Шымкент қаласында gsm стандартты желісін орнату



GSM ( Ұялы байланыс жүйесі) – тұтынушыларға шексіз мүмкіндіктер беретін дүниежүзілік телефон жүйесі. GSM – тез дамып және тез таралатын желі. Қазіргі кезде 392 GSM операторы 147 елде жұмыс істейді. Жетілдірілген жүйе төмендегі белгілерді қанағаттандыруы керек:
– сөздік ақпаратты таратудың жоғары сапасы;
– ұсынылатын қызмет және жабдықтың төмен құны;
– тұтынушының портативті жабдықты қолдау мүмкіндігі;
– жаңа қызметтер мен жабдықтар қатарын қолдау;
– Спектралды тиімділік;
– ISDN сиысушылығы;
Халықаралық роумингті қолдау немесе GSM басқа да тораптары жылжығандағы өз ұялы телефон абоненттерін пайдалану мүмкіндіктері.
GSM жасап шығарушылар алгоритм компрессиясы мен сандық процессорды жетілдіргенде жүйеде бастапқы талаптарды қанағаттандыруына жол беретініне және оның сапа/құн арақатынасын жақсарту жолында дамуына сенген. Сондай-ақ, GSM стандарты ISDN (Integrated Services Digital Network) және IN (Intelligent Network) қазіргі заманның барлық сандық тораптарының стандарттарымен тығыз байланысты, ал GSM негізгі функционалдық элементтеріне бүгінгі таңда жетілдіріп жатқан UMTS (Universal Mobile Telecommunications System) жылжитын байланыстың халықаралық стандартының ғаламдық жүйесі кіреді. Абонеттер саны өте тез өсу салдарынан болжау да тез өзгеруде. EMC (World Cellular Database) GSM абонеттер саны 2001 жылы 435,3 млн өсті, ал болжам бойынша 2006 жылы абонеттер саны 2 миллиардқа өседі. 2000 жылғы сәуір айы мен қазан айларының арасында дүниежүзі бойынша GSM-900 абоненттер саны 42,7 млн өсті. «GSM Қазақстан» компаниясы 1998 жылдың 30 қыкүйегінде «Қазақтелеком» Ұлттық Телекоммуникациялық Операторының қатысуымен құрылды. «GSM Қазақстан» компаниясы қысқа уақыт аралығында агрессивті стандартты стратегия арқасында нарықтан алдынғы орынды иеледі және қазіргі уақытта өсу деңгейі, инвестиция көлемі, абоненттер саны, ұсынылатын қызметтің спектрі мен сапасы сияқты байсалды көрсеткіштермен жетекші болуда.
Бүгінгі таңда «GSM Қазақстан» торап абонеттерінің саны 4000000 құрайды. «GSM Қазақстан» торабы елу мыңнан астам тұрғыны бар 60 қаланы, сондай-ақ жиырма мыңнан астам тұрғыны бар халықтық пункттерді жамылдырадын.
1. Авдеева Л.В. внедрение в России систем радиотелефонной связи GSM: история и проблемы// Мобильные системы. Спецвыпуск по стандарту GSM.-M., 1998. - 30-34c.
2. Бесповодный доступ абонентских линий. Том 1. Справочник по подвижной связи. - М., 1997. - 346 с.
3. Громаков Ю.А. Цифровые сотовые системы подвижной радиосвязи с кодовым разделением каналов. - М., 1996. - 49с.
4. Райкин П. Новые возможности в стандарте GSM. Вестник связи. №3 1999.
5. Демина Е.В., Резников Н.П. Менеджмент предприятий электросвязи. - М.: Радио и связь, 1997. - 248с.
6. Калашников Н.И. Системы радиосвязи: Учебник для вузов. - М.:Радио и связь, 1988. - 352с.
7. Каменский Н.Н., Модель А.М. и др. Справочник по радиорелейной связи. - М.: Радио и связь, 1988. - 408с.
8. Марков В.В. Радиорелейная связь. Учебник для техникумов. - М.: Радио и связь, 1979. - 368с.
9. Кемельбеков Б.Ж., Мышкин В.Ф., Хан В.А. Волоконно-оптические кабели. - М.: Радио и связь, 1999. - 256с.
10. Голубицкая Е.А., Жигульская Г.М. Экономика связи: Учебник для вузов - М.: Радио и связь, 2000. - 118с.
11. Экономика связи. Под ред. Срапионова О.С. М.:1974
12. Экономика промышленности. М.: Знание, 1992
13. Экономика промышленного производства. М.: Мысль, 1991
14. Экономика и организация промышленного производства. М.: Мысль, 1987
15. Михайлов М.И., Соколов С.А. Заземляющие установки в устроиствах связи. - М.: Радио и связь, 1988. - 390с.
16. Белов С.В. Охрана окружающей среды. М.: Высшая школа, 2006
17. Кукин П.П., Пономарев Н.Л. Безопастность жизнедеятельности производства и охрана труда. Алматы, 2001
18. Продукты и решения: http://www.huawei.com/ru/catalog.do?id=342
19. Баклашов Г.Д. и др. Охрана труда на предприятиях связи: Учебник. Санитарные правила и нормы по гигиене труда в промышленности. Часть 3. Под ред. А.Р. Козловского. - А.:1994. - 123с.
20. Михайлов М.И., Соколов С.А. заземляющие установки в устройствах связи. - М.:Радио и связь, 1988. - 390с.
21. Системы вентиляции и кондиционирования. Теория и практика. Учебное пособие. М.: Евроклимат, 2000. - 416с.
22. Хакимжанов Т.Е. Безопастность жизнедеятельности. Расчет аспирационных систем. А.: АИЭС, 2002. - 30с.
23. Дюсебаева М.К. Методические указания по «Охране труда» для студентов-дипломников. А.: АИЭС, 1994.
24. Пожарная безопастность. Электронная версия на сайте: http://www.referat.ru/refs_new/5129/ref_part_8.shtml
25. Кошульков Л.П. Производственное освещение. Методические указания к выполнению раздела «Охрана труда» в дипломном проекте. - А.: АИЭС, 1989. - 40с.
26. СНиП РК.2.04-05-2002. Естественное и искусственное освещение. Общие требования. - Астана, 2002.

Дипломдық жоба

ТүсінДірме жазбасы

Тақырыбы Шымкент қаласында GSM стандартты желісін орнату
050719 – Радиотехника, электроника және телекоммуникация мамандығы

КІРІСПЕ

GSM ( Ұялы байланыс жүйесі) – тұтынушыларға шексіз мүмкіндіктер
беретін дүниежүзілік телефон жүйесі. GSM – тез дамып және тез таралатын
желі. Қазіргі кезде 392 GSM операторы 147 елде жұмыс істейді. Жетілдірілген
жүйе төмендегі белгілерді қанағаттандыруы керек:
– сөздік ақпаратты таратудың жоғары сапасы;
– ұсынылатын қызмет және жабдықтың төмен құны;
– тұтынушының портативті жабдықты қолдау мүмкіндігі;
– жаңа қызметтер мен жабдықтар қатарын қолдау;
– Спектралды тиімділік;
– ISDN сиысушылығы;
Халықаралық роумингті қолдау немесе GSM басқа да тораптары
жылжығандағы өз ұялы телефон абоненттерін пайдалану мүмкіндіктері.
GSM жасап шығарушылар алгоритм компрессиясы мен сандық процессорды
жетілдіргенде жүйеде бастапқы талаптарды қанағаттандыруына жол беретініне
және оның сапақұн арақатынасын жақсарту жолында дамуына сенген. Сондай-ақ,
GSM стандарты ISDN (Integrated Services Digital Network) және IN
(Intelligent Network) қазіргі заманның барлық сандық тораптарының
стандарттарымен тығыз байланысты, ал GSM негізгі функционалдық
элементтеріне бүгінгі таңда жетілдіріп жатқан UMTS (Universal Mobile
Telecommunications System) жылжитын байланыстың халықаралық стандартының
ғаламдық жүйесі кіреді. Абонеттер саны өте тез өсу салдарынан болжау да тез
өзгеруде. EMC (World Cellular Database) GSM абонеттер саны 2001 жылы 435,3
млн өсті, ал болжам бойынша 2006 жылы абонеттер саны 2 миллиардқа өседі.
2000 жылғы сәуір айы мен қазан айларының арасында дүниежүзі бойынша GSM-900
абоненттер саны 42,7 млн өсті. GSM Қазақстан компаниясы 1998 жылдың 30
қыкүйегінде Қазақтелеком Ұлттық Телекоммуникациялық Операторының
қатысуымен құрылды. GSM Қазақстан компаниясы қысқа уақыт аралығында
агрессивті стандартты стратегия арқасында нарықтан алдынғы орынды иеледі
және қазіргі уақытта өсу деңгейі, инвестиция көлемі, абоненттер саны,
ұсынылатын қызметтің спектрі мен сапасы сияқты байсалды көрсеткіштермен
жетекші болуда.
Бүгінгі таңда GSM Қазақстан торап абонеттерінің саны 4000000
құрайды. GSM Қазақстан торабы елу мыңнан астам тұрғыны бар 60 қаланы,
сондай-ақ жиырма мыңнан астам тұрғыны бар халықтық пункттерді жамылдырадын.

1 Стандартты GSM жылжымалы радиобайланыс цифрлық жүйе

1. Оңтүстік Қазақстан облысындағы желі жағдайының даму көрсеткіштері

ОҚ ОДТ ның 2007 жылғы жоспары бойынша түскен кіріс 110,0% ке артты.
2006 жылғы периодпен салыстырғанда филиалға түскен кіріс 16 % ке артты.
2008 жылдың 01 қаңтарына филиалмен негізгі телефон аппараттарының (НТА)
222368 нөмірлеріне қызмет көрсетілді. Алдынғы периодпен салыстырғанда 14%
ке өсті.
2007 жыл план бойынша 24093 бірлік орнатылуға тиіс, ал қайта орнатылған
телефондар саны 30954 бірлікті құрады, яғни 128 % ке орындалды.
01.01.2008 жылы интернетті пайдаланушылар саны өткен жылмен
салыстырғанда (14516 бірлік) 19989 бірлікке артты, ол 13,8% ті құрады.

Интернетті жалпы қолданушылар ішінде, үлкен жиілік жолағына рұқсат
беретін ADSL технологиясына 4834 қолданушы қосылды, ол 24,2% ды құрады.
Өткен жылмен салыстырғанда үлкен жолақты интернетті қолданушылар бөлігі
8,2 % тен 24,2 % ке үлкейді.
Жалпы 877 ауылдық жерлерден (АЖ) 861 і телефондалды, ол 98 % ды құрады.

Осы жылы 38 АЖ телефондалды.
01.01.2008 жылында ОҚ ОДТ телекомуникациялық желісінде 358 АТС жұмыс
істеп тұр. 2007 жылға қарағанда АТС тің өсу саны 64 бізлікті құрады, ол 122
% ті құрайды.
АТС ті сандыққа айналдыру дәрежесі өткен жылмен салыстырғанда 0,6% ке
артты ол 0,6 % ті құрады.
01.01.2008 жылы ОҚО да бар 1011 мектептің 980 і телефондалды.
01.01.2008 жылы жұмыс істеп тұрған 728 емдеу – профилактикалық
орындардың 255 і телефондалды.
Көрсетілген қызмет көрсеткіштері.
Қала аралық шығыс, халықаралық трафик 2007 жылы жоспарланғанға
қарағанда 105% ке артық орындалды, ол 184304 мың минутты құрады, өткен
жылмен салыстырғанда трафик көлемі 16,0% ке артты.
Сонымен қатар түрлі бағыттарда трафиктің өзгеруі, өткен жылмен
салыстырғанда:
- Казахстан Республикасының ішінде - 13 % ке артты;
- СНГ елдеріне –19 % ке артты;
- алыстағы шетелдерге – 29% ке кеміді;
- Ұялы байланыс операторларының желісіне –13 % ке артты.
- Филиал пайдалылығы өткен жылмен салыстырғанда 2,0% ке артты.
- Бір жұмысшы 130 негізгі телефон аппаратына (НТА) қызмет көрсетті

Қазір ҚТО Қазақтелеком NEO атты жаңа ұялы байланысты
елімізге енгізді.
Есіл өзенінің сол жақ жиегіндегі жаңа ғимараттардың байланысын құру
үшін “Қазақтелеком” тұрақты желімен бірге кең жолақты абоненттік рұқсатқа
торап салып жатыр. Бұл жағдай қаладағы қызмет көрсетіп жатқан
телекоммуникациялық желісінің инфрақұрылымын максималды қолданып, телефония
және мәліметтерді тарату қызметін тез айналдыруға көмектеседі. Кең жолақты
рұқсат жүйесі таралған телефондық қызметтердің кең спектрін және жоғарғы
жылдамдықты мәліметтерді тарату қызметтерін қамтамасыз етеді.

2. GSM жүйесінің сипаттамасы

1982 жылы Conference of European Posts and Telegraphs (CEPT)
ұйымдарымен Groupe Special Mobile (GSM) жұмыс тобы ұйымдастырылды. Олардың
негізгі мақсаты: қондырғыны арзандату, байланыс сапасын жақсарту,
халықаралық роумингті сақтау және ISDN-мен бірлесіп жетістікке жету болып
табылады. Еуропада кіріс және шығыс ағын үшін жылжымалы терминалмен
байланыс үшін 890-915 MHz және 935-960 MHz жиілік диапазондары қолданылады.
Мүмкіндік TDMAFDMA араласқан әдісі бойынша орындалады. Ені 25 MHz жиілік
диапазонында 200kHz аралыққа бөлінген 124 тасымалдаушы қоданылады. Әр-бір
базалық станция бір немесе бірнеше жиілікке тәуелді. Мәліметтерді беру
уақыт бойынша бөлу арқылы орындалады. Ақпараттар уақытша слот деп
аталатын ұзақтығы 0,577 мс болатын, 8 элементтен тұратын TDMA фреймасында
сақталады. Мұндай слотта орналасқан мәліметтер құрылымы burst (пакет) деп
аталады. Бір тасымалдаушы бір мезгілде бірнеше логикалық арналарға қызмет
көрсете алады. Олардың әрқайсысына нақты слот саны бөлінеді. Арналар
иемденген, яғни бір нақты жылжымалы терминалды ғана қолдана алады және
ортақ немесе басқарушы, яғни күту режиміндегі барлық қондырғыға мүмкін
болатындай етіп бөлінеді. Мәліметтерді беру Traffic Channel (TCH) арқылы
орындалады. Ол бірінші топқа жатады және 126 фреймадан тұратын ұзақтығы 120
миллисекунд болатын мультифрейма ретінде қолданылады. Мультифреймалық
электронды терминал қысқарту үшін кіріс және шығыс ағындар үш слотқа тең
уақыт паузалары арқылы тізбектей беріледі. Бұл GSM желісіндегі толық
дуплексті жалғастыру мүмкін емес екенін көрсетеді. Техникалық
спецификациямен келісілген, келесі ТСН арналарын бөлуге болады: дауысты –
14,4 Kbps, мәліметті – 9,6 Kbps, 4,8 Kbps және 2,4 Kbps, сонымен қатар CBCH
– Cell Broadcast Channel. Жылдамжығы 14,4 Kbps болатын мәліметтер үшін ТСН
блогының тақырыпты құрылымын алып тастау арқылы және қатені түзетудегі
арнайы алгоритм арқылы орындалады. GSM цифрлық желі болғандықтан дауысты
мәліметті беру үшін жеке модем қажет емес.
Шақыруларды және басқа да ақпараттарды иницияциялау үшін (Control
Channels) басқару арналары беріледі. Ол 51 фрейманың мультифреймасынан
тұрады. Жылжымалы терминал күту режиміндегі ортақ арнаны ғана емес, сонымен
қатар мәліметтерді беру уақытындағы ТСН арналарын да қолданады. Осындай
арналардың бірнеше түрлері, соның ішінде:
– Broadcast Control Channel (BCCH) – бір бағытты арна. Ол арқылы
базалық станцияның конфигурациясы мен параметрлері туралы ақпараттар
беріледі;
– Frequency Correction Channel (FCCH) және Synchronisation Channel
(SCH) логикалық арналардың уақытты парамертлерімен терминалдарды
синхрондауда қолданылады;
– Random Access Channel (RACH), Paging Channel (PCH) – шығыс және кіріс
сигналдарын инициализациялауға жауап береді;
– Access Grand Channel (AGCH) – арналарды икемденуде қызмет етеді;
Арналардың әр-түрлі қызметтері мәліметтердің (burst) төрт түрлі
элементарлы құрылымын береді:
– Normal – ұзындығы 156 бит, соның ішінде 114 бит пайдалы мәліметті
құрайды;
– F-burst және S-burst – басқа құрылымды ұзындығы ұқсас, FCCH және SCH
арналарында қолданылады;
– Access burst – өте қысқа, RACH арнасына арналған.
Цифрлық мәліметтерді беру үшін аналогты радиоарна арқылы Гаусстық
минималды жылжымалы модуляция әдісі (Gaussian Minimum Shift Keying, GMSK)
қолданылады. Физикалық арнаның теориялық толық өткізу қабілеті 270 Kbps
құрайды. Motorola мәліметтері бойынша, оның қондырғысы бір тасымалдаушыда
172 Kbps қамтамасы етеді, баалық станция стандартты тасымадаушының
конфигурациясын сақтайды, бірақ олардың санын 24-ке дейін көбейтуге болады.
Бұл бізге 1 Mbps-тен 4 Mbps-ке дейін жүздеген 0,1 – 70 км (егер
тасымалдаушы санының өсуі меншікті өткізу қабілетін төмендетпесе) береді.
Жиілікті периодты (frequency hoping) ауыстыруынан шағылысу пайда болған
кездегі сигналдың көпжолмен таралу салдарынан жеке бөлімшелерде пайда
болатын аномальді әсерлерді біртіндеп өшіреді. Әр-бір келесі фрейма басқа
жиілікпен беріледі, сондықтан секундына 217 секіріс орындалады. Секіріс
орындалатын схема BCCH арнасы бойынша базалық станцияда трансляцияланады.
GSM стандартында қабылданған функционалды құрылым мен интерфейс 1.1 –
суреттегі құрылымдық сұлбамен түсіндірілген. GSM жүйесі үш негізгі
ішкіжүйеден тұрады:
– MSC (Mobile Switching Centre) – жылжымалы байланыстың коммутация
орталығы;
– BSS (Base Station Subsystem) – базалық станция қондырғысы;
– MS (Mobile Stations) – жылжымалы станциялар;
– OMC (Operation and Mantenance Centre) эксплуатация және техникалық
қызмет көрсету.
Жүйе элементтерінің функционалды қиылысуы бірнеше интерфейс арқылы
орындалады. GSM стандартындағы барлық желілік функционалды компоненттер
МККТТ SS №7 (CCITT SS №7) сигнализация жүйесімен қарым-қатынаста болады.
Жылжымалы байланыстың коммутация орталығы ұяшықтар тобына қызмет етеді және
жылжымалы станция жұмысын қажет ететін барлық байланыс түрлерін қамтамасыз
етеді. MSC ISDN коммутация станциясына ұқсас және белгіленген желі (PSTN,
PDN, ISDN және т.б.) мен жылжымалы байланыс желісі аралығында интерфейсті
құрайды.
Ол шақыру маршруттарын және шақыруларды басқару функцияларын
қамтамасыз етеді. MSC кәдімгі ISDN функциясын орындаудан басқа
радиоарналардың коммутация функцияларын орындайды.
Әр-бір MSC анықталған географиялық зона аймағында орналасқан жылжымалы
абоненттерге қызмет көрсете алады. MSC шақыруды орнату процессі мен
маршрутты таңдауды басқарады, PSTN жалпы қолданыстағы телефон желісін МККТТ
SS №7 хаттамасы бойынша сигнализация функциясын, жобалау талабына сәйкес
интерфейстердің басқа түрін немесе шақыруларды беруді қаматамасыз етеді.

3. GSM желісінің қодырғы құрамы және құрылымдық сұлбасы

сурет 1.1 – GSM желісінің құрылымдық сұлбасы

Әр-бір MSC белгілі бір географиялық зона (мысалы, Шымкентқаласы)
аумағында орналасқан қозғалмалы абонеттерге қызмет көрсетеді. MSC шақыруды
орнату және маршрутизация процедураларын басқарады. Ортақ қолданыстағы
телефондық желі үшін (PSTN) MSC SS №7 хаттамасы бойынша сигнализация
функциясын шақыруды беру және нақты жобаның талаптарына сәйкес
интерфейстердің басқа да түрлерін қамтасыз етеді.
MSC желінің көрсеткен қызмет түрлері үшін төлем қағаздарды әзірлеуге
қажетті ақпаратты жинақтайды, болған сөйлесу жайында ақпарат жинап, оны
есептеу орталығына (биллинг-орталық) береді. MSC сондай-ақ желі
оптимизациясы мен жұмысты бақылау үшін қажетті статистикалық мәліметтерді
құрастырады. Сондай-ақ MSC радиоарналарға қатынасты басқару үшін
қолданылатын қауіпсіздік процедураларын да қолдайды.

HLR және VLR ұзақ уақытқа
сақталынған мәліметтер
құрамы

VLR

HLR

1 IMSI – жылжымалы абоненттің халықаралық идентификациялық нөмірі
2 ISDN халықаралық желідегі жылжымалы станция нөмірі
3 Жылжымалы станцияның нөмірі
4 Аутентификация кілті
5 Қосымша қызметтерді қамтамасыз ету түрлері
6 Тұтынушылардың жабық тораптарының индексі
7 Тұтынушылардың жабық тораптарының блокировка индексі
8 Берілетін негізгі шақырулар құрамы
9 Шақырушы абонентті таныстыру
10 Шақырылатын абоненттің идентификациялық нөмірі
11 Жұмыс графигі
12 Шақырылатын абонентті таныстыру
13 Абоненттерді салыстырудағы сигнализацияны бақылау
14 Тұтынушылардың жабық тораптарының қасиеті
15 Тұтынушылардың жабық тораптарының жеңілдіктері
16 Тұтынушылардың жабық тораптарының рұқсат етілмеген шығыс шақырулары
17 Максималды абонент саны
18 Қолданылатын пароль
19 Артықшылықты мүмкінділігі бар класс

HLR

20 Тұтынушылардың жабық тораптарының рұқсат етілмеген кіріс шақырулары

сурет 1.2 – HLR және VLR ұзақ уақытқа сақталынған мәліметтер құрамы

HLR мен VLR-де сақталатын ақпараттардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету
үшін, келеңсіздіктер жағдайында осы регистрлердің жады құрылғыларының
қорғанысы қарастырылған.
VLR-де HLR-дегімен бірдей ақпарат сақталады, алайда бұл мәліметтер VLR-де
абонент осы VLR басқаратын зона ішінде болған кезде ғана сақталады.

HLR және VLR сақталған уақытша мәліметтер құрамы

HLR
VLR

1 TSMI – тұтынушының уақытша
халықаралық идентификациялық
нөмірі
2 Зонаның орналасу
идентификаторлары
3 Негізгі қызметті қолданудағы
нұсқалар
4 Беру эстафетасындағы ұяшық
номері
5 Аутентификация және шифр
параметрлері

1 Аутентификация және шифр параметрлері
2 VLR белгілейтін жылжымалы станцияны
уақытша номері
3 VLR алмасуындағы регистр нөмірі
4 Жылжымалы станцияның орын ауысу орны
5 Беру эстафетасындағы ұяшық номері
6 Тіркеу статусы
7 Жауап болмағандағы таймер
(жалғастыруды өшіру)
8 Сол мезгілде қолданылатын пароль
құрамы
9 Байланыс активтілігі

сурет 1.3 – HLR және VLR сақталған уақытты мәліметтер құрамы

GSM қозғалмалы байланыс желісінде ұяшықтар географиялық зоналарға (LA)
топтастырылады. Олардың әрқайсысына өзінің идентификациялық номері (LAC)
бекітіледі. Әр-бір VLR бірнеше LA-дағы абоненттер жөнінде ақпарат сақтайды.
Қозғалмалы абонент бір LA-дан екіншісіне өткен кезде оның орналасуы жайлы
ақпарат VLR-де автоматты түрде жаңарып тұрады. Егер ескі және жаңа LA әр-
түрлі VLR басқаруында болса, ескі VLR-дегі ақпарат олар жаңа VLR-ге
көшірілгеннен кейін өшіріліп отырады. HLR-де сақталатын абоненттің VLR
адресі де жаңартылады.
VLR сондай-ақ бір “адасқан” қозғалмалы станцияға (MSRN) номер бекітуді
қамтамасыз етеді. Қозғалмалы станция кіріс шақыруларын қабылдаған кезде
VLR оның MSRN-ын таңдап, оны MSC-ге береді. Ол бұл шақыруларды қозғалмалы
абоненттердің қасында орналасқан базалық станцияларға маршрутизациялайды.
VLR сондай-ақ бір MSC-ден екіншісіне қосылысты беру кезінде басқаруды
беру номерлерін реттеуді де жүзеге асырады. Бұдан басқа, VLR жаңа TMSI-
ларды бөлуді басқарып, оларды HLR-ге береді. Ол сондай-ақ шақыруды өңдеу
кезінде қосылудың шындығы процедурасын басқарады. Оператордың шешімі
бойынша абоненттердің идентификация поцедурасын күрделендіру үшін TMSI
периодты түрде өзгертіп тұруы мүмкін. VLR мәліметтер базасына рұқсат IMSI,
TMSI немесе MSRN арқылы жүзеге асырылуы мүмкін. Жалпылай алғанда абонент
жайында локальді деректер базасы ретінде құрылады. Ол HLR-ге әрқашан
сұраныс жасамауға мүмкіндік беріп, шақыруларға қызмет көрсету уақытын
қысқартуға көмектеседі.
Байланыс жүйесінің рұқсатсыз қолдануына жол бермеу үшін аутентификация
– яғни абонеттің дұрыстығын растау механизмдері енгізіледі. Аутентификация
орталығы бірнеше блоктардан құралып, аутентификация кілттері мен
алгоритмдерін құрады. Оның көмегімен абоненттің өкілеттігі анықталып, оның
байланыс желісіне қол жеткізілуі жүзеге асырылады. AUC аутентификация
процессінің параметрлері жөнінде шешім қабылдайды және құрылғылар
идентификация регистрінде (EIR – Equipment Identification Register)
топталған мәліметтер базасының негізінде абонеттік станцияларды шифрлау
кілттерін анықтайды.
Әр-бір қозғалмалы абонент байланыс жүйесін қолдану кезінде абонент
дұрыстығының стандартты модулін (SIM) алады. Онда: халықаралық
идентификациялық номер (IMSI), өзіндік жеке аутентификация кілті (Ki) және
аутентификация алгоритмі (A3) сақталады.
SIM-де жазылған мәлімет көмегінен қозғалмалы станция мен желі арасында
өзара ақпарат алмасу нәтижесінде толық аутентификация циклі іске асырылады
және абоненттің желіні қолдануына рұқсат беріледі.
Желінің абоненттің дұрыстығын тексеру процедурасы келесі әдіспен
жүзеге асырылады (1.1). Желі қозғалмалы станцияға кездейсоқ номер (RAND)
береді. Онда Ki мен A3 аутентификация алгоритмінің көмегімен қайта дыбыс
қайтару (SRES) мәні анықталады, яғни:

SRES = Ki * [RAND] (1.1)

Қозғалмалы станция есептел SRES мәнін желіге жібереді. Онда
қабылданған SRES мәндері салыстырылады. Егер екі мән сәйкес келсе,
қозғалмалы станция мәліметтер таратуды бастайды. Қарама-қарсы жағдайда
байланыс үзіліп, қозғалмалы станция индикаторы растау болмағанын көрсетеді.
Құпиялылықты қамтамасыз ету үшін SRES есептелуі SIM аумағында жүргізіледі.
Құпия емес ақпарат (мысалы Ki) SIM модулінде өңделмейді.
IWF – желіаралық функционалды түйін MSC-дің құрамдас бөліктерінің бірі
болып табылады. Ол абоненттерге мәліметтерді GSM желісінің терминалды
құрылғысы (DIE) мен фикстелген желінің қарапайым терминалдық құрылғысы
арасында беруге болатындайетіп хаттаманы түрлендіру құрылғылары мен
мәліметтерді тарату жылдамдығына қол жеткізеді. Желіаралық функционалдық
түйін сондай-ақ фикстелген желінің сәйкес моделімен сәйкестендіру үшін
модемді өзінің құрылғылар банкінен “бөледі”. IWF сондай-ақ қолданушыларға
жеткізілетін құрылғылар үшін тікелей байланыс типті интерфейсті қамтамасыз
етеді. Мысалы, X.25 хаттамасы бойынша PAD пакетті мәлімет тарату үшін.
EC – жаңғырықбасқыш. MSC-де PSTN тарапынан GSM желілерінде
радиоарналармен қоса тарату тракттарында физикалық кешігулерге байланысты
барлық телефондық арналар үшін (олардың ұзындығына тәуелсіз) қолданылады.
Типтік жаңғырықбасқыш ЕС шығысы мен фикстелген телефонды желі телефоны
арасындағы ауданда 68 миллисекунд интервалында басуды қамтамасыз етуі
мүмкін. GSM арнасында тура және кері бағыттағы жалпы кешігу сигналды өңдеу,
сөзді кодалау, декодалау, арналық кодалау және т.б. байланысты болып, ол
шамамен 180 мс-ға тең. Бұл кешігу қозғалмалы абонентке егер телефонды
арнаға трактті екісымдыдан төртсымды режимге ауыстыратын гибридті
трансформатор қосылмағанда байқалмайтын еді. Ол MSC үшін қажет, себебі PSTN-
мен стандартты байланыс екісымды. Фикстелген желінің екі абоненті
байланысқан кезде жаңғырық сигналдар болмайды. Егер EC-ті қоспасақ GSM
трактіндегі сигналдардың таралуынан кешігулер абоненттердің ашу-ызасын
туғызады. Сөздері қайта-қайта бөлініп, мазасын алады.
TCE – транскодер. Ол сөзді тарату арнасының шығыс сигналдары мен MSC
(64 кбитс ИКМ) мәліметтерін радиоинтерфейс бойынша (GSM 04.08 ұсынады) GSM
ұсынысына сәйкес түрлендіруді қамтамасыз етеді. Осы талаптарға сәйкес
цифрлық түрде берілетін сөзді тасымалдау жылдамдығы 13 кбитс. Сөздік
цифрлық сигналдары тарататын бұл арна “толық жылдамдықты” деп аталады.
Стандарт бойынша болашақта жартылай жылдамдықты сөздік арнаны қолдану
мүмкіндіктері қарастырылған (тарату жылдамдығы 6,5 кбитс).
Тарату жылдамдығын төмендету сызықты предикативті кодалау (LPC), ұзақ
уақытты болжау (LPT), қалдықты импульсті қозуды (RPE – кейде REPL деп
аталады) қолданатын арнайы сөзді түрлендіруші арнайы құрылғымен қамтамасыз
етіледі.
Негізінде транскодер MSC-мен бірге орналасады. Сонда базалық станция
контроллері – BSC бағытында цифрлық ақпаратты тарату, тарату жылдамдығы 13
кбитс ағынға қосымша мәліметтер тарту жылдамдығы 16 кбитс биттерді
(стафингтеу) қосу арқылы жүргізіледі. Содан кейін тығыздау еселігі 4-ке тең
тығыздау арқылы 64 кбитс стандартты арна құрылады. Осылайша 120 сөздік
арналық таратуды қамтамасыз ететін GSM ұсынысына сәйкес 30 – арналы ИКМ
сызық құрылады. Он алтыншы арна (64 кбитс) – “уақытша терезе”. Арнайы
сигнализация ақпаратын тарату үшін бөлініп алынып, көбінесе SS №7 немесе
LAPD трафигін қамтиды. Басқа арнада да X.25 МККТТ хаттамасымен үйлескен
мәлімет пакеттері берілуі мүмкін.
EIR – құрылғыны идентификация регистрі. Ол қозғалмалы станцияның
құрылғының халықаралық идентефикациялық номерінің (IMEI) дұрыстығын растау
үшін керекті мәліметтер базасынан тұрады.
EIR мәліметтер базасына қашықтан қосылуға берілген желі MSC-і және
басқа қозғалмалы желі MSC-лері рұқсаты бар.
HLR секілді желіде бірден көп EIR болуы мүмкін. Солай бола тұра әр-бір
EIR белгілі-бір IMEI топтарын басқарады. MSC құрамына траслятор кіреді.
IMEI номерін алған кезде адресті құрылғы жайлы мәлімет базасының сәйкес
бөлігін басқаратын EIR-ге қайтарады.
OMC – эксплуатация мен техникалық қызмет көрсету орталығы. Ол желінің
басқа компоненттерін басқару мен бақылауды және оның жұмысының сапасын
бақылауды қамтамасыз ететін GSM желісінің орталық элементі болып табылады.
OMC GSM желісінің басқа компоненттерімен X.25 хаттамасының пакетті
тасымалдау арналарымен қосылады. OMC қызмет етуші жұмысшыларды
хабарландыруға арналған апат сигналдарын өңдейді қамтамасыз етеді және
желінің басқа компоненттерінде апат жағдайлары туралы мәліметтерді
тіркейді. Келеңсіздіктің сипатына байланысты ОМС оны автоматты түрде немесе
жұмысшылардың араласуымен жөндеуге мүмкіндік береді. ОМС желі
құрылғыларының .жағдайы қозғалмалы станцияға шақырудың өтуін тексере алады.
ОМС желідегі жүктемені басқаруға мүмкіндік береді. Тиімді басқарудың
функцияларына GSM желі компоненттерінен жүктеме туралы статистикалық
мәліметтерді жинау, оларды дискілік файлдарға жазу және визуальді анализ
үшін оны дисплейге шығару жатады. ОМС желі элементтерінің конфигурациясы
туралы программалық қамтама мен мәліметтер базасын өзгертуді басқаруды
қамтамасыз етеді. Программалық қамтаманың жадыға жүктелуі OMC-дан желінің
басқа элементтеріне немесе олардан OMC-ға жүргізілуі мүмкін.
NMC – желіні басқару орталығы. GSM желісінің рационалды иерархиялы
басқаруды қамтамасыз етеді. Аумақтық желілерді басқаруға жауапты ОМС
орталықтарымен қолдалатын бүкіл желі деңгейінде эксплуатация мен техникалық
қызмет көрсетуді қамтамасызетеді. NMC бүкіл желідегі трафикті басқару мен
ауыр апатты жағдайларда (мысалы, түйіндер істен шыққанда немесе асқын
жүктелу кезінде) желіге диспетчерлік басқаруды қамтамасыз етеді. Одан басқа
ол желі құрылғыларында қолданылатын автоматты басқару құрылғыларының
күйлерін бақылап, NMC операторлары үшін желі жағдайын дисплейде
кескіндейді. Бұл операторларға аумақтық келеңсіздіктерді бақылап, және
керек болған жағдайда белгілі-бір ауданға жауапты OMC-ға көмек көрсетуге
мүмкіндік береді. Осылайша NMC жұмысшылары бүкіл желі жағдайын біліп, ОМС
жұмысшыларына аумақтық келеңсіздіктерді шешу стратегиясын өзгерту туралы
нұсқаулар беруі мүмкін.
NMC желіде асқын жүктеулік пайда болу шарттарына жол бермеу үшін
сигнализация маршруттары мен түйіндер арасындағы байланысқа назарын
аударады. Желілер арасындағы асқын жүктеулік шарттарының таралуына жол
бермеу үшін GSM желісі мен PSTN арасындағы байланыс маршруттары да
бақыланып отырады. Солай бола тұра NMC жұмысшылары желіні басқару
сұрақтарын басқа NMC жұмысшыларымен үйлестіреді. NMC сондай-ақ базалық
станция ішкіжүйесінің (BSS) желілік құрылғысы үшін трафикті басқару
мүмкіндігін де қамтамасыз етеді. NMC операторлары экстрималды жағдайларда
“артықшылықты қол жеткізу” секілді басқару процедураларын да қолдануы
мүмкін. Бұл жағдайда артықшылығы бар абоненттер ғана (жедел қызмет
орындары) желіні қолдана алады.
NMC жергілікті ОМС қызмет көрсетілмейтін жағдайда сол аумақтағы
жауапкершілікті өзіне алуы мүмкін. Мұнда ОМС NMC мен желі құрылғысы
арасындағы транзитті пункт қызметін атқарады. NMC операторларды ОМС
функцияларымен бірдей функциялармен қамтамасыз етеді.
BSS – базалық станция құрылғысы. Базалық станция контроллері (BSC) мен
таратқышқабылдағыш базалық станциялардан (BTS) тұрады. Базалық станция
контроллері бірнеше таратқышқабылдағыш блоктарды басқара алады. BSS
радиоарналардың бөлінуін басқарады, қосылыстарды бақылайды, оларды
реттейді, секірмелі жиілікті жұмыс режимін қамтамасыз етеді, ақпаратты
кодалау мен декодалауды, сөзді кодалауды, сөз үшін тарату жылдамдығын
бейімдейді, шақырулар туралы мәліметтерді қамтамасыз етеді, арнайы шақыру
ақпараттарының берілу ретін анықтайды.
BSS, MSC, HLR, VLR-мен бірге кейбір функцияларды орындайды. Мысалы:
негізінен MSC-дің басқаруымен арнаны босатады. Алайда MSC шақыру
радиобөгеуілдер әсерінен өтпеген жағдайда, базалық станцияға арнаны босату
туралы сұраныс жіберуі мүмкін. BSS мен MSC бірлесіп қозғалмалы
станциялардың кейбір категориялары үшін ақпаратты артықшылығына қарай
таратуды жүзеге асырады.
MS – қозғалмалы станция. GSM желісі абоненттерінің қолданылатын
фикстелген электробайланыс желілеріне қолжетерлікті қамтамасыз ететін
құрылғылардан тұрады. GSM стандартында қозғалмалы станциялардың бес классы
қабылданған. 20 Вт қуатты 1-ші класс модельдерінен бастап максималды қуаты
0,8 Вт (1.2 – кестеде) 5-ші класстың портативті модельдеріне дейін.
Хабарламаларды тарату кезінде байланыстың керекті сапасын қаматамасыз
ететін таратқыштың қуатының адаптивті басқарылуы қарастырылған.
Қозғалмалы абонент пен станция бір-бірінен тәуелсіз. Атап өтілгендей
әр-бір абоненттің, оның интеллектуалды карточкасына жазылған. Халықаралық
идентификациялық номері бар (IMSI). Мұндай қолданыс радиотелефондарды,
мысалы, жалға берілетін автокөліктер мен таксилерге орнатуға мүмкіндік
береді. Әр-бір қозғалмалы станцияға да халықаралық идентификациялық номер
(IMEI) бекітіледі. Бұл номер GSM желісіне ұрланған станциялар немесе
өкілеттілігі жоқ станциялардың қолданылуына жол бермейді.

1.2 – кесте
Қозғалмалы станциялар класстары
Қуаттылық классы Таратқыш қуатының Мүмкін болатын ауытқу,
максимал деңгейі, Вт дБ
1 20 1,5
2 8 1,5
3 5 1,5
4 2 1,5
5 0,8 1,5

4. GSM стандартының жиілік жоспары

GSM стандартты жылжымалы станцияның ұялы жүйесін келесі жиілік
жолағында ұйымдастырылады: 890-915 МГц – қозғалмалы станция таратқыштары
үшін (линия “жоғары”); 935-960 МГц – базалық станция таратқыштары үшін
(линия “төмен”).
GSM желісі қолданылатын Еуропалық ұлттық аналогты ССПС NMT-900, TAGS,
ETACS стандарттарымен параллельді жұмыс істейді.
GSM желісі үшін бөлінген әр-бір жиілік жиілік арнасына бөлінген. Арна
айырмашылықтары 200 кГц құрайды, яғни GSM желісінде 124 жиіліктік арна
ұйымдастырылады. Жылжымалы станцияның базалық станцияға хабарларды беру
үшін бөлінген жиілік жолағы бір-бірінен 45 МГц-ке бөлінген дуплексті
арнамен жиіліктік жұптарға ажыратылады. Бұл жұп жиіліктер сақталады. Әр-бір
ұяшық нақты бір жиілік жұбымен сипатталады.
Егер FI (п) – тасымалдаушы жиілік номерін 890-915 МГц, Fu (п) –
тасымалдаушы жиілік номерін 935-960 МГц жиілік жолағында белгілісек, онда
арна жиіліктерін келесі формуламен анықтаймыз:
FI (п) = 890,2+0,2(п-1), МГц; Fu (п) = FI (п)+45, МГц; 1 п 124.
1.1 кестеде (RX) қабылдау үшін және (TX) базалық станцияға беру үшін
арна жиіліктері келтірілген.
Әр-бір тасымалдаушы жиілік TDMA кадріндегі 8 уақыттық интервалында
орналасқан 8 физикалық арнаны құрайды. Әр-бір физикалық арна әр-бір
уақыттық TDMA кадрінде бір және сол уақыт терезесін қолданады.
Физикалық арналарды топтастыру алдында цифрлы түрде берілген
мәліметтер мен ақпараттар топтастырылып логикалық арнаның екі түріне
топтастырылады: байланыс арнасы – кодталған сөз немесе мәліметтерді беру
(TCH) үшін; басқару арнасы – синхрондау және басқару сигналдарын (CCH) беру
үшін арналған.
GSM – цифрлық ССПС Жалпыеуропалық стандарт;
AMPS – Солтүстік Американың ССПС аналогты стандарты;
NMT-900 – Скандинавия елдерінің аналогты ССПС стандарты.

1.5 Шақыруларды маршруттау

Ұялы телефонның кіріс шақыру маршрутын қарастырайық. Жалпы жағдайда:
абонент қонақ желі зонасында орналасқан, тіркеу жақсы аяқталады, ал телефон
күту режимінде.
Сымды телефон желісінен немесе ұялы телефоннан сұраныс шақыруы үй
желісінің MSC-не түскен кезде (шақыру терілген нөмір бойынша желі мен
мемлекет коды MSISDN арқылы ұялы абонентті табады), MSC HLR-ге MSISDN
абонент номерін жібереді. HLR абонент орналасқан қонақ желісіндегі VLR-ге
сұраныс жібереді. VLR өзінің қарамағындағы бір MSRN (Mobile Station Roaming
Number – ұялы станцияның “адасқан” номерін) бөледі.
MSRN қызметі модем арқыла IP динамикалық адрестерінің интернетке кіру
мүмкіндігін еске түсіреді. Үй желісіндегі HLR VLR-дан абонентке берілген
MSRN – алады, оны үй желісіндегі коммутаторға беріп, тұтынушығы IMSI-ның
берілуін қадағалайды. Байланысты орнатудың қорытындысында бағытталған
шақыру IMSI және MSRN қонақ желі коммутаторлары мен PAGCH (PAGer Channel –
шақыру арнасы) арқылы абонент орналасқан LA желісіне жеткізіледі.
Шығыс шақыру маршруттары өте қарапайым. Байланысты орнату мүмкін емес
жағдайдағы мысалды келтірейік (кесте 1.2)

кесте 1.2 – Байланысты орнатудағы негізгі қателік диагностикалық
сигналдар
Қате түрі Абонент нөмірі Желінің жүктемеден Ортақ қателік
бос емес ауысуы
Жиілік 42515 Гц 42515 Гц 95050Гц
140050Гц
180050Гц
Сигнал 500мс дыбыс, 42515 Гц 200мс Үш рет дыбыс (әр – бір
түрі 500мс үзіліс дыбыс, дыбыстың ұзақтығы 330мс)
200мс үзіліс 1с үзіліс

Радиобайланыс аспектілері – ХТТКК (МККТТ) – Халықаралық телефондық,
телеграфтық консультация комитеті (ITU – International Telecommunicatio
Union) Еуропа желісіне арналған шығыс сигналдары үшін 890 – 915 MHz жиілік
жолағын (ұялы станциядан базалық станцияға) және кіріс сигналы үшін 935 –
960 MHz жиілік жолағын (базалық станциядан ұялы станцияға) бөлді.

Белгіленген желідегі маршрутизациядан айырмашылығы (немесе кәдімгі),
терминалды қондырғы (тұрақты) орталық офиске қосылған, GSM тұтынушысы
мемлекет ішінде немесе оның сыртында алмасып жүруіне болады. Ұялы телефонға
шығатын нөмір жылжымалы абонент ISDN-і (Mobile Subscriber ISDN – MSISDN)
деп аталады; ол E.614 нөмірлену жоспарына сәйкес анықталады. Бұл нөмір
мемлекет кодын және Ұлттық кодты (National Destination Code) қосады.
Терілген абонент нөмірінің алдыңғы бірнеше цифрлары ішкі PLMN HLR
абонентімен идентифицирленеді. GMSC (Gateway MSC) функциясы MSC
функциясынан айырмашылығы болады, негізінде MSC-де орындалады. GMSC
қайтарған ақпарат маршруты ұялы станцияның ауысу нөмірін (Mobile Station
Roaming Number – MSRN) көрсетеді және E.614-ке сәйкес анықталады.
Маршрутизацияның негізі болып GMSC сұрауды топтастырудан бастап HLR
абонентіне MSRN алу болып табылады. HLR VLR абонентінің SS7 адресін
сақтайды, ал MSRN сақтамайды. HLR өзінің MSRN шақыруларынан уақытша VLR
абонентін сұрайды. Бұл MSRN HLR абонентіне қайта келеді, содан соң GMSC
келеді. Ол шақыруды жаңа MSC бағыттайды. Жаңа MSC сәйкес MSRN IMSI нөмірі
қарастырылады және жылжымалы станция өзінің шақыруы туралы хабар береді.

1.7 Радиорелейлі жүйені таңдау қағидасы

РРЛ қондырғылары әр-түрлі болғандықтан, тұтынушыларға өзіне
радиорелейлі қондырғыларды таңдау қиынға соғады.
Аппаратураны таңдауда жобаланатын желі топологиясы (саны, интервал
ұзақтығы мен желі конфигурациясы), берілетін ақпараттың көлемі мен түрі,
сонымен қатар талап етілген байланыс сапасы белгілі. Сондықтан келесі
критериялар орындалады:
• а) аппаратураны пайдалануда температураның сәйкестігі, гидрометеор
әсерлеріне тұрақтылығы (жаңбыр, қар және т.с.с.), габаритті-салмақ
сипаттамалары, сенімділікті, кепілдікті жөндеуді қамтамасыз ету т.с.с;
• б) аппаратураның техникалық қызмет ету талаптарына сәйкестігі, бір
пункттен барлық линияны басқару мүмкіндігі, аппаратураны дистанционды
бақылау, ақпараттарды берудің сапалы сипаттамасы, ақау болған жерді
анықтау, қызмет және сервистік арналардың болуы;
• в) РРЛ құрылысына рұқсат алу мүмкіндігі.
Радиорелейлі желіге қондырғыны таңдауда біріншіден, мына
сипаттамаларға көңіл аудару қажет: жиілік диапазонына және өткізу
қабілетіне, сенімділік пен сапалық параметрлеріне. Өткізу қабілеті
ақпараттарды беру көлеміне сәйкес болуы керек. Егер асып кетсе, онда радио
желінің берілген жиілік жолағы кеңеюі немесе берілген ұзындығының қысқаруы
байқалады. Жұмыс жиілік диапазонын таңдауда жұмыс жиілігінің өсуінің
салдарынан өту ұзындығы азаюын және радиорелейлі байланыс диапазонының
қондырғылармен толып кетуін ескеру қажет (көбіне Ресей регионы диапазондары
2,8,11 және 15ГГц). Көбіне бұл бос кеңістікте радио толқындардың өшу
өсуінің және гидрометеорологиялық жағдайындағы қосымша жоғалулардың
салдарынан болады.
Цифрлық радиорелейлі станциялар өндірістері мынадай дүниежүзілік
телекоммуникация қондырғыларымен: Ericsson, Alcatel, NEC, Bosch, Nokia,
және т.с.с. жұмыс істейді. Жоғарыда айтылған қондырғылардың өздерінің
артықшылықтары мен кемшіліктері бар. Бірақ, статистика 2003 жылдың
қорытындысы бойынша төменгі және орташа жүйенің дүниежүзілік базарында
Ericsson компаниясының MINI-LINK РРЛ-ы 35%-ды көрсетті. Негізгі РРЛ
тұтынушылары:
– ұялы телефон желісінің операторлары;
– байланыс желісінің операторлары;
– қаржы институттары;
– жергілікті әкімшілік институттары;
– коммуналды қызметтер;
– авариялық қызметтер;
– транспорт ұйымдары;
– институттар мен мектептер;
– порт қызметтері;
– теледидар және радиотарату компаниялары.

ERICSSON фирмасының радиорелейлі цифрлық байланыс жүйесі

Жалпы ақпарат
MINI-LINKTM – байланыс жүйесінің тез таралуына арналған радиорелейлі
жүйе. Өткізу қабілеті 2-ден 34 Мбитс дейін. Цифрлық ағындарды беру
қашықтығы бір өтуде 50 км-ге дейін болады. 7-ден 38 ГГц-ке дейін 7 жиілік
диапазоны болады. Компактты терминалдары кез-келген конфигурация
(“жұлдызша”, “шеңбер”, “бұтақ”) үшін ыңғайлы. Модульді шешімі тұтынушылар
санымен есептелінеді. Күрделі көп сатылы желіні құру мүмкіндігі бар.
Кепілденген жұмыс істеу қабілеті – 30 жыл. Басқа өндірістермен толық
қатынасты бола алады. Қашықтықтағы желіні басқару үшін модульді
бағдарламамен (“клиент – сервер” архитектурасы) қамтамасыз етілген.
MINI-LINK E – бұл Ericsson фирмасының микротолқындық аппаратурасы. Ол
пайдалы кез-келген желі түрі мен жеке объектілер арасында байланысты
қамтамасыз етеді.
MINI-LINK E кез-келген желінің мәліметтерді беру жылдамдығы мен
ұзақтығын қанағаттандыратын конфигурациялардан тұрады. Бұл аппаратура 7 –
38 ГГц жиілік диапазонында және 2-ден 2x17 Мбитс дейінгі мәліметтерді беру
жылдамдығында жұмыс істейді. MINI-LINK E кез-келген желі конфигурациясында
(“жұлдызша”, “шеңбер”, “бұтақ”) жұмыс істей алады. Мысалы, MINI-LINK
аппаратурасының базалық станция мен коммутация орталығымен байланысы және
желі топологиясы (ҚОСЫМША Ә-де) көрсетілген.
MINI-LINK аппаратурасының жаңа модуляция әдісін қолдану арқылы
радиоспектрді тиімді қолданады. Сенімділікті арттыру үшін 1+1 түріндегі
жүйені немесе шкңберлі құрылымды қолданады. Сонымен қатар сенімділікті
арттыруда әр-түрлі қосымша түрлерді қолдануға болады. Қондырғыда бөгеуге
тұрақты код сигналы қолданылады.
MINI-LINK E жоғарғы тығыздылықты желінің үнемділігі үшін келесі
қызметтерді атқарады:
– автономды MINI-LINK E толық сыртқы аппаратура желісінің минималды
құнын қамтамасыз етеді;
– MINI-LINK E аппаратурасы бөлінген терминал үшін оптималды түрде
көптерминалды желіні топтастырады.
MINI-LINK қондырғысы екі бөлімнен тұрады: аппарат орналасқан қондырғы
(ішкі бөлімі) және радиомодуль (сыртқы бөлім). Бұл бөлімдер өзара бір
коаксиалды кабельмен жалғасады, кабель ұзындығы 400 метрге дейін болуы
мүмкін. Жұмыс жиілігінің диапазоны радиомодульмен анықталады. Өткізу
қабілеті ішкі қондырғымен анықталады. Аппарат залында MINI – LINK
қондырғысы 19 дюйм тірекке орнатылады, столға немесе қабырғаға бекітіледі.
Бірнеше желінің соңғы қондырғылары бір корпусқа орнатылады. Сыртта
орнатылған блок өткізу қабілеті мен трафикке толық тәуелсіз. Ол әр-түрлі
жиілік жолағында жұмыс істейді. Антенна және радиомодуль бөлек орнатылуы
мүмкін.
MSM – MINI-LINK орталықтанған бақылау мен желіні басқару
элементтерінің арнайы менеджері. Ол автономды жүйеде немесе жалпы желіні
басқару жүйесі (NMS) ретінде қолданылады. Сондықтан қажетті барлық басқару
функциялары ұсынылады. Ыңғайлы болу үшін автоматты бағдарламамен қамтамасыз
етіледі. Оның көмегімен жұмыс жиілігін және беру қуатын өзгертуге, қосымша
кабельді қолданбай-ақ цифрлық ағындарды алмастыруға, шлейфтерді қосып-
ажыратуға және желі жұмыстарын басқаруға болады. Аналогты немесе цифрлы
қызмет арналарын ұйымдастыруға болады.
Қондырғы өте қатал температура жағдайларында жұмыс істей алады:
– сыртқы қондырғы – 33-тен +55˚C дейін температурада және 8 – 100%
салыстырмалы дымқыл ауада жұмыс істейді;
– ішкі қондырғы – 5-тен +45˚C дейін температурада және 5 – 90%
салыстырмалы дымқыл ауада жұмыс істейді;
Толық сыртқы терминал MINI-LINKTM E
MINI-LINK E Micro жиілікті диапазонда тиімді қолдану үшін 2 Мбитс немесе
2x2 Мбитс трафик жылдамдығынданы бағдарламамен қамтамасыз етілген. Басқа
аппаратурамен байланыс үшін ITU-T Rec G.703 трафиктің стандартты
интерфейсімен жабдықталған. Трафик интерфейсі линия байланысының ұзындығына
есептелген.
Бөлінген терминал MINI-LINKTM E
Бөлінген терминалға арналған аппаратурасыртқы радиомодуль мен ішкі бөлмеде
орналасқан мүмкіндік модулінен тұрады. Сыртқы бөлім жиілікке тәуелді барлық
элементтерден, ал ішкі бөлім трафик ағындарын топтастыруды анықтайтын
барлық элементтерден тұрады. Екі бөлім бір-бірімен коаксиалды кабельмен
байланысқан. Модернизация немесе ішкі қондырғының конфигурациясын өзгерту
блоктарды алмастыру арқылы орындалады.
MINI-LINK E жүйе құрамы
MINI-LINK E жүйе құрамы радиомодуль, антенна және бағдарламалық қамтамадан
тұрады. Сыртта орнатылған блок толық өткізу қабілетінен және трафиктен
тәуелсіз. Ол әр-түрлі жиілік жолағында орналасады. Антенна және радиомодуль
интеграцияланады немесе жеке орнатылады. MINI-LINK E терминалының негізгі
бөлімі ҚОСЫМША Б-да көрсетілген.
Мүмкіндік модулі
Ол бөлмеде орналысқан және жиілік диапазонына толықтай тәуелсіз. Әр-түрлі
өткізу жолағы мен трафиктің әр-түрлі версиясы қолданылады. әр-түрлі
мүмкіндік модулі 19-шы жалпы негізгі тіректе орналасқан модемнен (MMU),
мультиплексор-коммутатор (SMU) негізгі блогынан, сонымен қатар қызметтік
мүмкіндік модулінен (SAU) тұрады. 2, 4, 8 және 32 Мбитс өткізу қабілеті
бар төрт түрлі модем ұсынылады. Үш коммутатор-мультиплексор (SMU) түрі және
үш қызмет блок SAU түрі, Basic – параллельді кірісшығыс желі мониторингі
және түйін аралық байланыс үшін арналар, SAU Exp 1 – негізгі функциялары
SAU Basic плюс интерфейсі екі цифрлық қызмет арнасы үшін, SAU Exp 2 –
негізгі функциялары SAU Basic плюс бір цифрлық интерфейс қызмет арнасы үшін
және бір аналогты арна қызмет телефоны үшін арналған. Ішкі модульдің бір
немесе бірнеше компоненттерін алмастыру үшін сыртқы модульдің алмасуы талап
етілмейді.
RAU1 (7 – E) радиомодульдің техникалық мәліметі
Радиоблоктардың конструкциясы мен технологиясы үздіксіз жаңартылуда.
Радиоблоктардың екі түрі шығарылады: RAU 1 (ҚОСЫМША В-да) және RAU 2.
Олардың функционалды қызметі бірдей, бірақ конструкциясы мен микротолқындық
технологиясы әр-түрлі. RAU 2 жоғарғы дәрежелі микротолқындық тізбек
интеграциясын қолданады.
Радиоблоктар трафиктің өткізу қабілетіне тәуелсіз, яғни жұмыс жиілігі тек
радиоблок арқылы анықталады. Ол сайтта орнатылады. Бұл басқарушы ПО арқылы
немесе MMU бөлімінде орналасқан қосып-ажыратқыш арқылы орындалады.
RAU1 (7 – E) микротолқындық субблок
Микротолқындық субблок келесі функцияларды орындайды: DCDC түрлендіргіш,
кабель интерфейсі, басқару және бақылау, беру сигналын өңдеу, қабылдау
сигналын. ҚОСЫМША В-да блок сұлбасы көрсетілген. DCDC түрлендіргіші
микротолқынды субблок үшін тұрақты кернеуді қамтамасыз етеді. Кабель
интерфейсі – ішкі блоктағы сигнал композициясы, яғни АЖ беру сигналы,
басқару және бақылау сигналы, тұрақты қоректендіру кернеуі кабель
интерфейсінде демультиплекстенеді және келесі өңдеуге жіберіледі:
– АЖ беру сигналы 350 МГц номиналды жиілікте модуляцияланған сигнал
болып табылаты;
– басқару және бақылау сиганлы 6,5 МГц номиналды жиілікте амплитудалық
модуляцияланған сигнал болып табылады.
– берілетін тұрақты кернеу 45 – 60 В диапазонында болады (MMU тұрақты
кернеу 24 – 60 В беріледі).
Дәл осылай кабель интерфейсі мультиплестенеді және шығыс сигналы
қабылданатын АЖ сигналы және басқару мен бақылау сигналдарынан тұрады. Яғни
ол номиналды жиілігі 140 Мгц АЖ сигналынан және жиілігі 4,5 МГц басқару
және бақылау сигналынан тұратын амплитудалық модуляцияланған сигналды
құрайды. Сонымен қатар кабель интерфейсі қайтқан кернеуден қорғау схемасын
қамтиды.
Басқару және бақылау процессоры – микротолқындық радиоблок пен
субблокты басқару мен бақылау үшін арналған процессор. Оның негізгі
қызметтері төменде көрсетілген:
– бұзылу туралы сигналдарды жинау. Бұзылу туралы сигналдар жиналып,
ішкі MMU процессорға беріледі. Қорытынды сигналдар радиоблокта
орналасқан жарықдиодтары арқылы көрсетіледі;
– басқару бұйрығын орындау. Ішкі қондырғыдан түскен бұйрықтар
орындалады. Бұл: таратқыштың активациядеактивация, арна жиілігін
орнату және шығыс қуат деңгейі мен ілмекшенің активациядеактивация
бұйрықтары;
– радиоблокты басқару. Процессор радиоблоктағы ішкі процесстерді және
ілмекшені басқарады;
– берілетін АЖ сигналдарын өңдеу. Кіріс күшейткіш ДАР жүйесінен тұрады,
сондықтан ішкі және сыртқы қондырғы аралығында кабель ұзындығына
түзету жүргізілмейді. Шығыс сигналының нақты деңгейінде бұзылған
сигналдар генерацияланады, яғни берілетін АЖ сигналының деңгейі
кабельде көп жоғалу болғандықтан төмен болатынын көрсетеді.
Тратқыш блогы – жиілікті жоғарылататын түрлендіргіш. Мұнда берілетін
АЖ сигналы 7 – 8 ГГц жиілікке дейін күшейтіледі және конверсияланады.

Таратқыштың генераторы – таратқыш жиілігі кері байланыс фазалық тізбек
(PLL) арқылы басқарылады (VCO сигналы біртіндеп бөлгішке беріледі, содан
соң бағдарламалық фазалық детекторға түседі). Қатарланған басқару және
бақылау жүйесі тізбектелген шина арқылы сигналдың қателік шамасын
бақылайды. VCO ілмекшесі бұзылғанда таратқыш жиіліктің бұзылу сигналын
генерациялайды.
Соңғы күшейткіш – таратқыштың шығыс қуаты соңғы күшейткіш коэффицентін
орнатумен басқарылады. Шығыс қуаты 1 дБ қадаммен жүйені басқару және
эксплуатациялауда орнатылады. Таратқыш соңғы күшейткіш жұмыс режимінің
алмасуына сәйкес қосылады және ажыратылады.
Шығыс қуат детекторы – берілетін сигналдың жартысы тарату сигналын
бақылау үшін қолданылады (шығыс қуат деңгейінің бұзылғандығы туралы сигнал
береді).
ЖЖ сигнал ілмегі – тарату сигналының бөлігі генератор сигналымен
араласып, бақылау үшін қабылдағышқа беріледі.
ЖЖ аттенюатор. Жоғарыда айтылғандармен қатар таратқыштың шығыс қуаты,
ЖЖ шығыс сигналының деңгейі микротолқынды блокқа ЖЖ аттенюатор қосылу
салдарынан төмендеуі мүмкін. Сондықтан берілетін ЖЖ сигналының қосынды
әлсіреуі 50 дБ дейін болуы мүмкін.
Қабылдау блогы – алынған сигнал кіріс келістіру сүзгісі арқылы аз
шуылды күшейткішке беріледі. Оның жиілігі 140 МГц дейін төмендейді.
Қабылдау генераторы – LO (гетеродин) сигналы таратылатын сигнал сияқты
генерацияланады. MMU түскен жиіліктің бұзылуы туралы сигнал қабылдағыштың
VCO жиілігін жылжыту үшін қолданылады.
Қабылданған АЖ сигналын өңдеу блогы – қабылдағыштан түскен жиілігі 140
МГц сигнал күшейтіліп, кабель интерфейсіне беріледі. Бұл сигнал біртіндеп
детекторға беріледі. Ол қабылдағыштың кіріс сигнал деңгейін нақты өлшейді
қамтамасыз етеді. Өлшенген шама аналогты кернеу формасына ыңғайлы, яғни
қабылданған басқару және эксплуатациялау жүйесіндегі дБм бірлігіне сәйкес.
Тарату сүзгісі – тарату жағында сигнал тарату сүзгіші арқылы антеннаға
беріледі. Сигнал антеннадан қабылдағышқа кіріс тарату сүзгіші арқылы
беріледі. Антенна екі сүзгішпен Т – түрдегі импеданс түрлендіргіші арқылы
жалғанған.
Артықшылықтары:
– өте компактті және конструкциясы жетілдірілген;
– радиоблок және антенна ішкі аппаратураның интеграцияланған бөлігін
құрайды;
– жүйенің күшейту коэффиценті жоғары және кодалау мен модуляция
әдістерін қолдану арқылы радиожиілікті спектрлер тиімді қолданылады;
– трафик жылдамдығын 2-ден 12x2 (34+2) Мбитс қамтамасыз ету;
– бағдарламалық қондырғы арқылы орнату процессін қысқарту;
– элемент менеджері;
– стандартталған интерфейс;
– салмағы мен тұтынатын энергиясы аз.
Сенімділігі:
– бас тартудағы жоғарғы жоғарғы орташа уақытты жұмысы (MTBF);
– алдында шығарылған аппаратурамен жаңа аппаратураның сәйкестігі;
– Ericsson портфель жүйе бөлігі;
– микротолқынды байланыста 30 – жылдық жұмыс кепілдігі;
– MINI-LINK қондырғысы экстримальді жағдайға функцияланған.
Қызметтері:
– Ericsson обьектіні толық бітіріпберуді қамтамасыз етеді;
– дүние жүзі бойынша персоналды бағдарламамен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Дабыл секірісі
Сымсыз байланыс
GSM стандартының жиілік жоспары
«Жылжымалы байланыс технологиясы» пәнінен «EDGE технологиясы»
Логикалық байланыс арнасы
ATM over ADSL технологиясының дамуы мен қолданылуы
Телефондық аппарат желілерін құру мәселелері
Алматы облысы үшін CDMA 450 технологиясының негізінде радиорұқсатты қолданумен көпарналы телекоммуникациялық жүйені жобалау (Телекоммуникация.Радиоэлеклектроника)
Тез арада арнадан арнаға ауысуы
Сандық транкингті жүйелер
Пәндер