Шыңғыстау обаларының құпиясы
Семей өңiрiне қарасты Шыңғыстау тауы патша заманының зерттеушiлерi назарына өткен ғасырларда-ақ iлiнiп, алғаш 1896 жылы өлкетанушы В.Никитин жазбасына түскен. Сол кезде Шыңғыстау обаларын зерттеудiң болашағы бары болжанған едi. Өлкенi археологиялық қырынан зерттеуге байланысты «Семей уезiнiң оңтүстiк шегарасы және ең бастысы, Шыңғыс тауы ескерткiштерiмен маңызды мәнге ие» деп жазды ғалым еңбектерiнде.
Соңғы елу жылдан астам уақыт iшiнде кеңес археологтары осы өңiрде өздерiнiң ғылыми iзденiстерiн iшiнара жалғастырса, бүгiнде ондағы зерттеу жұмыстарын Қазақ елiнiң ғалымдары (З.Самашев, Ә.Төлеубаев, А. Исин, Е. Сайлаубай) жандандыруда.
1947 жылы Орталық мұражай тарапынан ұйымдастырылған этнографиялық экспедиция Абай ауданындағы «Сарыкөл» ұжымшары маңында қола дәуiрi обаларын зерттедi. Археолог Л.К. Нифонтова да қазба жұмыстарын жүргiздi. Осы тұста елiмiздiң шығыс өлкесiне көрнектi археолог С.Черников та шақырылған едi. Осы аталған өлкеде ол 1949 жылы барлау жұмыстарын жүргiздi. Мұндағы тастан тұрғызылған құрылыстардан бөлек, Сарыкөл “тас жәшiктерiн” және андрондық қыш ыдыс үлгiлерiнiң бiршамасын 1949 жылы Л.Нифонтова, ал 1960 жылдары С.Черников жария еттi.
Соңғы елу жылдан астам уақыт iшiнде кеңес археологтары осы өңiрде өздерiнiң ғылыми iзденiстерiн iшiнара жалғастырса, бүгiнде ондағы зерттеу жұмыстарын Қазақ елiнiң ғалымдары (З.Самашев, Ә.Төлеубаев, А. Исин, Е. Сайлаубай) жандандыруда.
1947 жылы Орталық мұражай тарапынан ұйымдастырылған этнографиялық экспедиция Абай ауданындағы «Сарыкөл» ұжымшары маңында қола дәуiрi обаларын зерттедi. Археолог Л.К. Нифонтова да қазба жұмыстарын жүргiздi. Осы тұста елiмiздiң шығыс өлкесiне көрнектi археолог С.Черников та шақырылған едi. Осы аталған өлкеде ол 1949 жылы барлау жұмыстарын жүргiздi. Мұндағы тастан тұрғызылған құрылыстардан бөлек, Сарыкөл “тас жәшiктерiн” және андрондық қыш ыдыс үлгiлерiнiң бiршамасын 1949 жылы Л.Нифонтова, ал 1960 жылдары С.Черников жария еттi.
Шыңғыстау обаларының құпиясы
Сарыкөл тарихи ескерткiш кешенi ұсынған жұмбақтар көп
Семей өңiрiне қарасты Шыңғыстау тауы патша заманының зерттеушiлерi
назарына өткен ғасырларда-ақ iлiнiп, алғаш 1896 жылы өлкетанушы В.Никитин
жазбасына түскен. Сол кезде Шыңғыстау обаларын зерттеудiң болашағы бары
болжанған едi. Өлкенi археологиялық қырынан зерттеуге байланысты Семей
уезiнiң оңтүстiк шегарасы және ең бастысы, Шыңғыс тауы ескерткiштерiмен
маңызды мәнге ие деп жазды ғалым еңбектерiнде.
Соңғы елу жылдан астам уақыт iшiнде кеңес археологтары осы өңiрде
өздерiнiң ғылыми iзденiстерiн iшiнара жалғастырса, бүгiнде ондағы зерттеу
жұмыстарын Қазақ елiнiң ғалымдары (З.Самашев, Ә.Төлеубаев, А. Исин, Е.
Сайлаубай) жандандыруда.
1947 жылы Орталық мұражай тарапынан ұйымдастырылған этнографиялық
экспедиция Абай ауданындағы Сарыкөл ұжымшары маңында қола дәуiрi обаларын
зерттедi. Археолог Л.К. Нифонтова да қазба жұмыстарын жүргiздi. Осы тұста
елiмiздiң шығыс өлкесiне көрнектi археолог С.Черников та шақырылған едi.
Осы аталған өлкеде ол 1949 жылы барлау жұмыстарын жүргiздi. Мұндағы тастан
тұрғызылған құрылыстардан бөлек, Сарыкөл “тас жәшiктерiн” және андрондық
қыш ыдыс үлгiлерiнiң бiршамасын 1949 жылы Л.Нифонтова, ал 1960 жылдары
С.Черников жария еттi.
Ал кейiнгi зерттеу Шыңғыстау археологиялық экспедициясымен 1999 және
2002 жылдардан берi жалғасын тауып келедi. Экспедиция құрамында әл-Фараби
атындағы Қазақ Ұлттық университетi ғалымдары мен студенттерi және Семей
Мемлекеттiк университетiнiң ғалымдары болды. 2006 жылы бiрлескен қазақ-
поляк ұжымы бiрлесе отырып, Қазақстаннан Археология институты қызметкерлерi
(жетекшiсi З.Самашев) мен Семей қаласындағы Ш. Құдайбердиев атындағы
Мемлекеттiк университет оқытушылары мен студенттерi, ал Польшадан Вроцлав
университетiнiң Археология институтының оқытушылары мен студенттерi зерттеу
жұмыстарын жүргiздi.
Экспедиция жұмысы барысында 2003 жылы табылған Сарыкөл жәдiгерлiк
олжалары 2004 жылы А. Исиннiң жариялауымен көпшiлiкке танылды. Сондағы олжа
арасында алтын құтыны ерекше атап өтуге болады.Ендi Сарыкөл қорымына
тоқталар болсақ, бұл мекен Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданының орталығы
Қарауылдан оңтүстiк-батысқа қарай, 45-50 шақырым жердегi Шыңғыстаудың
биiгiндегi Сарыкөл көлiнiң жағасына орналасқан. Ал ондағы және сол
маңайдағы тас мүсiндердiң зерттеле бастағанына да көп уақыт болған жоқ. Әр
жылдары жарық көрген басылым беттерiнде көне түркi дәуiрiнiң ескерткiштерiн
сипаттаған, тарихи маңызды бастау көздер ретiнде түрлi композициялардың
хронологиясы мен интерпретациясы берiлдi. Мұндағы түркi тайпаларының жерлеу
рәсiмiн археологиялық материалдар негiзiнде С.С. Черников, Ф.Арсланова,
А.Чариков зерттедi.
Ал өткен 2007 жылғы Сарыкөл қорымының жергiлiктi жоспары түсiрiлiп,
әртүрлi көлемде қатар жатқан (№12; 13; 14) яғни, тастан қалап тұрғызылған
үш обалы кешенге және жанындағы құрбан шалу орнында қазба жұмыстары
жүргiзiлген болатын.
Кешеннiң солтүстiгiндегi (№12) қоршаудың шығыс жақ бүйiрiнде 1,42 метр
шамасында мүсiн-тас орнатылған. Мүсiннiң түр-келбетi ер адам бейнесiнде
салынған, ал басы тұтасымен, мойын мен иықтары кескiнделе көрсетiлген. Бет-
пiшiнi анық, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Сарыкөл тарихи ескерткiш кешенi ұсынған жұмбақтар көп
Семей өңiрiне қарасты Шыңғыстау тауы патша заманының зерттеушiлерi
назарына өткен ғасырларда-ақ iлiнiп, алғаш 1896 жылы өлкетанушы В.Никитин
жазбасына түскен. Сол кезде Шыңғыстау обаларын зерттеудiң болашағы бары
болжанған едi. Өлкенi археологиялық қырынан зерттеуге байланысты Семей
уезiнiң оңтүстiк шегарасы және ең бастысы, Шыңғыс тауы ескерткiштерiмен
маңызды мәнге ие деп жазды ғалым еңбектерiнде.
Соңғы елу жылдан астам уақыт iшiнде кеңес археологтары осы өңiрде
өздерiнiң ғылыми iзденiстерiн iшiнара жалғастырса, бүгiнде ондағы зерттеу
жұмыстарын Қазақ елiнiң ғалымдары (З.Самашев, Ә.Төлеубаев, А. Исин, Е.
Сайлаубай) жандандыруда.
1947 жылы Орталық мұражай тарапынан ұйымдастырылған этнографиялық
экспедиция Абай ауданындағы Сарыкөл ұжымшары маңында қола дәуiрi обаларын
зерттедi. Археолог Л.К. Нифонтова да қазба жұмыстарын жүргiздi. Осы тұста
елiмiздiң шығыс өлкесiне көрнектi археолог С.Черников та шақырылған едi.
Осы аталған өлкеде ол 1949 жылы барлау жұмыстарын жүргiздi. Мұндағы тастан
тұрғызылған құрылыстардан бөлек, Сарыкөл “тас жәшiктерiн” және андрондық
қыш ыдыс үлгiлерiнiң бiршамасын 1949 жылы Л.Нифонтова, ал 1960 жылдары
С.Черников жария еттi.
Ал кейiнгi зерттеу Шыңғыстау археологиялық экспедициясымен 1999 және
2002 жылдардан берi жалғасын тауып келедi. Экспедиция құрамында әл-Фараби
атындағы Қазақ Ұлттық университетi ғалымдары мен студенттерi және Семей
Мемлекеттiк университетiнiң ғалымдары болды. 2006 жылы бiрлескен қазақ-
поляк ұжымы бiрлесе отырып, Қазақстаннан Археология институты қызметкерлерi
(жетекшiсi З.Самашев) мен Семей қаласындағы Ш. Құдайбердиев атындағы
Мемлекеттiк университет оқытушылары мен студенттерi, ал Польшадан Вроцлав
университетiнiң Археология институтының оқытушылары мен студенттерi зерттеу
жұмыстарын жүргiздi.
Экспедиция жұмысы барысында 2003 жылы табылған Сарыкөл жәдiгерлiк
олжалары 2004 жылы А. Исиннiң жариялауымен көпшiлiкке танылды. Сондағы олжа
арасында алтын құтыны ерекше атап өтуге болады.Ендi Сарыкөл қорымына
тоқталар болсақ, бұл мекен Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданының орталығы
Қарауылдан оңтүстiк-батысқа қарай, 45-50 шақырым жердегi Шыңғыстаудың
биiгiндегi Сарыкөл көлiнiң жағасына орналасқан. Ал ондағы және сол
маңайдағы тас мүсiндердiң зерттеле бастағанына да көп уақыт болған жоқ. Әр
жылдары жарық көрген басылым беттерiнде көне түркi дәуiрiнiң ескерткiштерiн
сипаттаған, тарихи маңызды бастау көздер ретiнде түрлi композициялардың
хронологиясы мен интерпретациясы берiлдi. Мұндағы түркi тайпаларының жерлеу
рәсiмiн археологиялық материалдар негiзiнде С.С. Черников, Ф.Арсланова,
А.Чариков зерттедi.
Ал өткен 2007 жылғы Сарыкөл қорымының жергiлiктi жоспары түсiрiлiп,
әртүрлi көлемде қатар жатқан (№12; 13; 14) яғни, тастан қалап тұрғызылған
үш обалы кешенге және жанындағы құрбан шалу орнында қазба жұмыстары
жүргiзiлген болатын.
Кешеннiң солтүстiгiндегi (№12) қоршаудың шығыс жақ бүйiрiнде 1,42 метр
шамасында мүсiн-тас орнатылған. Мүсiннiң түр-келбетi ер адам бейнесiнде
салынған, ал басы тұтасымен, мойын мен иықтары кескiнделе көрсетiлген. Бет-
пiшiнi анық, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz