Мағжан жұмабаевтың өмірбаяны
«Өлеңнің тілге жеңіл, құлаққа жылы тиюін Абай да іздеген. Абай да сөздің ішін мәнерлеп, тонын сұлу қылуға тырысқан, бірақ дыбыспен сурет жа¬сауда, сөздің сыртқы түрін әдемілеуде Мағжанға жеткен қазақ ақыны жоқ... Олай болса, ақындық жүзінде Абайдан соңғы әде¬биетке жаңа түр кіргізіп, соңына шәкірт ерткен, мектеп ашқан күшті ақын Мағжан екенінде дау жоқ», - деп жазады Жүсіпбек Аймауытов өзінің 1923 жылғы «Мағ¬жан¬ның ақындығы туралы» деген мақа¬ласында.
Мағжан Жұмабаев (1893-1938) – ХХ ғасырдың басында қазақ әдебиетінің көгінде жарқырай жанған жарық жұлдыздарының бірі. Туған жері - бұрынғы Ақмола губерниясының Ақмола уезіндегі Полуденовский болысы (қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы Булаев ауданы). Әкесі Бекен (Бекмағанбет) орта дәулетті, өзінің әділдігімен, адамгершілікті парасатымен ел арасында беделі жоғары адам болған. Соған орай оны бір сайлауда болыс етіп сайлаған көрінеді.
Ауыл мұғалімінен хат танып, сауат ашқан Мағжан 1905 жылы Қызылжардағы медресеге оқуға түсіп, оны жақсы үлгеріммен аяқтайды. Бірақ бұл оқу білсем, көрсем деп ілгері ұмтылған жас талапты онша қанағаттандырмайды.
Мағжан Жұмабаев (1893-1938) – ХХ ғасырдың басында қазақ әдебиетінің көгінде жарқырай жанған жарық жұлдыздарының бірі. Туған жері - бұрынғы Ақмола губерниясының Ақмола уезіндегі Полуденовский болысы (қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы Булаев ауданы). Әкесі Бекен (Бекмағанбет) орта дәулетті, өзінің әділдігімен, адамгершілікті парасатымен ел арасында беделі жоғары адам болған. Соған орай оны бір сайлауда болыс етіп сайлаған көрінеді.
Ауыл мұғалімінен хат танып, сауат ашқан Мағжан 1905 жылы Қызылжардағы медресеге оқуға түсіп, оны жақсы үлгеріммен аяқтайды. Бірақ бұл оқу білсем, көрсем деп ілгері ұмтылған жас талапты онша қанағаттандырмайды.
Мағжан Жұмабаевтың өмірбаяны
Мағжан Жұмабаевтың өмірі мен шығармашылығы
Өлеңнің тілге жеңіл, құлаққа жылы тиюін Абай да іздеген. Абай да сөздің
ішін мәнерлеп, тонын сұлу қылуға тырысқан, бірақ дыбыспен сурет жасауда,
сөздің сыртқы түрін әдемілеуде Мағжанға жеткен қазақ ақыны жоқ... Олай
болса, ақындық жүзінде Абайдан соңғы әдебиетке жаңа түр кіргізіп, соңына
шәкірт ерткен, мектеп ашқан күшті ақын Мағжан екенінде дау жоқ, - деп
жазады Жүсіпбек Аймауытов өзінің 1923 жылғы Мағжанның ақындығы туралы
деген мақаласында.
Мағжан Жұмабаев (1893-1938) – ХХ ғасырдың басында қазақ әдебиетінің көгінде
жарқырай жанған жарық жұлдыздарының бірі. Туған жері - бұрынғы Ақмола
губерниясының Ақмола уезіндегі Полуденовский болысы (қазіргі Солтүстік
Қазақстан облысы Булаев ауданы). Әкесі Бекен (Бекмағанбет) орта дәулетті,
өзінің әділдігімен, адамгершілікті парасатымен ел арасында беделі жоғары
адам болған. Соған орай оны бір сайлауда болыс етіп сайлаған көрінеді.
Ауыл мұғалімінен хат танып, сауат ашқан Мағжан 1905 жылы Қызылжардағы
медресеге оқуға түсіп, оны жақсы үлгеріммен аяқтайды. Бірақ бұл оқу білсем,
көрсем деп ілгері ұмтылған жас талапты онша қанағаттандырмайды.
Ол оқу іздеп Уфаға аттанады. Сонда өзінің білім беру дәрежесінен Жоғары
діни оқу орнымен пара пар Медресе Ғалияға оқуға түседі. Медреседе оқып
жүргенде, осында оқытушы болып істейтін, татардың белгілі жазушысы Ғалымжан
Ибрагимовтың назарына ілігеді. Болашақ ақынның зор дарынын таныған Ғалымжан
Мағжанды қамқорлығына алып, оған көп жәрдем көрсетеді. Соның көмегімен
Қазан қаласында Мағжанның Шолпан атты тұңғыш жинағы жарық көреді, соның
ақыл-кеңесімен Омбыдағы мұғалімдер семинариясына түседі.
Жастайынан орысша оқып, орыс әдебиетінің мәдениетіне еркін жеткен Мағжан
қазақ поэзиясына өзіндік ерекшелігімен, дарынды болмысымен келеді. Әуелде
лапылдап тұрған сезімін, ынтыға үзіліп тұрған махаббатын жастық жалынымен,
жандырып жіберердей леппен жеткізуге ұмтылған ол енді бірте-бірте ой
есейгендігін танытып, азаматтық лирикаға қарай ойысады. Мұнда да ол зарлы
да өкінішті ой сезімдерін ерекше құдіретпен, шыңғырған жан даусының
қуатымен жеткізіп, ішкі мұңы мен ашу кегін табиғи байланыстырып жібереді.
Бұл кез оның қазақтың ардақ азаматтары Ахмет Байтұрсынұлы мен Міржақып
Дулатұлынан дәріс алып, шығармашылықтың жаңа бір белесіне құлаш ұрған шағы
еді. Ұстаздарының өнегесі ақын жанының тебіреніс толқынындағы айшықты
өрнегімен көрініс береді:
Азамат! Анау қазақ ханым десең,
Жұмақтың суын апар, жаным десең.
Болмаса, Ібіліс бол да у алып бар,
Тоқтатам тұншықтырып қанын десең
Екінің бірі, басқа жол жоқ!
Тасқыны қатты, тегеуріні берік ұлттық сезім селі ширатыла ширығып барып,
екпінін баспаған күйі түрікшілдік арнасына құйылады. Халық өлеңдерінің
мазмұнымен бірге оның ырғақ үйлесімін, ішкі рухын, әуезділік әсемдігін
жанымен қабылдаған ақын кейде ән күй ғана түсіндіре алатын сезімдерді
сөзбен жеткізеді. Мағжанның ақындық ерекшелігі де, бәлкім, осы болар.
Қалай дегенде де, Мағжан өзіне дейінгіге де, кейінгіге де ұқсамайтын,
өзіндік қолтаңбасы бар ақын. Ол өмірді біртұтас құбылыс, көрініс ретінде,
ал адамды сол ұлы табиғаттың, ... жалғасы
Мағжан Жұмабаевтың өмірі мен шығармашылығы
Өлеңнің тілге жеңіл, құлаққа жылы тиюін Абай да іздеген. Абай да сөздің
ішін мәнерлеп, тонын сұлу қылуға тырысқан, бірақ дыбыспен сурет жасауда,
сөздің сыртқы түрін әдемілеуде Мағжанға жеткен қазақ ақыны жоқ... Олай
болса, ақындық жүзінде Абайдан соңғы әдебиетке жаңа түр кіргізіп, соңына
шәкірт ерткен, мектеп ашқан күшті ақын Мағжан екенінде дау жоқ, - деп
жазады Жүсіпбек Аймауытов өзінің 1923 жылғы Мағжанның ақындығы туралы
деген мақаласында.
Мағжан Жұмабаев (1893-1938) – ХХ ғасырдың басында қазақ әдебиетінің көгінде
жарқырай жанған жарық жұлдыздарының бірі. Туған жері - бұрынғы Ақмола
губерниясының Ақмола уезіндегі Полуденовский болысы (қазіргі Солтүстік
Қазақстан облысы Булаев ауданы). Әкесі Бекен (Бекмағанбет) орта дәулетті,
өзінің әділдігімен, адамгершілікті парасатымен ел арасында беделі жоғары
адам болған. Соған орай оны бір сайлауда болыс етіп сайлаған көрінеді.
Ауыл мұғалімінен хат танып, сауат ашқан Мағжан 1905 жылы Қызылжардағы
медресеге оқуға түсіп, оны жақсы үлгеріммен аяқтайды. Бірақ бұл оқу білсем,
көрсем деп ілгері ұмтылған жас талапты онша қанағаттандырмайды.
Ол оқу іздеп Уфаға аттанады. Сонда өзінің білім беру дәрежесінен Жоғары
діни оқу орнымен пара пар Медресе Ғалияға оқуға түседі. Медреседе оқып
жүргенде, осында оқытушы болып істейтін, татардың белгілі жазушысы Ғалымжан
Ибрагимовтың назарына ілігеді. Болашақ ақынның зор дарынын таныған Ғалымжан
Мағжанды қамқорлығына алып, оған көп жәрдем көрсетеді. Соның көмегімен
Қазан қаласында Мағжанның Шолпан атты тұңғыш жинағы жарық көреді, соның
ақыл-кеңесімен Омбыдағы мұғалімдер семинариясына түседі.
Жастайынан орысша оқып, орыс әдебиетінің мәдениетіне еркін жеткен Мағжан
қазақ поэзиясына өзіндік ерекшелігімен, дарынды болмысымен келеді. Әуелде
лапылдап тұрған сезімін, ынтыға үзіліп тұрған махаббатын жастық жалынымен,
жандырып жіберердей леппен жеткізуге ұмтылған ол енді бірте-бірте ой
есейгендігін танытып, азаматтық лирикаға қарай ойысады. Мұнда да ол зарлы
да өкінішті ой сезімдерін ерекше құдіретпен, шыңғырған жан даусының
қуатымен жеткізіп, ішкі мұңы мен ашу кегін табиғи байланыстырып жібереді.
Бұл кез оның қазақтың ардақ азаматтары Ахмет Байтұрсынұлы мен Міржақып
Дулатұлынан дәріс алып, шығармашылықтың жаңа бір белесіне құлаш ұрған шағы
еді. Ұстаздарының өнегесі ақын жанының тебіреніс толқынындағы айшықты
өрнегімен көрініс береді:
Азамат! Анау қазақ ханым десең,
Жұмақтың суын апар, жаным десең.
Болмаса, Ібіліс бол да у алып бар,
Тоқтатам тұншықтырып қанын десең
Екінің бірі, басқа жол жоқ!
Тасқыны қатты, тегеуріні берік ұлттық сезім селі ширатыла ширығып барып,
екпінін баспаған күйі түрікшілдік арнасына құйылады. Халық өлеңдерінің
мазмұнымен бірге оның ырғақ үйлесімін, ішкі рухын, әуезділік әсемдігін
жанымен қабылдаған ақын кейде ән күй ғана түсіндіре алатын сезімдерді
сөзбен жеткізеді. Мағжанның ақындық ерекшелігі де, бәлкім, осы болар.
Қалай дегенде де, Мағжан өзіне дейінгіге де, кейінгіге де ұқсамайтын,
өзіндік қолтаңбасы бар ақын. Ол өмірді біртұтас құбылыс, көрініс ретінде,
ал адамды сол ұлы табиғаттың, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz