Өндірістік кәсіби аурулар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім:
1. Кәсіби аурулардың жіктелуі.
2. Кәсіби ауруларды анықтау жолдары
3. Аурулар түрлері.
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
II. Негізгі бөлім:
1. Кәсіби аурулардың жіктелуі.
2. Кәсіби ауруларды анықтау жолдары
3. Аурулар түрлері.
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кәсіби аурулар– белгілі бір мамандыққа байланысты кәсіпорынның зиянды әсерінен болатын кесел. Кәсіби аурулар кәсіпорындардағы санитарлық-гигиеналық ережелердің дұрыс орындалмауынан, шу, діріл, тағы басқа әсерінен пайда болады. Мысалы, шаң-тозаңы көп жерде жұмыс істеген адамның өкпесі пневмокониозға (өкпені шаң басу), ал радиоактивті препараттармен жұмыс істейтіндер сәуле ауруына шалдығады. Қатты дірілдейтін аспаптармен ұзақ уақыт жұмыс істеу тамыр неврозына (ангионеврозға) ұшыратады. Мал шарушылығындағы адамдар ауру мал арқылы түйнеме, маңқа, сарып, туляремия ауруын жұқтырып алуы мүмкін. Кәсіптік зиянды әсерлер тек кәсіби ауруларды ғана емес, басқа аурулардың да пайда болуына әкеліп соқтырады. Жұмыс түріне қарай жұмыс күні мерзімін қысқарту, жыл сайын қосымша демалыс беру, жұмыс кезінде үзіліс жасау (15 – 20 мин), техникалық шараларды іске асыру – кәсіби аурулардың санын азайтып, келешекте мүлдем жоюға мүмкіндік береді. Кәсіби ауруларды азайту үшін радиоактивті препараттармен, рентген кабинеттерінде, ыстық пештерде, тағы басқа жұмыс жасайтын адамдарды жұмысқа аларда және әрбір 6 – 12 ай сайын денсаулығын медициналық тексеруден өткізіп тұру қажет. Кәсіби ауруларға шалдыққандар әлеумметтік қамсыздандыру тарапынан жеңілдіктермен қамтамасыз етіледі. Кәсіби аурулар салдарынан уақытша еңбекке жарамсыз адамдарға берілетін жәрдем олардың үздіксіз еңбек стажына қарамастан табысының 100% мөлшерінде төленеді. Кәсіби аурулардан мүгедек болған адамдарға мүгедектік зейнетақы еңбек стажына байланыссыз белгіленеді.
1. Л.А.Зорина, М.И. Даулетбакова – Профессиональные болезни, Алматы, 1989г.
2. Н.Н.Шаталова, В.Г.Артамонова – Профессиональные болезни, М., Медицина, 1996 г.
3. http://kazakzaman.kz kz/newsDetail_getNewsById.action?newsId=53521
2. Н.Н.Шаталова, В.Г.Артамонова – Профессиональные болезни, М., Медицина, 1996 г.
3. http://kazakzaman.kz kz/newsDetail_getNewsById.action?newsId=53521
әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті
география және табиғатты пайдалану факультеті
СӨЖ
Тақырыбы: Өндірістік кәсіби аурулар
Орындаған:Рысбаева Г.Н.
Қабылдаған:Бергенева Н.С.
Алматы 2013
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім:
1. Кәсіби аурулардың жіктелуі.
2. Кәсіби ауруларды анықтау жолдары
3. Аурулар түрлері.
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Кәсіби аурулар - белгілі бір мамандыққа байланысты кәсіпорынның зиянды әсерінен болатын кесел. Кәсіби аурулар кәсіпорындардағы санитарлық-гигиеналық ережелердің дұрыс орындалмауынан, шу, діріл, тағы басқа әсерінен пайда болады. Мысалы, шаң-тозаңы көп жерде жұмыс істеген адамның өкпесі пневмокониозға (өкпені шаң басу), ал радиоактивті препараттармен жұмыс істейтіндер сәуле ауруына шалдығады. Қатты дірілдейтін аспаптармен ұзақ уақыт жұмыс істеу тамыр неврозына (ангионеврозға) ұшыратады. Мал шарушылығындағы адамдар ауру мал арқылы түйнеме, маңқа, сарып, туляремия ауруын жұқтырып алуы мүмкін. Кәсіптік зиянды әсерлер тек кәсіби ауруларды ғана емес, басқа аурулардың да пайда болуына әкеліп соқтырады. Жұмыс түріне қарай жұмыс күні мерзімін қысқарту, жыл сайын қосымша демалыс беру, жұмыс кезінде үзіліс жасау (15 - 20 мин), техникалық шараларды іске асыру - кәсіби аурулардың санын азайтып, келешекте мүлдем жоюға мүмкіндік береді. Кәсіби ауруларды азайту үшін радиоактивті препараттармен, рентген кабинеттерінде, ыстық пештерде, тағы басқа жұмыс жасайтын адамдарды жұмысқа аларда және әрбір 6 - 12 ай сайын денсаулығын медициналық тексеруден өткізіп тұру қажет. Кәсіби ауруларға шалдыққандар әлеумметтік қамсыздандыру тарапынан жеңілдіктермен қамтамасыз етіледі. Кәсіби аурулар салдарынан уақытша еңбекке жарамсыз адамдарға берілетін жәрдем олардың үздіксіз еңбек стажына қарамастан табысының 100% мөлшерінде төленеді. Кәсіби аурулардан мүгедек болған адамдарға мүгедектік зейнетақы еңбек стажына байланыссыз белгіленеді.
2.1. Жұмыскерлердің денсаулығына жағымсыз әсер ететін өндірістік әсерлер әрқилы. Олардың әсерлерінен тек кәсіби аурулар ғана емес, сонымен қатар кәсіптік жарақаттанулар да кездеседі. Соңғыларына өндірістің аумағында немесе тікелей жұмыс орнында істейтіндер мен ағзалардың механикалық, термиялық, химиялық және электрлік зақымдануларынан болған жіті аурулар жатады.
Кәсіби аурулардың жіктелулері толық жасалмаған, себебі олардың клиникалық көріністері полиморфты болып келеді және көптеген ағзалар мен жүйелердің өзгерістерімен сипатталады. Алайда кейбір кәсіби аурулар түрлерінде басым зақымданатын ағзалар мен жүйелері болады, мысалы тыныс, қан, жүйке, тірек-қимыл аппараты, есту мен көру ағзалары, т.б.Сондықтан қазіргі кезде этиологиялық себептерге сәйкес жалпылай топтастыру, яғни кәсіби аурулар тудырған өндірістік фактордың сипатына байланысты жіктеледі.
Кәсіби аурулардың этиологиялық себебіне сәйкес топтары:
1. Физикалық себептерден туындаған кәсіби аурулар; өндіріс шаңдары (пневмо-кониоздар, шаңды бронхит, т.б.)
2. Өндірістік ортаның физикалық әсерлерінен туындаған кәсіби аурулар (тербеліс ауруы ; қарқынды шудан, әртүрлі сәулеленуден, сыртқы ортаданың жоғарғы және төменгі температурасынан болған зақымданулар)
3. Өндірістік ортаның химиялық әсерлерінен болған кәсіби аурулар (әртүрлі жіті және сүлелі уланулар)
4. Биологиялық әсерлерден болған кәсіби аурулар (инфекциялық материалдармен не жануарлармен қатынаста болатын еңбеккерлерде, сол секілді туберкулезге қарсы және инфекциялық емдеу мен профилактикалық медициналық мекемлердегі қызметкерлер дамыған әртүрлі жұқпалы инфекция-лық және паразитарлық аурулар; антибиотиктерден, грибоктар мензат түзетін қабілеті бар саңырауқұлақтар және т.б. туындаған аурулар)
5. Кейбір ағзалар мен жүйелерге шамадан тыс күш түсуден дамыған кәсіби аурулар (тірек-қимыл аппаратының, шеткілік нервтер мен бұлшықеттердің аурулары)
2.2. Кәсіби аурудың диагнозын қою кезінде анамнезін, клиникалық және лабораторлық-диагностикалық көрсеткіштерін тыңғылықты талдау қажет.Осындай кезде еңбектік немесе кәсіптік анамнезі өте маңызды орын алады, себебі тек кәсіптік зияндылықпен қатынасы дәлелденген кезде ғана аурудың адамның жұмысымен байланысты екені анықталады.Еңбектік анамнезінде кәсіби аурудың дамуына мүмкіндік тудыратын шартты жағдайлар көрсетілуі тиіс. Оларға мыналар жатады: кәсібі, еңбек еткен барлық мерзім арасында өндірістік ортаның нақты жағымсыз факторымен қатынастағы еңбек жағдайының толық сипаттамасы; ұжымдық және жекебастық қорғандыру заттарын қолдануы; өндірістік ортаның зиянды әсерлерімен қатынастың ұзақтығы мен мерзімі.Еңбек жағдайының санитарлық-гигиеналық сипаттамасы санитарлық-эпидемиологиялық станцияның (СЭС) еңбек гигиенасы бөлімінің санитарлық дәрігері толтырады. Адам еңбек ететін кәсіпорынды қадағалайтын СЭС-на жіті немесе сүлелі кәсіби ауру диагнозын қойған дәрігер арнайы хабарлама (извещение) жіберуі тиіс.
Өндірістік кәсіпорындардың, құрылыс ұйымдары мен транспорттың жұмысшыларына емдік-профилактикалық көмекті медициналық-санитарлық бөлімдердің немесе емханалардың дәрігерлері көрсетеді. Медициналық-санитарлық бөлімдердің құрамына денсаулық пунктері де енуі мүмкін.
Медициналық-санитарлық бөлімдердің негізгі міндеттері - денсаулық сақтау саласының жергілікті органдарымен және мекемелерімен, әкімшіліктермен және қоғамдық ұжымдармен бірге тиісті бекітілген жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбек пен тұрмыс жағдайларын сауықтыруға, жалпы және кәсіптік аурулар мен жарақаттануларды азайтуға, мамандандырылған медициналық жәрдем көрсетуге және диспансерлік қадағалауды толассыз жүргізуге бағытталған шараларды жобалау мен өткізу.
Емдеу мекемелері анықтаған нақты диагноздардың негізінде кәсіби ауру-ға есеп жүргізіледі:
* жіті КА - барлық типтердегі емханалық-амбулаториялық мекемелерде (қаралуға келгенде немесе үйіне шақырғанда), әртүрлі профильдегі ауруханаларда;
* сүлелі КА - ғылыми-зерттеу және медициналық институттардың клини-каларында, дәрігерлердің біліктілігін жетілдіретін институттарда, аурудың кәсіптік сипатын анықтау мен аурудың еңбек жағдайымен байланысын анықтауға құқысы бар емдік-профилактикалық мекемелерде.
Кәсіби ауруларда науқас адамды әлеуметтік-еңбектік және медициналық сауықтыру өте маңызды болып саналады және оның мақсатына ауырған адам денсаулығын қалпына келтіру болып табылады.
Науқас адамды сауықтыру комплексіне мына шаралар жатады:
1. Кәсіби ауру мен кәсіптік емес аурулардың бастапқы түрлерін ерте және уақытында анықтау;
2. Аурудың патогенезіне негізделген емді тағайындау;
3. Науқас адамды тиімді еңбекке уақытша немесе тұрақты түрде орналастыру немесе бойындағы ауруына сәйкес медициналық және еңбектік болжамдарын ескере отырып белгілі мерзімге оны еңбектен толық босату.
Кәсіби ауру науқас адамдар қосымша жеңілдіктер ала алады. Еңбекке уақытша жарамсыз кезінде сырқат қағазы жалақысының 100% көлемінде төленеді. Кәсіби аурудың салдарынан мүгедектігіне байланысты пенсиялық жәрдем жалпы еңбектік стажы мен осы кәсіби ауру тудырған өндірістік ортаның жағымсыз әсерлерімен қатынастағы жұмыс стажына байланыссыз тағайындалады. Кәсіптік мүгедектік кезіндегі пенсияның көлемі жалпылай мүгедектіктегі пенсияның көлемінен көп. Сонымен қатар, кәсіби ауру науқас адамға қажет кезінде мамандандырылған санаторий бөлімдеріне ақысыз жолдамалар беріледі.
2.3. Тербеліс ауруы
Тербеліс ауруы - клиникалық симптомдарының полиморфтылығымен және ағымының ерекшеліктерімен ажыратылатын, кәсіптік аурулар. Негізгі этиологиялық факторлары өндірістік вибрация.Тербеліс ауруы көбінесе машинаны құрайтын жұмысшыларда, металлургиялық, құрылысты, авиа- және кеме құрылыстарндағы, тасты өндіретін құрылыстарда, ауыл шаруашылығымен айналысатындарда, көлік және ауыл шаруашылығының басқада салаларында қызмет ететін жұмысшыларда кездеседі. Соққылы немесе айналмалы әсерлі қол механизімінің аспаптарымен жұмыс істейтін жұмысшылар вибрацияның әсеріне ұшырауы мүмкін. Оларға металды кесетіндер, қалыпшылар, бұрғышылар, тас кесушілер, ұштағыштар, слесарлар жатады.
Қатынастың түріне байланысты вибрацияның жалпы және жергілікті түрлерін ажыратады. Жергілікті түрінде вибрация қолдар арқылы беріледі. Вибрацияның бұндай түрі айналмалы немесе соққылы механизмді аспаптармен жұмыс істейтін адамдарда кездеседі. Жалпы вибрация отырған немесе тұрған бет арқылы беріледі(орындық, пол, өңделінетін заттар, помост және т.б). өндірістік жағдайларда жалпы және жергілікті вибрация орын алады.
Патогенезі: Ауру тірек қимыл аппаратының, жүрек тамыр жүйесінің және жүйке жүйесінің қызметтерінің бұзылуымен көрінеді. Жергілікті және жалпы вибрация нервті-рефлекторлы және нейрогуморалды жүйелердің механизмін бұзады. Вибрация күшті тітіркендіргіштердің әсерінен терідегі, нервтегі және нерв бағанындағы рецепторларға әсер етіп, симпатикалық нерв ұштарындағы норадреналин секрециясын күшейтеді. Норадреналиннің бір бөлігі қанға түсіп тамырлардың тонусын жоғарлатады, ол өз кезегінде қан қысымды жоғарлатады және ангиоспазмды тудырады. Вибрацияның әсерінен адамдарда Фатер-Пачини денешіктерінде, жүйке талшықтарында, жұлын нейрондарында, ретикулярлы формация бағанында, омыртқа аралық ганглиларда және симпатикалық шекаралық бағаналарда өзгерістер болады.
Тербеліс ауруының емі. Дәрілік заттардың ішінде ганглиблокаторлы заттарды аз мөлшердегі холинолитиктермен және тамырды кеңейтетін препараттармен бірге қолданған нәтижелі. 3-4 күндік үзіліспен, 2-3 курстық емммен, күнара 10 мл 1% бұлшық етке спазмолитинді қолданады. Спазмолитинді бұлшық етке 0,5% 3-10 мл новокаин ертіндісімен кезектестіріп отырады. Амизилді 0,001 г таблетка түрінде тағайындайды. Метамизилді ұнтақ түрінде береді 0,001 г тамақтан соң 10-15 күн бойы. Цинаризин және белласпонмен қосып никотин қышқылын беру жақсы нәтиже көрсеткен. Вегетативті параксизмдер кезінде пирроксанды қолданады. Витаминдік ем көрсетілген.Физиоем ішінде дәрілік препараттармен (5% новокаин ертіндісі немесе 2% бензогексонидің сулы ертіндісі)қол саусаұтарымен табанға электрофарезді қолданады. Тоқтың күші 10-15 Ма, процедураның ұзақтығы 10-15 минут.Полиневриттік синдромдар кезінде жоғарғы жиіліктегі электротерапияны қолдану нәтижелі. Сонымен қатар инемен рефлексті ем қолданады.
Тербеліс ауруының профилактикасы.
1. Жұмыстың ұйымдастырылуының дұрыстығы (әр бір сағат сайын 10 минуттық үзіліс, өндірістік жаттығулар, бөлмедегі температура 160С төмен болмау керек).
2. индивидуалды профилактика (жұмысшылардың инструктажы, алақанның беті мен қолға арналған арнайы қолғаптар).
3. цехтардағы профилактикалық медициналық процедуралар (ыстық сумен ванналар, УФС, В1, С1 және РР витаминдерін қабылдау).
Кессон және биіктік аурулары
Қалыпты атмосфералық қысым 1013 гПА(760 мм.сын.бағ.) құрайды. Ағзадағы сұйықтық пен газдағы қысымға сәйкес келуіне байланысты қалыпты жағдайларда адам қоршаған ортаның қысымын сезбейді.
Кессондық (декомпрессиондық) ауру. Жоғарғы қысымды камераларда емдеулер мен операциялар кезінде, кессонды жұмыстағы, су асты жүзулері кезінде, су асты үйлеріне түсу кезіндегі өндірістік орындардағы адамдар жоғары газ қысымының әсеріне душар болады.
Патогенезі: Кессон ауруының ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
география және табиғатты пайдалану факультеті
СӨЖ
Тақырыбы: Өндірістік кәсіби аурулар
Орындаған:Рысбаева Г.Н.
Қабылдаған:Бергенева Н.С.
Алматы 2013
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім:
1. Кәсіби аурулардың жіктелуі.
2. Кәсіби ауруларды анықтау жолдары
3. Аурулар түрлері.
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Кәсіби аурулар - белгілі бір мамандыққа байланысты кәсіпорынның зиянды әсерінен болатын кесел. Кәсіби аурулар кәсіпорындардағы санитарлық-гигиеналық ережелердің дұрыс орындалмауынан, шу, діріл, тағы басқа әсерінен пайда болады. Мысалы, шаң-тозаңы көп жерде жұмыс істеген адамның өкпесі пневмокониозға (өкпені шаң басу), ал радиоактивті препараттармен жұмыс істейтіндер сәуле ауруына шалдығады. Қатты дірілдейтін аспаптармен ұзақ уақыт жұмыс істеу тамыр неврозына (ангионеврозға) ұшыратады. Мал шарушылығындағы адамдар ауру мал арқылы түйнеме, маңқа, сарып, туляремия ауруын жұқтырып алуы мүмкін. Кәсіптік зиянды әсерлер тек кәсіби ауруларды ғана емес, басқа аурулардың да пайда болуына әкеліп соқтырады. Жұмыс түріне қарай жұмыс күні мерзімін қысқарту, жыл сайын қосымша демалыс беру, жұмыс кезінде үзіліс жасау (15 - 20 мин), техникалық шараларды іске асыру - кәсіби аурулардың санын азайтып, келешекте мүлдем жоюға мүмкіндік береді. Кәсіби ауруларды азайту үшін радиоактивті препараттармен, рентген кабинеттерінде, ыстық пештерде, тағы басқа жұмыс жасайтын адамдарды жұмысқа аларда және әрбір 6 - 12 ай сайын денсаулығын медициналық тексеруден өткізіп тұру қажет. Кәсіби ауруларға шалдыққандар әлеумметтік қамсыздандыру тарапынан жеңілдіктермен қамтамасыз етіледі. Кәсіби аурулар салдарынан уақытша еңбекке жарамсыз адамдарға берілетін жәрдем олардың үздіксіз еңбек стажына қарамастан табысының 100% мөлшерінде төленеді. Кәсіби аурулардан мүгедек болған адамдарға мүгедектік зейнетақы еңбек стажына байланыссыз белгіленеді.
2.1. Жұмыскерлердің денсаулығына жағымсыз әсер ететін өндірістік әсерлер әрқилы. Олардың әсерлерінен тек кәсіби аурулар ғана емес, сонымен қатар кәсіптік жарақаттанулар да кездеседі. Соңғыларына өндірістің аумағында немесе тікелей жұмыс орнында істейтіндер мен ағзалардың механикалық, термиялық, химиялық және электрлік зақымдануларынан болған жіті аурулар жатады.
Кәсіби аурулардың жіктелулері толық жасалмаған, себебі олардың клиникалық көріністері полиморфты болып келеді және көптеген ағзалар мен жүйелердің өзгерістерімен сипатталады. Алайда кейбір кәсіби аурулар түрлерінде басым зақымданатын ағзалар мен жүйелері болады, мысалы тыныс, қан, жүйке, тірек-қимыл аппараты, есту мен көру ағзалары, т.б.Сондықтан қазіргі кезде этиологиялық себептерге сәйкес жалпылай топтастыру, яғни кәсіби аурулар тудырған өндірістік фактордың сипатына байланысты жіктеледі.
Кәсіби аурулардың этиологиялық себебіне сәйкес топтары:
1. Физикалық себептерден туындаған кәсіби аурулар; өндіріс шаңдары (пневмо-кониоздар, шаңды бронхит, т.б.)
2. Өндірістік ортаның физикалық әсерлерінен туындаған кәсіби аурулар (тербеліс ауруы ; қарқынды шудан, әртүрлі сәулеленуден, сыртқы ортаданың жоғарғы және төменгі температурасынан болған зақымданулар)
3. Өндірістік ортаның химиялық әсерлерінен болған кәсіби аурулар (әртүрлі жіті және сүлелі уланулар)
4. Биологиялық әсерлерден болған кәсіби аурулар (инфекциялық материалдармен не жануарлармен қатынаста болатын еңбеккерлерде, сол секілді туберкулезге қарсы және инфекциялық емдеу мен профилактикалық медициналық мекемлердегі қызметкерлер дамыған әртүрлі жұқпалы инфекция-лық және паразитарлық аурулар; антибиотиктерден, грибоктар мензат түзетін қабілеті бар саңырауқұлақтар және т.б. туындаған аурулар)
5. Кейбір ағзалар мен жүйелерге шамадан тыс күш түсуден дамыған кәсіби аурулар (тірек-қимыл аппаратының, шеткілік нервтер мен бұлшықеттердің аурулары)
2.2. Кәсіби аурудың диагнозын қою кезінде анамнезін, клиникалық және лабораторлық-диагностикалық көрсеткіштерін тыңғылықты талдау қажет.Осындай кезде еңбектік немесе кәсіптік анамнезі өте маңызды орын алады, себебі тек кәсіптік зияндылықпен қатынасы дәлелденген кезде ғана аурудың адамның жұмысымен байланысты екені анықталады.Еңбектік анамнезінде кәсіби аурудың дамуына мүмкіндік тудыратын шартты жағдайлар көрсетілуі тиіс. Оларға мыналар жатады: кәсібі, еңбек еткен барлық мерзім арасында өндірістік ортаның нақты жағымсыз факторымен қатынастағы еңбек жағдайының толық сипаттамасы; ұжымдық және жекебастық қорғандыру заттарын қолдануы; өндірістік ортаның зиянды әсерлерімен қатынастың ұзақтығы мен мерзімі.Еңбек жағдайының санитарлық-гигиеналық сипаттамасы санитарлық-эпидемиологиялық станцияның (СЭС) еңбек гигиенасы бөлімінің санитарлық дәрігері толтырады. Адам еңбек ететін кәсіпорынды қадағалайтын СЭС-на жіті немесе сүлелі кәсіби ауру диагнозын қойған дәрігер арнайы хабарлама (извещение) жіберуі тиіс.
Өндірістік кәсіпорындардың, құрылыс ұйымдары мен транспорттың жұмысшыларына емдік-профилактикалық көмекті медициналық-санитарлық бөлімдердің немесе емханалардың дәрігерлері көрсетеді. Медициналық-санитарлық бөлімдердің құрамына денсаулық пунктері де енуі мүмкін.
Медициналық-санитарлық бөлімдердің негізгі міндеттері - денсаулық сақтау саласының жергілікті органдарымен және мекемелерімен, әкімшіліктермен және қоғамдық ұжымдармен бірге тиісті бекітілген жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбек пен тұрмыс жағдайларын сауықтыруға, жалпы және кәсіптік аурулар мен жарақаттануларды азайтуға, мамандандырылған медициналық жәрдем көрсетуге және диспансерлік қадағалауды толассыз жүргізуге бағытталған шараларды жобалау мен өткізу.
Емдеу мекемелері анықтаған нақты диагноздардың негізінде кәсіби ауру-ға есеп жүргізіледі:
* жіті КА - барлық типтердегі емханалық-амбулаториялық мекемелерде (қаралуға келгенде немесе үйіне шақырғанда), әртүрлі профильдегі ауруханаларда;
* сүлелі КА - ғылыми-зерттеу және медициналық институттардың клини-каларында, дәрігерлердің біліктілігін жетілдіретін институттарда, аурудың кәсіптік сипатын анықтау мен аурудың еңбек жағдайымен байланысын анықтауға құқысы бар емдік-профилактикалық мекемелерде.
Кәсіби ауруларда науқас адамды әлеуметтік-еңбектік және медициналық сауықтыру өте маңызды болып саналады және оның мақсатына ауырған адам денсаулығын қалпына келтіру болып табылады.
Науқас адамды сауықтыру комплексіне мына шаралар жатады:
1. Кәсіби ауру мен кәсіптік емес аурулардың бастапқы түрлерін ерте және уақытында анықтау;
2. Аурудың патогенезіне негізделген емді тағайындау;
3. Науқас адамды тиімді еңбекке уақытша немесе тұрақты түрде орналастыру немесе бойындағы ауруына сәйкес медициналық және еңбектік болжамдарын ескере отырып белгілі мерзімге оны еңбектен толық босату.
Кәсіби ауру науқас адамдар қосымша жеңілдіктер ала алады. Еңбекке уақытша жарамсыз кезінде сырқат қағазы жалақысының 100% көлемінде төленеді. Кәсіби аурудың салдарынан мүгедектігіне байланысты пенсиялық жәрдем жалпы еңбектік стажы мен осы кәсіби ауру тудырған өндірістік ортаның жағымсыз әсерлерімен қатынастағы жұмыс стажына байланыссыз тағайындалады. Кәсіптік мүгедектік кезіндегі пенсияның көлемі жалпылай мүгедектіктегі пенсияның көлемінен көп. Сонымен қатар, кәсіби ауру науқас адамға қажет кезінде мамандандырылған санаторий бөлімдеріне ақысыз жолдамалар беріледі.
2.3. Тербеліс ауруы
Тербеліс ауруы - клиникалық симптомдарының полиморфтылығымен және ағымының ерекшеліктерімен ажыратылатын, кәсіптік аурулар. Негізгі этиологиялық факторлары өндірістік вибрация.Тербеліс ауруы көбінесе машинаны құрайтын жұмысшыларда, металлургиялық, құрылысты, авиа- және кеме құрылыстарндағы, тасты өндіретін құрылыстарда, ауыл шаруашылығымен айналысатындарда, көлік және ауыл шаруашылығының басқада салаларында қызмет ететін жұмысшыларда кездеседі. Соққылы немесе айналмалы әсерлі қол механизімінің аспаптарымен жұмыс істейтін жұмысшылар вибрацияның әсеріне ұшырауы мүмкін. Оларға металды кесетіндер, қалыпшылар, бұрғышылар, тас кесушілер, ұштағыштар, слесарлар жатады.
Қатынастың түріне байланысты вибрацияның жалпы және жергілікті түрлерін ажыратады. Жергілікті түрінде вибрация қолдар арқылы беріледі. Вибрацияның бұндай түрі айналмалы немесе соққылы механизмді аспаптармен жұмыс істейтін адамдарда кездеседі. Жалпы вибрация отырған немесе тұрған бет арқылы беріледі(орындық, пол, өңделінетін заттар, помост және т.б). өндірістік жағдайларда жалпы және жергілікті вибрация орын алады.
Патогенезі: Ауру тірек қимыл аппаратының, жүрек тамыр жүйесінің және жүйке жүйесінің қызметтерінің бұзылуымен көрінеді. Жергілікті және жалпы вибрация нервті-рефлекторлы және нейрогуморалды жүйелердің механизмін бұзады. Вибрация күшті тітіркендіргіштердің әсерінен терідегі, нервтегі және нерв бағанындағы рецепторларға әсер етіп, симпатикалық нерв ұштарындағы норадреналин секрециясын күшейтеді. Норадреналиннің бір бөлігі қанға түсіп тамырлардың тонусын жоғарлатады, ол өз кезегінде қан қысымды жоғарлатады және ангиоспазмды тудырады. Вибрацияның әсерінен адамдарда Фатер-Пачини денешіктерінде, жүйке талшықтарында, жұлын нейрондарында, ретикулярлы формация бағанында, омыртқа аралық ганглиларда және симпатикалық шекаралық бағаналарда өзгерістер болады.
Тербеліс ауруының емі. Дәрілік заттардың ішінде ганглиблокаторлы заттарды аз мөлшердегі холинолитиктермен және тамырды кеңейтетін препараттармен бірге қолданған нәтижелі. 3-4 күндік үзіліспен, 2-3 курстық емммен, күнара 10 мл 1% бұлшық етке спазмолитинді қолданады. Спазмолитинді бұлшық етке 0,5% 3-10 мл новокаин ертіндісімен кезектестіріп отырады. Амизилді 0,001 г таблетка түрінде тағайындайды. Метамизилді ұнтақ түрінде береді 0,001 г тамақтан соң 10-15 күн бойы. Цинаризин және белласпонмен қосып никотин қышқылын беру жақсы нәтиже көрсеткен. Вегетативті параксизмдер кезінде пирроксанды қолданады. Витаминдік ем көрсетілген.Физиоем ішінде дәрілік препараттармен (5% новокаин ертіндісі немесе 2% бензогексонидің сулы ертіндісі)қол саусаұтарымен табанға электрофарезді қолданады. Тоқтың күші 10-15 Ма, процедураның ұзақтығы 10-15 минут.Полиневриттік синдромдар кезінде жоғарғы жиіліктегі электротерапияны қолдану нәтижелі. Сонымен қатар инемен рефлексті ем қолданады.
Тербеліс ауруының профилактикасы.
1. Жұмыстың ұйымдастырылуының дұрыстығы (әр бір сағат сайын 10 минуттық үзіліс, өндірістік жаттығулар, бөлмедегі температура 160С төмен болмау керек).
2. индивидуалды профилактика (жұмысшылардың инструктажы, алақанның беті мен қолға арналған арнайы қолғаптар).
3. цехтардағы профилактикалық медициналық процедуралар (ыстық сумен ванналар, УФС, В1, С1 және РР витаминдерін қабылдау).
Кессон және биіктік аурулары
Қалыпты атмосфералық қысым 1013 гПА(760 мм.сын.бағ.) құрайды. Ағзадағы сұйықтық пен газдағы қысымға сәйкес келуіне байланысты қалыпты жағдайларда адам қоршаған ортаның қысымын сезбейді.
Кессондық (декомпрессиондық) ауру. Жоғарғы қысымды камераларда емдеулер мен операциялар кезінде, кессонды жұмыстағы, су асты жүзулері кезінде, су асты үйлеріне түсу кезіндегі өндірістік орындардағы адамдар жоғары газ қысымының әсеріне душар болады.
Патогенезі: Кессон ауруының ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz