, Ф. Происхождение семьи, частной собственности и государства. В связи с исследованиями Л. Г. Моргана. – М.: Политиздат, 1973. – 240 с.
7 Мұханов Қ. Діндер тарихы мен теориясы және еркін ой: арнаулы және еркін лекциялар курсы. – Алматы: РБК, 1994. – 135 б.
8 Артемьев А. И. Дінтану: жалпы дінтану негіздері, діндер тарихы, Қазақстандағы діндер. – Алматы: Жалын, 2008. - 97 б.
9 Кислюк К. В. Религиоведение: учебное пособие. – Ростов н/Д: Феникс, 2004. – 512 б.
10 Малиновский Б. Магия, наука и религия. – М.: Наука, 1979. – 463 б.
11 Музафарова Н. И. История религий: учебное пособие. - Ростов н/Д: Феникс, 2004. – 320 б.
12 Религиоведение: учебное пособие / под ред. М. Я. Ленсу. – Мн.: Новое знание, 2004. – 421 б.
13 Уалиханов Ш. Мақалалары мен хаттары. – Алматы: Ғылым, 1949. – 384 б.
14 Алтынсарин Ы. Таңдамалы шығармалары. – Алматы: Мектеп, 1957. - 297 б.
15 Никитин В.Н. Обухов В.Л. Дінтану. Әлем діндерінің ілімі. – СПб: Наука, 1999. – 463 б.
16 Әуезов М. Әр жылдар ойлары. – Алматы: Ғылым, 1959. – 328 б.
17 Қазақстан тарихы: көне заманнан бүгінге дейін. Бес томдық. Т. 1. – Алматы: Атамұра, 2010. – 544 б.
18 Гордиенко Н.С. Дінтану негіздері. – СПб: Наука. - 1997. - 329 б.