Қолданыстағы желіні талдау
Ақмола ОТД-сы АҚ «Қазақтелеком» филиалы болып табылады. Көкшетау қаласы административті орталық және Ақмола облысындағы ең ірі қала болып табылады. Қаланың халық саны 146933 адамды құрайды.
Көкшетау қаласындағы ҚТО «Қазақтелеком» желісінің жалпы жағдайы:
Жалпы лайықталған сиымдылық – 40868 нөмір;
Жалпы пайдаланыстағы сиымдылық – 38137 нөмір,сиымдылықты қолдану пайызы – 93,3%;
Бос сиымдылық – 2731 нөмір.
Телефон тығыздығы 100 адамға 19,6 бірлікті құрайды. Желіде алты цифрлы нөмірлеу жүйесі қолданылады. Байланысты ұйымдастыру сұлбасы қосымша А -да көрсетілген.
Көкшетау қаласының ҚТЖ – де 22 АТС, олардың ішінде бір АТСКУ және 20 электрондық станция пайдаланады. Атап айтқанда: 3 тірек станциялары мен шығарушы 7 S-12, 9 М-200 станциялары және 1 Definity. АТС-ң құрылған және қолданыстағы сыйымдылықтары туралы 10.01.2010ж. көрсеткіштері бойынша мәліметтер 1.2-кестеде (Қосымша Б) келтірілген.
Қаланың транспортты желісі талшықты кабелдер арқылы құрылған, олар есептік тарату жүйелері арқылы тығыздалады, синхронды есептік иерархия (SDH). Транспорттық желінің құрылымы STM-1 деңгейлі сақинадан тұратын, сақиналық топологияда негізделген.
Қалалық телекоммуникация желісінің негізгі кемшілігі ретінде келесіні көрсетуге болады: қаланың телефонизациялауының төмен тығыздығы, бос нөмірлердің жоқтығы, әсіресе қаланың орталығында, координатты станция құрылғыларының физикалық және моральді тозуы, АТС-дің қызмет ету аумағының тиімсіз үлестірілуі, жоғары эксплутационды шығындар.
Көкшетау қаласындағы ҚТО «Қазақтелеком» желісінің жалпы жағдайы:
Жалпы лайықталған сиымдылық – 40868 нөмір;
Жалпы пайдаланыстағы сиымдылық – 38137 нөмір,сиымдылықты қолдану пайызы – 93,3%;
Бос сиымдылық – 2731 нөмір.
Телефон тығыздығы 100 адамға 19,6 бірлікті құрайды. Желіде алты цифрлы нөмірлеу жүйесі қолданылады. Байланысты ұйымдастыру сұлбасы қосымша А -да көрсетілген.
Көкшетау қаласының ҚТЖ – де 22 АТС, олардың ішінде бір АТСКУ және 20 электрондық станция пайдаланады. Атап айтқанда: 3 тірек станциялары мен шығарушы 7 S-12, 9 М-200 станциялары және 1 Definity. АТС-ң құрылған және қолданыстағы сыйымдылықтары туралы 10.01.2010ж. көрсеткіштері бойынша мәліметтер 1.2-кестеде (Қосымша Б) келтірілген.
Қаланың транспортты желісі талшықты кабелдер арқылы құрылған, олар есептік тарату жүйелері арқылы тығыздалады, синхронды есептік иерархия (SDH). Транспорттық желінің құрылымы STM-1 деңгейлі сақинадан тұратын, сақиналық топологияда негізделген.
Қалалық телекоммуникация желісінің негізгі кемшілігі ретінде келесіні көрсетуге болады: қаланың телефонизациялауының төмен тығыздығы, бос нөмірлердің жоқтығы, әсіресе қаланың орталығында, координатты станция құрылғыларының физикалық және моральді тозуы, АТС-дің қызмет ету аумағының тиімсіз үлестірілуі, жоғары эксплутационды шығындар.
1 Қолданыстағы желіні талдау
0.1 Көкшетау қаласының қолданыстағы желісін талдау
Ақмола ОТД-сы АҚ Қазақтелеком филиалы болып табылады. Көкшетау қаласы административті орталық және Ақмола облысындағы ең ірі қала болып табылады. Қаланың халық саны 146933 адамды құрайды.
Көкшетау қаласындағы ҚТО Қазақтелеком желісінің жалпы жағдайы:
oo Жалпы лайықталған сиымдылық - 40868 нөмір;
oo Жалпы пайдаланыстағы сиымдылық - 38137 нөмір,сиымдылықты қолдану пайызы - 93,3%;
oo Бос сиымдылық - 2731 нөмір.
Телефон тығыздығы 100 адамға 19,6 бірлікті құрайды. Желіде алты цифрлы нөмірлеу жүйесі қолданылады. Байланысты ұйымдастыру сұлбасы қосымша А -да көрсетілген.
Көкшетау қаласының ҚТЖ - де 22 АТС, олардың ішінде бір АТСКУ және 20 электрондық станция пайдаланады. Атап айтқанда: 3 тірек станциялары мен шығарушы 7 S-12, 9 М-200 станциялары және 1 Definity. АТС-ң құрылған және қолданыстағы сыйымдылықтары туралы 10.01.2010ж. көрсеткіштері бойынша мәліметтер 1.2-кестеде (Қосымша Б) келтірілген.
Қаланың транспортты желісі талшықты кабелдер арқылы құрылған, олар есептік тарату жүйелері арқылы тығыздалады, синхронды есептік иерархия (SDH). Транспорттық желінің құрылымы STM-1 деңгейлі сақинадан тұратын, сақиналық топологияда негізделген.
Қалалық телекоммуникация желісінің негізгі кемшілігі ретінде келесіні көрсетуге болады: қаланың телефонизациялауының төмен тығыздығы, бос нөмірлердің жоқтығы, әсіресе қаланың орталығында, координатты станция құрылғыларының физикалық және моральді тозуы, АТС-дің қызмет ету аумағының тиімсіз үлестірілуі, жоғары эксплутационды шығындар.
Көкшетау қаласының станцияаралық байланысын жақсарту үшін талшықты оптика төселіп, SDH сақинасы ұйымдастырылған. Қолданыстағы желі абоненттердің сұранысын дәстүрлі қызмет көрсету тұрғысынан да, қосымша қызмет көрсету тұрғысынан да қамтамасыз ете алады. Бірақ республикалық IPMPLS супермагистралін салуымен және дестелер коммутация желісіне көшуіне байланысты жоғары деңгейде қызмет көрсетудің жаңа түрлерін қамтамасыз ету үшін TDM мен дестелер коммутация желілерін интеграциялау проблемасы туындайды.
Анализ көрсеткендей, көптеген абоненттер - соның ішінде коммерциялық банктер мен фирмалар, жекеменшік мекемелер, шетелдік компанияларының офистері өзінің жұмысында телефондық сөйлесуден бөлек факсті жіберу мен алу, мәліметтер жіберу, корпоративті желілерге алыстан қызмет көрсету және т.с.с. қызметтерді қолданатынын көреміз. Сонымен қатар, бұл абоненттер категориясы мультисервисті NGN желісін инвестициялауға дайын және жетілдіруге қызығушылық танытуда. Internet секілді ақпаратты глобалды желілердің пайда болуы ақпараттың үлкен ағындарын таратуды талап етеді, ал бұл тек қана тиісті анықтылық пен мәліметтер жіберу жылдамдығы жоғары болған кезде ғана болуы мүмкін.
0.2 Мультисервисті NGN желілерінің негіздері
1.2.1 Next Generation Network (NGN) - бұл коммутацияланған дестелер желісі, ол (QOS) қызмет көрсету сапасын ұстанатын телекоммуникациялық қызметтерді кеңжолақты транспорттық технологиялар арқылы жүзеге асырады, қызмет көрсету сапасы да қамтамасыз ететін функционалды қолданатын транспорттық технологиясына байланысты емес.
NGN - Gigabit Ethernet (GE) және MPLS (Multiprotocol Label Switching) технологиялары бойынша құрылады және 10Гбитс жылдамдығына дейін қосылу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.Жаңа заман желісі арқылы клиентке дәстүрлі болып кеткен дыбыстық телефониядан бастап толыққанды бейне конференц байланысына дейін қызмет көрсетудің толық спектрін ұсынуға болады. Осымен қоса, клиент жоғарғы сапалы дәстүрлі байланыс қызметінен басқа көптеген артықшылыққа ие болады, олардың ішінде байланысқа кеткен шығынмен қызмет көрсетуді минимизациялау, бұл біріңғай бірегей мультисервисті ортаны құру арқылы қол жеткізіледі, ИТ- инфрақұрылымын басқару шығынын минимизациялау, масштабты корпоративті желі құру мүмкіндігін, өз желісі мен оны ресурстармен қамтамасыз ететін оператор желісін орынды басқару, көрсеткен қызметтерді басқару үшін біріңғай вебинтерфейсті ұйымдастыру мүмкіндігі.
NGN жаңа заманының желісінің дәстүрлі телефониядан басты артықшылығы, байланыстың кең қызметінен басқа, ақпараттың үлкен жылдамдықпен берілуі, мобилділігі (мекен жайына қарамастан қолданушының ақпаратқа қол жеткізе алуы), индивидуалдылығы (қызметтер уақытта керек мөлшерде және контент форматында рұқсат етіледі), қол жетімділік (тиімді баға қолданылатын құрылғы типін таңдауда тиімді үйлеседі, NGN желісі әр түрлі байланыс желісін біріктіруге мүмкіндік береді.
NGN желісі үшін ерекшеліктер тән, бұл оны телекоммуникационды жүйенің жаңа класына бөлшектейді:
oo Ақпараттың барлық түрімен алмасу үшін коммуникациямен тасымалдаудың дестелі технологиясын қолдану;
oo Функционалды бағытталған телефонды станциялардан айырмашылығы бар архетиктурасы бағытталған коммутация жүйесін қолдану;
oo Кең жолақты рұқсаттың мүмкіншілігін қамтамасыз ету және Triple-play services трафик түріне мультисервистік қызмет көрсету;
oo WEB технологиялар арқылы эксплуатациялық басқарудың функциясын
жүзеге асыру.
NGN арқылы ақпаратты десте түрінде тасымалдау IP (Internet Рrotocol) протоколдарға негізделген. Бірақ NGN құрылым идеологиясы интернет желісі құрылған принциптерден айтарлықтай айырмашылықтарға ие. Біріншіден, алдына ала берілген қызмет көрсетуді (QoS-quality of service) бөліп алу керек. Бұл көрсеткіштер IP желісі арқылы сапалы телефонды байланысты қамтамасыз ету үшін анықтала бастады. VоIP (Voice over IP) қызметі IP телефония атымен бізге белгілі.
NGN - электр байланыс желісінің дамуы жайлы толығымен өзгертетін төңкерістік көзқарасты шешім болып табылады. Бұрын даму тек бір жолмен жүретін жеті желі - бір қызмет, дыбысты қызметте - бір желісі, интернетке айрық шалынған рұқсат үшін басқа желі, телевидения үшін - үшінші, ал желілік радио хабарлама үшін - төртінші тағы сол сияқты. NGN осы желілерінің бәрін өзіне жинақтайды, бір каналдан барлық қызметті бір уақытта алуға мүмкіндік береді - дыбыс, ақпарат тасымалдау және бейне хабар.
Сөйтіп, кейінгі заманның байланыс желісі (NGN) - байланыс желілерін құру концепциясы, ол шексіз қызмет көрсету аясың қамтамасыз ету және оларды басқару, персонализациялау және де желілік шешімдерді унификациялау арқылы жаңа қызметтерді құру, ол өз тарабында бөлшектенген коммутациялы бірегей транспорттық желіні жүзеге асыруды болжау, қызмет көрсету функциясын соңғы желілік байланымға шығару және дәстүрлі байланыс желілерімен интеграциялау.
1.2.2 NGN мультисервисті желілерді құру принциптері. Мультисервисті желі құрудың бірнеше нұсқасы бар. Олардың бірі гомогенді инфрақұрылымды қарастырады - бұл бірігуге қарастырылмаған желі толығымен дестелі бөліктенетін және коммутацияланатын дестелі регионалды байланыс желісі немесе байланысқа негізделген желісі (АТМ тәрізді). Осы айтылған архитектуралардың біреуі де жекеленген түрде мультисервисті желіні құруда тұтунышыларды қанағаттандыру мүмкіндіктері жоқ, бұл жергілікті есептеуіш және аймақты байланыс желілері үшін экономикалық және функционалдық талаптарын айырмашылығынан болып тұр. Кең аймаққа таралатын мультисервисті желінің ядросы болуы қажет - аймақтық байланыс желісі, перифериялі жергілікті есептеуіш желілермен айналған.
Қолданыстағы желі интеграциялы тасымалмен, қосылуымен (бірігумен), маршрутизациялаумен және қызметпен сипатталады. Әр түрлі қызмет көрсету үшін (телефонды байланыс, бейне, ақпарат тасымалдау), әр түрлі желілер арналған. Алғашқы желілерге қарағанда, қазіргі заман желілері (NGN) әр түрлі деңгейде ашық архетиктурасымен және көлденең өзара байланысымен сипатталады. NGN-нің жалпы инфрақұрылымы, әр түрлі қызмет көрсету үшін қолданылатын дестелі технологияға негізделген транспортық деңгейде жүзеге асады.
Бастапқы нүктемен белгіленген нүкте арасындағы ақпарат айнымалы бір
принцип бойынша, яғни байланыс түрінен тәуелсіз түрде (телефонды шақыру, интернетте жұмыс істеу сеансы, бейне тасымалдау, бірнеше ойыншылармен желідегі ойын немесе фильмнің трансляциясы) жүзеге асады.
Қолданбалы деңгей логикалық және физикалық траспортты деңгейден бөлінген, бұл әр түрлі желі сегменттерін бір бірінен тәуелсіз дамытуға мүмкіндік береді. Әр түрлі қызметтер үшін (телефонды байланыс, электронды коммерция, сұраныс бойынша бейңе тасымалдау және тағы басқа) әр түрлі серверлер жауап береді, олар транспорттық деңгейден бөлінген. Жаңа қызметті енгізу үшін бар болғаны, траспорттық деңгейде желінің барлық тұтынушыларына тиімді болатын жаңа серверді енгізу.
Тұтынушыларды NGN-ге енгізу әр түрлі технологиялар негізінде құрылған инерфейс арқылы жүзеге асады. NGN желісіне қосылу кең жолақты интерфейс арқылы тиімдірек болуына қарамастан, барлық тұтынушыларға қолданылған құрылысынан тәуелсіз, әмбебап рұқсат беріледі.
NGN желісінің негізгі ерекшеліктері мен артықшылықтары:
oo NGN желісі пайданың жаңа көзі болып табылатын, ерекше қызметтер көрсетуге мүмкіндік береді;
oo қызметтер дестесін ұсыну мүмкіндігі;
oo шығынның төмендеуі;
oo стандартты ашық интерфейстер;
oo жаңа қызметтерді енгізу мүмкіндігі;
oo желіге қызмет көрсету мен монтаж жеңілдігі;
oo жоғарғы масштабталуы;
oo әр түрлі өндірушілердің құрылғыларын қолдану;
oo қолданудың арзандығы, бұл желілік ресурсты тиімді пайдалану;
oo толық байланыстылық.
1.3 Қазіргі кездегі NGN жүйесінің архетиктурасы
Архетиктурасына байланысты NGN желісін 4 деңгейге бөлуге болады:
oo Рұқсат деңгейі;
oo Транспорттық деңгей;
oo Коммутацияны басқару және мәлімет беру деңгейі;
oo Қызмет және қызметтерді басқару деңгейі.
Рұқсат деңгейі тұтынушыларға желі ресурстарына рұқсатты қамтамасыз етеді.
Транспорттық деңгейдің міндеті: коммутация және тұтынушылардың мәліметтерін кіршіксіз берілуін қамтамасыз ету.
Коммутацияны басқару және мәлімет беру деңгейінің басты міндеті: дабылдың мәліметтерін өндеу, шақыруларды маршруттау және ағымдарды басқару болып табылады.
Қызмет және қызметтерді басқару деңгейі қызметтердің логикасын басқаруды қамтамасыз етеді және келесі қызметтерді атқарады:
oo Инфокоммуникациялық қызметтерді көрсету;
oo Қызметтерді басқару;
oo Жаңа қызметтерді құрастыру және енгізу;
oo Әр түрлі қызметтердің бірге істеуі.
NGN технологиясының ерекшелігі болып, транспорттық және коммутацияны басқару деңгейлерінің арасындағы ашық интерфейстер. Бұл ерекшелікті классикалық АТС құрылғысында қарастыратын болса, ол станцияның құрылғысын функционалды блоктарға бөліп тастағанмен бірдей. Бұл жағдайда бір блок дабылды өңдеуді , шақыруларды маршруттауды, статистикалық мәліметтерді жинауды іске асырса, ал келесі блок (немесе блоктар тобы ) тасымалдаушы каналдың коммутациясын қамтамасыз етеді. Блоктар арасындағы байланыс стандартталған протоколдар арқылы жүзеге асады. Желі архитектурасы 1.5 - суретте көрсетілген.
1.1 - сурет. NGN желісінің архитектурасы
Бұл суреттен дестелерді тасымалдау және маршруттау, сондай-ақ транспорттық инфраструктураның негізгі элементтері (арналар, маршрутизаторлар, коммутаторлар, шлюздер) физикалық және логикалық тұрғыдан шақыруды басқару және қызметтерге рұқсат беретін қондырғылар мен құрылғылардан тәуелсіз, бұл NGN архетиктурасының басты ерекшелігі екенін байқауға болады. Келесі ұрпақ желісі бір платформаны қолдап, ұялы байланыс пен қалыптасқан байланыс үшін ортақ ядроға ие болады. Ағында абонент ортақ қызмет жиынына ие болады: СТОП-қа да, IP телефонияға да ұялы желі үшін де. Олардың біреуі - бір оператордан басқасына ауысқанда нөмірдің сақталуы болып табылады.
1.3.1 Рұқсат ету деңгейін ұйымдастыру үшін әр түрлі тарату орталары қолданылуы мүмкін. Мысалы мыс жұбы, коаксальды кабель, ТОК, радиоканал, спутниктік канал немесе кез келген комбинация.
Шекаралық рұқсат деңгейінде абоненттерді желіге қосу, шығыс мәліметтің форматын берілген желіде қолданылатын форматқа түрлендіру арқылы жүзеге асады. Олар келесі түрлендірулер мен құрылғылар:
oo интегралды рұқсат құрылғысы (IAD). Бұл NGN архитектурасында қолданылатын абоненттік рұқсат құрылғысы. Бұл қондырғы көмегімен келесі қызметтерді жүзеге асыруға болады: мәліметтерді тасымалдау, сөздік байланыс, бейне мәліметтер және де тағы басқа пакетті қызметтер. Әр қондырғыда (IAD) 48 абоненттік порт қарастырылған;
oo рұқсаттың медиа шлюзі (AMG): оның көмегімен абонентке аналогтық абоненттік рұқсат, интеграцияланған қызметті ISDN бар цифрлік желі V5 рұқсаты және цифрлық абоненттік рұқсат сияқты қызметтер көрсетуге мүмкіндік туады;
oo дабыл медиа шлюзі: ОКС7 дабыл жүйесі мен интернет протокол желісінің (IP) желі интерфейс деңгейінде орналасқан; IP желісімен коммутацияланған жалпы қолданбалы желілер арасындағы дабылды түрлендіруді қамтамасыз етеді;
oo жалғаушы жолақ медиа шлюзы (TMG) : каналдарды коммутация желісімен пакетті коммутациялы IP желілерінің арасында орналасқан. Мәліметтер ағымын тасымалдау ортасы мен ИКМ ағымының арасындағы түрлендірудің форматын қамтамасыз етеді;
oo универсалды медиа шлюз UMG: TMG, орнатылған SG немесе AMG режимдеріндерінде дабылдарды түрлендіруді және тарату ортасының ағым форматын түрлендіруді жүзеге асырады. Әр түрлі қондырғыларды қосуды жүзеге асырады; Мысалы: PSTN телефонды станциясы, мекемелік телефондық станциясы МТС (PBX), рұқсат желісі, рұқсат желісінің сервері (NAS) және базалық станцияларының контроллері.
1.3.2 NGN желісінің транспорттық деңгейі мәліметті тасымалдаудың дестелі технологиялар негізінде құрылған. АТМ мен IP негізгі қолданылатын технологиялар болып табылады.
Шарт бойынша мультисервисті желінің транспорттық деңгей негізін қолданыстағы АТМ және ІР желілері құрайды. Басқаша айтқанда NGN желісі қолданыстағы транспорттық десте желісіне қойылу арқылы пайда болады.
Егерде АТМIP коммутаторында сырттан басқарылатын коммутация функциясы жүзеге асырылса, онда Н.248MGCP (IP үшін) хаттаманың іске асырылуымен бірге, иілгіш коммутатор жағынан да басқару функциясы болуы керек.
Транспорттық желі арналардың коммутациясынан дестелер коммутациясына өткен кездегі біріншілік желінің дамуы болып табылады. Ол тұтынушылар мен қосымшалардың бірігуінің құралы.
Орны бойынша жайылатын қосылу желілеріне қарағанда, транспорттық желі оператордың даму стратегиясына сәйкес жоспарланып құрылады.
Қосылу желілері NGN қолдаушыларынан трафик жинайды және транспорттық желі арқылы бір-бірімен өзара әрекеттеседі. Бұл модельден біз транспорттық желінің аумағында техникалық шешімнің бағалауын анықтайтын ең маңызды қорытындыны шығарамыз. Транспорттық желінің басты тапсырмасы NGN деректерінің трафиктеріне қызмет көрсету болып табылады.
1.3.3 Коммутацияны басқару деңгейі мен қызмет көрсетуі. Коммутацияны басқару деңгейінде десте коммутациясы орындалады және бұл деңгейде маршрутизатор және магистралді желі мен транспорттық желісінде (MAN) үлестірілген үшінші деңгейлі IP-коммутаторы қолданылады. Бұл деңгейде абоненттерге бірыңғай және жоғары сенімділікпен, жоғары қызмет көрсету сапасымен және үлкен өткізу мүмкіндігі бар интегралды өткізу платформасымен жүзеге асырылады.
Тарату және коммутацияны басқару деңгейінің мақсаты NGN фрагментінде байланыс құруды басқару болып табылады.
Байланыс құру функциясы иілгіш коммутатордың құрылғыларының сырттан басқарылуы арқылы транспорттық желінің элементтерінің деңгейінде жүзеге асырылады. MGC функциясы бар АТС бұл жүйеге кірмейді, олар транспорттық желідегі элемент деңгейінде коммутацияны өздері орындайды.
Желіде бірнеше илігіш коммутатор қолданғанда, олар түйін аралық протоколдар арқылы байланысады (әдетте SIP-T) және байланыстың жүзеге асуының бірігіп басқарылуын қамтамасыз етеді.
Желіге илігіш коммутатор қойған жағдайда коммутациялық басқару деңгейінің функционалды элементтерінің арасында сигнал алмасу жүзеге асады. Бұндай элементтерге шлюздер, мультисервисті желінің терминалды құрылғылары, кірудің интегралданған құрылғылары (IAD, SIP және Н.323 терминалы), басқа иілгіш коммутатордың құрылғылары және транспорттық шлюздің контролерінің функциясы бар АТС жатады.
Дестелі желінің терминалды құрылғысы SIР және Н.323 протоколдарды қолдану арқылы иілгіш коммутатор құрылғысымен әрекеттеседі. Қолданушы ақпарат терминалды құрылғыдан дестелі желіге кіретін түйіндердің деңгейіне түседі де, иілгіш коммутатордың басқарылуымен маршрутталады.
Барлық ақпарат мультисервистік желінің жұмысының статистикасымен байланысты, бағыт бойынша және қолданушы үшін бағасын есептегенде, АСР және ТОжЭ сәйкес жүйелерінің бағытында тарату үшін иілгіш коммутатордың деңгейінде жиналады және өңделеді.
1.3.4 Қызмет деңгейі және қызметтерді басқару. Қызметтерді басқару деңгейінде негізінен қосымша қызметтерді ұсыну іске асырылады, сонымен қатар орнатылған байланыстардың жұмысын қолдау. Қызмет басқару деңгейі логикалық басқару функцияларынан және қосымшалардан тұрады, сонымен қатар ол есептеуіш үлестіргіш ортада құралады, ол келесілерді қарастырады:
oo Инфокоммуникациялық қызмет көрсету;
oo Қызметтермен басқару;
oo Жаңа қызметтердің құру мен енгізу;
oo Әр түрлі қызметтердің өзара қарым - қатынасы.
Осы деңгей қызмет спецификасын орындауға мүмкіндік береді және транспорттық желінің типіне байланыссыз (IP, ATM, FR және т.с.с.) сол қолданылған бірдей қызметтік логикалық программаны қолдануға болады. Желінің типіне және шегерілу әдістеріне тәуелсіз. Осы деңгейдің қатысуымен желіге басқа да жаңа қызметтер, яғни басқа деңгейлердің функционалдауынсыз қызмет етуге мүмкіндік жасайды. Қызметтер басқару деңгейінің құрамына әртүрлі технологияларға негізделген, өзінің абонентері бар және ішкі адресация жүйесі бар көптеген тәуелсіз жүйелер кіреді. Қазіргі таңда NGN-ге салым жинау үшін операторлардың абонентерге деген қызық, ыңғайлы, әртүрлі және қосымша ұсыныстар қызметтерімен қызықтырып, өздеріне пайда келтірерліктей және қолданушыларға қосымша ыңғайлылықтарды қамтамсыз етуі керек. Яғни, ол дауысты қызметтермен қатар, мультимедиалық және мобильдік коммерция, қызуғышылықтар кеңінен дами түседі.
Классикалық байланыс желісі мен мультисервистік желіде кеңінен қолданысқа ие болған негізгі қызмет қолданушылар желісінің арасындағы ақпаратты беру болып табылады.
Транспортық желі деңгейінде дестелік технологияны қорғау түрлі байланыс түрлері үшін ақпаратты жеткізудің бірдей алгортимдермен таратуды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Ақпаратты жеткізу қызметінен басқа мультисервистік желілерде қызмет көрсетудің көптеген түрлерін қамтамасыз ету мүмкіндігі іске асырылады. Мультимедиа терминалдарын (SIP, Н.323-ТЕ) қолданушылар үшін түрлі мультимедиялық қызметтер көрсетілуі мүмкін.
Дестелік технологияны қолдану пайдаланушы қолданатын қол жеткізушілікке байланыссыз бірлесіп көптеген қызмет түрлерін көрсетуді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
1.4 Next Generation Network, транспорттық желіге талаптары
Қазақтелеком акционерлік қоғамын стратегиялық дамытудың
2005-2008 жылдарға арналған негізгі бағыттары:
Желілерді дәстүрлі технология бойынша дамытудан келесі ұрпақ технологиясына негізделен дамытуға өту.
NGN желісін құру мынадай міндеттер шешуді қамтамасыз етеді:
oo Дестелік тарату ортасы бар телекоммуникациялар желісін конвергенциялауды, деректер берудің дестелік желісі бойынша қалааралық және халықаралық телефон трафигін өткізу мен бағыттауды, телефондық және пакеттік желілер арасындағы сигналдау хаттамаларын тарату мен өңдеуді;
oo Әртүрлі топологиялық тұрақты және жалғанатын арналар ұйым- дастыруды;
oo VPN корпоративтік желілерін ұйымдастыруды;
oo Қызмет көрсету сапасының әртүрлі деңгейлерін қамтамасыз етуді;
oo Желінің сенімділігін қамтамасыз етуді.
2005-2006 жылдар - дестелік жалғанатын келесі ұрпақ (NGN) желісін құрудың бастапқы кезеңі. Барлық облыс орталықтарында Metro Ethernet желілері құрылысын салу жобаларын және IPMPLS технологиясы бойынша деректер берудің магистралдық тасымалдау желісі құрылысын салу жобасын іске асыру. Қоғам филиалдарында мультисервистік шешімдерге негізделген қатынау желісін дамыту жобаларын жүзеге асыру, бұл жеке тұлғалар үшін баршаға ADSL-дан бастап корпоративтік VPN-ға дейін жаңа қызметтер көрсетуді республика көлемінде өсіре беруге мүмкіндік туғызады.
Бірінші кезең IP желісі бойынша дауыс таратудың қажетті сапасын, NGN желісі жұмыс істеуінің ақпараттық қауіпсіздігін, биллингтік шағын жүйелердің сертификатталуын қамтамасыз етудің негізгі мәселелерін, сондай-ақ NGN барлық элементтерін әкімшілік басқару мәселелерін шешуге бағытталған.
NGN - дестелер коммутация технологиясын қолданатын, деректер, бейнелер және сөздерді таратуға арналған, көпмақсаттық әмбебап желі.
NGN желісі ашық және реттелген сәулетпен сипатталады, онда қызметтер шақырумен басқару фунцияларынан бөлінген, ал шақырумен басқару фунциялары тасымалдау функцияларынан бөлінген. Ашық хаттамалардың және интерфейстердің арқасында көптген қызметтерді оперативті және иілгішті көрсету, ал абоненттерге жүйелік жабдығының құрылымынан және тасымалдау қызметтерінің терминалдарының түрлерінен тәуелсіз, өздерінің қалауынша қызметті ықтималдау мүмкіндігі беріледі. Дестелі коммутациялы тіректі желі телефондық желінің интеграциясын, деректерді тарату желісін және кабелдік теледидар (КТД) желісін жылдамдатуды рұқсат етеді. Тәуелсіз желілік басқару деңгейінде шақырумен басқарудың негізгі функциялары бағдарламалы түрде жүзеге асады, шақыруды маршруттауды, басқаруды бақылауды және сигнализацияның әсерлесуін қоса, осылай қолданушылардың керекті қажеттіліктеріне тасымалдау қызметтерін және басқару хаттамаларын ықтималдауға рұқсат беріледі. NGN жүйесі PSTN жүйесімен, PLMN ортақ қолданыстағы жер үстіндегі ұялы байланысымен, 3G 3-ші ұрпақты ұялы байланыстың желісімен, IN интелектуалды желімен, Internet желісімен және тағы басқа желілермен жүйеаралық медиашлюздер, медиашлюздер жалғау жолдары және сигнализация медиашлюздер арқылы өзара қатынасады. Кәдімгі қолданушылар NGN желісіне рұқсатты терминалды жабдықтар, ол дестелі коммутациялы жүйелері бойынша дауыстық ақпаратты таратуды қамтамасыз етеді және мультимедиялық терминалдар арқылы қол жеткізеді. Корпоративті қолданушылардың желіге қосылуы (MG) медиашлюздері және интегралды рұқсат құрылғылары (IAD) арқылы іске асырылады, олар дауыстық байланыс, деректерді тарату және бейнеақпарат қызметтерін әртүрлі қолданушыларының талаптарына толық сәйкесті.
NGN желілеріне қойылатын талаптар:
oo "мультисервистік", қызмет технологияларының транспортты технологияларынан кедергісіз өту;
oo "кең жолақтылық", тұтынушының сұраныстары бойынша, кең диапазонда ақпаратты тарату жылдамдығының иілімді және динамикалық өзгерту мүмкіндігі;
oo "мультимедиялылық", қосылыстардың күрделі конфигурацияларын пайдаланып, ақпараттарды (сөз, деректер, бейне, аудио) желіде тарату мүмкіндігі;
oo "интеллектуалдылық", тұтынушы немесе қызметті жеткізушінің қосылыспен, телефон шақыртулармен және қызметтермен басқару мүмкіндігі;
oo "қатынау нұсқаулылығы", қолданылатын технологияға байланыссыз, қызметтерге қатынау ұйымдастыруының мүмкіндігі;
oo "көп операторлылық", қызметтер көрсету және қолданылатын салаға олардың сәйкес келуін қамтамасыздандыру үрдістерінде көп операторлардың қатысу мүмкіндігі.
1.5 Серпімді пакетті RPR сақинасының концeпциясы
RPR технологиясы NGSDH-тің қазіргі заманғы пакетті трафикпен үйлеспеуінің мәселелерінің шешімі болып табылады. Бұл технология қазіргі заманғы пакетті трафиткің сақиналы топологиялы берілу жүйелеріне, сонымен қоса қа NGSDH-да берліуінің ерекшелігіне бейімделуге арналған. Бұл негізде RPR технологиясы қазіргі кезде NGSDH технологиясының мүмкін болатын іске асырылуы ретінде қарастырылады.
Тарих көзқарасынан RPR технологиясы өте жас болып табылады. RPR-дің стандартизациясы 2004 жылдың 17 шілдесінде IEEE 802.17 құжатымен аяқталған, сондықтан біз жаңа ноу-хауға жолығып тұрмыз.
RPR технологиясына енген негізгі принциптері қарастырайық. Атынан көрініп тұрғандай, RPR неізінде сақиналық топологияның берілу жүйелерін пайдалану жатыр. SDH, RPR- тегідей, ақпартты бір-біріне қарама-қарсы беретін қос сақинаны қолданады (1.2-сурет).
RPR желі бойынша берілетін үш түрлі пакетті қалыптастырады:
oo Берілгендердің пакеті (DATA)
oo Басқару пакеті (CONTROL)
oo Жаһанды басқарудың пакеті (FAIRNESS)
Берілгендердің пакеті (DATA) жүйемен бірінші басымдылық ретінде қарастырылады, өйткені ол трафикті ауыстырады. CONTROL пакеттері берілу жүйесінің реконфигурациясы үшін, мысалы өткізу жолақтарының параметрлерінің өзгеруі үшін, адресация үшін, қолданылады. FAIRNESS пакеттері таралған транспорттық желісін басқару құралы ретінде қолданылады. Мысалы RPR жүйесінде алгоритм бар, оған сәйкес желі ресурсының бөлігі барлық түйіндердің жұмысы үшін беріледі. Мұндай алгоритмнің нәтижесінде желі түйіндеріне әрқашанда қабылдау ("жоғары сызығы бойынша") жағынан қатынас бар. Егер RPR түйіндерінің бірі үлкен берліу жолағын алып жатса, онда басқару орталығы түйінге арнайы FAIRNESS пакеттерін беріп, оның қайтабергішін баса отырып, жолақты азайтады. Осындай әдіспен RPR желісінде шамадан тыс асып кетумен күресу іске асырылады. CONTROL, FAIRNESS пакетерінің басқарушы хабарламалар классына жататындығын, бірақ олардың басқару тереңдігі бойынша ажыртылатындығын көру оңай. CONTROL - ді жергілікті басқару пакеттері ретінде, ал FAIRNESS-ті жаһанды басқару пакеттері ретінде қарастыруға болады.
1.2-суретте RPR жүйесінің жұмыс істеу сызбасы келтірілген, суреттен көрініп тұрғандай, RPR желісінің түйіндері үш функцияға ие: ADD, DROP және PASS. RPR желісінің қолданушысынан түсетін DATA пакеті берілу жүйесіне (ADD функциясы) жүктеледі. Берілгендерді қабылдағыштардың жағында пакеттердің берілу жүйесінен (DROP функциясы) бөліп алу функциясы іске асырылады. Егер пакет транзит көмегімен берілу жүйесінің түйіні арқылы өтсе, түйін пакетпен жұмыс істемейді (PASS функциясы).
RPR жүйесінде түсетін салмақтың дифференциалдануы іске асырылған. Жүйе берілгендерді беру сапасының үш классын қамтамасыз етеді, олар сәйкесінше былай белгіленеді: А классы (жоғарғы басымдылық), В классы (орташа басымдлық), С классы (төменгі басымдылық).
А классты трафик үшін берліу жолағының кепілдігі және джиттер мен кідірістің аз параметрлері қамтамасыз етіледі. А классты трафик тағы да екі түрге бөлінеді: А0 және А1 класстары. А0 классты трафиктің берілуі үшін RPR жүйесінде берілудің нақты жолағы резервтеледі, ол жолақ А0 қолданушымен пайдаланбаса да, өзге қолданушылармен пайдалана алмайды. А1 классты қолданушылар үшін де берілудің жолағы кепілденген, бірақ А1 трафигі жоқ кезде бұл жолақты өзге қолданушылар да пайдалануы мүмкін. А трафигінің мысалдары мыналар бола алады: дауыстық трафик, бейне трафик, трафигі және тағы басқалары.
1.2 - сурет. Пакеттердің үш категориясы: ADD, PASS, DROP
В классты трафик үшін берліудің жолағы кепілденген, бірақ джиттер мен кідіріске А классына қарағанда қатаңдау талаптар қойылған. В классты трафиктің мысалы іскерлік-қосымшадан деген берілгендердің TDM трафигі бола алады.
С классты трафик кепілденбеген (best-effort трафигі) трафик болып табылады. Ол үшін не жолақта, не кідіріс пен джиттердің параметрлері кепілденбеген. Оператор өз міндетіне осы типті трафиктің берілуіне арналған міндеттемелерді алады, бірақ басымдылау трафик үшін берілу жолағы жетпеген кезде С трафигінің осы берілуі тоқтатылады. С трафигінің мысалы қарапайым қосымшалардың Интернет трафигі болып табылады.
RPR технологиясына кіріспені аяқтай отырып, бұл технологияда іске асырылған резевртеудің мүмкін болатын екі сызбасын қарастырайық. SDH жүйелерінде қолданылатын APS - тің резервтеу сызбасы қазіргі кезде аз тиімді сызба ретінде қарастырылады, өйткені желі ресурсының 50% - ын талап етеді. RPR бір уақытта берілу жүйесінің ресурсын төмендете отырып, резервтеуді жасауға мүмкіндік береді.
RPR жүйесінде екі резервтеу сызбасы қолданылады: 1.-суретте сызба түрінде көрсетілген трафиктің айналдыру сызбасы (Wrapping) және автоматтық қайта қосылудың сызбасы (Steering). Келтірілген суретте қалыпты жағдайда трафик сағат тіліне қарсы А-дан В мен С-ға беріледі. Жасауға келмейтін жағдай В мен С арасындағы аймақта байқалады.
Wrapping алгоритмінен пайдалану жағдайында жөндеуге келмейтін жағдай кезінде трафик бұрынғысынша А-дан В-ға беріледі, сосын қайта А-ға бағытталады. Осылайша трафиктің айналдыруы жасалынады. Мұндай сызба RPR түйіндерінің қосымша функционалдығын талап етпейді. Өзінің қарапайымдылығы есебінен Wrapping алгоритмі реконфигурацияның жоғары оперативтілігін қамтамасыз етеді. Бірақ оның өз кемшілігі бар - реконфугурациядан кейін желі ресурсының қос апйдаланылуы, соның нәтижесінде трафиктің кейбір бөлігі түйінне түйінге екі мәрте беріледі.
Steering алгоритмі А түйінінде ақау жайлы ақпаратты болжайды. Онда А түйіні В бағытында емес, D бағытында С-ға берілгендерді беруді бастайды. Трафиктің айналдыру пайда болмайды, ресурс тиімді түрде пайдаланылады. Бірақ А түйініне пайда болған ақау жайлы ақпаратты қалай беру керек деген сұрақ туады. Әдетте ол үшін ақаулар жайындағы сигналдар түріндегі сигнализация жүйесі қолданылады, мысалы "классикалық" SDH-та қолданылатын AISRDI. Бірақ онда реконфигурацияға қатысты кідіріс пайда болады, себебі А түйініне ақпараттың берілуіне, жаңа бағыт бойынша ақпараттың анализі мен реконфигурациясы үшін уақыт керек болады.
1.3 - сурет. RPR жүйесіндегі резервті қайта қосылудың принциптері
Берілген екі алгоритмнің өзіндік артықшылықтар мен кемшіліктерге ие болғандықтан, олар RPR жүйелерінде қолданылуы мүмкін. Қазіргі заманғы стандартта негізгі алгоритм Steering алгоритмі болып тбылады, Wrapping алгоритмі қосымша функция ретінде қарастырылады.
RPR технологиясы екі қарастырылған алгоритмнің бірігуін олардың әрқайсысының артықшылықтарын пайдалану мақсатымен мақұлдайды. Ақаудың пайда болуы кезінде, критикалық фактор реконфигурация уақыты болатын кезде RPR-де Wrapping алгоритмі қолданылуы мүмкін. Сосын реконфигурация уақыты іске қосылған кезде берілу жүйесінің ресурсын пайдаланудың тиімділігін арттырытын Steering алгоритмі қолданылады.
1.5.1 RPR-дің артықшылықтары. RPR технологиясын жалпы қарастырып, "классикалық" SDH-пен салыстырғандағы артықшылықтарға тоқталайық.
oo RPR қазіргі заманғы қалаларда ашылатын сақиналық топологияның жүйелеріне идеалды түрде бейімделеді. Бұл технология MAN (Metro Area Networks) функциясын іске асыру үшін өте ыңғайлы, өйткені ол SDH пен толық байланысты Ethernet технологиясына қарағанда, ресурстың пайдалану аймағында тиімді.
oo RPR пакеттік трафикке бейімделген және бұл механизмге қажеттінің бәріне ие: Ethernet стандарттарымен беттесу, коммутация пакеттеріне бейімделу, трафик бойынша дифференциалды саясат, пакеттік трафик деңгейінің ақаулары жайлы қосымша сигналдар.
oo Берілу процессінде әрбір түйін бүкіл трафикті байқайды және оны ары жіберу не енгізу операциясын іске асыру жайлы шешімді қабылдайды, трафик RPR сақинасы арқылы бір мәрте беріледі. Бұл топтық жан-жаққa берілу трафигінің берілуі үшін маңызды.
oo RPR қазіргі заманғы оптикалық желілерге бейімделген. "Классикалық" SDH-тан RPR-ге өту құрылғыдағы модульдің қарапайым ауыстырылуымен іске асырылады.
oo RPR технологиясы SDH технологиясымен тиімді түрде бірге қолданылуы мүмкін. Бұл жағдайда SDH жүйесі ресурсының бір бөлігі ге берілуі мүмкін, ал қалған бөлігі қарапайым желісі түрінде қызмет етуі мүмкін. Мұндай сәулет желінің өтуінің кез келген сатысындағы өзгеріссіз-ақ, "классикалық" SDH-тан RPR-ге біртіндеп көшірілу саясатын құруға мүмкіндік береді.
oo RPR берілу жүйесі тиімді түрде кеңеюі мүмкін. Жаңа түйіннің RPR жүйесіне қосылуы конфигурацияның масштабты өзгерісін талап етпейді, жүйенің өзі топологияны қарқынды түрде өзгертеді.
oo Өзінің жұмысының икемділігіне қарай RPR берілу жүйесінде ақаулардың пайда болуы кезінде қалыпқа келудің жоғары жылдамдығын (50мс) қамтамасыз етеді.
oo Резервті сақинаның ресурсын пайдалану берілу жүйесінің ПӘК-ін жоғарлатады.
Жоғарыда айтылған барлық артықшылықтар RPR-ді NGSDH концепциясын іске асырудың варианттарының біріне жатқызылуы мүмкін. Стандарттар бойынша RPR SDH-қа жақын болмаса да, көптеген жағдайлар қатарында RPR транспорттық жүйесінің басындағы тиімді баптау болуы мүмкін. Сондықтан NGSDH концепциясының кең түсінігінде RPR технологиясын екінші буынды SDH жүйелерінің қазіргі заманғы моделінің тағы да бір маңызды деңгейі ретінде қарастыру керек.
1.5.2 Сонда да, неге RPR? RPR технологиясы (VCAT, GFP, LCAS) триадасы секілді берілгендерді пакетті берудің технологиясы және транспорттық желісінің SDH технологиясы арасындағы кеңістікті алып жатыр, ол осы екі әр текті технологияларды біріктіреді. Мұндай жағдай технологиясы үшін нарықтың жеке сегментін қалыптастырады, онда бұл технология болашақта басым болады. Жоғарыда айтылып кеткендей, бұл сегмент - сақиналық топологияның MAN қалалық желілері, ал мұндай желілер өте көп. RPR - дің бұл сегментті басып алу мүмкіндігі қандай?
Жоғарыда біз RPR технологиясының "классикалық" SDH алдындағы артықшылықтарын айтып өткенбіз, ал олардың ең бастысы - берілу жүйесінің ресурсын пайдаланудың тиімділігі. Бірақ RPR деңгейін қарастырмай-ақ, Ethernet технологиясында тек MAN желілерін неге құрастырмасқа деген орынды сұрақ туады.
Әрине, ондай шешімге біз тыйым салс алмаймыз, NGN-нің демократиялық әлемінде кез келген шешім үшін нарықтың өзіндік сегменті бар. Бірақ RPR мен Ethernet-ті MAN-ның құрылуының екі ұқсас әдістері түрінде салыстырылуы RPR-дің артықшылықтарын көрсетеді.
Ethernet технологиясының RPR алдында негізгі артықшылығы жұмыстың жоғары төзімділігі болып табылады. MAN деңгейінің транспорттық желілерін қалыптастырудың ерекшелігі сенімділіктің жоғары параметрлерін білдіреді. Сонымен қоса Ethernet технологиясы "текті жаралануға" ие, себебі студентті жергілікті желілер технологиясынан пайда болады, ал онда сенімділік параметрлері мен қалыпқа келу жылдамдығыны маңызды емес. Сондықтан уақытқа кері нәрсе ретінде RPR-де 50мс-ке резервке қосылу, Ethernet технологиясы шамамен 1 минуттық қалыпқа келу уақытын ұсынады, ал ол қазіргі кездегі қалалық жағдайдағы берілгендердің трафигінің берілуі үшін де рұқсат етілмейді. Мысалы MAN-ды банктердің берілгендерін, жаңалықтардың сызықтарын, қазіргі кездегі қалалардың автоматтық жүйелерінің берлігендерін беру үшін бірнеше минут арасындағы үзіліс қатерлі нәтижелерге әкеп соғуы мүмкін. RSTP протоколымен байланысты жаңа Ethernet стандарттары желі сегменттерінің жұмысының қалыпқа келу уақытын азайтуға мүмкіндік береді. Идеал жағдайдағы қайта қосылуға қажетті 10 мс шамасын да атайды, бірақ тәжірибелер бұл шамаға қол жеткізудің қиын екенін көрсетіп отыр, ал шамамен уақыттық бағалау шындыққа жақын болса да, қолайсыз болады.
1.6 Metro Ethernet технологиясы
Қосылу әдістері мен тәсілдері әрі қарай жетілдіру арқылы, телекомуникацялық компаниялар жергілікті есептеу желілерінің технологияларын дамытуда келесі бір қадамы болып табылатын жаңа стандартқа келді. Бұл стандартты Ethernet деп атады. Ethernet желілері бірлескен жұмысты және ресурстарды пайдалануды, мәліметтерді жіберудің әмбебаптылық мен басқарудың икемділігін ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Ethernet-тің негізгі шектеулері болып қосалқы құрылғысыз ең ұзақ желі бірнеше ондық метр, желідегі машина саны - 200 шамасында болатын, сондықтан бұдан да кеңірек масштабтарда Ethernet стандарты қарастырылған жоқ. Телекомуникациялар жарығындағы революцияны талшықты оптикалық технологиялардың кеңінен еңгізілуі іске асырды. Стандартқа сәйкес, сигнал оптикалық талшық арқылы күшейтусіз жіберілуі мүмкін, яғни 2 км қосымша құрылғыларға да шығын кетіру керек еді, бірақ қазіргі заман технологиялары бұл қашықтықты 100км және одан да жоғары етуге мүмкіндік берді. Бұл жағдай Ethernet желілеріне бір ғимарат шегінен шығып, қала, мемлекет дәрежесіне дейін үлкеюіне жағдай жасады. Бұндай дамудың қорытындысы MetroEthernet технологиясы болып шыкты. MetroEthernet технологиясы жергілікті есептеу желісінде жұмыс істеу ыңғайлылығы мен әмбебтылығының, байланыстың жоғары жылдамдық пен сапаны өзінде қамтыды.
MetroEthernet (Metrо-қалалық) - цифрлық теледидар, интерактивті телевизиялық қызметтер, (сұрау бойынша видео), көп каналды радио, цифрлық телефония және т.б. Мультимедиялық қызметтер мен желілік ресурстарды пайдалануда үлкен мүмкіндігі бар, көп функциялы да қазіргі замандағы, мегополис дәрежесіндегі кеңжолақты желі.
MetroEthernet ядро, агрегация деңгейін және қосылу деңгейін қамтитын үш деңгейлі иерархиялық схема арқылы салынады. Желі ядросы жоғары өнімді коммутаторлардан салынады да трафиктің жоғары жылдамдықты жіберілуін қамтамассыз етеді. Агрегация деңгейі де коммутаторларға негізделіп, рұқсат деңгейінің қосылу агрегациясын, сервис пен статистика жиналуын іске асуын қамтамасыз етеді. Желі дәрәжесіне байланысты ядро мен агрегация деңгейі біріктірілуі мүмкін. Коммутация арасындағы арналар көбінесе Gigabit Ethernet және 10- Gigabit Ethernet сияқты түрлі жоғары жылдамдықты технологияларға негізделуі мүмкін. Бұл жағдайда ядро құрылысын және қалыптан шығу жағдайындағы желінің қалпына келтірілуіне байланысты қажеттіліктерін ескеру керек. Ядро мен агрегация деңгейінде коммутацияның бөлшектерінің резервтелуі және каналдар мен түйіндердің бірлік қалыптан шығу жағдайларында қызмет көрсетуді жалғастыруға мүмкіндік беретін топологиялық резервтеу қамтамасыз етіледі. Қалпына келтіру уақытын желілік деңгей технологиясын қолдану арқылы ғана тиімді азайтуға болады. Баға өнімділік қатынасы жағынан MetroEthernet операторлық желілерін салу үшін магистралді қосымшаларға ең тиімді Gigabit Ethernet технологиясы болып шықты. Бұл кезде байланыстың орталық түйіні келесіге арналады:
oo Қалалық мәліметтер жіберу желісі мен іргелес желілермен түйіндесуге;
oo Желіні басқару желісінің, қызмет көрсетуді таңдау және басқа қосымша желілерінің орналасуына;
oo Қалалық сақиналық желілердің трафигін агрегирлеуге.
Ал перифериялық түйіндер магистралді түйінге қосылып, ақырғы қолданушыларға қызмет көрсетуге арналған. Қалалық рұқсат желілерінің түйіндері арасындағы байланыстырушы орта ретінде талшықты-оптикалық байланыс желілері, ал қолданушыларды қосу сымды және талшықты-оптикалық желілер қолданылады. Ғимараттардың оптикалық талшықты қалалық желіге жалғануы үшін Gigabit Ethernet қосылу типі қолданылады.
Архетиктура шекаралық қосылу, коммутация, желіні басқару мен қызмет көрсетулерді басқару деңгейлерінен құралатын иерархиялық принципке негізделген. Түрлі тәсілдерді қолдану негізінде желіге абоненттер мен терминалдардың қосылуы және шығыстағы ақпараттың берілген желіде қолданылатын форматқа түрленуі іске асырылады.
Тіректі коммутация деңгейінде дестелер коммутациясы іске асады және осы деңгейде маршрутизаторлар және магистралді желі мен транспорттық желіде таралған үш деңгейлі IP-коммутаторлар пайдаланылады. Қызмет көрсетудің жоғары сапасы (QOS), жоғарғы өткізгіштік қасиеті мен жоғары беріктілігі бар интегралды және бірқалыпты платформаның абоненттерге таралуы да осы деңгейде іске асады.
1.7 ADSL технологиясы
ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) - бұл баяу аналогтық телефондық желіні жылдам цифрлық желіге айналдыруды мүмкін ететін технология. Басты қасиеттері - бос телефон, мәліметтер жіберудің жоғары жылдамдығы және желінің жоғары сапасы. ADSL-ды пайдаланған кезде бір уақытта интернетте жұмыс істеп, телефонмен сөйлесуге болады. ADSL кеңжолақты (broadband) технологиялар класына жатады. Ол абонетке қарай - 7,5 Мбитс дейін, абонеттен бері - 1,5 Мбитс деін мәліметтер жіберу жылдамдығын қамтамасыз етеді. ADSL - бүгін хDSL технологияларының ішінде ең көп қолданылатын түрі.
ADSL технологиясы стандартты абонеттік аналогты телефондық желілерді жоғарғы жылдамдықты цифрлік желілерге айналдырады. Бір желіде телефонмен сөйлесу мүмкіндігін сақтай отырып, барлық жерде қолданылатын өрілген жұп сымын қолдану (АТС-тен абонентке дейінгі телефондық желі), ADSL технологиясының ерекшеліктерінің бірі болып табылады. Бұл провайдер жағынан қосымша байланыс желілерін тартуға шығын кетпейтінін білдіреді.
ADSL технологиясы мәліметтерді ассиметриялық жіберуді қажет ететін қызметті көрсету үшін жасалынған, мысалы: сұраныс бойынша видео. Бұл жағдайда мәліметтер ағыны пайдаланушы жағына жіберіледі де, бірақ пайдаланушыдан желі жағына мәліметтер ағыны өте аз болып табылады. Қосылу түйінінде (көбінесе АТС бөлімінде орналасқан провайдердің қызмет көрсету аумағы) ADSL қосылуының DSLAM мультиплексоры орнатылады, ал желімен әрекет жасау оның функциясы болып табылады. Дауыстық арналар АТС-ке келіп түседі. Телефон жолымен бір мезетте дауыс және мәліметтерді жіберу үшін жиілік жолағын ағындарға бөлу керек: 4 кГц-ке дейінгі жолақ дәстүрлі телефон байланысын сақтау үшін қолданылады, ал мәліметтерді жіберу сигналы 4 кГц тен 1 МГц ке дейінгі диапазонында жатады.
Жоғарғы жылдамдықты ағын көптеген ағынға бөлінеді, бұл жағдайда 30-дан 138 кГц ке дейінге диапазоны 640 кБитс максималды жылдамдықтағы абоненттен мәліметтерді жіберу үшін қолданылады. 150 кГц тен 1,1 МГц-ке дейінгі бүкіл жоғарғы жиілік диапазоны төмен түсетін ағын үшін арналған, мұнда өткізу қабілеті ара-қашықтықтық пен жол жағдайына байланысты 8 Мбитс жетуі мүмкін. Мәліметтер ағыны жіберу негізінен дискретті мультижиіліктік модуляция әдісімен жүзеге асады.
ADSL технологиясын қолдануының артықшылықтары:
oo Қолданыстағы телефондық байланыс жолдарын пайдалану;
oo Жоғарғы жылдамдықты мәліметтер жіберу жолы, яғни жаңа сервиске қосылуға мүмкіншілік - сұраныс бойынша видео, желілік ойындар, видео бақылау және видео конференция, дистанциялық оқыту және т.с.с.;
oo Бір уақытта интернетте жұмыс істеу және телефонмен сөйлесу мүмкіндігі;
oo Пайдаланушы құрылғысының аса қымбат болмауы, компьютерге қосылу үшін интерфейсті таңдау мүмкіндігі (Ethernet, USB, PCI-карта).
Абоненттен провайдерге мәліметтерді жіберу жылдамдығы бірнеше факторларға байланысты, оның ішінде - абоненттік жолдың ұзындығы, мыс сымының диаметрі және кабель изоляциясының кедергісі, тармақтық көпірінің болуы, қиылысу нысан алуының мөлшері, орам саны және т.с.с.
1.8 NGN қызметтеріне қосылуды ұйымдастыру
Абонеттердің NGN қызметтеріне қол жеткізуі (1.4-сурет) үшін:
oo Мультисервистік желінің ақырғы түйіндеріне қосылған және пайдаланушылардың мультисервистік желілерге және дәстүрлі ... жалғасы
0.1 Көкшетау қаласының қолданыстағы желісін талдау
Ақмола ОТД-сы АҚ Қазақтелеком филиалы болып табылады. Көкшетау қаласы административті орталық және Ақмола облысындағы ең ірі қала болып табылады. Қаланың халық саны 146933 адамды құрайды.
Көкшетау қаласындағы ҚТО Қазақтелеком желісінің жалпы жағдайы:
oo Жалпы лайықталған сиымдылық - 40868 нөмір;
oo Жалпы пайдаланыстағы сиымдылық - 38137 нөмір,сиымдылықты қолдану пайызы - 93,3%;
oo Бос сиымдылық - 2731 нөмір.
Телефон тығыздығы 100 адамға 19,6 бірлікті құрайды. Желіде алты цифрлы нөмірлеу жүйесі қолданылады. Байланысты ұйымдастыру сұлбасы қосымша А -да көрсетілген.
Көкшетау қаласының ҚТЖ - де 22 АТС, олардың ішінде бір АТСКУ және 20 электрондық станция пайдаланады. Атап айтқанда: 3 тірек станциялары мен шығарушы 7 S-12, 9 М-200 станциялары және 1 Definity. АТС-ң құрылған және қолданыстағы сыйымдылықтары туралы 10.01.2010ж. көрсеткіштері бойынша мәліметтер 1.2-кестеде (Қосымша Б) келтірілген.
Қаланың транспортты желісі талшықты кабелдер арқылы құрылған, олар есептік тарату жүйелері арқылы тығыздалады, синхронды есептік иерархия (SDH). Транспорттық желінің құрылымы STM-1 деңгейлі сақинадан тұратын, сақиналық топологияда негізделген.
Қалалық телекоммуникация желісінің негізгі кемшілігі ретінде келесіні көрсетуге болады: қаланың телефонизациялауының төмен тығыздығы, бос нөмірлердің жоқтығы, әсіресе қаланың орталығында, координатты станция құрылғыларының физикалық және моральді тозуы, АТС-дің қызмет ету аумағының тиімсіз үлестірілуі, жоғары эксплутационды шығындар.
Көкшетау қаласының станцияаралық байланысын жақсарту үшін талшықты оптика төселіп, SDH сақинасы ұйымдастырылған. Қолданыстағы желі абоненттердің сұранысын дәстүрлі қызмет көрсету тұрғысынан да, қосымша қызмет көрсету тұрғысынан да қамтамасыз ете алады. Бірақ республикалық IPMPLS супермагистралін салуымен және дестелер коммутация желісіне көшуіне байланысты жоғары деңгейде қызмет көрсетудің жаңа түрлерін қамтамасыз ету үшін TDM мен дестелер коммутация желілерін интеграциялау проблемасы туындайды.
Анализ көрсеткендей, көптеген абоненттер - соның ішінде коммерциялық банктер мен фирмалар, жекеменшік мекемелер, шетелдік компанияларының офистері өзінің жұмысында телефондық сөйлесуден бөлек факсті жіберу мен алу, мәліметтер жіберу, корпоративті желілерге алыстан қызмет көрсету және т.с.с. қызметтерді қолданатынын көреміз. Сонымен қатар, бұл абоненттер категориясы мультисервисті NGN желісін инвестициялауға дайын және жетілдіруге қызығушылық танытуда. Internet секілді ақпаратты глобалды желілердің пайда болуы ақпараттың үлкен ағындарын таратуды талап етеді, ал бұл тек қана тиісті анықтылық пен мәліметтер жіберу жылдамдығы жоғары болған кезде ғана болуы мүмкін.
0.2 Мультисервисті NGN желілерінің негіздері
1.2.1 Next Generation Network (NGN) - бұл коммутацияланған дестелер желісі, ол (QOS) қызмет көрсету сапасын ұстанатын телекоммуникациялық қызметтерді кеңжолақты транспорттық технологиялар арқылы жүзеге асырады, қызмет көрсету сапасы да қамтамасыз ететін функционалды қолданатын транспорттық технологиясына байланысты емес.
NGN - Gigabit Ethernet (GE) және MPLS (Multiprotocol Label Switching) технологиялары бойынша құрылады және 10Гбитс жылдамдығына дейін қосылу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.Жаңа заман желісі арқылы клиентке дәстүрлі болып кеткен дыбыстық телефониядан бастап толыққанды бейне конференц байланысына дейін қызмет көрсетудің толық спектрін ұсынуға болады. Осымен қоса, клиент жоғарғы сапалы дәстүрлі байланыс қызметінен басқа көптеген артықшылыққа ие болады, олардың ішінде байланысқа кеткен шығынмен қызмет көрсетуді минимизациялау, бұл біріңғай бірегей мультисервисті ортаны құру арқылы қол жеткізіледі, ИТ- инфрақұрылымын басқару шығынын минимизациялау, масштабты корпоративті желі құру мүмкіндігін, өз желісі мен оны ресурстармен қамтамасыз ететін оператор желісін орынды басқару, көрсеткен қызметтерді басқару үшін біріңғай вебинтерфейсті ұйымдастыру мүмкіндігі.
NGN жаңа заманының желісінің дәстүрлі телефониядан басты артықшылығы, байланыстың кең қызметінен басқа, ақпараттың үлкен жылдамдықпен берілуі, мобилділігі (мекен жайына қарамастан қолданушының ақпаратқа қол жеткізе алуы), индивидуалдылығы (қызметтер уақытта керек мөлшерде және контент форматында рұқсат етіледі), қол жетімділік (тиімді баға қолданылатын құрылғы типін таңдауда тиімді үйлеседі, NGN желісі әр түрлі байланыс желісін біріктіруге мүмкіндік береді.
NGN желісі үшін ерекшеліктер тән, бұл оны телекоммуникационды жүйенің жаңа класына бөлшектейді:
oo Ақпараттың барлық түрімен алмасу үшін коммуникациямен тасымалдаудың дестелі технологиясын қолдану;
oo Функционалды бағытталған телефонды станциялардан айырмашылығы бар архетиктурасы бағытталған коммутация жүйесін қолдану;
oo Кең жолақты рұқсаттың мүмкіншілігін қамтамасыз ету және Triple-play services трафик түріне мультисервистік қызмет көрсету;
oo WEB технологиялар арқылы эксплуатациялық басқарудың функциясын
жүзеге асыру.
NGN арқылы ақпаратты десте түрінде тасымалдау IP (Internet Рrotocol) протоколдарға негізделген. Бірақ NGN құрылым идеологиясы интернет желісі құрылған принциптерден айтарлықтай айырмашылықтарға ие. Біріншіден, алдына ала берілген қызмет көрсетуді (QoS-quality of service) бөліп алу керек. Бұл көрсеткіштер IP желісі арқылы сапалы телефонды байланысты қамтамасыз ету үшін анықтала бастады. VоIP (Voice over IP) қызметі IP телефония атымен бізге белгілі.
NGN - электр байланыс желісінің дамуы жайлы толығымен өзгертетін төңкерістік көзқарасты шешім болып табылады. Бұрын даму тек бір жолмен жүретін жеті желі - бір қызмет, дыбысты қызметте - бір желісі, интернетке айрық шалынған рұқсат үшін басқа желі, телевидения үшін - үшінші, ал желілік радио хабарлама үшін - төртінші тағы сол сияқты. NGN осы желілерінің бәрін өзіне жинақтайды, бір каналдан барлық қызметті бір уақытта алуға мүмкіндік береді - дыбыс, ақпарат тасымалдау және бейне хабар.
Сөйтіп, кейінгі заманның байланыс желісі (NGN) - байланыс желілерін құру концепциясы, ол шексіз қызмет көрсету аясың қамтамасыз ету және оларды басқару, персонализациялау және де желілік шешімдерді унификациялау арқылы жаңа қызметтерді құру, ол өз тарабында бөлшектенген коммутациялы бірегей транспорттық желіні жүзеге асыруды болжау, қызмет көрсету функциясын соңғы желілік байланымға шығару және дәстүрлі байланыс желілерімен интеграциялау.
1.2.2 NGN мультисервисті желілерді құру принциптері. Мультисервисті желі құрудың бірнеше нұсқасы бар. Олардың бірі гомогенді инфрақұрылымды қарастырады - бұл бірігуге қарастырылмаған желі толығымен дестелі бөліктенетін және коммутацияланатын дестелі регионалды байланыс желісі немесе байланысқа негізделген желісі (АТМ тәрізді). Осы айтылған архитектуралардың біреуі де жекеленген түрде мультисервисті желіні құруда тұтунышыларды қанағаттандыру мүмкіндіктері жоқ, бұл жергілікті есептеуіш және аймақты байланыс желілері үшін экономикалық және функционалдық талаптарын айырмашылығынан болып тұр. Кең аймаққа таралатын мультисервисті желінің ядросы болуы қажет - аймақтық байланыс желісі, перифериялі жергілікті есептеуіш желілермен айналған.
Қолданыстағы желі интеграциялы тасымалмен, қосылуымен (бірігумен), маршрутизациялаумен және қызметпен сипатталады. Әр түрлі қызмет көрсету үшін (телефонды байланыс, бейне, ақпарат тасымалдау), әр түрлі желілер арналған. Алғашқы желілерге қарағанда, қазіргі заман желілері (NGN) әр түрлі деңгейде ашық архетиктурасымен және көлденең өзара байланысымен сипатталады. NGN-нің жалпы инфрақұрылымы, әр түрлі қызмет көрсету үшін қолданылатын дестелі технологияға негізделген транспортық деңгейде жүзеге асады.
Бастапқы нүктемен белгіленген нүкте арасындағы ақпарат айнымалы бір
принцип бойынша, яғни байланыс түрінен тәуелсіз түрде (телефонды шақыру, интернетте жұмыс істеу сеансы, бейне тасымалдау, бірнеше ойыншылармен желідегі ойын немесе фильмнің трансляциясы) жүзеге асады.
Қолданбалы деңгей логикалық және физикалық траспортты деңгейден бөлінген, бұл әр түрлі желі сегменттерін бір бірінен тәуелсіз дамытуға мүмкіндік береді. Әр түрлі қызметтер үшін (телефонды байланыс, электронды коммерция, сұраныс бойынша бейңе тасымалдау және тағы басқа) әр түрлі серверлер жауап береді, олар транспорттық деңгейден бөлінген. Жаңа қызметті енгізу үшін бар болғаны, траспорттық деңгейде желінің барлық тұтынушыларына тиімді болатын жаңа серверді енгізу.
Тұтынушыларды NGN-ге енгізу әр түрлі технологиялар негізінде құрылған инерфейс арқылы жүзеге асады. NGN желісіне қосылу кең жолақты интерфейс арқылы тиімдірек болуына қарамастан, барлық тұтынушыларға қолданылған құрылысынан тәуелсіз, әмбебап рұқсат беріледі.
NGN желісінің негізгі ерекшеліктері мен артықшылықтары:
oo NGN желісі пайданың жаңа көзі болып табылатын, ерекше қызметтер көрсетуге мүмкіндік береді;
oo қызметтер дестесін ұсыну мүмкіндігі;
oo шығынның төмендеуі;
oo стандартты ашық интерфейстер;
oo жаңа қызметтерді енгізу мүмкіндігі;
oo желіге қызмет көрсету мен монтаж жеңілдігі;
oo жоғарғы масштабталуы;
oo әр түрлі өндірушілердің құрылғыларын қолдану;
oo қолданудың арзандығы, бұл желілік ресурсты тиімді пайдалану;
oo толық байланыстылық.
1.3 Қазіргі кездегі NGN жүйесінің архетиктурасы
Архетиктурасына байланысты NGN желісін 4 деңгейге бөлуге болады:
oo Рұқсат деңгейі;
oo Транспорттық деңгей;
oo Коммутацияны басқару және мәлімет беру деңгейі;
oo Қызмет және қызметтерді басқару деңгейі.
Рұқсат деңгейі тұтынушыларға желі ресурстарына рұқсатты қамтамасыз етеді.
Транспорттық деңгейдің міндеті: коммутация және тұтынушылардың мәліметтерін кіршіксіз берілуін қамтамасыз ету.
Коммутацияны басқару және мәлімет беру деңгейінің басты міндеті: дабылдың мәліметтерін өндеу, шақыруларды маршруттау және ағымдарды басқару болып табылады.
Қызмет және қызметтерді басқару деңгейі қызметтердің логикасын басқаруды қамтамасыз етеді және келесі қызметтерді атқарады:
oo Инфокоммуникациялық қызметтерді көрсету;
oo Қызметтерді басқару;
oo Жаңа қызметтерді құрастыру және енгізу;
oo Әр түрлі қызметтердің бірге істеуі.
NGN технологиясының ерекшелігі болып, транспорттық және коммутацияны басқару деңгейлерінің арасындағы ашық интерфейстер. Бұл ерекшелікті классикалық АТС құрылғысында қарастыратын болса, ол станцияның құрылғысын функционалды блоктарға бөліп тастағанмен бірдей. Бұл жағдайда бір блок дабылды өңдеуді , шақыруларды маршруттауды, статистикалық мәліметтерді жинауды іске асырса, ал келесі блок (немесе блоктар тобы ) тасымалдаушы каналдың коммутациясын қамтамасыз етеді. Блоктар арасындағы байланыс стандартталған протоколдар арқылы жүзеге асады. Желі архитектурасы 1.5 - суретте көрсетілген.
1.1 - сурет. NGN желісінің архитектурасы
Бұл суреттен дестелерді тасымалдау және маршруттау, сондай-ақ транспорттық инфраструктураның негізгі элементтері (арналар, маршрутизаторлар, коммутаторлар, шлюздер) физикалық және логикалық тұрғыдан шақыруды басқару және қызметтерге рұқсат беретін қондырғылар мен құрылғылардан тәуелсіз, бұл NGN архетиктурасының басты ерекшелігі екенін байқауға болады. Келесі ұрпақ желісі бір платформаны қолдап, ұялы байланыс пен қалыптасқан байланыс үшін ортақ ядроға ие болады. Ағында абонент ортақ қызмет жиынына ие болады: СТОП-қа да, IP телефонияға да ұялы желі үшін де. Олардың біреуі - бір оператордан басқасына ауысқанда нөмірдің сақталуы болып табылады.
1.3.1 Рұқсат ету деңгейін ұйымдастыру үшін әр түрлі тарату орталары қолданылуы мүмкін. Мысалы мыс жұбы, коаксальды кабель, ТОК, радиоканал, спутниктік канал немесе кез келген комбинация.
Шекаралық рұқсат деңгейінде абоненттерді желіге қосу, шығыс мәліметтің форматын берілген желіде қолданылатын форматқа түрлендіру арқылы жүзеге асады. Олар келесі түрлендірулер мен құрылғылар:
oo интегралды рұқсат құрылғысы (IAD). Бұл NGN архитектурасында қолданылатын абоненттік рұқсат құрылғысы. Бұл қондырғы көмегімен келесі қызметтерді жүзеге асыруға болады: мәліметтерді тасымалдау, сөздік байланыс, бейне мәліметтер және де тағы басқа пакетті қызметтер. Әр қондырғыда (IAD) 48 абоненттік порт қарастырылған;
oo рұқсаттың медиа шлюзі (AMG): оның көмегімен абонентке аналогтық абоненттік рұқсат, интеграцияланған қызметті ISDN бар цифрлік желі V5 рұқсаты және цифрлық абоненттік рұқсат сияқты қызметтер көрсетуге мүмкіндік туады;
oo дабыл медиа шлюзі: ОКС7 дабыл жүйесі мен интернет протокол желісінің (IP) желі интерфейс деңгейінде орналасқан; IP желісімен коммутацияланған жалпы қолданбалы желілер арасындағы дабылды түрлендіруді қамтамасыз етеді;
oo жалғаушы жолақ медиа шлюзы (TMG) : каналдарды коммутация желісімен пакетті коммутациялы IP желілерінің арасында орналасқан. Мәліметтер ағымын тасымалдау ортасы мен ИКМ ағымының арасындағы түрлендірудің форматын қамтамасыз етеді;
oo универсалды медиа шлюз UMG: TMG, орнатылған SG немесе AMG режимдеріндерінде дабылдарды түрлендіруді және тарату ортасының ағым форматын түрлендіруді жүзеге асырады. Әр түрлі қондырғыларды қосуды жүзеге асырады; Мысалы: PSTN телефонды станциясы, мекемелік телефондық станциясы МТС (PBX), рұқсат желісі, рұқсат желісінің сервері (NAS) және базалық станцияларының контроллері.
1.3.2 NGN желісінің транспорттық деңгейі мәліметті тасымалдаудың дестелі технологиялар негізінде құрылған. АТМ мен IP негізгі қолданылатын технологиялар болып табылады.
Шарт бойынша мультисервисті желінің транспорттық деңгей негізін қолданыстағы АТМ және ІР желілері құрайды. Басқаша айтқанда NGN желісі қолданыстағы транспорттық десте желісіне қойылу арқылы пайда болады.
Егерде АТМIP коммутаторында сырттан басқарылатын коммутация функциясы жүзеге асырылса, онда Н.248MGCP (IP үшін) хаттаманың іске асырылуымен бірге, иілгіш коммутатор жағынан да басқару функциясы болуы керек.
Транспорттық желі арналардың коммутациясынан дестелер коммутациясына өткен кездегі біріншілік желінің дамуы болып табылады. Ол тұтынушылар мен қосымшалардың бірігуінің құралы.
Орны бойынша жайылатын қосылу желілеріне қарағанда, транспорттық желі оператордың даму стратегиясына сәйкес жоспарланып құрылады.
Қосылу желілері NGN қолдаушыларынан трафик жинайды және транспорттық желі арқылы бір-бірімен өзара әрекеттеседі. Бұл модельден біз транспорттық желінің аумағында техникалық шешімнің бағалауын анықтайтын ең маңызды қорытындыны шығарамыз. Транспорттық желінің басты тапсырмасы NGN деректерінің трафиктеріне қызмет көрсету болып табылады.
1.3.3 Коммутацияны басқару деңгейі мен қызмет көрсетуі. Коммутацияны басқару деңгейінде десте коммутациясы орындалады және бұл деңгейде маршрутизатор және магистралді желі мен транспорттық желісінде (MAN) үлестірілген үшінші деңгейлі IP-коммутаторы қолданылады. Бұл деңгейде абоненттерге бірыңғай және жоғары сенімділікпен, жоғары қызмет көрсету сапасымен және үлкен өткізу мүмкіндігі бар интегралды өткізу платформасымен жүзеге асырылады.
Тарату және коммутацияны басқару деңгейінің мақсаты NGN фрагментінде байланыс құруды басқару болып табылады.
Байланыс құру функциясы иілгіш коммутатордың құрылғыларының сырттан басқарылуы арқылы транспорттық желінің элементтерінің деңгейінде жүзеге асырылады. MGC функциясы бар АТС бұл жүйеге кірмейді, олар транспорттық желідегі элемент деңгейінде коммутацияны өздері орындайды.
Желіде бірнеше илігіш коммутатор қолданғанда, олар түйін аралық протоколдар арқылы байланысады (әдетте SIP-T) және байланыстың жүзеге асуының бірігіп басқарылуын қамтамасыз етеді.
Желіге илігіш коммутатор қойған жағдайда коммутациялық басқару деңгейінің функционалды элементтерінің арасында сигнал алмасу жүзеге асады. Бұндай элементтерге шлюздер, мультисервисті желінің терминалды құрылғылары, кірудің интегралданған құрылғылары (IAD, SIP және Н.323 терминалы), басқа иілгіш коммутатордың құрылғылары және транспорттық шлюздің контролерінің функциясы бар АТС жатады.
Дестелі желінің терминалды құрылғысы SIР және Н.323 протоколдарды қолдану арқылы иілгіш коммутатор құрылғысымен әрекеттеседі. Қолданушы ақпарат терминалды құрылғыдан дестелі желіге кіретін түйіндердің деңгейіне түседі де, иілгіш коммутатордың басқарылуымен маршрутталады.
Барлық ақпарат мультисервистік желінің жұмысының статистикасымен байланысты, бағыт бойынша және қолданушы үшін бағасын есептегенде, АСР және ТОжЭ сәйкес жүйелерінің бағытында тарату үшін иілгіш коммутатордың деңгейінде жиналады және өңделеді.
1.3.4 Қызмет деңгейі және қызметтерді басқару. Қызметтерді басқару деңгейінде негізінен қосымша қызметтерді ұсыну іске асырылады, сонымен қатар орнатылған байланыстардың жұмысын қолдау. Қызмет басқару деңгейі логикалық басқару функцияларынан және қосымшалардан тұрады, сонымен қатар ол есептеуіш үлестіргіш ортада құралады, ол келесілерді қарастырады:
oo Инфокоммуникациялық қызмет көрсету;
oo Қызметтермен басқару;
oo Жаңа қызметтердің құру мен енгізу;
oo Әр түрлі қызметтердің өзара қарым - қатынасы.
Осы деңгей қызмет спецификасын орындауға мүмкіндік береді және транспорттық желінің типіне байланыссыз (IP, ATM, FR және т.с.с.) сол қолданылған бірдей қызметтік логикалық программаны қолдануға болады. Желінің типіне және шегерілу әдістеріне тәуелсіз. Осы деңгейдің қатысуымен желіге басқа да жаңа қызметтер, яғни басқа деңгейлердің функционалдауынсыз қызмет етуге мүмкіндік жасайды. Қызметтер басқару деңгейінің құрамына әртүрлі технологияларға негізделген, өзінің абонентері бар және ішкі адресация жүйесі бар көптеген тәуелсіз жүйелер кіреді. Қазіргі таңда NGN-ге салым жинау үшін операторлардың абонентерге деген қызық, ыңғайлы, әртүрлі және қосымша ұсыныстар қызметтерімен қызықтырып, өздеріне пайда келтірерліктей және қолданушыларға қосымша ыңғайлылықтарды қамтамсыз етуі керек. Яғни, ол дауысты қызметтермен қатар, мультимедиалық және мобильдік коммерция, қызуғышылықтар кеңінен дами түседі.
Классикалық байланыс желісі мен мультисервистік желіде кеңінен қолданысқа ие болған негізгі қызмет қолданушылар желісінің арасындағы ақпаратты беру болып табылады.
Транспортық желі деңгейінде дестелік технологияны қорғау түрлі байланыс түрлері үшін ақпаратты жеткізудің бірдей алгортимдермен таратуды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Ақпаратты жеткізу қызметінен басқа мультисервистік желілерде қызмет көрсетудің көптеген түрлерін қамтамасыз ету мүмкіндігі іске асырылады. Мультимедиа терминалдарын (SIP, Н.323-ТЕ) қолданушылар үшін түрлі мультимедиялық қызметтер көрсетілуі мүмкін.
Дестелік технологияны қолдану пайдаланушы қолданатын қол жеткізушілікке байланыссыз бірлесіп көптеген қызмет түрлерін көрсетуді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
1.4 Next Generation Network, транспорттық желіге талаптары
Қазақтелеком акционерлік қоғамын стратегиялық дамытудың
2005-2008 жылдарға арналған негізгі бағыттары:
Желілерді дәстүрлі технология бойынша дамытудан келесі ұрпақ технологиясына негізделен дамытуға өту.
NGN желісін құру мынадай міндеттер шешуді қамтамасыз етеді:
oo Дестелік тарату ортасы бар телекоммуникациялар желісін конвергенциялауды, деректер берудің дестелік желісі бойынша қалааралық және халықаралық телефон трафигін өткізу мен бағыттауды, телефондық және пакеттік желілер арасындағы сигналдау хаттамаларын тарату мен өңдеуді;
oo Әртүрлі топологиялық тұрақты және жалғанатын арналар ұйым- дастыруды;
oo VPN корпоративтік желілерін ұйымдастыруды;
oo Қызмет көрсету сапасының әртүрлі деңгейлерін қамтамасыз етуді;
oo Желінің сенімділігін қамтамасыз етуді.
2005-2006 жылдар - дестелік жалғанатын келесі ұрпақ (NGN) желісін құрудың бастапқы кезеңі. Барлық облыс орталықтарында Metro Ethernet желілері құрылысын салу жобаларын және IPMPLS технологиясы бойынша деректер берудің магистралдық тасымалдау желісі құрылысын салу жобасын іске асыру. Қоғам филиалдарында мультисервистік шешімдерге негізделген қатынау желісін дамыту жобаларын жүзеге асыру, бұл жеке тұлғалар үшін баршаға ADSL-дан бастап корпоративтік VPN-ға дейін жаңа қызметтер көрсетуді республика көлемінде өсіре беруге мүмкіндік туғызады.
Бірінші кезең IP желісі бойынша дауыс таратудың қажетті сапасын, NGN желісі жұмыс істеуінің ақпараттық қауіпсіздігін, биллингтік шағын жүйелердің сертификатталуын қамтамасыз етудің негізгі мәселелерін, сондай-ақ NGN барлық элементтерін әкімшілік басқару мәселелерін шешуге бағытталған.
NGN - дестелер коммутация технологиясын қолданатын, деректер, бейнелер және сөздерді таратуға арналған, көпмақсаттық әмбебап желі.
NGN желісі ашық және реттелген сәулетпен сипатталады, онда қызметтер шақырумен басқару фунцияларынан бөлінген, ал шақырумен басқару фунциялары тасымалдау функцияларынан бөлінген. Ашық хаттамалардың және интерфейстердің арқасында көптген қызметтерді оперативті және иілгішті көрсету, ал абоненттерге жүйелік жабдығының құрылымынан және тасымалдау қызметтерінің терминалдарының түрлерінен тәуелсіз, өздерінің қалауынша қызметті ықтималдау мүмкіндігі беріледі. Дестелі коммутациялы тіректі желі телефондық желінің интеграциясын, деректерді тарату желісін және кабелдік теледидар (КТД) желісін жылдамдатуды рұқсат етеді. Тәуелсіз желілік басқару деңгейінде шақырумен басқарудың негізгі функциялары бағдарламалы түрде жүзеге асады, шақыруды маршруттауды, басқаруды бақылауды және сигнализацияның әсерлесуін қоса, осылай қолданушылардың керекті қажеттіліктеріне тасымалдау қызметтерін және басқару хаттамаларын ықтималдауға рұқсат беріледі. NGN жүйесі PSTN жүйесімен, PLMN ортақ қолданыстағы жер үстіндегі ұялы байланысымен, 3G 3-ші ұрпақты ұялы байланыстың желісімен, IN интелектуалды желімен, Internet желісімен және тағы басқа желілермен жүйеаралық медиашлюздер, медиашлюздер жалғау жолдары және сигнализация медиашлюздер арқылы өзара қатынасады. Кәдімгі қолданушылар NGN желісіне рұқсатты терминалды жабдықтар, ол дестелі коммутациялы жүйелері бойынша дауыстық ақпаратты таратуды қамтамасыз етеді және мультимедиялық терминалдар арқылы қол жеткізеді. Корпоративті қолданушылардың желіге қосылуы (MG) медиашлюздері және интегралды рұқсат құрылғылары (IAD) арқылы іске асырылады, олар дауыстық байланыс, деректерді тарату және бейнеақпарат қызметтерін әртүрлі қолданушыларының талаптарына толық сәйкесті.
NGN желілеріне қойылатын талаптар:
oo "мультисервистік", қызмет технологияларының транспортты технологияларынан кедергісіз өту;
oo "кең жолақтылық", тұтынушының сұраныстары бойынша, кең диапазонда ақпаратты тарату жылдамдығының иілімді және динамикалық өзгерту мүмкіндігі;
oo "мультимедиялылық", қосылыстардың күрделі конфигурацияларын пайдаланып, ақпараттарды (сөз, деректер, бейне, аудио) желіде тарату мүмкіндігі;
oo "интеллектуалдылық", тұтынушы немесе қызметті жеткізушінің қосылыспен, телефон шақыртулармен және қызметтермен басқару мүмкіндігі;
oo "қатынау нұсқаулылығы", қолданылатын технологияға байланыссыз, қызметтерге қатынау ұйымдастыруының мүмкіндігі;
oo "көп операторлылық", қызметтер көрсету және қолданылатын салаға олардың сәйкес келуін қамтамасыздандыру үрдістерінде көп операторлардың қатысу мүмкіндігі.
1.5 Серпімді пакетті RPR сақинасының концeпциясы
RPR технологиясы NGSDH-тің қазіргі заманғы пакетті трафикпен үйлеспеуінің мәселелерінің шешімі болып табылады. Бұл технология қазіргі заманғы пакетті трафиткің сақиналы топологиялы берілу жүйелеріне, сонымен қоса қа NGSDH-да берліуінің ерекшелігіне бейімделуге арналған. Бұл негізде RPR технологиясы қазіргі кезде NGSDH технологиясының мүмкін болатын іске асырылуы ретінде қарастырылады.
Тарих көзқарасынан RPR технологиясы өте жас болып табылады. RPR-дің стандартизациясы 2004 жылдың 17 шілдесінде IEEE 802.17 құжатымен аяқталған, сондықтан біз жаңа ноу-хауға жолығып тұрмыз.
RPR технологиясына енген негізгі принциптері қарастырайық. Атынан көрініп тұрғандай, RPR неізінде сақиналық топологияның берілу жүйелерін пайдалану жатыр. SDH, RPR- тегідей, ақпартты бір-біріне қарама-қарсы беретін қос сақинаны қолданады (1.2-сурет).
RPR желі бойынша берілетін үш түрлі пакетті қалыптастырады:
oo Берілгендердің пакеті (DATA)
oo Басқару пакеті (CONTROL)
oo Жаһанды басқарудың пакеті (FAIRNESS)
Берілгендердің пакеті (DATA) жүйемен бірінші басымдылық ретінде қарастырылады, өйткені ол трафикті ауыстырады. CONTROL пакеттері берілу жүйесінің реконфигурациясы үшін, мысалы өткізу жолақтарының параметрлерінің өзгеруі үшін, адресация үшін, қолданылады. FAIRNESS пакеттері таралған транспорттық желісін басқару құралы ретінде қолданылады. Мысалы RPR жүйесінде алгоритм бар, оған сәйкес желі ресурсының бөлігі барлық түйіндердің жұмысы үшін беріледі. Мұндай алгоритмнің нәтижесінде желі түйіндеріне әрқашанда қабылдау ("жоғары сызығы бойынша") жағынан қатынас бар. Егер RPR түйіндерінің бірі үлкен берліу жолағын алып жатса, онда басқару орталығы түйінге арнайы FAIRNESS пакеттерін беріп, оның қайтабергішін баса отырып, жолақты азайтады. Осындай әдіспен RPR желісінде шамадан тыс асып кетумен күресу іске асырылады. CONTROL, FAIRNESS пакетерінің басқарушы хабарламалар классына жататындығын, бірақ олардың басқару тереңдігі бойынша ажыртылатындығын көру оңай. CONTROL - ді жергілікті басқару пакеттері ретінде, ал FAIRNESS-ті жаһанды басқару пакеттері ретінде қарастыруға болады.
1.2-суретте RPR жүйесінің жұмыс істеу сызбасы келтірілген, суреттен көрініп тұрғандай, RPR желісінің түйіндері үш функцияға ие: ADD, DROP және PASS. RPR желісінің қолданушысынан түсетін DATA пакеті берілу жүйесіне (ADD функциясы) жүктеледі. Берілгендерді қабылдағыштардың жағында пакеттердің берілу жүйесінен (DROP функциясы) бөліп алу функциясы іске асырылады. Егер пакет транзит көмегімен берілу жүйесінің түйіні арқылы өтсе, түйін пакетпен жұмыс істемейді (PASS функциясы).
RPR жүйесінде түсетін салмақтың дифференциалдануы іске асырылған. Жүйе берілгендерді беру сапасының үш классын қамтамасыз етеді, олар сәйкесінше былай белгіленеді: А классы (жоғарғы басымдылық), В классы (орташа басымдлық), С классы (төменгі басымдылық).
А классты трафик үшін берліу жолағының кепілдігі және джиттер мен кідірістің аз параметрлері қамтамасыз етіледі. А классты трафик тағы да екі түрге бөлінеді: А0 және А1 класстары. А0 классты трафиктің берілуі үшін RPR жүйесінде берілудің нақты жолағы резервтеледі, ол жолақ А0 қолданушымен пайдаланбаса да, өзге қолданушылармен пайдалана алмайды. А1 классты қолданушылар үшін де берілудің жолағы кепілденген, бірақ А1 трафигі жоқ кезде бұл жолақты өзге қолданушылар да пайдалануы мүмкін. А трафигінің мысалдары мыналар бола алады: дауыстық трафик, бейне трафик, трафигі және тағы басқалары.
1.2 - сурет. Пакеттердің үш категориясы: ADD, PASS, DROP
В классты трафик үшін берліудің жолағы кепілденген, бірақ джиттер мен кідіріске А классына қарағанда қатаңдау талаптар қойылған. В классты трафиктің мысалы іскерлік-қосымшадан деген берілгендердің TDM трафигі бола алады.
С классты трафик кепілденбеген (best-effort трафигі) трафик болып табылады. Ол үшін не жолақта, не кідіріс пен джиттердің параметрлері кепілденбеген. Оператор өз міндетіне осы типті трафиктің берілуіне арналған міндеттемелерді алады, бірақ басымдылау трафик үшін берілу жолағы жетпеген кезде С трафигінің осы берілуі тоқтатылады. С трафигінің мысалы қарапайым қосымшалардың Интернет трафигі болып табылады.
RPR технологиясына кіріспені аяқтай отырып, бұл технологияда іске асырылған резевртеудің мүмкін болатын екі сызбасын қарастырайық. SDH жүйелерінде қолданылатын APS - тің резервтеу сызбасы қазіргі кезде аз тиімді сызба ретінде қарастырылады, өйткені желі ресурсының 50% - ын талап етеді. RPR бір уақытта берілу жүйесінің ресурсын төмендете отырып, резервтеуді жасауға мүмкіндік береді.
RPR жүйесінде екі резервтеу сызбасы қолданылады: 1.-суретте сызба түрінде көрсетілген трафиктің айналдыру сызбасы (Wrapping) және автоматтық қайта қосылудың сызбасы (Steering). Келтірілген суретте қалыпты жағдайда трафик сағат тіліне қарсы А-дан В мен С-ға беріледі. Жасауға келмейтін жағдай В мен С арасындағы аймақта байқалады.
Wrapping алгоритмінен пайдалану жағдайында жөндеуге келмейтін жағдай кезінде трафик бұрынғысынша А-дан В-ға беріледі, сосын қайта А-ға бағытталады. Осылайша трафиктің айналдыруы жасалынады. Мұндай сызба RPR түйіндерінің қосымша функционалдығын талап етпейді. Өзінің қарапайымдылығы есебінен Wrapping алгоритмі реконфигурацияның жоғары оперативтілігін қамтамасыз етеді. Бірақ оның өз кемшілігі бар - реконфугурациядан кейін желі ресурсының қос апйдаланылуы, соның нәтижесінде трафиктің кейбір бөлігі түйінне түйінге екі мәрте беріледі.
Steering алгоритмі А түйінінде ақау жайлы ақпаратты болжайды. Онда А түйіні В бағытында емес, D бағытында С-ға берілгендерді беруді бастайды. Трафиктің айналдыру пайда болмайды, ресурс тиімді түрде пайдаланылады. Бірақ А түйініне пайда болған ақау жайлы ақпаратты қалай беру керек деген сұрақ туады. Әдетте ол үшін ақаулар жайындағы сигналдар түріндегі сигнализация жүйесі қолданылады, мысалы "классикалық" SDH-та қолданылатын AISRDI. Бірақ онда реконфигурацияға қатысты кідіріс пайда болады, себебі А түйініне ақпараттың берілуіне, жаңа бағыт бойынша ақпараттың анализі мен реконфигурациясы үшін уақыт керек болады.
1.3 - сурет. RPR жүйесіндегі резервті қайта қосылудың принциптері
Берілген екі алгоритмнің өзіндік артықшылықтар мен кемшіліктерге ие болғандықтан, олар RPR жүйелерінде қолданылуы мүмкін. Қазіргі заманғы стандартта негізгі алгоритм Steering алгоритмі болып тбылады, Wrapping алгоритмі қосымша функция ретінде қарастырылады.
RPR технологиясы екі қарастырылған алгоритмнің бірігуін олардың әрқайсысының артықшылықтарын пайдалану мақсатымен мақұлдайды. Ақаудың пайда болуы кезінде, критикалық фактор реконфигурация уақыты болатын кезде RPR-де Wrapping алгоритмі қолданылуы мүмкін. Сосын реконфигурация уақыты іске қосылған кезде берілу жүйесінің ресурсын пайдаланудың тиімділігін арттырытын Steering алгоритмі қолданылады.
1.5.1 RPR-дің артықшылықтары. RPR технологиясын жалпы қарастырып, "классикалық" SDH-пен салыстырғандағы артықшылықтарға тоқталайық.
oo RPR қазіргі заманғы қалаларда ашылатын сақиналық топологияның жүйелеріне идеалды түрде бейімделеді. Бұл технология MAN (Metro Area Networks) функциясын іске асыру үшін өте ыңғайлы, өйткені ол SDH пен толық байланысты Ethernet технологиясына қарағанда, ресурстың пайдалану аймағында тиімді.
oo RPR пакеттік трафикке бейімделген және бұл механизмге қажеттінің бәріне ие: Ethernet стандарттарымен беттесу, коммутация пакеттеріне бейімделу, трафик бойынша дифференциалды саясат, пакеттік трафик деңгейінің ақаулары жайлы қосымша сигналдар.
oo Берілу процессінде әрбір түйін бүкіл трафикті байқайды және оны ары жіберу не енгізу операциясын іске асыру жайлы шешімді қабылдайды, трафик RPR сақинасы арқылы бір мәрте беріледі. Бұл топтық жан-жаққa берілу трафигінің берілуі үшін маңызды.
oo RPR қазіргі заманғы оптикалық желілерге бейімделген. "Классикалық" SDH-тан RPR-ге өту құрылғыдағы модульдің қарапайым ауыстырылуымен іске асырылады.
oo RPR технологиясы SDH технологиясымен тиімді түрде бірге қолданылуы мүмкін. Бұл жағдайда SDH жүйесі ресурсының бір бөлігі ге берілуі мүмкін, ал қалған бөлігі қарапайым желісі түрінде қызмет етуі мүмкін. Мұндай сәулет желінің өтуінің кез келген сатысындағы өзгеріссіз-ақ, "классикалық" SDH-тан RPR-ге біртіндеп көшірілу саясатын құруға мүмкіндік береді.
oo RPR берілу жүйесі тиімді түрде кеңеюі мүмкін. Жаңа түйіннің RPR жүйесіне қосылуы конфигурацияның масштабты өзгерісін талап етпейді, жүйенің өзі топологияны қарқынды түрде өзгертеді.
oo Өзінің жұмысының икемділігіне қарай RPR берілу жүйесінде ақаулардың пайда болуы кезінде қалыпқа келудің жоғары жылдамдығын (50мс) қамтамасыз етеді.
oo Резервті сақинаның ресурсын пайдалану берілу жүйесінің ПӘК-ін жоғарлатады.
Жоғарыда айтылған барлық артықшылықтар RPR-ді NGSDH концепциясын іске асырудың варианттарының біріне жатқызылуы мүмкін. Стандарттар бойынша RPR SDH-қа жақын болмаса да, көптеген жағдайлар қатарында RPR транспорттық жүйесінің басындағы тиімді баптау болуы мүмкін. Сондықтан NGSDH концепциясының кең түсінігінде RPR технологиясын екінші буынды SDH жүйелерінің қазіргі заманғы моделінің тағы да бір маңызды деңгейі ретінде қарастыру керек.
1.5.2 Сонда да, неге RPR? RPR технологиясы (VCAT, GFP, LCAS) триадасы секілді берілгендерді пакетті берудің технологиясы және транспорттық желісінің SDH технологиясы арасындағы кеңістікті алып жатыр, ол осы екі әр текті технологияларды біріктіреді. Мұндай жағдай технологиясы үшін нарықтың жеке сегментін қалыптастырады, онда бұл технология болашақта басым болады. Жоғарыда айтылып кеткендей, бұл сегмент - сақиналық топологияның MAN қалалық желілері, ал мұндай желілер өте көп. RPR - дің бұл сегментті басып алу мүмкіндігі қандай?
Жоғарыда біз RPR технологиясының "классикалық" SDH алдындағы артықшылықтарын айтып өткенбіз, ал олардың ең бастысы - берілу жүйесінің ресурсын пайдаланудың тиімділігі. Бірақ RPR деңгейін қарастырмай-ақ, Ethernet технологиясында тек MAN желілерін неге құрастырмасқа деген орынды сұрақ туады.
Әрине, ондай шешімге біз тыйым салс алмаймыз, NGN-нің демократиялық әлемінде кез келген шешім үшін нарықтың өзіндік сегменті бар. Бірақ RPR мен Ethernet-ті MAN-ның құрылуының екі ұқсас әдістері түрінде салыстырылуы RPR-дің артықшылықтарын көрсетеді.
Ethernet технологиясының RPR алдында негізгі артықшылығы жұмыстың жоғары төзімділігі болып табылады. MAN деңгейінің транспорттық желілерін қалыптастырудың ерекшелігі сенімділіктің жоғары параметрлерін білдіреді. Сонымен қоса Ethernet технологиясы "текті жаралануға" ие, себебі студентті жергілікті желілер технологиясынан пайда болады, ал онда сенімділік параметрлері мен қалыпқа келу жылдамдығыны маңызды емес. Сондықтан уақытқа кері нәрсе ретінде RPR-де 50мс-ке резервке қосылу, Ethernet технологиясы шамамен 1 минуттық қалыпқа келу уақытын ұсынады, ал ол қазіргі кездегі қалалық жағдайдағы берілгендердің трафигінің берілуі үшін де рұқсат етілмейді. Мысалы MAN-ды банктердің берілгендерін, жаңалықтардың сызықтарын, қазіргі кездегі қалалардың автоматтық жүйелерінің берлігендерін беру үшін бірнеше минут арасындағы үзіліс қатерлі нәтижелерге әкеп соғуы мүмкін. RSTP протоколымен байланысты жаңа Ethernet стандарттары желі сегменттерінің жұмысының қалыпқа келу уақытын азайтуға мүмкіндік береді. Идеал жағдайдағы қайта қосылуға қажетті 10 мс шамасын да атайды, бірақ тәжірибелер бұл шамаға қол жеткізудің қиын екенін көрсетіп отыр, ал шамамен уақыттық бағалау шындыққа жақын болса да, қолайсыз болады.
1.6 Metro Ethernet технологиясы
Қосылу әдістері мен тәсілдері әрі қарай жетілдіру арқылы, телекомуникацялық компаниялар жергілікті есептеу желілерінің технологияларын дамытуда келесі бір қадамы болып табылатын жаңа стандартқа келді. Бұл стандартты Ethernet деп атады. Ethernet желілері бірлескен жұмысты және ресурстарды пайдалануды, мәліметтерді жіберудің әмбебаптылық мен басқарудың икемділігін ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Ethernet-тің негізгі шектеулері болып қосалқы құрылғысыз ең ұзақ желі бірнеше ондық метр, желідегі машина саны - 200 шамасында болатын, сондықтан бұдан да кеңірек масштабтарда Ethernet стандарты қарастырылған жоқ. Телекомуникациялар жарығындағы революцияны талшықты оптикалық технологиялардың кеңінен еңгізілуі іске асырды. Стандартқа сәйкес, сигнал оптикалық талшық арқылы күшейтусіз жіберілуі мүмкін, яғни 2 км қосымша құрылғыларға да шығын кетіру керек еді, бірақ қазіргі заман технологиялары бұл қашықтықты 100км және одан да жоғары етуге мүмкіндік берді. Бұл жағдай Ethernet желілеріне бір ғимарат шегінен шығып, қала, мемлекет дәрежесіне дейін үлкеюіне жағдай жасады. Бұндай дамудың қорытындысы MetroEthernet технологиясы болып шыкты. MetroEthernet технологиясы жергілікті есептеу желісінде жұмыс істеу ыңғайлылығы мен әмбебтылығының, байланыстың жоғары жылдамдық пен сапаны өзінде қамтыды.
MetroEthernet (Metrо-қалалық) - цифрлық теледидар, интерактивті телевизиялық қызметтер, (сұрау бойынша видео), көп каналды радио, цифрлық телефония және т.б. Мультимедиялық қызметтер мен желілік ресурстарды пайдалануда үлкен мүмкіндігі бар, көп функциялы да қазіргі замандағы, мегополис дәрежесіндегі кеңжолақты желі.
MetroEthernet ядро, агрегация деңгейін және қосылу деңгейін қамтитын үш деңгейлі иерархиялық схема арқылы салынады. Желі ядросы жоғары өнімді коммутаторлардан салынады да трафиктің жоғары жылдамдықты жіберілуін қамтамассыз етеді. Агрегация деңгейі де коммутаторларға негізделіп, рұқсат деңгейінің қосылу агрегациясын, сервис пен статистика жиналуын іске асуын қамтамасыз етеді. Желі дәрәжесіне байланысты ядро мен агрегация деңгейі біріктірілуі мүмкін. Коммутация арасындағы арналар көбінесе Gigabit Ethernet және 10- Gigabit Ethernet сияқты түрлі жоғары жылдамдықты технологияларға негізделуі мүмкін. Бұл жағдайда ядро құрылысын және қалыптан шығу жағдайындағы желінің қалпына келтірілуіне байланысты қажеттіліктерін ескеру керек. Ядро мен агрегация деңгейінде коммутацияның бөлшектерінің резервтелуі және каналдар мен түйіндердің бірлік қалыптан шығу жағдайларында қызмет көрсетуді жалғастыруға мүмкіндік беретін топологиялық резервтеу қамтамасыз етіледі. Қалпына келтіру уақытын желілік деңгей технологиясын қолдану арқылы ғана тиімді азайтуға болады. Баға өнімділік қатынасы жағынан MetroEthernet операторлық желілерін салу үшін магистралді қосымшаларға ең тиімді Gigabit Ethernet технологиясы болып шықты. Бұл кезде байланыстың орталық түйіні келесіге арналады:
oo Қалалық мәліметтер жіберу желісі мен іргелес желілермен түйіндесуге;
oo Желіні басқару желісінің, қызмет көрсетуді таңдау және басқа қосымша желілерінің орналасуына;
oo Қалалық сақиналық желілердің трафигін агрегирлеуге.
Ал перифериялық түйіндер магистралді түйінге қосылып, ақырғы қолданушыларға қызмет көрсетуге арналған. Қалалық рұқсат желілерінің түйіндері арасындағы байланыстырушы орта ретінде талшықты-оптикалық байланыс желілері, ал қолданушыларды қосу сымды және талшықты-оптикалық желілер қолданылады. Ғимараттардың оптикалық талшықты қалалық желіге жалғануы үшін Gigabit Ethernet қосылу типі қолданылады.
Архетиктура шекаралық қосылу, коммутация, желіні басқару мен қызмет көрсетулерді басқару деңгейлерінен құралатын иерархиялық принципке негізделген. Түрлі тәсілдерді қолдану негізінде желіге абоненттер мен терминалдардың қосылуы және шығыстағы ақпараттың берілген желіде қолданылатын форматқа түрленуі іске асырылады.
Тіректі коммутация деңгейінде дестелер коммутациясы іске асады және осы деңгейде маршрутизаторлар және магистралді желі мен транспорттық желіде таралған үш деңгейлі IP-коммутаторлар пайдаланылады. Қызмет көрсетудің жоғары сапасы (QOS), жоғарғы өткізгіштік қасиеті мен жоғары беріктілігі бар интегралды және бірқалыпты платформаның абоненттерге таралуы да осы деңгейде іске асады.
1.7 ADSL технологиясы
ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) - бұл баяу аналогтық телефондық желіні жылдам цифрлық желіге айналдыруды мүмкін ететін технология. Басты қасиеттері - бос телефон, мәліметтер жіберудің жоғары жылдамдығы және желінің жоғары сапасы. ADSL-ды пайдаланған кезде бір уақытта интернетте жұмыс істеп, телефонмен сөйлесуге болады. ADSL кеңжолақты (broadband) технологиялар класына жатады. Ол абонетке қарай - 7,5 Мбитс дейін, абонеттен бері - 1,5 Мбитс деін мәліметтер жіберу жылдамдығын қамтамасыз етеді. ADSL - бүгін хDSL технологияларының ішінде ең көп қолданылатын түрі.
ADSL технологиясы стандартты абонеттік аналогты телефондық желілерді жоғарғы жылдамдықты цифрлік желілерге айналдырады. Бір желіде телефонмен сөйлесу мүмкіндігін сақтай отырып, барлық жерде қолданылатын өрілген жұп сымын қолдану (АТС-тен абонентке дейінгі телефондық желі), ADSL технологиясының ерекшеліктерінің бірі болып табылады. Бұл провайдер жағынан қосымша байланыс желілерін тартуға шығын кетпейтінін білдіреді.
ADSL технологиясы мәліметтерді ассиметриялық жіберуді қажет ететін қызметті көрсету үшін жасалынған, мысалы: сұраныс бойынша видео. Бұл жағдайда мәліметтер ағыны пайдаланушы жағына жіберіледі де, бірақ пайдаланушыдан желі жағына мәліметтер ағыны өте аз болып табылады. Қосылу түйінінде (көбінесе АТС бөлімінде орналасқан провайдердің қызмет көрсету аумағы) ADSL қосылуының DSLAM мультиплексоры орнатылады, ал желімен әрекет жасау оның функциясы болып табылады. Дауыстық арналар АТС-ке келіп түседі. Телефон жолымен бір мезетте дауыс және мәліметтерді жіберу үшін жиілік жолағын ағындарға бөлу керек: 4 кГц-ке дейінгі жолақ дәстүрлі телефон байланысын сақтау үшін қолданылады, ал мәліметтерді жіберу сигналы 4 кГц тен 1 МГц ке дейінгі диапазонында жатады.
Жоғарғы жылдамдықты ағын көптеген ағынға бөлінеді, бұл жағдайда 30-дан 138 кГц ке дейінге диапазоны 640 кБитс максималды жылдамдықтағы абоненттен мәліметтерді жіберу үшін қолданылады. 150 кГц тен 1,1 МГц-ке дейінгі бүкіл жоғарғы жиілік диапазоны төмен түсетін ағын үшін арналған, мұнда өткізу қабілеті ара-қашықтықтық пен жол жағдайына байланысты 8 Мбитс жетуі мүмкін. Мәліметтер ағыны жіберу негізінен дискретті мультижиіліктік модуляция әдісімен жүзеге асады.
ADSL технологиясын қолдануының артықшылықтары:
oo Қолданыстағы телефондық байланыс жолдарын пайдалану;
oo Жоғарғы жылдамдықты мәліметтер жіберу жолы, яғни жаңа сервиске қосылуға мүмкіншілік - сұраныс бойынша видео, желілік ойындар, видео бақылау және видео конференция, дистанциялық оқыту және т.с.с.;
oo Бір уақытта интернетте жұмыс істеу және телефонмен сөйлесу мүмкіндігі;
oo Пайдаланушы құрылғысының аса қымбат болмауы, компьютерге қосылу үшін интерфейсті таңдау мүмкіндігі (Ethernet, USB, PCI-карта).
Абоненттен провайдерге мәліметтерді жіберу жылдамдығы бірнеше факторларға байланысты, оның ішінде - абоненттік жолдың ұзындығы, мыс сымының диаметрі және кабель изоляциясының кедергісі, тармақтық көпірінің болуы, қиылысу нысан алуының мөлшері, орам саны және т.с.с.
1.8 NGN қызметтеріне қосылуды ұйымдастыру
Абонеттердің NGN қызметтеріне қол жеткізуі (1.4-сурет) үшін:
oo Мультисервистік желінің ақырғы түйіндеріне қосылған және пайдаланушылардың мультисервистік желілерге және дәстүрлі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz