Франция туризмінің даму ерекшелігі
Кіріспе 3
1 Франция елінің тарихи сипаттамасы 5
1.1 Францияның тарихи географиялық орналасу ерекшелігі 5 1.2 Францияның негізгі туристік потенциялы 9
2 Франция туристік индустриясы 13
2.1 Францияның туристік мәдениеті 17
2.2 Франциядағы қонақ үй индустриясы 19
Қорытынды 30
Қолданылған әдебиеттер тізімі 34
1 Франция елінің тарихи сипаттамасы 5
1.1 Францияның тарихи географиялық орналасу ерекшелігі 5 1.2 Францияның негізгі туристік потенциялы 9
2 Франция туристік индустриясы 13
2.1 Францияның туристік мәдениеті 17
2.2 Франциядағы қонақ үй индустриясы 19
Қорытынды 30
Қолданылған әдебиеттер тізімі 34
Туризм Францияда біршама жақсы дамыған және ол әлем бойынша туристерді ең көп қабылдайтын ел болып табылады. Әсіресе туристер Франция курорттарында демалуға келеді. Ал мұнда курорттар жетерлік, себебі Еуропадағы ең биік шың – Монблан шыңы және Альпі таулары осында орналасқан. Әсіресе туризм Жерорта теңізі жағалауында кең дамыған. Себебі туристерді тек курорттар ғана емес, керемет жағажайлар да қызықтырады.
Франция іскер адамдарды өзінің Ле-Бурждегі ірі халықаралық авиациялық және космостық техникасымен, сонымен қатар зергерлік өнерге, интерьер мен дизайнға, жеңіл өнеркәсіпке арналған көрмелерінің көптігімен қызықтырады. Франция астанасында ірі көрмелік алаңдары болып Paris CNIT (Дефанс ауданы), Paris EXPO (Версаль қақпалары), Paris Nord (Вильпант ауданы)табылады. 2005 жылы өткен ірі көрмелердің іштерінде – MIDEС (аяқ киім), Texworld (текстиль), Wotld Tourism & Travel Fair (туризм), Foire de Paris (халық тұтынатын тауарлар) және т.б.бар. Францияның ірі орталықтары болып Лион, Лилль, Бордо, Страсбург табылады. Бизнесмендер арасында ерекше танымал көрмелер, әрине, Көгілдір жағалауда, әсіресе, Ниццада (мұнда ауданы 17 мың м2 болатын «Акрополис» көрме орталығы мен ауданы 54 мың м2 болатын аттас конгресс-орталық бар) және Каннада өтетін көрмелер мен жәрмеңкелер болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты - Франция мемлекетінің туристік индустриясын анықтау, зерделеу, оқып үйрену болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті – Әртүрлі әдебиеттерді пайдалана отырып Франция мемлекетінің туристік индустриясын тану менің міндетім болып табылады.
Франция іскер адамдарды өзінің Ле-Бурждегі ірі халықаралық авиациялық және космостық техникасымен, сонымен қатар зергерлік өнерге, интерьер мен дизайнға, жеңіл өнеркәсіпке арналған көрмелерінің көптігімен қызықтырады. Франция астанасында ірі көрмелік алаңдары болып Paris CNIT (Дефанс ауданы), Paris EXPO (Версаль қақпалары), Paris Nord (Вильпант ауданы)табылады. 2005 жылы өткен ірі көрмелердің іштерінде – MIDEС (аяқ киім), Texworld (текстиль), Wotld Tourism & Travel Fair (туризм), Foire de Paris (халық тұтынатын тауарлар) және т.б.бар. Францияның ірі орталықтары болып Лион, Лилль, Бордо, Страсбург табылады. Бизнесмендер арасында ерекше танымал көрмелер, әрине, Көгілдір жағалауда, әсіресе, Ниццада (мұнда ауданы 17 мың м2 болатын «Акрополис» көрме орталығы мен ауданы 54 мың м2 болатын аттас конгресс-орталық бар) және Каннада өтетін көрмелер мен жәрмеңкелер болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты - Франция мемлекетінің туристік индустриясын анықтау, зерделеу, оқып үйрену болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті – Әртүрлі әдебиеттерді пайдалана отырып Франция мемлекетінің туристік индустриясын тану менің міндетім болып табылады.
1. Страны мира/«Страны и народы» сериясы. 2- басылым. Ростов-на-
Дону: Феникс, 2004.
2. Франция жолнұсқаушысы. 6-басылым. Мәскеу: Авангард, 2004.
3. А.М.Бейсенбаев, Н.Ә.Бейсенбаева «Оқушы анықтамасы». Алматы:
Арман, 2003.
4. Клайв Гиффорд «Большой иллюстрированный справочник. Страны и
континенты». Мәскеу: Махаон, 2005.
5. АС
6. «Турбизнес» журналы, 2002, 2004, 2005 жж.
«Зимний отдыз» журналы, «Лужники Тур» сериясы.
7. Интернет желісі. www.france.com, www.francetour.fr және т.б.
8. Юдина Наталья Алексеевна «100 великих заповедников и парков».
Мәскеу: Вече, 2003.
9. www.travel.ru
10. www.franceguide.com
11. www.francetourism.com
12. www.monuments.fr
13. www.sncf.fr
14. www.rmn.fr
15. www.mega.km.ru
16. www.rtn.ru
17. www.gites-de-france.fr; www.hotes-en-france.com; www.parislodging.fr
18. www.clubmed.fr
19. www.esprit-de-france.com
20. www.museofile.culture.fr
Дону: Феникс, 2004.
2. Франция жолнұсқаушысы. 6-басылым. Мәскеу: Авангард, 2004.
3. А.М.Бейсенбаев, Н.Ә.Бейсенбаева «Оқушы анықтамасы». Алматы:
Арман, 2003.
4. Клайв Гиффорд «Большой иллюстрированный справочник. Страны и
континенты». Мәскеу: Махаон, 2005.
5. АС
6. «Турбизнес» журналы, 2002, 2004, 2005 жж.
«Зимний отдыз» журналы, «Лужники Тур» сериясы.
7. Интернет желісі. www.france.com, www.francetour.fr және т.б.
8. Юдина Наталья Алексеевна «100 великих заповедников и парков».
Мәскеу: Вече, 2003.
9. www.travel.ru
10. www.franceguide.com
11. www.francetourism.com
12. www.monuments.fr
13. www.sncf.fr
14. www.rmn.fr
15. www.mega.km.ru
16. www.rtn.ru
17. www.gites-de-france.fr; www.hotes-en-france.com; www.parislodging.fr
18. www.clubmed.fr
19. www.esprit-de-france.com
20. www.museofile.culture.fr
Т. РЫСҚҰЛОВ ат. ҚАЗАҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ АҚ
Әлеуметтік қызмет және бизнес факультеті
Туризм кафедрасы
Халықаралық туризм тарихы пәні бойынша
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Франция туризмінің даму ерекшелігі
Орындаған: __________________
241 топ, 2 курс студенті
Тексерген: ___________________
Алматы, 2012
Мазмұны
Кіріспе
3
1 Франция елінің тарихи сипаттамасы
5
1. Францияның тарихи географиялық орналасу ерекшелігі 5 1.2
Францияның негізгі туристік потенциялы 9
2 Франция туристік индустриясы
13
2.1 Францияның туристік мәдениеті
17
2.2 Франциядағы қонақ үй индустриясы
19
Қорытынды
30
Қолданылған әдебиеттер тізімі
34
Кіріспе
Туризм Францияда біршама жақсы дамыған және ол әлем бойынша туристерді
ең көп қабылдайтын ел болып табылады. Әсіресе туристер Франция
курорттарында демалуға келеді. Ал мұнда курорттар жетерлік, себебі
Еуропадағы ең биік шың – Монблан шыңы және Альпі таулары осында орналасқан.
Әсіресе туризм Жерорта теңізі жағалауында кең дамыған. Себебі туристерді
тек курорттар ғана емес, керемет жағажайлар да қызықтырады.
Франция іскер адамдарды өзінің Ле-Бурждегі ірі халықаралық авиациялық
және космостық техникасымен, сонымен қатар зергерлік өнерге, интерьер мен
дизайнға, жеңіл өнеркәсіпке арналған көрмелерінің көптігімен қызықтырады.
Франция астанасында ірі көрмелік алаңдары болып Paris CNIT (Дефанс ауданы),
Paris EXPO (Версаль қақпалары), Paris Nord (Вильпант ауданы)табылады. 2005
жылы өткен ірі көрмелердің іштерінде – MIDEС (аяқ киім), Texworld
(текстиль), Wotld Tourism & Travel Fair (туризм), Foire de Paris (халық
тұтынатын тауарлар) және т.б.бар. Францияның ірі орталықтары болып Лион,
Лилль, Бордо, Страсбург табылады. Бизнесмендер арасында ерекше танымал
көрмелер, әрине, Көгілдір жағалауда, әсіресе, Ниццада (мұнда ауданы 17 мың
м2 болатын Акрополис көрме орталығы мен ауданы 54 мың м2 болатын аттас
конгресс-орталық бар) және Каннада өтетін көрмелер мен жәрмеңкелер болып
табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты - Франция мемлекетінің туристік индустриясын
анықтау, зерделеу, оқып үйрену болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті – Әртүрлі әдебиеттерді пайдалана отырып
Франция мемлекетінің туристік индустриясын тану менің міндетім болып
табылады.
Франция - әдемілік пен салтанатты, жақсы татым мен көптеген
дәуірлердің тарихи мұрасын, ескіліктің жасырын ғажабын және қазіргі заман
ұрпағының жетістіктерімен қызықтыратын ел. Франция Парижден басталады.
Франция астанасы көркемдік колекциялардың байлығы мен әр алуандылығы
жөнінде бірінші орынды иеленеді. Саяхатты Сенаның жағалаулары мен Латын
кварталының ескі көшелерінен, Монпарнас бульварындағы әртістік атмосферада
болып, Монмартрдегі көше суретшілерінің суреттерін тамашалаудан, Елисей
Далаларындағы көптеген мейрамханаларға кіріп дүниежүзіне әйгілі француз ас
үйі мәзірлерінен дәм татудан бастаған жөн. Теңіз жағалауындағы әйгілі
курортты қалалар Ницца, Канны және де Монако княздігі. Таушаңғылы
курорттарда Альпі тауларының тамаша табиғаты, тау жолдары, таулы
аймақтардағы жанұялық қонақүйлер мен туристік орталықтар орналасқан
қалашықтар туристерді қызықтырмай қоймайды. Париж бойынша саяхат оның
символы – Эйфель мұнарасынан басталады. Ол 1889 жылы Бүкіләлемдік көрме
үшін инженер Гюстав Эйфельдің жобасымен 7300 тонна болаттан тұрғызылған.
Мұнарада әр деңгейде орналасқан үш қарау алаңы, ALTIT UDE 95 және JULES
VERNE мерамханалары бар. Жоғарыға көтерілу үшін лифт жасайды, ал
шыдамдылар үшін 1652 баспалдақты жүріп өту керек. Мұнараның солтүстік
бағанасы жанында мұнараның негізін қалаушы инженер Гюстав Эйфельге қола
мүсін орнатылған. Мұнараның жоғарғы қарау алаңынан Парижді 300 метр
биіктіктен көруге болады.
1.Франция елінің тарихи сипаттамасы
1.1 Францияның тарихи географиялық орналасу ерекшелігі
Елдің ресми атауы – Франция, Француз республикасы. Рәміздері:
Францияның мемлекеттік туы тігінен орналасқан көк, ақ және қызыл
жолақтардан тұрады. Көк түс - Париж қаласының жебелеушісі Әулие Мартинийді
бейнелейді. Қызыл түс – ошақтар мен жүректердің жалыны. Ақ түс – Францияның
халық батыры - Жанна д, Аркті бейнелейді. Тудың қазіргі түрі 1794 жылы
қабылданған.
Франция республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы элипс түрінде
бейнеленген. Ортасында билік пен республиканың белгісі ретінде дикторлық
буда бейнеленген. Лентада еркіндік, бостандық, бірлік деген сөздер
жазылып, билік пен данқтың белгісі емен және оливка бұтақтарымен қоршалған.
Елтаңбаның бейнесін қоршаған шынжыр – құрмет пен ізеттіліктің бейнесі.
Элипстің төменгі жағында Құрметті Легион ордені белгіленген. Францияның
әнұраны Марсельеза Ұлы Француз ревалюциясының ең атақты өлеңі.
Марсельеза алдымен революционерлердің, содан соң бүкіл елдің әніне
айналды. Марсельеза алғашында Рейн армиясының әскери маршы деп аталды.
Маршты 1792 жылдың 25 сәуірінде әскери инженер Жозеф Руже, д Лиль жазды.
Марш француздың революциялық үкіметі Богем және Венгрия корольдігіне
соғыс ашқаннан соң бірнеше күннен кейін жазылған. 1793 жылдың 24
қарашасында конвент Марсельезаны Францияның Мемлекеттік әнұраны ретінде
қабылдады. 1848 жылғы оқиғадан соң революциялық толқын бүкіл Еуропаға
тарады, Марсельза бүкіл дүние жүзіндегі азаттық үшін күрес әніне айналды:
Италияға, Польшаға, Венгрияға да тарады. Ән Париж коммунасы кезінде 1871
жылы ұрыс майданында шырқалды. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Вишидің
үстемдігі тұсында айтуға тыйым салынды, бірақ 1944 жылы Францияның әнұраны
болып қайта жарияланды.
Географиялық орналасқан жері: Батыс Еуропада орналасқан. Батысы мен
солтүстігін Атлант мұхиты шаяды және Ла-Манш бұғазы орналасқан,
оңтүстігінде Жерорта теңізімен шектеседі. Солтүстігінде – Бельгия және
Люксембургпен, шығысында - Германия, Швейцария; Италиямен, Оңтүстігінде –
Монако, Андорра және Испаниямен шектеседі.
Мемлекет көлемі – 547026 шаршы км. Әкімшілік-территориялық
бөлімі: Француз Республикасының құрамында 22 аймақ (Бретань, Бургундия,
Прованс т.б.) және 96 департамент, 4 теңіз артындағы
департаменті(Гваделупа, Мартиника, Гвиана,Реюньон), 4 теңіз артындағы
территоиялар ( Француз Полинезиясы, Француз Антарктида, Оңтүстік жерлер,
Уоллис пен Футуна, Жаңа Каледония аралдары), сонымен қатар ерекше статусы
бар территориялық құрылымдар (Микелон, Сен-Пьер және Майот аралдары). Оның
көбіне өзендер мен таулардың есімдері берілген. Департаменттер
коммуналардан тұрады, олардың саны 37,7 мыңға жуық.
Франция құрамына: Корсика аралы, Бискай шығанағы мен Жерорта
теңізінің ұсақ аралдары кіреді. Францияның Америка, Африка және Океанарияда
иеліктері бар. Олардың жалпы көлемі-127 мың км2 , ал халқы-шамамен 1,5 млн
адам. Теңіздің ар жағындағы маңызды департаменттер мен территориялар:
Гвиана(Француздық), Француздық Полинезия, Жаңа Каледония, Реюньон,
Мартиника және Гваделупа аралдары.
Тарихи мәлімет: Франция – Батыс Еуропа территориясындағы ең көне
мемлкеттердің бірі. V ғасырдың соңғы ширегінде қазіргі Францияның
территориясын патшалық құрған франктер жаулап алды. Ол мемлекет шекарасын
Батыс және Орталық Еуропаға дейін кеңейткен Ұлы Карл тұсында гүлденді.
Карлдың өлімінен соң империя бірнеше мемлекетке ыдырады, оның біреуі
Франция болды. 1337 жылдан 1453 жылға дейін созылған Жүзжылдық соғыс
басталды. 1789 жылғы Ұлы Француз революциясы нәтижесінде монархия орын
алды. 1789-1791 жылдардан бүгінгі күнге дейін Францияда 5 республика болып,
16 конституция қабылданған. 1792 жылы Франция республика болып жарияланды.
Дегенмен республика көпке бармады, оны басында Наполеон Бонапарт тұрған
империя ауыстырды. Наполеонның жеңілісінен кейін Францияда 1848 жылы ел
қайтадан республика атанғанша конституциялық монархия (1815 жылы) орнады.
Екінші Республика 1852 жылға дейін өмір сүрді. 1802 жылдан 1814 жылға дейін
Францияда Наполеон Бонапарттың империясы, 1814-1830 жылдары – Бурбоновтың
революцияға дейінгі династия монархиясы, кейін Луи-Филипп монархиясы болды.
1852-1875 жылдары Луи-Наполеонның ІІ империясы (ІІ республиканың алғашқы
президенті Наполеон Бонапарттың інісі). Бәрінен төртінші республика көп
өмір сүрді. 1871 жылы Францияда республикалық басқару орнатылды. 1946 жылғы
соғыстан кейінгі конституция Францияда парламенттік республиканы орнатты.
Франция БҰҰ мен бұл ұйымның көптеген маманданған агенттіктерінің, ОБСЕ, ЕС,
НАТО (North Atlantic Treaty Organization)1949 жылы кірді), Экономикалық
Бірлестік пен Даму Ұйымының мүшесі болып табылады2.[61-62бб.] 1958 жылы
көктемде елде үкіметтің үздіксіз ауысуынан пайда болған өткір саяси кризис
болды, халық билікке сенуден қалды. Бұл жағдайда үкімет басшысы болып
Францияның ұлттық батыры, ІІ дүниежүзілік соғыстың қолбасшысы генерал Шарль
де Голль тағайындалды. Оған Францияның жаңа конституциясының жобасын жасап,
референдумға шығаруға тапсырыс берілді. Сол 1958 жылы референдум қабылдаған
бұл конституцияда биліктің, соның ішінде республика президентінің рөлі
артқан. Шарль де Голль билігі тұсында ел еуропалық саясаттағы көшбасшылықты
иеленді. 1968-1974 жылдарда елді Жорж Помпиду, 1974-1981 жылдарда Валери
Жискар д , Эстен, 1981-1995 жылдарда Франсуа Миттеран басқарған, ал 1995
жылдың 17 мамырынан бастап қазіргі уақытқа дейін Францияның президенті Жак
Ширак.
Халқы: шамамен 58,6 млн адам, соның ішінде 93% - француздар, қала
халқы 75%. Тығыздығы 108,3 адамкм2. Орташа өмір сүру деңгейі 77 жыл.
Ресми тілі: француз. Бретаниде – бретондық, Пиренейде – бак және
каталандық, Провансте – провансалдық, Фландрияда – фламандтық, Эльзас пен
Лотарингияда – неміс диалектері.
Астанасы: Париж (9 миллион 645 мың адам). Уақыты: Астана
уақытынан 5 сағат кем. Табиғи жағдайы: Францияның батыс және солтүстік
аудандары – жазықтар мен аласа таулар, орталығы мен шығысында – орташа
таулар, оңтүстік-батысында – Пиреней, оңтүстік-шығысында – Альпі (Франция
мен Батыс Еуропаның биік нүктесі – Монблан, 4807 м). Ірі өзендері: Сена,
Рона, Луара, Гаронна, шығысында – Рейн ағысының бөлігі. Францияда 200-дей
өзен бар. Ормандар территориясының 24%-ін алады.
Кен байлықтары: мұнай, табиғи газ, көмір, темір, мыс, алюминий,
вольфрам, және Францияда ең көп АЭС бар.
Климаты: Францияда климаттың үш түрі байқалады: батысында – мұхиттық,
оңтүстігінде - жерорта теңіздік, елдің орталығы мен шығысында -
континентальді, Жерорта теңізінің жағасы – субтропикалық,. Қаңтардың орташа
температурасы +30С, шілденікі +200С. Ал Көгілдір жағалауда қаңтардың орташа
температурасы – 2-100С, ал шілденікі - -17-290С. Жауын-шашынның жылдық
мөлшері – 600-1000 мм, тауларда – 2000-нан астам мм.
1- кесте - Париждің орташа температуралары (0С)
Қаңтар ақпан наурыз Сәуір мамыр маусым Шілде тамыз қыркүйек қазан
қараша желтоқсан 7,5 7,1 10,2 15,7 16,6 23,4 25,1 25,5 20,9
16,5 11,7 7,8
Парижге жылдың кез келген уақытында баруға болады. Мұнда жазы ыстық,
әйтседе жеңіл батыс желі салқындық алып келеді. Көпшілік демалыс кез –
шілде-тамыз айларында париждықтар қаладан кетеді. Қысы дымқыл, бірақ қар
сирек түседі. Көктем және қыркүйек-қазан – келуге қолайлы уақыт.
Экономикасы: Франция – жоғары дамыған индустриалды-аграрлы ел.
Шаруашылықтың жетекші салалары: машина жасау, авиакосмостық, тау-кен
өндіру, электротехникалық, химиялық, тағамдық, металлургия, жеңіл және
орман шаруашылығы. Ең ірі индустрияланған орталықтары: Париж,Марсель, Гавр,
Страсбург, Нант, Тулуза. Ауыл шаруашылығы құрылымында жетекші орын жоғарлы
тауарлы мал шаруашылығы мен аз деңгейде өсімдік шаруашылығына тиесілі.
Кірістің ірі қайнары – халықаралық туризм. Франция ет, сүт,
ірімшік өндіруден және бидай, қант қызылшасы, жүгері, арпа, жүзім егу
жөнінен Батыс Еуропада І орында3. Көпшілік ұлттық өнімі 1333,7 млрд $.
Жылдық өсімі 3,3%. Инфляция деңгейі 1,8%. Импорт 287,47 млрд $; экспорт
291,21 млрд $.
Мереке мен демалыс күндері: 1 қаңтар – Жаңа жыл; сәуір-Пасха; 1 мамыр
- Еңбек күні; 8 мамыр -II дүниежүзілік соғыс аяқталған күн; 14 шілде -
Бастилияны алған күн, Фрацияның ұлттық мерекесі; 1 қараша - Бүкіл әулиелер
күні; 11 қараша - I дүнеижүзілік соғыстағы достасқан күн; 25 желтоқсан -
Рождество. Мереке күндері мемлекеттік мекемелер, пошталар мен банктер жұмыс
істемейді.
Виза: шенгендік. Француздық визада келіп-кету датасы болмайды.
Француздық визада тек іске асырыла бастаған күн, максималды мерзімі,
кетудің соңғы күні ғана көрсетіледі. Визаның кетудегі іске асу мерзімі-60
күн. Транзиттік виза 3күнге дейін келуге рұқсат береді.
Консулда құжаттарды қабылдау алдын-ала жазылумен жүреді. Визаны беру
мерзімі көбіне 1-ден 5-7 күнге дейін, бірақ жұмыстың көптігіне байланысты
созылуы мүмкін.
Кедендік бақылау: 200 темекі, не 100 кішкене сигар, не 50 сигар, не
250г табак; 1л мықты спирттік сусындар, 2л асханалық шарап, не күштілігі
22%-дан астам 1л алкогольді сусын, не 2л күштілігі 22%-дан астам шарап;
250мл иіссу, 50мл әтір; 500г кофе, не 200г кофе экстрактісі; 100г шай
немесе 40 шай экстрактісі; шектелген мөлшерлі тағамдар (2кг балық, 250г
уылдырық, 1кг жануарлардан алынған тағамдар). Қалған тауарларға 200 евро
салынады.
Автомобиль көлігі: Франция әлем бойынша автожолдардың ұзындығы
жөнінен алдыңғы қатарды алады, олардың ұзындығы 810 мың км.
Францияда автомобиль жолдары 3 түрге бөлінеді:
1) автобандар (А әрпімен белгіленеді), жылдамдығы 130 кмсағ-қа
дейін шектелген (жауында 110 кмсағ);
2) ұлттық жолдар (N әрпімен белгіленеді), жылдамдығы 90 кмсағ-қа
дейін;
3) жергілікті жолдар (D әрпімен белгіленеді), жылдамдығы 50 кмсағ.
Темір жол көлігі: Темір жолдар ұзындығы – 34 мың км.
Су көлігі: Теңіздік: Одесса-Марсель.
Ірі теңіз порттары: Марсель, Гавр, Дюнкерн, Руан, Нант – Сен-Назер,
Бордо. Құрлықтық Сене (Париждің төменінде), Рейн және Сена-Солтүстік, Марна-
Рейн бойынша.
Парижде қалалық көлікке бір жол билетін алуға болады: метро, автобус,
трамвай. RER белгіленген метро мен электричканың жылдам желісіне басқа
билет керек. Париждік Шарль де Голль және Орле әуежайлардан рейстік автобус
немесе RER электричкасымен қала орталығына түсуге болады.
Әуежайлардан қашықтықтары: Шарль де Голль – 27 км, Орли – 14 км. Air
France, Трансаэро, Uoftransa авиакомпаниялары бар.
Париж метросы - әлемдегі ең көне метролардың бірі. Метро құрлысы 1900
жылы басталған. Жерасты жолдарының ұзындығы 200 км. Орталық стансалары
мүсіндермен, керамикалармен, белгілі суретшілердің туындылармен әсемделген.
Ақша бірлігі: 2002 жылдың 1 қаңтарында Еуропалық одақ территориясында
5, 10, 20, 50, 100, 200 және 500 евролық 7 банкноттар, 1 және 2 тиындар,
1,2,5,10,20 және 50 евроценттік (бір евро 100 центтен құралады) 6 тиын
енгізілді. 2002 жылдың 28 ақпанынан (Францияда 17 ақпаннан) жалғыз төлеу
заңды құралы евро болды (EUR). 1USD=0,8427 EUR (14.05.2004).
Евроның қағазды купюрлері бүкіл елде бірдей, ал тиындары - әр түрлі.
Олар бір-бірінен арт жағындағы бейнелерімен, көлемімен, салмағымен,
түсімен, материалымен және қалыңдығымен ерекшеленеді4. Францияның ұлттық
банкі (Banque de France) cайты: www.banque-france.fr Францияның ең көп
тараған кредиттік картасы болып Visa табылады. Айырбастау бюросы
әуежайларда, вокзалдарда, банктерде орналасқан. Олар күн сайын ашық, тек
сенбіде түске дейін жасайды.
Телефон байланысы: Франция коды – 33. Францияның бүкіл
территориясында 10 таңбалық нөмір. Барлық нөмірлер егер шекарадан соққанда
термейтін 0-ден басталады. Келесі цифрі аймақты көрсетеді (Францияның
телефон желесі 5 аймаққа бөлінген). Таксофон үшін телефон картасын шылым
сататын дүкендерден немесе пошта бөлімінен алуға болады. Ең арзан телефон
картасы 7,6EUR тұрады4.[37-38бб.]
Діні: Көбі – католиктер - 76%, мұсылмандар - 5%
Ас үй: Франция мейрамханалары категорияларға бөлініп, жұлдыздарменен
белгеленеді. Париждің ең әйгілі мейрамханасының бірі – MAXIM’S. Мұнда шошқа
етіне, ванильді кремді жемістерге тапсырыс беруге болады. Кешкі астан соң,
ереже бойынша, әр сортты ірімшік (сыр) ұсынылады: бри, камамбер, рокфор.
Дәмсізі – бри ірімшігі2.[61-б.]
Францияда тамақ дайындауда бұрынғы салт-дәстүрлер, халықтық рецептер
қолданылады. Тағамдарды дайындауда ет, құс еті, балық, ірімшік, көкөністер
мен жемістерді шаруа қожалықтарынан алдырады.
Ірі агломерациялары: Париж және Лион.
Франция дамуы жөнінен әлем бойынша ІV орында; АҚШ, Жапония және
Германиядан кейін. Францияның жоғарыдағы аталған кереметтерін көру үшін
саяхатқа шығар алдында мамандандырылған турагенттіктердің көмегін
пайдалануға немесе Францияның Ұлттық Туристік Үйіне консультация үшін
хабарласуға болады.
1.2 Францияның негізгі туристік потенциялы
Қаланың әулиесінің әулиесі – Құдай-ана соборы – Сенаның Ситэ аралында
орналасқан. Әлемдік өнер шедеврі, бұл собор Париждің ортағасырлық ансамблі
архитектурасында басты орынды иеленді. Ол Сите аралының шығысында, Париждің
қақ ортасында орналасқан. Собор өзінің ғажайыбымен, басты фасадының
әсемдігімен, мүсіндік декордың байлылығымен таң қалдырады. Бұл жерде галло-
римдік кезеңде Юпитерге арналған храм болған, кейін – Қасиетті Этьен
шіркеуі. 1163 жылы париждік епископ Морис де Сюллидің инициативасы бойынша
Құдай-анаға арналған собор болды. Жұмыс ХІІІ жүзжылдықтың соңына дейін
жалғасты. ХҮІІІ ғасырда витраждарды храм жарық болу үшін мөлдір ашық
әйнектермен алмастырды; 1771 жылы ХҮ Людовиктің архитекторы Ж.Суффло
салтанатты процессия кезінде балдахинді өткізу үшін орталық порталды
кеңейтті. Ұлы Француз революциясы кезінде француз корольдері деп санаған
ірі порталдар мен библеялық патша мүсіндері қиратылды. Наполеон Бонапарт
тұсында собор қайтадан іске асты, дегенмен оған түскен шығынның салдарынан
ол нашар халге келді. Храмды сақтауда Виктор Гюгоның Құдай-ана Соборы
романы маңызды рөль атқарды – ол оның жағдайына көңіл бөлгізді, 1844-1864
жылдары соборда архитектор-реставратор Э.Виолле-ле-Дюканың жетекшілігімен
үлкен қайта жөндеу жұмыстары жүргізілді4. Собордың мұнарасына көтерілуі
қиын күрт баспалдақтарымен көтерілгенде жоғарыда Париждің қияли көрінісі
көз алдыңызға келеді.
Триумфальды арка жобасын архитектор Шальгрен құрастырды. Алғашқы тасы
1806 жылы қаланды, дегенмен құрылысы үзілістермен 1836 жылға дейін созылды.
Арка ежелгі римдік үлгімен салынды, бірақ олардың көлемінен асады: оның
биіктігі 50 м, ені 45 м. Мүсінді декордың тақырыбы – Наполеонның басқару
кезі мен революция кезіндегі Францияның жеңісі. Арканың сырқы бетінде
әскери баталиялар өткен жерлер атауы мен генералдардың есімдері
көрсетілген. Құндысы керемет мүсінші Франсуа Рюдом істеген горельеф болып
табылады – Марсельеза. Арканың төбісінде Дефанс аркасына дейін баратын
Ұлы Армия даңғылы мен Елисей Далаларын қарауға мүмкіндік беретін платформа
орналасқан4.[81-б.]
Лувр – бұрынғы патша сарайының аты, сонымен қатар әлемдегі ең әйгілі
және ең ірі мұражайдың да аты. Луврдың құрылысы көптеген жүз жылға созылды.
XII ғасырдың соңында король Филипп II Август III Кресті жорыққа шығып бара
жатып, ағылшындардың шабуылынан қауіптеніп, өздері салған Париждің қорғанын
күшейтіп, қорғаныстың ең әлсіз жеріне, Сенаның жағасына, көптеген
мұнаралармен қоршалған күшті қорған салуды ұйғарды. Филипп Августің Луврі
қазіргі Луврдің Шаршы ауласының ширегінен астамдай көлемде болды, оның
іргетасы сақталған, ал оларды мұражайға келгенде көруге болады. Корольдер
Ситэ аралында сарайда тұра берді, бірақ Филипп IY қорғанға патшалық қазына
мен арсенал орналастырды. Ү Карл тұсында жаңа қабырға салып, Лувр қорғаныс
ғимараты ретінде рөлін тоқтатты. Карл оны патша резиденциясына айналдырып,
оған өзінің атақты кітапханасын орналастырды. Дегенмен 1,5 жүзжылдық бойына
француз корльдері Луардегі қамалда тұрғанды жөн санады. І Франциск Парижге
қайтуды шешті де, ескі қорғанды бұзып, оның іргетасына сарай тұрғызуды
бұйырды. Соның тұсында жұмыс басталып, ІІ Генрих пен ІІІ Генрих тұсында
жалғасты; Екатерина Медичи тұсында Тюилири сарайы тұрғызылып, Сена бойымен
кететін галерея құрылысын бастады. Бұл 2 сарайды жалғастырып тұратын
галереяны ІҮ Генрих салып аяқтады. ХІІІ Людовик тұсында жалғасып, ХІҮ
Людовик тұсында Шаршы ауласы салынып аяқталды. Ал Наполеон Бонапарт
Карузель алаңын кеңейтіп, Триумфалды арканы қондырды. ХХ жүзжылдық Лувр
архитектуралық ансамблінің құрылысына өз үлесін қосты – сонымен Наполеон
ауласында кірер жерде әйнек пирамида пайда болды.
Ситэ аралы – ерекше әдемі, әрі көрікті, ол Сенамен жүзіп бара жатқан
кемені елестетеді. Оны Париждің бесігі деп атайды: нақ осы жерде б.з.б.ІІ
ғасырда ұлы қаланың бастауын салып, кельт балықшылары қоныстанған.
Римдіктер аралды басып алып, оны Лютеция деп атады. Ал Париж атауын ол б.з
.ІҮ ғасырында алды. Жайлап оның тұрғындары аралға жақын орналасқан Сенаның
жағалауларын игере бастады. Солай галло-римдік кезеңде сол жақ жағалауда
форумдар, термалар, басқа да қоғамдық құрылыстар салынды, бірақ билеуші
сарайы бұрынғысынша қауіпсіздеу жер – аралда орналасты. Мұнда әлі де
бірнеше жүзжылдықтар бойына Сена бойының тұрғындары варварлардан, кейін
нормандардан тығылды. Уақыт өте келе корольдер Лувр және басқа сарайларға
қоныс теуіп, аралдан кетті, бірақ Ситэ әрқашан да Париж жүрегі болып қала
берді. Ситеде бәрінен тарих иісі аңқиды, мұнда астананың баста соборы Нотр-
Дам орналасып, архитектураның керемет ескерткіштері сақталған, дәл осы
жерден көне қаламен танысуды бастаған жөн.
Француз астанасының ең әйгілі және ең әдемі даңғылы – Елисей Далалары
(Шанз-Элизе) – Келісім алаңынан шарль де Голль немесе Этуаль алаңына дейін
созылып жатыр. 1616 жылы Мария Медичи экипажбен серуендеуге қолайлы, бірден
сәнді орынға айналған Тюильридегі Сенаға дейін ағаштар отырғызылған аллея
салды. Король ХІҮ Людовик қаланы Сен-Жермен-ан-Лемен жалғастыруды қалады,
ал 1667 жылы пейзаж архитекторы Тюильри перспективасын жалғастырып, 2
жағына ағаштар екті. Кейін жаңа даңғылға қарапайым адамдар қоныстанып,
кафелер пайда бола бастады. 1709 жылы көше Елисей Далалары атына ие болды,
бірақ ХІХ ғасырдың басында ол кеш пен түн сайын шулы жер болып қала берген.
Тек 1828 жылы көше қала жекеменшілігі болғанда ғана, ол жайлап сәнді түрге
ие бола бастады. Мұнда тротуарлар, газды шамдар, фонтандар пайда болып,
кафе, мейрамхана, цирктер, театрлар ашылды. Елисей Далалары аристократ
жұрты өз уақыттарын өткізуді ұнататын сәнді орынға айналды. Қазіргі күні
көше өзінің аристократтық түрін жоғалтты, дегенмен париждіктер үшін де,
туристер үшін де өз тартылымдылығын жоғалтпады. Даңғылдың өзінде көптеген
кинотеатр, кафе, мейрамхана, дүкен, театр, керемет отельдер, бутиктер бар.
Сонымен қатар Елисей Далалары іскер аудан болып табылады – мұнда әр түрлі
фирмалардың офистері мен әр түрлі елдердің әуекомпанияларының көптеген
агенттіктері орналасқан. Даңғылмен жақын танысу үшін басынан соңына дейін
жүріп өтелік. Келісім алаңынан Дөңгелек ауданына дейін жасыл массив
созылған – 1890 жылдардың ортасында Итторф салған ағылшын стиліндегі бақша.
Қазір Елисей Далаларының басында, оң жағында әйгілі Кутюрье ұйымдастырған
Эспас Пьер Карден мәдени орталығы орналасқан. Елисей Далалары мен Мариньи
даңғылының бұрышында гитлершілерге тұтқынға түсіп, қорлаудан қаза тапқан
Қарсыласу батыры (герой Сопротивления) Жан муленег ескерткіші орнатылған.
Мариньи даңғылының қарама-қарсы жағынан көрініп тұрған Мариньи театрының
ұзақ тарихы бар. Оның негізі 1855 жылы қаланып, алғашында Буфф-Паризьен
деп аталды, француз операттаның негізін қалаушы Жак Оффенбах театрда өз
туындыларын қойып, оны бірнеше жыл бойы басқарды.
Диснейленд – балалар үшін ертегі елі және ересектер үшін балалық
шақты еске түсіру. Бұл Парижден бірнеше км қашықтықта орналасқан шаттық,
бақыттың кішкене бұрышы. Көбі мұнда өз көздерімен сүйікті ертегілерінің
кейіпкерлерін көруге, көптеген аттракциондарда қызықтарын қызықтап,
карнавалды шоу мен жарқын қойылымдарды көруге бір күнге келеді. Мұнда
балаларға және олардың ата-аналарына аранлған көптеген ательдер, 40 шақты
аттракциондар, кафелер, ресторандар бар. Парк 5 кварталға бөлінген: АҚШ бас
жолдары, шекаралық территория, оқиғалар әлемі, қиал-ғажайып елі,жаңалықтар
әлемі. Ең қызықты аттракциондар: Кариб қарақшылары, Индиана Джонс,
Тәуекел мұнарасы, Жұлдызды саяхаттар, Питер Пеннің ұшуы.
2 Франция туристік индустриясы
КАМАРГ. Камарг қорығы Францияның ең ірі өзені – Ронаның төменінде,
Буш-дю-Рон француз департаментінде 13500 га жер ді алып жатыр. Камаргтың
негізі сол кездегі Француз табиғат қорғау ұлттық қоғамының президенті,
профессор Луи Манженнің инициативасы бойынша 1928 жылы қаланды. Жерлері
Пешине химиялық компаниясынан жалға алынды, 1959 жылы келісімді тағы 75
жылға созды.
Камарг ауданында өте мырза күн: ол жылына 2800 сағат шығып тұрады.
Қорыққа құмды дюндар, тұзды көлдер, балшық, галофилді өсімдіктер тән. ХҮІІІ
ғасырдың соңында Үлкен Ронаға қорғаныс дамбасы тұрғызылғанда, солтүстік
Камаргте жүзім ағаштары мен люцерн даласы пайда болды. Кейінірек кең
далаларды күріш алқабы да алды. Камарг – 6-7 м биіктікті және 50 см
диаметрлі можжевельник ұшырасатын Франциядағы жалғыз орын. Камарг фаунасы
өте бай. Мұнда құстар көп: 300-ден астам құстар түрлері мұнда ұялап,
қыстайды және ұшу кезінде аялдайды. Алқызыл қоқиқаз, әр түрлі үйректер,
шағалалар ұялайды. Құстардың мекен етуі қолайлы климатпен түсіндіріледі:
жылы қыс, онша ыстық емес жаз және жауынның жеткілікті мөлшері. Камаргте
шамамен 15 мың қоқиқаз тіршілік етеді, оның үштен бірі ғана мұнда қыстайды.
Камарг – еуропалық үйректердің қыстайы үшін керемет орын. Мұнда 150-250 мың
осы құстар жиналады. Камаргте шағала көп (күміс түрі, теңіздік, кішілері).
Камаргтың сүиқоректілер фаунасы кедейлеу. Мұнда Еуропаның өзге де
аудандарына тән аңдардың шамамен 30 түрі мекен етеді (кірпі, қоян, тиін,
тышқандар, егеуқұйрықтар, түлкі, борсық, т.б.). Мұнда сонымен қатар
жартылай жабайы жылқылар мен бұқалар да кездеседі. Камарглық жылқылар
дүниеге қара болып келеді, бірақ жыл өткен сайын олар ақ түске өзгереді.
Қос мекенділер мен бауырмен жорғалаушылардың ішінде Камаргте жасыл бақа,
тасқаба, жылан, т.б. Францияның бұл аймағының оүпті мекендеушілері туралы
Камарг мұражайынан білуге болады, ол Альбароннан қашық емес жерде
орналасқан. Сонымен бірге бұл жерде Эг-Мортедегі қорғаныс құрылысы мен Арла
мен Нимадағы амфитеатрларды көруге болады.Камаргтың жергілікті тұрғындары
мерекелерді сүйеді. Сондықтан да Арлада бұқалар шайқасын көруге болады. Сен-
Мари-де-ля-Мерде жылына бір рет (24-25 мамыр) бкіл Еуропадан қасиетті
Сараға сыйыну үшін сығандар келеді. Камаргте жақсы демалуға болады. Рона
өзенінен Сен-Мари-де-ля-Мерге дейін кең құмды жағажайлар созылған. Спорттың
жылқы түрін ұнататындарға көптеген жағажайларда жылқымен серуендеу
ұсынылады, ал жергілікті жалғаберу пунктерінде қолдануға велосипед
беріледі. Гурмандарға жергілікті ас үй ұнауға тиіс. Соның ішінде – доб де
гардиан (шөп және сарымсақ қосылған қызыл шараптағы сиыр етінен жасалған
ыстық тамақ). Бұл тағамға көкөніс беріледі.
ВАНУАЗ. Францияның ұлттық саябағы Вануаз 1963 жылы құрылды. Ол
Италиямен шекаралас Францияның оңтүстік-шығыс бөлігінде (Альпінің оңтүстік-
батысында), Савойя департаментінде орналасқан. 14 км-ге созылған Вануаз
шекарасы Гранд Парадиз ұлттық саябағының шекарасымен түйіседі.
Саябақтың ауданы – 52,8 мың га, күзету зонасы 145 га жерді алады.
Саябақтың жекеменшік территориясы 11 га жерде орналасқан (олар қызмет
ғимараттарынан бос емес). Саябақ территориясының 85 пайызы жергілікті
коммунаға және 15 пайызы жеке тұлғаларға жатады. Саябақ территориясында
тұрақты халық жоқ, тек жазда малшылар өз жанұяларымен тұрақтайды. Саябақ
теңіз деңгейінен 1250-3855 м биіктікте орналасқан.
Саябаққа төр ландшафты зона тән: таулы-орманды, субальпілік, альпілік
және нивалы. Ормандар субальпілік және альпілік шалғындармен алмасады. Ал
кейін өсімдіктерді тастар басатын белдеу орналасқан. Ал биігіректе мәңгілік
қар жатыр. Саябақта өсімдіктің мыңнан аса түрі бар. Орнитофаунасы да бай –
100-ден астам түрі. Саябақ Парижден шамамен 8 сағаттық жерде, ал Лионнан 2
сағаттық жерде орналасқан. Саябақтан қашық емес жерде бұл ауданды елдің ірі
қалаларымен байланыстыратын үш темір жолы өтеді. Бұның бәрі саябақты
жүздеген мың туристерге тиімді етеді (жыл сайын мұнда 700-800 келуші
болады, оның 85 пайызы Франция тұрғындары). Саябақта көптеген туристер
маусым-қыркүйекте болады. Қыста саябақтың көп бөлігі жабық (онң кейбір
учаскелеріне бару терең қардың әсерінен қиынға соғады, сосын көшкін түсу
қаупі де төнеді). Саябақ бойымен жаяу жүруге немесе жылқымен жүруге
болады. Тауларға альпинистер мен таулы-шаңғышылар барады. Вануаз
территориясы бойымен 500 км-ден асатын бірнеше туристік жол мен жолшалар
салынған. Экскурсиялық маршруттарда сілтемелер, өсімдіктерге сипаттама
берген мәлімет стенділері, жануарлар суреттері мен олардың мінездемесі бар.
Вануаз бен оның шекарасында 1,5 мың адам бір уақытта қоныстна алатын 30
қонақ үй мен қонақтайтын жерлер бар (оның көп бөлігі саябақтікі, сонымен
қатар – жекеменшік кәсіпкерлер мен Францияның альпинистер клубына тиесілі).
Көптеген отельдер тек жазғы уақытта жұмыс істейді, бірақ әрқайсысында
жылдың кез келген мезгілінде туристер үшін 2-3 бөлме бар. Келушілердің
шамамен жартысы саябаққа 1-2 аптаға келеді, дегенмен олар бір орында үш
күннен астам уақыт түней алмайды, олар қонақ үйдегі орындарды басқа
туристер үшін босату керек.
Саябақ территориясында ғимараттар салу мен пайдалы қазбаларды өндіруге
тыйым салынған. Вануазда автомашинамен жүруге болмайды. Жыл сайын
Францияның ұлттық саябақтарына шамамен 5-6 млн адам келеді. Оның ішіндегі
танымалы діни орталыққа барар жолдағы Пиреней саябағы (саябаққа жыл сайын
1,5 адам келеді). Саябақ территорияларына кіру тегін. 1968 жылдан Францияда
аймақтық саябақтар да салына бастады. Қазір олар ел территориясының 3
пайызын алуда (олардың жалпы ауданы 1,5 млн га). Олар табиғи ландшафтарды
сақтау және демалыс зонасын ұйымдастыру мақсатында құрылған. Сондай Арморик
табиғи саябағы 65 мың га жерде, Бретань департаментінде құрылған. Саябақ
ландшафт түрлілігіне байланысты үш бөлікке бөлінген (шығыс бөлігі – плато,
орталығы – орман, батысы – мұхит жағалауындағы шатқал). Орталық бөлігінде
лекциялық және көрмелік залдар, тұлғаның тұрғын үйлері орналасқан.
Саябақтың бүкіл бөлігінде (қорықтығынан басқа) туристік базалар, пикниктер
үшін орындар, кемпингтер, туристік маршруттар бар. Саябақта бретон
мәдениетінің орталықтары орналасқан – шілтер тігу, ағаш кесу. Жыл сайын
саябаққа 60 мың адам келеді8.
Ойын-сауық орындары. ПАРИЖДЕГІ ДИСКОТЕКАЛАР МЕН ТҮНГІ КЛУБТАР.
Париждік дискотекалар ағылшын-американдық музыкалық дәстүріне еліктейді:
1950 жылдардағы классикалық рок-н-ролл мен рок. Сән ағымына еліктейтін
орындар көп емес. Оларға Балажо мен Фоли Пигаль жатады.
Клубтар мен дискотекалардың жұмысы жөніндегі мәліметтерді Парископе
мен Сет а Пари немесе Фигаро апталық газетінен алуға болады. Қазіргі
заманға сайлары.Батаклан үлкен қонақжайлы залы мұнда өткізілетін шоудың
арқасында танымал. Сенбі күні қойылымнан соң ол Париждегі ең танымал сәнді
түнгі клубына айналады – мұнда фанк, соул мен нью-джек-свингті араластырып
ойнайды. 79 клубы - ретро стиліндегі дискотека. Ал Ла Скала қымбат емес
болса да, көптеген келушілерді тартады. Мысалға, Марсель Пруст баруды
ұнатқан бұрынғы түрік моншалары қазіргі кезде Ле Бэн сәнді түнгі клубына
айналған. Кештері романтикалық рокқа, хаус-мьюзикке- фанкке және реггиге
арналған Рекс Клубқа жарнама бизнесі мен экран тележұлдыздары келеді.
Зед Клуб та танымал – онда жастарына қарамастан бәрі де рок-н-ролл
билейді. Ең салтанаттылары.Кастель ,с жекеменшік клубына түсу үшін кей
жағдайда дәулет, сұлулық пен танымалдық та жеткілікті емес: жолы болғандар
би алдында екі мейрамхананың бірінде тамақтанады. Режин,с-ке көбіне ірі
шенеуніктер мен бай туристер барады: онда варьете музыкасына билейді.
Әйгілі отелде орналасқан ағаштан жасалған панелмен қапталған Риц Клубы
негізі өзінің есігін тұрақты келушілері мен тұрақты отель тұрғындарына
ашады, әйтсе де бөтендерді тек олар салтанатты түрде киінген жағдайда
ғана қабылдайды. Мұндағы интерьер фешенеблді, жағымды жеңіл әуен
жіберіледі. Ең сәнділері. Балажо клубы бір кездері Эдит Пиаф пен Жан
Габен келген жай би алаңы болды. Бүгінгі күні ол салтанатты түнгі орын.
Сонымен қатар Балажо дүйсенбі күндері көптеген клубтар жабық болғанда
жұмыс жасайды. Ең сәнді жастар кіші, әрі жайлы Фоли ,Клаббинг-те
жиналады: онда тақырыптық кештерден өзге рок-музыкаттар концерттері
ұйымдастырылады. Егер де сіз түн бойы билегіңіз келсе, сіз Элиза-
Монмартрда күтуде.
ЕҢ ТАНЫМАЛ КЛУБТАР. LE PALACE. Бұрынғысынша ең танымал париждік
дискотека; оған түсу қиын емес.
LA JAVA. Париждің ескі би алаңы. Бір кездері мұнда ұлы Эдит Пиаф ән
орындады. Әр жұмада сальсе кешін өткізіп алмаңыз, одан кейін дискотека
кубалық жаенды әуені, темекісі мен коктейлі бар нағыз кабаре-хабанероға
айналады. Сальсені үйрету 22.00-23.00 сағат аралықтары.
LES ETOILES. Күн сайын сағат 20.00-ден таңертеңге дейін ашық.
Латиноамерикандық әуен мен ән. Болжамды түрде алдын ала тапсырыс беру
міндетті.
LE BALAJO. Бұл клуб 60 жылдан астам уақыт бойына өмір сүруде. Алғашқы
париждік дискотекалардың бірі. Мұнда сізге 80 жылдардың соңында үлкен
табысқа жеткен аккордеон әуеніне биді ұсынады. Сальса сейсенбі сайын 21.00-
ден бастап (әйелдер үшін 23.00-ге дейін кіру тегін). Әсем интерьер мен
жағымды атмосфера. Жексенбі сайын түстен кейін ча-ча-ча мен билер. Сәрсенбі
сайын рок-н-ролл, буги және свинг. Бұл клубтың жұртын туристер, ал уик-энд
сайын түстен кейін 70-тен асқандар құрайды.
Самаритэн дүкені – 1869 жылы негізделген ең ірі, әрі әйгілі
париждік әмбебап дүкені. Бұрын ол бұлай деп қарама-қарсыдағы Жаңа көпір
астында орналасқан су колонкасы Христаға су берген мейірімді самаритян қыз
жайлы евангельді аңызында естелік ретінде аталған. Самаритэннің негізін
салушылар Эрнест Коньяк пен оның әйелі Луиза Жей тек дүкеннің арқасында
ғана даңқы шыққан жоқ, олар өнер туындыларының коллекцияларын жинап, оларды
Парижге апарған – олар Коньяк-Жей мұражайының негізін қалады. №2 дүкенде
болып, ескі интерьерін (ол 1900 жылы қайта салынды) қызықтаңық да, міндетті
түрде бүкіл Париж көрінетін дөңгелек қарау алаңына әкелетін кішкене
баспалдағы бар жоғары қабатқа лифтпен көтеріліңіз.
Ескерткіштері. ВАЛЬ ДЕ ГРАС ШІРКЕУІ (VAL-DE-GRACE).
ХҮІІ ғасырда Валь-де-Грас ауданында монгастырлар орналасқан. 23 жылдық
некеден кейін балалы бомаған 37 жасар Анна Австрийская мұрагер туысымен осы
жерде шіркеу салуға уәде берді. 1638 жылы болашақ ХІҮ Людовик дүниеге келді
де, ханшайым Франсуа Мансаруға шіркеу құрылысын тапсырды. 1645 жылы
кішкентай король шіркеу негізінің алғашқы тасын қалады. Шіркеу фасады
итальяндық барокко архитектурасында болды. Және бұл шіркеу париждік
шіркеулердің ішіндегі ең римдігі.КОНСЬЕРЖЕРИ. (1, quai de l’Horloge. Tel.:
01.53.73.78.50)
Сұлу Филипп (Plilippele Bel) кезеңіндегі архитектураның керемет
ескерткіші (ХІҮ ғасыр). ХҮІ ғасырда Консьержери мемлекеттік түрме болады.
Ұлы француз революциясы кезінде Консьержери камераларында өлім жазасына
кесілген мыңдаған адамдар хардап шекті, олардың арасында Мария-Антуанетта
(Marie-Antoinette) мен Шарлотта Корде (Charlotte Cotday) болды.[201-
б.]МҮГЕДЕКТЕР ҮЙІ. (Esplanades des Invalides. Tel.:01.44.42.30.11). ХІҮ
Людовик (Louis ) бұйрығы бойынша ХҮІІ ғасырда салынған Мүгедектер Үйі
жараланған солдаттар үшін болды. Құрмет алаңы қоршаған ғимараттардың
бірінде әр дәуірдегі: ХІҮ ғасырдан бастап қазірге дейінгі әскери қарулардың
коллекциясы жинақталған армия Мұражайы орналасқан. Мүгедектер Соборында
(Dome des Invalides) Наполеон Бонапарт (Napoleon Bonaparte) қабірі
орналасқан. Императордың күлі собор куполының астында орналасқан қызыл
порфирден жасалынған қабірде.
ПОН-НЁФ. 1578-1604 жылдары салынған Пон-Нёф Париждің ең көне және ең
әйгілі көпірі болып табылады. 12 аркадан тұратын ғажайып архитектуралық
ескерткіштің ортасында көзінің тірісінде париждіктердің серуен үшін сүйікті
орнына айналған көпірдің құрылысы аяқталған ІҮ Генрихтің (Henri ІҮ) атты
мүсіні орналасқан.
2.1 Францияның туристік мәдениеті
Д,ОРСЕ МҰРАЖАЙЫ (MUSEE D’ORSAY). Бірінші қабатында уақытша көрмелер
залы, сонымен қатар кітап дүкені мен кафетерий орналасқан. Мұражай бұрынғы
ХІХ-ХХ жүзжылдықтарда (Ұлттық мереке күні мен Бүкіләлемдік көрмесі болған
жыл – 1900 жылы 14 шілдеде ашылған) архитектор Лалу салған Орсэ темір жол
вокзалы ғимаратында орналасқан.
1979 жылы жобалау жұмыстары басталды - өнер туындыларын жәдігерлейтін
ғимарат тұрғызып, вокзал ғимаратын толықтай реконструкциялау қажет болды.
1986 жылы жаңа мұражай ашылды. Мұражайда 1848-1914 жылдарды қамтитын
қолданбалы өнер, мүсін, живопись коолекциялары жиналды. Бірінші қабатында
1870 жылға дейінгі мүсін мен 1880 жылға дейінгі қолданбалы өнер мен
живопись орналастырылған. Мұнда орналастырылған мүсіндердің ішінде Карпо
(Гранд-Опера фасадынан оның биі), Бари мен Домье. Танымал суретшілердің
ішінде: Энгр, Делакруа, Домье, Милле, Коро, Курбе, Барбизон мектебінің
суретшілері, Клод Моне, Писсарро, Сислей, Эдуард Мане, Дега. Пюви де
Шаванн, Гюстав Моро туындылары да көңілден шығады. Мұнда Виолла-ле-Дюктың
ісі жөнінде айтылады, сонымен қатар Опера құрылысымен байланысты құжаттар
мен оның макеті сақталған.
Орташа деңгейдегі залдарда Роден (Бальзак, Тозақ қақпасы), Камилла
Клодель (Ересек кез), Бурдель (Ату үстіндегі Геракл, Аполлон басы),
Майол (Жерорта теңізі, Сезанға ескеткіш), Боннар мен Вюардың жиповисті
туындылары жәдігерленуде. Мұражайда сонымен бірге фотографияның алғашқы
қадамы мен кинематографтың пайда болуы жөнінде баяндалады. Жоғарғы
деңгейінде кафеде жүрек жалғап алуға болады, ал оның артында оң жақ
жағалауға қарайтын Сена жағына шығатын терраса орналасқан: бірінші планында
Лувр мен Тюильри бағы, ал алыста – Монмартр4.[102-103-бб.]
ЛУВР мұражайы коллекциялар байлығы жағынан дүние жүзінде басты
мұражайлар қатарына жатады. Мұражай 3 бөлікке бөлінген: Сюлли - квадратты
аула маңында, Денон - Сена жақ қанатында, Ришелье – Риволи көшесіне шығар
жақ бөлігінде. Мұражайға тек қана Наполеон ауласындағы үлкен Пирамида
арқылы кіреді. Эскалатормен түскенде Наполеонның үлкен дәлізінде мәліметтер
бюросы орналасқан.
Мұражай коллекциясы мынандай бөлімдерден тұрады:
- Ертедегі Шығыс ескерткіштері
- Ертедегі Египед ескерткіштері
- Ертегректік, эрусстық және ертеримдік ескерткіштер
- Қолданбалы өнер
- Мүсіндер (скульптура)
- Кескіндеме (живопись)
ТУЛОН МҰРАЖАЙЛАРЫ. Фасады ратуша түрін сақтаған (мүсінін Пюже 1656 жылы
жасаған) теңіздік мұражай. Дар-Вельдің батыс бөлігінде ХҮІ Людовик тұсында
тұрғызылған Теңіздік арсенал мен Теңіздік префектура орналасқан. Мұражайда
ІІ Рамзестің басының бейнесін, Иисус Христос бейнеленген византиялық
жұмысты, фламан, француз және итальяндық мектеп живописін, Таяу Шығыс
өнерінің заттар коллекциясын көруге болады. Ескі қаладан солтүстікке қарай
портқа қарайтын Мон-фарон тауы (600 м) орналасқан. Шыңның қасында Тур-Бомон-
Дебаркман мұнарасы тұр. Сен-Луи фортынан қашық емес жерден Ла-Мэг (ХҮІІІ
ғ.) фортының етегі мен өсімдіктерді акклиматизациялау үшін құрылған бақ
бойымен өтетін Корниш-дю-Мурийои (Мурийондық карниз) өтеді. Карниз
соңындағы солға бағытталған жол Тулонға қайтуға болатын 042 жолына алып
келеді.
Байё гобелені сақталатын мұражайға туристік офис арқылы өтуге болады.
Байё гобелені – бұл Вильгельм басшылығымен нормандардың Англияны басып алу
тарихы тігілген ұзындығы 70 м шамасындағы дөрекі зығыр матасының жолағы.
Оны Вильгельм - жаулап алушының ағасы – Ода епископының бұйрығымен
дайындаған. Бұл 1066-1082 жылдары аралығында болды. Англияда тігілген
гобелен суреттерде нормандардың жаулап алған аралын баяндайды. Матада
бірінен соң бірі хронологиялық тәртіппен болған 58 бейне салынған. Суретте
ХІ ғасырдағы нормандар мен сақтар үшін дәстүрлі киім, қару, құрал-жабдықтар
және тағам да көрсетілген. Сақтар гобеленде мұртты түрде, ал нормандар
ұстараланған желкемен суреттелген. 1066 жылы Жерге Галлея кометасы
жақындаған – солай гобеленде тігілген.
Шілтер тігу училищесі. Бұл Франциядағы шеберлердің инемен нағыз
нормандық шілтерді қалай тоқитынын көруге болатын жалғыз жер. Шілтер тоқу
дәстүрі сақталып, ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отырады. Мұнда шілтер тоқу
курстары, бүкіл керекті материалдарды сату және шілтердің өзін сату
ұйымдастырылған.
Мемориал-мұражай 1944 Нормандия үшін шайқас. Байёдегі ірі әскери
мұражай. Залда құжатты куәліктер, фотосуреттер, үнжариялар, әскери форма,
қару және басқа да жәдігерлер қойылған, мемориал-мұражайдан батысқа қарай
бірнеше жүздеген метрде Байё қаласының әскери қабірі орналасқан – 4868
солдат жерленген Нормандиядағы ең үлкен 18 әскери қабір. Мұнда неміс
солдаттарының 466 бейіті бар.
Театрлар. Париж музыка театры немесе Шатле театры – алаңның батыс
жағында орналасқан. Осы театрда Карузо мен Шаляпин ән айтып, оның
сахнасында Сергей Дягилевтің алғашқы Орыс мерзімі қойылымдары қойылған,
1912 жылы мұнда париждіктер алғаш рет басты рөлде Вацлав Нижинский қатысқан
Фавнаның түстен кейінгі ... жалғасы
Әлеуметтік қызмет және бизнес факультеті
Туризм кафедрасы
Халықаралық туризм тарихы пәні бойынша
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Франция туризмінің даму ерекшелігі
Орындаған: __________________
241 топ, 2 курс студенті
Тексерген: ___________________
Алматы, 2012
Мазмұны
Кіріспе
3
1 Франция елінің тарихи сипаттамасы
5
1. Францияның тарихи географиялық орналасу ерекшелігі 5 1.2
Францияның негізгі туристік потенциялы 9
2 Франция туристік индустриясы
13
2.1 Францияның туристік мәдениеті
17
2.2 Франциядағы қонақ үй индустриясы
19
Қорытынды
30
Қолданылған әдебиеттер тізімі
34
Кіріспе
Туризм Францияда біршама жақсы дамыған және ол әлем бойынша туристерді
ең көп қабылдайтын ел болып табылады. Әсіресе туристер Франция
курорттарында демалуға келеді. Ал мұнда курорттар жетерлік, себебі
Еуропадағы ең биік шың – Монблан шыңы және Альпі таулары осында орналасқан.
Әсіресе туризм Жерорта теңізі жағалауында кең дамыған. Себебі туристерді
тек курорттар ғана емес, керемет жағажайлар да қызықтырады.
Франция іскер адамдарды өзінің Ле-Бурждегі ірі халықаралық авиациялық
және космостық техникасымен, сонымен қатар зергерлік өнерге, интерьер мен
дизайнға, жеңіл өнеркәсіпке арналған көрмелерінің көптігімен қызықтырады.
Франция астанасында ірі көрмелік алаңдары болып Paris CNIT (Дефанс ауданы),
Paris EXPO (Версаль қақпалары), Paris Nord (Вильпант ауданы)табылады. 2005
жылы өткен ірі көрмелердің іштерінде – MIDEС (аяқ киім), Texworld
(текстиль), Wotld Tourism & Travel Fair (туризм), Foire de Paris (халық
тұтынатын тауарлар) және т.б.бар. Францияның ірі орталықтары болып Лион,
Лилль, Бордо, Страсбург табылады. Бизнесмендер арасында ерекше танымал
көрмелер, әрине, Көгілдір жағалауда, әсіресе, Ниццада (мұнда ауданы 17 мың
м2 болатын Акрополис көрме орталығы мен ауданы 54 мың м2 болатын аттас
конгресс-орталық бар) және Каннада өтетін көрмелер мен жәрмеңкелер болып
табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты - Франция мемлекетінің туристік индустриясын
анықтау, зерделеу, оқып үйрену болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті – Әртүрлі әдебиеттерді пайдалана отырып
Франция мемлекетінің туристік индустриясын тану менің міндетім болып
табылады.
Франция - әдемілік пен салтанатты, жақсы татым мен көптеген
дәуірлердің тарихи мұрасын, ескіліктің жасырын ғажабын және қазіргі заман
ұрпағының жетістіктерімен қызықтыратын ел. Франция Парижден басталады.
Франция астанасы көркемдік колекциялардың байлығы мен әр алуандылығы
жөнінде бірінші орынды иеленеді. Саяхатты Сенаның жағалаулары мен Латын
кварталының ескі көшелерінен, Монпарнас бульварындағы әртістік атмосферада
болып, Монмартрдегі көше суретшілерінің суреттерін тамашалаудан, Елисей
Далаларындағы көптеген мейрамханаларға кіріп дүниежүзіне әйгілі француз ас
үйі мәзірлерінен дәм татудан бастаған жөн. Теңіз жағалауындағы әйгілі
курортты қалалар Ницца, Канны және де Монако княздігі. Таушаңғылы
курорттарда Альпі тауларының тамаша табиғаты, тау жолдары, таулы
аймақтардағы жанұялық қонақүйлер мен туристік орталықтар орналасқан
қалашықтар туристерді қызықтырмай қоймайды. Париж бойынша саяхат оның
символы – Эйфель мұнарасынан басталады. Ол 1889 жылы Бүкіләлемдік көрме
үшін инженер Гюстав Эйфельдің жобасымен 7300 тонна болаттан тұрғызылған.
Мұнарада әр деңгейде орналасқан үш қарау алаңы, ALTIT UDE 95 және JULES
VERNE мерамханалары бар. Жоғарыға көтерілу үшін лифт жасайды, ал
шыдамдылар үшін 1652 баспалдақты жүріп өту керек. Мұнараның солтүстік
бағанасы жанында мұнараның негізін қалаушы инженер Гюстав Эйфельге қола
мүсін орнатылған. Мұнараның жоғарғы қарау алаңынан Парижді 300 метр
биіктіктен көруге болады.
1.Франция елінің тарихи сипаттамасы
1.1 Францияның тарихи географиялық орналасу ерекшелігі
Елдің ресми атауы – Франция, Француз республикасы. Рәміздері:
Францияның мемлекеттік туы тігінен орналасқан көк, ақ және қызыл
жолақтардан тұрады. Көк түс - Париж қаласының жебелеушісі Әулие Мартинийді
бейнелейді. Қызыл түс – ошақтар мен жүректердің жалыны. Ақ түс – Францияның
халық батыры - Жанна д, Аркті бейнелейді. Тудың қазіргі түрі 1794 жылы
қабылданған.
Франция республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы элипс түрінде
бейнеленген. Ортасында билік пен республиканың белгісі ретінде дикторлық
буда бейнеленген. Лентада еркіндік, бостандық, бірлік деген сөздер
жазылып, билік пен данқтың белгісі емен және оливка бұтақтарымен қоршалған.
Елтаңбаның бейнесін қоршаған шынжыр – құрмет пен ізеттіліктің бейнесі.
Элипстің төменгі жағында Құрметті Легион ордені белгіленген. Францияның
әнұраны Марсельеза Ұлы Француз ревалюциясының ең атақты өлеңі.
Марсельеза алдымен революционерлердің, содан соң бүкіл елдің әніне
айналды. Марсельеза алғашында Рейн армиясының әскери маршы деп аталды.
Маршты 1792 жылдың 25 сәуірінде әскери инженер Жозеф Руже, д Лиль жазды.
Марш француздың революциялық үкіметі Богем және Венгрия корольдігіне
соғыс ашқаннан соң бірнеше күннен кейін жазылған. 1793 жылдың 24
қарашасында конвент Марсельезаны Францияның Мемлекеттік әнұраны ретінде
қабылдады. 1848 жылғы оқиғадан соң революциялық толқын бүкіл Еуропаға
тарады, Марсельза бүкіл дүние жүзіндегі азаттық үшін күрес әніне айналды:
Италияға, Польшаға, Венгрияға да тарады. Ән Париж коммунасы кезінде 1871
жылы ұрыс майданында шырқалды. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Вишидің
үстемдігі тұсында айтуға тыйым салынды, бірақ 1944 жылы Францияның әнұраны
болып қайта жарияланды.
Географиялық орналасқан жері: Батыс Еуропада орналасқан. Батысы мен
солтүстігін Атлант мұхиты шаяды және Ла-Манш бұғазы орналасқан,
оңтүстігінде Жерорта теңізімен шектеседі. Солтүстігінде – Бельгия және
Люксембургпен, шығысында - Германия, Швейцария; Италиямен, Оңтүстігінде –
Монако, Андорра және Испаниямен шектеседі.
Мемлекет көлемі – 547026 шаршы км. Әкімшілік-территориялық
бөлімі: Француз Республикасының құрамында 22 аймақ (Бретань, Бургундия,
Прованс т.б.) және 96 департамент, 4 теңіз артындағы
департаменті(Гваделупа, Мартиника, Гвиана,Реюньон), 4 теңіз артындағы
территоиялар ( Француз Полинезиясы, Француз Антарктида, Оңтүстік жерлер,
Уоллис пен Футуна, Жаңа Каледония аралдары), сонымен қатар ерекше статусы
бар территориялық құрылымдар (Микелон, Сен-Пьер және Майот аралдары). Оның
көбіне өзендер мен таулардың есімдері берілген. Департаменттер
коммуналардан тұрады, олардың саны 37,7 мыңға жуық.
Франция құрамына: Корсика аралы, Бискай шығанағы мен Жерорта
теңізінің ұсақ аралдары кіреді. Францияның Америка, Африка және Океанарияда
иеліктері бар. Олардың жалпы көлемі-127 мың км2 , ал халқы-шамамен 1,5 млн
адам. Теңіздің ар жағындағы маңызды департаменттер мен территориялар:
Гвиана(Француздық), Француздық Полинезия, Жаңа Каледония, Реюньон,
Мартиника және Гваделупа аралдары.
Тарихи мәлімет: Франция – Батыс Еуропа территориясындағы ең көне
мемлкеттердің бірі. V ғасырдың соңғы ширегінде қазіргі Францияның
территориясын патшалық құрған франктер жаулап алды. Ол мемлекет шекарасын
Батыс және Орталық Еуропаға дейін кеңейткен Ұлы Карл тұсында гүлденді.
Карлдың өлімінен соң империя бірнеше мемлекетке ыдырады, оның біреуі
Франция болды. 1337 жылдан 1453 жылға дейін созылған Жүзжылдық соғыс
басталды. 1789 жылғы Ұлы Француз революциясы нәтижесінде монархия орын
алды. 1789-1791 жылдардан бүгінгі күнге дейін Францияда 5 республика болып,
16 конституция қабылданған. 1792 жылы Франция республика болып жарияланды.
Дегенмен республика көпке бармады, оны басында Наполеон Бонапарт тұрған
империя ауыстырды. Наполеонның жеңілісінен кейін Францияда 1848 жылы ел
қайтадан республика атанғанша конституциялық монархия (1815 жылы) орнады.
Екінші Республика 1852 жылға дейін өмір сүрді. 1802 жылдан 1814 жылға дейін
Францияда Наполеон Бонапарттың империясы, 1814-1830 жылдары – Бурбоновтың
революцияға дейінгі династия монархиясы, кейін Луи-Филипп монархиясы болды.
1852-1875 жылдары Луи-Наполеонның ІІ империясы (ІІ республиканың алғашқы
президенті Наполеон Бонапарттың інісі). Бәрінен төртінші республика көп
өмір сүрді. 1871 жылы Францияда республикалық басқару орнатылды. 1946 жылғы
соғыстан кейінгі конституция Францияда парламенттік республиканы орнатты.
Франция БҰҰ мен бұл ұйымның көптеген маманданған агенттіктерінің, ОБСЕ, ЕС,
НАТО (North Atlantic Treaty Organization)1949 жылы кірді), Экономикалық
Бірлестік пен Даму Ұйымының мүшесі болып табылады2.[61-62бб.] 1958 жылы
көктемде елде үкіметтің үздіксіз ауысуынан пайда болған өткір саяси кризис
болды, халық билікке сенуден қалды. Бұл жағдайда үкімет басшысы болып
Францияның ұлттық батыры, ІІ дүниежүзілік соғыстың қолбасшысы генерал Шарль
де Голль тағайындалды. Оған Францияның жаңа конституциясының жобасын жасап,
референдумға шығаруға тапсырыс берілді. Сол 1958 жылы референдум қабылдаған
бұл конституцияда биліктің, соның ішінде республика президентінің рөлі
артқан. Шарль де Голль билігі тұсында ел еуропалық саясаттағы көшбасшылықты
иеленді. 1968-1974 жылдарда елді Жорж Помпиду, 1974-1981 жылдарда Валери
Жискар д , Эстен, 1981-1995 жылдарда Франсуа Миттеран басқарған, ал 1995
жылдың 17 мамырынан бастап қазіргі уақытқа дейін Францияның президенті Жак
Ширак.
Халқы: шамамен 58,6 млн адам, соның ішінде 93% - француздар, қала
халқы 75%. Тығыздығы 108,3 адамкм2. Орташа өмір сүру деңгейі 77 жыл.
Ресми тілі: француз. Бретаниде – бретондық, Пиренейде – бак және
каталандық, Провансте – провансалдық, Фландрияда – фламандтық, Эльзас пен
Лотарингияда – неміс диалектері.
Астанасы: Париж (9 миллион 645 мың адам). Уақыты: Астана
уақытынан 5 сағат кем. Табиғи жағдайы: Францияның батыс және солтүстік
аудандары – жазықтар мен аласа таулар, орталығы мен шығысында – орташа
таулар, оңтүстік-батысында – Пиреней, оңтүстік-шығысында – Альпі (Франция
мен Батыс Еуропаның биік нүктесі – Монблан, 4807 м). Ірі өзендері: Сена,
Рона, Луара, Гаронна, шығысында – Рейн ағысының бөлігі. Францияда 200-дей
өзен бар. Ормандар территориясының 24%-ін алады.
Кен байлықтары: мұнай, табиғи газ, көмір, темір, мыс, алюминий,
вольфрам, және Францияда ең көп АЭС бар.
Климаты: Францияда климаттың үш түрі байқалады: батысында – мұхиттық,
оңтүстігінде - жерорта теңіздік, елдің орталығы мен шығысында -
континентальді, Жерорта теңізінің жағасы – субтропикалық,. Қаңтардың орташа
температурасы +30С, шілденікі +200С. Ал Көгілдір жағалауда қаңтардың орташа
температурасы – 2-100С, ал шілденікі - -17-290С. Жауын-шашынның жылдық
мөлшері – 600-1000 мм, тауларда – 2000-нан астам мм.
1- кесте - Париждің орташа температуралары (0С)
Қаңтар ақпан наурыз Сәуір мамыр маусым Шілде тамыз қыркүйек қазан
қараша желтоқсан 7,5 7,1 10,2 15,7 16,6 23,4 25,1 25,5 20,9
16,5 11,7 7,8
Парижге жылдың кез келген уақытында баруға болады. Мұнда жазы ыстық,
әйтседе жеңіл батыс желі салқындық алып келеді. Көпшілік демалыс кез –
шілде-тамыз айларында париждықтар қаладан кетеді. Қысы дымқыл, бірақ қар
сирек түседі. Көктем және қыркүйек-қазан – келуге қолайлы уақыт.
Экономикасы: Франция – жоғары дамыған индустриалды-аграрлы ел.
Шаруашылықтың жетекші салалары: машина жасау, авиакосмостық, тау-кен
өндіру, электротехникалық, химиялық, тағамдық, металлургия, жеңіл және
орман шаруашылығы. Ең ірі индустрияланған орталықтары: Париж,Марсель, Гавр,
Страсбург, Нант, Тулуза. Ауыл шаруашылығы құрылымында жетекші орын жоғарлы
тауарлы мал шаруашылығы мен аз деңгейде өсімдік шаруашылығына тиесілі.
Кірістің ірі қайнары – халықаралық туризм. Франция ет, сүт,
ірімшік өндіруден және бидай, қант қызылшасы, жүгері, арпа, жүзім егу
жөнінен Батыс Еуропада І орында3. Көпшілік ұлттық өнімі 1333,7 млрд $.
Жылдық өсімі 3,3%. Инфляция деңгейі 1,8%. Импорт 287,47 млрд $; экспорт
291,21 млрд $.
Мереке мен демалыс күндері: 1 қаңтар – Жаңа жыл; сәуір-Пасха; 1 мамыр
- Еңбек күні; 8 мамыр -II дүниежүзілік соғыс аяқталған күн; 14 шілде -
Бастилияны алған күн, Фрацияның ұлттық мерекесі; 1 қараша - Бүкіл әулиелер
күні; 11 қараша - I дүнеижүзілік соғыстағы достасқан күн; 25 желтоқсан -
Рождество. Мереке күндері мемлекеттік мекемелер, пошталар мен банктер жұмыс
істемейді.
Виза: шенгендік. Француздық визада келіп-кету датасы болмайды.
Француздық визада тек іске асырыла бастаған күн, максималды мерзімі,
кетудің соңғы күні ғана көрсетіледі. Визаның кетудегі іске асу мерзімі-60
күн. Транзиттік виза 3күнге дейін келуге рұқсат береді.
Консулда құжаттарды қабылдау алдын-ала жазылумен жүреді. Визаны беру
мерзімі көбіне 1-ден 5-7 күнге дейін, бірақ жұмыстың көптігіне байланысты
созылуы мүмкін.
Кедендік бақылау: 200 темекі, не 100 кішкене сигар, не 50 сигар, не
250г табак; 1л мықты спирттік сусындар, 2л асханалық шарап, не күштілігі
22%-дан астам 1л алкогольді сусын, не 2л күштілігі 22%-дан астам шарап;
250мл иіссу, 50мл әтір; 500г кофе, не 200г кофе экстрактісі; 100г шай
немесе 40 шай экстрактісі; шектелген мөлшерлі тағамдар (2кг балық, 250г
уылдырық, 1кг жануарлардан алынған тағамдар). Қалған тауарларға 200 евро
салынады.
Автомобиль көлігі: Франция әлем бойынша автожолдардың ұзындығы
жөнінен алдыңғы қатарды алады, олардың ұзындығы 810 мың км.
Францияда автомобиль жолдары 3 түрге бөлінеді:
1) автобандар (А әрпімен белгіленеді), жылдамдығы 130 кмсағ-қа
дейін шектелген (жауында 110 кмсағ);
2) ұлттық жолдар (N әрпімен белгіленеді), жылдамдығы 90 кмсағ-қа
дейін;
3) жергілікті жолдар (D әрпімен белгіленеді), жылдамдығы 50 кмсағ.
Темір жол көлігі: Темір жолдар ұзындығы – 34 мың км.
Су көлігі: Теңіздік: Одесса-Марсель.
Ірі теңіз порттары: Марсель, Гавр, Дюнкерн, Руан, Нант – Сен-Назер,
Бордо. Құрлықтық Сене (Париждің төменінде), Рейн және Сена-Солтүстік, Марна-
Рейн бойынша.
Парижде қалалық көлікке бір жол билетін алуға болады: метро, автобус,
трамвай. RER белгіленген метро мен электричканың жылдам желісіне басқа
билет керек. Париждік Шарль де Голль және Орле әуежайлардан рейстік автобус
немесе RER электричкасымен қала орталығына түсуге болады.
Әуежайлардан қашықтықтары: Шарль де Голль – 27 км, Орли – 14 км. Air
France, Трансаэро, Uoftransa авиакомпаниялары бар.
Париж метросы - әлемдегі ең көне метролардың бірі. Метро құрлысы 1900
жылы басталған. Жерасты жолдарының ұзындығы 200 км. Орталық стансалары
мүсіндермен, керамикалармен, белгілі суретшілердің туындылармен әсемделген.
Ақша бірлігі: 2002 жылдың 1 қаңтарында Еуропалық одақ территориясында
5, 10, 20, 50, 100, 200 және 500 евролық 7 банкноттар, 1 және 2 тиындар,
1,2,5,10,20 және 50 евроценттік (бір евро 100 центтен құралады) 6 тиын
енгізілді. 2002 жылдың 28 ақпанынан (Францияда 17 ақпаннан) жалғыз төлеу
заңды құралы евро болды (EUR). 1USD=0,8427 EUR (14.05.2004).
Евроның қағазды купюрлері бүкіл елде бірдей, ал тиындары - әр түрлі.
Олар бір-бірінен арт жағындағы бейнелерімен, көлемімен, салмағымен,
түсімен, материалымен және қалыңдығымен ерекшеленеді4. Францияның ұлттық
банкі (Banque de France) cайты: www.banque-france.fr Францияның ең көп
тараған кредиттік картасы болып Visa табылады. Айырбастау бюросы
әуежайларда, вокзалдарда, банктерде орналасқан. Олар күн сайын ашық, тек
сенбіде түске дейін жасайды.
Телефон байланысы: Франция коды – 33. Францияның бүкіл
территориясында 10 таңбалық нөмір. Барлық нөмірлер егер шекарадан соққанда
термейтін 0-ден басталады. Келесі цифрі аймақты көрсетеді (Францияның
телефон желесі 5 аймаққа бөлінген). Таксофон үшін телефон картасын шылым
сататын дүкендерден немесе пошта бөлімінен алуға болады. Ең арзан телефон
картасы 7,6EUR тұрады4.[37-38бб.]
Діні: Көбі – католиктер - 76%, мұсылмандар - 5%
Ас үй: Франция мейрамханалары категорияларға бөлініп, жұлдыздарменен
белгеленеді. Париждің ең әйгілі мейрамханасының бірі – MAXIM’S. Мұнда шошқа
етіне, ванильді кремді жемістерге тапсырыс беруге болады. Кешкі астан соң,
ереже бойынша, әр сортты ірімшік (сыр) ұсынылады: бри, камамбер, рокфор.
Дәмсізі – бри ірімшігі2.[61-б.]
Францияда тамақ дайындауда бұрынғы салт-дәстүрлер, халықтық рецептер
қолданылады. Тағамдарды дайындауда ет, құс еті, балық, ірімшік, көкөністер
мен жемістерді шаруа қожалықтарынан алдырады.
Ірі агломерациялары: Париж және Лион.
Франция дамуы жөнінен әлем бойынша ІV орында; АҚШ, Жапония және
Германиядан кейін. Францияның жоғарыдағы аталған кереметтерін көру үшін
саяхатқа шығар алдында мамандандырылған турагенттіктердің көмегін
пайдалануға немесе Францияның Ұлттық Туристік Үйіне консультация үшін
хабарласуға болады.
1.2 Францияның негізгі туристік потенциялы
Қаланың әулиесінің әулиесі – Құдай-ана соборы – Сенаның Ситэ аралында
орналасқан. Әлемдік өнер шедеврі, бұл собор Париждің ортағасырлық ансамблі
архитектурасында басты орынды иеленді. Ол Сите аралының шығысында, Париждің
қақ ортасында орналасқан. Собор өзінің ғажайыбымен, басты фасадының
әсемдігімен, мүсіндік декордың байлылығымен таң қалдырады. Бұл жерде галло-
римдік кезеңде Юпитерге арналған храм болған, кейін – Қасиетті Этьен
шіркеуі. 1163 жылы париждік епископ Морис де Сюллидің инициативасы бойынша
Құдай-анаға арналған собор болды. Жұмыс ХІІІ жүзжылдықтың соңына дейін
жалғасты. ХҮІІІ ғасырда витраждарды храм жарық болу үшін мөлдір ашық
әйнектермен алмастырды; 1771 жылы ХҮ Людовиктің архитекторы Ж.Суффло
салтанатты процессия кезінде балдахинді өткізу үшін орталық порталды
кеңейтті. Ұлы Француз революциясы кезінде француз корольдері деп санаған
ірі порталдар мен библеялық патша мүсіндері қиратылды. Наполеон Бонапарт
тұсында собор қайтадан іске асты, дегенмен оған түскен шығынның салдарынан
ол нашар халге келді. Храмды сақтауда Виктор Гюгоның Құдай-ана Соборы
романы маңызды рөль атқарды – ол оның жағдайына көңіл бөлгізді, 1844-1864
жылдары соборда архитектор-реставратор Э.Виолле-ле-Дюканың жетекшілігімен
үлкен қайта жөндеу жұмыстары жүргізілді4. Собордың мұнарасына көтерілуі
қиын күрт баспалдақтарымен көтерілгенде жоғарыда Париждің қияли көрінісі
көз алдыңызға келеді.
Триумфальды арка жобасын архитектор Шальгрен құрастырды. Алғашқы тасы
1806 жылы қаланды, дегенмен құрылысы үзілістермен 1836 жылға дейін созылды.
Арка ежелгі римдік үлгімен салынды, бірақ олардың көлемінен асады: оның
биіктігі 50 м, ені 45 м. Мүсінді декордың тақырыбы – Наполеонның басқару
кезі мен революция кезіндегі Францияның жеңісі. Арканың сырқы бетінде
әскери баталиялар өткен жерлер атауы мен генералдардың есімдері
көрсетілген. Құндысы керемет мүсінші Франсуа Рюдом істеген горельеф болып
табылады – Марсельеза. Арканың төбісінде Дефанс аркасына дейін баратын
Ұлы Армия даңғылы мен Елисей Далаларын қарауға мүмкіндік беретін платформа
орналасқан4.[81-б.]
Лувр – бұрынғы патша сарайының аты, сонымен қатар әлемдегі ең әйгілі
және ең ірі мұражайдың да аты. Луврдың құрылысы көптеген жүз жылға созылды.
XII ғасырдың соңында король Филипп II Август III Кресті жорыққа шығып бара
жатып, ағылшындардың шабуылынан қауіптеніп, өздері салған Париждің қорғанын
күшейтіп, қорғаныстың ең әлсіз жеріне, Сенаның жағасына, көптеген
мұнаралармен қоршалған күшті қорған салуды ұйғарды. Филипп Августің Луврі
қазіргі Луврдің Шаршы ауласының ширегінен астамдай көлемде болды, оның
іргетасы сақталған, ал оларды мұражайға келгенде көруге болады. Корольдер
Ситэ аралында сарайда тұра берді, бірақ Филипп IY қорғанға патшалық қазына
мен арсенал орналастырды. Ү Карл тұсында жаңа қабырға салып, Лувр қорғаныс
ғимараты ретінде рөлін тоқтатты. Карл оны патша резиденциясына айналдырып,
оған өзінің атақты кітапханасын орналастырды. Дегенмен 1,5 жүзжылдық бойына
француз корльдері Луардегі қамалда тұрғанды жөн санады. І Франциск Парижге
қайтуды шешті де, ескі қорғанды бұзып, оның іргетасына сарай тұрғызуды
бұйырды. Соның тұсында жұмыс басталып, ІІ Генрих пен ІІІ Генрих тұсында
жалғасты; Екатерина Медичи тұсында Тюилири сарайы тұрғызылып, Сена бойымен
кететін галерея құрылысын бастады. Бұл 2 сарайды жалғастырып тұратын
галереяны ІҮ Генрих салып аяқтады. ХІІІ Людовик тұсында жалғасып, ХІҮ
Людовик тұсында Шаршы ауласы салынып аяқталды. Ал Наполеон Бонапарт
Карузель алаңын кеңейтіп, Триумфалды арканы қондырды. ХХ жүзжылдық Лувр
архитектуралық ансамблінің құрылысына өз үлесін қосты – сонымен Наполеон
ауласында кірер жерде әйнек пирамида пайда болды.
Ситэ аралы – ерекше әдемі, әрі көрікті, ол Сенамен жүзіп бара жатқан
кемені елестетеді. Оны Париждің бесігі деп атайды: нақ осы жерде б.з.б.ІІ
ғасырда ұлы қаланың бастауын салып, кельт балықшылары қоныстанған.
Римдіктер аралды басып алып, оны Лютеция деп атады. Ал Париж атауын ол б.з
.ІҮ ғасырында алды. Жайлап оның тұрғындары аралға жақын орналасқан Сенаның
жағалауларын игере бастады. Солай галло-римдік кезеңде сол жақ жағалауда
форумдар, термалар, басқа да қоғамдық құрылыстар салынды, бірақ билеуші
сарайы бұрынғысынша қауіпсіздеу жер – аралда орналасты. Мұнда әлі де
бірнеше жүзжылдықтар бойына Сена бойының тұрғындары варварлардан, кейін
нормандардан тығылды. Уақыт өте келе корольдер Лувр және басқа сарайларға
қоныс теуіп, аралдан кетті, бірақ Ситэ әрқашан да Париж жүрегі болып қала
берді. Ситеде бәрінен тарих иісі аңқиды, мұнда астананың баста соборы Нотр-
Дам орналасып, архитектураның керемет ескерткіштері сақталған, дәл осы
жерден көне қаламен танысуды бастаған жөн.
Француз астанасының ең әйгілі және ең әдемі даңғылы – Елисей Далалары
(Шанз-Элизе) – Келісім алаңынан шарль де Голль немесе Этуаль алаңына дейін
созылып жатыр. 1616 жылы Мария Медичи экипажбен серуендеуге қолайлы, бірден
сәнді орынға айналған Тюильридегі Сенаға дейін ағаштар отырғызылған аллея
салды. Король ХІҮ Людовик қаланы Сен-Жермен-ан-Лемен жалғастыруды қалады,
ал 1667 жылы пейзаж архитекторы Тюильри перспективасын жалғастырып, 2
жағына ағаштар екті. Кейін жаңа даңғылға қарапайым адамдар қоныстанып,
кафелер пайда бола бастады. 1709 жылы көше Елисей Далалары атына ие болды,
бірақ ХІХ ғасырдың басында ол кеш пен түн сайын шулы жер болып қала берген.
Тек 1828 жылы көше қала жекеменшілігі болғанда ғана, ол жайлап сәнді түрге
ие бола бастады. Мұнда тротуарлар, газды шамдар, фонтандар пайда болып,
кафе, мейрамхана, цирктер, театрлар ашылды. Елисей Далалары аристократ
жұрты өз уақыттарын өткізуді ұнататын сәнді орынға айналды. Қазіргі күні
көше өзінің аристократтық түрін жоғалтты, дегенмен париждіктер үшін де,
туристер үшін де өз тартылымдылығын жоғалтпады. Даңғылдың өзінде көптеген
кинотеатр, кафе, мейрамхана, дүкен, театр, керемет отельдер, бутиктер бар.
Сонымен қатар Елисей Далалары іскер аудан болып табылады – мұнда әр түрлі
фирмалардың офистері мен әр түрлі елдердің әуекомпанияларының көптеген
агенттіктері орналасқан. Даңғылмен жақын танысу үшін басынан соңына дейін
жүріп өтелік. Келісім алаңынан Дөңгелек ауданына дейін жасыл массив
созылған – 1890 жылдардың ортасында Итторф салған ағылшын стиліндегі бақша.
Қазір Елисей Далаларының басында, оң жағында әйгілі Кутюрье ұйымдастырған
Эспас Пьер Карден мәдени орталығы орналасқан. Елисей Далалары мен Мариньи
даңғылының бұрышында гитлершілерге тұтқынға түсіп, қорлаудан қаза тапқан
Қарсыласу батыры (герой Сопротивления) Жан муленег ескерткіші орнатылған.
Мариньи даңғылының қарама-қарсы жағынан көрініп тұрған Мариньи театрының
ұзақ тарихы бар. Оның негізі 1855 жылы қаланып, алғашында Буфф-Паризьен
деп аталды, француз операттаның негізін қалаушы Жак Оффенбах театрда өз
туындыларын қойып, оны бірнеше жыл бойы басқарды.
Диснейленд – балалар үшін ертегі елі және ересектер үшін балалық
шақты еске түсіру. Бұл Парижден бірнеше км қашықтықта орналасқан шаттық,
бақыттың кішкене бұрышы. Көбі мұнда өз көздерімен сүйікті ертегілерінің
кейіпкерлерін көруге, көптеген аттракциондарда қызықтарын қызықтап,
карнавалды шоу мен жарқын қойылымдарды көруге бір күнге келеді. Мұнда
балаларға және олардың ата-аналарына аранлған көптеген ательдер, 40 шақты
аттракциондар, кафелер, ресторандар бар. Парк 5 кварталға бөлінген: АҚШ бас
жолдары, шекаралық территория, оқиғалар әлемі, қиал-ғажайып елі,жаңалықтар
әлемі. Ең қызықты аттракциондар: Кариб қарақшылары, Индиана Джонс,
Тәуекел мұнарасы, Жұлдызды саяхаттар, Питер Пеннің ұшуы.
2 Франция туристік индустриясы
КАМАРГ. Камарг қорығы Францияның ең ірі өзені – Ронаның төменінде,
Буш-дю-Рон француз департаментінде 13500 га жер ді алып жатыр. Камаргтың
негізі сол кездегі Француз табиғат қорғау ұлттық қоғамының президенті,
профессор Луи Манженнің инициативасы бойынша 1928 жылы қаланды. Жерлері
Пешине химиялық компаниясынан жалға алынды, 1959 жылы келісімді тағы 75
жылға созды.
Камарг ауданында өте мырза күн: ол жылына 2800 сағат шығып тұрады.
Қорыққа құмды дюндар, тұзды көлдер, балшық, галофилді өсімдіктер тән. ХҮІІІ
ғасырдың соңында Үлкен Ронаға қорғаныс дамбасы тұрғызылғанда, солтүстік
Камаргте жүзім ағаштары мен люцерн даласы пайда болды. Кейінірек кең
далаларды күріш алқабы да алды. Камарг – 6-7 м биіктікті және 50 см
диаметрлі можжевельник ұшырасатын Франциядағы жалғыз орын. Камарг фаунасы
өте бай. Мұнда құстар көп: 300-ден астам құстар түрлері мұнда ұялап,
қыстайды және ұшу кезінде аялдайды. Алқызыл қоқиқаз, әр түрлі үйректер,
шағалалар ұялайды. Құстардың мекен етуі қолайлы климатпен түсіндіріледі:
жылы қыс, онша ыстық емес жаз және жауынның жеткілікті мөлшері. Камаргте
шамамен 15 мың қоқиқаз тіршілік етеді, оның үштен бірі ғана мұнда қыстайды.
Камарг – еуропалық үйректердің қыстайы үшін керемет орын. Мұнда 150-250 мың
осы құстар жиналады. Камаргте шағала көп (күміс түрі, теңіздік, кішілері).
Камаргтың сүиқоректілер фаунасы кедейлеу. Мұнда Еуропаның өзге де
аудандарына тән аңдардың шамамен 30 түрі мекен етеді (кірпі, қоян, тиін,
тышқандар, егеуқұйрықтар, түлкі, борсық, т.б.). Мұнда сонымен қатар
жартылай жабайы жылқылар мен бұқалар да кездеседі. Камарглық жылқылар
дүниеге қара болып келеді, бірақ жыл өткен сайын олар ақ түске өзгереді.
Қос мекенділер мен бауырмен жорғалаушылардың ішінде Камаргте жасыл бақа,
тасқаба, жылан, т.б. Францияның бұл аймағының оүпті мекендеушілері туралы
Камарг мұражайынан білуге болады, ол Альбароннан қашық емес жерде
орналасқан. Сонымен бірге бұл жерде Эг-Мортедегі қорғаныс құрылысы мен Арла
мен Нимадағы амфитеатрларды көруге болады.Камаргтың жергілікті тұрғындары
мерекелерді сүйеді. Сондықтан да Арлада бұқалар шайқасын көруге болады. Сен-
Мари-де-ля-Мерде жылына бір рет (24-25 мамыр) бкіл Еуропадан қасиетті
Сараға сыйыну үшін сығандар келеді. Камаргте жақсы демалуға болады. Рона
өзенінен Сен-Мари-де-ля-Мерге дейін кең құмды жағажайлар созылған. Спорттың
жылқы түрін ұнататындарға көптеген жағажайларда жылқымен серуендеу
ұсынылады, ал жергілікті жалғаберу пунктерінде қолдануға велосипед
беріледі. Гурмандарға жергілікті ас үй ұнауға тиіс. Соның ішінде – доб де
гардиан (шөп және сарымсақ қосылған қызыл шараптағы сиыр етінен жасалған
ыстық тамақ). Бұл тағамға көкөніс беріледі.
ВАНУАЗ. Францияның ұлттық саябағы Вануаз 1963 жылы құрылды. Ол
Италиямен шекаралас Францияның оңтүстік-шығыс бөлігінде (Альпінің оңтүстік-
батысында), Савойя департаментінде орналасқан. 14 км-ге созылған Вануаз
шекарасы Гранд Парадиз ұлттық саябағының шекарасымен түйіседі.
Саябақтың ауданы – 52,8 мың га, күзету зонасы 145 га жерді алады.
Саябақтың жекеменшік территориясы 11 га жерде орналасқан (олар қызмет
ғимараттарынан бос емес). Саябақ территориясының 85 пайызы жергілікті
коммунаға және 15 пайызы жеке тұлғаларға жатады. Саябақ территориясында
тұрақты халық жоқ, тек жазда малшылар өз жанұяларымен тұрақтайды. Саябақ
теңіз деңгейінен 1250-3855 м биіктікте орналасқан.
Саябаққа төр ландшафты зона тән: таулы-орманды, субальпілік, альпілік
және нивалы. Ормандар субальпілік және альпілік шалғындармен алмасады. Ал
кейін өсімдіктерді тастар басатын белдеу орналасқан. Ал биігіректе мәңгілік
қар жатыр. Саябақта өсімдіктің мыңнан аса түрі бар. Орнитофаунасы да бай –
100-ден астам түрі. Саябақ Парижден шамамен 8 сағаттық жерде, ал Лионнан 2
сағаттық жерде орналасқан. Саябақтан қашық емес жерде бұл ауданды елдің ірі
қалаларымен байланыстыратын үш темір жолы өтеді. Бұның бәрі саябақты
жүздеген мың туристерге тиімді етеді (жыл сайын мұнда 700-800 келуші
болады, оның 85 пайызы Франция тұрғындары). Саябақта көптеген туристер
маусым-қыркүйекте болады. Қыста саябақтың көп бөлігі жабық (онң кейбір
учаскелеріне бару терең қардың әсерінен қиынға соғады, сосын көшкін түсу
қаупі де төнеді). Саябақ бойымен жаяу жүруге немесе жылқымен жүруге
болады. Тауларға альпинистер мен таулы-шаңғышылар барады. Вануаз
территориясы бойымен 500 км-ден асатын бірнеше туристік жол мен жолшалар
салынған. Экскурсиялық маршруттарда сілтемелер, өсімдіктерге сипаттама
берген мәлімет стенділері, жануарлар суреттері мен олардың мінездемесі бар.
Вануаз бен оның шекарасында 1,5 мың адам бір уақытта қоныстна алатын 30
қонақ үй мен қонақтайтын жерлер бар (оның көп бөлігі саябақтікі, сонымен
қатар – жекеменшік кәсіпкерлер мен Францияның альпинистер клубына тиесілі).
Көптеген отельдер тек жазғы уақытта жұмыс істейді, бірақ әрқайсысында
жылдың кез келген мезгілінде туристер үшін 2-3 бөлме бар. Келушілердің
шамамен жартысы саябаққа 1-2 аптаға келеді, дегенмен олар бір орында үш
күннен астам уақыт түней алмайды, олар қонақ үйдегі орындарды басқа
туристер үшін босату керек.
Саябақ территориясында ғимараттар салу мен пайдалы қазбаларды өндіруге
тыйым салынған. Вануазда автомашинамен жүруге болмайды. Жыл сайын
Францияның ұлттық саябақтарына шамамен 5-6 млн адам келеді. Оның ішіндегі
танымалы діни орталыққа барар жолдағы Пиреней саябағы (саябаққа жыл сайын
1,5 адам келеді). Саябақ территорияларына кіру тегін. 1968 жылдан Францияда
аймақтық саябақтар да салына бастады. Қазір олар ел территориясының 3
пайызын алуда (олардың жалпы ауданы 1,5 млн га). Олар табиғи ландшафтарды
сақтау және демалыс зонасын ұйымдастыру мақсатында құрылған. Сондай Арморик
табиғи саябағы 65 мың га жерде, Бретань департаментінде құрылған. Саябақ
ландшафт түрлілігіне байланысты үш бөлікке бөлінген (шығыс бөлігі – плато,
орталығы – орман, батысы – мұхит жағалауындағы шатқал). Орталық бөлігінде
лекциялық және көрмелік залдар, тұлғаның тұрғын үйлері орналасқан.
Саябақтың бүкіл бөлігінде (қорықтығынан басқа) туристік базалар, пикниктер
үшін орындар, кемпингтер, туристік маршруттар бар. Саябақта бретон
мәдениетінің орталықтары орналасқан – шілтер тігу, ағаш кесу. Жыл сайын
саябаққа 60 мың адам келеді8.
Ойын-сауық орындары. ПАРИЖДЕГІ ДИСКОТЕКАЛАР МЕН ТҮНГІ КЛУБТАР.
Париждік дискотекалар ағылшын-американдық музыкалық дәстүріне еліктейді:
1950 жылдардағы классикалық рок-н-ролл мен рок. Сән ағымына еліктейтін
орындар көп емес. Оларға Балажо мен Фоли Пигаль жатады.
Клубтар мен дискотекалардың жұмысы жөніндегі мәліметтерді Парископе
мен Сет а Пари немесе Фигаро апталық газетінен алуға болады. Қазіргі
заманға сайлары.Батаклан үлкен қонақжайлы залы мұнда өткізілетін шоудың
арқасында танымал. Сенбі күні қойылымнан соң ол Париждегі ең танымал сәнді
түнгі клубына айналады – мұнда фанк, соул мен нью-джек-свингті араластырып
ойнайды. 79 клубы - ретро стиліндегі дискотека. Ал Ла Скала қымбат емес
болса да, көптеген келушілерді тартады. Мысалға, Марсель Пруст баруды
ұнатқан бұрынғы түрік моншалары қазіргі кезде Ле Бэн сәнді түнгі клубына
айналған. Кештері романтикалық рокқа, хаус-мьюзикке- фанкке және реггиге
арналған Рекс Клубқа жарнама бизнесі мен экран тележұлдыздары келеді.
Зед Клуб та танымал – онда жастарына қарамастан бәрі де рок-н-ролл
билейді. Ең салтанаттылары.Кастель ,с жекеменшік клубына түсу үшін кей
жағдайда дәулет, сұлулық пен танымалдық та жеткілікті емес: жолы болғандар
би алдында екі мейрамхананың бірінде тамақтанады. Режин,с-ке көбіне ірі
шенеуніктер мен бай туристер барады: онда варьете музыкасына билейді.
Әйгілі отелде орналасқан ағаштан жасалған панелмен қапталған Риц Клубы
негізі өзінің есігін тұрақты келушілері мен тұрақты отель тұрғындарына
ашады, әйтсе де бөтендерді тек олар салтанатты түрде киінген жағдайда
ғана қабылдайды. Мұндағы интерьер фешенеблді, жағымды жеңіл әуен
жіберіледі. Ең сәнділері. Балажо клубы бір кездері Эдит Пиаф пен Жан
Габен келген жай би алаңы болды. Бүгінгі күні ол салтанатты түнгі орын.
Сонымен қатар Балажо дүйсенбі күндері көптеген клубтар жабық болғанда
жұмыс жасайды. Ең сәнді жастар кіші, әрі жайлы Фоли ,Клаббинг-те
жиналады: онда тақырыптық кештерден өзге рок-музыкаттар концерттері
ұйымдастырылады. Егер де сіз түн бойы билегіңіз келсе, сіз Элиза-
Монмартрда күтуде.
ЕҢ ТАНЫМАЛ КЛУБТАР. LE PALACE. Бұрынғысынша ең танымал париждік
дискотека; оған түсу қиын емес.
LA JAVA. Париждің ескі би алаңы. Бір кездері мұнда ұлы Эдит Пиаф ән
орындады. Әр жұмада сальсе кешін өткізіп алмаңыз, одан кейін дискотека
кубалық жаенды әуені, темекісі мен коктейлі бар нағыз кабаре-хабанероға
айналады. Сальсені үйрету 22.00-23.00 сағат аралықтары.
LES ETOILES. Күн сайын сағат 20.00-ден таңертеңге дейін ашық.
Латиноамерикандық әуен мен ән. Болжамды түрде алдын ала тапсырыс беру
міндетті.
LE BALAJO. Бұл клуб 60 жылдан астам уақыт бойына өмір сүруде. Алғашқы
париждік дискотекалардың бірі. Мұнда сізге 80 жылдардың соңында үлкен
табысқа жеткен аккордеон әуеніне биді ұсынады. Сальса сейсенбі сайын 21.00-
ден бастап (әйелдер үшін 23.00-ге дейін кіру тегін). Әсем интерьер мен
жағымды атмосфера. Жексенбі сайын түстен кейін ча-ча-ча мен билер. Сәрсенбі
сайын рок-н-ролл, буги және свинг. Бұл клубтың жұртын туристер, ал уик-энд
сайын түстен кейін 70-тен асқандар құрайды.
Самаритэн дүкені – 1869 жылы негізделген ең ірі, әрі әйгілі
париждік әмбебап дүкені. Бұрын ол бұлай деп қарама-қарсыдағы Жаңа көпір
астында орналасқан су колонкасы Христаға су берген мейірімді самаритян қыз
жайлы евангельді аңызында естелік ретінде аталған. Самаритэннің негізін
салушылар Эрнест Коньяк пен оның әйелі Луиза Жей тек дүкеннің арқасында
ғана даңқы шыққан жоқ, олар өнер туындыларының коллекцияларын жинап, оларды
Парижге апарған – олар Коньяк-Жей мұражайының негізін қалады. №2 дүкенде
болып, ескі интерьерін (ол 1900 жылы қайта салынды) қызықтаңық да, міндетті
түрде бүкіл Париж көрінетін дөңгелек қарау алаңына әкелетін кішкене
баспалдағы бар жоғары қабатқа лифтпен көтеріліңіз.
Ескерткіштері. ВАЛЬ ДЕ ГРАС ШІРКЕУІ (VAL-DE-GRACE).
ХҮІІ ғасырда Валь-де-Грас ауданында монгастырлар орналасқан. 23 жылдық
некеден кейін балалы бомаған 37 жасар Анна Австрийская мұрагер туысымен осы
жерде шіркеу салуға уәде берді. 1638 жылы болашақ ХІҮ Людовик дүниеге келді
де, ханшайым Франсуа Мансаруға шіркеу құрылысын тапсырды. 1645 жылы
кішкентай король шіркеу негізінің алғашқы тасын қалады. Шіркеу фасады
итальяндық барокко архитектурасында болды. Және бұл шіркеу париждік
шіркеулердің ішіндегі ең римдігі.КОНСЬЕРЖЕРИ. (1, quai de l’Horloge. Tel.:
01.53.73.78.50)
Сұлу Филипп (Plilippele Bel) кезеңіндегі архитектураның керемет
ескерткіші (ХІҮ ғасыр). ХҮІ ғасырда Консьержери мемлекеттік түрме болады.
Ұлы француз революциясы кезінде Консьержери камераларында өлім жазасына
кесілген мыңдаған адамдар хардап шекті, олардың арасында Мария-Антуанетта
(Marie-Antoinette) мен Шарлотта Корде (Charlotte Cotday) болды.[201-
б.]МҮГЕДЕКТЕР ҮЙІ. (Esplanades des Invalides. Tel.:01.44.42.30.11). ХІҮ
Людовик (Louis ) бұйрығы бойынша ХҮІІ ғасырда салынған Мүгедектер Үйі
жараланған солдаттар үшін болды. Құрмет алаңы қоршаған ғимараттардың
бірінде әр дәуірдегі: ХІҮ ғасырдан бастап қазірге дейінгі әскери қарулардың
коллекциясы жинақталған армия Мұражайы орналасқан. Мүгедектер Соборында
(Dome des Invalides) Наполеон Бонапарт (Napoleon Bonaparte) қабірі
орналасқан. Императордың күлі собор куполының астында орналасқан қызыл
порфирден жасалынған қабірде.
ПОН-НЁФ. 1578-1604 жылдары салынған Пон-Нёф Париждің ең көне және ең
әйгілі көпірі болып табылады. 12 аркадан тұратын ғажайып архитектуралық
ескерткіштің ортасында көзінің тірісінде париждіктердің серуен үшін сүйікті
орнына айналған көпірдің құрылысы аяқталған ІҮ Генрихтің (Henri ІҮ) атты
мүсіні орналасқан.
2.1 Францияның туристік мәдениеті
Д,ОРСЕ МҰРАЖАЙЫ (MUSEE D’ORSAY). Бірінші қабатында уақытша көрмелер
залы, сонымен қатар кітап дүкені мен кафетерий орналасқан. Мұражай бұрынғы
ХІХ-ХХ жүзжылдықтарда (Ұлттық мереке күні мен Бүкіләлемдік көрмесі болған
жыл – 1900 жылы 14 шілдеде ашылған) архитектор Лалу салған Орсэ темір жол
вокзалы ғимаратында орналасқан.
1979 жылы жобалау жұмыстары басталды - өнер туындыларын жәдігерлейтін
ғимарат тұрғызып, вокзал ғимаратын толықтай реконструкциялау қажет болды.
1986 жылы жаңа мұражай ашылды. Мұражайда 1848-1914 жылдарды қамтитын
қолданбалы өнер, мүсін, живопись коолекциялары жиналды. Бірінші қабатында
1870 жылға дейінгі мүсін мен 1880 жылға дейінгі қолданбалы өнер мен
живопись орналастырылған. Мұнда орналастырылған мүсіндердің ішінде Карпо
(Гранд-Опера фасадынан оның биі), Бари мен Домье. Танымал суретшілердің
ішінде: Энгр, Делакруа, Домье, Милле, Коро, Курбе, Барбизон мектебінің
суретшілері, Клод Моне, Писсарро, Сислей, Эдуард Мане, Дега. Пюви де
Шаванн, Гюстав Моро туындылары да көңілден шығады. Мұнда Виолла-ле-Дюктың
ісі жөнінде айтылады, сонымен қатар Опера құрылысымен байланысты құжаттар
мен оның макеті сақталған.
Орташа деңгейдегі залдарда Роден (Бальзак, Тозақ қақпасы), Камилла
Клодель (Ересек кез), Бурдель (Ату үстіндегі Геракл, Аполлон басы),
Майол (Жерорта теңізі, Сезанға ескеткіш), Боннар мен Вюардың жиповисті
туындылары жәдігерленуде. Мұражайда сонымен бірге фотографияның алғашқы
қадамы мен кинематографтың пайда болуы жөнінде баяндалады. Жоғарғы
деңгейінде кафеде жүрек жалғап алуға болады, ал оның артында оң жақ
жағалауға қарайтын Сена жағына шығатын терраса орналасқан: бірінші планында
Лувр мен Тюильри бағы, ал алыста – Монмартр4.[102-103-бб.]
ЛУВР мұражайы коллекциялар байлығы жағынан дүние жүзінде басты
мұражайлар қатарына жатады. Мұражай 3 бөлікке бөлінген: Сюлли - квадратты
аула маңында, Денон - Сена жақ қанатында, Ришелье – Риволи көшесіне шығар
жақ бөлігінде. Мұражайға тек қана Наполеон ауласындағы үлкен Пирамида
арқылы кіреді. Эскалатормен түскенде Наполеонның үлкен дәлізінде мәліметтер
бюросы орналасқан.
Мұражай коллекциясы мынандай бөлімдерден тұрады:
- Ертедегі Шығыс ескерткіштері
- Ертедегі Египед ескерткіштері
- Ертегректік, эрусстық және ертеримдік ескерткіштер
- Қолданбалы өнер
- Мүсіндер (скульптура)
- Кескіндеме (живопись)
ТУЛОН МҰРАЖАЙЛАРЫ. Фасады ратуша түрін сақтаған (мүсінін Пюже 1656 жылы
жасаған) теңіздік мұражай. Дар-Вельдің батыс бөлігінде ХҮІ Людовик тұсында
тұрғызылған Теңіздік арсенал мен Теңіздік префектура орналасқан. Мұражайда
ІІ Рамзестің басының бейнесін, Иисус Христос бейнеленген византиялық
жұмысты, фламан, француз және итальяндық мектеп живописін, Таяу Шығыс
өнерінің заттар коллекциясын көруге болады. Ескі қаладан солтүстікке қарай
портқа қарайтын Мон-фарон тауы (600 м) орналасқан. Шыңның қасында Тур-Бомон-
Дебаркман мұнарасы тұр. Сен-Луи фортынан қашық емес жерден Ла-Мэг (ХҮІІІ
ғ.) фортының етегі мен өсімдіктерді акклиматизациялау үшін құрылған бақ
бойымен өтетін Корниш-дю-Мурийои (Мурийондық карниз) өтеді. Карниз
соңындағы солға бағытталған жол Тулонға қайтуға болатын 042 жолына алып
келеді.
Байё гобелені сақталатын мұражайға туристік офис арқылы өтуге болады.
Байё гобелені – бұл Вильгельм басшылығымен нормандардың Англияны басып алу
тарихы тігілген ұзындығы 70 м шамасындағы дөрекі зығыр матасының жолағы.
Оны Вильгельм - жаулап алушының ағасы – Ода епископының бұйрығымен
дайындаған. Бұл 1066-1082 жылдары аралығында болды. Англияда тігілген
гобелен суреттерде нормандардың жаулап алған аралын баяндайды. Матада
бірінен соң бірі хронологиялық тәртіппен болған 58 бейне салынған. Суретте
ХІ ғасырдағы нормандар мен сақтар үшін дәстүрлі киім, қару, құрал-жабдықтар
және тағам да көрсетілген. Сақтар гобеленде мұртты түрде, ал нормандар
ұстараланған желкемен суреттелген. 1066 жылы Жерге Галлея кометасы
жақындаған – солай гобеленде тігілген.
Шілтер тігу училищесі. Бұл Франциядағы шеберлердің инемен нағыз
нормандық шілтерді қалай тоқитынын көруге болатын жалғыз жер. Шілтер тоқу
дәстүрі сақталып, ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отырады. Мұнда шілтер тоқу
курстары, бүкіл керекті материалдарды сату және шілтердің өзін сату
ұйымдастырылған.
Мемориал-мұражай 1944 Нормандия үшін шайқас. Байёдегі ірі әскери
мұражай. Залда құжатты куәліктер, фотосуреттер, үнжариялар, әскери форма,
қару және басқа да жәдігерлер қойылған, мемориал-мұражайдан батысқа қарай
бірнеше жүздеген метрде Байё қаласының әскери қабірі орналасқан – 4868
солдат жерленген Нормандиядағы ең үлкен 18 әскери қабір. Мұнда неміс
солдаттарының 466 бейіті бар.
Театрлар. Париж музыка театры немесе Шатле театры – алаңның батыс
жағында орналасқан. Осы театрда Карузо мен Шаляпин ән айтып, оның
сахнасында Сергей Дягилевтің алғашқы Орыс мерзімі қойылымдары қойылған,
1912 жылы мұнда париждіктер алғаш рет басты рөлде Вацлав Нижинский қатысқан
Фавнаның түстен кейінгі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz