Балалардың дамуы және тәрбиесі

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Мектеп жасына дейінгі балалардың қабілеттерінің ерекшеліктері
2.2. Балалардың дамуы және тәрбиесі
2.3. Балаларды оқыту мен тәрбиелеудегі міндеттер
3. Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Балалардың келешегі жөнінде ойланбайтын, балалардың қабілетті, дарынды, талантты болып, болашақ қызметтерінде үлкен жетістіктерге жетуін армандайтын ата-аналарды табу өте қиын. Бірақ сөйте тұра солардың барлығы бірдей қабілет деген не, оны қалай дамытуға болады және бұл жұмыста жанұя қандай міндет атқару керек дегенді біле бермейді. Қабілеттілік туа бола ма, жоқ әлде жүре бола ма? Олар тұқым қуалай ма, жоқ па? Қабілеттілік барлық балада бірдей дамыту мүмкін бе? «Қабілеттілік деп – белгілі бір іс-әрекетте ең тәуір нәтижеге жетуге мүмкіндік беретін адамның жеке-дара психологиялық ерекшеліктері айтылады».
Күнделікті ауызекі сөзде “қабілет” деген атауды біз жиі қолданамыз. Қабілет дегеніміз не? Ол – адамның бір ісәрекетті орындауда әрқилы деңгейде көрінетін жеке қасиеті. Оны данышпандар асыл мұраға да теңейді. Өйткені, кез келген адамда ерекше бір көзге түсетін қасиет болады. Егерде сол адам оны қастерлеп, өмірмен біте қайнасып жүруіне үнемі жағдай жасап отырса, иесінің қолынан келмейтін нәрсе жоқ. Мұндай жан бәрібір өзінің алдына қойған мақсатына жетіп, еңбегінің жемісін татады. Олардың өз отбасына да, туған-туыс, қоғамына да тигізетін пайдасы зор.
Мектепкедейінгіұйымдарындағыбалаларғатүрліқоғамдықжұмыстаржүктелгенде де олардыңкейбіреулерініңұйымдастырғыштық, екіншісініңмузыкалық, үшіншісініңсуретшілікқабілетіескеалынып, бұғанерекшемәнберіліпотырылады. Бұлмысалдарәрадамныңәрекеттіңбіртүрінежарамдылығынкөрсететін дара ерекшелігіболатынынбайқатады. Мұндайерекшеліктеріс-әрекеттіорындауүстінде, әсіресеоныңнәтижесіненжақсыкөрініпотырады. Мәселен, біреуқолғаалғанісінбұрқыратып тез бітіріптастайды ал екіншісі оны өтебаяуқимылдап, әріістісапасызетіпорындайды. Бұлмысалда да біріншіадамныңіскеқабілеттілігіекіншігеқарағандаәлдеқайдажоғарыекендігікөрініптұр.
Қандай да болмасынбірернәрсегеқабілетіжоқадамболмайды. Қабілет, олбіреудекүшті, біреудешамалыболыпкелуімүмкін. Тәжірибе мен парасатадамдардыңтеңемесекеніндәлелдейді – дегендетеңдікдепадамдардыңқабілеттерініңтеңдігінемеседенекүштері мен руханиқабілеттерініңбірдейлігінтүсіндіреді. Бұданбізадамдардыңтеңемесекенінбілеміз.

1. Е.И.Рогов., Психология общения.М.,2002 336 стр
2. С.К.Нартова-Бочевер А.В. Потапова Введение в психологию развития., М. 2005 216 стр
3. Елеусізова С. Қарым-қатынас психологиясы А., 1999. Б.26-30

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Мектеп жасына дейінгі балалардың қабілеттерінің ерекшеліктері
2.2. Балалардың дамуы және тәрбиесі
2.3. Балаларды оқыту мен тәрбиелеудегі міндеттер
3. Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Балалардың келешегі жөнінде ойланбайтын, балалардың қабілетті, дарынды, талантты болып, болашақ қызметтерінде үлкен жетістіктерге жетуін армандайтын ата-аналарды табу өте қиын. Бірақ сөйте тұра солардың барлығы бірдей қабілет деген не, оны қалай дамытуға болады және бұл жұмыста жанұя қандай міндет атқару керек дегенді біле бермейді. Қабілеттілік туа бола ма, жоқ әлде жүре бола ма? Олар тұқым қуалай ма, жоқ па? Қабілеттілік барлық балада бірдей дамыту мүмкін бе? Қабілеттілік деп - белгілі бір іс-әрекетте ең тәуір нәтижеге жетуге мүмкіндік беретін адамның жеке-дара психологиялық ерекшеліктері айтылады.
Күнделікті ауызекі сөзде "қабілет" деген атауды біз жиі қолданамыз. Қабілет дегеніміз не? Ол - адамның бір ісәрекетті орындауда әрқилы деңгейде көрінетін жеке қасиеті. Оны данышпандар асыл мұраға да теңейді. Өйткені, кез келген адамда ерекше бір көзге түсетін қасиет болады. Егерде сол адам оны қастерлеп, өмірмен біте қайнасып жүруіне үнемі жағдай жасап отырса, иесінің қолынан келмейтін нәрсе жоқ. Мұндай жан бәрібір өзінің алдына қойған мақсатына жетіп, еңбегінің жемісін татады. Олардың өз отбасына да, туған-туыс, қоғамына да тигізетін пайдасы зор.
Мектепке дейінгі ұйымдарындағы балаларға түрлі қоғамдық жұмыстар жүктелгенде де олардың кейбіреулерінің ұйымдастырғыштық, екіншісінің музыкалық, үшіншісінің суретшілік қабілеті еске алынып, бұған ерекше мән беріліп отырылады. Бұл мысалдар әр адамның әрекеттің бір түріне жарамдылығын көрсететін дара ерекшелігі болатынын байқатады. Мұндай ерекшеліктер іс-әрекетті орындау үстінде, әсіресе оның нәтижесінен жақсы көрініп отырады. Мәселен, біреу қолға алған ісін бұрқыратып тез бітіріп тастайды ал екіншісі оны өте баяу қимылдап, әрі істі сапасыз етіп орындайды. Бұл мысалда да бірінші адамның іске қабілеттілігі екіншіге қарағанда әлдеқайда жоғары екендігі көрініп тұр.
Қандай да болмасын бірер нәрсеге қабілеті жоқ адам болмайды. Қабілет, ол біреуде күшті, біреуде шамалы болып келуі мүмкін. Тәжірибе мен парасат адамдардың тең емес екенін дәлелдейді - дегенде теңдік деп адамдардың қабілеттерінің теңдігі немесе дене күштері мен рухани қабілеттерінің бірдейлігін түсіндіреді. Бұдан біз адамдардың тең емес екенін білеміз.
Қабілеттіктік өлшем - белгілі бір істің нәтижелі болып орындалуында. Қабілет адамның іс-әрекетінің белгілі бір түріне, өнер саласының біріне жарамдылығын жақсы көрсете алады. Қабілеттің ойдағыдай дамуы адамда тиісті білім жүйесінің, икемділік пен дағдының болуына байланысты болады. Мәселен, кейбір педагогтар өз шәкірттерін үлгеріміне көңілі онша тән қоймайды. Ол өз білім беріп отырған баланың бар мүмкіндігімен жұмыс істемейтіндігін айта келіп, егер ол сабаққа бар ынтасымен кірісетін болса, бұдан гөрі жақсы оқи алар еді-ау деп қынжылады. Бұл жерде педагог қолынан істесе, іс келетінін, дағдыға тез машықтанғыш баланың, қажырлы әрекетке бойын жөнде ұсына алмағандықтан, қабілетін жөнді көрсете алмай отырғанын айтып отыр.
Қабілеттілік жалпы ақыл қабілетті және арнайы қабілет болып бөлінеді.
Мектеп жасына дейінгі балалардың қабілеттерінің ерекшеліктері

Мектепке дейінгі жас - бұл бала тұлғасы мен сапасының дамуы қуатты жүретін, ерекше құнды, қайталанбас кезеңі. Сондықтан да, мектепке дейінгі кезеңде білім берудің алғашқы басқышы, қиын да, қадірлі жұмыс. Мектепке дейінгі жас балаға белгілі бір білім ғана беріп қоймай, оны жалпы дамыту, яғни сөйлеу, оқу, қоршаған ортаға дұрыс көзқарасты болу, жағдайларды объективті түрде бақылап, талдау жасауға үйрету, ойын дұрыс айтуға, дәлелдеуге, сөйлеу мәдениетіне үйрету. Дамыта оқытудың басты мақсаты - баланы оқыта отырып, жалпы дамыту.Әрине мектеп жасына дейінгі баланың зейіні тұрақсыз, импульсивті, қабылдау мүмкіндіктері әртүрлі болады. Дегенмен әр баланың бір нәрсеге бейімі болады.
Бейімділік - оянып келе жатқан қабілеттің алғашқы белгісі. Баланың жасырын, тіпті тым терең жатқан қабілеттерінің көрінуін мүмкіндік жасау тек оқыту үрдісі кезінде үлкендердің басшылығымен жүзеге асады.
Педагогика ғылымы еш нәрсеге бейімі жоқ, қабілетсіз адам болмайды деп дәлелдейді. Сол себебті, балалардың қабілетін кеңінен өрістете дамытуға тек мектепке дейінгі мекеме ғана мақсатты түрде ықпал ете алады. Балалардың шығармашылық қабілеттерін дамытуда әр түрлі әдіс - тәсілдерді қолдануға болады. Балалардың өзіндік жұмыстарының мән - мағынасын ұйымдастырудың тәсіл - амалдарын бір ғана белгімен сипаттауға болмайды. Өзіндікжұмыстыңұйымдастырудыңнегізг ішарттарымыналар:
+ педагогтың нақты тапсырмалар беруі;
+ жұмысты орындаудың уақытын белгілеу;
+ педагогтың басқаруымен оқушылардың дербестігінің өзара байланысы олардың жұмысты өз еркімен орындау.
Балалармен жұмыс ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.