Шағын кәсіпкерлікті салықтық жеңілдіктер арқылы ынталандыру



Шағын кәсіпкерліктің нарықтық экономикада алатын орны ерекше себебі, ол көптеген экономикалық, әлеуметтік және саяси мәселелерді шешуге қабілетті. Бірақ шағын көсіпорындар санының өсіп инфрақұрылымның дамуы мен мемлекет тарапынан қолдау тапқанда ғана шағын бизнес бұл міндеттерін жүзеге асыра алады.
Бәсекелік механизмнің ірге тасы болғандықтан, бүкіл дүние жүзі көлемінде шағын көсіпкерлік мемлекет түрғысынан қолдау табады. Шағын бизнесті ьшталандырудың өдістері сан қилы.
Өндірістік дамыған елдердің тәжірибесі жоғарғы икемділікке ие болатын мемлекеттік қолдаудың жанама шараларының неғұрлым нетижелі екендігін көрсетеді. Оларға шағын кәсіпкерліктің қызмет ету жағдайын жеңілдетуге арналған толып жатқан салықтық шегермелер мен жеңілдіктер жатады (негізгі және айналмалы қорларды жасау, инвестицияларды құру, ҒТЗ, мамандарды дайындау, экспорт және т.б.).
Салықтық сипаттағы шаралардың ішінен төмендегілерді атауға болады:
- шағын кәсіпорындарды алғашқы екі-үш жыл бойына пайдаға деген салықтан толығымен босату, одан кейінгі төрт-бес жылда бірқатар жеңілдіктер беру;
- прогрессивті салық жүйесін қальштастыру;
- салықтың кейбір түрлері бойынша берілетін жеңілдіктер;
- кәсіпкерлерді кешеуіл қалған аудандарға тарту үшін төмендетілген салық мөлшерлемесін белгілеу;
- инновациялық бизнесті дамыту үшін берілетін салықтық жеңілдіктер;
- жеделдетілген амортизация тәртібі;
- мамандарды дайындауға арналған қаржыларға деген салықтық шегермелер;
- салық салынбайтын пайда резервін жасау.
Әр түрлі елде салықтық жеңілдіктер беру жүйесі бірдей болмағанымен, жалпы алғанда оның шағын кәсіпкерлікгі дамытуға бағытталғандығын көруге болады.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Д. А. Қонаев атындағы гуманитарлық университеті

Экономика факультеті, Қаржы мамандығының 3 курс

студенті: Битемірова Ж. Ө.
Ғылыми жетекшісі қаржы және несие кафедрасының аға оқытушысы: Әбдіманапов
Ү. С.

ШАҒЫН КӘСІПКЕРЛІКТІ САЛЫҚТЫҚ ЖЕҢІЛДІКТЕР АРҚЫЛЫ ЫНТАЛАНДЫРУ

Шағын кәсіпкерліктің нарықтық экономикада алатын орны ерекше себебі, ол
көптеген экономикалық, әлеуметтік және саяси мәселелерді шешуге
қабілетті. Бірақ шағын көсіпорындар санының өсіп
инфрақұрылымның дамуы мен мемлекет тарапынан қолдау тапқанда ғана шағын
бизнес бұл міндеттерін жүзеге асыра алады.
Бәсекелік механизмнің ірге тасы болғандықтан, бүкіл дүние жүзі
көлемінде шағын көсіпкерлік мемлекет түрғысынан қолдау табады. Шағын
бизнесті ьшталандырудың өдістері сан қилы.
Өндірістік дамыған елдердің тәжірибесі жоғарғы икемділікке ие болатын
мемлекеттік қолдаудың жанама шараларының неғұрлым нетижелі екендігін
көрсетеді. Оларға шағын кәсіпкерліктің қызмет ету жағдайын жеңілдетуге
арналған толып жатқан салықтық шегермелер мен жеңілдіктер жатады (негізгі
және айналмалы қорларды жасау, инвестицияларды құру, ҒТЗ, мамандарды
дайындау, экспорт және т.б.).
Салықтық сипаттағы шаралардың ішінен төмендегілерді атауға
болады:
- шағын кәсіпорындарды алғашқы екі-үш жыл бойына пайдаға деген
салықтан толығымен босату, одан кейінгі төрт-бес жылда бірқатар жеңілдіктер
беру;
- прогрессивті салық жүйесін қальштастыру;
- салықтың кейбір түрлері бойынша берілетін жеңілдіктер;
- кәсіпкерлерді кешеуіл қалған аудандарға тарту үшін төмендетілген
салық мөлшерлемесін белгілеу;
- инновациялық бизнесті дамыту үшін берілетін салықтық
жеңілдіктер;
- жеделдетілген амортизация тәртібі;
- мамандарды дайындауға арналған қаржыларға деген салықтық шегермелер;
- салық салынбайтын пайда резервін жасау.
Әр түрлі елде салықтық жеңілдіктер беру жүйесі бірдей болмағанымен,
жалпы алғанда оның шағын кәсіпкерлікгі дамытуға бағытталғандығын көруге
болады.
Мысалы, Францияда әрекет етуші салықтық заңдылық бойьшша жаңа шағын
кәсіпорындар алғашқы екі жыл бойына пайдаға деген салықтан толық
босатылған; ал үшінші жылы -75%; төртінші жылы-50%; бесінші жылы -25%
жеңілдік беріледі. Уақытша өтімділігі қаражаты жеткіліксіз болған жағдайда
бірқатар салықтарды төлеу мерзімін ұзарту мүмкіндігі қысқартылған.
Ирландияда ең жоғарғы салық мөлшерлемесі - 10%-тік деңгейде. Ал
қызметін жаңа бастаған кейбір көсіпкерлер категориясына жыл бойына 50 фунт
стерлинг жәрдемақы төленіп түрады.
Данияда шағын фирма салық салынатын табыстан барлық қарыздар бойынша
төлемдерді, машиналарға, жабдықтар мен ғимараттарға арналған амортизациялық
алымдарды алып тастайды. Егер компания шығынға қалса, онда ол келесі жылғы
салық төлемінен босатылады. Жапония, АҚШ, Ұлыбритания, Германияда пайда мен
қосылған құнға салынатын салықтар мөлшерлемесі жылдық табыс көлеміне қарай
іріктелген. Шағын кәсіпорындар үшін төмендетілген салық мөлшерлемесі
мемлекет тұрғысынан ғана емес, жергілікгі үкімет ұйымдарымен де
белгіленеді.
Жапонияда капиталы 100 млн. иеннен аспайтын кәсіпорындар үшін
төмендетілген салық мөлшерлемесі қолданылады: 8 млн. иенге дейінгі толық
табысқа - 28%-тік мөлшерлеме; ал бұдан асатын табысқа - 37%.
Кооперативтік ұйымдар - 27% мөлшерінде салықпен қамтылады.
Шағын және орташа кәсіпорындар жергілікті салықтар бойынша төмендетілген
мөлшерлеме түрінде салықтық жеңілдіктерге ие. Егер корпорацияның жылдық
айналымы 3,5 млн. иеннен аспаса 6%; 3,5-нан 7 млн. иенге дейін - 9%; 7
миллионнан жоғары болса - 12%-тік мөлшерлеме ерекет етеді.
Пайдаға прогрессивті салық салу АҚШ-та да байқалады. Мұнда 25 мың
долл. дейін - 15%; 25-30 мың долл. - 18%; 50-75 мың долл.- 30%; 75-200 мың
долл. - 40%-тік салық мөлшерлемесі қабылданған.
Ұлыбританияда табыс салығының стандартты мөлшерлемесі 35% болса, шағын жене
орташа кәсіпкерлер үшін 27%. Германияда да қосылған құн мен табыс салығына
төмендетілген мөлшерлеме қабылданған. Төмендетілген салық мөлшерлемесі
кәсіпкерлерді кешеуіл қалған, шеткері және тоқырамалы аудандарға тарту үшін
де қолданылады. Мысалы, АҚШ-тың Коннектикут штатында салық 50%-ке
төмендетілген.
Сонымен қатар көптеген елдерде инновациялық бизнесті дамыту мен венчурлық
капитал қорын жасауға ынталандыратын салықтық шегермелер мен жеңілдіктер де
кеңінен қолданылады. Мысалы, АҚШ-та ұсақ инновациялық фирмалар
төуекелділігі жоғары капиталды инвестициялау үшін, салықтық жеңілдіктер мен
акциялардың бір бөлігіне айырбастау арқылы арнайы қорлар ұсынып отыратын,
несиелік кеңілдіктерді пайдаланады. Ғылым мен техниканы дамытуға арналған
шығындар 65%-ке дейін салықтардан босатылады. Жеделдетілген амортизация
өндірістері де кеңінен тараған жеңілдіктердің түрі. Мысалы, Жапонияда
негізгі жабдықтардың белгіленген түріне, сол сияқты салық салынатын
табыстың ғылыми-зерттеулер мен тәжірибелік-конструкторлық әзірлемелер
жасауға кететін шығындарға салықтық шегермелер белгіленіп, оларға қажетті
жабдықтарға ерекше жеделдетілген амортизациялық тәртіп бекітілген.
Германияда жаңа жұмыс орындарын жасауға, қоршаған ортаны қорғауға,
техникалық жаңа өнім мен экспортқа бағытталған өнімдерге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Шағын кәсіпкерлікке макроэкономикалық механизмдердің әсері
Шағын бизнес субъектілеріне салық салу тәртібі
Экономика және бизнес факультеті
Жеке кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдауды жетілдірудің негізгі бағыттары мен жолдары
Шағын кәсіпкерлікті құрудың шетелдік тәжірибелері
Шағын және орта бизнес субъектілеріне салық салудың шетелдік тәжірибесі
Шағын және орта бизнестегі салықтардың экономикалық мәні
Шағын бизнес субъектілерінің қызметіне салық салу
Жеке тұлғалардың кірістеріне салық салу ставкалары
Шағын бизнестің: қазіргі кездегі дамуы мен қалыптасуы және оны мемлекеттік қолдаудың теориялық аспектілері
Пәндер