Мәскеуді қорғаған қазақтың ұлттық құрамалары.Моңғол – түріктердің соғыс өнері.



Жоспар:
1.1 Екінші дүниежүзілік соғыста қазақстандық құрамалардың жеңіспен өткен жолдары
1.2 Жорық жолын мәскеуден бастаған құрамалар
ІІ Негізгі бөлім
2.1 Мәскеуді қорғаған қазақтың ұлттық құрамалары
2.2 Моңғол . түріктердің соғыс өнері
2.3 Монғол.түрік әскерінің тактикалық.стратегиялық ерекшеліктері мен командалық құрамы
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Қазақстандықтар өз Отанының қаһармандық жолын заңды мақтаныш етеді. Өткен сұрапыл соғыс жылдарында Қазақстан еңбекшілері жеңіске үлкен үлес қосты. Қазақстанда Қызыл Армияның ірі құрамалары Алматы, Жамбыл, Ақтөбе, Ақмола, Петропавл, Семей және басқа қалаларда жасақталды. Олардың арасында 238, 316-дивизиялармен қатар, 310, 312, 314, 387, 391-атқыштар дивизиялары болды. 1941 жылдың аяғына дейін тағы бір дивизия және үш бригада - 74, 75-теңіздік атқыштар және 39-курсанттық атқыштар бригадалары құрылды. Бұл құрамалар соғыс басталысымен іле-шала жасақталып, жедел әскери дайындықтан отіп, майданға жөнелтілген қазақстандық дивизиялардың алғашқы тобына жатады. 1942 жылдың бас кезінде Қазақстаннан майданға 3 атқыштар және бір атты әскер дивизиясы, бір атқыштар бригадасы аттандырылды. Олардың ішінде 8-атқыштар дивизиясы (Семейде құрылған), 29-атқыштар дивизиясы (Ақмолада құрылған), 38-атқыштар дивизиясы (Алматыда құрылған) және 152-атқыштар бригадасы (Оралда жасақталған), 81-атты өскер дивизиясы (Жамбылда құрылған) болды. Қазақстандық әскери құрамалар жұмысшылардан (40 проценттейі), колхозшылардан (50 проценттейі) және зиялыардан (10 проценттейі) жасақталды. Дивизиялар құрамына: 3-4 атқыштар, бір артиллерия полкі, жеке танк жойғыш дивизион, миномет, сапер, байланыс, дәрігерлік-санитарлык батальондар, зениттік-артиллериялық батарея, барлау ротасы, авторота, химиялық қорғаныс ротасы, т.б. бөлімдер біріктірілді. Атқыштар бригадасындағы адам саны 4356-дан 6000-ға дейін жетті. Онда 3—4 атқыштар батальоны, артиллерия және миномет дивизиондары мен басқа да белімдері болды.
Соғыстың алғашқы кезеңінде Қазақстанда барлығы 14 атқыштар және атты әскер дивизиясы, 6 бригада жасақталып, майданға аттандырылды. Бұдан кейінірек 6 артиллериялык жөне авиация полкі, 12-құрылыс, 2 автобатальон, 7 автоматшылар батальоны құрылды. Осы кезенде соғысып жатқан армияға толықтыру ретінде тылдағы он мыңдаған қазақстандық барып қосылды2. Қазақстан аумағында жасақталған дивизиялар Ұлы Отан соғысының алғашқы қиын кезеңінде ерлікпен шайқасып, Кеңес Қарулы Күштерінің мақтанышына айналды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
1. Аманжолов К., Тасболатов А. «Қазақстанның әскери тарихы». – Алматы: «Білім», 1999.-312 бет, суретті.
2. Қазақстан Ұлттық Энциклопедиясы
3. «Қазақстан тарихы» Жалпы білім беретін мектептің оқу құралы Астана 2008 ж

Пән: Алғашқы әскери дайындық
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар:

1. Екінші дүниежүзілік соғыста қазақстандық құрамалардың жеңіспен өткен
жолдары

2. Жорық жолын мәскеуден бастаған құрамалар
ІІ Негізгі бөлім
2.1 Мәскеуді қорғаған қазақтың ұлттық құрамалары

2.2 Моңғол – түріктердің соғыс өнері

2.3 Монғол-түрік әскерінің тактикалық-стратегиялық ерекшеліктері мен
командалық құрамы

Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Қазақстандықтар өз Отанының қаһармандық жолын заңды мақтаныш етеді.
Өткен сұрапыл соғыс жылдарында Қазақстан еңбекшілері жеңіске үлкен үлес
қосты. Қазақстанда Қызыл Армияның ірі құрамалары Алматы, Жамбыл, Ақтөбе,
Ақмола, Петропавл, Семей және басқа қалаларда жасақталды. Олардың арасында
238, 316-дивизиялармен қатар, 310, 312, 314, 387, 391-атқыштар дивизиялары
болды. 1941 жылдың аяғына дейін тағы бір дивизия және үш бригада - 74, 75-
теңіздік атқыштар және 39-курсанттық атқыштар бригадалары құрылды. Бұл
құрамалар соғыс басталысымен іле-шала жасақталып, жедел әскери дайындықтан
отіп, майданға жөнелтілген қазақстандық дивизиялардың алғашқы тобына
жатады. 1942 жылдың бас кезінде Қазақстаннан майданға 3 атқыштар және бір
атты әскер дивизиясы, бір атқыштар бригадасы аттандырылды. Олардың ішінде 8-
атқыштар дивизиясы (Семейде құрылған), 29-атқыштар дивизиясы (Ақмолада
құрылған), 38-атқыштар дивизиясы (Алматыда құрылған) және 152-атқыштар
бригадасы (Оралда жасақталған), 81-атты өскер дивизиясы (Жамбылда құрылған)
болды. Қазақстандық әскери құрамалар жұмысшылардан (40 проценттейі),
колхозшылардан (50 проценттейі) және зиялыардан (10 проценттейі)
жасақталды. Дивизиялар құрамына: 3-4 атқыштар, бір артиллерия полкі, жеке
танк жойғыш дивизион, миномет, сапер, байланыс, дәрігерлік-санитарлык
батальондар, зениттік-артиллериялық батарея, барлау ротасы, авторота,
химиялық қорғаныс ротасы, т.б. бөлімдер біріктірілді. Атқыштар
бригадасындағы адам саны 4356-дан 6000-ға дейін жетті. Онда 3—4 атқыштар
батальоны, артиллерия және миномет дивизиондары мен басқа да белімдері
болды.
Соғыстың алғашқы кезеңінде Қазақстанда барлығы 14 атқыштар және атты
әскер дивизиясы, 6 бригада жасақталып, майданға аттандырылды. Бұдан
кейінірек 6 артиллериялык жөне авиация полкі, 12-құрылыс, 2 автобатальон, 7
автоматшылар батальоны құрылды. Осы кезенде соғысып жатқан армияға
толықтыру ретінде тылдағы он мыңдаған қазақстандық барып қосылды2.
Қазақстан аумағында жасақталған дивизиялар Ұлы Отан соғысының алғашқы қиын
кезеңінде ерлікпен шайқасып, Кеңес Қарулы Күштерінің мақтанышына айналды.
Олардың мұнан кейінгі ерлікке толы жауынгерлік жолы да Ұлы Отан соғысы
тарихынан лайықты орын алды. Қазақстан еңбекшілерінің майдандағы ерлігі
халықаралық құрметке де ие болды. Ағылшын тарихшысы А.Верт былай деп жазды:
"Қызыл Армияньщ табанды жауынгерлерінін бірі - қазақтар еді, соғыстың
барысында қазақтар өздерін ен жақсы жақтарынан көрсетіп отырды. Ал
Сталинградта үздік жауынгерлер қатарында Орта Азия халықтарының өкілдері
-қырғыз, қазақ және башқұрттар болды".
Қазақстанда құрылған әскери құрамалар мен бөлімдер тамаша ерлік
үлгісін көрсетті. Олардың бесеуіне гвардиялык дивизия деген құрметті атақ
берілді. Бұлар 8-Панфилов атындағы, 72, 73-сталинградтық, 30, 27-гвардиялық
дивизиялар еді. Соғыстың басынан аяғына дейін қазақстандық 9 дивизия
өзгермей сақталды: 314, 310, 316 (8-гвардиялық атқыштар), 238 (30-
гвардиялық атқыштар), 391, 387, 8, 29 (72-гвардиялык атқыштар), 38 (73-
гвардиялық атқыштар)-дивизиялары. Қызыл Ту орденімен наградталды, оған
"Красноград дивизиясы" құрметті атағы берілді. 118-Дивизия "Мелитополь ди-
визиясы", 27-гвардиялық дивизия "Новобуг дивизиясы" және Қызыл Тулы дивизия
болды, 387-атқыштар дивизиясы Қырымды азат ету жолындағы шайқастарда
"Перекоп дивизиясы", 8-атқыштар дивизиясы "Ямполь дивизиясы" және осы
дивизияның екі полкі - 15-атқыштар және 62-артиллерия полкі "Карпат полкі"
болып аталды, ал 229 жөне 310-атқыштар полкі - бірі - III дәрежелі Суворов
орденімен, екіншісі — III дәрежелі Кутузов орденімен наградталды. Жоғарғы
Бас Қолбасшының бұйрығымен оларға бірнеше мәрте алғыс жарияланды, қаһарман
кеңес жауынгерлерінің ерлігі бірнеше рет салютпен атап өтілді.
Соғыстың қарсаңыңда Гитлер былай деп салдырақтағанды: "Немістен басқа
бір де біреудің қару ұстауьша ешқашан жол беруге болмайды... Славянин де,
чех та, қазақта, украин да емес, тек неміс қана қару ұстауга құқықты" '.
Бұл сөздердің ғұмыры ұзаққа бармады. Өмір шындығы оның жал-ғандығын тағы да
дәлелдеді. Қазақстанда соғыс жағдайынын барлық талаптарына жауап беретіндей
қуатты құрамалар жасақталды. 1941 ж. аяғы мен 1942 ж. бас кезінде мұнда 100
және 101-дербес ұлттық атқыштар бригадалары, үш атты әскер дивизиясы
құрылды.
Бұл жылдары Қазақстанда барлығы 20-дан астам атқыштар және атты әскер
дивизиясы мен бригадасы, бірнеше артиллерия және авиация полкі, алуан түрлі
әскер түрлерінін ондаған батальоны жасақталып, майданға аттанды.
КСРО-ға қарсы соғыс жоспарын жасағанда фашистік Германияның
стратегтері Кеңес Одағының астанасын басып алуға бірінші дәрежелі мән
берді. "Бұл қаланы басьш алу, — деп атап корсетілді "Барбаросса"
жоспарында, - саяси жағынан да шешуші табыс деген сөз".
Мәскеу түбіндегі ұрыстарда батальон командирі аға лейтенант Б.Момышұлыньщ
әскери шеберлігі айқын керінді. Горюны, Покровское деревняларында жене
Матренино станциясында тіректі пункттерге орналасқан атқыштар батальоны мен
1-гвардиялық танк бригадасының алты танкі, екі артиллерия батареясы,
пулеметшілер ротасы және саперлер взводымен күшейтілген Момышұлының
батальоны төрт тәулік бойы өз позицияларын ұстап тұрып, дивизияның жаңа
шепке ауысып, ұрысқа даярлануына көмектесті. Волоколам тас жолындағы
ұрыстан кейін көп кешікпей аға лейтенант Б.Момышұлы полк командирі болып
тағайындалды2. Бұл позициядағы дивизия жауынгерлерінің көрсеткен ерліктері,
жұмсаған күш-жігері жайлы армияның әскери кеңесі: "1941 ж. 20-27 қазан
аралығындағы ұрыс кезінде 316-дивизия жаудың 3 жаяу әскер және бір танк
дивизиясымен шайқасты, бірде-бір жауынгер жау танкісінен сескеніп,
кейін шегінбеді. Дивизияның кұрамындағы жеке бөлімдер өжеттікпен
шайқасты. Қолдарында жанғыш бөтелкелері бар әр жауынгер танктерді жойды.
Осы шабуылдарда дивизия көптеген каруластарынан айрылды"3, — деп көрсетті.
№2тақырып
Монғолдар 1194-1206 жж. аралығында Шыңғыс ханның басшылығымен Жапон теңізі
мен Сары теңізден Ертіс өзеніне дейінгі аралықгы, Сібірдің оңтүстігін,
Қытай мен Манчжурия-ны басып алды. Осыдан олар Орта Азияға шабуыл жасап,
Хорезм мемлекетін бағындырды. Сүбедей басқарған монғолдың аса күшті отряды
Кавказға жетіп, Грузия мен Арменияны басып алды.
Әр елді басып алған сайын Шыңғыс хан басып алған жерлерінде халық санағын
жүргізуді, егіннен түскен өнімнің оннан бірін, әр жүз бас малдан бір мал
салық салуды өз шенеуніктеріне тапсырып отырды. Салық жинауда сол елдің
ақсүйектерінің көмегіне сүйенді, оларға да ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстанның әскери тарихы
Неміс - фашист басқыншыларының Мәскеудің маңына басып кіруі
Қазақстан Ұлы Отан Соғысы жылдарында. Қазақстан экономикасын соғысқа бейімдеуі және қайта құруы
Ұлы Отан соғысына қатысқан Қазақстандық құрамалардың ерліктерін насихаттау
Соғыс жылдарындағы әдебиет пен өнердегі патриотизм
Еңбекшілердің майдан вахтасындағы ерен еңбегі
Ежелгі Қазақстан. Қазақстан тас дәуірінде
Ұлы отан соғысы (1941-1945 жж.)
Қазақстан тарихы. Дәрістер курсы
Қырым хандығының қалыптасуы
Пәндер