Жергілікті басқару органдарындағы кадрлық қамтамасыз етудің теориялық негіздері

Пән: Мемлекеттік басқару
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 60 бет
Таңдаулыға:

. Жергілікті басқару органдарындағы кадрлық қамтамасыз етудің теориялық негіздері

1. 1 Жергілікті құрылымдардағы кадрлық саясат орны мен ерекшелігі

Жергілікті құрылым саясаты түсінігі осы жүйе ішіндегі адамдардың іс-әрекетіне байланысты жүзеге асатын ережелер жүйесін құрайды. Кез-келген құрылым қаржылық және сыртқы экономикалық саясаттан бөлек, кадрлық саясатты жүзеге асырады. Мұндай іс-әрекет барлық дамыған елдердің мемлекеттік қызмет жүйесіне тән. Нақ осы мемлекеттік қызмет жүйесінде кадрлық саясатты мемлекеттік және жергілікті құрылымның даму стратегиясына сай іске асыру принципі қалыптасқан.

Кадрлық саясат кадрларды іріктеу, орналастыру және оларды ұтымды қолдану әдістерінің жиынтығымен түсіндіріледі. Бірақ кадрлармен практикалық жұмыс жүргізу және олардың құрамын талдаумен айналыспайды.

Жоғарыда айтылғандарды есепке ала отырып, кадрлық саясатты қызметшілердің барлық категорияларына қатысты кадрлармен жұмыс әдісі және критерийі, мақсаты, принципі мен олардан шығатын формалар жүйесі ретінде анықтауға болады.

Аймақтық деңгей аймақтың өндірістік, табиғи, әлеуметтік, ұлттық ерекшеліктерін есепке алуды талап етеді және өзінің заңнамалық, ғылыми-практикалық тарауында көбінесе жалпы одақты қайталайды. Тәжірибеде көрсетілгендей, құрылымдық аспектілер бұл деңгейде көмескі бақыланады. Ол бірінші кезекте анық, иерархиялық тұйықталған басқару субъектілерінің жоқтығымен байланысты. [3]

Ішкі құрылымдық деңгейі жекелеген ұйым жағдайында жалпы мемлекеттік және аймақтық заңнамаларға, әкімшілік құжаттарға қосымша осы құжаттарды негізге ала отырып, персоналдармен жұмыс істеу принципін білдіреді. Кадрлық саясат кадрлық іс-әрекеттің барлық бағыттарын қамтуы тиіс. (сурет 1. 2)

Сурет 1. 2 Кадрлық саясат облысы.

Кадрлық саясатты қалыптастырудың негізгі принциптері мыналар болып табылады:

- ғылымилық, осы саладағы жоғарғы экономикалық және әлеуметтік тиімділікті қамтамасыз ететін, озық үлгідегі барлық ғылыми тәсілдерді қолдану;

- кешенділік, кадрлық әрекеттің барлық саласы қамтылуы тиіс;

- жүйелілік, яғни осы қызметтерді құрастырушы бөлшектердің өзара тәуелділігі мен байланысын ескеру; қорытынды нәтижеге экономикалық және әлеуметтік тиімділіктің оң немесе теріс әсерін есепке алу қажеттілігі;

- тиімділік, осы шараларға кеткен кез-келген шығындар шаруашылық әрекеті нәтижесінде өтелуі тиіс.

Тиімді қызмет атқару үшін, кадрлық қамтамасыз ету процесіне толықтай әсер ету керек, яғни белсенді кадрлық саясатты жүргізу керек. Бұл, біріншіден, жергілікті құрылымдарды білікті қызметшілермен жасақтауға; екіншіден, жергілікті құрылымдардың әрі қарай дамуына; үшіншіден, олардың тұрақталуына оң септігін тигізеді.

Кадрлық саясат тек қана қызметте өсу мүмкіндігін беретін жағымды еңбек жағдайын қалыптастырып қоймауы керек, сонымен қатар ертеңгі күнге сенімділік деңгейін де жасауы тиіс. Бұл өз кезегінде қызмет сапасының жақсаруына алып келеді. Мұндай танымдық теория А. Митчеллдің ғылыми жинағында толықтай көрсетілген. Ол әлеуметтік таным теориясы деп аталады. Аталған теорияның қалыптасуына және дамуына шетелдік психолог-ғалымдар А. Бандура мен Д. Роттер ерекше еңбек сіңірді. Бұл теорияда «тұлға мен қызмет жағдайының» өзара әрекетіне көңіл аударылады. Әлеуметтік таным теориясының негізгі мағынасы - «кадрлардың жеке тиімділігі». [4]

А. Бандураның айтуынша, жеке тиімділігін сезінетін кадрлар өз мүмкіндігіне сенімсіз кадрларға қарағанда, күрделі жұмыстарға ерекше көңіл бөледі.

Н. Бец пен Д. Хеккет «жеке тиімділік» теориясында бұл психологиялық феномен адамдарда сенімділіктің болуын, нақты қорытындыға жету үшін қажетті құзіретке ие екендігін атап көрсетті.

Белгілі бір жетістікті күтумен байланысты жеке тиімділік жақсы нәтижеге әкеледі. Өз мүмкіндігіне сенімді кадрлар мақсатына жетуде табандылық танытады, жолындағы кедергілерді жеңе біледі және айтылған сыни көзқарастарды көңіліне алмайды.

Жетіссіздікті күтумен байланысты төменгі жеке тиімділік сәтсіздікке әкеліп ұрындырады. Мұндай кадрлар өзінің жеке тиімділігіне аса көп көңіл бөледі және білімінің аздығын ойлап өзін-өзі іштен мүжиді.

Кадрлық саясаттың мансаптық процесі іске асуына байланысты кәсіби мансап келесідей типтерін бөліп көрсетеді.

1. Кәсіби типтік мансап - бұл мемлекеттік қызметшілердің өз кәсібилігін ұдайы дамыту арқылы лауазымдық иерархия шыңына біртіндеп жылжуы. Мұндай мансаптың ұзақтығы 35-40 жыл.

2. Шапшаң мансап - мемлекеттік қызметшінің ұйым құрылымында лауазымы бойынша тігінен жылжуға ұмтылысын түсіндіреді. Уақыты бойынша бұл кәсіби мансап типтік мансапқа қарағанда 2-3 есе аз. Егер типтік мансапта лауазымдық қызметте отыру орташа 3-4 жыл болса, шапшаң мансапта 1-2 жыл.

3. «Десанттық» кәсіби мансап - ішкі себептермен пайда болған жетекшілік лауазымдардың орнын баса тұруын көрсетеді. Мұндай мемлекеттік қызметші кез-келген қызметті иемденуге дайын.

4. «Баяу» кәсіби мансап - мемлекеттік қызметшінің иерархиялық саты бойынша бір лауазымда 5-6 жыл отырып, жылжуымен түсіндіріледі.

5. А типтік кәсіби мансап - бұл мемлекеттік қызметшінің иерархиялық саты бойынша «жоғарылауы» немесе «құлдырауы».

Жүргізілген зерттеулер мемлекеттік қызметші мансабының сәттілік белгілерін анықтап берді. Мемлекеттік қызметші кәсіби мансабының сәттілік белгісі:

- қоғамдық деңгейде: әлеуметтік сәттілік (сәтсіздік), қажетттілік (қажетсіздік), оң (теріс) имидж;

- тұлға деңгейінде: тұлғаның кәсібилігі; оның бәсекеге қабілеттілігі; ұжымдағы статусы; өзін дамыту мүмкіндігі;

- кәсіби әрекет нәтижесі деңгейінде: кәсібилік; жаңа технологияның және техниканың тілін білуі; қиындықтарды алдын-ала көру және оларды шешу жолдарын ұсыну.

Кадрлық саясат түзілімінің кезеңдері:

- мемлекеттік және жергілікті құрылымдардың мақсатына сай, персоналдармен жұмыс істеудің ортақ мақсаты мен принциптерін қалыптастыру;

- кадрлық технологиялар жүйесін түзу;

- персонал мониторингі: персоналдың қабілетін, қолданудың нақты іс-шараларын дайындау; осы шаралардың тиімділігіне баға беру.

Әдетте, кадрлық саясатты өңдеу процесі барысында келесідей жекелеген және өзара байланысты бағыттар қалыптасады: кадрлық жұмыстың жалпы саясаты; ұйымдық-штаттық саясат (кадрлық қажеттілікті анықтау, персоналды қызметке тағайындауды және босатуды рәсімдеу, үміткерлерді іріктеу) ; ақпараттық саясат (ақпаратты өңдеу, орналастыру) ; персоналға қатысты қаржылық саясат (марапаттау және де басқада төлемдерді төлеу) ; қызметтің басқа да бағыттары (қайта даярлау және біліктілікті көтеру қажеттілігін анықтау т. с. с. ) .

Кадрлық саясат арнайы технологиялар және іріктеу әдістері мен кадрлар ағымы арқылы, кадрлық ақпарат алмасу, кадрлық қажеттілікті болжау, персоналды бағалау, шешім қабылдау үшін команда жасақтау және т. б. іс-шаралар арқылы жүргізіледі.

1. 2 Қызметшілердің біліктілігін арттыру - кадрлық саясатты кәсібилендіру негізі

Дағдарыстан соңғы дамуға беттеген тұста еліміздің дамуында мемлекеттік қызметшілердің білігі мен білімінің орны зор. Білікті, білімді маман болса, қазіргі жүргізіліп жатқан іргелі істердің оңға басқаны. Ал білімсіз, біліксіз биік ұстаса, берекенің қашқаны.

Еліміздің Президенті Н. Ә. Назарбаев Қазақстанның 2030 жылға дейінгі Даму стратегиясында еліміздің даму басымдықтарының бірі ретінде кәсіби үкімет пен мемлекеттік басқару және мемлекеттік қызметтің тиімді жүйесін құруды атап көрсеткендіктен, уақыттың талабына жауап бере алатын, басқару саласындағы бәсекеге қабілетті кәсіби кадрларды даярлау мәселесі Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің жұмысының да негізгі бағыттарының бірі болып отыр.

Мемлекеттік қызмет азаматтардың еңбек әрекетінің бір түрі болып табылады. Мемлекеттік қызмет мақсатқа лайықты, әлеуметтік пайдалы, объективті тұрғыда қажет және ұйымдаса хатталмаған басқару ұжымының әрекеті бола тұра, өзінің еңбек пәнін қамтиды. Мемлекеттік органдарда басқару кадрын іріктеуде түрлі амалдар қалыптасқан кооперация және басқарулық еңбек бөлінісінің орындары, басқарулық қызмет пен өкілеттіліктің қызметкерлер арасында бөлу, мемлекеттік және еңбек тәртібінің нақты механизмі құрылып біріккен еңбек кезіндегі басқару ісін жүргізудегі басты шарттарды құру - мемлекеттік органдарда жақсы жұмысты қамтамасыз етеді. Бұл аспектіде мемлекеттік қызмет жалпыға бірдей еңбек нормаларына негізделеді.

Еңбектік құқық ғылымына негізделген ортақ белгілермен қоса, мемлекеттік қызмет өзінің спецификалық белгілерімен ерекшеленеді. Бұлар мемлекеттік қызметтің белгіленіп ерекшелеуге мүмкіндік белгілейді және бұл мамандық түрінің басқа түрлерден іліктеуге кедергі жасайды.

Мемлекеттік қызмет - мемлекеттік қызметкерлердің қызметтік өкілеттіліктерімен мемлекеттік органдардағы әрекеті арқылы мемлекеттік билік функциялары мен міндеттерін орындауға бағыттау болып табылады. Берілген анықтама мемлекеттік қызметтің мамандығының ерекше түрі ретінде айқындайтын келесі белгілерін бөліп көрсетеді:

- мемлекеттік қызмет мемлекеттік функция мен міндеттерін іске асыруын ел ішінде де, сыртында да жүргізумен байланысты;

- экономиканың салаларын дамытудағы мемлекеттік қызметтердің мамандық әрекетін бақылаудағы мемлекеттің функциялары мен міндеттері, әлеуметтік сфера мен әкімшілік-саяси құрылыс, мемлекеттік басқару арқылы іске асырылады. Бұл әрекет өте көпқырлы, үлкен ауқыммен, басқару функцияларының көлемімен ерекшеленеді. [14]

Мемлекеттік басқаруда мемлекет пен барлық қоғамның қызығушылығы мен қажеттілігі еленеді. Бұл аспектіде, мемлекеттік қызметкерлердің әрекеті осындай қызығушылық пен қажеттіліктерді қанағаттандыруға бағытталады, әрі мемлекеттің әлеуметтік функциялары мен міндеттерін орындау болып саналады;

- мемлекеттік қызмет арнайы ұйымдастырылған аппараттың ішінде жасала отырып, басқару функцияларын қоғамда іске асырады. Нақты аппаратты қолданбау мүмкін емес, әрі мемлекеттік басқарудың кез келген саласы аппараттарды қажет етеді. Мемлекеттің экономика, әлеуметтік сфера мен әкімшілік-саяси құрылысының салалары орган жүйелері арқылы жүзеге асырылады. Бұл органдар алдындағы мақсаттар, орган әрекетінің мазмұнын және тиесілі мемлекеттік қызметкерлердің функцияларын анықтайды;

- мемлекеттік қызметтің спецификасы басқарушылық функциялардың орындалуымен байланысты. Соңғысы мемлекет функциялары мен міндеттерін орындаудағы мемлекеттік қызметкерлердің өте қажет бағыттағы тәжірибелері ретінде қаланады. Мемлекет функцияларының басқару функцияларымен және мемлекеттік қызметкерлердің нақты функцияларының қалыптасуы, дәл осы басқару аппаратында жүргізіледі;

- мемлекеттік қызметкерлер мемлекет атынан міндеттерге сай болуы тиіс, оларда басқару функцияларын жүзеге асыруға қажет мемлекеттік билік бар;

- мемлекетттік қызмет өте қатаң түрде Конституция нормаларына, заңға, Қазақстан Республикасы Президентінің жарлықтарына және басқа да нормативтік құқықтық актілерге негізделеді;

- мемлекеттік қызмет - орындаушылық сипаттағы тәжірибелік, ұйымдастырушылық қызмет болып табылады. Мемлекеттік қызметтің мәні - әлеуметтік процесте мемлекеттік басқаруды тәжірибе жүзінде енгізу, тиісті мемлекеттік органдардың функциялары мен міндеттерін жүзеге асыру болып табылады;

- мемлекеттік қызмет басқарушылық сипаттағы жұмыс. Бұл мемлекеттік қызметкердің өзіне жүктелген функцияларды орындауда заңды-билікті бұйрықтарды қолдануға толық құқықтылығын көрсетеді;

- мемлекеттік қызмет саясатпен қатысы жоқ сипатта болады. Бұл мемлекеттік қызметкерлердің қызмет барысында заң талаптарына ғана сүйеніп, саяси партиялар, қоғамдық бірлестіктер мен органдар шешімімен байланыста болуы тиіс;

Келтірілген белгілердің барлығы мемлекеттік қызметтің өзінің әлеуметтік сұранысына және мазмұнына қарай мамандықтың күрделі түрі ретінде сипаттайды. Мемлекеттік қызметтің спецификалық ерекшеліктері мемлекеттің міндеті - функцияларына негізделеді. [15]

Мемлекеттік қызметшілер лауазымдары оларды тағайындау мақсаттарына қарай саяси және әкімшілік лауазымдарға бөлінеді.

Саяси лауазымдарға:

Қазақстан Республикасы Президенті тағайындайтын мемлекеттік саяси қызметшілер, олардың орынбасарлары;
Қазақстан Республикасы Парламентінің Палаталары және Парламент Палаталарының Төрағалары тағайындайтын және сайлайтын мемлекеттік саяси қызметшілер, олардың орынбасарлары;
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сот аппаратының басшысы, оның орынбасарлары;
Конституцияға сәйкес Президент пен Үкіметтің өкілдері болып табылатын мемлекеттік саяси қызметшілер;
Орталық атқарушы органдар мен ведомстваларды басқаратын мемлекеттік саяси қызметшілер, олардың орынбасарлары атқаратын лауазымдар жатады.

Бұл екі топ лауазымдардың тізілімдері Қазақстан Республикасы Президентінің жоғарыда аталған Жарлықтармен бекітілген. Саяси мелекеттік қызметшілер лауазымдарына Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі, оның орынбасарлары, орталық және жергілікті атқарушы билік органдарының басшылары мен олардың орныбасарлары және басқа республикалық мемлекеттік органдардың басшы қызметкерлері жатқызылған.

Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үшін санаттар белгіленеді. Мемлекеттік әкімшілік лауазым санаты - мемлекеттік әкімшілік атқаратын, лауазымдық өкілеттіктің көлемі мен сипатын көрсететін әкімшілік лауазымдар жиынтығының саралаушылық сипаттамасы. [18]

Мемлекеттік саяси қызметшілер үшін лауазым санаттары белгіленбейді [7, 49-52б] .

Президенттің 1999 жылы 29-желтоқсандағы №318 жарлығымен мемлекеттік әкімшілік қызметшілер лауазымдарының Тізілімімен қоса санаттарының тізбесі бекітілген. Ол тізбе бойынша мемлекеттік әкімшілік лауазымдар А, В, С, Д, Е санаттар топтарына бөлінген.

А - тобына - Президент әкімшілігі; В - Парламент Палаталарының аппараттары, Премьер-Министрдің Кеңсесі, Жоғарғы Соттың аппараты, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің аппараты, Қазақстан Республикасы Президентінің Іс Басқармасы; С - Президентке тікелей бағынышты және есепті органдар, Орталық атқарушы органдар, Үкіметтің құрамына кірмейтін орталық атқарушы органдар, орталық атқарушы органдардың ведомстволары, облыстық, аудандық, аумақтық органдар; Д - облыстардың, аудандардың, кенттердің, ауылдардың (селолардың) аппараттары, облыстар, аудандар мәслихаттарының аппатараттары, облыстар, аудандар соттарының аппаратары; Е - жергілікті атқарушы органдар жатады.

Қазіргі кезде «Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер лауазымдарының санаттары бойынша тізімін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылы 17-қаңтардағы жарлығы басшылыққа алынады. Сонымен мемлекеттік қызметшілер лауазымдарын жоғарыдай екі топқа бөлудің негізгі мақсаты мемлекеттік қызмет аясында демократияландыруды қамтамасыз ету, саяси қызметке тағайындалатындардың шегін белгілеу, оларға байланысты кәсіби қызметшілердің ауысуларын болдырмау, сөйтіп мемлекеттік аппараттың қалыпты жұмыс істеуіне мүмкіндік туғызу және оның тиімділігін арттыру.

Әрбір санат тобының лауазымдары бірнеше сандық бөліктер бойынша бөлінеді. Мысалы, А санаты тобына жатқызылған әкімшілік лауазымдар: А - 1 - Мемлекеттік хатшының Кеңесшісі, Әкімшілік басшысының Кеңесшісі; А - 2 - Мемлекеттік хатшының Көмекшісі т. б. ; А - 3 - Консультант, Аға эксперт; А - 4 - Аға референт, Эксперт; А - 5 - Референт; А - 6 - Аға маман; А - 7 - Маман. Әр санат тобындағы лауазымдарды топтастыратын сандары әртүрлі. Мысалы, С санаты С - 1 - ден С - 13 -ке дейін, Е санаты Е - 1 -ден 9-ға дейін.

Әкімшілік мемлекеттік қызметшілер лауазымдарының тізілімі мемлекеттік қызметтің лауазымдарын бір ізге келтіруге және басқарудағы қажеті жоқ буындарды қысқартуға бағытталған. [19]

Заңда және заңға тәуелді актілерде мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға қойылатын біліктілік талаптар тағайындау арқылы мемлекеттік қызметшілердің кәсіби мамандығын арттыруға бағытталған шаралар белгіленген, бұл қабілетсіз адамдардың мемлекеттік қызметке кіруіне сенімді бөгеу болып табылады.

Барлық санаттар топтарындағы лауазымдарға орналасуға үміткер азаматтар үшін негізінен мынадай талаптар белгілегенген: жоғары кәсіптік, тек кейбір санаттар үшін ғана емес немесе орта кәсіптік білімі мемлекеттік қызмет өтілі, кейбір лауазымдар бойынша, мысалы, С-8, Д-4, Е-5 санаттарына ол талап етілмейді, бар болуы керек.

Сонымен бірге әкімшілік лауазымдарға орналасуы үміткер азаматтар Қaзaқcтaн Рecпyбликacының Кoнcтитyцияcын, «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Нормативтік құқықтық актілер туралы», «Қазақстан Республикасындағы Тіл туралы» заңдарын, Қазақстанның 2030 жылғы дейінгі даму стратегиясын, Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің Ар-Намыс Кодексін (Мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасы ережелерін), тиісті санаттағы нақты лауазымды сәйкесінше мамандандыру облыстарындағы қатынастарды реттейтін Қaзaқcтaн Рecпyбликacының нормативтік құқықтық актілерін білуі тиіс. Нақты санаттағы лауазымдар бойынша функционалдық міндеттерінің орындалуы үшін қажетті басқа да білімдер талап етіледі.

Бұл Типтік талаптар мемлекеттік әкімшілік қызметке азаматтарды таңдағанда, тестілеу бағдарламасын анықтағанда, аттестация жүргізгенде, еңбек ақы тағайындағанда, әкімшілік қызметшілерді даярлау мен біліктілігін арттыру бағдарламасын жасағанда міндетті түрде басшылыққа алынуға жатады.

Мемлекеттік қызметшілер лауазымдарына және құқықтық жағдайына қарай екі топқа: мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілерге бөлінеді. Мемлекеттік саяси қызметші - тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және қызметі саяси - айқындаушы сипатта болатын және саяси мақсаттар мен міндеттерді іске асыру үшін жауап беретін мемлекеттік қызметші. Мемлекеттік әкімшілік қызметші - мемлекеттік саяси қызметшілердің құрамына кірмейтін, мемлекеттік органда тұрақты кәсіби негізде лауазымдық өкілеттікті жүзеге асыратын мемлекеттік қызметші. [20]

Мемлекеттік органдардың өкілеттіктері қоғам өмірінің барлық аяларында мемлекеттік қызметшілер арқылы іске асырылады.

Бірақ мемлекеттік қызметшілердің құрамы бірыңғай емес, олардың мемлекеттік органдардың өкілеттіктерін іске асыру жөніндегі атқару қызметтері әр түрлі және олар біріне-бірі ұқсас емес жағдайларда жұмыс істейді. Сондықтан оларды әртүрлі белгілер бойынша кейбір топтарға бөлуге болады.

Мемлекеттік қызметшілерді олардың атқарып отырған мемлекеттік өкімет органдары қызметінің көлемі бойынша республикалық және жергілікті деңгейдегі қызметшілерге бөлуге болады.

Республикалық мемлекеттік қызметшілер қызметінің сипаты тиісті республикалық мемлекеттік органдардың: Президент Әкімшілігінің, Үкімет Кеңсеснің, Парламент Палаталары аппараттарының, т. с. с. өкілеттіктеріне негізделеді.

Жергілікті жерлердегі мемлекеттік қызметте тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністің мемлекеттік өкімет органдарының қарауына жатқызылған мәселелер жөніндегі өкілеттіктерді жүзеге асыратын мемлекеттік қызметшілер болады.

Егер республикалық органдардағы қызмет ерекшелігі сияқты белгіні

негізге алатын болсақ, онда азаматтық және милитарландырылған (әскери қызметшілер, ішкі істер, қаржы полициясы және басқа органдар қызметкерлері) .

Билікті бөлу принциптеріне сәйкес заң шығарушы (өкілді) атқарушы сот билігі органдарының мемлекеттік қызметшілерден ажыратылады.

Қaзaқcтaн Республикасы Президентінің 2004 жылы 11-қазандағы жарлығымен бекітілген «Қaзaқcтaн Республикасының мемлекеттік қызметшілерін қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру туралы Ережеде» мемлекеттік қызметшілерге қосымша кәсіби білім берудің негізгі нысандары ретінде мынадай түрлері белгіленген:

Қайта даярлау - мемлекеттік қызметке алғаш қабылданғаннан сондай-ақ басшы әкімшілк лауазымға тағайындалған адамдар үшін алты аптаға дейінгі оқыту курстары;

Біліктілігін арттыру - кәсіби қызметтің жекелеген бағыттары бойынша Қaзaқcтaн Республикасында ұзақтығы үш күннен екі аптаға дейінгі, ал шетелде - бір жылға дейінгі мерзімді оқыту семинарлары ұйымдастырылады.

Мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау Қaзaқcтaн Республикасы Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясында және оның аумақтық орталықтарында - қызметшілерді қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру жүщеге асырыларды.

Мемлекеттік органдар мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің біліктілігін арттыруды, шетелде оқытуды қоспағанда, кемінде үш жылда бір рет қамтамасыз етуге тиіс.

Лауазымдық өкілеттіктердің көлемі бойынша мемлекеттік қызметші -

лер лауазымды адамдарға (басшылар, өкімет өкілдері) және лауазымды адамдар болып табылмайтын қызметшілерге бөлінеді. [21]

Лауазымды адам - бұл ұдайы, уақытша немесе арнайы өкілеттіктер бойынша өкімет өкілінің міндеттерін жүзеге асыратын не мемлекеттік органдарда ұйымдастырушылық - өкім берушілік немесе әкімші - шаруашылық қызметтерді орындайтын адам. Қазіргі кезде мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік-қызметтік қатынастарының сипаты мен лауазымдық өкілеттіктерінің көлемі олардың орналасқан «А», «В», «С», «Д» және «Е» санаттарының белгіленген мемлекеттік лауазымдарын бөлуге негізделеді. Лауазымдық өкілеттік - заңдарда белгіленген құқықтары мен негізгі міндеттері бар мемлекеттік қызметшілер өз қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың алдында тұрған мақсаттар мен міндеттерге жауап беретін, нақты мемлекеттік лауазыммен көзделген өкілеттік. Мемлекеттік қызметшілердің өздері қызмет істейтін мемлекеттік органдардың өкілеттіктерін қамтамасыз ету және атқару жөніндегі қызметінің әр түрлі бағыттылығы болуы мүмкін болғандықтан, мемлекеттік - қызметтік қатынастар ішкі (ішкі ұйымдастырушылық) және сыртқы қатынастарға бөлінеді.

Ішкі ұйымдастырушылық құқықтық қатынастар - бұл осы органның (жүйенің) ішіндегі қызметтік бағынушылық қатынастар. Олар әрбір мемлекеттік әкімшілік қызметшіде заңнамалардың негізінде мемлекеттік билік органдарының аппараттарына қызметке орналасуға байланысты пайда болады, өзгертіледі және тоқтатылады. Бұл сияқты құқықтық қатынастардың екінші жағы тиісті лауазымға тағайындауға, ауыстыруға уәкілеттік берілген орган немесе лауазымды адам арқылы мемлекет болып табылады.

Мемлекеттік қызметшіде өзінің бастықтарымен арасында - мемлекеттік қызметке тұрған кезінен бастап - жұмысты ұйымдастыру, міндеттерді бөліп анықтау, көтермелеу, жауапкершілік және, әдетте, лауазымдық нұсқаулықтармен айқындалатын басқа мәселелер жөнінде пайда болатын қатынастар да ішкі ұйымдастырушылық болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.