Буаздықты анықтау

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Іс-тәжірибеден есеп беру
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:

АУРУ ТАРИХЫ №1

1. Мал дәрігерлік клиника (емхана) Жәңгір хан атындағы БҚАТУ Вет.
клиникасы

2. Малдың түрі Ірі қара
жынысы ұрғашы жасы 3
түсі мен белгілері қара, құлағына ен салынған
тірілей салмағы 1000 кг
3. Малдың иесі және оның мекен-жайы Бекешов Ж. И. Бөрлі ауданы Ақан сері 2
4. Клиникаға түскен күні 30. 10. 13 ж.
5. Диагноз: буаздықты анықтау
6. Нақты буаз мал
Емдеу нәтижесі оң, жануар толықтай емделді
Клиникадан шығарылған күні 03. 11. 13 ж.

Ветеринарлық дәрігері Даулетова Жайнар

(фамилиясы, аты-жөні)

Мал жөніндегі мәліметтер (анамнез)

а) өмірінің анамнезі –anamnesіs vіtae (малдың шыққан тегі; ұсталуы,
азықтандырылуы мен күтімі жағдайлары, су ішуі, пайдаланылу бағыты,
өнімділік деңгейі, буаздығы және т.б.) ірі қара; үйде, қора – жайда
ұсталынады, қора – жай тастан салынған, құрғақ, жарық көзі орташа, төсеніш
ретінде сабан пайдаланылған, желдетілуі жеткілікті, күнделікті серуенге
белсенді түрде шығарылады, құнарлы азықпен қамтамасыз етілген, азық құрамы
минералды заттар мен витаминдермен байытылған, жалпылама түрде, күніне 3
рет азықтандырылады, суды астаудан, серуенге шыққанда ағын судан ішеді,
күніне 5 ретке дейін суарылып тұрады.
б) аурудың анамнезі-anamnesіs morbі (қашан ауырды; аурудың белгілері
мен пайда болу жағдайлары; шаруашылықтағы өзге малдарда осыған ұқсас ауру
белгілері байқала ма; ем қолданылды ма, қайда, қашан, кіммен және қанша
рет; бұған дейін мал қандай мал дәрігерлік өңдеулерден және қашан
өткізілген)_жануар төлдегеннен кейін екінші күннен бастап ауырды, аурудың
бастап кезеңінде жануар мазасызданып, дене температурасы көтеріле бастады,
азықтан бас тартты, кейін тамыр соғысы, тыныс жиілігі, дене температурасы
жоғарылады, желіні ісініп, күрең қызыл түстес болды, ұстағанда ауырсынулар
байқалды, бұл жануар бұрын мұндай ауруға шалдықпаған, жануарды осыдан бір
ай бұрын клиникалық тексерістен өткен

Мал клиникаға түскен кездегі нақты зерттеу көрсеткіштері:
дене қызуы 41 градус тамыр соғуы жиілігі 30
тыныс алуы жиілігі 30 мес қарын жиырылуы жиілігі 35

Жалпы зерттеу
Малдың сыртқы түрі:
қоңдылығы (ортадан жоғары, орташа, ортадан төмен, арықтаған), денесін
ұстауы (табиғи, жасанды) қоңдылығы ортадан жоғары, денесін ұстауы жасанды
дене бітімі (дұрыс, дұрыс емес; ақауларын көрсету керек) дене бітімі дұрыс,
бірақ сиырдың оң жақ бүйірі салбырап үлкейген, жыныс ернеулері ісінген,
құйымшағы босап түскен темпераменті (жай, епті, флегматикалық) епті
конституциясы (жеңіл, ауыр, бұлшық етті типті) ауыр мінезі (жуас, асау,
агрессивтік) жуас
Тері мен оның туындылары:
тері (бүтіндігі, сезімталдығы, серпімділігі, қызуы, түсі, иісі, ылғал-
дылығы, зақымдану түрі, тері паразиттері) терісі бүтін, сезімталдылығы мен
серпімділігі сақталған, қызуы 38 градус, өз түсін сақтаған, иісі жоқ,
ылғалдылығы қалыпты, зақымданбаған, тері паразиттері жоқ
жүн жамылғысы (талшық, қабық, мамық; қоюлығы, біркелкілігі, теріге жатуы,
ластануы, жылтырлығы, мықтылығы, түсуі; кекілінің, жалының, құйрығының
күйі) таза, жылтыр, мықтылығы орташа, құйрығы қалыпты жағдайда тері асты
клетчаткасы (өзгерістер болуы: қабынулық инфильтрация, ісік, лимфа немесе
қан жиналуы) тұяғы, тұмсығы (деформациялануы, зақымдануы, мүйізгектің
жылтырлығы) тұяғы зақымданбаған, орташа
Лимфа түйіндері:
жақ асты лимфа түйіндері (жұп түйіндердің бірдей болуы немесе
айырмашылықтары, көлемі, пішіні, бетінің күйі, консистенциясы,
сезімталдығы, түйін мен оның бетіндегі терінің қозғалғыштығы, лимфа түйіні
аймағының қызуы) жақ асты лимфа түйіндері бірдей, көлемі мен пішіні
өзгеріссіз
жақ асты түйіндерінде айтарлықтай өзгерістер байқалмайды.
жауырын алды ісіктер байқалмайды, қалыпты жағдайда_____________
тізе үсті және шап түйіндері ұлғайған , беті тегіс, қозғалмалы, сезімтал
желін үсті қызуы көтерілмеген, беті тегіс, аздап ісінген.
Көрінетін кілегей қабықтары:
конъюнктивасы (тамырлардың қанға толуы, түсі, ылғалдылығы, бетінің күйі,
бөгде денелер, ақаулары) конъюктивасының тамырлары аздап қызаруы байқалады,
түсі қызарған ,мұрын қуысының айтарлықтай _өзгерістер жоқ
сыртқы жыныс мүшелерінің малдың жыныс мүшелері ісінген, сиыр құйрығын
көтеріп, белі бүкірейіп, мазасызданып түр
Жалпы зерттеу кезінде анықталған симптомдар мал жатуға ынғайлана береді,
тыныс алуы қиындап, зорланады, жыныс ернеулері ісіңген, қайта қайта күшене
береді, жатыр жартылай созылып кеткен, үстіңгі қабырғасы ғана айналып,
қызарып шығып тұрады.

Симптомдарды талдау сиырдың оң жақ бүйірі салбырап үлкейген, кейде
дірілдеп қозғалғаны байқалады. Жыныс ернеулері ісінген, құйымшағы босап
түскен, желіні үлкейген, артқы аяқтары мен қарынның астыңғы жағында
домбыққан жерлері болуы мүмкін.
Қорытынды осы зерттеу әдістерін анализдей отырып,алғашқы қойылған
диағнозға сай келетінің байқадық.

Жүрек - қан тамыр жүйесін зерттеу
Жүрек аумағы (сезімталдығы, қызуы, сезілетін шулар, бүтіндігі)
сезімталдығы жоғары, бөгде шулар сезілмейді, бүтін.
Жүрек соғуы (сол жақтан және оң жақтан: естілуі, күші, шоғырлануы)
күші орташа, сол жақта шоғырлаған
Жүрек үндері (тондары) (естілуі, қаттылығы, тербелісі (ритм), үндердің
бір-бірінен ажыратылуы, үзілістің бүтіндігі мен тазалығы, неғұрлым анық
естілетін нүктелердегі үннің шығу түрі мен күші)__жүрек үндарі естіледі,
бірақ бірінші үн екінші үнге қарағанда анық естіледі.
Қан тамырларын зерттеу:
Артериялық тамыр соғуы (жиілігі, толуы: шамалы, толық, бос; керілуі:
эластикалық, серпімді, қатты, салалы, жұмсақ; көлемі: үлкен, орташа, шағын;
күші: шамалы, күшті, әлсіз; тербелісі: ритмикалық, ритмикалық емес, ретсіз,
біркелкі емес; пульстің түрі: дұрыс, өзгермелі, жай)___артериялық тамыр
соғуы төмендеу, толуы бос, керілуі эластикалық көлемі орташа, күші күшті.
Жүрек аумағындағы шулар (түрі, күші, неғұрлым анық естілу орны) жүрек
шулары күшті сол жағынан анық естіледі
Жүрек аумағындағы шулар (түрі, күші, неғұрлым анық естілу орны) журек
соғуының естілуі – жай ,диффузды болып келгені.
Вена тамырлары (толуы; оң, немесе теріс венаның соғуы, ундуляция) вена
тамырларының толуы орташа, оң венаның соғуы оң, индуляциясы
байқалмайды._______________________ ________________________________
Қан қысымы: а) артериялық max____210_________mіn___45______
б) веноздық __100______________________________ ______________
Жүректі, қан тамырларын графикалық зерттеу (электрокардиография және
рентгендік зерттеу) жүргізілген жоқ
Функциональдық зерттеу жүргізілген жоқ
Жүрек-қан тамыр жүйесін зерттеу кезінде анықталған симптомдар
Жүрек шекараларының, жүрек тондарының естілуі қалыпты.
Симптомдарды талдау жүрек үндерінде өзгерістер байқалмады, артериялық
және веноздық қан қысымдар нормада
Қорытынды жүрек мен қан тамыр жүйесін зерттегенде өзгерістер
байқалмады.

Жоғарғы тыныс жолдарын зерттеу:
Тыныспен шығарылған ауа (біркелкілігі, симметриялығы, иісі, қызуы)_тыныс
алу мен тыныс шығару кезінде жануар қиынсынады, кілегейлі қабықтардың түсі
өзгерген .
Мұрыннан ақпалар (байқалуы, мөлшері, симметриялығы, кезеңділігі, ағу
массасының қасиеттері: түсі, иісі, консистенциясы, сыртқы түрі) мұрыннан
ақпалар ағады түсі мөлдір, сұйық сора байқалады.
Мұрын қуысы (танауы қозғалғыш, қозғалмайтын, кеңейген, тарылған; мұрын
жолдары: ауа еркін өтетін, тарылған; мұрынның кілегей қабығы; түсі,
ылғалдылығы, бетінің күйі, сезімталдығы, ақаулары) мұрын қуысы танауы
тарылған , мұрын жолдарынан нашар өтеді, кілегейлі қабығының түсі қызарған,
бәсен дыбыстар байқалады.__________
Қосалқы мұрын қуыстары (маңдай, жоғарғы жақ, тақ тұяқтылардың ауа
қапшықтары; пішіні, сезімталдығы, жергілікті қызуы, перкуссиялық дыбыстың
түрі) мұрын қуысының пішіні мен сезімталдығы өзгерген , жергілікті қызуы
байқалады, перкуссиялық дыбыс тимпаникалық_
Көмекей мен кеңірдек (басы мен мойнының күйі: еркін немесе жасанды
қалыпта ұстауы, көмекей мен кеңірдек аймағының пішіні мен жергілікті қызуы,
сезімталдығы, симметриялылығы, бүтіндігі; тыныс шулары: түрі, күші,
кезеңділігі) басы мен мойының төмен ұстайды, көмекей мен кеңірдек
аймағының пішіні орташа, жергілікті қызуы байқалады
Жөтелу рефлексі (күші, ауырсынуы, дымқылдығы, жөтелудің ұзақтығы мен
жиілігі) жөтелу кезінде жануар ауырсынады. Күші әлсіз, жөтелгенде
қиынсынады.
Дауысы (тән, өзгерген)_____дауысы бәсендеу шығады
Қалқанша безінің күйі (без орналасқан аймақтың пішіні, сезімталдығы,
көлемі, консистенциясы, қозғалғыштығы) қалқанша безінің күйі өзгерген,
сезімталдығы ортадан жоғары ___________
Көкірек клеткасы мен өкпені зерттеу:
Көкірек клеткасы (пішіні: овальды, дөңгелек, жалпақ; ауыруы, қабырғалардың
бүтіндігі, ақаулардың болуы) көкірек клеткасы ішкі бетін астарлап тұратын
сірілі қабығы қалыпты, қабырғалары ысылған, ақаулары байқалмайды.
Тыныс қозғалыстары (жиілігі, типі, тербелісі (ритм), күші,
симметриялылығы) тыныс алу жиелігі жай ,тербелісі орташа типті,
симметриялығы жай.
Өкпенің күйі (перкуссиялау: өкпенің артқы шекарасы, салыстырмалы перкуссия
нәтижелері; тыныс шулары: физиологиялық, патологиялық: түрі, күші,
кезеңділігі, шоғырлануы)____өкпенің күйін перкуссиялағанда дүнкілдеген
дыбыс,өкпе шекарасы қабынған ошақтар байқалады, тыныс алуы бәсендеу

Жоғарғы тыныс жолдарын зерттеу:
Тыныспен шығарылған ауа (біркелкілігі, симметриялығы, иісі, қызуы)_тыныс
алу мен тыныс шығару кезінде жануар қиынсынады, кілегейлі қабықтардың түсі
өзгерген .
Мұрыннан ақпалар (байқалуы, мөлшері, симметриялығы, кезеңділігі, ағу
массасының қасиеттері: түсі, иісі, консистенциясы, сыртқы түрі) мұрыннан
ақпалар ағады түсі мөлдір, сұйық сора байқалады.
Мұрын қуысы (танауы қозғалғыш, қозғалмайтын, кеңейген, тарылған; мұрын
жолдары: ауа еркін өтетін, тарылған; мұрынның кілегей қабығы; түсі,
ылғалдылығы, бетінің күйі, сезімталдығы, ақаулары) мұрын қуысы танауы
тарылған , мұрын жолдарынан нашар өтеді, кілегейлі қабығының түсі қызарған,
бәсен дыбыстар байқалады.
Қосалқы мұрын қуыстары (маңдай, жоғарғы жақ, тақ тұяқтылардың ауа
қапшықтары; пішіні, сезімталдығы, жергілікті қызуы, перкуссиялық дыбыстың
түрі) мұрын қуысының пішіні мен сезімталдығы өзгерген , жергілікті қызуы
байқалады, перкуссиялық дыбыс тимпаникалық_
Көмекей мен кеңірдек (басы мен мойнының күйі: еркін немесе жасанды қалыпта
ұстауы, көмекей мен кеңірдек аймағының пішіні мен жергілікті қызуы,
сезімталдығы, симметриялылығы, бүтіндігі; тыныс шулары: түрі, күші,
кезеңділігі) басы мен мойының төмен ұстайды, көмекей мен кеңірдек
аймағының пішіні орташа, жергілікті қызуы байқалады
Жөтелу рефлексі (күші, ауырсынуы, дымқылдығы, жөтелудің ұзақтығы мен
жиілігі) жөтелу кезінде жануар ауырсынады. Күші әлсіз, жөтелгенде
қиынсынады.
Дауысы (тән, өзгерген)_____дауысы бәсендеу шығады
Қалқанша безінің күйі (без орналасқан аймақтың пішіні, сезімталдығы,
көлемі, консистенциясы, қозғалғыштығы) қалқанша безінің күйі өзгерген,
сезімталдығы ортадан жоғары ___________
Көкірек клеткасы мен өкпені зерттеу:
Көкірек клеткасы (пішіні: овальды, дөңгелек, жалпақ; ауыруы, қабырғалардың
бүтіндігі, ақаулардың болуы) көкірек клеткасы ішкі бетін астарлап тұратын
сірілі қабығы қалыпты, қабырғалары ысылған, ақаулары байқалмайды.
Тыныс қозғалыстары (жиілігі, типі, тербелісі (ритм), күші,
симметриялылығы) тыныс алу жиелігі жай ,тербелісі орташа типті,
симметриялығы жай.
Өкпенің күйі (перкуссиялау: өкпенің артқы шекарасы, салыстырмалы перкуссия
нәтижелері; тыныс шулары: физиологиялық, патологиялық: түрі, күші,
кезеңділігі, шоғырлануы)____өкпенің күйін перкуссиялағанда дүнкілдеген
дыбыс,өкпе шекарасы қабынған ошақтар байқалады, тыныс алуы бәсендеу
Қосымша зерттеулер
Трахеальдық перкуссия (дыбыстарды өткізу дәрежесі) жүргізілген жоқ
Рентгендік және басқа зерттеулер жүргізілген жоқ
Тыныс алу мүшелерін зерттеу кезінде анықталған симптомдар
тыныс алу мүшелерін зерттеу кезінде потологиялық өзгерістер байқалмайды,
тыныс алу мүшелерінің жұмысы қалыпты.
Симптомдарды талдау_жабығу, азыққа зауқының болмауы не жоғарлауы, ауыр
тыныс және ентікпе, ылғалды сырылдар бәсең байқалады.
Қорытынды сиырдың тыныс алу мүшелерінің жалпы қабынудың процесі
кезінде организм күйзеліске ұшыраған және де тыныс алуы жиіленген

Ас қорыту жүйесі мүшелерін зерттеу

Азық пен суды қабылдауы:

Тәбеті (жақсы, шамалы, тәбеті жоқ, шамадан тыс жоғарылаған) тәбеті
төмен, азықты нащар қабылдайды. Тәбеті шамалы шөпке,сүрлемге,суға тәбеті
нашар.
Азықты қабылдауы мен су ішуі тәртібі (дұрыс, дұрыс емес: қалай
білінеді) азық қабылдауы нашар, су ішуі орташа
Азықты шайнауы (епті, асығыс, сақтықпен, ауырсынуы) азықты шайнауға
епті, сақтықпен шайнайды
Азықты жұтуы (еркін, қиындаған, ауырсынады, жұтына алмауы) азықты
азықты жұтуы жаймен, еппен.
Кекіру (жиі, сирек, жай, қатты; байқалмайды, кекірік газының иісі)
кекіру сирек байқалады
Мес қарын заттарын кекіруі (еркін, қиындаған, ауырсынады, байқалмайды)
мес қарын заттарының кекіруі еркін түрде
Күйіс қайыруы (ерте, кеш, белсенді, баяу, ұзақ, қысқа, жиі, сирек ауыр)
күйіс қайыруы жетілмеген
Құсу (байқалмайды, байқалады: пайда болу уақыты, жиілігі, мөлшері)
құсу белгісі байқалмайды.
Ауыз қуысы____ауыз қуысының сілекей ағуы байқалмайды.
Сілекей ағуы (байқалмайды, байқалады: үздіксіз, үнемі, кезеңділігі;
сілекейдің түрі мен қасиеттері )бұзаудың сілекей ағуы байқалмайды.
Ауыз саңылауы (жабық, жартылай ашық, ашық) ауыз саңылауы жабық_
Еріндер (бүтін, деформацияланған, зақымданған, қозғалғыш) еріндер бүтін
дифармацияға ұшырамаған
Еріндердің, ұрттың, таңдайдың, тілдің кілегей қабықтары (түсі,
ылғалдылығы, бүтіндігі, ісік байқалуы, сезімталдығы, ісінуі)
Еріндері,ұрты, таңдайы, тілі еш өзгеріссіз бүтін, ісік байқалмайды,
сезімтал ылғалды, түстері қызарған, бүтіндігі сақталған, сезімталдығы
орташа
Тіл (көлемі, консистенциясы, қозғалғыштығы, ақаулар) тілдің көлемі
қалыпты, консистенциясы тығыз.
Тістер (сүт тістері, тұрақты тістер, ауруы, альвеолаларға беку
мықтылығы, қандай тістер жоқ, ақаулар, тістеу түрі, тістердің мұқалу
аномалиялары) тістері сау, альвеоларға бекуі мықты, ақаулары байқалмайды
Жұтқыншақ (басы мен мойнының қалпы, пішіні, ұлпалар консистенциясы,
ауыруы, жұтқыншақ аймағының жергілікті қызуы) басы мен мойының ұстайды,
пішіні сақталады, пальпациялағанда ауырсынбайды,жұтқыншақ аймағының
жергілікті қызуы байқалмайды
Өңеш (сол жақтағы күре тамыр науасы аймағының пішіні, өткізгіштігі,
ауыруы, жергілікті қызуы,) өнештің сол жақтағы күре тамыр науасы тығыз және
қатты, жергілікті қызуы білінбейді
Құстардың жемсауыты (көлемі, сезімталдығы, жемсауыт заттарының түрі мен
консистенциясы, перкуссиялық дыбыстың түрі)
Іш аумағы (көлемі, пішіні, симметриялылығы, аш бүйір шұңқырының
білінуі, іштің қабырғасының керілуі мен сезімталдығы) көлемі бір қалыпты,
пішіні өзгеріссіз, екі бүйірі шығынқы,аш бүйір шұнқыры қалыпты, іштің
қабырғасы керілуі көп білінбейді
Күйіс қайыратын малдардың қарыншалары:
Мес қарын (сол жақ аш бүйір шұңқырының күйі, ауыруы, мес қарын
қабырғаларының керілуі, толу дәрежесі, мес қарын заттарының түрі мен
консистенциясы; мес қарын жиырылуының түрі, жиілігі, күші, ұзақтығы,
тербелісі, перкуссиялық дыбыстың түрі мен мес қарындағы шулар) Мес қарынның
толуы қалыптыдан төмен,сол жақ аш бүйір шұңқырының күйі онша білінбейді,мес
қарындағы заттар тығыз консистенциялы,шулары анық,жиырылуы қалыпты,
перкуссия кезінде тимпаникалық дыбыс тербелісі 8,1 - 8,5.
Жұмыршақ (жарақаттық ретикулитке аурулық сынама нәтижелері) Құрсақ
қабырғаларын жұдырықпен қатты басып қарағанда жануар ауырсынады, терең
пальпациялағанда ауырсыну болады,терісін қыртыстағанда кері реакция
беріледі
Жалбыршақ (ауыруы, жалбыршақ қарын аймағында шулар байқалуы мен оның
түрі) перкуссия жасағанда қалыпты дыбыс естіледі, пальпация жасағанда
ауырсыну белгілері байқалмайды , ұлтабар заттарының мөлшері көп емес,шулар
анық естіледі
Ұлтабар (пішіні мен ауырсыну белгілері, ұлтабар заттарының мөлшері мен
түрі, перкуссиялық дыбыстар мен шулар ұлтабардың пішіні үлкеймеген,
ауырсыну белгілері байқамайды.
Асқазан біркамералы (қарау, пальпация, перкуссия, аускультация, зонд
салу)
Аш ішек (сезімталдығы; бөгде нәрселердің болуы; толу дәрежесі мен ішек
заттарының түрі; перкуссиялық дыбыстың түрі; жиырылу шулары: жиілігі,
кезеңділігі, күші, сипаты) аш ішекте бөгде заттар байқалады, толық толған,
перкуссия жасағанда тұнық немесе тимпаникалық, ауыскультациялағанда жиырылу
шулар естіледі.
Тоқ ішек (толуы, перистальтикалық шулар, перкуссиялық дыбыс) тоқ ішек
толуы орташа, перкуссия дыбысы орташа
Бауыр (ауруы, консистенциясы, бетінің күйі, перкуссиялаған және
пальпациялаған кездегі көлемі мен контурлары) Бауыр консистенциясы тығыз
бетінің күйі өзгермеген, пальпациялағанда ауырсыну белгігілері байқалады,
консистенциясы тығыз, беті тегіс.
Талақ (сезімталдығы, консистенциясы, көлемі) )__Талағы ұлғаймаған,өз
пішінін сақтаған, талақтың консистенциясы орташа, консистентенциясы тығыз
Нәжіс бөлуі (қалпы, жиілігі, ауырсынуы, жалған қалпы, нәжістің еріксіз
бөлінуі, газдар бөлінуі) Нәжіс бөлуі қалыпты ауырсынулар байқалмайды,
нәжістің еріксіз бөлінуі болған жоқ.
Тік ішек арқылы зерттеу (анустың күйі, тік ішектің толуы, кілегей
қабығының күйі; ішектердің орналасуы, күйі және сезімталдығы) тік ішек
арқылы зерттегенде нәжістің толуы орташа
Ас қорыту мүшелерін зерттеу кезінде анықталған симптомдар.
Симптомдарды талдау ауыз қуысы, мес қарыны, жалбыр шақ, ұлтабарда
патологиялық өзгерістер байқалмады. Жануардың жалпы жағдайы жабырқаулы
болған соң,тәбеті нашарлап,күйі орташадан төмендеп,күйіс қайрауы да баяу
типті .
Қорытынды ас қорыту мүшелерінің негізгі және қосалқы мүшелерінде
өзгерістер мен қабыну байқалады, тәбетінің бірде бар, бірде жоқтығы
салдарынан ол мүшелердің жиырылуына өзгерістер бар. Организмдегі қабынулық
процестен малдың жалпы жағдайы нашарлап,азыққа қарайтын көңілі болмайды.

Несеп бөлу жүйесі мүшелерін зерттеу

Бүйректер (бел аймағының сезімталдығы, бүйректердің орналасу орны,
пішіні, көлемі, консистенциясы, беткі күйі, бүйректердің қозғалғыштығы
Несеп бөлу жүйесі мүшелерін зерттегенде бүйректер оң жақ бүйрек – аш
бүйірде орналасқан. Сезімталдығы – орташа, қозғалмайды.
Несепағарлар (сезімталдығы, іштей пальпация жасау кезіндегі белгілер)
Несепағарлар сезімталдығы- қалыпты, іштей пальпация жасау кезінде ешқандай
өзгеріс байқалмайды.
Қуық (сезімталдығы, орналасуы, толуы шамасы, қабырғаларының тонусы,
сырттай және іштей пальпация жасау кезіндегі бөгде денелердің болуы) іштей
пальпация жасау кезіндегі бөгде денелердің болуы- байқалмайды.
Несеп-жыныс каналы (өткізгіштігі, сезімталдығы, бөгде денелер болуы)
Несеп-жыныс каналы өткізгіш,сезімталдығы сақталған, бөгде денелер жоқ.
Несеп бөлу актісі (жиілігі, малдың қалпы (поза), ауырсынуы, ағынының
түрі мен несептің мөлшері) жиі, малдың қалпы ерікті, ауырсынуы жоқ,
несептің мөлшері ұлғаймаған.
Қосымша зерттеулер (тік ішек арқылы, катетерлеу, цистоскопия,
рентгендік зерттеулер)қосымша зерттеулер жүргізілмеді, қажеттілігі
туындамады.
Несеп бөлу мүшелерін зерттеу кезінде анықталған симптомдар симптомдар
байқалмады
Симптомдарды талдау ауытқулар байқалмады
Қорытынды. Несеп бөлу жүйесі мүшелерін зерттегенде ешқандай
патологиялық өзгеріс байқалмайды. Несеп бөлу жүйесі мүшелерін зерттегенде
бүйрек, несепағарлар, несеп-жыныс каналы – қалыпты физиологиялық күйде
екендігі анықталды.
Жыныс мүшелері мен сүт бездерін зерттеу
Аналықтардың жыныс аппаратын зерттеу:
Сауыр (конфигурациясы; әдеттегідей, түскен, ойылған; сегізкөз-шон-данай
байламының беріктік дәрежесі) Сауыры әдеттегідей қалыпта, сегізкөз,
шонданай байламдары берік болып орналасқан
Аралық және вульва (терісінің күйі, қыртыс түзілуі, ісінуі, түсі,
қызуы, сезімталдығы, жыныс еріндерінің толық беттесіп жабылуы; кілегей
бөлінуі: мөлшері, консистенциясы, түсі, иісі, қоспалар) Терісінің күйі
солғын, қара түсті ,ісінбеген белгілері бар, қызуы байқалады ,сезімтал,
кілегей бөлу мөлшері орташа, консистенциясы тығыз, түсі мөлдір,иісі жоқ,
жыныс еріндері толық жабылмаған.
Қосымша зерттеулер
Вагинальдық зерттеу:
Қынап кіре берісі мен қынаптың кілегей қабығы (түсі, ылғалдылығы,
сезімталдығы, бүтіндігі, ластануы немесе бөгде денелер)__қынап кіре берісі
мен қынаптың кілегейлі қабығының сезімталдығы нашар, аздап қызарған,
бүтіндігі қалыпты емес.
Жатыр мойнының қынап бөлімі (күйі, каналының ашылу дәрежесі, саңылаудан
бөлінген кілегейдің түрі мен мөлшері )жатыр мойынының қынап бөлімі қалыпты
емес, ашылу саңылаудан бөлінген кілегей байқалады.
Тік ішек арқылы зерттеу:
Жатыр мойны (орналасуы, көлемі, мүйіздерінің пішіні, консистен-циясы,
флюктуация байқалуы, пальпацияға реакция беруі) жатыр мойынының орналасуы
көлемі өзгерген, пальпациялағанда сиыр ауырсынады.
Жұмыртқалықтар (орналасуы, көлемі, пішіні, консистенциясы,
сезімталдығы, қозғалғыштығы) жұмыртқалықтардың орналасуы, көлемі, пішіні
өзгерген, сезімталдығы нашар
Жұмыртқалық өзегі (орналасуы, пішіні, сезімталдығы) жұмытқалық өзегінің
орналасуы қалыптан ауытқу байқалады, пішіні өзгерген, сезімталдығы жағары
Жыныс аппараты секреттерін зерттеу (физико-химиялық, цитология-лық,
бактериологиялық)_жүргізілген жоқ
Сүт безін зерттеу:
қарау кезінде (түсі, терісінің бүтіндігі, ширектерінің пішіні мен
симметриялылығы, желіннің беткі лимфа және қан тамырларының күйі)__
Түсі қарайған, терісі бүтін, ширегі ұлғайған симметриялы емес, желіннің
беткі лимфа түйіндері және қан тамырлары ісінген белгілері бар.
пальпация кезінде (бөлектерінің консистенциясы, сезімталдығы, желін
бөлектерінің қызуы, желін үсті лимфа түйіндерінің күйі)
Бөліктерінің консистенциясы тығыз, өте сезімтал, желінің жергілікті
қызуы байқалады,желін үсті лимфа түйіндері өзгерген.

Қосымша зерттеулер:
Желіннің ширектерінен сауып алынған сүтті органолептикалық бағалау (түсі,
консистенциясы, біркелкілігі, ұйындылар мен мақташықтар болуы
жүргізілген жоқ
Сүтті физико-химиялық зерттеу____жүргізілген жоқ
Сүтті бактериологиялық зерттеу____жүргізілген жоқ
Аталықтардың жыныс аппаратын зерттеу:
Ұма (түсі, эластикалылығы, көлемі, күйі, симметриялылығы,
консистенциясы, қозғалғыштығы
Күпек (бүтіндігі, терісінің эластикалылығы, күпек саңылауының пішіні
мен көлемі, күпек айналасындағы жүн жамылғысының күйі, күпектен ағу
белгілері
Жыныс мүшесі (өткізгіштік анестезия арқылы жыныс мүшесін шығарғаннан
кейін түсін, ылғалдылығын, бүтіндігін, кілегейлі қабығының беті мен тері
жамылғысының күйін анықтайды
Қосымша зерттеулер:
Простоскопия .

Рефлекстік зерттеу .
Шәуетті зерттеу .
Несеп-жыныс жүйесін зерттеу кезінде анықталған симптомдар малдың жалпы
жағдайы нашар, жыныс мүшесі қызарып, сиыр белін бүкірейтіп, жаңа туған
сиыр қайта қайта күшеніп, жатырдың айналып шығып бара жатқаны байқалады.
Симптомдарды талдау жатырдың қабынуы, ісінуі, жатыр қабырғасының
керілуі барлығы қалыпты жағдайда емес, сиырдың жатырының уақыт өте келе
біртіндеп сыртқа айналып шығып тұрғаны байқалады,сарпайдан салбырап.
Қанталаған қара-қоңыр түсті дене байқалады.
Қорытынды Мал жабырқаулы, белі бүкірейіп, азыққа тәбеті жоқ, жыныс
мүшесі қызарған, қайта қайта күшенген малдың жатырының айналып шығып бера
жатқаны байқалады, ісінген, ұлпасы өлеттене бастаған. Қорытындылай келе
сиырдың жатырының айналып түскені байқалады.

Нерв жүйесі мен сезім мүшелерін зерттеу
Жалпы күйі (күйзелген, қозу рефлекстері; күйзелу немесе қозу
белгілерінің байқалу дәрежесі) сиырдың күйзелу белгілері байқалады,
организмнің қозу рефлекстері орташа, қозу белгілері байқалмайды, мазасыз
орнынан тұруға талпынады.
Бас қаңқасы (пішіні, зақымдануы, ауырсыну белгілері, сүйек негізінің
күйі, жергілікті қызуы )___бас қаңқасының пішіні өзгеріссіз, зақымданбаған,
ауырсыну белгілері байқалмайды, сүйектері тұтастай бүтін, жергілікті қызуы
жоқ
Омыртқа жотасы (пішіні, қисаюы, кенет бұрылу кезіндегі қозғалғыш-тығы
омыртқа жотасының пішіні қалыпты емес, малдың белі бүкірейген, данесін
еркін ұстай алмайды.
Беттік сезімталдық (тактильдік, аурулық: біліну дәрежесі; тері рефлекс-
тері беттік сезімталдығы тактильді, дәрежесі байқалмайды, терісі
тітіркенеді, рефлекстері жоғары.
Сезім мүшелері:
Көруі (көз алмасының күйі, қарашық рефлексінің білінуі, мал оң және сол
көзімен, бірге және бөлек қалай көреді көз алмасының күйі жоғары, сиыр оң
және сол көзіменде жаксы көре алады.
Естуі (малға таныс дыбыстарға елеңдеу реакциясы бойынша бағаланады)
жануардың естуі жақсы, дыбыстарға елендейді, елеңдеу реакциясы жоғары малды
жалған атымен шақырғанда мал алаңдап қарайды_
Иіс сезуі иіс сезуі орташа.
(таныс иіске елеңдеу реакциясы бойынша бағала-нады
Дәм сезуі (сақталған, күшейген, жойылған сиырдың дәм сезу қабілеті
сақталмаған, азыққа тәбеті жоқ

Қозғалу аппараты:
Белсенді қозғалысқа қабілеттілігі (белсенді, еркін, қиындаған, мүмкін
емес)
Жануардың белсенді қозғалысқа қабілеті қиындаған,
Жүрісі жануардың қалыпты емес.
Қозғалыс тепе-теңділігі (сақталған; егер бұзылған болса қалай білінеді)
қозғалыс тепе теңдігі сақталған,
Бұлшық еттер тонусы (әлсіз, босаңсыған, күшейген, аяқтарын пассивті
қозғауы, еркін, қиындаған) бұлшық еттері босаңсыған, аяқтарын қозғауы
қиындаған, баяу қозғалады.
Еріксіз қозғалысы (түрі, сипаты, зақымдану аймағы)
Еріксіз қозғалыс түрі байқалмады.
Вегетативтік нерв жүйесі (қызмет күйі: вегетативтік нерв жүйесі
бөлімдерінің, висцеросенсорлық рефлекстер нәтижелері бойынша, тонусы
дәрежесі вегетативтік нерв жүйесі қалыпты
Тері сезімталдығының жоғарылаған аймақтары (мұндай аймақтың шоғырлануын
дәл көрсету қажет) жыныс мүшесінің аймағының сезімталдығы жоғарлаған
Нерв жүйесі мен сезім мүшелерін зерттеу кезінде анықталған симптомдар
Нерв жүйесінде мазасыздану байқалады, сезім мүшелерінде айтарлықтай
өзгерістер жоқ, жүрісі баяу, жыныс мүшесінің тұсының аймағының
сезімталдығы жоғары
Симптомдарды талдау
Нерв жүйесі мен сезім мүшелерінің сезімталдығы орташа ,артқы аяқтан
ауырсыну себебі жыныс мүшесінің ісінуі және жатырдың сарпайынан салбырап,
көптеген түйіндері бар қанталаған дане көрінеді, жануар мазасыз, әлсіз
Қорытынды нерв жүйесінің жұмысы орташа, өзгерістер байқалмайды, тек
жануар күйзелген, әлсіздік байқалады.

Патологиялық ошақ аймағын зерттеу
Морфологиялық өзгерістер (шоғырлануы, көлемі, шекаралары, біліну түрі
мен дәрежесі, регионарлық аймақтардағы лимфа түйіндерінің күйі
Тыныс алу мүшелеріндегі патологиялық өзгерістер байқалды, лимфа
түйіндерінің күйі нашар, жануардың азыққа тәбеті жоқ, әлсіздік,жануардың
ентігу байқалады, тыныс алуы қиындап, малдың жалпы жағдайы нашар
Патологиялық ошақ аймағындағы функциональдық бұзылулар (тыныштықтағы
күйі, қозғалғыштығы, сезімталдық күйі, рефлекстер, секреторлық қызмет күйі)
Қозғалғыш сезімталдығы бұзылуы байқалады, сиырдың сезімталдығының
жоғарылауы, ауруған мал әлсіреп, тыныштық күйі орташа
Арнайы және қосымша зерттеулер нәтижелері (жараға зонд салу, жарадан
бөлінген экссудатты, пунктатты, диагностикалық анестезия, офтальмологиялық
сынама, рентгендік және басқа да зерттеулер
Қорытынды жануарды жалпы зерттеу кезінде мал күйзелген, жамбас бөлігі
ісіңген, сарпайынан тілерсегіне дейін салбырап, сыртында тауық
жұмыртқасындай көптеген түйіндері бар, қанталап қызыл – қоңыр түсті денені
көреміз

Лабораториялық зерттеу нәтижелері
Қанды зерттеу

Физико – химиялық зерттеу
Қалыпты Күні және көрсеткіштер
жағдайда
28.11.13. 29.11.13. 30.11.13. 1.12.13.
Гематокрит 0,34-0,40 09,9 5,40 0,37 0,15
ЭТЖ 0,5-0,15 0,7 0,80 0,12 0,14
Гемоглобин(глСали) 10 9,0 8,5 7,5 11,0
Кальций(мг%) 7,5 6,7 90 8,1 7,7
Орг.емес фосфор(мг%) 8,0 6,7 8,00 8,1 8,0
Сілтілік қор(мг%) 55,0 50,0 55,5 55,0 53,3
Каротин(мг%) 4,0 4,2 4,3 3,0 5,0
Жалпы белок(г%) 7,5 6,7 7,0 7,5 7,5
Билирубин(мг%) 0,15 0,17 0,10 0,15 0,15

Морфологиялық зерттеу
Қалыпты Күні және көрсеткіштер
жағдайда
28.11.13. 29.11.13. 30.11.131.12.13.
.
Эритроциттер(мкл) 5,5-7,5 5,6 6,5 6,0 7,5
Лейкоциттер(мкл) 7,0 5,0 5,6 4,9 10,0
Тромбоциттер(мкл) 260 390,0 400 450,0 560,0

Лейкограмма
Күні
1-ші зерттеу 2-ші зерттеу

Физикалық қасиеттері
Мөлшері 15 л 15 л
Түсі сары ақшыл- сары
Мөлдірлігі мөлдір Мөлдір
Консистенциясы сұйық Сұйық
Иісі өзіне тәнСпецификалық
Үлес салмағы 1,015 1,015

Химиялық талдау
Реакциясы 7,3-7 7,5
Ақуыз 0,8 0,6
Альбумоздар - -
Қант 0,5 гр 1 гр
Қан - -
Өт пигменттері - -
Өт қышқылдары 7,7 7,9мг
Уробилин - -
Ацетон - -

Микроскопиялық зерттеу
Бірікпейтін тұнбалар Анықталған жоқ
Эритроциттер 1 % Эритроциттер 1%
Ұйыған тұңбалар Анықталған жоқ
Несеп қышқылы 1% Несеп қышқылы 1%

Қосымша зерттеулер: Қосымша зерттеулер жүргізілген жоқ.
Несепті зерттеу нәтижелері бойынша қорытынды несепті зерттеу кезінде
ақуыздың аз мөлшерде болуы, түсінің өзіне тән болуы, өзгерістер болмады.
малдың жалпы күйі өзгеріссіз, күйзелісте, тәбеті төмендеген, дене қызуы
аздап көтерілген

Асқазан, мес қарын заттарын зерттеу
(қажетінің астын сызыңыз)
Шөп
Сынама тітіркендіргіш
Құрамы: сұйық шөп; Мөлшері:100-500мл; Берілу уақыты:таңертең сағат 07
Аш қа-рында Сынама тітіркендіргіш беруден соң
45мин 1сағ 1сағ 1сағ 2 сағ
05мин 25мин 45мин 05мин
Мөлшері 300гр 300гр 300гр ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.