Экономикалық болжамдық мәні мағынасы

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

ЭКОНОМИКАЛЫҚ БОЛЖАМДЫҚ МӘНІ МАҒЫНАСЫ

Экономикалық болжау ұлттық экономиканы дамыту бағыты туралы ғылыми негізделген жүйенін қалыптасу үдерісін көрсетеді. Оның мазмуны ұлттық экономиканың дамуының мүмкін түрлі нұсқаларының спектрін анықтауда оңтайлы шешім қабылдауға байланысты.

Болжаудың бірнеше анықтамаларын ұсынамыз:

-Болжау әлеуметтік экономикалық үдерістерінің дамуын ғылыми

алдын-ала көру қағидалары, әдістері туралы ғылым;

-Болжау обьектінің жағдайының ғылыми негізделген гипотезасы;

-Болжау стратегиялық жоспарлаудың ғылыми сатысы;

-Алдағы кезеңдегі экономиканы реттеу бойынша үкіметтің

атқарымдық шешімдері және жоспарлы ғылыми базасы;

Ұлттық болжаудың мақсаты мыналар:

-Экономканың даму үрдісіне ғылыми талдаудың қосатың, ғылыми

алғы шартты құру;

-Қалыптасқан үрдіс, белгіленген мақсаттар етінде есептелетін, алда

тұрған қоғамдық ұдайы өндірісті, алдын-ала көре білу міндеті;

-Қабылданған шешімдердің мүмкін нәтижелерін бағалау;

-Басқару шешімдерін қабылдау үшін әлеуметтік экономикалық және

ғылыми-техникалық даму бағытын негіздеу;

Әлеуметті экономикалық болжа обьектілері, уақытша интервалдары, атқарым белгілері, тәсілдері және түрлері бойынша жіктеледі.

Бірақ мұндай жіктеу шартты сипатта болады.

Болжамдардың сипаттамасына кеңірек тоқталайық.

Обьектілер санатында халық шаруашылығының, салааралық кешендердің, аумақтардың және салалардың алғашқы буындары көрінеді.

Аралықтары бойынша болжаулар жедел (ай, тоқсан), қысқа мерзімді (1-3жыл), орта мерзімді (5-7жыл), ұзақ мерзімді (15-20жыл), және алыс мерзімді (20жылдан жоғары) болуы мүмкін.

Атқарымдық қызметтері бойынша-іздестіру және нормативтік.

Бұл болжаулардың арасындағы айырмашылық, олар екі түрлі мәселелерді шешуіне байланысты қорытындылады. Іздестіру болжамдары мемлекеттік ықпал етудің ешқандай шарасы қабылданбаса, не болады және егер өткен және бүгінгі көрсеткіштердің үдерісі келешекке тараса не болады?деген сұраққа жауап береді.

Нормативтік болжам: Келешекте тапсырылған міндетке жету үшін, осы кезеңде не өзгерту қажет? Деген сұрақтарға жауап береді.

Сөйтіп, іздестіру болжамына базалық көз қарастың шешуші маңызы болады, ал нормативтік болжам үшін мақсатты маңызы бар.

Болжау тәсілдерінің арасында сарапшылық, экстрополяциялық және экономикалық математикалық модельдеу түрлерін бөліп алады.

Болжау түрлері:экономикалық инфляция деңгейі, еңбек өнімділігі, табиғи ресурстардың Әлемдік мұхиттар ресурстары, энергияның кейбір түрлері және т. б., демографиялық, әлеуметтік даму.

Елдің әлеуметтік экономикалық дамуын жоспарлау. Жалпы түрде жоспарлау, бастапқы ақпараттарды өндеу және өзіне таңдауды қосатын және мақсатты ғылыми дайындау, қаржыны анықтау мен қабылданған басқару шешімін көрсетеді.

Жоспарлау жасалу нысаны бойынша директивті, индекативті және стратегиялық болоды.

Индикативті жоспарлауға толығырақ тоқталамыз.

Индикативті жоспарлау-бұл нарық экономикасының қызметіне ықпал етудің негізгі әдістері, мемлекеттің әлеуметтік экономикалық саясатын жүргізу құралы. Ол мемлекет шараларының ықпалынсыз қиын тиетін, тек нарықтық әдістермен жүзеге асырылуға тиісті, экономикалық өмірдің көптеген мәселелерін шешуді қамтамасыз етеді. Индекативті жоспарлау параметрлердің индикаторлардың жүйесін қалыптастыру үдерісін көрсетеді. Бұл серпін, құрылым, экономиканың тиімділігі, қаржы жағдайы, ақша айналымы, тауарлар рыногы және бағалы қағаздар, баға қозғалысы, жұмыспен қамтамасыз ету, өмір сүру деңгейі және т. б. тәрізді көрсеткіштер болуы мүмкін.

Индикативтік жоспарлау нарық экономикасының жағдайы мен мемлекеттік реттеу әдістерінің бүкіл әлемде кең тарауы үшін ең қолайлы болып табылады.

2. Жақында Сенаттың Қаржы және Бюджет комитетінің төрағасы Мүрсәлі Өтебаев Халықаралық валюта қорының Қазақстандағы миссиясының басшысы Николь Лафрамбуаз бастаған өкілдерімен кездесті. Кездесу барысында тараптар қазіргі кездегі макроэкономикалық ахуал және оның соңғы кездегі оқиғалар аясындағы еліміздің экономикалық саясатының дамуына болжам мәселелерін талқылады. Миссия басшысының айтуынша, Қазақстан үкіметі осынау қиындыққа толы тоғыз айда шетелдік қаржы нарықтарының әсерінен келген мәселелерді жақсы шеше білді. Экономикалық өркендеудің кейбір төмендеуіне қарамастан қаржы секторының тәуекелді және осал жерлерін басқаруға әбден болады.

Қазақстан экономикасының алдында тұрған елеулі міндеттер барысында қаржы- несие және валюта саясаты нақтылау жөніндегі шаралар, сондай-ақ әлемдік азық-түлік нарығындағы баға өзгерістері оң бағаланады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.