Жеке табыс салығының бюджеттегі орны

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 36 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе

Бөлім. Жеке табыс салығының экономикалық негіздері

1. 1 Салықтар ұғымы, мәні, қалыптасуы

1. 2 Жеке табыс салығының әлеуметтік - экономикалық мәні

2. Бөлім. Жеке табыс салығының бюджеттегі орны

2. 1 Жеке табыс салығының төлем көздері

2. 2 Жеке табыс салығының бюджет кірісіндегі алатын рөлі

3 . Бөлім. Жеке табыс салығының даму перспективалары

3. 1 Дамыған нарықтық экономикалы мемлекеттердегі жеке табыс

салығының алыну ерекшеліктері

3. 2 Қазақстан Республикасындағы жеке табыс салығының жетілдірілуі

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер тізімі

КIРIСПЕ

Қандай да болмасын мемлекеттің өсіп - дамуының материялдық базасы - қаржыларды қалыптастыратын ең басты қайнар көздерге салықтар мен басқа да міндетті төлемдердің жататыны белгілі.

Сонымен салықтар дегеніміз - мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан белгілі бір мөлшерде және мерзімде түсетін міндетті төлемдері болып табылады.

Экономикалық категория ретінде салықтар - шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тұлғалардың мемлекетпен екі арадағы мемлекеттік орталықтандырылған қаржы көздерін құруға байланысты туындайтын қаржылық қатынастарын сипаттайды.

Салықтардың экономикалық мәні:

Салықтар шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табысының қалыптасуындағы қаржылық қатынастардың бір бөлігін көрсетеді;
Шаруашылық жургізуші субъектілер мен халық табысының белгілі-бір мөлшерін мемлекет үлесіне жинақтап, жиынтықтаудың қаржылық қатынастарын көрсетеді.

Қазіргі кезде еліміздің бюджетінің кіріс көзін 90 пайызы* салықтардан тұрады. Ел экономикасы дамып, мемлекеттік бюджеттің кіріс көздері ұлғайған сайын салықтық түсімдердің де өсіп отырғаны байқалады. Себебі салықтың экономикалық табиғаты өндіріске байланысты. Өндіріс бар жерде табыс бар, одан алынатын салықтар да бар. Сондықтан салық өндірістің дамуына барынша өз ықпалын тигізіп, өндірушілердің ынтасын артыруға жағдай жасауы қажет. Салықтардың бақылаушылық қызметі арқылы салық механизмінің қызмет етуінің тиімділігі бағаланады, қаржы ресурстарының қимылына Салықтардың екінші маңызды қызметі ол, реттеушілік қызметі. Реттеушілік қызметі салық маханизмі арқылы іске асырылады. Оның ішіндегі негізгі тетіктері салық ставкалары мен салық жеңілдіктері. Салықтық реттеудің тетіктері тек қана өндірістің дамуын реттеп қана қоймай, сонымен қатар ақша және баға саясаты, шетелдік инвесторларды ынталандыру, шағын және кіші кәсіпкерлікті дамыту жұмыстарын жүзеге асыруы қажет. Әрине салықтық реттеу тетіктері тиімді қызмет атқару үшін олардың басқа да экономикалық тетіктерімен тығыз байланыста болуы керек.

1. Бөлім. Жеке табыс салығының экономикалық негіздері

1. 1 Салықтар ұғымы, мәні, қалыптасуы

Жеке табыс салығы классикалық салық түрі. С. Г. Пепеляевтің айтуы бойынша «жеке табыс салығы басқа салықтарға қарағанда жас» - деп есептейді.

Бұл ең танымал және кең тараған салық түрі. Ең алғаш рет Англияда 1798 пайда болған бұл салық түрі Наполеонға қарсы соғыста қаржыландыру мақсатында енгізіліп, 1842 жылдан бастап ағылшынның салық жүйесінде тұрақты түрде орын алды. 1965 жылға дейін табыс салығын заңды және жеке тұлғалардың барлығы төледі. Корпорация пайдасына салынатын салық енгізілгеннен кейін, табыс салығын тек жеке тұлғалар ғана төлейтін болды. Салық реформалары жеке табыс салығының төменгі ставкасын 20 пайызға дейін төмендету болды. Жеке табыс салығы көптеген елдердің мемлекеттік бюджеттерінде қомақты үлесі бар, ол дегеніміз барлық салықтан алынған табыстың 12 пайызын (Франция) 41 пайызы (Канада) дейін. Бұл ең танымал және көп тараған салықтың түрі. Ол кез-келген мемлекеттің тұрғындарының көп бөлігін қамтиды. Дамыған елдердегі салықтан түсетін табыстар оның қомақты үлесінің негізгі себебі бұл елдердегі халықтың табыс деңгейінің өсіу болып табылады. Жеке табыс салығының дамыған елдердегі рөлі мен даму тенденциясына әр түрлі теориялық мектептер ұстанымдары үлкен әсер етеді.

Осы салықтың өндіріс және де әлеуметтік құралына әсеріне келгенде теоретикалық мектептердің көз қарастыры әр түрлі. Мысалға, экономикалық іс-әрекеттің маңызды ынталандырушы ретіндегі төлем мүмкіндігі бар сұраныстың ұлғаюын қарастыратын кейсияндықтар жеке табысқа прогрессивті шкала бойынша салық салу қажет дейді. Себебі төменгі табыс бірдестен тұтынуға кетіп, тұтынушылық сұранысты ұлғайта отырып, өндірістің өсуін ынталандырады. Ал табыстың жоғары болуы, оның көп бөлігін жинақтауға айналдырады, сонымен қатар бұл құбылыс өндірісті аса қатты ынталандырмайды. Сондықтанда жеке табысқа салынатын салықты жоғарылату өндірістің өсіун ынталандыруға еш кедергі әкелмейді.

Осылайша кейсияндықтар байларға прогрессивті салық салу мен қатар аз қамтылған халық бөлігін салықтан босату тұжырымдамаларын қорғай отырып, бұл шаралардың рөлінің тек ынталандырушы ғана емес, сонымен қатар оның әлеуметтік - әділдік сипатында негіздейді.

Монетаристер мен «Ұсыныс экономикасы» теориясының жақтаушылырының ұстанымдары мен көз-қарастары басқа. Олардың айтуынша, жоғарғы табыстан құралатын жинақтау инвестицияның көбеюуі. Соған сәйкес өндіріс үшін қаржы ресурстарын қалаптастырады. Осыған байланысты өндірістің өсуіне әкелетін төмен және пропорционалды табыс салығын ұсынып отыр.

Монитарстер мен «Ұсыныс экономикасы» теоретиктері бай таптарға жеке табыс салығын төмендетуін әлеуметтік әділдік пен бай таптардың ынталандырушы сипатына жүгіне отырып өз пікірлерін негіздейді. Өз шараларының әлеуметтік әділдігін олар қоғамда маңыздырақ, соған сәйкес жоғарғы табысты қызмет атқара алатын мүмкіндігі бар адамдарға жоғары жеке табыс салығын салу арқылы жазалауға болмайды деп түсіндіреді.

Сонымен, бүгінде теоретикалық мектептер жеке табыс салығын реформалау кезінде аз қамтылған халық мүддесін қорғау үшін ғана емес, сонымен қатар осыған қарама-қарсы бай таптарын да қорғау үшін әлеуметтік-әділдікке жүгінеді.

Жоғарыда көрсетілген теоретика мектептерінің пікірлері жеке табыс салығын салу тәжірбиесінде көптеген дамыған елдерде қолданыс тапты. «Ұсыныс экономикасы» теоретиктер пікірлерінің әсерінен көптеген елдерде жеке табыс салығының ставкалары төмендетілді. Мысалыға Америка Құрама Штатында ең үлкен ставка 70 пайыздан 30 пайызға дейін төмендетілді. Егер жеке табыс салығы ставкасының төмендеуі жоғарғы табыс алатын халық бөлігіне тиімді болса, осы уақыттағы дамыған елдердегі аз қамтылған халық бөлігіне салықтан толықтай немесе бөліктеп босату тәжірбиесі соңғысының жағдайын біршама жақсартты.

Негізінен жеке табыс салығы дамыған елдерде прогрессивті шкаламен есептелінеді. Шкала саны екеуден (Ұлыбритания және Америка Құрама Штатты) он төртке (Франция) . Ал ең төменгі салық ставкасының мөлшері 10-25 пайызға дейін, ең үлкен ставка мөлшері 33 пайыздан (Америка Құрама Штатты) 60 пайызыға (Ұлыбритания) дейін.

Дамыған елдердегі жеке табыс салығының прогрессивті шкаласын енгізу тәжірбиесі макроэкономикалық жоспарда мемлекеттегі табыстардың теңсіздігін теңдестірумен де байланысты. Бұл жағдай американдық танымал Лоренц қисығына келетін болсақ, жеке табыс салығының прогрессивті шкаласын енгізу салық төленгенге дейінгі мемлекеттегі табыстың бөлу сызығын бірқалыпты бөлу сызығына жақындатады.

Жеке табыс салығының экономикалық рөлін бағалай келе, Батыс сараптаушылары оны «енгізілген автоматикалық ынталандырушы» ретіндегі рөлі мен қызметін айқындайды. Себебі. Шаруашылық коньюкктураның жағымсыз жағдайлары болғанда, салық салғанға дейінге қарағанда салық салғаннан кейін жеке табыс азырық қысқару керек.

Жеке табыс салық жүйесі соққының белгілі бөлігін өзіне ала тұрып амортизациялық рөлді атқаруы мүмкін. Сонымен, талдауданкөріп отырғанымыздай, жеке табыс салығы бүкіл экономикаға және де жеке азаматтар үшін де үлкен мағынаға ие. Басқа елдерде 19 ғасырдың аяғы 20 ғасырдың басында осы салық түрі енгізілді. Ресейде жеке табыс салығы 1916 жылдың 6 сәуірінде енгізілді.

Ал ең алғаш рет Қазақстан Республикасында жеке табыс салығының заңдылығы 1991 жылдың 24-і желтоқсанында енгізілді.

Жеке табыс салығы басқа да салықтар сияқты көптеген сипаттамасы бар:

Мемлекеттен басқа, салықты еш кім алалмайды. Салықты енгізуде мемлекет саяси орган ретіндегі субъектісі. Салықты бекіту Парламентке жүктелген.
Салық - ол ақшалай төлем, мемлект алдындағы борышы. Жеке табыс салығы басқа салықтардан қарағанда айырмашылығы, мемлекеттің ерікті зайымдары, яғни салық төлеуші ақшасын мемлекетке беруі.
Жеке табыс салығы эквивалентсіз төлем болып табылады. Экономикалық тілмен айтқанда, салық ақшалай түрдегі форма, бірақ қарама-қарсы тауарлы фолмасы жоқ айналыс.
Салық-Е. В. Пороховтың айтуы бойынша “салық тек құқықтық форма түрінде”- дейді, яғни салықты қабылдау үшін мемлекет заң шығару арқылы құқықтық актіні қабылдауы.

Салық - ол заңмен бекітілген төлем: Қазақстан Республикасының конститутциясына сәйкес; ”Заңмен бекітілген салық төлемдері және де бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер әр кімнің мемлекет алдындағы міндеті”.

Жеке табыс салығы салықтық түсімдердің жалпы 11пайызын құрайды оны біз 3-кестеден көре аламыз.

2-кесте

Атауы: Атауы

2002: 2002

%: %

2003: 2003

%: %

2004: 2004

%: %

Атауы: Жеке табыс салығы

2002: 77381

%: 10, 3

2003: 93281

%: 9, 8

2004:

Табыс көзінен алынатын және табыс көзінен алынбайтын табыстар салық салу обьектісі болып табылады.

Салық Кодексі бойынша жеке тұлғалардың табыс салығының көлемі прогрессивті түрде белгіленіп салынады. Оны біз әр жылдарға сай Салық Кодексінің өзгерістеріне байланысты өзгеруін көре аламыз. Мысалға: 1997жылға Салық Кодексі бойынша жеке табыс салығының ставкасы 6 деңгейге бөлінген. Олар:

3-кесте

Салық салынатын табыс

Салық ставкалары

Салық салынатын табыс: 10 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: Салық салынатын табыс сомасынан 5пайыз

Салық салынатын табыс: 10 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 20 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 10 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 10пайыз

Салық салынатын табыс: 20 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 30 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 20 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 15пайыз

Салық салынатын табыс: 30 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 40 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 30 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 20пайыз

Салық салынатын табыс: 40 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 50 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 40 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 30пайыз

Салық салынатын табыс: 50 еселенген және одан жоғары жылдық есептік көрсеткіш

Салық ставкалары: 50 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 40пайыз

Ал енді 2002, 2002, 2003 жылдары Салық Кодексі бойынша жеке табыс салығының ставкалары 4 деңгейде болды. Яғни:

4-кесте

Салық салынатын табыс

Салық ставкалары

Салық салынатын табыс: 15 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: Салық салынатын табыс сомасынан 5пайыз

Салық салынатын табыс: 15 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 40 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 15 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 10пайыз

Салық салынатын табыс: 40 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 600 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 40 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 20пайыз

Салық салынатын табыс: 600 еселенген және одан жоғары жылдық есептік көрсеткіш

Салық ставкалары: 600 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 30пайыз

Қазіргі таңда жеке табыс салығын есептеу механизмі бойынша жеке табыс салығы Салық Кодексіне сәйкес салық ставкасының көлемі 5 пайыздан - 20 пайыз аралығында есептеледі.

5-кесте

Салық салынатын табыс

Салық ставкалары

Салық салынатын табыс: 15 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: Салық салынатын табыс сомасынан 5пайыз

Салық салынатын табыс: 15 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 40 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 15 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 8пайыз

Салық салынатын табыс: 40 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 200 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 40 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 13пайыз

Салық салынатын табыс: 200 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 600 еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін

Салық ставкалары: 200 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 15пайыз

Салық салынатын табыс: 600 еселенген және одан жоғары жылдық есептік көрсеткіш

Салық ставкалары: 600 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен салық сомасы + одан асатын сомадан 20 пайыз

Осыдан қорыта айтқанда жеке табыс салығының ставкасы алдыңғы жылдарға қарағанда төмендеді. Ол дегеніміз жеке табыс салығын жетілдіру мақсатында, яғни біріншіден халықтың әл-аухатын көтеру, ал екіншіден жеке тұлғалардың табыстарын жасырмау, яғни салықтан жалтармау мақсатында жасалынып отарған өзгерістер.

Салық салудың альтернативті және перспективті даму бағытын талдай отыры байланыс (тікелей және кері) бар ма?

-салықтар адам өмірі сүру жағдайының деңгейіне қалай әсер етеді?

-Ұлттық табыс пен әр субъектінің қажетті тұтыну көлемі арасында байланыс бар ма?

Осы тұрғыда Дж. М. Кейнстің тұжырымдамаларында көрсетілген салық салу теориясын қарастырайық. Оның айтуынша жеке тұлғалардың қарамағындағы соммалардан табыстың бір бөлігін алу, салық салу жиынтық сұраныстың тек жанамалы түрінде ғана әсер етеді. Әр түрлі ұлттық табыста салық салу жоғары болған сайын жеке тұтыну деңгейі төмендей береді. Кейнстің теориясын одан ары қарасытыратын болсақ, ұлттық табыспен тұтыну арсында жағымды айланысты көруге болады. Мұнда жеке тұтыну көлемі ұлттық табыспен емес, оның таза жеке табысының арасындағы қолдануға кіретін бөлігімен ғана анықталады. Бұлардың арсындағы айырма салық салу көлемін құрайды, ол дегеніміз - таза жеке табыс, жалпы табыспен салық салу көлемі арасындағы айырыммен анықталады:

Y _d =Y-T

Мұндағы: Y - жеке тұлғаның жиынтық табысы

Y _d - таза жеке табыс

T - жеке тұлғаға салық салу көлемі

Салық салу көлемі заң шығарушылармен экзогенді анықталады, онда тұтыну функциясы төмендегідей болады:

C=C (Y _d )

Ал сызықтың функциясыда: C=a + c (Y-T)

Мұндағы С - тұтыну жиынтығы

«С» - жеке табыстың тұтынудағы шектік сипаты.

Математикалық тұрғыдан салықты қысқартсақ мынаны көреміз:

Y=-C/1-C*∆T

Мұнда салық салуды төмендетсек ұлттық табыстың өсуіне әкеледі. Ол тұрақты көлемнің туындысының салықтың қысқаруы көлеміне тең екендігін көрсетеді.

-С/1-С - коэффициенті салық мультипликаторы болып саналады.

Бұл жағдайда біз табысқа салық салу деңгейлер арасындағы тікелей байланысты анықтадық. Былай қарағанда, салық салу мультипликаторын экономикалық мәні қарапайым:

салық салу төмен болған сайын, ұлттық табыс жоғары болады.

Салық салумен ұлттық табыс өзгерістері арасындағы ара қатынастың экономикалық мағынасы сапалық тұрғыданда, сандық тұрғыдан да оңай түсіндіріледі. Егер мемлекет фискальді салық салу көлемін төмендетсе жеке тұлғалардың табысы өседі, бұл олардың қарамағындағы салықтың төмендегідей көлеміне тең және жеке тұтыну деңгейіне дейін көтеріледі. Ол табыстың өсу мультиплкативті процессінің дамуына әсер етеді. Осыған сәйкес салық салу және ұлттық табыс көлемдері кері бағытқа өзгереді, сондықтан теңдіктіктің теріс белгісі болады. Осылайша кері тәуелділікте қарастырылады, себебі салық салумен ұлттық табыс арасындағы бір-бірімен байланысы жеке тұтыну деңгейін шарттандырады.

Салық пен ұлттық табыс арасындағы графикалық қатынасын қарастырайық

Салықтың төмендеуінің ұлттық табыс көлеміне әсері

D ¹¹

D ¹

D ¹ D

D C ¹

C ¹ C

C ∆T C

I I

Y _e Y _e ¹ Y f

Мұнда СС - салық төмендегенге дейінгі тұтыну сызығы

II және DD инвестиция және жиынтық сұраныс.

Т көлеміне тең салықты төмендету тұтыну қисығын С+Т тең бөлігіне жоғарылауға әкеледі. Егер С ¹ С ¹ қисығы - жаңа тұтыну қисығы болса, онда жиынтық сұраныс қисығы DD -дан D ¹ D-ға ауысады және тепе-теңдікке сәйкес табыс Y _е -ден Y _е ¹ -ге дейін өседі. Сонымен біз салықтың қысқаруы, басқада тең шарттармен, ұлттық табыстың өсуіне және керсінше, салықтың өсуі, басқа да тең шарттармен ұлттық табыстың қысқаруына әкелетініне қорытынды щығардық.

Кейнспен жасалынған салық ауыртпашылығының өсуі, тұтыну деңгейі және мемлекеттік шығындар арасындағы тәуікелділік теориясы экономикалық саясаттың екі түрінде көрініс пен жалғасын тапты. Бұлар өз кезегінде мемлекеттік бюджеттің тапшылығы ұлттық табыстың өсуін әкеле алады, бірақ тұтынудың ұлғаюы мен салық ауыртпашылығының қысқарту арқасында ғана іске асады.

Мемлекеттік салықты өсіргенде, бұл тек ғана тікелей әсерімен қатарласады, әсіресе жеке тұлғалардың табысының қысқаруымен, ал ол өз кезегінде мультипликативті процессті қарама-қарсы бағытқа алып баруын тудырады. Бұл А. Гржебиннің «салықтың төмендеуі Кейсияндық мәселесінде салық төленгеннен кейін үй шаруашылығы табстың өсуі арқасында көп тұтыну мүмкіндігі бар» деген сөзімен расталады.

Табыстың төмендігі тұтынуда жоғарғы шекпен шектеледі, шындығында да бұл экономикалық субъектілердің өздерінің табыстарымен адамға өмір сүру үшін керекті аса маңызды қажеттілктерін қанағаттандыру мүмкіншіліктерінен айырылған.

Сонымен кез-келген мемлекетте субъектілердің үш катогориясы кездеседі:

табыстылық деңгейі төмен
орта табыстылық деңгейі
жоғарғы табыстылық деңгейі

2 және 3 категория субъектілері көп болған сайын, онда сол мемлекет соншалықты бай болады. Егер де ұлттық табысты қайта бөліп, ең жоғары қамтылғандардың табысын төмендетіп және ең аз қамтылғандардың табысын жоғарылатса, қоғамның шекті тұтыну сипаты өседі. Сонымен бірге жиынтық тұтыну дәрежесі де көбейеді. Мысалы ретінде «а» және «в» табыс алушы екі санатты қарастырайық. «а» санатына қатысты А _а , С _а , Y _b , Т _b - арқылы жоғарыда көрсетілгенге сәйкес белгілейік. Сонымен бірге «а» санаты «в» санатына қарағанда шекті сипаттағы тұтыну жоғары деп алайық. Сонда табысты анықтау теңдігі келесі формада болады:

Y=A _a +C _a (Y _a -T _a ) + A _b +C _b (Y _b -T _b ) + I+C

Егер белгілі көлемде «а» санатына салық салуды төмендетсек және осы мөлшерде «в» санатына қатысты көтерсек, сонымен бірге қалған барлық көрсеткіштер өзгермесе, ∆Y=C _a ∆T _a - C _b ∆T _b аламыз, ал сондағы ∆Т _а = ∆T _b және C _a ≥C _b болса онда ∆Y - жағымды болады. Бұл дегеніміз табысты қайта бөлген кезде, аз қамтылған санаттардың пайдасына шесілсе, бұл өз кезегінде ұлттық табыс деңгейінің өсуіне әкеледі.

Экономикалық тұрғыдан салық салуды қайта бөлу «в» санат табысының қысқаруына және «а» санатындағы табыстың өсуіне әкеліп соғады. Табысты қайта бөлуде халықтың әр түрлі санаттарға негізделген салық салудың «салыстырмалы үлесі» арқылы жүргізу өте шектелген.

Ол белгілі-бір табыс алушы санаттарының тауарлаы мен бағасының өсіру арқылы салық ауыртпашылығын басқаларға аударуға мүмкіншілігінің болуымен байланысты.

1. 2 Жеке табыс салығының әлеуметтік-экономикалық мәні

Жеке табыс салығы мемлекеттік бюджеттің кірістерінің басты көздерінің бірі және де басқа салықтарға қарағанда халықтың өміріне тікелей әсер ететін салықтың бір түрі болып табылады.

Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Салық Кодексі бойынша жеке табыс салығын төлеушілер болып салық салу объектілірі бар жеке тұлғалар жеке табыс салығын төлеушілер (бұдан әрі салық төлеушілер) болып табылады. Салық төлеушілері болып салық жылы ішінде салық салынатын табысы бар Қазақстан Республикасының азаматтары, шетел азаматтары және азаматтығы жоқ тұлғалар. Әрбір салық төлеушілер табыс салығын өздері тұрған жері бойынша төлеуді жүзеге асырады.

Салық Кодексі бойынша салық салу объектілері болып ондағы көрсетілген табыстарды қоспағанда, жеке табыс салығы салынатын объектілері мыналар:

- төлем көзінен салық салынатын табыстар;

- төлем көзінен салық салынбайтын табыстар.

Салық Кодексіне сәйкес салық салынуға жатпайтын табыстарға мыналар жатады:

- (еңбекақы төлеуге байланысты төлемдерді қоспағанда, - алып тасталды) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мөлшерде мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен төленетін атаулы әлеуметтік көмек, жәрдемақылар мен өтемдер;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.