Қимыл-қозғалыс ойындары
І. Кіріспе.
Қимыл қозғалыс ойындары туралы
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Теориялық бөлім.
а) Мектеп жасына дейінгі балалардың қимыл.қозғалыс ойындарын ұйымдастыру және ерекшеліктері.
ә) Балалардың өз беттерімен жасайтын қимыл.қозғалыс ойындары және қимыл әрекеттеріне басшылық ету.
2. Практикалық бөлім.
3. САБАҚ ЖОСПАРЫ
4.Қимыл.қозғалыс ойындары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Қимыл қозғалыс ойындары туралы
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Теориялық бөлім.
а) Мектеп жасына дейінгі балалардың қимыл.қозғалыс ойындарын ұйымдастыру және ерекшеліктері.
ә) Балалардың өз беттерімен жасайтын қимыл.қозғалыс ойындары және қимыл әрекеттеріне басшылық ету.
2. Практикалық бөлім.
3. САБАҚ ЖОСПАРЫ
4.Қимыл.қозғалыс ойындары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Баршамызға белгілі, ойын арқылы баланың дене құрылысы жетіліп, өзі жасаған қимылына сенімі артады. Баланың бойында ойлау, тапқырлық, ұйымдастырушылық, шыдамдылық, белсенділік қасиеттер қалыптасады.
Ойын дегеніміз – жаттығу, ол арқылы бала өмірге әзірленеді.
Ойын – мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі іс-әрекеті. С.Торайғыров «Балалықтың қанына ойын азық» деп бекер айтпаған. Өйткені, ойын үстінде баланың бір затқа бейімділігі, мүмкіндігі және қызығуы анық байқалады.
Ойын мазмұны мен түріне қарай: мазмұнды-бейнелі, қимыл-қозғалыс, дидактикалық, құрылыс, кейіптендіру ойындары болып бөлінеді.
Қимыл-қозғалыс ойындары - ойын түрлерінің бір түрі. Оның негізін — әртүрлі қимыл-қозғалыс әрекеттері шығармашылықпен құрылған, дәлелді мазмұны, тақырыбы, идеясы бар, ережелері, көбінесе қарапайым ойындар құрайды.
Қимыл–қозғалыс ойындары – мектепке дейінгі жастағы баланың сүйікті де пайдалы іс-әрекетінің бірі болып табылады. Ойын адам ағзасының жұмыс істеу қабілетін арттырады. Көңіл-күйін сергітіп, тамаққа тәбетін ашады, еңбекке құлшынысын күшейтеді.
Ойын ежелден келе жатқан адам өмірінің манызды бөлігі екені сөзсіз. «Бала ойынмен өседі» - демекші, қимыл-қозғалыс ойындарының бала тәрбиесіндегі рөлі ерекше. Ол – сандаған ұрпақтың керегіне жарап, оларды өмірге әзірлеу қажетін өтеген, сыннан өткен сенімді тәрбие құралы. Ойын жігерлілікке, шыдамдылыққа және ұйымшыл болуға тәрбиелейді. Сондай ақ тез арада ойлау қабілеттерін дамытады.
Қимыл–қозғалыс ойындары спорт ойындарынан айырмашылығы ешбір арнайы құрал-жабдықты, өткізетін орынды және уақыт регламентің
Ойын дегеніміз – жаттығу, ол арқылы бала өмірге әзірленеді.
Ойын – мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі іс-әрекеті. С.Торайғыров «Балалықтың қанына ойын азық» деп бекер айтпаған. Өйткені, ойын үстінде баланың бір затқа бейімділігі, мүмкіндігі және қызығуы анық байқалады.
Ойын мазмұны мен түріне қарай: мазмұнды-бейнелі, қимыл-қозғалыс, дидактикалық, құрылыс, кейіптендіру ойындары болып бөлінеді.
Қимыл-қозғалыс ойындары - ойын түрлерінің бір түрі. Оның негізін — әртүрлі қимыл-қозғалыс әрекеттері шығармашылықпен құрылған, дәлелді мазмұны, тақырыбы, идеясы бар, ережелері, көбінесе қарапайым ойындар құрайды.
Қимыл–қозғалыс ойындары – мектепке дейінгі жастағы баланың сүйікті де пайдалы іс-әрекетінің бірі болып табылады. Ойын адам ағзасының жұмыс істеу қабілетін арттырады. Көңіл-күйін сергітіп, тамаққа тәбетін ашады, еңбекке құлшынысын күшейтеді.
Ойын ежелден келе жатқан адам өмірінің манызды бөлігі екені сөзсіз. «Бала ойынмен өседі» - демекші, қимыл-қозғалыс ойындарының бала тәрбиесіндегі рөлі ерекше. Ол – сандаған ұрпақтың керегіне жарап, оларды өмірге әзірлеу қажетін өтеген, сыннан өткен сенімді тәрбие құралы. Ойын жігерлілікке, шыдамдылыққа және ұйымшыл болуға тәрбиелейді. Сондай ақ тез арада ойлау қабілеттерін дамытады.
Қимыл–қозғалыс ойындары спорт ойындарынан айырмашылығы ешбір арнайы құрал-жабдықты, өткізетін орынды және уақыт регламентің
1. Богуславская З.М., Смирнова Е.О. «Развивающие игры для детей младшего дошкольтного возраста», М.: «Просвещение»1991г.
2. Осокина Т.И. «Балалар бақшасындағы дене шынықтыру», балалар бақшасы тәрбиешілеріне арналған құрал, Алматы «Мектеп» баспасы, 1982 ж.
3. Тұрсынгелдина М. «Даярлық топтардағы дене тәрбиесі» 1984 ж.
4. Хухлева Д.В. «Теория и методика физического воспитания детей дошкольного возраста». М.: «Просвещение» 1971ж.
5. «Балдырған» журналы
6. «Денсаулық» журналы
7. «Отбасы және балабақша» журналы
2. Осокина Т.И. «Балалар бақшасындағы дене шынықтыру», балалар бақшасы тәрбиешілеріне арналған құрал, Алматы «Мектеп» баспасы, 1982 ж.
3. Тұрсынгелдина М. «Даярлық топтардағы дене тәрбиесі» 1984 ж.
4. Хухлева Д.В. «Теория и методика физического воспитания детей дошкольного возраста». М.: «Просвещение» 1971ж.
5. «Балдырған» журналы
6. «Денсаулық» журналы
7. «Отбасы және балабақша» журналы
І. Кіріспе.
Қимыл қозғалыс ойындары туралы
Баршамызға белгілі, ойын арқылы баланың дене құрылысы жетіліп, өзі жасаған қимылына сенімі артады. Баланың бойында ойлау, тапқырлық, ұйымдастырушылық, шыдамдылық, белсенділік қасиеттер қалыптасады.
Ойын дегеніміз - жаттығу, ол арқылы бала өмірге әзірленеді.
Ойын - мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі іс-әрекеті. С.Торайғыров Балалықтың қанына ойын азық деп бекер айтпаған. Өйткені, ойын үстінде баланың бір затқа бейімділігі, мүмкіндігі және қызығуы анық байқалады.
Ойын мазмұны мен түріне қарай: мазмұнды-бейнелі, қимыл-қозғалыс, дидактикалық, құрылыс, кейіптендіру ойындары болып бөлінеді.
Қимыл-қозғалыс ойындары - ойын түрлерінің бір түрі. Оның негізін -- әртүрлі қимыл-қозғалыс әрекеттері шығармашылықпен құрылған, дәлелді мазмұны, тақырыбы, идеясы бар, ережелері, көбінесе қарапайым ойындар құрайды.
Қимыл - қозғалыс ойындары - мектепке дейінгі жастағы баланың сүйікті де пайдалы іс-әрекетінің бірі болып табылады. Ойын адам ағзасының жұмыс істеу қабілетін арттырады. Көңіл-күйін сергітіп, тамаққа тәбетін ашады, еңбекке құлшынысын күшейтеді.
Ойын ежелден келе жатқан адам өмірінің манызды бөлігі екені сөзсіз. Бала ойынмен өседі - демекші, қимыл-қозғалыс ойындарының бала тәрбиесіндегі рөлі ерекше. Ол - сандаған ұрпақтың керегіне жарап, оларды өмірге әзірлеу қажетін өтеген, сыннан өткен сенімді тәрбие құралы. Ойын жігерлілікке, шыдамдылыққа және ұйымшыл болуға тәрбиелейді. Сондай ақ тез арада ойлау қабілеттерін дамытады.
Қимыл - қозғалыс ойындары спорт ойындарынан айырмашылығы ешбір арнайы құрал-жабдықты, өткізетін орынды және уақыт регламентің талғамайды. Олар бүгінгі мектептеріміздегі дене шынықтыру сабақтарына және тәрбие жұмыстарына пайдалануға қолайлы.
Осы ойындар ішінен қысқы ойындарға тоқталып кетсек. Қысты күндері қар үстінде, айдында, мұз және қар жал төбелерінде көптеген қызықты ойындар ұйымдастыруға болады.
Қыс кезінде ауа-райы ауыспалы келеді. Жылы кезде қар жабысқақ болады. Осы күндері балалар қардан қалашық, қорған, аққала жасайды. Ал егер қарды мұз басып қалса, онда шанамен және конькимен көптеген ойын түрлерін өткізуге болады. Қысқы ойындары желсіз күні, ауа-райының көрсеткіші минус 10 градусқа дейін мөлшерді көрсеткен кезде жүргізілу қажет. Ойыншылардың киімдері жылы әрі қозғалуға ынғайлы болуы керек.
Бірнеше қысқы ойын түрлерін келтіргім келіп тұр.
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Теориялық бөлім.
а) Мектеп жасына дейінгі балалардың қимыл-қозғалыс ойындарын ұйымдастыру және ерекшеліктері.
Қимылды ойындар балалардың өздерінің білімдері мен ептіліктерін ойындардың құбылмалы жағдайларында нақтылы қимылдық тапсырмаларды орындау үшін қолдануына мүмкіндік береді. Қимылды ойындар шартын орындаудың міндеттілігі балаларды тәртіптендіреді, еркінділікке тәрбиелейді. Ойын мақсатына жету үшін қимыл тәсілдерін өз бетінше таңдап ала білудің қажеттілігі өзіндіктің, инициативаның, жеке басының және басқа сапаларының қалыптасуына жағдай жасайды. Қимылды ойындарда тәрбиешінің балалармен араласуға кең мүмкіншілігі бар. Тәрбиеші ойынның мазмұнын, оның шартын әңгімелейді. Балалар жаңа сөздердің мәнін біледі. Сөзге белсене араласу, сондай-ақ тексті және әнді айта жүріп ойнауларын қалыптастырады.
Белгілі бір сюжеті және белгіленген шарты бар қимылды ойындар анағұрлым күрделірек болады. Мұнда ойнаушылардың шығармашылық әрекеттері орындайтын рольдеріне (Аққу-қаздар, Соқыртеке және басқа) байланысты болады. Шығармашылық рольдік қимылды ойындардың шарты балалардың ойын кезіндегі мінез-құлықтарын реттейді, ойындардың өзінің жүргізілу барысын нақтылайды.
Өзге ойындарда бекітілген сюжет болмайды. Олар ойыншылардың әлдебір нақтылы қимылдық тапсырмаларды (Маған қуып жетіңдер, Шағын қақпаға қарай және басқа), әлдебір заттарды әрекеттерді (кегельдер, серсо, классы, бабки, шығыршық лақтыру) орындауларына негізделген.
Қимылды ойындар бала денесінің жан-жақты өсуіне ықпал еткенмен, бағдарламада олар негізгі қимыл түрлері бойынша жүйеленеді: жүру, жүгіру, еңбектеу және өрмелеу; секектету және секірулер; лақтыру және қағып алу, сондай-ақ кеңістіктегі бағдарлау ойындары. Бұлайша бөлу педагогикалық міндеттерге сай жүктелетін ойындарды тәрбиешінің іріктеп алуын жеңілдетеді.
Ойындарды жоғары, орташа, және аз қимылдылар деп бөледі. Қозғалғыштық дәрежесі баланың ойындағы қозғалыс интенсивтілігімен және оның белсенділігімен, сондай-ақ ойында белсенді әрекет жасаушы балалардың санасына қарай анықталады.
3 жасқа аяқ басқан сәбилерге арналған қимылдық ойындар.
Сәбилердің бірінші тобында қимылды ойындарды күн сайын өткізу ұсынылады. Олардың ұзақтығы орта мөлшермен 6-8 минуттан аз болуы тиіс. Ол ойын әрекеттері сипатына, ойнайтындардың санына, олардың көңіл күйіне, ойынды өткізу шарттарына байланысты.
Қимылды ойындарды серуен кезінде таза ауада өткізген анағұрлым тиімді. Әрбір баланың тәрбиеші ұйымдастырған қимылды ойынға күні бойы қатысқаны жақсы. Ойын бүкіл топ болып та, шағын топтармен де өткізіледі.
Ойындарды серуеннің әр кезінде өткізуге болады. Егер бүкіл топ қатысса, онда балалар серуен жасап келгеннен кейін біраз уақыт өткен соң немесе оның басында ұйымдастыру тиімді. Балалардың шағын тобымен және жеке-дара өткізілетін ойындарды тәрбиеші бүкіл серуен бойына жүргізеді. Мұнда тәрбиешінің бір немесе бірнеше баламен ұйымдастырған ойны бүкіл топ ойынына өте жиі айналып отыратын естен шығармау керек, өйткені 3 жасқа аяқ басқан балалар коллективті қимылдық әрекеттерге белсенді араласып кетеді.
Бұл жастағы топта ойындық жаттығулар үлкен орын алады. Мұндай ойындарда сюжет болмайды, бұл ойындарға қарапайым қимыл жасалатын тапсырмалар кірістіріледі: жалаушаны әкелу, қоңырауды соғу, допты қуып жету т.б.
Мұндай ойындардағы балалар қимылының сюжеттері, мазмұны, әуені бүтіндей тәрбиешінің ойдан шығаруы мен творчествосына байланысты. Сабақтарда үйренген ойын қимылдарые қайталау олардың жетіле түсуін қамтамасыз етеді. Ойын жақсы өткізілуі үшін, тәрбиеші оның өтілуіне ұқыпты түрде дайындалуы қажет және ойынның мазмұнын, барысын, жетектеуші сөздерді жақсы білуге тиіс.
Тәрбиешіге ойынға басшылық етуді ондағы жауапты рольді орындаумен жиі ұштастыруға тура келеді, өйткені 2-3 жастағы балалар бұл міндеттерді жақсы орындап шыға алмайды. Тәрбиеші ойынға қатыса отырып, дұрыс қимылдардың үлгісін көрсетуі, ойынның ойналу барысын айтып отыруы өте маңызды.
Ойынды тәрбиешінің түсіндіруі - ойын барысына ықпал ететін жауапты кез. Балдырғандарға ойынды эмоциялы, түсінікті, әрбір кейіпкердің өзіне тән белгілерін дауыс екпінімен баса көрсете түсіндіруі керек.
Мысық пен тышқан, Аю мен аралар, Сиыр мен шөп, т.б. қимыл-қозғалыс ойындары ойналады.
4 жасқа аяқ басқан балалар үшін қимылдық ойындар
Қимылды ойындарды үнемі қайталап отыру қажетті дағдыларды жетілдіруге және нығайта түсуге, ұжымды ойындардағы қозғалыстың оңай да еркін болуын жетілдіруге, ойын жағдайларындағы жақсы бағыттылыққа, басқа ойыншылардың әрекетіне жауап ретінде тез және ойлы түрде әрекет ете білуге көмектеседі. Ойынның ережелерін қайталап орындау, бұл сәбилердің екінші тобынан бастап, ерекше маңызды, баланың ойлау қабілетінің жетілуіне, оның ерік қасиеттерін тәрбиелеуге көмектеседі.
Егер қайталау кезінде ойынның түрі біраз өзгертіліп, күрделендіріліп отырылса, қимылды ойындардың тәрбиелік және танымдық жағы күшейе түседі.
Балалардың белсенділігіне түрткі бола отырып, тәрбиеші олардан басты рольді кімнің ойнағысы келетінін сұрайды. Тәрбиеші жетекшілік еткісі келгендерді көтермелей отырып, балаларды рольге тағайындаудағы кезектілікті сақтауға тырысады, Сабырлы, ұялшақ балаларды белсенділендіреді, рольді орындауға көмектеседі. Тәрбиешінің қимылды ойынға тікелей қатысуы ойынның эмоциялылығын күшейтеді, тәрбиеші мен балалар арасында достық байланыстың орнауына және балалардың ұжымдық өзара қарым-қатынасын нығайтуға ықпал етеді.
Жыланша ирелеңде, Қоян мен қасқыр, т.б. қимыл-қозғалыс ойындары ойналады.
5 жасқа қараған балалардың қимылды ойындарының ерекшеліктері
Естиярлар тобы үшін қимылды ойындардың бірқатарының сюжеті мен рольдік образы болмайды. Бұл ойындар белгілі нәтижеге жетуге бағытталған баланың жеке іс-әрекетін қарастырады. Мұндай ойындардың шарты әдетте, қимылды орындау тәсілін анықтайды, бұларға қимылдың орындалу сапасын көтере түсетін жарыстардың элементін енгізуге болады.
Тәрбиеші құралдарды, материалдарды дайындауға балаларды кеңінен қатыстырады. Тәрбиеші ойынға әзірлік жасау жөніндегі міндеттерді балалардың бәріне тең бөледі.
Естиярлар тобында жүргізушінің ролін тәрбиеші тек анда-санда ған орындайды. Жыл бойына ол балалардың бәрін жүргізуші болуға үйретеді. Балаларды жүргізушінің орнына қоя отырып, тәрбиеші әр баланың ерекшелігін ескеріп отырады.
Тәрбиеші тактілі түрде балалардың пікірлерін бағыттап отырады, олардың дұрыс немесе бұрыстығын түсіндіреді, шағынуы мен даңдайсушылығын баса айтады, өз күштеріне сенімсіздерді көтермелейді.
Тәрбиешінің назары жаңа буындардың санын көбейте беруге емес, қайта бұрыннан таныс ойындарды қайталау мен күрделілендіруге бағытталуы керек. Балалар олармен жүргізілген ойындарды игеруі және ұнатуы, жыл аяғында ең болмаса бірқатарының оларды құрдастарының шағын топтарымен өз бетінше білетіндей болуы керек.
Тәрбиеші балалармен бір түрлі ойынды 2-3 сабақта қайталайды. Содан соң біраз уақыттан кейін оған қайта оралады. Қайталаған кезде ойынның мазмұны мен ережелерін күрделендіруге, балаларды ұйымдастыру формасының түрін өзгертуге болады.
Эстафета элементтері бар қимыл-қозғалыс ойындары ойнатылады: Кегілдерді құлату, Кім жылдам?, Кедергілерден секіріп өт, т.б.
ә) Балалардың өз беттерімен жасайтын қимыл-қозғалыс ойындары және қимыл әрекеттеріне басшылық ету.
Мектеп жасына дейінгі балалар сан алуан өмірлік жағдайларда сансыз көп қимылдарды жасайды, ол қимылдар оның моторикасын және күш-қайратын дамытуға мүмкіндік береді.
Қимыл-қозғалыс ойындарының дер кезінде және дене дамуын қамтамасыз ету үшін, бәрінен бұрын ең алдымен қолайлы жағдайлар жасау қажет. Алдымен ойындар өткізілетін бөлмеде (спорт зал) балалардың қимылдық әрекеттеріне қажетті жағдай жасау: жиһаздар, құрал-жабдықтарды сәйкесті орналастырып, орын босату, балалардың қимыл-қозғалысын, қимыл белсенділігін арттыратын әр түрлі ойыншықтар мен заттарды еркін пайдаланып ойнауға мүмкіндік беру.
Құрал-жабдықтарды балалардың қимылдық белсенділігін арттыруға пайдасын тигізетіндей етіп орналастырған жөн. Қимыл-қозғалыс ойындарында және қимылдық әрекеттерде құралдарды пайдалануда балалар ықыласын үнемі қолдап отыру өте маңызды. Сондықтан барлық құжетті құралдарды әрқашанда қолданып отыру керек. Әрқашанда қимыл-қозғалыс ойыны балаларды жалықтырмайды, керісінше, олардың көңіл-күйлері көтеріңкі болады.
Өз беттерімен ойналатын орындарында балалардың қимылдық әрекеттеріне басшылық ету үшін, әр сәт барлық балалардың немен шұғылданып жатқанын көре біле қажет, қажет болған жағдайда оларды басқа бір әрекеттер істеуге ауыстырған жөн.
Еркін әрекет жасауға педагогикалық басшылықты жүзеге асыра отырып, баланың ықыласына сергертікпен қараған, оның ойындық негізгі мақсаттың дамуына кедергі жасамауға тырысқан жөн.
Бірақ педагог балалардың іс-әрекеттеріне үнемі кірісіп отыруға тиіс деп ойламау керек. Бала өзінің әрбір қолынан келетін жаңа қимылдарды жасауға қабілеті мен мүмкіндігінің барын басынан кешіреді. Мектеп жасына дейінгі дейінгі балалардың өз беттерімен жасайтын қимылды іс-әрекетін өрістете түсу үшін секіргіштер, шығыршықтар, доптар, құрсаулар, серсо, т.б. жеткілікті болу керек. Бұл заттармен жаттығуға және балалар жолдастарына ойынның басқа түрімен айналысуға кедергі жасамау үшін арнаулы орындар бөлінеді.
Балалардың өз беттерімен орындайтын іс-әрекетінде қолданылатын қозғалыстары одан әрі айтарлықтай жан-жақты бола бастайды және күрделене түседі: ұстап алу және бұлтарыс жасайтын жүгіріс, лақтыру, биіктікке көтерілу, секіру сияқты қимылдар кірістіріледі.
Тәрбиеші балалардың ойындар үшін немесе әр түрлі жаттығулар мен спорттық ойындардың элементтерін (баскетбол, футбол, бадминтон) таңдағанда оларға берілген қимыл тапсырмаларын орындау үшін шағын топтарға бөлінуін қолдап отырады.
Шағын топтарда балалардың арасында қимылды әр түрлі жарыстар жиі болып тұрады. Тәрбиеші оларды, балалардың қайткенде де бірінші болсам деген шектен тыс ойын әдеппен ретке келтіріп отырады.
Балалар күнделікті серуен кезінде өз беттерімен жасайтын қимылдарында спорттық жаттығулардан алған шеберлік пен дағдыларын бірте-бірте кең қолдана бастайды. Велосипедпен жүрген кезде балалар ойын үстінде өздігінен көшеде жүру ережелерін сақтап үйренеді.
Мектеп жасына дейінгі балалардың өз беттерімен жасайтын әрекеттері бір-бірінен ерекшеленбеуі керек. Олардың барлығына да әр түрлі дене шынықтыру жаттығулары мен ойындарының бәрі пайдалы.
2. Практикалық бөлім.
Мен Нұрсұлтан Жанар екінші курстан бастап балабақшада педагогикалық байқау практикасында өткізудемін.
Өтілген жұмыстарымның басты мақсаты: балалармен жұмыс жасап үйрену, өзімді іскерлікке үйрету, жан-жақты болу, әр баланың тілін таба білу, ата-анасымен қарым-қатынас жасай білуді үйрену болды. Практика барысында тәрбиешіге көп көмегімді тигіздім.
Практика кезінде басында маған ІІ сәбилер кішкентай тобы, естиярлар тобы, ересектер, мектепке даярлық топтары түсті, олармен тез тіл табысып, соңында әбден үйреніп кеттім. Практикада жүргенде көп нәрселерді үйрендім, айта кететін болсам, режимдік процестерді, сабақтардың жүрісін, мазмұнын, педагогикалық практика күнделігін толтыруды және тәрбиешінің жан-жақты болу керектігін ұғындым. Практикада бірнеше сабақтар, жеке жұмыстар, ойындар өткізіп, серуендерді, шығармашылық ойындарда ертегі кейіпкерлерінің рөлдерінде ойнап шықтым. Солардың ішінде өзімнің курстық жұмысымның тақырыбына сәйкес ашық сабақтарды өткіздім:
Дене шынықтыру сабағы: "Көңілді старт", "Эстафеталық жарыс", т.б.
Практикаға алғаш барғанымда бірнеше нәрселерді білмейтінмін, қазір осы байқау практикасында жүріп бірнеше нәрсені үйреніп, өзіме қажетті мағлұматтарды алдым. Айта кетсем, режимдік процестерді, сабақтардың қалай жүргізілетінін, ойындарды қалай өткізу керек екендігінің барлығын ұғынып, түсіндім және үйрендім.
.
Дене шынықтыру сабағы
Тақырыбы: Көңілді старт
Көңілді старт
(дене шынықтыру сабағы)
Мақсаты: Балалардың көтеріңкі көңіл күйін туғызу, жарыс оыйнға олардың қызыға қатысуына жағдай жасау, бір-біріне достық қарым қатынастарын дамыту.
Қолданылған әдіс: Топ балаларын 4 топқа бөліп жарыс ұйымдастыру, түрлі ойын арқылы қимыл-қозғалыс өткізу, ән, таппақ орындау.
Сабақтың барысы: Балалар залға кіріп, сап түзеп тұрып, бағытты өзгертіп, аяқтың ұшымен жүріп, шеңбер жасап тұрып жан-жақты дамытатын жаттығулар жасайды.
oo Бастапқы қалып екі өкшені біріктіріп, аяқ басын алшақ қойып, екі қолды төмен түсіріп, тұрады. Одан кейін екі қолды жоғары көтеріп, аяқтың ұшына көтеріліп, жоғары қарап, қайта бастапқы қалыпқа келеді. (5-6рет)
oo Бастапқы қалып-аяқты қатар тік қойып, екі қолды белге ұстап, оңға солға бұрылып, қолды екі жаққа жайып, қайта бастапқы қалыпқа келеді. (әр жаққа 4-5 рет).
oo Бастапқы қалып-аяқты алшақ қойып, қолды жоғары көтеріп, одан кейін еңкейіп, екі қолды аяқтың саусақтарына тигізіп, қайта тұрады. (5-6 рет).
oo Бастапқы қалып-орнында тік тұрып, екі аяқпен 10 секундтан 3 - рет секіреді.
Тәрбиеші: Құрметті қонақтар, апайлар, балалар! Бүгін біз тобымызда Көңілді старт атты жарысымызды бастаймыз.
Байқауға қатысатын балалар 4 топқа бөлінсін.
1-топ: Күлегештер деп ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Қимыл қозғалыс ойындары туралы
Баршамызға белгілі, ойын арқылы баланың дене құрылысы жетіліп, өзі жасаған қимылына сенімі артады. Баланың бойында ойлау, тапқырлық, ұйымдастырушылық, шыдамдылық, белсенділік қасиеттер қалыптасады.
Ойын дегеніміз - жаттығу, ол арқылы бала өмірге әзірленеді.
Ойын - мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі іс-әрекеті. С.Торайғыров Балалықтың қанына ойын азық деп бекер айтпаған. Өйткені, ойын үстінде баланың бір затқа бейімділігі, мүмкіндігі және қызығуы анық байқалады.
Ойын мазмұны мен түріне қарай: мазмұнды-бейнелі, қимыл-қозғалыс, дидактикалық, құрылыс, кейіптендіру ойындары болып бөлінеді.
Қимыл-қозғалыс ойындары - ойын түрлерінің бір түрі. Оның негізін -- әртүрлі қимыл-қозғалыс әрекеттері шығармашылықпен құрылған, дәлелді мазмұны, тақырыбы, идеясы бар, ережелері, көбінесе қарапайым ойындар құрайды.
Қимыл - қозғалыс ойындары - мектепке дейінгі жастағы баланың сүйікті де пайдалы іс-әрекетінің бірі болып табылады. Ойын адам ағзасының жұмыс істеу қабілетін арттырады. Көңіл-күйін сергітіп, тамаққа тәбетін ашады, еңбекке құлшынысын күшейтеді.
Ойын ежелден келе жатқан адам өмірінің манызды бөлігі екені сөзсіз. Бала ойынмен өседі - демекші, қимыл-қозғалыс ойындарының бала тәрбиесіндегі рөлі ерекше. Ол - сандаған ұрпақтың керегіне жарап, оларды өмірге әзірлеу қажетін өтеген, сыннан өткен сенімді тәрбие құралы. Ойын жігерлілікке, шыдамдылыққа және ұйымшыл болуға тәрбиелейді. Сондай ақ тез арада ойлау қабілеттерін дамытады.
Қимыл - қозғалыс ойындары спорт ойындарынан айырмашылығы ешбір арнайы құрал-жабдықты, өткізетін орынды және уақыт регламентің талғамайды. Олар бүгінгі мектептеріміздегі дене шынықтыру сабақтарына және тәрбие жұмыстарына пайдалануға қолайлы.
Осы ойындар ішінен қысқы ойындарға тоқталып кетсек. Қысты күндері қар үстінде, айдында, мұз және қар жал төбелерінде көптеген қызықты ойындар ұйымдастыруға болады.
Қыс кезінде ауа-райы ауыспалы келеді. Жылы кезде қар жабысқақ болады. Осы күндері балалар қардан қалашық, қорған, аққала жасайды. Ал егер қарды мұз басып қалса, онда шанамен және конькимен көптеген ойын түрлерін өткізуге болады. Қысқы ойындары желсіз күні, ауа-райының көрсеткіші минус 10 градусқа дейін мөлшерді көрсеткен кезде жүргізілу қажет. Ойыншылардың киімдері жылы әрі қозғалуға ынғайлы болуы керек.
Бірнеше қысқы ойын түрлерін келтіргім келіп тұр.
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Теориялық бөлім.
а) Мектеп жасына дейінгі балалардың қимыл-қозғалыс ойындарын ұйымдастыру және ерекшеліктері.
Қимылды ойындар балалардың өздерінің білімдері мен ептіліктерін ойындардың құбылмалы жағдайларында нақтылы қимылдық тапсырмаларды орындау үшін қолдануына мүмкіндік береді. Қимылды ойындар шартын орындаудың міндеттілігі балаларды тәртіптендіреді, еркінділікке тәрбиелейді. Ойын мақсатына жету үшін қимыл тәсілдерін өз бетінше таңдап ала білудің қажеттілігі өзіндіктің, инициативаның, жеке басының және басқа сапаларының қалыптасуына жағдай жасайды. Қимылды ойындарда тәрбиешінің балалармен араласуға кең мүмкіншілігі бар. Тәрбиеші ойынның мазмұнын, оның шартын әңгімелейді. Балалар жаңа сөздердің мәнін біледі. Сөзге белсене араласу, сондай-ақ тексті және әнді айта жүріп ойнауларын қалыптастырады.
Белгілі бір сюжеті және белгіленген шарты бар қимылды ойындар анағұрлым күрделірек болады. Мұнда ойнаушылардың шығармашылық әрекеттері орындайтын рольдеріне (Аққу-қаздар, Соқыртеке және басқа) байланысты болады. Шығармашылық рольдік қимылды ойындардың шарты балалардың ойын кезіндегі мінез-құлықтарын реттейді, ойындардың өзінің жүргізілу барысын нақтылайды.
Өзге ойындарда бекітілген сюжет болмайды. Олар ойыншылардың әлдебір нақтылы қимылдық тапсырмаларды (Маған қуып жетіңдер, Шағын қақпаға қарай және басқа), әлдебір заттарды әрекеттерді (кегельдер, серсо, классы, бабки, шығыршық лақтыру) орындауларына негізделген.
Қимылды ойындар бала денесінің жан-жақты өсуіне ықпал еткенмен, бағдарламада олар негізгі қимыл түрлері бойынша жүйеленеді: жүру, жүгіру, еңбектеу және өрмелеу; секектету және секірулер; лақтыру және қағып алу, сондай-ақ кеңістіктегі бағдарлау ойындары. Бұлайша бөлу педагогикалық міндеттерге сай жүктелетін ойындарды тәрбиешінің іріктеп алуын жеңілдетеді.
Ойындарды жоғары, орташа, және аз қимылдылар деп бөледі. Қозғалғыштық дәрежесі баланың ойындағы қозғалыс интенсивтілігімен және оның белсенділігімен, сондай-ақ ойында белсенді әрекет жасаушы балалардың санасына қарай анықталады.
3 жасқа аяқ басқан сәбилерге арналған қимылдық ойындар.
Сәбилердің бірінші тобында қимылды ойындарды күн сайын өткізу ұсынылады. Олардың ұзақтығы орта мөлшермен 6-8 минуттан аз болуы тиіс. Ол ойын әрекеттері сипатына, ойнайтындардың санына, олардың көңіл күйіне, ойынды өткізу шарттарына байланысты.
Қимылды ойындарды серуен кезінде таза ауада өткізген анағұрлым тиімді. Әрбір баланың тәрбиеші ұйымдастырған қимылды ойынға күні бойы қатысқаны жақсы. Ойын бүкіл топ болып та, шағын топтармен де өткізіледі.
Ойындарды серуеннің әр кезінде өткізуге болады. Егер бүкіл топ қатысса, онда балалар серуен жасап келгеннен кейін біраз уақыт өткен соң немесе оның басында ұйымдастыру тиімді. Балалардың шағын тобымен және жеке-дара өткізілетін ойындарды тәрбиеші бүкіл серуен бойына жүргізеді. Мұнда тәрбиешінің бір немесе бірнеше баламен ұйымдастырған ойны бүкіл топ ойынына өте жиі айналып отыратын естен шығармау керек, өйткені 3 жасқа аяқ басқан балалар коллективті қимылдық әрекеттерге белсенді араласып кетеді.
Бұл жастағы топта ойындық жаттығулар үлкен орын алады. Мұндай ойындарда сюжет болмайды, бұл ойындарға қарапайым қимыл жасалатын тапсырмалар кірістіріледі: жалаушаны әкелу, қоңырауды соғу, допты қуып жету т.б.
Мұндай ойындардағы балалар қимылының сюжеттері, мазмұны, әуені бүтіндей тәрбиешінің ойдан шығаруы мен творчествосына байланысты. Сабақтарда үйренген ойын қимылдарые қайталау олардың жетіле түсуін қамтамасыз етеді. Ойын жақсы өткізілуі үшін, тәрбиеші оның өтілуіне ұқыпты түрде дайындалуы қажет және ойынның мазмұнын, барысын, жетектеуші сөздерді жақсы білуге тиіс.
Тәрбиешіге ойынға басшылық етуді ондағы жауапты рольді орындаумен жиі ұштастыруға тура келеді, өйткені 2-3 жастағы балалар бұл міндеттерді жақсы орындап шыға алмайды. Тәрбиеші ойынға қатыса отырып, дұрыс қимылдардың үлгісін көрсетуі, ойынның ойналу барысын айтып отыруы өте маңызды.
Ойынды тәрбиешінің түсіндіруі - ойын барысына ықпал ететін жауапты кез. Балдырғандарға ойынды эмоциялы, түсінікті, әрбір кейіпкердің өзіне тән белгілерін дауыс екпінімен баса көрсете түсіндіруі керек.
Мысық пен тышқан, Аю мен аралар, Сиыр мен шөп, т.б. қимыл-қозғалыс ойындары ойналады.
4 жасқа аяқ басқан балалар үшін қимылдық ойындар
Қимылды ойындарды үнемі қайталап отыру қажетті дағдыларды жетілдіруге және нығайта түсуге, ұжымды ойындардағы қозғалыстың оңай да еркін болуын жетілдіруге, ойын жағдайларындағы жақсы бағыттылыққа, басқа ойыншылардың әрекетіне жауап ретінде тез және ойлы түрде әрекет ете білуге көмектеседі. Ойынның ережелерін қайталап орындау, бұл сәбилердің екінші тобынан бастап, ерекше маңызды, баланың ойлау қабілетінің жетілуіне, оның ерік қасиеттерін тәрбиелеуге көмектеседі.
Егер қайталау кезінде ойынның түрі біраз өзгертіліп, күрделендіріліп отырылса, қимылды ойындардың тәрбиелік және танымдық жағы күшейе түседі.
Балалардың белсенділігіне түрткі бола отырып, тәрбиеші олардан басты рольді кімнің ойнағысы келетінін сұрайды. Тәрбиеші жетекшілік еткісі келгендерді көтермелей отырып, балаларды рольге тағайындаудағы кезектілікті сақтауға тырысады, Сабырлы, ұялшақ балаларды белсенділендіреді, рольді орындауға көмектеседі. Тәрбиешінің қимылды ойынға тікелей қатысуы ойынның эмоциялылығын күшейтеді, тәрбиеші мен балалар арасында достық байланыстың орнауына және балалардың ұжымдық өзара қарым-қатынасын нығайтуға ықпал етеді.
Жыланша ирелеңде, Қоян мен қасқыр, т.б. қимыл-қозғалыс ойындары ойналады.
5 жасқа қараған балалардың қимылды ойындарының ерекшеліктері
Естиярлар тобы үшін қимылды ойындардың бірқатарының сюжеті мен рольдік образы болмайды. Бұл ойындар белгілі нәтижеге жетуге бағытталған баланың жеке іс-әрекетін қарастырады. Мұндай ойындардың шарты әдетте, қимылды орындау тәсілін анықтайды, бұларға қимылдың орындалу сапасын көтере түсетін жарыстардың элементін енгізуге болады.
Тәрбиеші құралдарды, материалдарды дайындауға балаларды кеңінен қатыстырады. Тәрбиеші ойынға әзірлік жасау жөніндегі міндеттерді балалардың бәріне тең бөледі.
Естиярлар тобында жүргізушінің ролін тәрбиеші тек анда-санда ған орындайды. Жыл бойына ол балалардың бәрін жүргізуші болуға үйретеді. Балаларды жүргізушінің орнына қоя отырып, тәрбиеші әр баланың ерекшелігін ескеріп отырады.
Тәрбиеші тактілі түрде балалардың пікірлерін бағыттап отырады, олардың дұрыс немесе бұрыстығын түсіндіреді, шағынуы мен даңдайсушылығын баса айтады, өз күштеріне сенімсіздерді көтермелейді.
Тәрбиешінің назары жаңа буындардың санын көбейте беруге емес, қайта бұрыннан таныс ойындарды қайталау мен күрделілендіруге бағытталуы керек. Балалар олармен жүргізілген ойындарды игеруі және ұнатуы, жыл аяғында ең болмаса бірқатарының оларды құрдастарының шағын топтарымен өз бетінше білетіндей болуы керек.
Тәрбиеші балалармен бір түрлі ойынды 2-3 сабақта қайталайды. Содан соң біраз уақыттан кейін оған қайта оралады. Қайталаған кезде ойынның мазмұны мен ережелерін күрделендіруге, балаларды ұйымдастыру формасының түрін өзгертуге болады.
Эстафета элементтері бар қимыл-қозғалыс ойындары ойнатылады: Кегілдерді құлату, Кім жылдам?, Кедергілерден секіріп өт, т.б.
ә) Балалардың өз беттерімен жасайтын қимыл-қозғалыс ойындары және қимыл әрекеттеріне басшылық ету.
Мектеп жасына дейінгі балалар сан алуан өмірлік жағдайларда сансыз көп қимылдарды жасайды, ол қимылдар оның моторикасын және күш-қайратын дамытуға мүмкіндік береді.
Қимыл-қозғалыс ойындарының дер кезінде және дене дамуын қамтамасыз ету үшін, бәрінен бұрын ең алдымен қолайлы жағдайлар жасау қажет. Алдымен ойындар өткізілетін бөлмеде (спорт зал) балалардың қимылдық әрекеттеріне қажетті жағдай жасау: жиһаздар, құрал-жабдықтарды сәйкесті орналастырып, орын босату, балалардың қимыл-қозғалысын, қимыл белсенділігін арттыратын әр түрлі ойыншықтар мен заттарды еркін пайдаланып ойнауға мүмкіндік беру.
Құрал-жабдықтарды балалардың қимылдық белсенділігін арттыруға пайдасын тигізетіндей етіп орналастырған жөн. Қимыл-қозғалыс ойындарында және қимылдық әрекеттерде құралдарды пайдалануда балалар ықыласын үнемі қолдап отыру өте маңызды. Сондықтан барлық құжетті құралдарды әрқашанда қолданып отыру керек. Әрқашанда қимыл-қозғалыс ойыны балаларды жалықтырмайды, керісінше, олардың көңіл-күйлері көтеріңкі болады.
Өз беттерімен ойналатын орындарында балалардың қимылдық әрекеттеріне басшылық ету үшін, әр сәт барлық балалардың немен шұғылданып жатқанын көре біле қажет, қажет болған жағдайда оларды басқа бір әрекеттер істеуге ауыстырған жөн.
Еркін әрекет жасауға педагогикалық басшылықты жүзеге асыра отырып, баланың ықыласына сергертікпен қараған, оның ойындық негізгі мақсаттың дамуына кедергі жасамауға тырысқан жөн.
Бірақ педагог балалардың іс-әрекеттеріне үнемі кірісіп отыруға тиіс деп ойламау керек. Бала өзінің әрбір қолынан келетін жаңа қимылдарды жасауға қабілеті мен мүмкіндігінің барын басынан кешіреді. Мектеп жасына дейінгі дейінгі балалардың өз беттерімен жасайтын қимылды іс-әрекетін өрістете түсу үшін секіргіштер, шығыршықтар, доптар, құрсаулар, серсо, т.б. жеткілікті болу керек. Бұл заттармен жаттығуға және балалар жолдастарына ойынның басқа түрімен айналысуға кедергі жасамау үшін арнаулы орындар бөлінеді.
Балалардың өз беттерімен орындайтын іс-әрекетінде қолданылатын қозғалыстары одан әрі айтарлықтай жан-жақты бола бастайды және күрделене түседі: ұстап алу және бұлтарыс жасайтын жүгіріс, лақтыру, биіктікке көтерілу, секіру сияқты қимылдар кірістіріледі.
Тәрбиеші балалардың ойындар үшін немесе әр түрлі жаттығулар мен спорттық ойындардың элементтерін (баскетбол, футбол, бадминтон) таңдағанда оларға берілген қимыл тапсырмаларын орындау үшін шағын топтарға бөлінуін қолдап отырады.
Шағын топтарда балалардың арасында қимылды әр түрлі жарыстар жиі болып тұрады. Тәрбиеші оларды, балалардың қайткенде де бірінші болсам деген шектен тыс ойын әдеппен ретке келтіріп отырады.
Балалар күнделікті серуен кезінде өз беттерімен жасайтын қимылдарында спорттық жаттығулардан алған шеберлік пен дағдыларын бірте-бірте кең қолдана бастайды. Велосипедпен жүрген кезде балалар ойын үстінде өздігінен көшеде жүру ережелерін сақтап үйренеді.
Мектеп жасына дейінгі балалардың өз беттерімен жасайтын әрекеттері бір-бірінен ерекшеленбеуі керек. Олардың барлығына да әр түрлі дене шынықтыру жаттығулары мен ойындарының бәрі пайдалы.
2. Практикалық бөлім.
Мен Нұрсұлтан Жанар екінші курстан бастап балабақшада педагогикалық байқау практикасында өткізудемін.
Өтілген жұмыстарымның басты мақсаты: балалармен жұмыс жасап үйрену, өзімді іскерлікке үйрету, жан-жақты болу, әр баланың тілін таба білу, ата-анасымен қарым-қатынас жасай білуді үйрену болды. Практика барысында тәрбиешіге көп көмегімді тигіздім.
Практика кезінде басында маған ІІ сәбилер кішкентай тобы, естиярлар тобы, ересектер, мектепке даярлық топтары түсті, олармен тез тіл табысып, соңында әбден үйреніп кеттім. Практикада жүргенде көп нәрселерді үйрендім, айта кететін болсам, режимдік процестерді, сабақтардың жүрісін, мазмұнын, педагогикалық практика күнделігін толтыруды және тәрбиешінің жан-жақты болу керектігін ұғындым. Практикада бірнеше сабақтар, жеке жұмыстар, ойындар өткізіп, серуендерді, шығармашылық ойындарда ертегі кейіпкерлерінің рөлдерінде ойнап шықтым. Солардың ішінде өзімнің курстық жұмысымның тақырыбына сәйкес ашық сабақтарды өткіздім:
Дене шынықтыру сабағы: "Көңілді старт", "Эстафеталық жарыс", т.б.
Практикаға алғаш барғанымда бірнеше нәрселерді білмейтінмін, қазір осы байқау практикасында жүріп бірнеше нәрсені үйреніп, өзіме қажетті мағлұматтарды алдым. Айта кетсем, режимдік процестерді, сабақтардың қалай жүргізілетінін, ойындарды қалай өткізу керек екендігінің барлығын ұғынып, түсіндім және үйрендім.
.
Дене шынықтыру сабағы
Тақырыбы: Көңілді старт
Көңілді старт
(дене шынықтыру сабағы)
Мақсаты: Балалардың көтеріңкі көңіл күйін туғызу, жарыс оыйнға олардың қызыға қатысуына жағдай жасау, бір-біріне достық қарым қатынастарын дамыту.
Қолданылған әдіс: Топ балаларын 4 топқа бөліп жарыс ұйымдастыру, түрлі ойын арқылы қимыл-қозғалыс өткізу, ән, таппақ орындау.
Сабақтың барысы: Балалар залға кіріп, сап түзеп тұрып, бағытты өзгертіп, аяқтың ұшымен жүріп, шеңбер жасап тұрып жан-жақты дамытатын жаттығулар жасайды.
oo Бастапқы қалып екі өкшені біріктіріп, аяқ басын алшақ қойып, екі қолды төмен түсіріп, тұрады. Одан кейін екі қолды жоғары көтеріп, аяқтың ұшына көтеріліп, жоғары қарап, қайта бастапқы қалыпқа келеді. (5-6рет)
oo Бастапқы қалып-аяқты қатар тік қойып, екі қолды белге ұстап, оңға солға бұрылып, қолды екі жаққа жайып, қайта бастапқы қалыпқа келеді. (әр жаққа 4-5 рет).
oo Бастапқы қалып-аяқты алшақ қойып, қолды жоғары көтеріп, одан кейін еңкейіп, екі қолды аяқтың саусақтарына тигізіп, қайта тұрады. (5-6 рет).
oo Бастапқы қалып-орнында тік тұрып, екі аяқпен 10 секундтан 3 - рет секіреді.
Тәрбиеші: Құрметті қонақтар, апайлар, балалар! Бүгін біз тобымызда Көңілді старт атты жарысымызды бастаймыз.
Байқауға қатысатын балалар 4 топқа бөлінсін.
1-топ: Күлегештер деп ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz