Жалпы ұлттық өнім мен жұмыссыздық деңгейі

Экономика жағдайын нақты көрсету үшін,экономикада өндірілген тауарлар мен қызмет саны баға өзгеруінің әсеріне тиісті болмауы керек.Нақты ЖҰӨкөрсеткіші осы мақсаты көздейді.Мұнда тауарлар мен қызмет құны тұрақты бағалармен өлшенеді. Халықтың материалдық тұтыну қанағаттануының дәрежесі өндірілген тауарлар мен қызметтерге тәуелді болса,онда атаулы ЖҰӨ-ге қарағанда,экономика жағдайының тура көрсеткіші нақты ЖҰӨболып табылады.
Нақты ЖҰӨ көлемінің қозғалысы циклдық маусымдық ауытқуларға байланысты. Кейбіреулері өндірістік пайыздық ерекшеліктерімен байланысты: мәселен, жылдың суық кезінде үй құрылысын жүргізу көптеген қийындықтар әкеледі,сонымен қатар,жыл мезгіліне байланысты адамдардың қалауы өзгереді. Мәселен,демалуға ыңғайлы кезеңде демалысқа шығу өте көп болады және жаңа жыл сыйлықтарын алу да сол сияқты,т.б.
Жұмыссыздық деңгейі-бұл жұмыс істеуді қалайтындардың жалпы санының ішінде жұмысы жоқ азаматтардың статистикалық көрсеткіші (пайыз түрінде).Егер азамат жаңа жұмысқа шығуды күтіп жұмыс істемесе,әғни уақытша босатылса немесе жұмыс іздеп жүрсе,онда ол-жұмыссыз деп саналады.
Жұмыс істейтіндер өндіріс тауарлары мен көрсетілген қызмет түрлеріне байланысты жұмыстарды атқарады,ал жұмыссыздар-атқармайды,осыған байланысты жұмыссыздық деңгейінің жоғарылауы нақты ЖҰӨ көлемінің төмендеуіне әсерін тигізеді.Бұл жұмыссыздық деңгейі мен ЖҰӨ көлемі арасындағы жағымсыз тәуелділік,бірінші болып осы тәуелділікті зерттеуші,экономист Артур Оукеннің есімімен Оукен заңы деген ат алды.
Оның түсіндірмесі бойынша әрбір жұмыссыздық деңгейінің жоғарылауын 1%-ға,нақты ЖҰӨ көлемінің өсім қарқынын 2%-ға төмендетеді.
Осыған байланысты,Оукен заңы бойынша,экономиканың төмендеуімен нақты ЖҰӨкөлемі 1%-ға төмендейді.