Бағалы қағаздардың нарығының қызметі және оның маңызы

Кіріспе

Бағалы қағаздар нарығы басқа нарықтардан өзінің айрықша тауарымен ерекшеленеді. Ол өзгеше тауар бағалы қағаздар. Олар біріншіден, меншік белгісі, екіншіден, қарыз міндеттемесі, яғни олар бойынша табыс алу құқы мен табыс төлеу міндеттемесі пайда болады. Бұл тауардың өз құны аз болса да, өте жоғары нарық бағасымен сатуға болады. Бағалы қағаздардың көрсетілген құны өте төмен болғанымен, мысалы өндіріс кәсіпорнына жұмсалған нақты капиталдың белгілі бір мөлшерін көрстетеді. Егер бағалы қағаздарға нарықтық сұраныс оның ұсынысынан жоғары болса, онда оның бағасы көрсетілген құннан жоғары болады. Мұндай нарықтық бағаның номиналдан ауытқуы, бағалы қағаздардың «жалған капитал» екенін көрсетеді.
Жалған капитал – нақты капиталдың қағаз белгісі, яғни өндірістік капиталдың оқшауланып шыққан бір бөлігі (сауда, несие капиталдары).
Сонымен қатар, бағалы қағаздар «қордың инструменті немесе құралы» болып та есептеледі. Себебі, тек сол құралды пайдаланып, нақты құндылықтарға қол жеткізуге немесе сол құндылықтар бір субъектіден екіншіге ауысыуына болады. Сонымен бағалы қағаздар нарығы капитал нарығының, яғни ақша және басқа материалдық құндылықтардың нақты қызметін көрсетеді. Қорытындылай келе бағалы қағаздар нарығы – экономикалық өрлеуді көп жағдайда қаржыландыратын ең оңай және ең қолайлы қаржы көзі.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Тақырып 1. І. Бағалы қағаздардың нарығының қызметі және оның маңызы.

Бағалы қағаздар нарығы басқа нарықтардан өзінің айрықша тауарымен
ерекшеленеді. Ол өзгеше тауар бағалы қағаздар. Олар біріншіден, меншік
белгісі, екіншіден, қарыз міндеттемесі, яғни олар бойынша табыс алу құқы
мен табыс төлеу міндеттемесі пайда болады. Бұл тауардың өз құны аз болса
да, өте жоғары нарық бағасымен сатуға болады. Бағалы қағаздардың
көрсетілген құны өте төмен болғанымен, мысалы өндіріс кәсіпорнына жұмсалған
нақты капиталдың белгілі бір мөлшерін көрстетеді. Егер бағалы қағаздарға
нарықтық сұраныс оның ұсынысынан жоғары болса, онда оның бағасы көрсетілген
құннан жоғары болады. Мұндай нарықтық бағаның номиналдан ауытқуы, бағалы
қағаздардың жалған капитал екенін көрсетеді.
Жалған капитал – нақты капиталдың қағаз белгісі, яғни өндірістік
капиталдың оқшауланып шыққан бір бөлігі (сауда, несие капиталдары).
Сонымен қатар, бағалы қағаздар қордың инструменті немесе құралы
болып та есептеледі. Себебі, тек сол құралды пайдаланып, нақты
құндылықтарға қол жеткізуге немесе сол құндылықтар бір субъектіден екіншіге
ауысыуына болады. Сонымен бағалы қағаздар нарығы капитал нарығының, яғни
ақша және басқа материалдық құндылықтардың нақты қызметін көрсетеді.
Қорытындылай келе бағалы қағаздар нарығы – экономикалық өрлеуді көп
жағдайда қаржыландыратын ең оңай және ең қолайлы қаржы көзі.

ІІ. Экономикалық реформаларды жүзеге асырудағы құнды қағаздар нарығының
ролі.

ҚР-ның жоспарлы экономикадан түбегейлі жаңа, нарықтық, мемлекет
реттейтін экономикаға өтуі елімізде қаржы нарығын және оның қызметін
қамтамасыз ететін институттардың құрылуын талап етеді. Бұл өте күрделі және
ауқымды мақсат. Көптеген жылдары бойы елімізде шын мәнінде ия қаржы нарығы,
ия оның инфрақұрылымы, яғни жеке коммерциялық және инвестициялық банктер,
биржалар, сақтандыру қоғамдары болған жоқ. Қаржы саласының барлығын
мемлекет айрықша құқықпен өзіне қаратып, барлық кіріс көздерін халықтың
қажетін өтемейтін міндеттерге жұмсап отырады.
Шаруашылықты нарық әдістерімен жүргізу қаржы нарығының мол
мүмкіндігін пайдалануды талап етеді. Қаржы нарығы – мемлекеттің бүкіл ақша
қорларының жиынтығы. Бұл қорлар экономиканың әртүрлі субъектілерінің
сұранысы мен ұсынысы әсерінен өзгеріп және үнемі қозғалыста болады.
Бағалық қағаздар нарығы экономиканың кез-келген саласының өз қажетіне
ақша қорын алуына жол ашуда. Мысалы, акция шығарып, осы қорды үнемі, яғни
кәсіпорын жабылғанша пайдалануға болады, ал облигацияны шығару несиені
банктен алудан тиімділеу жағдай жасайды. Бұл айтылғандар бағалы қағаздар
нарығын өрістетуге мүмкіндік береді.

ІІІ. Құнды қағаздар нарығын мемлекеттік реттеу.
Бағалы қағаздар анрығын реттеу мемлекеттің ең маңызды міндеті. Оның
мақсаты – бағалы қағаздармен келісімге қатысушылардың заңды мүдделерімен
құқығын сақтауды қамтамасыз ету.
Бқн. Қызмет атқаратын қаржы институттарының ісін бағыттау мен реттеу
мемлекеттік органдарға жүктелген. Ол органдарға: Бқ жөніндегі Ұлттық
комиссия, Қаржы Министрлігі, ҰБ, Мүлікті басқару жөніндегі Мемлекеттік
комитет және Жекеменшіктендіру жөніндегі Мемлекеттік комиссия саналады. Бқ
нарығын реттейтін ең негізгі орган – бқ жөніндегі Ұлттық комиссиясының
құрамы 1995 ж. қаңтарында анықталып, сол жылы сәуірдің 21-де Республика
Президентінің “Бағалы қағаздар және қор биржасы туралы” жарлығына сәйкес
оның құқықтық статусы, қызметі және өкілеттігі бекітілді.
Бағалы қағаздар жөніндегі Ұлттық комиссия оның төрағасы және 4
комиссия мүшелерінен құрылады. Олар Республика заңдарымен міндеттелген
жауапкершілікпен толық өкілеттікті атқарады. Комиссия төрағасы мен оның
мүшелерін Премьер Министрдің ұсынуымен 5 жыл мерзімге Республика Президенті
бекітеді. Комиссияның тұрақты қызметін қамтамасыз ету үшін оның атқарушы
аппараты құрылған.
Дүниежүзілік тәжірибеде бқн мемелкеттік реттеу 2 түрлі жолмен
жүргізіледі: мемлекеттік органдар уәкілі қатысуымен тікелей араласу,
сонымен қатар, іс-шаралар арқылы нарыққа жанама араласу.
Тікелей араласу шараларына:
• бқн мәселелері жөнінде заң шығаратын өкілетті органдрдың жұмысы;
• осы мәселелр бойынша атқарушы үкімет органдарының қаулылары мен
бұйрықтары;
• бқн жұмысына жаңа ережелер енгізетін немесе ескілерін өзгертетін басқа
да мемлекеттік органдардың іс шаралары. (бқн қатысушыларына лицензия
беру, бқ кейбір түрлерінің айналуына шек қою немесе оны тоқтату, бқ
тіркеу және с.с. жұмыстар.
Жанама араласу тетіктеріне:
• несие үшін процент мөлшерін өзгерту арқылы айналымдағы ақша массасын және
несие көлемін мемлекеттік бақылау;
• мемлекеттің салық саясаты;
• депозиттерге, несиелерге, қарыздарға үкімет кепілдігі т.б.

ІV. Жекешелендіру барысы және оның құнды қағаздар нарығының дамуына әсері.

Мемлекеттік меншікті жаңа нарық қатынастарына сай өзгерту тек оны
жекеменшіктендіру арқылы ғана іске асады. ТМД елдерінде бқн жаңадан
қалыптасып келе жатқан жағдайда жекеменшіктендіру акцияландырумен тікелей
байланысты. Жекеменшіктендіру бқ жаңа түрі – жекеменшіктендіру чектерін
өмірге келтірді. Бұл мемлекеттік ққ, өз иесіне мемлекттің иелігінен алып,
жекеменшіктендірілген меншіктің бір бөлігін қайтарымсыз пайдалануына құқық
береді.
Ірі және орта кәсіпорындарды ж екеменшіктендіру оларды АҚ ретінде
қайта құрудан басталды. АҚ иесі акционерлер, олардың меншік құқы акция
берумен куәландырылады.
Жекеменшіктендіру чекутеріне кез-келген жекеменшіктендірілген
кәсіпорынның акциясын сатып алуға болады. Ал жекеменшіктендірілген
кәсіпорын ұжымы мүшелері өз кәсіпорынының акциясын жеңілдікпен сатып алуға
құқы бар. Ондай сатып алуды да жекеменшіктендіру чегімен төлеуге болады.
Жекеменшіктендіру чегіне басқа АҚ айналған кәсіпорындардың акциясын сатып
алу аукциондарда жүргізіледі. Аукцион өтетіні туралы алдыв ала ақпарат
құралдарында жарияланады. Сонымен бірге жекеменшіктендіру чегіне арнаулы
инвестициялық қорлардың да акциясын сатып алуға болады. Ондай қорлар
чектерді өздерінде көптеп шоғырландырып, оған басқа АҚ акциясын сатып
алады. Инвестициялық қорлардың акциясын сатып алушы сол қорды
иемденушісінің біреуі болып есептеледі. Қор оған өз пайдасының бір бөлігін
төлейді. Инвестициялық қорлар – жеке мекеме. Мемлекет инвестициялық
қорларға салған чектерге кепілдік бермейді.
Қорыта айтқанда, жекеменшіктендіру бір жағынан, бқ жаңа түрі –
жекеменшіктендіру чегін нарыққа әкелсе, екінші жағынан кәсіпорынның жаңа
ұйымдастыру-құқықтық формасы – АҚ көптеп құрылуына және олардың
қалыптасуына жол ашты. Бұл жағдай жаңа акциялар мен облигацияларды
эмиссиялаумен қатар, бқ басқа да түрлерін шығаруға себепші болды. Сонымен,
кәсіпорындарды жекеменшіктендіру – бқ нарығының қалыптасуындағы алғашқы
кезең.

Тақырып 3. Құнды қағаз түрлерінің жалпы сипаттамасы және оның эмиссиясының
ерекшеліктері

1. Құнды қағаздар биржалық тауар ретінде
2. Құнды қағаздардың өмірлік циклі
3. Құнды қағаздардың жіктелуі
4. Құнды қағаздардың эмиссиясының кезеңдері мен процедуралары
5. ҚР – дағы құнды қағаздардың эмиссиясының заңдылық аспектілері
6. Акция: толық сипаттамасы
7. Облигация: толық сипаттамасы
8. Вексель: түрлері және айналу механизмі
9. Депозиттік және пәтер сертификаттары
10. Листинг

ІІ. Құнды қағаздардың өмірлік циклі

Құнды қағаздардың өмірлік циклі 3 кезеңнен тұрады:
• Эмиссиялардың құрастырылуы;
• Алғашқы тарату (құнды қағаздарды алғашқы орналастыру);
• Айналым (сатып алу - сату).

1. Эмиссиялардың құрастырылуы мынадан тұрады:
• Қаржы өнімдеріне сұранысты зерттеу және оларға сұраныстардың
сәйкессіздігін табу;
• Эмитенттің шығындарын бағалау;
• Құжаттардың сәйкестігін анықтау;
• Құжаттар бойынша ұйымдастыруын және эмиссияны тіркеу жұмыстарын
жүргізу;
• Құнды қағаздар эмиссиясының проспектін мемлекеттік тіркелуі, яғни
болашақтағы инвесторларға ұсынылатын құнды қағаздардың нақты бағалау
ақпараттар беру.

2. Құнды қағаздарды алғашқы орналастыру-құнды қағаздарды алғашқы иелеріне
сату келесіден тұрады:
• Құнды қағаздардың бланкілерін дайындау (шығарудың құжатты түрінде)
және құнды қағаз ұстаушыларының реестр жүргізуіне тәуелсіз тіркеушімен
келісім жасау;
• Эмиссия проспектісін жариялау және баспасөзге шығару туралы мәлімдеу;
• Алғашқы инвесторларға акция сату (құрылтайшылық орналастыру);
• Алғашқы эмиссияларды орналастырудың қорытындылары жөнінде есеп
дайындау;
• Шығарылым қорытындылары жөнінде есепті уәкілдік органдарда тіркеу;
• Бекітілген есепті ақпарат беттерінде жариялау.

Алғашқы орналастыру – құнды қағаздар өмірлік жолындакезедесетін аса
қиын кезең, өйткені мұнда инвесторлар жағынан осы қағаздардың инвестициялық
сапа бағасы болады, соның ішінде эмитент потенциалды инвесторлардың өзінің
ұзақ мерзімді жоғары табысқа төлеуге мүмкіндігі жететінін және олардың
үмітін ақтайтындығына көздерін жеткізеді.

ІІІ. Құнды қағаздардың жіктелуі

1) Экономикалық маңызы бойынша:
• Пайлы құнды қағаздар (акциялар)
• Борышты немесе қарызды құнды қағаздар (облигациялар, банк сертификаты,
вексель, ипотекалық куәлік).

2) Құнды қағаздарға құқықты беру тәсілі бойынша:
• Атаулы (тиісті тізімге иесінің аты жазылғаннан кейін оған құқық өтеді);
• Ордерлік (құқық қ.қ. келесі бетінде өткізу, жазуды бергеннен кейін келесі
иесіне беріледі);
• Ұсынушылық (ққ құқығын қарапайым тапсыру арқылы беріледі).

3) Шығару формасы бойынша:
• Құжаттық (қағаз);
• Құжаттық емес.

4) Айналу мерзімі бойынша:
• Қысқа;
• Орташа;
• Ұзақ;
• Мерзімді.

5) Айналым территоиясы бойынша:
• Аймақтық;
• Ұлттық;
• Халықаралық.

6) Эмитенттің түрі бойынша:
• Мемлекеттік;
• Жергілікті органдардың құнды қағаздары;
• Бірлескен қоғамдардың қ.қ. (немесе корпоративтік);
• Шетел инвесторларының қ.қ.

7) Табысты төлеу тәсілі бойынша:
• Тұрақты табыс беретін (акция);
• Тіркелінген табыс беретін (ерекшеленген акциялар);
• Бір рет беретін табыс (купонсыз облигация);
• Дисконт түрінде (дисконтты облигация);
• Айналмалы пайызды ставка түрінде.

8) Эмиссия формасы бойынша:
• Эмиссиялық (акция, облигация) – жалпы тираж ойынша және құрылтайшылар
органдарында тіркелу арқылы жүргізіледі;
• Эмиссиялық емес (вексель, коносамент) – бір рет шығарылатын және де
құрылтайшылар органдарында тіркелуге жатпайтын қ.қ.

ІV. Құнды қағаздардың эмиссиясының кезеңдері мен процедуралары

Эмиссияның процедурасы келесі кезеңдермен жүзеге асырылады:
1. қ.қ. шығару туралы эмитентпен шешім қабылдау;
2. қ.қ. шығарудың тіркеуі;
3. қ.қ. сертификаттарын жасау;
4. қ.қ шығару туралы есебін (қорытындысын) тіркеу.
Эмиссиялық құнды қағаздар сертификатында келесі эмитенттер болу керек::
• эмитенттің толық атауы, заңды мекен-жайы;
• құнды қағаздардың түрлері;
• мемлекеттік тіркеу нөмірі;
• эмиссиялық қ.қ. орналастырудың тәртібі;
• иегерлердің құқықтарын қамтамасыз етуге эмитенттің міндеттемесі;
• эмиссиялық қ.қ. саны.
Атаулы эмиссиялық қ.қ. сертификатының міндетті реквизиті – иегердің аты.
Шығару тіркеуі өткеннен кейін қ.қ. нарықта орналастыруы жүзеге асырылады.
Бұл орналастыру 2 формамен жүзеге асырылуы мүмкін:
1) жеке орналастыру – қ.қ. шығаруды көпшілік хабарландырусыз тіркеу,
эмиссияның проспектісін дайындамау, жарнама бермеуі, инвесторлар
құрамының шектеулі болуы.
2) Ашық түрде сату – қ.қ. эмиссиясы шығарылымы мен проспектісін тіркеу,
ақпараттар ашу. Шектелмеген иегерлер құрамы арасындағы таралым.

Эмиссия проспекті:
• Эмитент жөнінде мәлімет;
• Эмитенттің қаржы ережелері жөніндегі мәлімет;
• Қ.қ. – дың алдағы уақыттағы шығарылымы туралы мәлімет (қ.қ. туралы,
эмиссия туралы, мерзімі, табысы, қатысушылары туралы);
• Орналастыруды жүзеге асырған соң эмитенттер қ.қ. шығарылымының
қорытындысы жөніндегі есебін баспасөз беттерінде жариялау қажет.

V. ҚР – дағы құнды қағаздардың эмиссиясының заңдылық аспектілері

Айналымға қ.қ. шығару келесі түрде жүргізіледі:
• Корпорация өндірісі кезінде;
• Акция эмиссиясы жолымен корпорацияның жарғылық капиталын мөлшері көбейген
кезде;
• Облигация эмиссиясы мен басқа да қарыздық міндеттер арқылы эмитенттердің
қарыз капиталдарын тарту процесі кезінде жүзеге асады.

Құнды қағаздар эмиссиясы – оларды тарату бойынша заңмен бекітілген
эмитент қызметі. Эмиссиялық құнды қағаздар мынадай түрде шығарылуы мүмкін:
• Иесі бар (атаулы) құжатты қ.қ.
• Иесі бар (атаулы) құжатсыз қ.қ.
• Талапкерге құжатты қ.қ.
Эмитентпен таңдалған қ.қ. түрі оның құрылған құжатында, эмиссия
проспектінде бір мағынада анықталады.
Эмитенттердің талаптарды орындамауы қ.қ. шығаруды тіркемеудің негізі
болып табылады.
Құжатты түрдегі эмиссиялық қ.қ. шығару кезінде олардың иелеріне
барлық алынған қ.қ. үшін жалпы мөлшері, дәрежесі және номиналды бағасы
көрсетілген бір ғана сертификат берілуі мүмкін. Сертификаттар қолына
беріледі немесе депозитарийде сақталынады.
Иесі бар (атаулы) қ.қ. құжатты түрде де, құжатсыз түрде де шығарылуы
мүмкін.
Талапкерге деген эмиссиялық қ.қ. тек қана құжатты түрде шығарылады.
Кез –келген эмитент өз бетінше заңға сәйкес қ.қ. эмиссиясын өткізуге
құқылы, бірақ мұндай процедура көптеген эмитенттерге қиынға соғады.
Сондықтан олар делдалдардың көмегін қажет етеді, өйткені делдалдар өз
есептеріне әрі қарай сату мақсатында тіркелген баға бойынша қ.қ. барлық
шығарылымын немесе шығарылымның тартылмаған бөлігін сатып ала алады.

ІХ. Депозиттік және пәтер сертификаттары

Депозиттік сертификат дегеніміз – ақшалай құжат, ол басқа иегерге
және тіркелген пайыз ұтысына берілетін (немесе берілмейтін) белгілі бір
уақытқа банкке ақшалар салуды куәландырады. Банкке салынған ақшаларды тек
дұрыс толтырылған сертификаттарды көрсету арқылы алуға болады. ДС өз
күштеріне еніп тұрған барлық уақытта сатылынып алынады, ал олардың
пайыздары алынған күннен бастап есептелінеді. Банк тәжірибесінде ДС-тар
басқарылатын пассивтер ретінде қаралады, өйткені банктің ұсыну жолымен
анағұрлым жоғары пайыз мөлшеріне шамасы келеді. Олар банктің кездейсоқ
төлемдерді жүзеге асыру үшін қосымша ұстап отыруға тиіс өтімді активтерге
балама болып табылады.
Шетелдерде ДС мерзімі кең түрде – 10 күннен 8 жылға дейін
вариацияланады. Пайыз тегісі салым мөлшері мен мерзіміне байланысты.
Көптеген сертификаттар басқа тұлғаларға берілмейді. Ақшаларды банктен
келісілген мерзім ішінде алуға болады, бірақ алдын-ала алғаны үшін айыппұл
төленеді.
ДС бойынша пайдалық есеп-айырысу:
ДК = ( Д Іо ) * ( 360 Т);
Мұнда: ДК – пайыз түрінде сертификаттың түсімі;
Д – сертификат бойынша түсімнің абсолют мөлшері;
Іо – эмиссия кезіндегі сертификат бағасы;
Т – сертификат айналысын өтеуге дейінгі уақыт кезеңі.

Тұрғын үй сертификаты – бұл облигацияның индекстелген номиналды құны бар
ерекше түрі. ТС –ның индекстелген номиналды құнының бірінші талабы бойынша
эмитентпен пәтер алуға оның меншік иесінің құқын қанағаттандырады. Қожайын
ретінде қоғамның құқықты мүшесі және заңды тұлға бола алады. ТС номиналы
пәтердің жалпы ауданы бірлігімен, сонымен қатар оның ақшалай эквивалентімен
белгіленеді. ТС ең аз номиналы 0,12 метрден кем болмауы тиіс. ТС эмитенті
заңды тұлға болуы мүмкін. Эмитент дегеніміз – жер учаскесінің орнатылған
тәртібі бойынша үй салуға тапсырыс беруші ретінде құқықты ТС –ның
эмитенттері ретінде банктер, несие мекемелері, тауар және қор биржалары
бола алмайды. ТС күшінің арнайы мерзімі бар.

Терминдер

Коносамент – тасушы беретін жүктің тасуға қабылданып, оны белгіленген
портқа жеткізу және коносаменттің заңды иесіне беру жөнінде міндеттеме
берілгенін куәландыратын құжат. Коносамент тасушының жүкті қабылдау шарты
болып табылады және тауар бөлу құжаты ролін атқарады.
Коносаменттер мынадай болады:
1. атаулы, онда белгілі бәр жүк алушы көрсетіледі;
2. ордерлі, онда жөнелтушінің бұйрығы немесе алушының бұйрығы
көрсетіледі;
3. талап етушіге коносамент бірнеше дана етіп жасалады, олардың саны туралы
әрқайсысында белгі соғылады.
Жүк бір дана бойынша берілген жағдайда қалған коносаменттер күшін жояды.

Құнды қағаздардың құжатты түрі – қ.қ. шығарудың классикалық нұсқасы. Мұнда
құқық белгілеу тәсілі ретінде қағаз түрінде шығарылған құжат болады (бланк
немесе қ.қ. сертификаты). Айналым қолайлы болу үшін құжатты түрдегі қ.қ.
иегері оның депозитарий деп аталатын ұйымда сақтауға бере алады.

Құнды қағаздардың құжатсыз түрі – иегерлер құқық тіркеудің (белгілеудің)
басқа тәсілі. Бұл жағдайда құнды қағаздармен бекітілген құқықтарды жүзеге
асыру мен беру үшін қ.қ. бланкісін беру талап етілмейді, тек арнайы
реестрдегі (жәй немесе компьютерлендірілген) қағаздан мүлік құқы тұлғсына
дәлелдемелер бекіту жеткілікті.

Тақырып 4. Мемлекеттік құнды қағаздар

І. Мемлекеттік құнды қағаздардың ролі мен қызметтері.
Экономикалық жағынан дамыған елдерде МҚҚ мемлекеттік шығындарды
қаржыландыруда, банк жүйесінің өтімділігін қолдауда, жалпы экономиканы
дамытуда маңызды роль атқарады.
Мемлекеттік бюджеттің шығындарын басқа мемлекеттер ұсынған несиелер,
әртүрлі заемдар көмегімен қаржыландыруға болады. Бірақ тәжірибе жоғары
проценттерді төлеу қажеттелігі сияқты осы жүйенің жетіспеушіліктерін
көрсетіп отыр. Бұл шетел несиелеріне тәуекелдікке әкеліп соқтырады. Егер
қ.қ. эмиссиясына кететін шығындарды талдайтын болса, олар анағұрлым төмен.
Толықтырудың тағы бір тәсілі – ақшаның қосымша эмиссиясы, бірақ бұл өте
қауіпті, дұрыс қолданылмаған жағдайда инфляцияның көтерілуіне әкеп соғады.
Сондықтан да мемлекеттік бюджет шығындарын қаржыландыру мақсатында
МҚҚ шығару ең тиімді тәсіл болып табылады.
МҚҚ эмиссиясын жүзеге асыратын бағыттарды көрсетейік::
1. Мемлекеттік бюджеттің тапшылығын қаржыландыру;
2. Бұрын шығарылған, мерзімі өткен құнды қағаздарды қайта қаржыландыру;
3. Мемлекеттік ұлттық бағдарламаларды, жергілікті үкімет органдарын
дамытуды қаржыландыру;
4. Ақша қаржыларын күрделі капитал салу жобаларына, бюджеттен тыс қорларға
тарту;
5. Жоспарланбаған шығындар кезінде, мысалы апат нәтижесінде үйлерінен
айырылып қалған азаматтарға арналған мемлекеттік тұрғын үй
сертификаттары;
6. Орталық банктің ақша массаларын баланстау бойынша тиімді ақшалай қаржы
саясатын өткізуі.
ММҚ – дың артықшылықтары:
1. Салық төлемеу;
2. Сенімді корпоративті құнды қағаздарға қарағанда ереже бойынша шындық пен
пайда төменірек. Ең сенімдісі, олар барлық мемлекеттік мүліктермен
қамтамасыз етілген.

ІІ. Мемлекеттік құнды қағаздарды орналастыру тәсілдері
1. Аукцион түрі – құнды қағаздарды бастапқы орналастыруға тән. Экономика
жағынандамыған көп елдерде қолданылады. Осындай жолмен қысқа мерзімді
қарызды міндеттер, ал жеке мемлекеттерде – орта мерзімді және ұзақ мерзімді
түрде өңделеді. Потенциалды сатып алушылар аукцион ұйымдастырушыларға алдын
– ала өтініште сатып алуға көрсетілген баға бойынша құнды қағаздар көлемін
көрсетілген өтініш береді. Аукционға қатысу бәсеке түрде және жай түрде
болуы мүмкін.

2. Мемлекеттік құнды қағаздарды ашық түрде сату Орталық банк немесе басқа
да қаржы институттарының ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.