Клизма

Жоспар

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім.
1. Тазалаушы клизма.
2. Симфонды клизма.
3. Майлы клизма.
4. Тамшылық клизма.

ІІІ.Қорытынды.

ІV.Пайдаланылған әдебиет.

І. Кіріспе
Клизма сөзі гректің “klisma” - шаю, жуу деген сөзінен шыққан. Ол тоқ ішекке қандай да бір медициналық құралдың көмегімен сұйықтық енгізу процедурасы. Негізінен клизманы медицинада емдік мақсатта қолданады. Адамдар медицина пайда болғаннан бастап клизманың емдік қасиеттерін біліп, күні бүгінге дейін қолдануда. Гиппократ еңбектерінде клизма әдісімен организмдегі зиянды заттарды тазалау баяндалады. Оның еңбектерінде мынадай әдістері қолданылған: асқазан-ішек жолдарын жуып-шаю, ағзаға дәрі енгізу алдында тазалау, тағы басқа. Клизманың кеңінен қолданылуы тарихта 16-18 ғасырларға сәйкес келеді. Тіпті клизма әдісін кейбір ауыр науқастарға он процедурасын бірінен соң бірін қойған. Жиналған ақпараттар мен мәліметтерге сүйенетін болсақ, клизма әдісі науқастарға да, емдеушілерге де оңай тие қоймағандығын көрсетеді. Бұл процедура тоқ ішектің көмегімен бүкіл организмге әсер ететіндігін көрсетеді. Клизма процедурасын аса мұқияттықпен жүзеге асырмасы, оның соңы ауыр зардаптарға соқтыратындығы айқын.
Клизма әдісі бүгінгі таңда кеңінен қолдануда. Бірақ бұл әдісті медициналық дәрежесі және білімі бар адамдарға ғана жасау рұқсат етіледі. Себебі, клизманы медицина саласынан ешбір хабары жоқ адамдар қолданып, соңы өте қайғылы жағдайларға соқтырады. Сондықтан да осындай қайғылы жағдайлдарға тап болмау үшін, дәл осы саланың мамандарына жүгінген жөн. Тоқ ішектің негізгі атқаратын екі функциясы бар: қорытылған асты сіңіру және нәжісті сыртқа шығару процессі жүреді. Тоқ ішектің микрофлорасы ақуыз, көмірсуды сіңіру нәтижесінде ағза тәуліктік энергияның 10% алады. Күн сайын соқыр ішекке он екі елі ішектен 1000 - 1500 мл су қамтамасыз етіліп тұрады, яғни 90% сұйықтық сіңіріледі.
1. Тазалаушы клизма.
Негізгі мақсаты: организмді нәжістен және газдан тазарту.
Медицинада қолданылу түрлері:
 Науқастың асқорыту және зәр шығару органдарына, кіші жамбастық бөлігіне рентгенологиялық тексеру алдында пайдаланылады.
 Науқастың тоқ ішегіне эндоскопиялық тексеру жүргізу алдында
 Дәрілік және қоректік клизма алдында және іш қату барысында
 Босану және операцияға алдында
Қолдануға кері әсер ететін жағдайлар
• Асқорыту жолдарының қансырауы
• Тоқ ішектің қабынуы және онда жара болған кезде
• Асқорыту жолдарына жасалған операцияның алғашқы күндері
• Тік ішектің түсіп қалған жағдайында
Қажетті құрал-саймандар:
- лоток, клизмалық наконечник, салфеткалар, пинцеттер;
- Эсмарх кружкасы, штатив, клеенка, пеленка, 1,5-2 л мөлшердегі ыдыс, дезинфекциялаушы ерітіндісі бар ыдыс, судно, термометр, вазелин, кіші салфеткалар, шпатель;
- спецкиім: қолданбалы латексті қолғаптар, медициналық халат, клеенкалы алжапқыш, ауыстырмалы аяқ киім.

Пайдаланған әдебиеттер.

1.Т.П.Обуховец,Т.А.Склярова,О.В.Чернова. «Основы сестринскогодела»
2. .www.goggle.ru
3.КулешоваЛ.И.»Инфекционная безопасность в лечебно-профилактическом учереждении».2008-36 ст.