Кодпен қатынау құлыбының микрочипін өңдеу

Пән: Электротехника
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 62 бет
Таңдаулыға:

Диплом тақырыбы: Кодпен қатынау құлыбының микрочипін өңдеу

Техникалық прогресс пен жаңа экономикалық кеңістікті игеру жаңа қауіпсіздік сатысына өту қажеттілігіне әкелді. Бұл қауіпсіздікті қамтамасыз ету құрылғысына құлыптың да жататынын сөзсіз бәріне мәлім. Осы құлыптың жаңа ғасыр моделін жасауды біз дипломдық жұмысымызда қарастыруды көздедік.

Дипломдық жұмыс барысында қазіргі кезде қолданылатын заманауи құлыптар туралы мәліметтер, жұмысымызда жобаланған қодтық құлып моделінде қолданылған компоненталар туралы толық ақпараттар және модельдеу ортасы Proteus ISIS жайлы толық мағлұмат берілген.

Дипломдық жұмысымыздың нәтижесінде жартылай өткізгіш элементтерден Proteus ISIS ортасында жобаланып жиналған кодтық құлып сызбасы және моделі ұсынылады.

МАЗМҰНЫ

Бет

Дипломдық жұмысын орындауға арналған тапсырма4

КІРІСПЕ6

1ЖЕКЕ БАС ЖӘНЕ МУЛІК ҚАУІПСІЗДІГІНІҢ БАСҚҰРАЛЫ - ҚҰЛЫПТАР8

1. 1 Құлыптардың пайдалы қасиеттері8

1. 2 Құлыптардың түрлері9

2 КОДТЫҚ ҚАТЫНАУ КҰЛЫБЫНДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЭЛЕКТРОНДЫ ЭЛЕМЕНТТЕР18

2. 1 Микроконтроллерлердің дамуы

2. 1. 1 Микроконтроллерлерлік басқару жүйелері

2. 1. 2 PIC16F877 микроконтроллері

2. 2 DM74LS273

2. 3 DM74LS139 Декодер/Демультиплекер (Decoder/Demultiplexer)

2. 4 Seven-segment display

3 ҚҰЛЫПТЫ МОДЕЛЬДЕУ ОРТАСЫ - PROTEUS VSM

3. 1 Proteus VSM - микроқұрылғылар бағдарлама-симуляторы

3. 2 Эмулятормен жұмыс істеу

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

ҚОСЫМША А

Жұмыс істеу үшін бастапқы мәліметтер: тақырып бойынша әдебиеттер, микросхема, микроэлектроника, схемотехника саласындағы микроконтроллерлер, кішігірім жіберушілер мен қабылдағыштар.

Дипломлық жұмыста қарастырылатын сұрақтар тізімі немесе дипломдық жұмыстың қысқаша мазмұны:

Кіріспе

Жеке бас және мүлік қауіпсіздігінің бас құралы - құлыптар.

Құлыптардың пайдалы қасиеттері, түрлері, қол жеткізуді бақылау жүйелері туралы мағлұматтарды қарастыру.

Кодтық қатынау құлыбында қолданылатын электронды элементтер. Микросхема, микроэлектроника, схемотехника саласындағы микроконтроллерлер, кішігірім жіберушілер мен қабылдағыштар туралы жалпы мағлұматтар. Дипломдық жұмысымызда жобаланған кодтық қатынау құлыбын жобалауда қолданылатын элементтер туралы мағлұматтар қарастыру.
Құлыпты модельдеу ортасы - Proteus VSM. Бағдарламаның жұмыс жобасын зерттеу. Бағдарламаны Pspice тілінде қолданылған электронды компонеттер негізінде құрылған схемотехникалық жобалау пакеті Proteus Professional арқылы жобалау және жартылай өткізгіш элементтерден жиналған кодтық құлып моделін ұсыну. Қорытынды.

Негізгі әдебиеттер:

Агаханян Т. М. Основы транзисторной электроники. - М. : Энергия, 1974.

Агаханян Т. М. Основы транзисторной электроники. - М. : Энергия, 1974.: Батушев В. А., Виниаминов В. Н, Ковалев В. Г. Микросхемы и их применение. - М. : Радио и связь, 1983.

Агаханян Т. М. Основы транзисторной электроники. - М. : Энергия, 1974.: Белкин Б. Г., Бирюков С. А. Популярные цифровые микросхемы. - М. : Металлургия, 1988.

Агаханян Т. М. Основы транзисторной электроники. - М. : Энергия, 1974.: Thomson J. C. Microchip PIC16F87XA. - U. S. A. : Microchip Technology Incorporated, 2003.

КІРІСПЕ

Еліміздегі қылмыстың қазіргі жағдайын теріс тенденциялар мен үрдістердің бірден күшеюімен сипаттауға болады. Бұл әсіресе дүниеқорлық қылмыс құрылымында байқалады, оның соңғы жылдары артуы негізінен тұрғын үйге заңсыз ену арқылы жасалатын бөгде мүлікті тонаудың артуы есебінен болады. Олардың артуының негізгі себебі мемлекет халқының көп бөлігінің әлеуметтік-экономикалық жағдайы, негізінен халықтың өмір сүру деңгейінің төмендеуі, жұмыссыздық, жалақының, зейнетақының, жәрдемақылардың төленбеуімен байланысты. Осыған байланысты дүние тонау қылмысы санатымен күресу мәселесінің өзектілігі артты.

Жеке меншік пайда болған соң адамзат қауіпсіздік шараларын сол кезден ақ қолға алды. Бұл қауіпсіздікті қамтамасыз ету құралы ретінде ежелден ақ құлыптар пайдаланылған.

Бүгінгі таңда да осы құлыптарға және олармен жабдықталған сейфтерге сұраныс шексіз. Көптеген өндірушілер мен тасушылар тұтынушылардың арнайы сұраныстарын қанағаттандыру мақсатымен жаңа технологиялармен жабдықталған құлыптарды ұсынады.

Техникалық прогресс пен жаңа экономикалық кеңістікті игеру бұзуға ғана емес, от әсеріне қарсы тұра алатын сейфтерге қажеттіліктің артуына әкелді. Жалған нұсқаларының көп мөлшері стандарттарды құрып, олардың сақталуын бақылайтын комитеттер мен комиссиялар құруға итермеледі. Ал сейф иегерлері күн санап артуда . . .

Электротехниканың дамуы микроэлектроникамен тығыз байланысты. Энергожүйелердегі үрдістердің күрделілігі, олардың өтуінің жоғары жылдамдығы режимдерді есептеу үшін кең енгізу мен күрделі электрондық қондырғылар жүйесімен байланысты режимдер және ақпаратты көрсететін әртүрлі қондырғылармен жабдықталған электрондық есептеу машиналары (ЭЕМ) үрдістерін басқаруды енгізуді талап етті.

Осылайша, электрондық қондырғылар, энергетикалық және электромеханикалық қондырғылар мен жүйелердің біршама маңызды әрі күрделі құраушысы болып табылады және оларды құру үшін өнеркәсіптік электроника, автоматика, есептеу техникасы облысындағы мамандарды дайындап шығару керек.

Біріншіден, олар электрондық сызбаларды өңдеушілер үшін міндетті нақты тұжырымдар, өңдеуші соқтығысуы мүмкін қиындықтарды көрсету керек. Толық берілмеген талаптар жұмысқа қабілетсіз қондырғылар құруға, ал талаптарды аса жоғыралату - электрондық қондырғы сенімділігінің төмендеуі мен бағаның артуына әкеледі. Электрондық аппаратура өңдеушісімен ортақ тіл табысу үшін электроника не орындай алады және қандай әдістермен осының барлығы жүзеге асатындығын нақты көз алдына елестету керек. Соңғысы өнеркәсіппен шығарылатын қондырғыны білікті таңдау үшін қажет.

Екіншіден, электрондық қондырғыларды дұрыс эксплуатациялау қажеттілігі туындайды. Үшіншіден, инженер-электриктер қондырғының, соның ішінде электрониканы жөндеу мен монтаждық жұмыстарына белсенді қатысады. Төртіншіден, бірқатар энергетикалық қондырғыларды жобалау, соның ішінде тұрақты ток жіберу линиялары энергетика мен түрлендіру техникасы бойынша мамандардың бірігіп жұмыс жасауын талап етеді.

Қандай да бір сызбаны тұрғызу үшін элементтерді таңдауға негізгі шарттар осы элемент бағасы, оның өлшемдері, параметрлері, т. б. болып табылады. Басым жағдайда адамдар диод, транзистор, т. б. типті жартылай өткізгіш элементтерді пайдаланады, өйткені көп уақыт микропроцессор мен микросызбалардың жұмыс принципі мен параметрлерін зерттеуге жұмсалады, соған қарамастан, әсіресе, жартылай өткізгіштерде сызбаның үлкен құрылымынан басым орынды микропроцессорлық және микросызбалық технологиялар алады.

Осы арқылы қазір біз өз назарымызға сансыз көп жартылай өткізгіш элементтердің микробақылаушысы мен микросызбаларынан жиналған кодтық құлып сызбасын жобалай аламыз.

Кодтық құлыптар конструкциялары оған дейін де сипатталды, алайда мұндай қондырғыларға қызығушылық әлі де жоғары. Сипатталған құлыптар код енгізу әдісі, құпиялығы, күрделілігі бойынша ерекшеленеді. Бір немесе екі батырмалық басқарумен құлыптар көп сипатталды, алайда код енгізу үшін сандық пернетақтасы бар барлық қондырғылар дәстүрлі болып табылады және қолдану ыңғайлығын сақтау кезінде үлкен құпиялықты сақтауға мүмкіндік береді.

Қазақстанда электр құлыптары жаппай қолдану құбылысына айналған жоқ және кеңсе, пәтер, коттедж, жер үй, т. б. иелері механикалық құлыптарға артықшылық береді. Ал электр есік құлпы мекемеге бөгде тұлғалардың енуінен қорғаудың аса тиімді әдісі екендігін көпшілік түсіне қоймаған. Электр құлып пен механикалық құлып үйлесімі кезінде мекеме қауіпсіздігін бірнеше есе арттыруға болады.

Біздің дипломдық жұмысымызда ұсынылатын құлып сызбасы өте қарапайым, бұл оның жоғары сенімділігін қамтамасыз етеді. Оның 4 саннан тұратын кодты енгізу үшін сандық пернетактасы болады, бірнеше пернелерді бір мезгілде басу кезінде қателіктен қорғау және дұрыс емес код теру кезінде дабыл қағуды қосу қондырғысы бар. Берілген қондырғы тұрақты қосылып тұра алады, өйткені ол 74 сериялы микросызбаларында жиналған кұрылғы қоректену көзіне елеулі емес 5 вольтті тоқ кернеуін пайдаланады.

ЖЕКЕ БАС ЖӘНЕ МУЛІК ҚАУІПСІЗДІГІНІҢ БАСҚҰРАЛЫ - ҚҰЛЫПТАРҚұлыптардың пайдалы қасиеттері

Құлыптар төрт негізгі қасиеттерге ие. Сатушымен ақылдасқан кезде

сенімділігі, вандалдыққа қарсылық, құлыптың құпия бөлігін алмастыру мүмкіндігі (кілттің басқа тұлғалар қолына түсу жағдайында) және ашуға (әрине қожайындардың қатысуынсыз) төзімділігі туралы кеңес сұрағаныңыз жөн. Құлып қожайындарды кіргізіп, бөгде тұлғаларды кіргізбеу керек.

Сенімділік - құлыптың кілттеу-ашудың белгілі бір циклында жұмыс қабілетін сақтап қалу қабілеті. Ең алдыңғы қатарлы құлыптар (ең қымбат) жүздеген мың циклге жарамды, ал арзандары - бірнеше ондаған мың, ең нашарлары бірнеше мың циклды жүргізе алады. Соңғылары бірнеше адам тұратын үйде екі-үш жылға ғана жарамды және біздің нұсқауымыздың нысанына жатпайды. Бірақ, 50 немесе 100 мың жұмыс циклды қормен қымбат құлыптарды шығарудың қандай қажеттілігі бар деген сұрақ туындайды. Адамдар соншама өмір сүрмейді ғой.

Құлып - инженерлік беріктік қорын ерекше қажет ететін зат. Үздік өндірушілер өзінің құлыптарының есептік қорын шынайы эксплуатациялық жүктемеден біршама жоғары ұстайды. Қымбат материалдар мен механизмдердің күрделі конструкцияларын қолданып, оны не үшін жасайды? Біріншіден, құлыптың істен шығу ықтималдығын бірнеше есе төмендету үшін. Егер зауыт (тәуелсіз) сынаулар кезінде берілген үлгі құлпы 76427 жұмыс циклына төзсе, онда берілген үлгінің сіз сатып алған нұсқасы 25 мың циклы бойы істен шығу ықтималдығы 0, 001 болады (яғни істен шығу сериялық шығарылған мыңнан бірінде ғана болуы мүмкін) . Сондай-ақ, басқа үлгінің зауыттық сериясын кездейсоқ таңдалынған құлып тестілеу барысында тек 30 мың цикл ғана жұмыс істеді. Бұл дегеніміз, 25 мың циклде жұмыста оның істен шығу ықтималдығы 0, 7 немесе тіпті 0, 95 болуы мүмкін дегенді білдіреді. Ал, 0, 001-ге тең істен шығудың ықтималдығы екінші құлыпқа алғашқы бес немесе он жыл ғана кепілдендіріледі, мұндай айырмашылықтың неде екендігін байқауға болады.

Енді құлыпты қанша қолданып, тәулігіне оны неше рет тұтынатындығын анықтау керек. Сондай-ақ, мынадай жағдайды ескеру керек: үйден шыға алмайсыз немесе кіре алмайсыз. Мұндай жағдай қаншалықты қымбатқа түседі? Осы жағдайды шамамен бағалап, есіктің ашылуы мүмкіндігін болдырмаудың үлкен ықтималдығын қамтамасыз ету үшін қандай сенімді (яғни, қымбат!) құлыпты сатып алу керектігін елестете аласыз.

Алайда, мәселе нашар құлыптың істен шығу жағдайында далада түнеу, ұшаққа кешігу, жаңа есікке шығындалуда ғана емес. Мұның өзі сіз жасырын және қайғылы салдарын есепке алмағанда, арзан құлыпты сатып алу туралы шешімнің бұрыстығын көрсетеді. Алайда, мәселе уақыт өткен сайын құлып бөлшектері мен механизмдері өзінің бастапқы қасиеттерін жоғалтып, қорғаныс қызметін атқармай қалуына негізделеді.

Басқаша айтқанда, құлыптың сыналған қоры аз болған сайын, соншалықты тез сіздің үйіңізге бөгде адамдар кіргізу жағдайына жетеді. Мұндай жағдайда сіз құлыптың істен шыққанын байқамайсыз, өйткені сіздің кілтіңіз оны дұрыс ашып-жабады. Алайда, ұрылар оны байқайды. Ал бұл кәсіп өкілдері көнерген құлыптарға қалай қуанады десеңізші! Адам ғана емес, металлдар да шаршайды. Шаршаған, көне құлыпқа үйге кімді кіргізу-кіргізбеу керектігі маңызды емес. Ол өзінің кілті мен бөгде суррогат кілттерді бұрынғыдай айыра алмайды. Сондықтан, құлыптың жұмыс циклының үлкен қоры ұзақ жылдар бойы оны ашу мүмкін болмау үшін қажет. Бұзып кірушілер үшін қарсылықты тек жаңа құлыптар ғана көрсетеді. Егер бір үлгілерде жаңалықтың қызметі бірінші жылы аяқталса, басқаларында ол он жылдар бойы созыла беруі мүмкін. Осыдан арзан мен қымбат құлыптың айырмашылығын көреміз.

Құлыптардың түрлері

Механикалық құлыптар. Механикалық құлыптар кең таралған. Оларды барлық есіктерге орнатады: ішкі, сыртқы, сейф, гараж, ағаш және металл, әйнек және пластикке. Механикалық құлыптар қолдануда қарапайым және қызмет көрсетуге аса шығынды талап етпейді (істен шыққанға дейін) . Олар толық автономды: оларға сыртқы энергия көзі, сым мен басқару блоктары қажет емес. Механикалық құлыптар бір-бірінен механизмнің типімен ерекшеленеді. Қазіргі таңда сувальдтік, цилиндр, диск, кодтық құлыптар кең таралған. Мұнда олардың кез-келген түрі ойылатын, қапталған, аспалы болуы мүмкін.

Сувальдтік құлыптар. Сувальдтік құлыптар (олар француздық деп те аталды) өзінің атауын олардың механизмдерінің негізгі элементінің атауы арқасында алды: сувальд құлыптың кодтық бөлігін құрайды және тиекті блоктау үшін арналған. Құлыпта сувальд көп болған сайын оның конфигурациясы күрделірек болады, соншалықты ұры құлыпқа кілт таңдау мен бұзу қиынға түседі (сурет 1) .

Сувальдтік құлып

Сурет 1

Сувальдтер белгілі бір пішінде қиықтар жасалған пластинаны құрайды. Олар құлыптың тиегінің маңызды бөлігі діңгегімен кіреді. Кілтті бұру кезінде әр сувальд көтеріледі және ол үшін анықталған орын алады. Сувальдтер дұрыс орналасқан жағдайда ғана, паз тиек діңгегінің еркін өтуі үшін босатылып, ары қарай кілттің бұралуы оның жылжуына әкеледі. Егер сувальдтердің кем дегенде біреуі өз орнында болмаса, онда тиек орын ауыстырмайды (қарапайым механикалық блоктау) . Қайғылы жағдайда бөгде кілт құлып өзегінде тұрып қалады.

Егер бұзушылар тиек діңгегін бұзса (дрель арқылы), онда еркін орын ауыстыруы үшін кедергі болмайды, кейін құлыпты ашу қиынға соқпайды. Алайда, діңгегін бұзу - зергерлік жұмыспен бірдей, бұзушылар оған арнайы үйренеді. Сондай-ақ, құлыптың қажетті нүктелері дәл белгіленген лекала бар. Құлып өзгеміне біріктіріп, есікке қойып, қажет жерді бұрғылайды.

Үздік құлыптар діңгектері басқаларынан бұзудан ең жоғары қорғанысқа ие болуымен ерекшеленеді: діңгек орналасқан жерде құлып корпусы шыныққан болат пластинамен күшейтіп, бұрғыны діңгектен орын ауыстырады. Мұндай шарларды діңгектің өзіне пресстеп, оны дайындау материалы ретінде термиялық өңделген құймаларды қолданады.

Діңгек пішіндері заңсыз ашуға құлыптың қарсылығын арттыру үшін маңызды. Ең сәтсіз болып қимасында дөңгелек болатын діңгек табылады (оны отандық өнеркәсіп осы уақытқа дейін қолданады) . Ең кең таралған болып тік бұрышты табылады. Ал «қарлығаш құйрығы» формасындағы діңгектерді қолдану қылмыскерлердің өмірін біршама қиындатты.

Алайда, құлыпты сатып алу кезінде оның ішін көру мүмкін емес: сатушылар өз өнімін шашылған түрде көрсетпейді. Сіз құлыптың ішін көрсеңіз де, одан маңызды ақпарат шығаруыңыз екіталай. Құлып туралы кілт көп ақпарат береді. Сувальд құлыптар кілттерін сатылары бар стержень түрінде дайындайды. Мұндай кілттерді сейфтік деп атайды (сурет 2) .

Сейфтік кілттер

Сурет 2

Кілт сақалында сатылары көп болған сайын, құлыпты желбезекті клітпен ашу қиынға соғады. Сатылар саны әрқашан сувальд санынан бір бірлікке артық, өйткені сатылардың біреуі тиектің орын ауыстыруы үшін арналған. Мысалы, егер сіздің кілтіңіздің ұшында жеті саты болса, онда сіздің құлыпта алты сувальд бар. Бұл, сувальд үшін олардың ең аз саны.

Алдыңғы қатарлы құлыптарда 10-212 сувальд және одан да көп болады.

Алайда, санау кезінде мұқият болыңыз: көптеген алдыңғы қатарлы сувальд кілттер бір емес, екі сақалға ие (стерженьнің әр ұшында бір-бірден), бірақ одан сувальд саны екі еселенбейді. Кез-келген сақалда қанша саты болса минус бір сувальд болады (сурет 3) .

Минус бір сувальд

Сурет 3

Сатылардың өзін де қараңыз: олар ұсқа болған сайын, ұрыға құлыпты ашу қиынға соғады. Арзан үлгілерді алу кезінде кілт сақал қырларын өңдеу ерекше назарға ие. Олар жақсы тегістелген, ал бұрыштары - тік болу керек: дөңгелек емес. Олай болмаса, сіз жеңіл ашылып, ұзақ қызмет етпейтін құлып аласыз. Кілтті зерттеп, құлып өзегін де зерттеңіз. Ол тар болған сайын, желбезекті кілтті баасқару қиын болады: сувальд құлыптарды ашу үшін әдетте желбезекті кілттердің жиынтығы қолданылады.

Сувальд құлыптар ұрыға тиек немесе ригельдік механизмдерге жету механизмдеріне қол жеткізу құлып дернәсілін ұрумен қол жеткізіледі. Сонымен қатар, механикалық құлыптардың басқа типтерімен салыстырғанда сувальдтер жоғары вандалдыққа қарсы сапаларға ие. Құлып скважинасына тиген бөгде заттар салыстырмалы жеңіл шығарылады. Ал егер сувальдтер құлып скважинасынан жоғары орналасса, онда механизмге ешқандай қоқыс кедергі болмайды.

Кілт жоғалғанда сувальд құлыпты алмастыру керк. Алайда кейбір компаниялар секреттер механизммен қайта кодтау қарастырылған сувальд құлыптар шығарады. Бұл үшін шебер шақырту қажет емес: мұндай міндетті кез-келген адам арнайы қондырғысыз - құлып жеткізу жинағына кіретін қайта кодтау кілті арқылы орындай алады. Кілтті алмастыру керк. Қосымша жиынтық фирмалық қаптамада болып, басылу керек. Секретті қайта кодтау қарастырылмаған сувальд құлып үлгілері кездеседі, бірқат оларды кілтті алмастыру жағдайында лақтыру керек. Оларда құлыптың тек бір бөлігін - секрет механизмін алмастыру қарастырылған.

Кодтық құлыптар. Кодтық құлыптар - кілтпен емес, арнайы сандық комбинациямен ашылатын кілттеу қондырғысы. Әдетте код пернетақта арқылы енгізіледі немесе арнайы цилиндрде көрінеді. Кодтық құлыптардың құлыптық скважинаға ие болады, сондықтан бұзудың дәстүрлі әдістеріне төзімді болады, сондықтан қарапайымдармен салыстырғанда аса сенімді болып табыдады. Олардың да әлсіз жері бар - секреттік кодты ұмыту оңай емесе оны білу қажет емес адамдарға кездейсоқ айтылуы мүмкін (сурет 4) .

Кодтық құлыптар

Сурет 4

Кодтық құлыптар қолдану саласы өте кең. Олармен кіру есіктерін, кейс, сейф, шабадан, т. б. жабдықтайды. Кодтық құлыптардың негізгі екі типі бар: электрондық және механикалық.

Механикалық кодтық құлыптар жинақтық дөңгелектер мен батырмалық болады. Жинақтық дөңгелектері бар құлыптар дөңгелек саны бойынша жіктеледі. Бірнеше жинақ дөңгелектері бар құлыптар аса әлсіз, сондай-ақ, бірнеше минутта таңдауға болатын секреттік комбинациялардың шектелген саны болады. Бір жинақтық дөңгелегі бар құлыптар сенімді және бұзуға біршама төзімді. Олардың бір кемшілігі бар - кодты ұзақ теру ыңғайсыз және құлыпты қайта бағдарламалауға болмайды. Сонымен қатар, батырмалық механикалық құлыптар болады, бірақ олардың құпиялық деңгейі сандық комбинациялардың өте аз мөлшерінен ешқандай сынға төзе алмайды. Мұндай құлыптаушы қондырғылар кіреберіс қорғау үшін жарамды болса, пәтерлер мен қоймалар үшін сенімсіз.

Кодтық механикалық құлыптар біздің отандастарымызға соңғы оң жыл бойы оларды көппәтерлі үйлердің кіреберістеріне орнату арқылы белгілі болады. Олар қорек көзіне қосуды талап етпейді, құлып сквжаиналары мен кілт керек емес. Мұндай құлыпты ашу үшін тек бірнеше батырманы басу керек. Бір үлгілерде осыдан кейін серіппелі механизм іске қосылып, тиек автоматты ашылады. Басқаларында - тиек ашу үшін тұтқышты тарту керек (сурет 5) .

Кодтық механикалық құлып

Сурет 5

Есік жабылған соң кез-келген кодтық құлып өздігінен қорғау режиміне ауысады. Кодтық құлыптар құпиялығы код теруге қатысатын батырмалар санымен және оларды қолдану әдісімен анықталады. Мұнда, кодты периодты алмастыру керек. Біріншіден, жерде әңгіме тез таралады, екіншіден, жиі қолданудан «жұмысшы» батырмалар беті тегістеліп, шаң мен ластан тазарады. Кодты сіз теріп жатқан кезде, кездейсоқ басқа адам көруі мүмкін. Кодты алмастыру үшін кейбір құлыптарды ашу керек болса, басқаларында есіктің кері жағындағы панельді шешу керек. Сонымен қатар, құпияның магниттік механизмді кодтық құлыптары болады. Берілген тип құлыптарының батырмалары мен құлып скважиналары болмайды. Олар кілттегі магниттер мен құлып механизмі магниттерінің сәйкестігі кезінде ашылады. Кодтық құлыптар есіктің белгілі бір жеріне басылады.

Кодтық құлыпты сирек қожайын өзінің үйінің кіру есігіне орнатады. Кодтық құлыптар толыққанда құлып болмайды. Ал олардың тиегі бөлмеаралық немесе сантехникалық есіктерде орнатылатын ілмекті құрайды.

Электр құлыптары. Әлемде элеткроникаға қарағанда сенімді әрі қырсық зат болмаған. Электр құлыптарының екі түрі бар: электромеханикалық жетек пен электромагниттік құлыптар.

Электромеханикалық құлыптар. Электромеханикалық құлыптар сырт құрылысы жағынан жойылған батырманы басу кезінде болатын 12 немесе 24 вольт кернеу көзінен токтың электр импульсін ашу мүмкіндігімен қарапайым механикалық құлыптарды құрайды.

Мұндай құлыпты үш әдіспен ашуға болады: