Процент мөлшерлемесі

Ι. Кіріспе
ΙΙ. Негізгі бөлім
1. Процент мөлшерлемесі
2. Нақты және номиналды процент ставкасы. Фишер теңдігі
ΙΙΙ. Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Ақша қоры, процент мөлшерлемесі жұмыспен қамтамасыз ету және табысты айқындау барысында елеулі қызмет атқарады. Мұнда ақша және ақша саясаты, тауарлар мен нарықтың өзара әрекеттестігі туралы мағлұмат аламыз. Процент мөлшерлемесінің өндірістік циклда алатын орнымен танысамыз. Процент мөлшерлемесінің қысқаруы жиынтық сұранымды өсіреді. Бұл дұрыс қағидаға жатпайды. Процент мөлшерлемесі мен табыс тауарлардың және актив нарығы тепе – теңдігімен анықталады. Актив нарығы және процент мөлшерлемесін енгізу үш бірдей негізгі мақсатты көздейді:
1. Даму – монетарлық саясаттың қалай жұмыс істейтінін көрсетеді.
2. Дами түсуді көздейтін фискальды саясат ең алдымен шығын және табысты өсіреді. Мұндай даму актив нарығында ақша сұранымына әсер етеді де, соған сәйкес процент мөлшерлемесі де өседі. Жоғары процент мөлшерлемесі енді жиынтық шығынды қысқартады. Процент мөлшерлемесінің өсуі фискальды саясаттың дамуына байланысты болады.

3. Жиынтық сұраным мен инвестиция тұтыну шығынының қосындысы процент мөлшерлемесіне қатысты. Жоғары процент мөлшерлемесі инвестицияны кеміте отырып, жиынтық сұранымды да қысқартады. Бұл жерде қаражат саясаты мультипликатор арқылы тұтынуды көтеруге тырысады да, инвестицияны кемітуді көздейді. Осы үш мақсат актив нарығы және процент мөлшерлемесін енгізуді көздейді.

1. Байжомартов , Жүнісов, Игильманова, Шахаров
«Макроэкономика»
2. Дорнбуш және Фишер. «Макроэкономика»
3. Әбішев, Хубуев. «Макроэкономика» (оқу құралы)
4. Мухамедиев, Дуламбаева, Рахматуллаева. «Макроэкономика дәрістерінің курсы»
5. Нұрпейісова. «Макроэкономика» (оқу әдістемелік кешен)

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе
Ақша қоры, процент мөлшерлемесі жұмыспен қамтамасыз ету және табысты айқындау барысында елеулі қызмет атқарады. Мұнда ақша және ақша саясаты, тауарлар мен нарықтың өзара әрекеттестігі туралы мағлұмат аламыз. Процент мөлшерлемесінің өндірістік циклда алатын орнымен танысамыз. Процент мөлшерлемесінің қысқаруы жиынтық сұранымды өсіреді. Бұл дұрыс қағидаға жатпайды. Процент мөлшерлемесі мен табыс тауарлардың және актив нарығы тепе - теңдігімен анықталады. Актив нарығы және процент мөлшерлемесін енгізу үш бірдей негізгі мақсатты көздейді:
1. Даму - монетарлық саясаттың қалай жұмыс істейтінін көрсетеді.

2. Дами түсуді көздейтін фискальды саясат ең алдымен шығын және табысты өсіреді. Мұндай даму актив нарығында ақша сұранымына әсер етеді де, соған сәйкес процент мөлшерлемесі де өседі. Жоғары процент мөлшерлемесі енді жиынтық шығынды қысқартады. Процент мөлшерлемесінің өсуі фискальды саясаттың дамуына байланысты болады.

3. Жиынтық сұраным мен инвестиция тұтыну шығынының қосындысы процент мөлшерлемесіне қатысты. Жоғары процент мөлшерлемесі инвестицияны кеміте отырып, жиынтық сұранымды да қысқартады. Бұл жерде қаражат саясаты мультипликатор арқылы тұтынуды көтеруге тырысады да, инвестицияны кемітуді көздейді. Осы үш мақсат актив нарығы және процент мөлшерлемесін енгізуді көздейді.

I. Процент мөлшерлемесі
IS - LM үлгісінің құрылымы. IS - LM үлгісі тауарлар мен активтердің өзара әрекеттестігін көрсетеді. Активтер нарығы табысқа байланысты. Табыс жоғары болса, ақшаға сұраным процент мөлшерлемесінен артып кетеді. Табыс

Монетарлық Активтер нарығы Тауарлар нарығы
саясат Ақша ұсынымы Өнім
Ақша сұранымы Жиынтық сұранымы

Процент мөлшерлемесі Фискалды саясат
Тауар нарығының IS схемасы процент мөлшерлемесі мен өнім деңгейін , жоспарланған шығынның табысқа тең екенін көрсетеді. Тауар нарығы тепе - теңдігінің схемасы 45 диаграммадағы ұлғайған табыстың анықтамасы болып табылады. Табыс тепе - теңдігін былайша анықталық:
У0 =- А 1-с С=с(1-т)
Бұл кейнсшілдік үлгі бойынша екі анықтамадан тұрады: Автономды шығыннан (А) және табыстан тыс тұтынудан (с) . автономды шығынға үкіметтің, инвестицияның шығындары және автономды тұтыну шығыны енеді. Табыстан тыс тұтыну , қолма - қол табыстан тыс тұтынуға байланысты болса, мұның салықтан кейінгі доллардың бір бөлігіне қатысы бар. Бұдан шығатыны: автономды шығын неғұрлым жоғары болса, тұтыну бейімділігі де жоғарылай береді. Сол сияқты табыс деңгейінің теңдігі де жоғарылайды.

Инвестиция және процент мөлшерлемесі
Инвестиция шығыны экзогенді түрде барынша есептеледі. Инвестицияның жоғары мөлшері процент мөлшерлемесінен төмен. Инвестиция фабрика құрылыстарына т.б жұмсалады. Өйткені бұл алдағы уақыттарда сол фабрикалардан , машиналардан пайда түсіру үшін қажет. Фирмалар манағы құрылыстарды сатып алу үшін қарыз алды делік. Процент мөлшерлемесінің жоғары болуына сәйкес фирмалардың да төлейтін проценті жоғары болады. Сонымен процент мөлшерлемесі жоғары болса, фирмаға манағы мөлшерді төлегеннен кейнгі пайда азая түседі.
Инвестициялық сұраным схемасы
Инвестиция шығынының қызметі -
I = I - bi bo
Инвестициялық шығын қызметі, мұндағы - I процент мөлшерлемесі, инвестиция өлшемі.
Жоғарыдағы теңдеу бойынша процент мөлшерлемесі неғұрлым төмен болса, жоспарлы инвестиция да соғұрлым жоғары болады.
Бұл төменгі фигурада айқын көрсетілген. Берілген схемада Фирманың инвестицияға жұмсайтын процент мөлшерлемесінің сомасы көрсетілген.
Инвестицияның төменгі графигі б - мен беріліп, автономды инвестиция шығыны I деңгейімен анықталады. Инвестиция процент мөлшерлемесіне сәйкес болса, процент мөлшерлемесіндегі елеусіз қысқартылу инвестицияның өсуіне әкеліп соқтырады, сондықтан схема біркелкі бейнеленіп тұр. Автономды инвестиция шығынының өзгерісі инвестиция графигіне өзгеріс енгізеді. Инвестициядағы автономды инвестиция шығынының өсуі - фирмалардың әрбір процент мөлшерлемесінің деңгейінде жоғары мөлшерде ақша қорын жинақтауы деген сөз.

i

0 жоспарланған инвестиция шығыны
Инвестиция графигі
Ол әрбір процент мөлшерлемесінде инвестиция шығынының жоспарлы деңгейін көрсетеді, себебі процент мөлшерлемесі жоғары болса, жоспарлы инвестиция шығыны төмендейді. Автономды инвестицияда болатын өзгерістер инвестиция схемасын жылжытады.
Процент мөлшерлемесі және жиынтық сұраным:
IS қисық сызығы
Жиынтық сұранымның тұтынуға сұранымнан, инвестициядан, үкіметтің тауарларға және қызмет көрсетуге жұмсаған шығынынан тұратынын білеміз, тек мұнда инвестиция шығыны процент мөлшерлемесіне байланысты болады.
AD = C + I + G
= cTR + c( 1 - t) Y + I - bi + G
= A + cY - bi
Мұндағы: A= cTR + I + G
Теңдеуден процент мөлшерлемесінің өсімі берілген табыс деңгейіндегі сұранымды қысқартады, өйткені процент мөлшерлемесінің өсімі инвестиция шығынын қысқартады, ал инвестицияның бір бөлігі I - ге қосылады. Мұндағы I - процент мөлшерлемесіне тәуелсіз.
Келесі фигурада IS қисық сызығына тоқталамыз.
I - белгілі бір процент мөлшерлемесінің деңгейі. Бұл фигурада жиынтық сұраным функциясын А - di түрінде сызамыз. Ал табыс деңгейінің тепе - теңдігін : У , Е нүктесінде сызамыз. IS қисық сызығында Е нүктесі бар. Келесі процент мөлшерлемесінің төменгі тұсы - i. Мұнда жиынтық сұраным жоғары болады. Өйткені инвестиция шығыны жоғары. Келесі қисық сызық жоғарылау болады, себебі А - bi ұлғая түседі. Осыған орай табыс деңгейі Е нүктесіне көтеріледі, бұған қоса табыс деңгейі У - ге жетті. Е нүктесінде процент мөлшерлемесі i табыс деңгейіне - У - ге тепе - тең болады. Яғни Е нүктесі - IS қисық сызығының екінші нүктесі. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.