Бастауыш – сынып оқушыларының психологиялық дамуына арналған сабақтар

Кіріспе

Сабақтар
Психологиялық даму процесстері Тапсырмалар және әдістемелер

1 – сабақ Балалардың танысуы.
Зейін. Доп.
Кім байқағыш және назар аударғыш? Корректуралық байқау.
2 – сабақ Зейін.
Кеңістіктік қабылдау.
Зат атауының мәні. Кім байқағыш және назар аударғыш? Дұрыс бояу.
Заттарды ата.
3 – сабақ Есту сезімі.
Естіп қабылдау.
Зейін. Дыбысты тыңда.
Ұру арқылы тексер және ата. Тығылыспақ. Жіптің ұшын тап.
4 – сабақ Зейін (тұрақтылығы, шүйлігуі)

Ойлау (талдау) Графикалык диктант.
Ең зейінді.
Ерекшелікті тап.
Қиылысу.
5 – сабақ Үлгіні салыстыру.
Көріп қабылдау.
Ойлау.
Қиял. Осылай бейнелеп сал.
Фигураларды ата.
Артық зат.
Өзің бейнелеп сал.
6 – сабақ Зейін.
Үлгіні салыстыру.
Қиял. Графикалық диктант.
Осылай бейнелеп сал.
Буратиноның жұмысын тексер. Сиқырлы жұмыртқа.
7 – сабақ Ес.
Кеңістіктік елестету. Көру диктанты.
Ретін есте сақта.
Телеграфистер.
8 – сабақ Ес (көріп есте сақтау).
Ойлау. Көру диктанты.
Түстер.
Суретгі таңдау.
9 – сабақ Ойлау (заңдылықты қалыптастыру).
Кеңістіктік қабылдау.
Қиял. Керекті сурет.
Фигураны анықта.
Ою салу.
10 – сабақ Үлгіні салыстыру.
Зейін.
Ес. (тікелей есте сақтау) Осылай бейнелеп сал.
Буратино қай жерде қателесті?
Жіптің ұшын тап.
Магнитафон.
11 – сабақ Көріп қабылдау.
Ес.
Қиял. Бірдей фигураны тап және атын ата.
Кімнің қатары ұзынырақ?
Сиқырлы орман.
12 – сабақ
Ес.
Кеңістіктік қабылдау.
Ойлау. Көру диктанты.
Ою салу.
Дұрыс орында.
Қиылысу.
13 – сабақ Сөздік тапсырманы орындау.
Зейін.
Ойлау.
Қиял. Графикалық диктант.
Ерекшелігін тап.
Керекті сурет.
Ою салу.
14 – сабақ Үлгіні салыстыру.
Ойлау.
Қиял. Осылай бейнелеп сал.
Буратиноның жұмысын тексер. Заттарды топтау.
Сиқырлы саяжай.
15 – сабақ Зейін. (шүйлігуі, көлемі)
Ес.(тікелей, көру) Ойлау.(ұғымдық) Жіптерді жүргіз.
Сана және суретті боя.
Қарлы үйіншек.
Артық зат.
16 – сабақ Сөздік тапсырманың орындалуы.
Зейін көлемі.
Ес.
Ойлау. (заңдылықты қалыптастыру, ұғымдық қатынас) Графикалық диктант.
Сана және суретті боя.
Зат иесі.
Бос тор көз.
Артық зат.

17 – сабақ Үлгіні салыстыру. Бейнені көріп, қабылдау.
Қиял.
Ою салу.
Шатасу.
Бірдей фигураны тап.
Текемет.
18 – сабақ
Ес. (тікелей көріп есте сақтау) Ойлау. Зат иесі.
Ерекшелігін ата.
Жалпыны іздеу.
19 – сабақ Зейін көлемі.
Ес. (тактильдік)
Қабылдау. 1 ден 15-ке дейінгі сандарды тап. Қаптағы мысық.
Бөлшектерге бөлу.
Ойыншықты анықта.
20 – сабақ Зейіннің тұрақтылығы.
Ойлау. (заңдылықты қалыптастыру) Крестер, нүктелер.
Жазу машинасы.
Тоғызыншыны тап.
Үйге дейін жеткіз.
21 – сабақ Үлгіні талдау.
Зейін. (бақылау әрекеті) Зейіннің бөлініуі.
Ойлау. (ұғымдық)
Ою салу.
Жұмысты тексер.
Фигураны сызып көрсет.
Артық сөз.
22 – сабақ Кеңістіктік қабылдау.
Ойлау. (ұғымдық) Мына үй қайда?
Бір сөзбен атап шық.
Вордбол.
23 – сабақ Зейін. (көлемі, ауысуы)
Ес. (тактильдік)
Қиял. 1 ден 15-ке дейінгі сандарды тап. Белгілер қойып шық.
Конспиратор.
Сиқыршылар.
24 – сабақ Үлгіні талдау.
Талдау және жинақтау. (анаграмма)
Ойлау. Ою салу.
Сөзді тал.
Тоғызыншыны тап.

25 – сабақ Қабылдау.
Ойлау. (ұғымдық)
Қиял. Тезірек санап шық.
Ұқсастық және айырмашылық.
Би.
26 – сабақ Зейін.
Ойлау абстрактілілігі.
Ойлау. Керісінше.
Ретімен санап шық.
Артық сөз.
27 – сабақ Зейін.
Ойлау.
Қиял. Қос қолмен.
Артық сөз.
Ұқсастық және айырмашылық.
Картошка монологы.
28 – сабақ Ес. (тактильдік).
Ойлау (логикалық байланысты орнату) Тактильдік бейне.
Аналогияны іздеу.
Жұбын тап.
29 – сабақ Ес.
Ойлау.
Қиял. Қарлы үйіншек.
Жұбын тап.
Ертегі құрастыр.
30 – сабақ Зейін.
Ойлау. Қос қолмен.
Талдауды үйренеміз.
31 – сабақ Ойлау (талдау және жинақтау) Заттарды ата. Талдап үйренеміз.
32 – сабақ Зейін.
Қиял.
Ойлау (талдау) Қос қолмен.
Есепте.
Талдап үйренеміз.
33 – сабақ Зейін.
Ойлау (белгілерді абстрактілеу) Ойлау (талдау) Тыңда және орында.
Бірдейді көрсет.
Талдап үйренеміз.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 44 бет
Таңдаулыға:

Бастауыш – сынып оқушыларының психологиялық дамуына арналған сабақтардың
мазмұны

Сабақтар Психологиялық даму процесстеріТапсырмалар және әдістемелер
1 – сабақ Балалардың танысуы. Доп.
Зейін. Кім байқағыш және назар аударғыш?
Корректуралық байқау.
2 – сабақ Зейін. Кім байқағыш және назар аударғыш?
Кеңістіктік қабылдау. Дұрыс бояу.
Зат атауының мәні. Заттарды ата.
3 – сабақ Есту сезімі. Дыбысты тыңда.
Естіп қабылдау. Ұру арқылы тексер және ата.
Зейін. Тығылыспақ. Жіптің ұшын тап.
4 – сабақ Зейін (тұрақтылығы, шүйлігуі) Графикалык диктант.
Ең зейінді.
Ойлау (талдау) Ерекшелікті тап.
Қиылысу.
5 – сабақ Үлгіні салыстыру. Осылай бейнелеп сал.
Көріп қабылдау. Фигураларды ата.
Ойлау. Артық зат.
Қиял. Өзің бейнелеп сал.
6 – сабақ Зейін. Графикалық диктант.
Үлгіні салыстыру. Осылай бейнелеп сал.
Қиял. Буратиноның жұмысын тексер. Сиқырлы
жұмыртқа.
7 – сабақ Ес. Көру диктанты.
Кеңістіктік елестету. Ретін есте сақта.
Телеграфистер.
8 – сабақ Ес (көріп есте сақтау). Көру диктанты.
Ойлау. Түстер.
Суретгі таңдау.
9 – сабақ Ойлау (заңдылықты Керекті сурет.
қалыптастыру). Фигураны анықта.
Кеңістіктік қабылдау. Ою салу.
Қиял.
10 – сабақ Үлгіні салыстыру. Осылай бейнелеп сал.
Зейін. Буратино қай жерде қателесті?
Ес. (тікелей есте сақтау) Жіптің ұшын тап.
Магнитафон.
11 – сабақ Көріп қабылдау. Бірдей фигураны тап және атын ата.
Ес. Кімнің қатары ұзынырақ?
Қиял. Сиқырлы орман.
12 – сабақ Ес. Көру диктанты.
Кеңістіктік қабылдау. Ою салу.
Ойлау. Дұрыс орында.
Қиылысу.
13 – сабақ Сөздік тапсырманы орындау. Графикалық диктант.
Зейін. Ерекшелігін тап.
Ойлау. Керекті сурет.
Қиял. Ою салу.
14 – сабақ Үлгіні салыстыру. Осылай бейнелеп сал.
Ойлау. Буратиноның жұмысын тексер. Заттарды
Қиял. топтау.
Сиқырлы саяжай.
15 – сабақ Зейін. (шүйлігуі, көлемі) Жіптерді жүргіз.
Ес.(тікелей, көру) Сана және суретті боя.
Ойлау.(ұғымдық) Қарлы үйіншек.
Артық зат.
16 – сабақ Сөздік тапсырманың Графикалық диктант.
орындалуы. Сана және суретті боя.
Зейін көлемі. Зат иесі.
Ес. Бос тор көз.
Ойлау. (заңдылықты Артық зат.
қалыптастыру, ұғымдық қатынас)
17 – сабақ Үлгіні салыстыру. Бейнені Ою салу.
көріп, қабылдау. Шатасу.
Қиял. Бірдей фигураны тап.
Текемет.
18 – сабақ Ес. (тікелей көріп есте Зат иесі.
сақтау) Ойлау. Ерекшелігін ата.
Жалпыны іздеу.
19 – сабақ Зейін көлемі. 1 ден 15-ке дейінгі сандарды тап.
Ес. (тактильдік) Қаптағы мысық.
Қабылдау. Бөлшектерге бөлу.
Ойыншықты анықта.
20 – сабақ Зейіннің тұрақтылығы. Крестер, нүктелер.
Ойлау. (заңдылықты Жазу машинасы.
қалыптастыру) Тоғызыншыны тап.
Үйге дейін жеткіз.
21 – сабақ Үлгіні талдау. Ою салу.
Зейін. (бақылау әрекеті) Жұмысты тексер.
Зейіннің бөлініуі. Фигураны сызып көрсет.
Ойлау. (ұғымдық) Артық сөз.
22 – сабақ Кеңістіктік қабылдау. Мына үй қайда?
Ойлау. (ұғымдық) Бір сөзбен атап шық.
Вордбол.
23 – сабақ Зейін. (көлемі, ауысуы) 1 ден 15-ке дейінгі сандарды тап.
Ес. (тактильдік) Белгілер қойып шық.
Қиял. Конспиратор.
Сиқыршылар.
24 – сабақ Үлгіні талдау. Ою салу.
Талдау және жинақтау. Сөзді тал.
(анаграмма) Тоғызыншыны тап.
Ойлау.
25 – сабақ Қабылдау. Тезірек санап шық.
Ойлау. (ұғымдық) Ұқсастық және айырмашылық.
Қиял. Би.
26 – сабақ Зейін. Керісінше.
Ойлау абстрактілілігі. Ретімен санап шық.
Ойлау. Артық сөз.
27 – сабақ Зейін. Қос қолмен.
Ойлау. Артық сөз.
Қиял. Ұқсастық және айырмашылық.
Картошка монологы.
28 – сабақ Ес. (тактильдік). Тактильдік бейне.
Ойлау (логикалық байланысты Аналогияны іздеу.
орнату) Жұбын тап.
29 – сабақ Ес. Қарлы үйіншек.
Ойлау. Жұбын тап.
Қиял. Ертегі құрастыр.
30 – сабақ Зейін. Қос қолмен.
Ойлау. Талдауды үйренеміз.
31 – сабақ Ойлау (талдау және жинақтау) Заттарды ата. Талдап үйренеміз.
32 – сабақ Зейін. Қос қолмен.
Қиял. Есепте.
Ойлау (талдау) Талдап үйренеміз.
33 – сабақ Зейін. Тыңда және орында.
Ойлау (белгілерді Бірдейді көрсет.
абстрактілеу) Ойлау (талдау) Талдап үйренеміз.

1-сабақ.

Мақсаты: топ балаларының етене жақын танысуы үшін жағдай жасау, зейін және
байқағыштықты дамыту.
Сабақтың барысы:

I. Оқытушының алғы сөзі. Оқушыларға сабақтың мақсаты мен оның өтілуі
түсіндіріледі. Сонымен бірге топтағы қарапайым мінез ережелері енгізіледі.

II. Бой жазу (разминка) (сабақ жетекшісінің қалауына байланысты таңдалады).

III. Сабақтың мазмұны:
1-тапсырма. "Доп".
Бұл ойында балалар доптың көмегімен бір-бірімен танысады. Балалар
шеңбер құрып тұрады. Ойыншының бірі допты қолына алады.
Оқытушы: "Ал енді доппен ойнай отырып танысатын боламыз. Шеңбер
бойынша, сағат тілімен, доп кімде болса сол кісіден бастап, атымызды айта
отырып допты бірімізден — екіншімізге береміз. Допты бере отырып
көршіміздің көзіне қараймыз. Доп кімде болса сол бала шеңбердегі кез келген
баланың біріне, сол баланың атын айтып, допты лақтырады. Егер кімде кім доп
бағытталған баланың атын жаңылыстырса,онда өзінен бастап сағат тілімен
барлық ойыншылардын атын айтып шығады. Сонымен, допты кімге бағыттайсыңдар
соның атын айтып бір-бірлеріңізге лақтырыңдар. Бастаймыз!" – дейді.
Допты қағып алу оңай болу үшін лақтырушы балаға допты тура: лақтыруы
керектігі түсіндіріледі.

2-тапсырма. "Кім байқағыш және назар аударғыш".
Балалардың біреуі жүргізуші болады. Ол ойыншылардың киімі мен
отырыстарын есіне сақтап бөлмеден шығуы керек. Осы уақытта ойыншылар
өздерінің отырыстары мен киімдеріне 5 өзгешелік енгізулері қажет. Әрбір
ойыншыда емес, барлығы 5 өзгешелік болуы керек. Осыдан кейін жүргізуші
келіп өзгерген ерекшеліктерді орындарына келтіруі қажет.
Егер жүргізуші барлық 5 өзгешелікгі тапса, онда ол балада жоғарғы
деңгейдегі зейін мен жақсы байқағыштық басым болғаны.

3-тапсырма . "Корректуралық байқау".
Әрбір оқушы өз аты жазылған қағаз алады. Қағазда қыздар бейнесі
бейнеленген. Оларды сыныптарға (класстарға) бөлу кажет.(1-сурет).
Бірінші тапсырма: қара бантигі бар барлық қыздарды тік сызықпен сызу
керек.
Екінші тапсырма: қара шашы мен қара бантигі бар барлық қыздарды
көлденең сызықтармен сызу керек.
Үшінші тапсырма: қара шашы мен ақ бантигі бар қыздарды қатесіз және
барынша тез астын сызып шығу керек.
"Бастаңдар!" бұйрығы (команда) бойынша сызуды бастайды да, "Тоқтаңдар!"
бұйрығы бойынша жұмыс тоқтатылып, сол тоқтатылған жерге тік сызық қойылады.
Содан соң қағаздар тексеріледі де, 3 тапсырманың нәтижесі бойынша қаралған
белгілер саны мен жіберілген қателер саны есептелінеді. 10-11 қатарды
қатесіз қарап шыққандардың жоғарғы нәтиже көрсеткенін, ал 8-9 қатарды
қатесіз қарап шыққандардың жақсы нәтижесін мақтан тұтуына болатындығын
келесі сабақта балаларға айтамыз.

IV. Сабақтың қорытындысын шығару.
Біз бүгінгі сабағымызда немен таныстық?
Ол сізге несімен ұнады?
Ол сізге несімен ұнамады?
Бұл ойындарды біз не үшін ойнаймыз?

2-сабақ.

Мақсаты: Зейін байқағыштығы мен кеңістіктік елестетулерді дамыту. Затты
нақты және
дұрыс айту қабілетін дамыту.

Сабақтың барысы:

ІІІ. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Кім байқағыш және назар аударғыш" (1-сабақты қара).
Бірінші сабақта ойналған нұсқасына қарағанда ойындағы өзгерістер
күрделеніп әсем әуенмен орындалады. Ойын соңында аса байқағыш және назар
аударғыш баланы ерекшелеп айтуымыз қажет. Жетекші етіп алғашқыда қате
жіберген балаларды алған жөн.

2-тапсырма. "Дұрыс боя".
Тапсырма материал. Әрбір оқушыда түрлі түсті қалам мен квадрат сызықтарға
бөлінген және үйшік бейнеленген қағаз парақтары болуы қажет. (2-сурет).
а) оқытушы балаларға сол жақтағы 2-үйшікті; көк қаламмен, оң
жақтағы 3-үйшікті қызылмен, көктің алдындағы үйшікті жасылмен, қызғыш түс
көк пен сары түстің арасында қалатындай үйшікті сарымен, сарыдан кейін
келетін үйшікті қоңырмен бояуды ұсынады.
б) оқытушы жұлдызшамен белгіленген тор көзді (клетка) қара қаламмен
бояуды талап етеді. Төмендегі тор көзді жасылмен, ал жоғарыдағы тор көзді
сарымен бояйды. Қара мен қызылдың арасында сары тор көз қалатындай тор
көзді қызылмен бояйды.
в) екі сызықтың қиылысуында орналасқан тор көзді жасылмен, жасылдың
оң жағындағысын қызылмен, сол жағындағысын сарымен, қызылдан кейін келетін
тор көзді көкпен, сарыдан бұрын келетінін қарамен, жасылдың үстіндегісін
көгілдір түспен бояуды ұсынады.
Әрі қарай сабақ бөлімдерінің тек мазмұндары түсіндіріледі.
г) шеңберлердің реттік ізділігін қарап шығып бос тор көздерді
толтыруды ұсынады.

3-тапсырма. "Заттарды ата". Балалар бірінен соң бірі сыныпта бар
айналадағы заттарды атап шығады.
Содан кейін оқытушының тапсырмасы бойынша мына тақырыптардағы сөздерді
атауды ұсынады: Мысалы "Көкөніс", "Жиһаз", "Киім", "Ыдыс", "Өсімдік",
"Дүкен".
3-сабақ

Мақсаты: есту сезімі, зейіннің шүйлігуі мен тұрақтылығын дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма "Дыбысты тыңда".
Оқушылар терезе сыртында шығып жатқан дыбысты тыныштықта естуге
тырысады. Мысалға: шыны үстіне тамған тамшы дыбысын, желдің уілін, құлаған
қардың және күннің күркіреген дыбысын.

2-тапсырма. "Атын ата және ұрғылап тексер".
Балалар оқытушымен бірге бөлменің әрбір түкпірінде тұрған 10-15 әртүрлі
заттарды таңдап алады. Ол заттардан қаламмен ұрғанда қандай дыбыс
шығатындығын тыңдайды. Содан соң оқушылар көздерін жұмады да оқытушы осы
заттардың бірін қаламмен 5-10 рет ұрады. Ол затты оқушылар табулары қажет.

3-тапсырма. "Жасырынбақ".
Тапсырмаға материал. Жасырынбақ ойнап жүрген балалар бейнеленген сурет.
Балалар суретті жақсылап қарап шығып, ондағы балаларды тауып, түрлі -түсті
қаламмен бояулары қажет. (3-сурет).

4-тапсырма. "Жіптің ұшын тап".
Тапсырмаға материал. Шатасқан сызықтар бейнеленген бет қағаз (4-сурет).
Оқушылар көз жүгірте отырып сызықтардың бағыттарын қараулары қажет
(қинаған жағдайда, бірінші кезеңде таяқшаны немесе саусақты пайдалану
рұқсат етіледі). Кімде-кім басқалардан тез дұрыс жауап бере отырып
тапсырманы орындаса, сол жеңімпаз болады.
4-сабақ.

Мақсаты: Зейіннің шүйлігуі мен тұрақтылығын және ойлауды
(талдау) дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Графикалық диктант".

Өрнек үлгісі ауызша нұсқау формасында оқылады. Мысалға: бір клетка
оңға, бір клетка жоғары, бір клетка оңға; бір клетка жоғары, бір клетка
оңға, бір клетка төмен және сол секілді. Төменде үлгі сурет көрсетілген.
Ал, балалар 5 - суретке мұғалімнің айтуымен осыны салулары қажет.

5 - сурет

2-тапсырма. "Ең зейінді".
Ойыншылар жарты шеңбер құрып тұрады. Содан соң жүргізушіні анықтайды.
Жүргізуші ойыншылардың орналасу реттілігін қарап шығып есінде сақтайды да,
өзі артқа қарай айналады. Осы уакытта ойыншылар орындарын алмастырады.
Жүргізуші ойыншылардың ойынның басында қалай тұрғандықтарын айтады. Барлық
ойыншылар жүргізуші орнында болуы қажет. Қателеспеген ойыншылар жеңімпаз
болып табылады.

3-тапсырма. "Ерекшелігін тап".

Тапсырмаға материал. Салыстыруға қажетгі суреттер ұсынылады. (6-сурет).
Оқушылар суретті қарап шығып ондағы 8 ерекшелікті табулары қажет.

4-тапсырма. "Қиылысу".
Тапсырмаға материал. Оқушыларға әртүрлі заттардың суреті бар бланка
ұсынылады (7- сурет).
"Қиылысу" тапсырмасында бір суретгі іздестіруге байланысты, ұсынылған
заттардың бір-бірін не біріктіреді, не бөледі, соны табу талап етіледі.
Мысалға: 7- суреттің А бөлімінде берілген тапсырмасында 1 және 2-үйлер
арасынан А және Б үйлерімен қандайда болмасын бірдей белгісімен ұқсас үйді
табу қажет. Бұл жерде дұрыс жауап деп 2- үйді айтуымызға болады. Өйткені
онда А үйіндегіге ұқсас терезе, ал Б үйіндегіге ұқсас шатыры бар. Егер бала
жауап ретінде 1- үйді дұрыс деп тапса, онда оның жаңылысқандығы. Өйткені ол
сол заттың тек бір белгісіне көңіл аударған.
5-сабақ.

Мақсаты: Үлгіні салыстыру мен талдау біліктілін және ұғымдық ойлау мен
көріп қабылдауды дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:
1-тапсырма . "Осылай бейнелеп сал"
Тапсырмаға материал. (8-сурет ).
Оқушылардан үлгіні қарап шығып, тап солай жаңғыртуды талап етеміз.
2-тапсырма. "Фигураларды ата"
Тапсырмаға материал. Әрбір оқушы сурет бейнеленген бет қағаз алады. Ол
суреттерді оқушы жақсылап қарап шығып олардың қандай фигуралардан
тұратындығын айтып шығады. (9-сурет).
3-тапсырма. "Артық зат"
Тапсырмаға материал. 3 суреттен тұратын жинақ. Олардың әр қайсысында 4
зат бейнеленген. (10-сурет).
Оқытушы балаларға былай деп түсіндіреді: суретте бейнеленген 4 заттың
ішінде 3-нің өзара жалпылық белгілері бар. Оларды бір топқа жатқызып бір
сөзбен атауға болады. Бір зат басқалардан ерекше. Төрт заттың қайсысы
артық?
4-тапсырма. "Өзің бейнелеп сал "
Тапсырмаға материал. Фигуралар жиынтығы (11-сурет).
Мысалы:

Оқушылар фигуралар жиынтығын қолдана отырып тапсырылған затты салулары
қажет.
Салуға арналған тапсырмалар: адам беті, клоун, үйшік, мысық, жауын,
қуаныш.
Фигуралардың көлемін өзгертіп бірнеше рет қолдануға болады. Бірақ басқа
фигуралар мен сызықтар қосуға болмайды.
Мыналарды ескеріп нәтижені бағалауға болады:
1. Барлық берілген суреттер бар ма?
2. Бейнелеудің нақтылығы?
3. Бейнелеудін ерекшелігі.
4. Бейнелеуде барлық ұсынылған фигуралардың қолданылуы.
Әрбір бөлімді бес баллдық жүйе бойынша бағалау және жалпы сан баллдарын
есептеу қажет.
Шама қаншалықты үлкен болса, соншалықты баланың қиялы мен бейнелік
ойлауы жоғары болғаны.
Баланың талап ету нұсқасы бойынша салған бейнесі ұқсас болмаса да – 1
ұпай;
"Осылайда болады" деген бағаңызға салған суретке – 2 ұпай;
Ұсынылған барлық фигуралардың гармоналдық ұқсастықта бейнеленгені үшін
– 3 ұпай;
Барлық фигураларды қолданғаны және шындыққа жанасқаны үшін – 4 ұпай;
Барлық фигураларды қолданғандағы сапалылығы үшін – 5 ұпай беріледі.
6-сабақ.

Мақсаты: Сөздік тапсырманы орындай алу біліктілігін, қиялын, үлгіні
салыстыру мен талдай алу біліктілігін дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Графикалық диктант". (4-сабақты қара). Тапрсырмаға
материал. (12-сурет).

12 — сурет
2-тапсырма. "Сиқырлы жұмыртқа".
Тапсырмаға материал. Әрбір оқушы 13-суретке төмендегідей жұмыртқа
түріндегі формаларды жаңа зат пайда болатындай етіп аяқтап салулары қажет.
Үлгі суреттер:
13 - сурет

3-тапсырма. "Осылай бейнелеп сал". (5-сабақты қара).
Тапсырмаға материал. (14-сурет).
4-тапсырма. "Буратиноның жұмысын тексер".
Тапсырмаға материал. Үлгі суреттер. (15-сурет).
Оқытушы: Мальвина Буратиноға өрнекті сызуды тапсырады. Сендер сол
Буратиноның орындаған жұмысын тексеріңдер. Ол тапсырманы дұрыс орындады
ма? Сендер қалай ойлайсыңдар, Буратино жұмысты жақсы орындауға тырысты ма?
Сенде де кейде осындай сәтсіздіктер болады ма? Сен жақсы орындауға
тырысасың бірақ, жұмысың дұрыс болмай шығады. Here олай болады?-дейді.
7-сабақ.

Мақсаты: Тікелей көріп есте сақтауды, әрекет ізділігіне байланысты есте
сақтауды дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Көру диктанты".
Балаларға төмендегі суреттер 2-5 секунд көрсетіледі. (6-дан 9-ға
дейін). Содан соң есте сақтау бойынша ол суреттерді жұмыс дәптеріндегі 16-
суретке жаңғыртып салу қажет. Суреттін көлемі 6x9 см.

16 — сурет

2-тапсырма. "Реттілікті есте сақта".
Toп арасынан 5-6 бала таңдап алынады. Қалғандары көрермендер. Таңдап
алынған балалардың біреуі жүргізуші болады. Қалған 4-5 ойыншылар кіші
паравоз болып орналасады. Жүргізуші 1 минут кіші паравоздарға қарап тұрып
теріс айналып, кіші паравоздар қалай тұр соны реттілікпен аттарын айтып
шығуы қажет. Осыдан соң ойыншылар көрермендер болып, ал сахнаға басқа
балалар шығып орын алмасады.
Барлығын дұрыс есінде сақтаған балаларды ескеруіміз қажет. Ойынды 4
реттен көп қайталамаған жөн. Келесі сабақта да мұны ойнауға болады.

3-тапсырма. "Телеграфистер".
Балалар реттілікпен ұзақ және қысқа үзілістермен бөлінген, орындықта
соғылған соққылар серияларын жаңғыртулары қажет. Сериялар құрылымы
бойынша біртіндеп ұзарады және күрделенеді.
Ырғақ үлгісі:
№ 1 – II. I, I II
№ 2 – III I, I III, II
№ 3 – II III, III II
№ 4 - III III, II III, III II
8-сабақ.

Мақсаты: Тікелей көріп есте сақтаудың, ұғымдық ойлаудың дамуы.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Көру диктанты (7- сабақты қара).
Тапсырмаға материал. (17-сурет).

17 – сурет

2-тапсырма. "Түстер".
Ойыншылар шеңбер құрып орналасады. Жүргізуші барлық ойыншыларға
реттілікпен бір түстегі бес заттың атын атауды ұсынады. (қызыл, жасыл, көк,
сары, қара және т.б.) 1 минуттың ішінде айтылған белгісімен ерекшеленетін 5
затты айта алмаса сол ойыншы ойыннан шығады. Айтылған затты қайта айту
рұқсат етілмейді.

3-тапсырма. "Суреттерді таңдау".
Тапсырмаға материал. Суреттер жинағы – 20 дана.
а) Оқытушы суреттерді ретсіз тақтаға іледі де, оны қарап шығуды талап
етеді. Содан соң оларды қандай топтарға бөлуге болатындығын
сұрайды.
Үлгі суреттер жинағы: қоян, бұршақ, кірпі, аю, капуста. қасқыр, қияр,
сиыр, шкаф, орындық, ешкі, диван, қой, стол, апельсин, автобус, абрикос,
алма, машина, такси.

б) Оқытушы бірнеше суреттерді көрсетеді және жалпылаушы сөзді атайды.
Оған мағынасы жақын келетін суреттерді оқушылар таңдауы қажет. Мысалға,
оқытушы "шөптер" деген сөзді айтады да, оған байланысты мына суреттерді
көрсетеді: шырмауық, жол желкен, емен, жусан, қайың, (емен мен қайың
жатпайды); "шыбын-шіркейлер" сөзіндегі суреттерге, қырықаяқ, шыбын, үкі,
көкек, қоңыз (үкі, көкек жатпайды) және т.б.
9-сабақ.

Мақсаты: заңдылықтарды дәлелдеу біліктілігін, қиялды, кеңістіктік
елестетуді дамыту. (баған мен қатардағы объектілердің орналасуын анықтау).

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. Керекті сурет".

Тапсырмаға материал. Жауап нұсқасымен берілген тор көзде салынған
заттар. (18-сурет)
Оқытушы балаларға былай деп түсіндіреді: Top кездердегі заттарға қара,
олар белгілі заңдылықтар бойынша орналасқан. Осы заңдылықты түсініп алып,
бос тор көзге керекті суретті сал. Жауап нұсқаларын қолдануға да болады.
Заттардың орналасу заңдылығының қандай болғандығын бізге кім айтады?

2-тапсырма. Ою салу "Тарақ".
Тапсырмаға материал. 19-суреттегі оюды қайта жаңғыртып салу қажет.

3-тапсырма. "Фигураны анықта".
Тапсырмаға материал. Геометриялық денелердің контурмен берілген қағаз
беттері. (20-сурет).
Оқытушы қағаздың бірінші бөліміндегі фигураларды қарап шығып, ұқсас
деген фигураларды нұсқау сызықтарымен қосуды ұсынады.
а) Оқытушы оқушыға төменгі қатардың оң жақ бағанында орналасқан
фигураны қызыл қаламмен бояуды тапсырады. Сонымен бірге мына сұраққа
жауап беруін талап етеді. Суретті тағы осындай фигуралар бар ма? Олар қайда
орналасқан?
б) Сол бағанның ортаңғы қатарында орналасқан фигураны көк қаламмен
бояуды ұсынады. Осындай фигуралар суретте бар ма? Олар қайда орналасқан
және т.б.

10-сабақ.

Мақсаты: Үлгіні салыстыру мен талдау біліктілігін, зейіннің шүйлігуін,
есте сақтауды дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Осылай бейнелеп сал".
Тапсырмаға материал. (21-сурет)

2-тапсырма. "Буратино қай жерде қателесті?"
Тапсырмаға материал. Буратино салған өрнегі бар бет қағаз (22-сурет).

3-тапсырма. "Жіптің ұшын тап". (3-сабақты қара)
Тапсырмаға материал. (23-сурет).

4-тапсырма. "Магнитофон".
Оқытушы сөз буынын оқиды, ал оқушылар осыдан сөз құрастырулары қажет.
Біртіндеп буын бөліктерін ұзарта отырып, алдымен қос күрделі сөзден
бастаған жөн, содан соң үш күрделі сөзге ауысу қажет және т.с.с.
Күрделі нұсқасында оқытушы буынды айтады да, ал аралығындағы үзілісте
басқа сөздер қолданады. Мысалға: Сөздің алғашқы буыны – ба, содан соң
екінші буын – ла, содан соң ең соңғы буын – пан келеді. Сөзді айтамыз.
(Балапан).
11-сабақ.

Мақсаты: қабылдауды, есте сақтауды және қиялды дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Бірдей фигураларды тап және атын ата".
Тапсырмаға материал. Әрбір оқушы түрлі түсті қағаздар мен әртүрлі
фигуралардың контурмен берілген екі қағаз бетін ашады. Әрбір суреттердегі
бірдей фигураларды тауып, оларды бір түспен бояу қажет (24-сурет).

2-тапсырма. "Кімнің қатары ұзынырақ?"
Оқытушы қандай да болмасын бір зат есімді атайды. Мысалға: мысық.
Оқушылардың бірі қайталайды. Содан соң оқытушы тағы бір сөз қосады.
Мысалға: жапырақ. Оқушы қайталайды: мысық, жапырақ. Содан соң оқьпушы тағы
бір сөз қосады. Мысалға: алмұрт. Оқушы барлық сөзді қайталайды: мысық,
жапырақ, алмұрт және т.б. Тапсырманың мақсаты - барынша көп сөзді есінде
сақтау.

Үлгі сөздер тізбегі:

1. Шаян, көпір, көйлек, ноқта, ермек, қолған, термометр, астау, үзеңгі,
тізгін, шатыр, киіз, сыбызғы.
2. Орман, сабын, қарбыз, көрпе, тік ұшақ, ұшақ, мылтық, садақ, құлпынай
арба, қамшы, кілем.

3-тапсырма. "Сиқырлы орман".

Аяқталмаған суретті аяқтап салу керек. Мысалға, оларды гүлге, ағашқа,
көбелекке, құсқа, жануарға айналдыру. Сол бойынша әңгіме құрастыру талап
етіледі.

Келесі нұсқаларды да ұсынуға болады: Сиқырлы өзен, сиқырлы сая жай.

12-сабақ.

Мақсаты: Есте сақтауды, кеңістіктік елестетуді (ішінде, үстінде,
астында, тыс терминдерін түсіну), көрнекі-бейнелік ойлауды дамыту.

Сабақтың барысы:
III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Көру диктанты". (7-сабақты қара).
Тапсырмаға материал. (25-сурет).

25 – сурет

2-тапсырма. Ою салу "Тұмарша" (9 сабақты қара);
Тапсырмаға материал. 26-сурет.

3-тапсырма. "Дұрыс орында"
Тапсырмаға материал. Түрлі түсті қаламдар. (27- сурет).
Оқытушы балалардан 1 және 2- фигуралардың ішіне көк шеңбер салуды, ал
қызыл шеңбер сол фигуралардың сыртында қалатындай, ал әрбір фигуралардың
шекарасына жасыл нүкте салуды талап етеді. Әрі қарай сызықты 3- фигураның
ішінде боялған үшбұрыш, 4-фигураның сыртында боялған квадрат, 5-фигураның
сызығы бойында боялған шеңбер қалатындай етіп жалғастырамыз. Әрі қарай көк
қаламмен сызықты шеңбер оның сыртында, ал квадрат б – фигураның ішінде
қалатыңдай етіп жалғастырамыз. 7-фигураны 4-үшбұрыштың ішінде орналасқан
нүктені қызыл қаламмен белгілейміз, бірақ ол шеңбер мен квадраттың сыртында
қалуы қажет.

4-тапсырма. "Қиылысу ". (4-сабақты қара).

Мұнда суреттің жұбын табуға байланысты қиылысу тапсырмасының шешімін
меңгеру қажет. Мысалы мынаны табу қажет. Суреттің қай жұбында "И" немесе
"Е" және 1- суреіттің де 2-ші суреттің де қалған суреттермен қандай
ұқсастығы бар. (28-сурет).
"Е" жұбындағы суреттер тапсырманың талаптарына жауап бере алады.
Сондықтан "Е" жауабы дұрыс болып табылады.
Әрі қарай егер "Е" жұбын (ойша) қалған бөлек суреттердің жанындағы бос
орынға қойсақ онда бір суреттін қалған; екі суреттен ұқсастық белгілері бар
сурет тобы пайда болады.
13-сабақ.

Мақсаты: сөздік тапсырманы орындау біліктілігін, зейін көлемін,
тұрақтылығын және заңдылықты дәлелдей алу қабілетін дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:
1-тапсырма. "Графикалық диктант". (4-сабақты қара).
Тапсырмаға материал. (29- сурет).

29 – сурет

2-тапсырма. "Ерекшелікті тап"
Тапсырмаға материал. Оқушыларға кейбір бөліктерімен ерекшеленетін екі
сурет ұсынылады.(30- сурет)

3-тапсырма. "Керекті сурет".

Тапсырмаға материал. Әрбір оқушыға суреттер беріледі. (31-сурет).
Оқытушы: Суреттің орналасу заңдылығын анықта. Осы заңдылықты айтып бер.
Тік қатарға да, көлденең қатарға да келетін фигураны бос көзге сал. Жауап
нұсқасын қолдан, - деп балаларға түсіндіреді.

4-тапсырма. Ою салу "Балдақ" (9-сабақты қара).
Тапсырмаға материал. (32-сурет)
14-сабақ.

Мақсаты: үлгіні салыстыру және талдау біліктілігін, есту қабілетін,
ұғымдық ойлауды дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. "Осылай бейнелеп сал" (5-сабақты қара).
Тапсырмаға материал. (33-сурет).

2-тапсырма. "Буратино жұмысын тексер". (5-сабақты қара).
Тапсырмаға материал. (34-сурет).

3-тапсырма. "Суретті талдау".
Тапсырмаға материал. (8-сабақты қара).

4-тапсырма. "Сиқырлы саяжай".
Тапсырмаға материал. (11-сабақ, 3-тапсырма).
15-сабақ.

Мақсаты: Зейін көлемі мен шүйлігуін, есте сақтау мен зандылықтарды
дәлелдеу біліктілігін дамыту.

Сабақтың барысы:

III. Сабақтың мазмұны:

1-тапсырма. Жіптерді жүргіз.
Тапсырмаға материал. Пюсгограммамен берілген бет қағаз, түрлі-түсті
қаламдар (35-сурет).
Балалар бір эмоциональдық қалыпты бейнелейтін пиктограммалардың
біреуінен екіншісіне түрлі-түсті қаламдармен жіпшелерді жүргізулері қажет.
Сонымен бірге балалардың, адамдардың эмоциональдық қалпын қалай
түсінетіндігін анықтауымызға болады.

2-тапсырма. "Сана және суретті боя"

Тапсырмаға материал. Оқушыға әрбір санға тиесілі нүктелерді санап шығып
оларды бояу тапсырылады. (36-cypeт)
1 - . - қызыл
2 - .. - сары
3 - ... - көк
4 - ... - жасыл
5 - ... .- қоңыр

3-тапсырма. "Қарлы үйіншек" (снежный ком).

Ойыншылар шеңбер құрады. Бірінші ойыншы кез-келген сөзді айтады.
Мысалға: гүл. Келесі ойыншы осы сөзді қайталайды да, тағы да кез-келген бір
сөзді айтады. Мысалға: орман. Үшінші ойыншы алдындағы екі сөзді қайталайды
да (гүл, орман), тағы да кез-келген бір сөзді айтады. Мысалы: оқушы, т.б..
Егер де кімде-кім көп сөзді қайталай алса, яғни есте сақтауы ерекше болса,
сол жеңімпаз болып есептелінеді.
Ойынды бірнеше рет қайталауға болады. Сөздін тақырыптық бір ізділігін
құру ойынның тағы бір нұсқасы болып табылады. (мысалы жапырақты ағаштарды
атау, бір түбірлі сөздерді тіркестіріп айту т.б.).

4-тапсырма. "Артық зат" (5-сабақты қара).

Тапсырмаға материал. (37-сурет).

16-сабақ.

Мақсаты: сөздік тапсырманы орындау біліктілігін, зейіннің көлемін,
жанама көріп есте сақтауды, байқағыштықты, заңдылықтарды қалыптастыру
біліктілігін дамыту.

Сабақ барысы:

III. Сабақ мазмұны:
1-тапсырма. "Графикалық диктант" (4-сабақты қара).
Тапсырма материалы. (38-сурет).

38 – сурет

2-тапсырма. Бос тор көз.
Тапсырма материалы. Гүл суреттері бар қағаз. (39-сурет).
Оқытушы былай деп түсіндіреді: "Суреттің орналасу ережесін анықта және
оны қайталап айт. Содан соң осы ереже бойынша бос тор көздерді толтыр".

3-тапсырма. "Зат иесі".

Әрбір команда бір жүргізуші таңдап алулары қажет (яғни алдын ала топты
2 командаға бөлеміз). Команданың әрбір мүшесі бір-бір заттан столдың үстіне
қояды, ал осы команданың жүргізушісі столдың үстіне қай бала қандай затты
қойды және қандай реттілікпен ол заттар орналасып жатыр соны есінде сақтауы
қажет.
Әрбір командада ойыншының саны алты адамнан аспауы қажет. Ойынның
соңында жүргізушінің қаншалықты дұрыс жауап беруіне байланысты нәтиже
қортындалады. Соған байланысты қай жүргізуші қаншалықты байқағыштық
танытты. Осы ойынды келесі сабақтарда да қайталауға болады.

4-тапсырма. "Сана және суретті боя" (15-сабақты қара).
Тапсырмаға материал. Оқушыға әрбір санға тиесілі нүктелерді
санап шығып оларды бояу тапсырылады. (40-сурет).

4 – көк
5 – сарғыш қызыл
6 – жасыл
7 – қызыл
8 – сары
9 – көгілдір

5 тапсырма. "Артық зат".

Тапсырмаға материал. Заттардың суреті бар бет қағаз және қарындаш (41-
сурет).

Текстік тапсырманы орындау үшін келесі нұсқау ұсынылады: "Төрт зат
берілген. Оларды бір топқа біріктіруге болады және оған ат беру қажет.
Бірақ сол топ заттарының ішіндегі бір зат ол топқа жатпайды. Сол затты
тауып,"шығарып" тастау қажет".
Алынған заттарды бағалау шкаласы:
Оқушы түсінік ұғым сөзді өздігінен дұрыс айтады. "Артық" затты
ажыратады. Заттарды бір топқа біріктіреді. Онда – 5 ұпай.
Оқушы түсініктік ұғым сөзді дұрыс айтпай, содан соң өз қатесін
дұрыстаса, онда – 4 ұпай.
Оқушы бір топқа біріктіретін және "артық" затты аңғаратын түсініктік
ұғымға талдау мінездемесін жасайтын болса, онда – 2,5 ұпай.
Оқушы бір топқа біріктіретін және "артық" затты аңғартатын түсініктік
ұғымды үлкендер көмегімен талдап, оған мінездеме беретін болса, онда – 1
ұпай.
Егер оқушы ұсынылған тапсырманы орындай алмаса, онда оны арнайы курс
арқылы ойлауын, шығармашылық қиялын дамыту қажет.
Егер оқушы заттарды түсінікті ұғым бойынша емес ситуациялық критерилері
бойынша анықтаса, онда ол нақтылы ойлаудың көрсеткіші. Онда оқушы мағыналық
белгілермен жалпылау жасай алмайды.

Әдістеме кілті:
1.Қайық. 2.Қайшы. 3.Тиын. 4.Күн. 5.Көзілдірік. 6.Керует. 7.Кітап.
8.Мысық. 9.Тон. 10.Белдік. 11.Ашқыш. 12.Аяқ. 13.Бөшке. 14.Бал арасы.

17-сабақ.

Мақсаты: үлгіні көшіру біліктілігін, көріп қабылдауды дамыту.
(қалыпты ажырату).

Сабақ барысы:

III. Сабак мазмұны:

1-тапсырма. Ою салу "Балақ" (9-сабақты қара).
Тапсырмаға материал. Әрбір оқушы да қалам болуы талап етіледі. 42-
суретте берілген оюды қайта жаңғырту қажет.

2-тапсырма. "Шатасу".
Оқытушы оқушылардан суретті қарап шығып, ондағы бейнеленген сызықтардың
жиектерін тауып, санау талап етіледі. (43-сурет).

3-тапсырма. "Бірдей фигураны тап".
Тапсырмаға материал. Оқушыларға түрлі-түсті қалам ұсынылады.
Суреттегі бірдей фигураларды тауып, оны бірдей түске бояу талап
етіледі. (44-сурет).

4-тапсырма. "Кілем"
Тапсырмаға материал. Қатты немесе қалың қағаз.
Қатты немесе қалың қағаздан берілген кілем үлгісіндегі әрбір оюларды
қию талап етіледі.
Қиылған бөліктерден үлгідегідей немесе өздерің ойлағандай етіп кілем
құрастырындар. (45-сурет).
18-сабақ.

Мақсаты: көріп есте сақтауды, ойлауды дамыту.

Сабақ барысы:

III. Сабақ мазмұны:

1-тапсырма. "Зат иесі".
Бұл ойынды жүргізу үшін ойыншыларды екі топқа бөлу қажет. Әрбір команда
өздеріне жүргізуші таңдайды.
Ойынның шарты бойынша жүргізушінің көз алдында әрбір ойыншы бір заттан
стол үстіне қояды. Жүргізуші қай ойыншы қай затты қандай реттілікпен койды
соны ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.