Висбрекинг қондырығысы

Пән: Мұнай, Газ
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны.

Кіріспе.

1. Технологиялық бөлім

Жобаланатын процеске қысқаша сипаттама және схеманы таңдау

негізі.

Шикізаттың, дайын өнімнің және қосымша материалдардың

сипаттамасы.

Дайын өнімнің қолданылуы.
Процестің теориялық негізі.
Технологиялық процестің жобалануы және толық сипаттамасы.
Процесті аналитикалық бақылау.
Технологиялық процестің автоматтандырылуы.
Еңбекті қорғау.
Қоршаған ортаны қорғау.

2. Есептеу бөлімі

Процестің материалдық балансы.
Аппараттың материалдық балансы.
Аппараттың жылулық балансы.
Аппараттың негізгі конструктивті өлшемдерін есептеу.
Негізгі қондырғының таңдалуы және сипаттамасы.

3. Экономикалық бөлім

3. 1. Негізгі қорлардың қолданылуы.

3. 2. Жұмысшы санын және еңбек ақы қорын есептеу.

3. 3. Өзіндік құның есептеу.

3. 4. Технико-экономикалық көрсеткіштерін және тиімділігін есептеу.

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер

Кіріспе

Біріншілік мұнай айдау кезінде фракция түрінде тек басынан түскен заттар ғана бөлініп шығарылады. Тауар өнімдерінің саны, сапасы, ассортиментіне сәйкес мұнайдың химиялық құрамымен байланысты болады.

Жоғары температурада мұнайдағы органикалық қосылыстар химиялық түрін өзгертеді, айырылады және өзара әр түрлі екіншілік реакцияға түседі. Осы арқылы мұнайды өндеудің термиялық процессі құрылды. Одан қосымша көмірсутек газдарын және мұнай коксін, т. с. с. Мұнайда болмаған жаңа заттарды алуға болады. Мұнай шикізатын өндеудің термиялық процестері жағдайына тәуелді - крекинг, кокстеу, пиролиз деген атқа ие болады.

Термиялық крекинг процесі өндірісте тек ХХ ғасырларда автомобильді транспорттың көбеюіне, бензинге сұраныстың өсуіне байланысты өсті. Термиялық крекинг арқылы бағасы төмен, ауыр фракцияларда қосымша бензин алына бастады және бұл бензиннің тікелей алынған бензиндердің октан саны көп болады. Бастапқы шикі зат ретінде - керосин, атморсфералы және вакуумдық газойлдер және бастапқы қайнау температурасы төмен мазуттар қолданылады. Соңғы кезде тек мазут пен гудрон ( қайнау температурасы әр түрлі) шикі зат ретінде қолданыла бастады. Біздің елімізде термиялық крекинг қондырғысының сирек құрылуына байланысты, висбрекинг процесі қолданылады. Висбрекинг ( жайлап крекинглеу) ауыр қалдықтар гудрон және жартылай гудроннан бастапқы шикі затқа қарағанда тұтқырлығы және суу температурасы төмен қазан отындар алуға арналған термиялық крекинг процесінің бір формасы. Висбрекинг қысымы 20 атм-дан көп емес, температурасы 400-480 ^о С. Висбрекингте жеңіл фракциялар шығымы төмен. Кокстеу электроды кокс қажеттілігінен температура, онда мұнайдың ауыр қалдықтарынан электродтар, анодтар массасы дайындалады. Шикі зат ретінде кокс алу үшін крекинг - қалдықтар, гудрон қолданылады. Кокстеу дистиллятының сапасы жоғары емес, оларда қанықпаған сутектер көп болады. Мұнай коксіне сұраныс көп, сондықтан кокстеу қондырғылары көп салынып жатыр. Кокстеу қысымы 1 атм, температурасы 470-540 ^о С. Пиролиз процесі 700-900 ^о С-де, атм-лық қысымға жақын жүргізіледі. Ең бірінші пиролизбен керосин мен газдар, кейін смола пиролизінен арендерді бензол және толуол алуға пайдаланған. Қазіргі кезде пиролизді қанықпаған көмірсутегісі көп газдар - этилен және пропилен алу үшін қолданады.

Термиялық крекинг қондырғылары үшін шикізатты таңдау олардың жұмыс режиміне байланысты қосымша мөлдір мұнай өнімдерін алуға бағытталған қондырғыда атмосфералық және вакуумдық айдау қалдықтары - (мазут пен гудрон) күйе шикі затын өндіру қондырғыларында жоғары ароматизацияланған дистиллятты фракциялар өңделеді. Жоғарыда айтып өткендей, жоғары молекулалы қалдықтар алынады деп сондықтан әр түрлі шикізаттардың жоғары температурада өзгеруін байқау үшін термиялық крекингке, жеке көмірсутектерді мұнай фракцияларын және қалдықтары салады. Крекингтің жүру мүмкіндігін Гиббс энергиясының стандартты мәндері (298 К) немесе тура осы мағынаны тұрақты қысымдағы энергия мәндері, әдетте термодинамикалық мәндер кестесінде беріледі. Термиялық крекинг қондырғысының жүйесін таңдау шикізат пен оны өңдеу бағытына байланысты. Кокстеу шикізатын өндіретін термиялық крекинг қондырғыларына - АВҚ құбырлы қондырғыдан вакуум дистиллятты, ал термиялық риформинг қондырғыларына керосин мен қоспасы бағытталады. Термиялық крекингте газ бензин крекинг - қалдық алынады. Сонымен қатар крекингтің терең түрінде қатты тығыздану өнімдері алынады. Қазіргі термиялық крекинг қондырғыларында әдетте крекингтің қайта беруімен жүргізетін түрі қолданылады. Ең көп тарағаны мазуттарды екі пешті жүйемен крекингілеу қондырғысы. Термиялық процестердің температуралық аймағы 500 ден 1000 ⁰ С дейін жүреді. Термиялық процестердің қазіргі кезеңдегі өсуінде шикі зат есебінде газ көмірсутектерінен бастап, ауыр жоғары молекулалы қалдықтарға дейін қолданады. Негізінен көп тараған термиялық процестер мыналар:

1. Жоғарғы қысымдағы (2-4 мПа) сұйық шикізаттың газ және сұйық өнімдер алумен жүретін термиялық крекинг.

Ауыр қалдықтарды немесе жоғары амортизацияланған ауыр дистилляттарды жоғары емес қысымда (0, 5 мПа-ға дейін) кокс және газ және сұйық өнімдерді алумен кокстеу процесі.
Сұйық немесе газ түріндегі шикізатты жоғары емес қысымда (0, 7 - 0, 3 мПа) құрамында қанықпаған көмірсутектері көптеп кездесетін газ және сұйық өнімдер алумен жүргізілетін пиролиз процесі.

Термиялық крекинг қондырғысы жұмысын шикізатты крекинг қалдықты және дистиляттарды талдау нәтижелеріне негізделген жабдықтар көрсеткіштері арқылы бақылайды. Шикізаттығы су және күкірт қышқылды шайырлар мөлшерін кокстенуін тығыздығын анықтайды. Кокстену мен күкірт қышқылды шайырлар пеш пен реакциялық камера құбырларында шикі заттың кокс түзу қабілетін анықтайды. Кокс түзуді азайту үшін термиялық крекинг қондырғыларында шикізатқа оны пешке берер алдында аздап турбулизатор, яғни ағымның қозғалу жылдамдығын үдететін су беру енгізілуде. Температурасы жоғары шикі зат ағымына түскен су бірден буланады да бу фазасының көлемі күрт өсіп нәтижесінде шикі зат толық араласады.

1950 жылы термиялық крекингте ауырланған шикі зат салына бастады. Бұл дизел отыны есебіне пайдаланатын керосин-газойл фракциясына сұраныстың және каталитикалық крекинг пен риформингтің өсуімен байланысты. Бұл процестерде, термиялық крекинг бензиніне қарағанда, жоғары сапалы бензин алынады. Термиялық крекингтің мақсатты өнімі крекинг - қалдық бола бастады, оны электр стансаларда және өндіріс пештерінде отын есебінде пайдаланады. Бұл қондырғылардың шикі заты есебінде ауыр мазуттарды, жарты гудронды және тіптен гудрондарды (висбрекинг процесінде) пайдаланады. Қысыммен жүретін термиялық крекингтің мәні бензин алу мақсатында біртіндеп жойылуда.

Висбрекингтен бөлек термиялық крекингті арнайы мақсатта, мұнай химиясы мен химия өндірісінің жоғары ароматизацияланған күйе шикі затын және α - олефиндер алуда, жуғыш заттар өндіру үшін, тағы да каталитикалық өңдеуге түсетін, ауыр газойлдер қорын көбейту үшін пайдаланылады.

1. Технологиялық бөлім

Жобаланатын процеске қысқаша сипаттама

Мұнайды терең өңдеудің көп қолданылатын түрі - мазутты вакуумда айдау және вакуум газойлі мен гудронды одан әрі өз алдына өңдеу. Гудронды, әсіресе терең вакуумда алынғанды, оның жоғары тұтқырлығына байланысты тікелей қазан отыны есебінде пайдалана алмайды. Мұндай тұтқырлы гудронды қазан есебінде пайдалануға көп мөлшерде (25%-ке дейін) дистиллятты сұйылтқышты, көбінесе дизель отының жұмсауға тура келеді, бұл мұндай өңдеудегі вакуумда айдаумен жеткен тереңдетуді жоққа шығарады. Гудронда терең емес өңдеудің ең қарапайым тәсілі - ол тұтқырлықты төмендету мақсатында жүргізілетін висбрекинг процесі. Ол дистиллятты сұйылтқыш шығынның 20-25% масс кемітеді және қазан отынының мөлшерін тиісінше өсіреді. Әдетте шикі заты болып гудрон саналады, сондай - ақ ауыр мұнай өнімдерін қайта айдау өнімдері мазуттар, тіп асфальтен процесінің деасфальтизатын салуға болады. Весбрекингті термокрекингке қарағанда жеңілдеу жағдайда жүргізеді; оның себебі біріншіден, ішкі затты ауырлау, сондықтан ол крекингке жеңіл түседі. ; екіншіден, тиісті өңдеу тереңдігі кокс түзіле бастауымен шектеледі. (температура 440-500 ⁰ С, қысым 1, 4 - 3, 5 мПа) Тәжірибелік зерттеулер процесті жүргізуге температура мен крекинг уақытының бір - бірін толық алмастыра алмайтының дәлелденді. Мұндай қорытынды ыдырау реакциясының активтеу энергиясы, тығыздану реакциясының энергиясына қарағанда едәуір жоғары мәндерінен туындайды. Сондықтан висбрекинг процестерінің әр түрлерінің арасында өнімдер құрамы бойынша материалдық баланста толық ұқсастық болу мүмкін емес делінеді.

Зерттеу көрсеткендей, крекинг жалғасса (яғни тереңдей түссе) крекинг қалдық тұтқырлығы басында интенсивті келіп, минимумге жетеді және содан кейін тұтқырлық өседі. Крекинг қалдық тереңіндегі тұтқырлықтың өзгеруін былайша түсіндіруге болады.

Кіретін шикізатта негізгі тұтқырлықты көтеруші «ыдыраған» құрылымды асфальтенді заттар көп кездеседі. Крекинг - қалдық тұтқырлығы висбрекинг процесі аяқталар шамадан температураны азайтса кемиді деп есептелінеді.

Соңғы жылдары біздің елде және шет елдерде висбрекинг процесінің өсуінде екі негізгі бағыт айқындалды. Бірінші - пешті, онда висбрекинг пештің иірме қыздырушы - реакциялық құбырында 480 - 500 ⁰ С, шикі заттың реакция алқабында болу уақыты 1, 5 - 2, 0 мин жүргізіледі; екінші бағыт - өз алдына тұрған реакциялық камерадағы төмен температуралы (430 - 450 ⁰ С) және көп уақытта (10-15 мин) жүретін висбрекинг. Процестің бұл түрінде шикі затты реакторға жоғарылаушы немесе төмендеуші ағым бойынша беруіне байланысты тағы да өзара бөлінеді. Висбрекингтің бұл түрінде технологиялық режимінің жұмсақтығынан шикі заттың қажетті конверсия және алынған қалдықтың тұрақтылық дәрежелері пешті висбрекингке қарағанда аздау. Сондықтан висбрекингтің пештік түрі өндірісте көбірек табуда. Қазір ГК - 3/1, ГК - 43 - 107 және КТ - 1 құрастырма қондырғылар құрамында висбрекингтің пештік түрі қолданылады. КТ - 1, 1983 - 84 жылдары құрастырған қондырғы КТ - 1 мазутты терең вакуумда айдау, вакуум дистиллятын гидротазалау және каталитикалық крекинг, гудронды висбрекингтеу (терең емес ыдырату) және газды фракциялау процестері кіреді. Құрастырма қондырғылардың кемшілігі процестерінің бір - бірімен тығыз байланыстылығы. Бір секцияның жұмысы барысында ауытқулар болғанда ол қондырғының барлық технологиялық жұмысына әсер етеді, яғни құрастырма қондырғыларда жөндеуге тоқтату жай қондырғыларға қарағанда күрделілеу және қайта іске қосу да қиындау.

Процесті пештердің реакциялық иірме құбырында жоғары температурада 487 - 495 ⁰ С да шикі заттың реакция аумағында болу уақыты 2 минут шамасында жүргізеді.

Шикі заттың тұтқырлығының өте төмен мәніне жету, қондырғы аппаратында кокс түзілуді азайту және алынған қазан отынының тұтқырлығын қамтамасыз ету үшін мынадай технологиялық әдістер көзделген:

висбрекинг шикізатына ароматизацияланған қоспалар қосу;
шикі затқа көпіруге қарсы присадкалар қосу;
тұрақты висбрекинг бензинін және шикі затты турбулизациялауға беру;
реакция аумағына қатты қыздырылған су буын беру;

Висбрекинг процесінде 180 - 500 ⁰ С аралығында қайнайтұғын газойль фракцияларының көп мөлшерде түзілуінің нәтижесінде (27% шамасында шикі затқа шаққанда) алынған қазан отыны тұтқырлығы бастапқы шикі затқа қарағанда 10 еседен аса кемиді. Сонымен қатар пешті висбрекинг жоғары тұтқырлы заттан сапасы стандартқа сай 10 маркалы қазан отынын алуға мүмкіндік береді.

Крекингтің «пешті» түрінде газ бен бензин шығымы аз крекинг қалдық түзіледі, бірақ газойль фракциялары көбірек шығатын крекинг - қалдық алынады.

Эксплуатацияланған одақтық висбрекинг қондырғылары тұрғызылған типті жобасы бойынша немесе атмосфералық қондырғы (АҚ) мен термиялық крекинг реконструкциясына байланысты ерекшеленеді.

Вакуумда айдау висбрекингі, термиялық крекинг қондырғысының реконструкциясын өзгертуіне байланысты жеңіл және ауыр вакуум газойлын және ауыр вакуум висбрекинг қалдықтарын, гудронда және крекинг - қалдықты вакуумда айдау висбрекингінің араласқан процесі жасалады. Бұл процестің мақсаты өнімі ауыр вакуум газойлы жоғары тығыздықты (940 - 990 кг/м ³ ) құрамы 20 - 40% полициклді көмірсутекке алады. Оны жоғары индексті термогазойль немесе электродты кокс алуға шикізат сондай -ақ каталитикалық гидрокрекингтің және термокрекингтің алдын - ала гидротазалаудың шикі заты ретінде қолдануға болады. Жеңіл вакуум газойлын ауыр гудронның сұйылтқышы есебінде пайдаланады. Вакуумда айдау араласқан висбрекингті каталитикалық процестерді қайталамай қалдық шығымын 35 - 40% қысқартып мұнай өңдеудің тереңдігін күшейтуіне септігін тигізеді.

Висбрекинг режимі

Температура, ⁰ С.

Пештен шығардағы өнімнің . . . 487-495

Құбыр қабырғасының . . . 525-558

Қысым, мПа:

Пешке кірердегі 1, 9-2, 5

Пештен шығардағы 0, 25.

Шикізаттың, дайын өнімнің, қосымша материалдардың сипаттамасы

Кеңқияқтың оңтүстік-шығысында 40км жерде Жарқамыс пен Ембі мұнай және газ қорының шығысында Көкжиде кен орны орналасқан. 1978жылы ашылып, 1986 жылы бастап іске қосылды. Бұл кен орнының тереңдігі 3540 метрден 3550 метрге дейінгі аралықта.

Стандартты жағдайларда мұнай 0, 8188-0, 8586 г/см ³ тығыздыққа, 4, 39-168, 26 мм ² /с тұтқырлыққа ие, пласттық жағдайда 0, 618-0, 808 г/см ³ тығыздығы, 0, 5-21, 84 МПа⋅с және құрамында 0, 18-0, 84% күкірт, 0, 57-2, 85% парафин, 0, 19-2, 29% асфальтен, 6, 92-10, 24% силикагельдік шайыр болады, жеңіл фракция шығымы (300 ^° С дейін) 0, 18-69%.

Ерітілген газ құрамында 62, 58-75, 36% метан, 13, 36-15, 58% этан, 3, 67-10, 82% пропан, 1, 27-4, 12% бутан, 4, 04-11, 28% азот, ал көмірқышқыл газы жоқ болады.

Мұнай майы мен фракцияларының скважинадан, технологиялық реактивті жағар май фракциясы (120-240 ^° С), мұнай шығымы 22, 10 және 7, 42%, ρ ₄ ²⁰ -0, 7796 және 0, 8335, ν ₂₀ -1, 379 және 1, 920 мм ² /с;

Қату температурасы -22 және -30 ^° С қысымның буы 38 ^° С-5, 155 және 9, 600 кПа; парафиннің құрамы-2, 85 және 1, 63%, Балқу температурасы 51 және 33 ⁰ С, шикізаттың мазмұны-0, 41 және 0, 34%. көмірқышқыл шайыры-31 және 29, силикагель шайыры-10, 8 және 6, 92, асфальтен-0, 19%; кокстык-2, 40 және 1, 02%; қышқылдық саны -0, 398 және 0, 0300 мг КОН 1кг мұнай; шығу фракциясы 200 ⁰ С-22, 70 және 3, 28%, 350 ⁰ С-41, 00 және 22, 40% [12] . Сол скважина арқылы өндірілген мұнайдан алынған майдың фракцияларының техникалық сипаттамасы: реактивті отынның (120-240 ⁰ С), мұнайдан бөлінетін бөлігі 22, 10 және 7, 42%, ρ ₄ ²⁰ -0, 7796 және 0, 8335, ν ₂₀ -1, 379 және 1, 920 мм ² /с, қайнау басталар температурасы - минус 62ºС-ден төмен, және минус 80 ⁰ С, құрамындағы күкірт 0, 021 және 0, 120%, дизель отынның фракциясы (240-380 ⁰ С) мұнайдан алынатын бөлшегі -13, 60 және 17, 98%. ДИ- 64, 0 және 54, 0, ρ ₄ ²⁰ -0, 8345 және 0, 8579, ν ₂₀ -5, 690 және 8, 550 мм ² /с, қатаю структурасындағы температура минус 30 және 60ºС, құрамындағы күкірт -0, 057 және 0, 056% негізгі май: мұнайдан өндірілетін бөлшегі 33, 62 және 53, 91%, мазуттағы (350ºС) - 57, 00 және 72%, қоюлану индексі- 92-112 және 70-112.

Белгілі скважинадан алынған мұнайдың көмірсутегіні топтаса мынадай фракциялық көрсеткіш нәтиже береді 350ºС дейінгі, мұнай фракциясы -25, 40 және 44, 00% парафин мұнай көмірсутегі -90, 35 және 88, 56% ароматикалық -9, 65 және 11, 44%, майлық дистиллят (350ºС) қайнау температура шегі -490 және 480ºC. Мұнайдан өндірілетін 32, 60 және 20, 86%. Парафин құрамындағы -15% және 14, 88 парафин-нафтендік көмірсутегі 87, 24 және 84, 56% ароматикалық 1топ-3, 54 және 7, 60, 2, 3-топтағы -160 және 7, 83. 5-топтағылар-3, 97 (скв. №2) барлығы-9, 17 және 15, 43% аралық фракциялық шайырлы зат-1, 27% (скв. №2) вакуумдық қалдық (к. п-дан жоғары), мұнайдан өндірілетіні 42, 00 және 38, 64%. Құрамындағы парафино-нафтенді көмірсутегі 71, 30 және 57, 32%. Ароматты 1топ 6, 10 және 14, 27, 2-3-топ 15, 40 және 18, 21, 5-топ-0, 81 (скв. №2) барлығы-22, 31 және 32, 48% аралық фракция мен шайырлы зат 6, 41-10, 20%, жалпы мұнай құрамындағы парафин-нафтенді көмірсутегі 81, 31 және 75, 44% ароматикалық 14, 87 және 20, 51%, аралық фракциямен шайырлы зат-3, 10 және 4, 05 %.

Висбрекинг процесінің негізгі шикізаты - гудрон болып саналады. Гудрон - қара түсті шайырлы зат. Мұнайдың 500 ⁰ С ден жоғары қайнайтын (15-30% мөлшердегі) қалдығын атайды. Құрамында, біраз май фракциясы қалып қойған гудронды жартылай гудрон деп атайды. Вакуумда айдау қалдығы гудрон қалдық майларды алуда немесе қосымша терең өңдеуде мотор майларын алуда, және жол құрылыс битумын, сонымен қатар қазан отының алуда компонент ретінде қолданылады. Сонымен бірге оған ауыр мұнай өнімдерін мазуттарды, деасфальтизаттарды да шикі зат есебінде пайдалануға болады.

Висбрекинг процесінде газ, бензин, ауыр және жеңіл газойль, көп мөлшерде қазан отыны алынады.

Бензин - мұнай өнімінің 30 - 200 ⁰ С аралығында қайнайтын сұйық, түссіз көмірсутекті бөлшегі. Оны мұнайдан басқа, көмірден, шымтезектен (тордо) тақтатастан (сланец) әр түрлі технологиялық әдістермен алуға болады. Висбрекинг бензині көмірсутекті құрамына қарағанда тікелей айдау бензинінен ерекшеленеді. Тікелей айдау бензинінде алкандар мен циклоалкандар көп болса, крекинг бензинінде ароматты көмірсутектер көп кездеседі. Крекинг бензині химиялық тұрақтылығы төмен. Құрамындағы алкендер және алкадиендер, жарықтың жылудың және еріген ауа әсерінен конденсацияланып, полимеризацияланып, қышқылданып шайырлар түзілуі мүмкін. Негізінен карбюраторлық двигательде, отын және басқа өндірістерде еріткіш ретінде пайдаланылады. Сондықтан, бензин автомобиль авиация және еріткіш бензині болып бөлінеді. Ол мұнайды тікелей айдау немесе крекинг, риформинг, изомеризация, алкилизация процестерінде өндіріледі.

Газының құрамында алкандар (метаннан бутанға дейінгі) алкендер (этиленнен бутиленге дейінгі) сутегі және күкірт сутегі бар. Газдардың компоненттік құрамы процестің температурасы мен қысымына байланысты.

Висбрекинг, яғни мұнайды терең емес өңдеуде мөлдір өнімдер мен қатар шығымы жоғары қалдық - қазан отының да алады. Қазан отыны - негізгі бұл процестің бензинсіздендірілген қалдығы болып саналады.

Дайын өнімнің қолданылуы

Висбрекинг процесінің негізгі өнімі газ, бензин, жеңіл вакуум газойль, ауыр вакуум газойль, қазан отыны алынады. Негізгі өнімі қазан отыны ол 38, 4%-ке дейін шығады. Біздің елімізде қазан отындары ең көп мұнай өнімдері болып табылады, бірақ қазан қондырғыларын интенсивті газофиксиялауына байланысты немесе оны қатты отын түріне айналдыруына байланысты қазан отыны өндірісі үздіксіз қысқартылатын болады.

Бу турбинді қондырғылар техниканың әр түрлі облыстарында, электр станцияларында, теңіз және өзен тораптарында, темір жолдарда, сораптарда эксплуатацияланады. Торапты және стационарлы қазан қондырғыларында, сонымен қатар өндіріс пештерінде (Мартен және басқа) ауыр фракцияларды және мұнай қалдықтарын араластырып алады, және көмір мен сланецтердің қайта өңдеуден өткен қалдығынан алады.

Өндірісте мұнайдан шыққан қазан отының көп қолданылуда. Қазан отының сапасы мына көрсеткіштер бойынша нормаланады: тұтқырлық - қоюлатқыштық қасиетін талап ететін көрсеткіш, отынды аралыққа берілу транспортировкасы мен режимі.

Отынның тұтқырлығы маркісіне байланысты 50 ⁰ С және 80 ⁰ С дегі ВУ мен бағаланады. Тұтану температурасын өндірісте отынды қолдануда, тасымалдауда, сақтағанда анықтайды. Ашық сақтау қоймасында отын мазутын тұтану температурасына дейін қыздыруға болмайды. Қазан отынының негізгі массалық бөлігін күкіртті және жоғары күкіртті мұнай қалдықтарынан өндіреді. Күкіртті отынды жаққа кезде қышқылды күкірт түзіледі ол металдардың құбырлардың бетінің, қазандықтар деталдарының коррозиясын тудырып, қоршаған ортаны ластайды.

Қазан отындарының қондырғысының технологиясына мартен пешіне жоғары күкіртті қазан отының қолдануға тыйым салынады.

Біздің елімізде мынадай маркілі қазан отындары шығарылады.

1) Ф - 5 және Ф - 12 маркілі.

Ф - 5-ті екіншілік процестің тікелей мазуты айдауынан шыққан күкіртті мұнайдың дистилляттарының гудроны мен мазутынан араластырып алады. Ондағы күкірт құрамы 2% дейін болуы керек.

Ф - 12 аз күкіртті мұнайдың өнімінің қоспасы. Мұндағы күкірт құрамы 0, 6%. Ф-5 және Ф-12 маркілі қазан отындары бір - бірінен тұтқырлығы бойынша ерекшеленеді.

Бұл маркілер үшін 50 ⁰ С-дағы тұтқырлық 5 және 12 ВУ мен нормаланады.

2) отандық мазуттар 40 және 100 - ең көп тараған қазан отыны болып табылады. Олар барлық қазан және қыздырушы қондырғылар үшін пайдаланылады. Құрамындағы күкірт мөлшері бойынша отынның мынадай түрлері шығарылады: 0, 5 тең 1, 0% дейінгі аз күкіртті, 1, 0 ден 2% дейінгі күкіртті 3, 5% дейінгі жоғары күкіртті.

3) Мартен пештеріне арналған отын. Екі маркасы шығарылады: МП - аз күкіртті (0, 5% дейін) және МПС - күкіртті (1, 5% дейін) .

Отандық қазан отыны шет елдікімен салыстырғанда құрамында көп мөлшерде бағалы дизель фракцияларының сұйылтқышы көп болуымен ерекшеленеді.

Висбрекинг бензині қазіргі уақытта төмен октанды автомобиль отынының компоненті ретінде қолданылып жүр.

Терең гидротазалау процесі пайда болғаннан кейін бензин каталитикалық риформинг шикізаты ретінде пайдаланылады.

Газоиль фракциясы - флот мазутының, газотурбинді пешті отынның компоненті ретінде қолданылады.

Процестің теориялық негіздері

Термиялық процестердің қазіргі кездегі өсуінде шикі зат есебінде газ көмірсутектерінен бастап ауыр жоғары молекулалы қалдықтарға дейін қолданылады. Сондықтан әр түрлі ішкі заттың жоғары температураларда өзгеруін байқау үшін термиялық крекингке жеке көмірсутектерді, мұнай фракцияларын және қалдықтарды салады.

Көмірсутектерді крекингтеуді зерттеу кинетикалық мәліметтер алуға және процестің тетігін анықтауға мүмкіндік береді. Бұл мақсат реакция өнімдерін реакцияға түспеген шикі заттан дәл айыру мүмкіндігінің болатындығынан жеңілденеді. Мұнайдың алшақ фракциясын крекингтегенде, шикі заттың химиялық құрамының күрделігінен және оның реакцияға түспеген бөлігін жете білмегендіктен, ауысу тереңдігін анықтау қиынға түседі. Бірақ фракциялық құрамы алшақ шикі затты крекингтеу процестің әр түрлі температуралардағы салыстырмалы жылдамдығын (яғни бензиннің, газдың, кокстың және басқа өнімдердің) анықтауға мүмкіндік береді. Мұндай мәліметтер өндіріс қондырғыларын жоспарлауда және пайдалануда қолданылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.