Бухгалтерлік есептің қағидалары
Кез келген ғылымның, соның ішінде бухгалтерлік есептің өз принципінің болуы заңдылық. Латын тіліндегі аударғандағы принцип сөзі мағынасы жағынан- бастамасы, негізі деген түсінікті білдіреді. Қаржылық есеп беру тұжырымдамасы шаруашылық үдерістері мәліметтердің қажеттілігін анықтайды. Жалпы оқулықтар мен оқу құралдарын оқи отырып бухгалтерлік есептің жиырмадан астам принципін кездестіруге болады. Автолар өз еңбегі барысында оларды кей кездері белгілі бір ұқсастықтарына қарай біріктіріп отырады. Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп стандарттарында бухгалтерлік есептің мына төмендегідей принципі анықталған:
Есептеу;
Үздіксіз (ұдайы);
Түсініктілік;
Мәнділік;
Маңыздылық;
Сенімділік;
әділетті әрі тура көрсету;
бейтараптық;
сақтық;
толықтылық;
салыстырмалық;
дәйектілік.
Есептеу;
Үздіксіз (ұдайы);
Түсініктілік;
Мәнділік;
Маңыздылық;
Сенімділік;
әділетті әрі тура көрсету;
бейтараптық;
сақтық;
толықтылық;
салыстырмалық;
дәйектілік.
Бухгалтерлік есептің қағидалары.
Кез келген ғылымның, соның ішінде бухгалтерлік есептің өз
принципінің болуы заңдылық. Латын тіліндегі аударғандағы принцип сөзі
мағынасы жағынан- бастамасы, негізі деген түсінікті білдіреді.
Қаржылық есеп беру тұжырымдамасы шаруашылық үдерістері мәліметтердің
қажеттілігін анықтайды. Жалпы оқулықтар мен оқу құралдарын оқи
отырып бухгалтерлік есептің жиырмадан астам принципін кездестіруге
болады. Автолар өз еңбегі барысында оларды кей кездері белгілі бір
ұқсастықтарына қарай біріктіріп отырады. Қазақстан Республикасының
бухгалтерлік есеп стандарттарында бухгалтерлік есептің мына
төмендегідей принципі анықталған:
Есептеу;
Үздіксіз (ұдайы);
Түсініктілік;
Мәнділік;
Маңыздылық;
Сенімділік;
әділетті әрі тура көрсету;
бейтараптық;
сақтық;
толықтылық;
салыстырмалық;
дәйектілік.
Ф.В. Кронхейльм (1818) өндірістік есептің алғашқы теоретигі
болды. Ол есепті екіге бөлді: өндірістік және бухгалтерлік. өндірістік
есептер тек заттай ғана бейнеленеді, ал бухгалтерлік қалыптасқан
дәстүрлі жүйемен ұсынылды. Өндіріс есебіндегі дебет сальдосы әлі
бітпеген өндірісті көрсетті. Алайда ол материалдар бірлігі
калькулясиясы туралы ойға әлі келе қойған жоқ еді.
Алғаш алгоритм машинасын жасаушы, астроном және ұлы математик
Чарльз Бэббидж (1832) әрбір өндірістік процесс бойынша шыққан
шығынды есептеуді, бұзылған жабдықты жөндеуге байланысты негізгі
құрал-жабдықтың тозуы мен шығын сомасын анықтауды бірінші болып
түсіндіріп жазған болатын.
ХІХ ғ. ортасынан бастап Еуропаның әр түрлі елдерінде
бухгалтерлік есеп тәжірибені қортатын, сонымен бірге оны
жетілдіретін ғылым ретінде дами түсті. Үш атақты итальян мектебі
дүниеге келді.
Бірінші-ломбардтық мектепті құрушы Франческо Вилла (1801-1884)
болды. Бұл бағыт, бухгалтерлік есепті техникалық тәртіпке
жалғастыруға болмайды деп санайды, өйткені ол экономикалық-әкімшілік
ұғым кешені екендігі айтылады. Ол есептер көмегі арқылы
ұйымдастырылады. Бухгалтерлік есеп шаруашылық процесімен шұғылданған
тұлғаларды бақылау үшін әкімдерге (администратор) қажет. Ол басқа екі-
тоскан және венециан мектебін құрушыларға үлкен ықпал етті.
Итальян мектебі орталығында әрқашан шаруашылық болды. Ф.А.
Боналуми (1832-1904) бухгалтерияда мүдделер жиынтығы барын көре білді
бір жағынан қожайынның, екінші жағынан- үшінші тұлғылардың. Оның
пікірінше, есептің мақсаты - орындалған шаруашылық операцияларының
экономикалық және заңдық салдарын айқындау. К.Беллини (1852-1935)
ағымдағы іс жағдайын көрсететін мүлік пен болашақты болжайтын смета
арасындағы параллельді жүргізді. Ол есепті басқару жөніндегі ғылым
ретінде қарастырады. Мұндай көзқарасты Д.Масса (1850-1918) да ұстанды,
бірақ ол бұл тек қана басқару жайлы ғылым емес, адамдарды басқару
туралы ғылым деп қосты. Д.Масса Есептің мақсаты мен міндеті
шаруашылық қызмет қортындыларын шығару мен іс-әрекетті бақылау,
сонымен бірге бақылаушы орган бухгалтерия әкімшіліктен тәуелсіз
болуы тиіс,-деді.
Д.Масса Италияда отыз жыл бойы шығын тұрған бухгалтерлік
журналды бірінші болып шығара бастады.
Өндірістік есептің териториясы мен калькуляциясын Альберт
Кальмес жасады. Оның идеяларының ықпалы зор болды, әсіресе Германияда
және революцияға дейінгі Ресейді Р.Я. ... жалғасы
Кез келген ғылымның, соның ішінде бухгалтерлік есептің өз
принципінің болуы заңдылық. Латын тіліндегі аударғандағы принцип сөзі
мағынасы жағынан- бастамасы, негізі деген түсінікті білдіреді.
Қаржылық есеп беру тұжырымдамасы шаруашылық үдерістері мәліметтердің
қажеттілігін анықтайды. Жалпы оқулықтар мен оқу құралдарын оқи
отырып бухгалтерлік есептің жиырмадан астам принципін кездестіруге
болады. Автолар өз еңбегі барысында оларды кей кездері белгілі бір
ұқсастықтарына қарай біріктіріп отырады. Қазақстан Республикасының
бухгалтерлік есеп стандарттарында бухгалтерлік есептің мына
төмендегідей принципі анықталған:
Есептеу;
Үздіксіз (ұдайы);
Түсініктілік;
Мәнділік;
Маңыздылық;
Сенімділік;
әділетті әрі тура көрсету;
бейтараптық;
сақтық;
толықтылық;
салыстырмалық;
дәйектілік.
Ф.В. Кронхейльм (1818) өндірістік есептің алғашқы теоретигі
болды. Ол есепті екіге бөлді: өндірістік және бухгалтерлік. өндірістік
есептер тек заттай ғана бейнеленеді, ал бухгалтерлік қалыптасқан
дәстүрлі жүйемен ұсынылды. Өндіріс есебіндегі дебет сальдосы әлі
бітпеген өндірісті көрсетті. Алайда ол материалдар бірлігі
калькулясиясы туралы ойға әлі келе қойған жоқ еді.
Алғаш алгоритм машинасын жасаушы, астроном және ұлы математик
Чарльз Бэббидж (1832) әрбір өндірістік процесс бойынша шыққан
шығынды есептеуді, бұзылған жабдықты жөндеуге байланысты негізгі
құрал-жабдықтың тозуы мен шығын сомасын анықтауды бірінші болып
түсіндіріп жазған болатын.
ХІХ ғ. ортасынан бастап Еуропаның әр түрлі елдерінде
бухгалтерлік есеп тәжірибені қортатын, сонымен бірге оны
жетілдіретін ғылым ретінде дами түсті. Үш атақты итальян мектебі
дүниеге келді.
Бірінші-ломбардтық мектепті құрушы Франческо Вилла (1801-1884)
болды. Бұл бағыт, бухгалтерлік есепті техникалық тәртіпке
жалғастыруға болмайды деп санайды, өйткені ол экономикалық-әкімшілік
ұғым кешені екендігі айтылады. Ол есептер көмегі арқылы
ұйымдастырылады. Бухгалтерлік есеп шаруашылық процесімен шұғылданған
тұлғаларды бақылау үшін әкімдерге (администратор) қажет. Ол басқа екі-
тоскан және венециан мектебін құрушыларға үлкен ықпал етті.
Итальян мектебі орталығында әрқашан шаруашылық болды. Ф.А.
Боналуми (1832-1904) бухгалтерияда мүдделер жиынтығы барын көре білді
бір жағынан қожайынның, екінші жағынан- үшінші тұлғылардың. Оның
пікірінше, есептің мақсаты - орындалған шаруашылық операцияларының
экономикалық және заңдық салдарын айқындау. К.Беллини (1852-1935)
ағымдағы іс жағдайын көрсететін мүлік пен болашақты болжайтын смета
арасындағы параллельді жүргізді. Ол есепті басқару жөніндегі ғылым
ретінде қарастырады. Мұндай көзқарасты Д.Масса (1850-1918) да ұстанды,
бірақ ол бұл тек қана басқару жайлы ғылым емес, адамдарды басқару
туралы ғылым деп қосты. Д.Масса Есептің мақсаты мен міндеті
шаруашылық қызмет қортындыларын шығару мен іс-әрекетті бақылау,
сонымен бірге бақылаушы орган бухгалтерия әкімшіліктен тәуелсіз
болуы тиіс,-деді.
Д.Масса Италияда отыз жыл бойы шығын тұрған бухгалтерлік
журналды бірінші болып шығара бастады.
Өндірістік есептің териториясы мен калькуляциясын Альберт
Кальмес жасады. Оның идеяларының ықпалы зор болды, әсіресе Германияда
және революцияға дейінгі Ресейді Р.Я. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz