Ақау, ысырап және тауарлы-материалдық қор қалдықтарының есептері
Ақау көптеген аспектілер тұрғысынан қарағанда маңызды мәселелердің бірі әрі ол басқарушылық жоспарлау мен шығынды бақылаудың ең өткір проблемасы болып табылады.
Шоттардың Типтік жоспарын енгізумен бірге және 52 «Өндірістегі ақау» шотының ішкі бөлімшесін жоюда көптеген аспектілер тұрғысынан қарағанда маңызды болып қалатын бухгалтерлік есеп шотында оның көріну проблемасы пайда болды. Компанияны басқару үшін әлде қайда экономикалық өндірістік процесс және осыған сәйкес бақылауды жүзеге асыру, оның ішінде өндірілетің өнімде аққау жібермеуді бақылау аса қажет. Ақау белгіленген шектен аспауы керек. Ұйым өнімнің сапасын жақсартуға барынша күш салуы керек, бұл өз кезегінде жалпы шығындарды азайтып, өнімнің өткізілуін жоғарылатады.
Ақау әдетте өнім өндірісіаяқталғаннан кейін көзге түседі (байқалады), оған да сапалы өнімді жасауға кеткен еңбекпен бірдей еңбек күші шығындалады. Алайда, тиімді еңбек өндірісінде жұмысшы материалдарының сапасыздығынан, аспаптардың тозуынан өндірістің қордалы проблемасын құрайтын ақауы бар өнімдерді шығарады.
Ақауға стандартпен белгіленген сапаға, техникалық жағдайға немесе жобалық шешіммен сәйкес келмейтін, нақты (тікелей) тағайындауы бойынша пайдалануға жарамайтын, пайдаланса да оны түзеткеннен кейін ғана жарамды бұйым жатады.
Әлдеқайда экономикалық өндірістік процестің өнімділігін тудырған соң ұйым басшылығы қалыпты деп аталатын ақау нормасын белгілеу керек, яғни ақау нормасын кондициялық (сапалық) өндірістегі шығынның бір бөлігі ретінде қабылдауға басшылық келісті болуы қажет. Бұл ақау өндірістік технологиядан пайда болады. әрі оны болдырмау мүмкін емес, өйткені ол есептік кезенде бақылауға көнбейді.
Шоттардың Типтік жоспарын енгізумен бірге және 52 «Өндірістегі ақау» шотының ішкі бөлімшесін жоюда көптеген аспектілер тұрғысынан қарағанда маңызды болып қалатын бухгалтерлік есеп шотында оның көріну проблемасы пайда болды. Компанияны басқару үшін әлде қайда экономикалық өндірістік процесс және осыған сәйкес бақылауды жүзеге асыру, оның ішінде өндірілетің өнімде аққау жібермеуді бақылау аса қажет. Ақау белгіленген шектен аспауы керек. Ұйым өнімнің сапасын жақсартуға барынша күш салуы керек, бұл өз кезегінде жалпы шығындарды азайтып, өнімнің өткізілуін жоғарылатады.
Ақау әдетте өнім өндірісіаяқталғаннан кейін көзге түседі (байқалады), оған да сапалы өнімді жасауға кеткен еңбекпен бірдей еңбек күші шығындалады. Алайда, тиімді еңбек өндірісінде жұмысшы материалдарының сапасыздығынан, аспаптардың тозуынан өндірістің қордалы проблемасын құрайтын ақауы бар өнімдерді шығарады.
Ақауға стандартпен белгіленген сапаға, техникалық жағдайға немесе жобалық шешіммен сәйкес келмейтін, нақты (тікелей) тағайындауы бойынша пайдалануға жарамайтын, пайдаланса да оны түзеткеннен кейін ғана жарамды бұйым жатады.
Әлдеқайда экономикалық өндірістік процестің өнімділігін тудырған соң ұйым басшылығы қалыпты деп аталатын ақау нормасын белгілеу керек, яғни ақау нормасын кондициялық (сапалық) өндірістегі шығынның бір бөлігі ретінде қабылдауға басшылық келісті болуы қажет. Бұл ақау өндірістік технологиядан пайда болады. әрі оны болдырмау мүмкін емес, өйткені ол есептік кезенде бақылауға көнбейді.
Ақау, ысырап және тауарлы-материалдық қор қалдықтарының есептері.
Ақау көптеген аспектілер тұрғысынан қарағанда маңызды мәселелердің
бірі әрі ол басқарушылық жоспарлау мен шығынды бақылаудың ең өткір
проблемасы болып табылады.
Шоттардың Типтік жоспарын енгізумен бірге және 52 Өндірістегі ақау
шотының ішкі бөлімшесін жоюда көптеген аспектілер тұрғысынан қарағанда
маңызды болып қалатын бухгалтерлік есеп шотында оның көріну проблемасы
пайда болды. Компанияны басқару үшін әлде қайда экономикалық өндірістік
процесс және осыған сәйкес бақылауды жүзеге асыру, оның ішінде өндірілетің
өнімде аққау жібермеуді бақылау аса қажет. Ақау белгіленген шектен аспауы
керек. Ұйым өнімнің сапасын жақсартуға барынша күш салуы керек, бұл өз
кезегінде жалпы шығындарды азайтып, өнімнің өткізілуін жоғарылатады.
Ақау әдетте өнім өндірісіаяқталғаннан кейін көзге түседі (байқалады),
оған да сапалы өнімді жасауға кеткен еңбекпен бірдей еңбек күші
шығындалады. Алайда, тиімді еңбек өндірісінде жұмысшы материалдарының
сапасыздығынан, аспаптардың тозуынан өндірістің қордалы проблемасын
құрайтын ақауы бар өнімдерді шығарады.
Ақауға стандартпен белгіленген сапаға, техникалық жағдайға немесе
жобалық шешіммен сәйкес келмейтін, нақты (тікелей) тағайындауы бойынша
пайдалануға жарамайтын, пайдаланса да оны түзеткеннен кейін ғана жарамды
бұйым жатады.
Әлдеқайда экономикалық өндірістік процестің өнімділігін тудырған соң
ұйым басшылығы қалыпты деп аталатын ақау нормасын белгілеу керек, яғни ақау
нормасын кондициялық (сапалық) өндірістегі шығынның бір бөлігі ретінде
қабылдауға басшылық келісті болуы қажет. Бұл ақау өндірістік технологиядан
пайда болады. әрі оны болдырмау мүмкін емес, өйткені ол есептік кезенде
бақылауға көнбейді.
Ақау – кондициялық емес, яғни ақау деп танылатын сапасыз өнім бірлігі
және мүмкін баға бойынша сатылып кетуі де ықтимал. Өңделуі аяқталғаннан
кейін ақау деп бөлек немесе толық танылуы мүмкін. Ақау деп танылған
бұйымның таза құны бөлінген шығындардың жалпы сомасына (өңдеу сәтіне
дейінгі қосу (плюс) істен шығу алу (минус) өткізудің мүмкін құны бойынша
шығын) тең.
Ақау – бұл өндірісте пайда болатын өндірілмейтін шығындар. Ол өнімнің
шығарылымын кемітіп, оның өзіндік құның артырады.
Ақаудан басқа өндірісте ысырап та болуы мүмкін. Мысалы, бастапқы
материалдар шығын кезінде (на выходе) өнімнің бір бөлігі болмайды,
жоғалады, буланады, құрғаққа ұрынады немесе экономикалық құны жоқ тұнбаға
(шөгіндіге) айналады. (1)
Қалдық – бұл өнімнің бір бөлігі болып табылмаса да белгілі бір құны
бар материалдар. Оларды сатуға немесе қайталап пайдалануға болады (яғни
өңдеу өнеркәсібіндегі жаңқалар (жоңқа) мен ағаш тақтайлары; металл өңдеу
саласындағы құймалар мен болат балқыту).
Ақау, әдетте оның сапасын тексеру кезінде өнім өндірісі аяқталған кезенде
пайда болады.
Бұл мәселемен шұғылданатын көптеген авторлар ақау, ысырапқа арнлған
эквиваленттік (баламалы өнім) бірліктің қорытынды есебін елемеуге болады
дейді. Бұл бұлай түсіндіріледі: қалыпты ақаудың шығынында – осы әдісте
эквиваленттік бірліктердің әлдеқайда жоғары шығындарын қолдану жолымен
сапалы өнімдерге автоматты түрде бөлінеді. Алайда мұндай жылдамдатылған
әдіс нақты нәтижені толық бермейді.
Ақауды кемістік (дефект) сипаттарына қарай мына белгілермен жіктеуге
болады:
• Қалыпты – ол тиімді өндіріс процесінде пайда болмайды және іріктелген
технологиялық прцеске тән болып табылмайды. Мұндай ақауды көптеген
жағдайларда бақылауға болады (сапасыз материалды пайдаланудағы
станоктың сынуы, апат).
• Қалыпты емес (сапасыз өнім) - шығындар белгілі болған уақыттағы
кезеңде залал ретінде есептен шығарылуы керек және кірістер мен
шығыстар туралы есеп беруде жеке бап ретінде көрініс табуы керек әрі
өндірілген өнімнің өзіндік құнында көрінбеуі керек.
• Техникалық бақылау бөлімі белгіленген кемістіктердің сипатына қарай –
түзілетін және түзілмейтін болып бөлінеді.
Түзілетін ақау – бұл оның түзетілуіне қосымша шығын жұмсалғаннан кейін
(техникалық жағынан мүмкін және экономикалық мақсатқа лайықты) пайдалануға
жарамды өнім. Алайда, мынаны да есте ұстау қажет, ақауды түзету тек мына
жағдайда – егер шығындардың өсуінен табыстардың өсуі басым болғанда ғана,
оған ... жалғасы
Ақау көптеген аспектілер тұрғысынан қарағанда маңызды мәселелердің
бірі әрі ол басқарушылық жоспарлау мен шығынды бақылаудың ең өткір
проблемасы болып табылады.
Шоттардың Типтік жоспарын енгізумен бірге және 52 Өндірістегі ақау
шотының ішкі бөлімшесін жоюда көптеген аспектілер тұрғысынан қарағанда
маңызды болып қалатын бухгалтерлік есеп шотында оның көріну проблемасы
пайда болды. Компанияны басқару үшін әлде қайда экономикалық өндірістік
процесс және осыған сәйкес бақылауды жүзеге асыру, оның ішінде өндірілетің
өнімде аққау жібермеуді бақылау аса қажет. Ақау белгіленген шектен аспауы
керек. Ұйым өнімнің сапасын жақсартуға барынша күш салуы керек, бұл өз
кезегінде жалпы шығындарды азайтып, өнімнің өткізілуін жоғарылатады.
Ақау әдетте өнім өндірісіаяқталғаннан кейін көзге түседі (байқалады),
оған да сапалы өнімді жасауға кеткен еңбекпен бірдей еңбек күші
шығындалады. Алайда, тиімді еңбек өндірісінде жұмысшы материалдарының
сапасыздығынан, аспаптардың тозуынан өндірістің қордалы проблемасын
құрайтын ақауы бар өнімдерді шығарады.
Ақауға стандартпен белгіленген сапаға, техникалық жағдайға немесе
жобалық шешіммен сәйкес келмейтін, нақты (тікелей) тағайындауы бойынша
пайдалануға жарамайтын, пайдаланса да оны түзеткеннен кейін ғана жарамды
бұйым жатады.
Әлдеқайда экономикалық өндірістік процестің өнімділігін тудырған соң
ұйым басшылығы қалыпты деп аталатын ақау нормасын белгілеу керек, яғни ақау
нормасын кондициялық (сапалық) өндірістегі шығынның бір бөлігі ретінде
қабылдауға басшылық келісті болуы қажет. Бұл ақау өндірістік технологиядан
пайда болады. әрі оны болдырмау мүмкін емес, өйткені ол есептік кезенде
бақылауға көнбейді.
Ақау – кондициялық емес, яғни ақау деп танылатын сапасыз өнім бірлігі
және мүмкін баға бойынша сатылып кетуі де ықтимал. Өңделуі аяқталғаннан
кейін ақау деп бөлек немесе толық танылуы мүмкін. Ақау деп танылған
бұйымның таза құны бөлінген шығындардың жалпы сомасына (өңдеу сәтіне
дейінгі қосу (плюс) істен шығу алу (минус) өткізудің мүмкін құны бойынша
шығын) тең.
Ақау – бұл өндірісте пайда болатын өндірілмейтін шығындар. Ол өнімнің
шығарылымын кемітіп, оның өзіндік құның артырады.
Ақаудан басқа өндірісте ысырап та болуы мүмкін. Мысалы, бастапқы
материалдар шығын кезінде (на выходе) өнімнің бір бөлігі болмайды,
жоғалады, буланады, құрғаққа ұрынады немесе экономикалық құны жоқ тұнбаға
(шөгіндіге) айналады. (1)
Қалдық – бұл өнімнің бір бөлігі болып табылмаса да белгілі бір құны
бар материалдар. Оларды сатуға немесе қайталап пайдалануға болады (яғни
өңдеу өнеркәсібіндегі жаңқалар (жоңқа) мен ағаш тақтайлары; металл өңдеу
саласындағы құймалар мен болат балқыту).
Ақау, әдетте оның сапасын тексеру кезінде өнім өндірісі аяқталған кезенде
пайда болады.
Бұл мәселемен шұғылданатын көптеген авторлар ақау, ысырапқа арнлған
эквиваленттік (баламалы өнім) бірліктің қорытынды есебін елемеуге болады
дейді. Бұл бұлай түсіндіріледі: қалыпты ақаудың шығынында – осы әдісте
эквиваленттік бірліктердің әлдеқайда жоғары шығындарын қолдану жолымен
сапалы өнімдерге автоматты түрде бөлінеді. Алайда мұндай жылдамдатылған
әдіс нақты нәтижені толық бермейді.
Ақауды кемістік (дефект) сипаттарына қарай мына белгілермен жіктеуге
болады:
• Қалыпты – ол тиімді өндіріс процесінде пайда болмайды және іріктелген
технологиялық прцеске тән болып табылмайды. Мұндай ақауды көптеген
жағдайларда бақылауға болады (сапасыз материалды пайдаланудағы
станоктың сынуы, апат).
• Қалыпты емес (сапасыз өнім) - шығындар белгілі болған уақыттағы
кезеңде залал ретінде есептен шығарылуы керек және кірістер мен
шығыстар туралы есеп беруде жеке бап ретінде көрініс табуы керек әрі
өндірілген өнімнің өзіндік құнында көрінбеуі керек.
• Техникалық бақылау бөлімі белгіленген кемістіктердің сипатына қарай –
түзілетін және түзілмейтін болып бөлінеді.
Түзілетін ақау – бұл оның түзетілуіне қосымша шығын жұмсалғаннан кейін
(техникалық жағынан мүмкін және экономикалық мақсатқа лайықты) пайдалануға
жарамды өнім. Алайда, мынаны да есте ұстау қажет, ақауды түзету тек мына
жағдайда – егер шығындардың өсуінен табыстардың өсуі басым болғанда ғана,
оған ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz