Газ саралағыштардың қолданылатын технологиялық процестер
1 Есеп.түсіндірме жазбаның мазмұны 3
4
Кіріспе
1.1 Газ саралағыштардың қолданылатын технологиялық процестер. 5
1.2 Газ саралығыштың жұмыс принципі және түрлері 9
1.3 Автоматтандыру құралдары мен приборларын монтаждаудың жалпы талаптары 16
1.4 Газ саралағыштарды және технологиялық процестегі газ құрамын реттегіштерді монтаждау 17
24
1.5 Техника қауіпсіздігі
2 Графикалық бөлім 25
1.бет БТО автоматтандырудың функционалдық сұлбасы 25
Қорытынды 26
Әдебиеттер 27
4
Кіріспе
1.1 Газ саралағыштардың қолданылатын технологиялық процестер. 5
1.2 Газ саралығыштың жұмыс принципі және түрлері 9
1.3 Автоматтандыру құралдары мен приборларын монтаждаудың жалпы талаптары 16
1.4 Газ саралағыштарды және технологиялық процестегі газ құрамын реттегіштерді монтаждау 17
24
1.5 Техника қауіпсіздігі
2 Графикалық бөлім 25
1.бет БТО автоматтандырудың функционалдық сұлбасы 25
Қорытынды 26
Әдебиеттер 27
Кіріспе
Бұл курстық жұмыста газлағыштар және технологиялық процестегі газ құрамын реттегіштерді монтаждау жүйесі қарастырылған. Мұнай химия салаларындағы технологиялық процесіндегі газдың құрамын анықтауға арналған өлшеуіш құрылғыларды монтаждаудың түрлері келтірілген. Сонымен-қатар абсорбция процесіндегі газдың құрамындағы жұмыс істеу приципі келтірілген.
Бұған қоса абсорбция процесіндегі газ құрамын анықтайтын автоматтандырылған функционалдық функциясы келтіріген.
Бұл курстық жұмыста газлағыштар және технологиялық процестегі газ құрамын реттегіштерді монтаждау жүйесі қарастырылған. Мұнай химия салаларындағы технологиялық процесіндегі газдың құрамын анықтауға арналған өлшеуіш құрылғыларды монтаждаудың түрлері келтірілген. Сонымен-қатар абсорбция процесіндегі газдың құрамындағы жұмыс істеу приципі келтірілген.
Бұған қоса абсорбция процесіндегі газ құрамын анықтайтын автоматтандырылған функционалдық функциясы келтіріген.
Әдебиеттер
1. Горев С.М. Автоматизация производственных процессов нефтяной и газовой промышленности. Курс лекций. Ч.1.-Петропавловск-Камчатский: КамчатГТУ, 2003.-121с.
2. А.С.Клюев, С.В.Кошелев, Ю.К.Осипенко, Н.Г.Рожков Монтаж приборов, средств автоматизации слаботочных устройств. М., Стройиздат, 1978
3. А.С.Клюева Монтаж средств измерений и автоматизации. Справочник, 3-е издание, переработанное и дополненное 1988
1. Горев С.М. Автоматизация производственных процессов нефтяной и газовой промышленности. Курс лекций. Ч.1.-Петропавловск-Камчатский: КамчатГТУ, 2003.-121с.
2. А.С.Клюев, С.В.Кошелев, Ю.К.Осипенко, Н.Г.Рожков Монтаж приборов, средств автоматизации слаботочных устройств. М., Стройиздат, 1978
3. А.С.Клюева Монтаж средств измерений и автоматизации. Справочник, 3-е издание, переработанное и дополненное 1988
Мазмұны
1
Есеп-түсіндірме жазбаның мазмұны
3
4
Кіріспе
1.1
Газ саралағыштардың қолданылатын технологиялық процестер.
5
1.2
Газ саралығыштың жұмыс принципі және түрлері
9
1.3
Автоматтандыру құралдары мен приборларын монтаждаудың жалпы талаптары
16
1.4
Газ саралағыштарды және технологиялық процестегі газ құрамын реттегіштерді монтаждау
17
24
1.5
Техника қауіпсіздігі
2
Графикалық бөлім
25
1-бет БТО автоматтандырудың функционалдық сұлбасы
25
Қорытынды
26
Әдебиеттер
27
Кіріспе
Бұл курстық жұмыста газлағыштар және технологиялық процестегі газ құрамын реттегіштерді монтаждау жүйесі қарастырылған. Мұнай химия салаларындағы технологиялық процесіндегі газдың құрамын анықтауға арналған өлшеуіш құрылғыларды монтаждаудың түрлері келтірілген. Сонымен-қатар абсорбция процесіндегі газдың құрамындағы жұмыс істеу приципі келтірілген.
Бұған қоса абсорбция процесіндегі газ құрамын анықтайтын автоматтандырылған функционалдық функциясы келтіріген.
1.1 Газ саралағыштардың қолданылатын технологиялық процестер
Газдың құрамын өлшейтін аспапты газоанализаторлар деп атаймыз. Газоанализаторлар зат мөлшерін немесе газды ортадағы компоненттарды өлшеу, ақпараттын алу үшін қолданылған аспаптар болып табылады. Газоанализаторлар датчиктен тұрады, соның көмегімен өлшенген компонент электрлік дабылға (яғни, сигналға) түрленеді. Газоанализаторлар күкірт және көмір қышқылының концетрациясын, кептіру, пісіру камераларында газды ортадағы құрамын бақылау, ағынды газдардың анализдерінің әртүрлі жанармайларды жағу үшін кеңінен қолданылады. Сонымен бірге өндірісте және бөлмелерде газдың жиналған кезде өрт - жарылысын болдырмау, қоршаған ортаны қорғау - күкірт сутегі, күкірт диоксиді SO2, көмір оксиді CO, көмір диоксиді CO2 шекті мән концентрациясын бақылауға қолданылады.
Газ саралағыштар өнеркәсіптің барлық салаларында газдық қоспаның химиялық құрамын анықтау үшін кеңінен қолданылады. Сонымен бірге газ саралағыштар өндірістік процестің жүрісін бақылауға және бастапқы шикізаттың аралық және соңғы өнімнің құрам көрсеткіштері бойынша осы процесті тікелей басқаруға мүмкіндік береді.
Газ қоспаларын және газ құрамындарының көптігінен газоанализаторлардың номенклатурасы өте көп. Оларға қойылатын талаптар: дәлдігі және өлшеу сезімталдығы жоғары болу.
Газ саралағыш приборларының абсорбция технологиялық процесін автоматтандыруында қолданылуын қарастырамыз.
Абсорбция -- бұл газдар қоспаларындағы нақты құрауыштардың сіңіргіш сұйықтармен (абсорбенттермен) сіңірілу процесі.
Абсорбция процесін басқару мақсаты кедейленген газдағы берілген құрамның берілген қоспасының тұрақтылығын қамтамасыз ету, сондай-ақ абсорбциялық қондырғының материалдық және жылу балансын сақтау болып табылады.
Абсорбциялау процесінің мақсаты берілген құрамдағы қаныққан абсорбентті алу болып табылады. Кедейленген газдан бөліп алынатын қоспаны шикізатпен келетін және уақыт бірлігінде одан абсорбентті сіңіретін, бөліп алынатын құрауыштар санының сан алуандылығы бойынша анықтауға болады.
Абсорбциялау процесіне қозғаушы күштер айтарлықтай әсер етеді, олар процесстің жұмысшы және тепе-теңдік сызықшаларының орналасуына қатысты анықталады.
Сурет - 1. Құрылымдық сызба
Жұмыс сызықшасының орналасуы екі фазадағы құрауыштардың бастапқы және ақырғы қоспасына, ал тепе-теңдік сызықшасының орналасуы - аппараттағы температура мен қысымға байланысты. Осыдан-ақ белгілі, кедейленген қоспадан бөліп алынатын құрауыштардың қоспасы оның газдағы және сұйық фазадағы бастапқы қоспасына, түсетін газ қоспасының шығынына, абсорбенттің айтарлықтай шығынына, сондай-ақ адсорбердегі температура мен қысымға байланысты.
Газ қоспасы шығынының және фазалардағы бөліп алынатын құрауыштардың бастапқы қоспасының өзгеруі алдыңғы технологиялық аппараттардың шығыс шамасын ұсынады, демек, абсорбциялау процесінің негізгі ашынуын ұсынады. Кедейленген газдағы және қаныққан абсорбенттегі жаңа абсорбент шығыны реттегіш әсер беруші болып табылады. Тұрақтандыру сызбасы 2 - суретте келтірілген.
Кедейленген газдағы бөліп алынатын құрауыштар қоспасының санын қолдап отырған, негізгі басқарушы әсерлер, жаңа абсорбент шығынының өзгеруі болып табылады, ол шығынды реттеуішпен іске асырылады. Осындай сызба тек бастапқы өнімді және газ бен сұйық фазадағы бөліп алынатын құрауыштың тұрақты бастапқы қоспаларын тең өлшемді беруде реттеуіштің тиімді сапасын қамтамасыз етеді.
Абсорбердегі температура жылусыйымдылығындағы температураға және газды, көп жағдайда сұйық фазадағы шығындарға, сондай-ақ абсорбциялау процесінде жылу бөлу қарқындылығына және қоршаған ортада жылуды жоғалтуға байланысты болады. Көбінесе бұл шамалар уақытпен тербеледі, сол себепті жылу балансының бұзылуына және абсорбердегі температураның өзгеруіне әкеліп соғады. Температураның көтерілуі процесс ағымын баяулатады. Осы жағдайды болдырмай абсорбент процесін интенсификациялау үшін оны абсорбер 1-ге жіберер алдында тоңазытқыш 2-де суытады. Абсорбентті суытуды тоңазытқыштан шығарғанда да осы температурасында ұстауға болады, осы орайда реттеуіш тоңазытқыш агенттің не хладагенттің шығынын өзгертіп отыратын серіппе қақпаққа (клапанға) әсер етеді.
2 сурет. Абсорбциялау процесін тұрақтандыру сызбасы
1- абсорбер; 2- тоңазытқыш.
Абсорбердегі қысымның көтерілуі бастапқы газ қоспасынан құнды құрауыштарды бөліп алуға ықпал етеді. Колоннаның жоғары бөлігінде қысымның берілген мәнін ұстап тұру абсорберден кедейленген газдың тұрбажелісіне орнатылған серіппе қақпаққа (клапанға) әсер ететін қысым реттеуішті қолдануды талап етеді.
Абсорберден газ қоспасының секіруін болдырмау үшін абсорбер кубындағы қаныққан абсорбенттің сызықшасына біршама мөлшерде сұйықтық жинайды, оның деңгейін реттеуішпен, десорберлердегі қаныққан абсорбентті шығару сызықшасына орнатылған басқарушы серіппе қақпақпен не клапанмен ұстап тұрады. Деңгейді автоматты түрде реттеу абсорбердің материалдық балансын сақтауды қамтамасыз етеді.
Қондырғыны пайдалану барысында барлық материалдық ағындардың шығындары мен температурасы, бастапқы газ қоспасы мен кедейленген газ құрамы, абсорбер кубындағы деңгей, ондағы қысым мен қысымның түсуі бақылауға жатады.
Абсорберге түсетін, бастапқы газ қоспасының ауысымдық құрамы мен шығыны барысында, берілген деңгейден құрауыштарды бөліп алуды реттеу сапасын арттыру мақсатында көпконтурлы жүйе қолданылады (сурет 3).
3 сурет. Абсорбциялау процесін көпконтурлы реттеу сызбасы.
Бастапқы қаныққан газ шығынының өзгеру өтемі (газ бойынша абсорбердің жүктемесі) осы газ шығынының және жаңа абсорбер қатынасын реттеуішті қолдану жолымен қамтамасыз етіледі. Бастапқы газ қоспасындағы бөліп алынатын құрауыштардың ауысымдық концентрациясы барысында қаныққан газ бен жаңа абсорбенттің шығыны қатынасын түзету газ қоспасындағы бөліп алынатын құрауыштардың концентрациясын реттеуіш көмегімен қосымша қарастырады. Дегенмен осы жүйедегі негізгі реттелетін шама кедейленген газдағы бөліп алынатын құрауыш концентрациясы болып табылады. Осы шаманың ағымдық мәні дабыл беретін өзіндік реттеуішке түседі, ол тапсырма ретінде бастапқы газ қоспасының бөліп алынатын құрауыштарының концентрациясын реттеуішке беріледі де, абсорберге түсетін заттардың шығыны қатынасының өзгерісіне әкеліп соғады.
Қарастырылып отырған сызба көмегімен жіберіліп отырған кедейленген газ құрамындағы құнды құрауыштарды жоғалту мүмкіндігі азаяды.
Абсорбер кубынан алынатын қаныққан абсорбент десорберге бағыттайды, яғни оған сіңірілген құнды құрауышты алып тастайды. Сондықтан қаныққан абсорбент құрамын сапалы реттеу, егер ол ақырғы өнім болып табылмаса міндетті емес; қаныққан абсорбентті десорберге тепе-тең жеткізуді қамтамасыз ету және абсорбер кубында тұрақты деңгейді бір мезетте ұстап тұру жеткілікті. Ол үшін кубтық өнімнің абсорберінен шығарылатын шығынға әсер ететін, реттеуіштің екі контурлы каскадты жүйесін қолданады. Осы жүйедегі тұрақтандырушы реттеуіш қаныққан абсорбент шығынын ретеуіш, ал коррекциялаушы не түзетуші - абсорбент кубындағы деңгейді реттеуіш болып табылады.
1.2 Газ саралығыштың жұмыс принципі және түрлері
Сұйықтықтар мен газдың бинарлық және жалған бинарлық қоспаларының құрамын талдау үшін әртүрлі физика-химиялық талдауыштар қолданылады. Автоматты газталдауыштар жану процесін бақылау және ауаның артықтығын анықтау үшін ЖЭС-да органикалық жанармайды өртеген кезде қолданады. Газталдауыш аспаптар технологиялық объекттердің қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жүйелерде қолданылады. Мысалы, турбогенераторларды суыту жүйесінде Н2 сутегінің концентрациясын өлшейтін газталдауыштар, АЭС-да радиоактивті жылутасушы аппараттарды үрлегіштердің газын және т.б. Қоршаған ортаны қорғауға қатты көңіл аударуға байланысты ауада, кәсіпорын ғимараттарында және атмосферада өндірістік кәсіпорындар мен электрлік станциялар шығаратын газдық қалдықтардың зиянды қоспаларын бақылау үшін арналған газталдауышты өндіру мен қолдану бірден кеңейіп кетті.
Функционалдық бағыты бойынша автоматты және жартылай автоматты газоанализатор екі үлкен топқа жіктеледі: өндірісті және зертханалық.
Жұмыстың режимі бойынша: үзілісіз және циклдік (белгілі уақыт аралығында). Газоанализатордың әрекет принципі бойынша: механикалық, жылулық, магнитті, электрохимиялық, оптикалық.
Механикалық газоанализаторлар бақыланатын газ қоспасының қасиетін немесе молекулалы - механикалық параметр жағдайын өлшеуге негізделген. Қазіргі жағдайда тамақ өнеркәсібінде көлемді - жұтылатын, химиялық газоанализаторлар кең тараған.
Жылулық газоанализатор бақыланатын газ қоспасының қысым дәлдігіне тәуелді емес, көп мөлшерді газдың пробасы үзіліссіз өлшеуді талап етпейді. Жіктеледі: термокондуктометрлік, термохимиялық газоанализаторлар.
Термохимиялық газоанализатор газ қоспасының анализ құрамында метан, эфир, сутегі, спирт буы, бензин және басқа жанармайлар немесе жарылғыш компоненттер үшін арналған.
Ультракүлгін газоанализатор құрамында хлор, сынап буы, бензол және басқа газдарды өлшеу үшін қолданылады. Бақыланатын газдың ультракүлгін сәуле жұтылуын өлшеуге негізделген.
Термокондуктометрлік газоанализатор бірнеше газ компоненттерінің жылу өткізгіштігінің айырмасына негізделген. Бақыланатын газ қоспасы белгілі қоспа құрамының жылу өткізгіштік эталонымен салыстырылады.
4 сурет. Термокондуктометрлік газоанализатор.
1 - кернеу тұрақтандырғыш көзі, 2 - қайталама құрылғы; R1 және R3 - жұмыс терморезисторы; R2 және R4 - салыстырмалы терморезисторы; R0 және Rg потенциометр; кіріс және шығыс газ қоспасы көрсеткіші
Фотоколориметриялық газоанализатор арнайы реактив түрлі түсті реакциямен қосылатын әртүрлі газдардың микроконцентрациясын анықтау үшін қолданылады. Аспаптың әрекеті жарық ағынының эталон шамасы, аспаптың боялған, шағылысу нәтижесі жарық ағынның шамасын салыстыруға негізделген. Концентрациядан анықталған компонент газ қоспасынан таңдалған реакция анықталған компонент, реактивпен сіңірген лентадағы бояу қарқындылығының дағы тікелей анықталады. Фотоколориметриялық әдіс өндіріс бөлмесіндегі ауаны және H2S, NO, NO2, SO2, Cl2 үлкен емесмөлшердегіқоспаны анықтау үшін қолданылады.
Кулонометриялық газоанализатордың негізінде бақыланатын заттың электролизінде жүйе арқылы өтетін электр мөлшері немесе тоқ күшінің арасындағы тікелей пропорционалға тәуелді. Газоанализаторлардың әрекет принципі өндіріс бөлмесіндегі ауаны немесе бақыланатын газ қоспасындағы күкірттің аз концентрация қосылысын анықтау үшін қолданылады.
Магнитті газоанализатор әртүрлі газ қоспасындағы оттегі концентрациясын анықтау үшін қолданылады. Олардың жұмыс істеу негізінде талданып жатқан қоспаның магниттік өріс әсері кезінде байқалатын құбылыстар жатыр. Магниттік өріске тартылатын газдарды парамагнитті, ал кері ығыстырылатын газдарды диамагнитті деп атайды. Парамагнитті газдардың магниттік сезгіштігі оң шама, ал диамагнитті газдардікі теріс шама болады. Магнитті сезгіштік аддитивті қасиетке ие. Парамагнитті қасиетке оттегі, азот тотығы ие және де олардың магниттік сезгіштігі абсолютті мәнінде басқа газдар мен булардың магниттік сезгіштігінен 100 есе артық. Сондықтан көпқұрамды қоспада оттегі концентрациясын анықтау осыған негізделген.
5 сурет. Термомагнитті газталдауыш сұлбасы.
1 - дайындау блогы; 2 - тұрақты магнит; 3 - сақиналы камера; 4 - жұқа қабатты шыны түтік; 5 - терморезисторлар; 6 - теңеспеген көпір; 7 - потенциометр.
Электрохимиялық газоанализатор бақыланатын газ қоспасының компонент әрекетімен электролитте өтетін электрохимиялық реакция қолдануына негізделген. Бақыланатын компонентің сезімталдық шегі және жоғары таңдаудың айырмашылығы 1*10-6% құрайды. Жіктеледі: кулонометриялық, полярографиялық газоанализаторлар.
Полярографиялық газоанализатор электролит арқылы үзілісіз ұрдейтін, бақыланатын газды заттың мөлшері қысымға тура пропорционал, электрохимиялық активті заттың құрамында электролиздің электролитіне негізделген.
Оптикалық газоанализатор бақыланатын газ қоспасының концентрациясынан анықталған компонент оптикалық қасиетінің өзгеру тәуелділігін қолдануға негізделген.
Сұйықтықтар мен газдың бинарлық және жалған бинарлық қоспаларының құрамын талдау үшін әртүрлі физика-химиялық талдауыштар қолданылады.
Автоматты газталдауыштар жану процесін бақылау және ауаның артықтығын анықтау үшін ЖЭС-да органикалық жанармайды өртеген кезде қолданады. Газталдауыш аспаптар технологиялық объекттердің қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жүйелерде қолданылады. Мысалы, турбогенераторларды суыту жүйесінде Н2 сутегінің концентрациясын өлшейтін газталдауыштар, АЭС-да радиоактивті жылутасушы аппараттарды үрлегіштердің газын және т.б. Қоршаған ортаны қорғауға қатты көңіл аударуға байланысты ауада, кәсіпорын ғимараттарында және атмосферада өндірістік кәсіпорындар мен электрлік станциялар шығаратын газдық қалдықтардың зиянды қоспаларын бақылау үшін арналған газталдауышты өндіру мен қолдану бірден кеңейіп кетті.
Оптикалық газталдауыштарда анықталып жатқан компоненттің концентрациясы газдық қоспаның оптикалық қасиеттерінің өзгеруіне байланысты анықталады. Оптикалық қасиеттері: сыну көрсеткіштері, спектральді жұтылу мен сәулелену, спектральді тығыздық және т.б.
Оптикалық газталдауыштарды үш топқа бөлуге болады: инфрақызыл және ультракүлгін - жұтылу; спектрфотометрикалық; фотокалориметриялық. Оптикалық газталдауыштар үлкен рұқсаттық қасиетке ие, осыған байланысты оны кәсіпорын
ғимараттарында және атмосферада ауаны бақылау кезінде өндірістік газдардағы токсикалық және жарылыс қаупі жоғары қоспалардың микроконцентрациясын талдаған кезде қолданады.
Әрбір газ белгілі жұтылу спектрімен сипатталады: өзінің құрамында екі не одан көп әртүрлі атомдары (СО, СО2, СН4, NН3) бар газдардың жұтылу спектрі инфрақызыл ИҚ бөлігінде. Біратомды газдар спектрдің ультракүлгін бөлігімен сипатталады.
Мұндай талдауыштардың өлшеу диапазоны 0 - 1% бастап 0 - 100% дейін. Дәлдік класы 2,5-10 (өлшеу диапазонына байланысты).
Кәсіпорындарда шығарылатын инфрақызыл спектр бөлігіндегі оптико-акустикалық газталдауыштардың типтері: ГИП 10МБ-1 - СО, ГИП 10МБ-2 - СО; ГОА - 4 - СО; СО2; С2Н2; СН4 т.б.; спектрдің ультракүлгін бөлігінде: УФА 1 - Сl2
Оптикалық газоанализаторларда кеңінен қолданылатын: инфрақызыл, ультракүлгін, фотоколориметриялық.
Ифрақызыл газоанализатор бақыланатын газдың инфрақызыл сәулені жұту дәрежесінің өзгеруіне негізделген.
Инфрақызыл газоанализаторларының жоғарғы таңдалынуы және олардың зертханада, өндірісте кең қолданылуы әр түрлі газдардың молекулалық спектрлерінің жұтылуының жоғарғы ерекшелігімен шартталады. Дисперсиялық приборлар монохроматтар (дифракциялық торлар, призмалар) арқылы алынған толқынның бір ғана ұзындығының сәулеленуін қарастырады. Дисперсиялық емес приборлар монохроматталмаған сәулеленуімен жұмыс жасайды, ол оптикалық сұлба ерекшелігімен
шартталады. Сәулелік ағын көзден шығып светофильтрден тізбекпен өтіп, зерттелетін қоспа жұмыс кюветасына одан кейін арнайы қабылдағышқа түседі. Зерттелетін қоспада анықталатын компонент жоқ болған кезде, ол сәулеленудің бір бөлігін жұтады(концентрацияға байланысты), сәйкесінше тіркелген сигнал да пропорциональды өзгереді.
Инфрақызыл газоанализаторлар кең спектрлі қыздырғыш спиральдің көзі ретінде қолданылады, кейде светодиод немесе ИК-лазер түрінде(тар аудандағы сәулену кезінде)
Инфрақызыл газоанализаторларда селективті емес сәулелену қабылдағыштары қолданылады. Олар: болометрлер, термобатареялар, жартылай өткізгіш элементтер.
.
6 сурет. Инфрақызыл газталдауыштың сұлбасы
Аспаптардың әрекет принципі
Инфралит 8 газоанализаторы, ол инфрақызыл сәуле шығарудың жұтылу тәсілі бойынша жұмыс істейді.
Ол автокөліктердің шығару газдарына әдейі арналған газ қоспаларындағы СО-ның болуының үздіксіз санын анықтау үшін керек. Өлшеу аппараты СО-ң өлшеу диапазоны бойынша 0 ден 10% дейін жұмыс істейді.
Өлшеу принципі
Инфралит 8-ң өлшеу принципі инфрақызыл сәулелердің жұтылу принципіне негізделген. Ол өлшеуші газбен толтырылған сәуле шығару қабылдағышы жұмыс істейтін екісәулелі аппаратта орындалады.
Газ жұмыс камерасына өлшеуіш кюветі арқылы өтеді. Салыстыру камерасы N2 инертті газбен толтырылып жабдықталған.
Осы жағдаймен инфрақызыл сәуле шығарудың жұтылуы тек өлшеуіш кюветінде ғана орындалады. Осы жұтылу салдарынан сәуле қабылдағыштарда температура өзгерісі және жабық жүйе болғандықтанқысым өлшемі өзгерісі туындайды. Оның салдарынан сәуле қабылдағыш камералардың арасында орналасқан мембралық конденсатор өзінің көлемін өзгертеді.
Өлшеу тәсіліне сипатталатын температурадан болған тәуелділік толықтыру арқылы жойылады. Бұл температураны толықтырушы температурасы +5 тен 40ºC-ға дейін болатын диапазонның температурасының төмендеуіне кедергі болады.
Техникалық мәліметтер
Өлшеуіш диапазоны: 0 ден 10 об. % СО
Көмекші энергия: 220в +10%-15%
50гц +- 2%
40 ват
Газдың қосылуы: Өлшеуіш газ зонд және фильтрі бар конденсат бөлгіші арқылы сорылады және құралдын екінші жағына шығады.Құрал ішінде өлшеуіш газ қорғаныш фильтрі және өлшеуіш кювет 6 екінші жағына өтеді.
Насос: =120лсағ
Масса: 14 кг
Габариттер: ұзындығы 367 мм
ені 308 мм
биіктігі 182 мм
Жұмыс температурасы: +5ºC дан +40ºC-дейін
Уақыт 95% уақтылы: 3м шлангы, конденсатты бөлгіш және қорғаныш фильтрі =сек.
Шығу белгісі: 0 ден 20 ма унифицированный ток
Кнопканы 32 басқаннан кейін диод буксасы 33 арқылы алынады.
Шығу белгісінің үстемесі: 0 ден 500 ом
Қорғаныс дәрежесі: ИП 20
Индикация қателігі: +-2,5
7 сурет. Құралдың алдыңғы жағынан қарағандағы көрінісі
Құрал құрылысы
1 - газ жиналатын зонд, 2 - конденсат қашықтығы, 3 - жұқа тазалау фильтрі
4 - қорғаныс фильтрі, 5 - мембраналық сорап, 6 - кювет өлшеуіші, 7 - кювета-лық салыстыру, 8 - параболалық айналы инфрақызыл сәулелену көзі,
9 - синхронды электрқозғалтқыш, 10 - обтюратор, 11 - инфрақызыл сәулеле-нудің сәуле қабылдағышы, 12 - мембраналы конденсатор, 13 - күшейткіш
14 - индикатор құралы, 15-индикатор құралы үшін нөл нүктесін механикалық орналастыру, 16-бақылау желісінің Schl шамды желілік айырып-қосқышы өшіруқосу, 17-сораптың айырып-қосқышы, 18-сезімталдықты бақылау үшін айырып-қосқыш Sch 3, 19-нөл нүктесінің электрлік құрылғысы R 609, 20- жіңішке сезімталдықты реттегіш
21 - желіге қосылатын кабель (қорғанысы бар), 22- құралдың сақтандырғышы
23- трансформатор сақтандырғышы, 20мА қосымша құралдардың ұяшыққа қосылу үшін айырып-қосқышы
8 сурет. Құралдың артынан қарағандағы көрінісі.
25 - конденсат қашықтағышымен құралдың кіруін жалғайтын 4х1 шланг, 26 - қосымша құралдардың қосылуы үшін тесік, 21 - желіге жалғанған кабель
2 - конденсат қашықтағышы, 3 - жұқа тазарту фильтрі
27 - 3 м шамасындағы 6х2 шланг, 1 - газ жиналатын зонд
28 - ... жалғасы
1
Есеп-түсіндірме жазбаның мазмұны
3
4
Кіріспе
1.1
Газ саралағыштардың қолданылатын технологиялық процестер.
5
1.2
Газ саралығыштың жұмыс принципі және түрлері
9
1.3
Автоматтандыру құралдары мен приборларын монтаждаудың жалпы талаптары
16
1.4
Газ саралағыштарды және технологиялық процестегі газ құрамын реттегіштерді монтаждау
17
24
1.5
Техника қауіпсіздігі
2
Графикалық бөлім
25
1-бет БТО автоматтандырудың функционалдық сұлбасы
25
Қорытынды
26
Әдебиеттер
27
Кіріспе
Бұл курстық жұмыста газлағыштар және технологиялық процестегі газ құрамын реттегіштерді монтаждау жүйесі қарастырылған. Мұнай химия салаларындағы технологиялық процесіндегі газдың құрамын анықтауға арналған өлшеуіш құрылғыларды монтаждаудың түрлері келтірілген. Сонымен-қатар абсорбция процесіндегі газдың құрамындағы жұмыс істеу приципі келтірілген.
Бұған қоса абсорбция процесіндегі газ құрамын анықтайтын автоматтандырылған функционалдық функциясы келтіріген.
1.1 Газ саралағыштардың қолданылатын технологиялық процестер
Газдың құрамын өлшейтін аспапты газоанализаторлар деп атаймыз. Газоанализаторлар зат мөлшерін немесе газды ортадағы компоненттарды өлшеу, ақпараттын алу үшін қолданылған аспаптар болып табылады. Газоанализаторлар датчиктен тұрады, соның көмегімен өлшенген компонент электрлік дабылға (яғни, сигналға) түрленеді. Газоанализаторлар күкірт және көмір қышқылының концетрациясын, кептіру, пісіру камераларында газды ортадағы құрамын бақылау, ағынды газдардың анализдерінің әртүрлі жанармайларды жағу үшін кеңінен қолданылады. Сонымен бірге өндірісте және бөлмелерде газдың жиналған кезде өрт - жарылысын болдырмау, қоршаған ортаны қорғау - күкірт сутегі, күкірт диоксиді SO2, көмір оксиді CO, көмір диоксиді CO2 шекті мән концентрациясын бақылауға қолданылады.
Газ саралағыштар өнеркәсіптің барлық салаларында газдық қоспаның химиялық құрамын анықтау үшін кеңінен қолданылады. Сонымен бірге газ саралағыштар өндірістік процестің жүрісін бақылауға және бастапқы шикізаттың аралық және соңғы өнімнің құрам көрсеткіштері бойынша осы процесті тікелей басқаруға мүмкіндік береді.
Газ қоспаларын және газ құрамындарының көптігінен газоанализаторлардың номенклатурасы өте көп. Оларға қойылатын талаптар: дәлдігі және өлшеу сезімталдығы жоғары болу.
Газ саралағыш приборларының абсорбция технологиялық процесін автоматтандыруында қолданылуын қарастырамыз.
Абсорбция -- бұл газдар қоспаларындағы нақты құрауыштардың сіңіргіш сұйықтармен (абсорбенттермен) сіңірілу процесі.
Абсорбция процесін басқару мақсаты кедейленген газдағы берілген құрамның берілген қоспасының тұрақтылығын қамтамасыз ету, сондай-ақ абсорбциялық қондырғының материалдық және жылу балансын сақтау болып табылады.
Абсорбциялау процесінің мақсаты берілген құрамдағы қаныққан абсорбентті алу болып табылады. Кедейленген газдан бөліп алынатын қоспаны шикізатпен келетін және уақыт бірлігінде одан абсорбентті сіңіретін, бөліп алынатын құрауыштар санының сан алуандылығы бойынша анықтауға болады.
Абсорбциялау процесіне қозғаушы күштер айтарлықтай әсер етеді, олар процесстің жұмысшы және тепе-теңдік сызықшаларының орналасуына қатысты анықталады.
Сурет - 1. Құрылымдық сызба
Жұмыс сызықшасының орналасуы екі фазадағы құрауыштардың бастапқы және ақырғы қоспасына, ал тепе-теңдік сызықшасының орналасуы - аппараттағы температура мен қысымға байланысты. Осыдан-ақ белгілі, кедейленген қоспадан бөліп алынатын құрауыштардың қоспасы оның газдағы және сұйық фазадағы бастапқы қоспасына, түсетін газ қоспасының шығынына, абсорбенттің айтарлықтай шығынына, сондай-ақ адсорбердегі температура мен қысымға байланысты.
Газ қоспасы шығынының және фазалардағы бөліп алынатын құрауыштардың бастапқы қоспасының өзгеруі алдыңғы технологиялық аппараттардың шығыс шамасын ұсынады, демек, абсорбциялау процесінің негізгі ашынуын ұсынады. Кедейленген газдағы және қаныққан абсорбенттегі жаңа абсорбент шығыны реттегіш әсер беруші болып табылады. Тұрақтандыру сызбасы 2 - суретте келтірілген.
Кедейленген газдағы бөліп алынатын құрауыштар қоспасының санын қолдап отырған, негізгі басқарушы әсерлер, жаңа абсорбент шығынының өзгеруі болып табылады, ол шығынды реттеуішпен іске асырылады. Осындай сызба тек бастапқы өнімді және газ бен сұйық фазадағы бөліп алынатын құрауыштың тұрақты бастапқы қоспаларын тең өлшемді беруде реттеуіштің тиімді сапасын қамтамасыз етеді.
Абсорбердегі температура жылусыйымдылығындағы температураға және газды, көп жағдайда сұйық фазадағы шығындарға, сондай-ақ абсорбциялау процесінде жылу бөлу қарқындылығына және қоршаған ортада жылуды жоғалтуға байланысты болады. Көбінесе бұл шамалар уақытпен тербеледі, сол себепті жылу балансының бұзылуына және абсорбердегі температураның өзгеруіне әкеліп соғады. Температураның көтерілуі процесс ағымын баяулатады. Осы жағдайды болдырмай абсорбент процесін интенсификациялау үшін оны абсорбер 1-ге жіберер алдында тоңазытқыш 2-де суытады. Абсорбентті суытуды тоңазытқыштан шығарғанда да осы температурасында ұстауға болады, осы орайда реттеуіш тоңазытқыш агенттің не хладагенттің шығынын өзгертіп отыратын серіппе қақпаққа (клапанға) әсер етеді.
2 сурет. Абсорбциялау процесін тұрақтандыру сызбасы
1- абсорбер; 2- тоңазытқыш.
Абсорбердегі қысымның көтерілуі бастапқы газ қоспасынан құнды құрауыштарды бөліп алуға ықпал етеді. Колоннаның жоғары бөлігінде қысымның берілген мәнін ұстап тұру абсорберден кедейленген газдың тұрбажелісіне орнатылған серіппе қақпаққа (клапанға) әсер ететін қысым реттеуішті қолдануды талап етеді.
Абсорберден газ қоспасының секіруін болдырмау үшін абсорбер кубындағы қаныққан абсорбенттің сызықшасына біршама мөлшерде сұйықтық жинайды, оның деңгейін реттеуішпен, десорберлердегі қаныққан абсорбентті шығару сызықшасына орнатылған басқарушы серіппе қақпақпен не клапанмен ұстап тұрады. Деңгейді автоматты түрде реттеу абсорбердің материалдық балансын сақтауды қамтамасыз етеді.
Қондырғыны пайдалану барысында барлық материалдық ағындардың шығындары мен температурасы, бастапқы газ қоспасы мен кедейленген газ құрамы, абсорбер кубындағы деңгей, ондағы қысым мен қысымның түсуі бақылауға жатады.
Абсорберге түсетін, бастапқы газ қоспасының ауысымдық құрамы мен шығыны барысында, берілген деңгейден құрауыштарды бөліп алуды реттеу сапасын арттыру мақсатында көпконтурлы жүйе қолданылады (сурет 3).
3 сурет. Абсорбциялау процесін көпконтурлы реттеу сызбасы.
Бастапқы қаныққан газ шығынының өзгеру өтемі (газ бойынша абсорбердің жүктемесі) осы газ шығынының және жаңа абсорбер қатынасын реттеуішті қолдану жолымен қамтамасыз етіледі. Бастапқы газ қоспасындағы бөліп алынатын құрауыштардың ауысымдық концентрациясы барысында қаныққан газ бен жаңа абсорбенттің шығыны қатынасын түзету газ қоспасындағы бөліп алынатын құрауыштардың концентрациясын реттеуіш көмегімен қосымша қарастырады. Дегенмен осы жүйедегі негізгі реттелетін шама кедейленген газдағы бөліп алынатын құрауыш концентрациясы болып табылады. Осы шаманың ағымдық мәні дабыл беретін өзіндік реттеуішке түседі, ол тапсырма ретінде бастапқы газ қоспасының бөліп алынатын құрауыштарының концентрациясын реттеуішке беріледі де, абсорберге түсетін заттардың шығыны қатынасының өзгерісіне әкеліп соғады.
Қарастырылып отырған сызба көмегімен жіберіліп отырған кедейленген газ құрамындағы құнды құрауыштарды жоғалту мүмкіндігі азаяды.
Абсорбер кубынан алынатын қаныққан абсорбент десорберге бағыттайды, яғни оған сіңірілген құнды құрауышты алып тастайды. Сондықтан қаныққан абсорбент құрамын сапалы реттеу, егер ол ақырғы өнім болып табылмаса міндетті емес; қаныққан абсорбентті десорберге тепе-тең жеткізуді қамтамасыз ету және абсорбер кубында тұрақты деңгейді бір мезетте ұстап тұру жеткілікті. Ол үшін кубтық өнімнің абсорберінен шығарылатын шығынға әсер ететін, реттеуіштің екі контурлы каскадты жүйесін қолданады. Осы жүйедегі тұрақтандырушы реттеуіш қаныққан абсорбент шығынын ретеуіш, ал коррекциялаушы не түзетуші - абсорбент кубындағы деңгейді реттеуіш болып табылады.
1.2 Газ саралығыштың жұмыс принципі және түрлері
Сұйықтықтар мен газдың бинарлық және жалған бинарлық қоспаларының құрамын талдау үшін әртүрлі физика-химиялық талдауыштар қолданылады. Автоматты газталдауыштар жану процесін бақылау және ауаның артықтығын анықтау үшін ЖЭС-да органикалық жанармайды өртеген кезде қолданады. Газталдауыш аспаптар технологиялық объекттердің қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жүйелерде қолданылады. Мысалы, турбогенераторларды суыту жүйесінде Н2 сутегінің концентрациясын өлшейтін газталдауыштар, АЭС-да радиоактивті жылутасушы аппараттарды үрлегіштердің газын және т.б. Қоршаған ортаны қорғауға қатты көңіл аударуға байланысты ауада, кәсіпорын ғимараттарында және атмосферада өндірістік кәсіпорындар мен электрлік станциялар шығаратын газдық қалдықтардың зиянды қоспаларын бақылау үшін арналған газталдауышты өндіру мен қолдану бірден кеңейіп кетті.
Функционалдық бағыты бойынша автоматты және жартылай автоматты газоанализатор екі үлкен топқа жіктеледі: өндірісті және зертханалық.
Жұмыстың режимі бойынша: үзілісіз және циклдік (белгілі уақыт аралығында). Газоанализатордың әрекет принципі бойынша: механикалық, жылулық, магнитті, электрохимиялық, оптикалық.
Механикалық газоанализаторлар бақыланатын газ қоспасының қасиетін немесе молекулалы - механикалық параметр жағдайын өлшеуге негізделген. Қазіргі жағдайда тамақ өнеркәсібінде көлемді - жұтылатын, химиялық газоанализаторлар кең тараған.
Жылулық газоанализатор бақыланатын газ қоспасының қысым дәлдігіне тәуелді емес, көп мөлшерді газдың пробасы үзіліссіз өлшеуді талап етпейді. Жіктеледі: термокондуктометрлік, термохимиялық газоанализаторлар.
Термохимиялық газоанализатор газ қоспасының анализ құрамында метан, эфир, сутегі, спирт буы, бензин және басқа жанармайлар немесе жарылғыш компоненттер үшін арналған.
Ультракүлгін газоанализатор құрамында хлор, сынап буы, бензол және басқа газдарды өлшеу үшін қолданылады. Бақыланатын газдың ультракүлгін сәуле жұтылуын өлшеуге негізделген.
Термокондуктометрлік газоанализатор бірнеше газ компоненттерінің жылу өткізгіштігінің айырмасына негізделген. Бақыланатын газ қоспасы белгілі қоспа құрамының жылу өткізгіштік эталонымен салыстырылады.
4 сурет. Термокондуктометрлік газоанализатор.
1 - кернеу тұрақтандырғыш көзі, 2 - қайталама құрылғы; R1 және R3 - жұмыс терморезисторы; R2 және R4 - салыстырмалы терморезисторы; R0 және Rg потенциометр; кіріс және шығыс газ қоспасы көрсеткіші
Фотоколориметриялық газоанализатор арнайы реактив түрлі түсті реакциямен қосылатын әртүрлі газдардың микроконцентрациясын анықтау үшін қолданылады. Аспаптың әрекеті жарық ағынының эталон шамасы, аспаптың боялған, шағылысу нәтижесі жарық ағынның шамасын салыстыруға негізделген. Концентрациядан анықталған компонент газ қоспасынан таңдалған реакция анықталған компонент, реактивпен сіңірген лентадағы бояу қарқындылығының дағы тікелей анықталады. Фотоколориметриялық әдіс өндіріс бөлмесіндегі ауаны және H2S, NO, NO2, SO2, Cl2 үлкен емесмөлшердегіқоспаны анықтау үшін қолданылады.
Кулонометриялық газоанализатордың негізінде бақыланатын заттың электролизінде жүйе арқылы өтетін электр мөлшері немесе тоқ күшінің арасындағы тікелей пропорционалға тәуелді. Газоанализаторлардың әрекет принципі өндіріс бөлмесіндегі ауаны немесе бақыланатын газ қоспасындағы күкірттің аз концентрация қосылысын анықтау үшін қолданылады.
Магнитті газоанализатор әртүрлі газ қоспасындағы оттегі концентрациясын анықтау үшін қолданылады. Олардың жұмыс істеу негізінде талданып жатқан қоспаның магниттік өріс әсері кезінде байқалатын құбылыстар жатыр. Магниттік өріске тартылатын газдарды парамагнитті, ал кері ығыстырылатын газдарды диамагнитті деп атайды. Парамагнитті газдардың магниттік сезгіштігі оң шама, ал диамагнитті газдардікі теріс шама болады. Магнитті сезгіштік аддитивті қасиетке ие. Парамагнитті қасиетке оттегі, азот тотығы ие және де олардың магниттік сезгіштігі абсолютті мәнінде басқа газдар мен булардың магниттік сезгіштігінен 100 есе артық. Сондықтан көпқұрамды қоспада оттегі концентрациясын анықтау осыған негізделген.
5 сурет. Термомагнитті газталдауыш сұлбасы.
1 - дайындау блогы; 2 - тұрақты магнит; 3 - сақиналы камера; 4 - жұқа қабатты шыны түтік; 5 - терморезисторлар; 6 - теңеспеген көпір; 7 - потенциометр.
Электрохимиялық газоанализатор бақыланатын газ қоспасының компонент әрекетімен электролитте өтетін электрохимиялық реакция қолдануына негізделген. Бақыланатын компонентің сезімталдық шегі және жоғары таңдаудың айырмашылығы 1*10-6% құрайды. Жіктеледі: кулонометриялық, полярографиялық газоанализаторлар.
Полярографиялық газоанализатор электролит арқылы үзілісіз ұрдейтін, бақыланатын газды заттың мөлшері қысымға тура пропорционал, электрохимиялық активті заттың құрамында электролиздің электролитіне негізделген.
Оптикалық газоанализатор бақыланатын газ қоспасының концентрациясынан анықталған компонент оптикалық қасиетінің өзгеру тәуелділігін қолдануға негізделген.
Сұйықтықтар мен газдың бинарлық және жалған бинарлық қоспаларының құрамын талдау үшін әртүрлі физика-химиялық талдауыштар қолданылады.
Автоматты газталдауыштар жану процесін бақылау және ауаның артықтығын анықтау үшін ЖЭС-да органикалық жанармайды өртеген кезде қолданады. Газталдауыш аспаптар технологиялық объекттердің қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жүйелерде қолданылады. Мысалы, турбогенераторларды суыту жүйесінде Н2 сутегінің концентрациясын өлшейтін газталдауыштар, АЭС-да радиоактивті жылутасушы аппараттарды үрлегіштердің газын және т.б. Қоршаған ортаны қорғауға қатты көңіл аударуға байланысты ауада, кәсіпорын ғимараттарында және атмосферада өндірістік кәсіпорындар мен электрлік станциялар шығаратын газдық қалдықтардың зиянды қоспаларын бақылау үшін арналған газталдауышты өндіру мен қолдану бірден кеңейіп кетті.
Оптикалық газталдауыштарда анықталып жатқан компоненттің концентрациясы газдық қоспаның оптикалық қасиеттерінің өзгеруіне байланысты анықталады. Оптикалық қасиеттері: сыну көрсеткіштері, спектральді жұтылу мен сәулелену, спектральді тығыздық және т.б.
Оптикалық газталдауыштарды үш топқа бөлуге болады: инфрақызыл және ультракүлгін - жұтылу; спектрфотометрикалық; фотокалориметриялық. Оптикалық газталдауыштар үлкен рұқсаттық қасиетке ие, осыған байланысты оны кәсіпорын
ғимараттарында және атмосферада ауаны бақылау кезінде өндірістік газдардағы токсикалық және жарылыс қаупі жоғары қоспалардың микроконцентрациясын талдаған кезде қолданады.
Әрбір газ белгілі жұтылу спектрімен сипатталады: өзінің құрамында екі не одан көп әртүрлі атомдары (СО, СО2, СН4, NН3) бар газдардың жұтылу спектрі инфрақызыл ИҚ бөлігінде. Біратомды газдар спектрдің ультракүлгін бөлігімен сипатталады.
Мұндай талдауыштардың өлшеу диапазоны 0 - 1% бастап 0 - 100% дейін. Дәлдік класы 2,5-10 (өлшеу диапазонына байланысты).
Кәсіпорындарда шығарылатын инфрақызыл спектр бөлігіндегі оптико-акустикалық газталдауыштардың типтері: ГИП 10МБ-1 - СО, ГИП 10МБ-2 - СО; ГОА - 4 - СО; СО2; С2Н2; СН4 т.б.; спектрдің ультракүлгін бөлігінде: УФА 1 - Сl2
Оптикалық газоанализаторларда кеңінен қолданылатын: инфрақызыл, ультракүлгін, фотоколориметриялық.
Ифрақызыл газоанализатор бақыланатын газдың инфрақызыл сәулені жұту дәрежесінің өзгеруіне негізделген.
Инфрақызыл газоанализаторларының жоғарғы таңдалынуы және олардың зертханада, өндірісте кең қолданылуы әр түрлі газдардың молекулалық спектрлерінің жұтылуының жоғарғы ерекшелігімен шартталады. Дисперсиялық приборлар монохроматтар (дифракциялық торлар, призмалар) арқылы алынған толқынның бір ғана ұзындығының сәулеленуін қарастырады. Дисперсиялық емес приборлар монохроматталмаған сәулеленуімен жұмыс жасайды, ол оптикалық сұлба ерекшелігімен
шартталады. Сәулелік ағын көзден шығып светофильтрден тізбекпен өтіп, зерттелетін қоспа жұмыс кюветасына одан кейін арнайы қабылдағышқа түседі. Зерттелетін қоспада анықталатын компонент жоқ болған кезде, ол сәулеленудің бір бөлігін жұтады(концентрацияға байланысты), сәйкесінше тіркелген сигнал да пропорциональды өзгереді.
Инфрақызыл газоанализаторлар кең спектрлі қыздырғыш спиральдің көзі ретінде қолданылады, кейде светодиод немесе ИК-лазер түрінде(тар аудандағы сәулену кезінде)
Инфрақызыл газоанализаторларда селективті емес сәулелену қабылдағыштары қолданылады. Олар: болометрлер, термобатареялар, жартылай өткізгіш элементтер.
.
6 сурет. Инфрақызыл газталдауыштың сұлбасы
Аспаптардың әрекет принципі
Инфралит 8 газоанализаторы, ол инфрақызыл сәуле шығарудың жұтылу тәсілі бойынша жұмыс істейді.
Ол автокөліктердің шығару газдарына әдейі арналған газ қоспаларындағы СО-ның болуының үздіксіз санын анықтау үшін керек. Өлшеу аппараты СО-ң өлшеу диапазоны бойынша 0 ден 10% дейін жұмыс істейді.
Өлшеу принципі
Инфралит 8-ң өлшеу принципі инфрақызыл сәулелердің жұтылу принципіне негізделген. Ол өлшеуші газбен толтырылған сәуле шығару қабылдағышы жұмыс істейтін екісәулелі аппаратта орындалады.
Газ жұмыс камерасына өлшеуіш кюветі арқылы өтеді. Салыстыру камерасы N2 инертті газбен толтырылып жабдықталған.
Осы жағдаймен инфрақызыл сәуле шығарудың жұтылуы тек өлшеуіш кюветінде ғана орындалады. Осы жұтылу салдарынан сәуле қабылдағыштарда температура өзгерісі және жабық жүйе болғандықтанқысым өлшемі өзгерісі туындайды. Оның салдарынан сәуле қабылдағыш камералардың арасында орналасқан мембралық конденсатор өзінің көлемін өзгертеді.
Өлшеу тәсіліне сипатталатын температурадан болған тәуелділік толықтыру арқылы жойылады. Бұл температураны толықтырушы температурасы +5 тен 40ºC-ға дейін болатын диапазонның температурасының төмендеуіне кедергі болады.
Техникалық мәліметтер
Өлшеуіш диапазоны: 0 ден 10 об. % СО
Көмекші энергия: 220в +10%-15%
50гц +- 2%
40 ват
Газдың қосылуы: Өлшеуіш газ зонд және фильтрі бар конденсат бөлгіші арқылы сорылады және құралдын екінші жағына шығады.Құрал ішінде өлшеуіш газ қорғаныш фильтрі және өлшеуіш кювет 6 екінші жағына өтеді.
Насос: =120лсағ
Масса: 14 кг
Габариттер: ұзындығы 367 мм
ені 308 мм
биіктігі 182 мм
Жұмыс температурасы: +5ºC дан +40ºC-дейін
Уақыт 95% уақтылы: 3м шлангы, конденсатты бөлгіш және қорғаныш фильтрі =сек.
Шығу белгісі: 0 ден 20 ма унифицированный ток
Кнопканы 32 басқаннан кейін диод буксасы 33 арқылы алынады.
Шығу белгісінің үстемесі: 0 ден 500 ом
Қорғаныс дәрежесі: ИП 20
Индикация қателігі: +-2,5
7 сурет. Құралдың алдыңғы жағынан қарағандағы көрінісі
Құрал құрылысы
1 - газ жиналатын зонд, 2 - конденсат қашықтығы, 3 - жұқа тазалау фильтрі
4 - қорғаныс фильтрі, 5 - мембраналық сорап, 6 - кювет өлшеуіші, 7 - кювета-лық салыстыру, 8 - параболалық айналы инфрақызыл сәулелену көзі,
9 - синхронды электрқозғалтқыш, 10 - обтюратор, 11 - инфрақызыл сәулеле-нудің сәуле қабылдағышы, 12 - мембраналы конденсатор, 13 - күшейткіш
14 - индикатор құралы, 15-индикатор құралы үшін нөл нүктесін механикалық орналастыру, 16-бақылау желісінің Schl шамды желілік айырып-қосқышы өшіруқосу, 17-сораптың айырып-қосқышы, 18-сезімталдықты бақылау үшін айырып-қосқыш Sch 3, 19-нөл нүктесінің электрлік құрылғысы R 609, 20- жіңішке сезімталдықты реттегіш
21 - желіге қосылатын кабель (қорғанысы бар), 22- құралдың сақтандырғышы
23- трансформатор сақтандырғышы, 20мА қосымша құралдардың ұяшыққа қосылу үшін айырып-қосқышы
8 сурет. Құралдың артынан қарағандағы көрінісі.
25 - конденсат қашықтағышымен құралдың кіруін жалғайтын 4х1 шланг, 26 - қосымша құралдардың қосылуы үшін тесік, 21 - желіге жалғанған кабель
2 - конденсат қашықтағышы, 3 - жұқа тазарту фильтрі
27 - 3 м шамасындағы 6х2 шланг, 1 - газ жиналатын зонд
28 - ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz