Батыс Қазақстан облысының табиғат ресурстары

Кіріспе

Батыс Қазақстан облысының табиғат ресурстары және табиғатты пайдалануды реттеу департаменті, Орал орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі 1936 жылы Орал өзені жайылмасының бойындағы орманды алқаптардың жиынтығынан құрылған. Ол Батыс Қазақстан облысының солтүстік бөлігінде үш әкімшілік аудандардың; Зеленов, Теректі және Орал қаласының аумағында орналасқан.
Мемлекеттік мекеменің кеңсесі Орал қаласында орналасқан. Пошталық мекен-жайы Дамбы тұйығы 5/1. Орманшылықтардың кеңселері; Орал орманшылыгы Орал қаласында, Шаған орманшылығы Пойма ауылында, Көшім орманшылығы Көшім ауылында, Янайкино орманшылығы Янайкино ауылында. Мемлекеттік мекеме аумағы солтүстік -шығыстан оңтүстік - батысқа қарай Орал өзенін бойлай 110 шақырымға созылып жатыр. Мемлекеттік мекеменің жалпы аумағы 26953 гектарды құрайды.
Мемлекеттік мекеменің территориясындағы ормандар барлығы бірдей тегіс орналаспаған, олардың көп аумағы Орал өзенінің алқаптарында орналасқан. Өзен алқаптарының сыртындағы ормандар, олар мемлекеттік қорғалған орман жолақтар мен республикааралық және облыстық сипаттағы автокөлік жолдарының бойындағы қорғалатын орман жолақтары.

Пән: География
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе
Батыс Қазақстан облысының табиғат ресурстары және табиғатты пайдалануды реттеу департаменті, Орал орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі 1936 жылы Орал өзені жайылмасының бойындағы орманды алқаптардың жиынтығынан құрылған. Ол Батыс Қазақстан облысының солтүстік бөлігінде үш әкімшілік аудандардың; Зеленов, Теректі және Орал қаласының аумағында орналасқан.
Мемлекеттік мекеменің кеңсесі Орал қаласында орналасқан. Пошталық мекен-жайы Дамбы тұйығы 51. Орманшылықтардың кеңселері; Орал орманшылыгы Орал қаласында, Шаған орманшылығы Пойма ауылында, Көшім орманшылығы Көшім ауылында, Янайкино орманшылығы Янайкино ауылында. Мемлекеттік мекеме аумағы солтүстік -шығыстан оңтүстік - батысқа қарай Орал өзенін бойлай 110 шақырымға созылып жатыр. Мемлекеттік мекеменің жалпы аумағы 26953 гектарды құрайды.
Мемлекеттік мекеменің территориясындағы ормандар барлығы бірдей тегіс орналаспаған, олардың көп аумағы Орал өзенінің алқаптарында орналасқан. Өзен алқаптарының сыртындағы ормандар, олар мемлекеттік қорғалған орман жолақтар мен республикааралық және облыстық сипаттағы автокөлік жолдарының бойындағы қорғалатын орман жолақтары. Аудан территориясында мемлекеттік орман қорынының ормандарынан басқа бұрынғы колхоз және совхоз ормандары да бар. Мемлекеттік мекеменің орналасқан ауданының орманды өңірі өте төмен, ол- 2,8%-ті құрайды, Теректі ауданы бойынша-3,1%, Зеленов ауданы бойынша-2,2%, Орал қаласы бойынша -7,0%.

Орал орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесінің орман қоры 2010 жылы жалпы ауданы 26953 га болды. Орман қоры Теректі ауданы 344 жерді Шаған орманшылығына тұрақты пайдалануға беруіне байланысты , жалпы орман қоры 344 га-ға көбейіп отыр. Сонымен қатар орманды аумақ 305 гектарға кеміді. Оның басты себебі 297 гектар орман алқабының өртке шалынуы, орманды қайта қалпына келтіру мақсатында кесілген жер көлемі 10 гектар, жаппай санитарлық кесу 55 гектарды құрады. Орманды аумақ балауса ағаштарды егу есебінен және бағалы ағаш тұқымдарының санаты өткен жылмен салыстырғанда 58 га құрайды. Балауса ағаштардың тұрақты орман қорына өтуіне байланысты 4 га, балауса ағаштардың бағалы ағаш тұқымдарына ауысуы 54 га құрады.Жалпы орманды алқаптың көлемінің кеміп кетуінің басты себебі 2010 жылғы болған қуаншылыққа байланысты, үлкен көлемде орманның өртке шалынуы.
Мекеме аумағына 4449 га орман алқаптары қала тұрғындарымен, мекеме үшін емдеу, сауықтыру және демалу аймақтарын ұйымдастыру үшін, Орал орманшылығында №1-21; 26-28;38;41;45-46 және Шаған орманшылығында № 1-11; 31 орамдар белгіленген. Бұл бөлінген орамдарда мекеменің шаруашылық шараларын өткізу шектелмейді,тек құрылыс объектілерін салуға тиым салынады. Белгіленген аумақ бөлімдері орманды қорғау санаты заңдылықтарына сай бөлінген қайшылықтар кездеспеді.
Мемлекеттік мекеме аумақтарында ормандар қоры біркелкісіз орналасқан, олардың үлкен бөлігі Орал өзенінің жағалауларында өседі.Орман жайылмалары мемлекттік қорғау жолақтары ретінде мекеменің солтүстігінен оңтүстігіне созылып жатқан үш қатардан тұратын Мемлекттік орман жолақтары мен және республика аралық, республикалық, облыстық автокөлік жолдарын бойлай қорғау жолақтары мағынасында қолданылады.
Мемлекеттік мекеменің аумағында ерекше қорғалатын табиғи аймақ болып табылатын Бударин зоологиялық қорықшасы," Большая Ичка" ландшафты табиғат ескерткіші, "Дубрава" ботаникалық табиғат ескерткіші және "Селекционный" ботаникалық табиғат ескерткіші орналасқан.

Орман тұқымбағы жылыжай шаруашылығы.

Мекеменің Орал орман бөлімшесінде көлемі 120 га құрайтын Киров тұқымбағы бар. Бүгінгі таңда тұрақты пайдалануда 2,5-3,0 га жері балауса ағаш көшеттерімен ересек ағаш көшеттерін отырғызатын телімдермен бөлшектенген. 1,0 га-ға дейін жер жыртылуы қатар ретінде демалуда.

№
Тұқым

Ауданы
Тұқым салмағы
Нақты себілген шаршысы
1.

Уақжапырақты шегіршін
га
0,5
150
4700
2.
Көк терек(тополь)
га
0,12
5
1914
3.
Сары қараған(акация желтая)
га
0,05
10
792
4.
Қарақат(смородина)
га
0,01
5
216
5.
Шетен жапырақты үйеңке(ясень)
га
0,14
30
30
6.
Жіңішке жапырақты жиде(лох)
га
0,16
100
1560
7.
жігірдек
га
0,04
5
420
8.
Долана(боярышник)
га
0,07
30
1080
9.
Бөріжидек
га
0,02
4
360
10
Татар үйеңкісі(клен татарская)
га
0,09
50
840
11
Емен(дуб)
га
0,06
52
560

Барлығы:

450

Сонымен қатар орталықта орналасқан жылыжай маңында және оның ішінде мектеп оқушыларынан құралған "Мектеп орман бөлімшесі" құралып, онда 20-ға жуық оқушы балалар жылыжайда оқу жаттығу қызметтерін жүргізіп, табиғатты аялау мақсатында көшет отырғызып, тұқым себіп, көшеттерді арам шөптен тазартып жолақ орталарын қопсытып, суару сияқты қызметтерді тиянақты атқарады. Сонымен қатар студент жастар да осы жылыжай маңында қызмет етті.
Тұқымдар Орал орман бөлімшесінің тұқымбағында лайықталған орындарда және орталық қаумада сақталады.
Тұқымдар ұзақ сақталмайды. Тұқымдарды өңдеу егу алдында жүргізіледі. Екпе көшеттерін өсіру үшін сеялка СНП-3, тракторы; Т-16;Т-25,тұқым тазартуға арналған машина - МОС-1, культиваторлар: ККП-1,5; КФП-1,5-А; КНУ-1,2, керектігі туындап отыр.
Орталық кеңсе аймағында жылыжай орналасқан. Жылыжай орман тұқымдарының сәндік түрлерін өсіреді. Онда мектеп оқушыларымен студент жастар қызмет етіп, өздерінің білімдерін шынықтыруда.

Орман тұқымбағы - деп екпе материалдарды дайындайтын мекемени атайды. Питомник өсіру мақсатына қарай орман, дикоротивтік, бау - бакшалық боп бөлінеді. Орман питомнигі екпе материалдар дайындауда, декоротивтік питомник қаланы асемдеу үшін, ал бау бақшалық питомник түрлі бакша мен жеміс жидекті парктер өсіру үшін өсіріледі.
Орман тұқымбағы арнайы алдын ала әзірленген жоспар бойынша салынады. Тұқымбақ өсірілу ұзақтығы бойынша тұрақты және уақытша болады. Уақытша тұқымбақтар екпе материалдар қажетті аймақтарда, екпе материалдар культивациаланатын аймақ касында, екпе материалды жылма жыл шыгаруга арналған аймақта 5 жылға арнап құрылады. Тұрақты тұқымбақ 5 жылдан ұзақ ақытқа арнал қаланады. Оларды көлемі бойынша:
ұсақ (5 га ға дейін),
орташа (5-15 га ға дейін),
ірі (15 га дан үлкен) болып бөлінеді.
Тұрақты орман тұқымбақтар ауданы 25 га дан үлкен болады. Бұл тұқымбақ көптеген шаруашылықтарды екпе материалдармен қамтамасыз етеді. Және екпе материалдарды өсіруде жаңа заманға сай технологияларды қолданып, химиялық жеттістіктерді пайдаланады.
Тұқымбақты күшейту мақсатында көлемі 500 га ға дейін тұқымбақтар салынып, бұл жерде шаруашылық индустриалды бағытта дамыйды. Бұл шгаруашылық ішінде арнайы бир мекеме жұмыс жасап осы тұқымбақ материалдарын тасмалдлаумен, ал бұл мекемеде жасайтын жоғары квалиыикациялы мамандар питомникті дамыту барысында көптеген жаңа замаңға сай технологияларды қолданып,әрбір саладағы ғылыми жетістіктерді қолдана отырып тұқымбқтың одан әрі дауына кепіл болады.

Питомниктің орналасу ауданындағы табиғи жағдайдын сипаттамасы
Орал қалалық тұқымбағы орал каласның солтүстік батыс жағында,қаладан 5 шақырым жерде Новенкий ауылы маңында орналасқан. Әкімшілік басқармасы новенкий ауылдық орманшылыққа қарайды.
Питомниктің қызмет көрсететін аумақтардың орталық бөлігінде орналастырылған жөн. Әсіресе тұрғындар бар жерлерге. Онда жол торабы дұрыс құрыуы керек. Ірі базисті питомникті екпе материалдарын тиелетін жерге жақын орналастырылған жөн. Шағын орман питрмниктерін орман шаруашылығы және орман қорғау ісінің тұрғылықты жеріне жақын орналастырады.
Уақытша питомниктерді болашақ егін жерлеріне жақын орналастырады.
Орман питомнигіне таңдалатын жердің барлық есптік аумағы қбылданады: өсірілетін тұқымдардың осы жерге өсу жағдайына; жер асты су көздлерінің болуы; су жүйесінің болуы және қопсыту көздерінің болуы; аумақта машина мен механизмді қолдану тиімділігі; табиғатты қорғау және санитарлы гигиеналыталаптары; айналада өсімдік жамылғының болуы;питомниктің инжинерлік комуникацияға қосылу мүмкіндігі.

Участкенің сипаттамасы
Жоспарланнып откан тұқымбақ каспий теңізі ойпатының солтүстік жағында орналасып шұғыл континенттік климатқа ие. Осы ауданға көбіне Жайық өзенінің ыкпалы болады. Ауа ылғалдылығы және температура жағдайын Орал метеорология стансиясының көрсеткіштерін төменде көрсетілген №1 кестеден көре аламыз.жербедері тегіс жазық боп келеді. Топырағы каштан түстес қоңыр топырақ.

Топырақ
Орман тұқымбағы тегіс жерде орналасқан. Тегіс жерде орналасқасын оның топырағы, аналық жыныстың құрлымы үшінші кезеңге жатады. Жербедері әр жерінде әртүрлі болып келеді. Бұл аймақта кішкене төмнешіктермен қатар тереңдігі 3 м жетеін қазаншұңқырларда кездеседі. Бұл аймақ бұрынғы дәуірдегі Каспиий тенізінің табаны болған.
Тұқымбақтың батыс бөлігінде саздауытты, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.