Балалар мен әйелдердің теміртапшылық анемиясы

С. Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық

Медицина Университеті

Қазақ тілі кафедрасы

СӨЖ

Тақырыбы : Балалар мен әйелдердің теміртапшылық анемиясы

Орындаған: Нальгиева М. М.

109 стом. фак

Тексерген :Тұнғышбаева Ғ. Ж.

Алматы 2008

Жоспары :

1. Анемия солдарынан болатын аурулары.
2. Адам ағғзасында темір негізгі қор тетінде.
3. Анемияның клиникалық белгілері.
4. Қолданылған әдебиет.

Қазіргі денсаулық сақтау саласында маңызды мәсәлелердің алдыңғы қатарында темiртапшылық анемиясы тұр.

I . Темiртапшылық анемиясынан әлемде 3 млрд. адам зардап шегетіні анықталған.

Анемияның кері зардабы көбінесе балаларға, жүкті және бала емізүші әйелдерге, сондай - ақ туу жасындағы әйелдерге тиеді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының аңықтамасы бойынша, анемия 15-44 жас арасындағы әйелдердің еңбекке жарамсыз болып қалуына әкелетін үш негізгі себепке жатады.

Анемия барысында қауіпті патологиялық жағдайлар дамиды. Анемия жалпы денсаулық жағдайының тәмендеуіне, онкологиялық және жұқпалы сырқаттардың жоғары дәрежейде пайда болуына, ағза тұрақтылығының қоршаған ортаның зиянды факторларына ықпалының тәмендеуіне, асқазан патологиясымен, әсересе ішекқарын жолы мүшелерінің шырыпты қабығының бұзылысына, кейін семеуіне алып келеді. Гипоксиямен қатар жүретін анемия дерлік барлық сырқаттардың, әсересе тыныс алу жолдары мен жүрек қан - тамыр жүесінің созылмалы патологиясының ағымын асқындырады. Анемия эротроциттер мәлшері мен оның қурамындағы гемоглобин концентрациясының тәмендеуімен сипатталатын жағдай. Анемия темір фолий қышқылы, В12 витамині, мыс және басқа да заттектердің жетіспеуінен болады. Темір - қызыл қан жазушылары гемоглобиннің түзілүі үшін қажет маңызды микроэлемент.

II. Адам ағзасында темір үш негізгі қор ретінде болады:

1. Эритроциттер кұрамындағы гемоглобин.

2. Бұлшық ет миоглобині.

3. Бауыр және ретикулэндетолиальды жүей жазушылары.

Ерлер ағзасындағы темір қорының орташа құрамы 600-1200 мг болса, әйелдерде 100-400 мг-ды кұрайды.

Егер ағзасындағы темір қоры азайса, гемоглобин деңгейі де қарқынды түрде төмендейді, бұл өз кезенгінде қан эротроциттерінің тіндерге оттегін тасымалдау қабілеттерін тқмендетеді. Гемоглобиннің қалыпты деңгейі іштегі нәрестенің толық дамуы үшін жүктілік кезінде ауадай қажет.

Гемоглобин түзілуі - темір ғана емес, сонымен бірге темірдің сіңірілуі мен фолий қышқылының белсенділігін қамтамасыз ететін цинк, мыс, марганец, никель, В6 және В12 витаминдері, фолий қышқылы, С витамині қатысуы арқылы жүзеге асатын көп сатылы процесс.

Тағамдық өнімдер құрамында темір сіңірілуі әртүрлі механизмдер арқылы жүзеге асатын екігемді және гемсіз түрде болады.

Гемді темір жануар тукті тағам өнімдерінің құрамында (ет, бауыр, сорпалық, өнімдер, балық) оның гемсіз темірге қарағанда сіңімділігі жақсырақ. Орташа есеппен алғанда, гемді темірдің 25 пайызы сіңіріледі және бұл процеске басқа тағамдық заттекткр мен ағзадағы темір қоры айтарлықтай әсер етпейді. Алайда тағаммен түсетін темірдің негізгі бөлігі сіңімділігі төмен гемсіз болып саналады және ол ағзаның темірмен қамтамасыз етілуіне, ішектегі темір құраламдарының еруіне микроэлемент сіңірілімін арттыратын немесе тежейтін бірқатар тағами факторлардың болуына тәулді.

Гемсіз темірдің сіңірілуі арттыратын және тежейтін

тағам өнімдері мен тағамдық заттар

Ағза өте жиі, бірақ аз мөлшерде темірді жоғалтып отырады. Бұл үдеріс негізінен ішек-қарын және тыныс жолдарының шырыпты қабығының, сондай - ақ тері жасушалары жаңарған кезеңдерде болады.

Ағзаның тағамдық темірге деген қажеттілігі жас, жыныс және физиологиялық жағдай арқылы айқындалады. Нәрестенің алғашқы алты айында темір қажеттілігі бала ағзасындағы темір қоры мен кеуде сүтіндегі микроэлемент құрамы есебінен қамтамасыз етіліп, кейін темірдің негізгі әрі жалғыз көзі тағам болады. Темірді алты айлыққа жеткен балалар, нәрестелердің алғышқы үш жасында, жүкті және туу жасындағы әйледер ерекше қажет етеді

Балалар мен әйелдердің сіңімді темірге деген физиологиялық қажеттігі

Бұл қажеттіліктер 1− 15 пайыздық тағамдық темірдің биосіңімділігін ескере отырып есептелінеді. Туу жасындағы әйелдердің темірге деген жоғары дәрежедегі қажеттілігі негізінен етеккір барысында жиі қансыраумен айқындалса, жүктілік және нәрестелер өмірінің алғашқы жылдарында өсіммен қамтамасыз ету және жаңа тіндердің қалыптасуымен анықталады.

III. анемияның кликалыі белгілері - жалпы әлсіреу, тез шаршау, ентігу, денеге ауыртпалық түсу кезіндегі жүрек қағысы, бас айналу, құлақтың шулауы, көздің қарауытуы түріндегі көру қабілетінің нашарлауы, жүйке жүйелері қоректенуінің бұзылысында байланысты көрудің төмендеуі, гипоксия нәтижесінде бастың ауыруы, ұйөысыздық.

Денедегі белгілері - терінің бозаруы және шырыпты қабық пен тырнақ бетінің қабынуы, ауыр жағдайларда балтыр − жіліңшік ісінуі және өкпенің негізгі бөлігінде сырылдың пайда болуы.

Теміртапшылық анемияның негізгі себептері:

1. Темірдің тағам өнімдерімен ағзаға жектілікті түрде түспеуі. Бұл себептің үлесіне кездесетін жағдайлардың жартысынан көбісі жатады.
2. Төменгі биосіңімділік немесе тағамдық темір сіңімділігінің бұзылуы.
3. Қан кету, безгек, туберкулез немесе ішек құрттары сияқты жұқпалар әсерінен эротроциттердің жоғалуы немесе бұзылуы.
4. Эротроциттердің генетикалық кемістіктері (талассемия, серпотүрлі - жасушалары анемия және глюкоза−6− жетіспеушілігі) .

Теміртапшылық анемиясының жеңіл, орташа, ауыр тәрізді топтамасына байланысты эротроциттер мөлшері мен гемоглобин деңгейін анықтауға негізделеді.

Гемоглобин деңгейі бойынша анемия топтамасы

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс