Биологиялық алуантүрілік

Кіріспе

1. Биологиялық алуантүрілік және оны сақтау
Техносфераның биосфераға жасайтын қысымының ең маңызды көрінісі – табиғи экожүйелердің кедейленуі, яғни биоалуантүрліктің кемуі болып табылады.
Биоалуантүрлілік тек маңызды шаруашылық ресурсы ғана емес, ол биосфераның тіршілік етуінің шарты болып табылады.
Рио-де-Жанейрода өткен (1992 ж.) БҰҰ конференциясында қабылданған үш арнайы Мәлімдемелер мен Конвенциялардың екеуі биологиялық ресурстар мен биологиялық алуантүрлілікті сақтаусыз тұрақты даму мүмкін емес екенін көрсетті.
Қазір адамның азық-түлігі ретінде қолдануға болатын ббірнеше мың түрлер белгілі. Бірақ іс жүзінде өсімдіктер мен жануарлардың 200-250- ден аспайтын түрлері пайдаланады. Ауылшаруашылық өнімдерінің басым көпшілігін 12-15 өсімдік береді.
Жабайы түрлер- табиғи экожүйелерден алынатын бағалы өнім көзі және әсіресе, ауылшаруашылық жануарлары мен өсімдіктерінің жаңа қолтұқымдары мен іріктемелерін шығаруда маңызы зор.

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Биологиялық алуантүрілік .Ерекше қорғауға алынған территориялар
1. Биологиялық алуантүрілік және оны сақтау
Техносфераның биосфераға жасайтын қысымының ең маңызды көрінісі – табиғи
экожүйелердің кедейленуі, яғни биоалуантүрліктің кемуі болып табылады.
Биоалуантүрлілік тек маңызды шаруашылық ресурсы ғана емес, ол
биосфераның тіршілік етуінің шарты болып табылады.
Рио-де-Жанейрода өткен (1992 ж.) БҰҰ конференциясында қабылданған үш
арнайы Мәлімдемелер мен Конвенциялардың екеуі биологиялық ресурстар мен
биологиялық алуантүрлілікті сақтаусыз тұрақты даму мүмкін емес екенін
көрсетті.
Қазір адамның азық-түлігі ретінде қолдануға болатын ббірнеше мың
түрлер белгілі. Бірақ іс жүзінде өсімдіктер мен жануарлардың 200-250- ден
аспайтын түрлері пайдаланады. Ауылшаруашылық өнімдерінің басым көпшілігін
12-15 өсімдік береді.
Жабайы түрлер- табиғи экожүйелерден алынатын бағалы өнім көзі және
әсіресе, ауылшаруашылық жануарлары мен өсімдіктерінің жаңа қолтұқымдары
мен іріктемелерін шығаруда маңызы зор.
1960-1970 жылдарындағы Жасыл революция, жоғары өнімді және
ауруларға төзімді дәнді дақылдардың жаңа іріктемелерін жасауда жабайы
түрлерді, мысалы Түакиядан әкелінген бидай шығарумен байланысты. Тек Азия
елдерінің өзінде ғана Жасыл рево люция нәтижесінде бидай өндіру 2
миллиард доллорға, күріш – 1,5 миллиард АҚШ долларына артқан.
Жабайы түрлер – дәрі-дәрмектердің маңызды көзі.Қазіргі кезде осы
мақсатта шамамен 5 мың өсімдіктердің түрлеріқолданылады.Олардың жалпы
бағасы40 миллиард доллар. Шипалы қасиеттері бар өсімдіктердіңкөптеген
түрлері әлі медицинада қолданылмай келеді.
Биоалуантүрілілік экожүйелердегі байланыстардың толық болуының шарты
және негізгі факторы бола отырып, оның ең маңызды қасиеті – тұрақтылықты
қамтамасыз етеді, Неғұрлым экожүйенің деңгейі жоғары болса, соғұрлым оны
құрайтын элементтердің көпшілігі олардың алуан түрлілігін қамтамасыз етеді.
Элементарлық (іс жүзінде бөлінбейтін) экожүйелердің көптүрлілігі ең
алдымен олардың түрлік құрамымен анықталады, ал ірі экожүйелер үшін алуан
түрліліктің артуына оларға кіретін кіші деңгейдегі экожүйелердің маңызы
артады.
Мысалы, ғаламдық экожүйе ретіндегі биосфераның аалуантүрлілігі, олай
болса оның тұрақтылығы және т.б. қасиеттері түрлердің,популяциялар мен
экожүйелердің санына ғана емес, тіршілік ету орталатына, рельеф
формаларына, климаттық типіне , табиғат белдеулеріне, геохимиялық
аймақтар, ландшафтар және басқа да құрылымдық бірліктердің
ерекшеліктеріне де байланысты.
Қарапайым жүйелердің тіршілігін сақтау үшін көп энергия жұмсау
қажет. Мысалы, қышқылдық жаңбырлардың әсерінен тіршілігі жойылған су
қоймасы сырттан табиғи күйге келтіретін энергия жұмсалмаса қалдықтардың
қоймасына айналады.
Биосфераның геологиялық тарихының барысында онда тіршілік ететін
ағзалардың түрлерінің саны тұрақты болмаған. Әрбір түр белгілі тір уақат
қана өмір сүреді. Шамамен 10 – 30 млн. жыл. Түрлердің ішінде өмірі өте
қысқа (бірнеше мың) және ұзақ өмір сүретін түрлер тірі қазбалар да бар.
Мысалы,мүктер өзгермеген қалпында шамамен 500 млн. жыл (силур дәуірінен
бері), жалаңаш тұқымды ағаш – (гинкго дәуірінен бері), 150 млн. жыл
тіршілік етіп келеді. Жануарлардың ішінен тірі туатын балық латимерияны
атауға болады. Ол 60 млн. жыл бұрын жойылып кеткен деп есептеліп келді.
Бірақ 1938 жылы Комор аралдарының маңынан табылған.
Жалпы алғанда жердің геологиялық тарихында бір түрлер жойылып,
басқалар олардың орнын басып отырған. Биосфераның жасы ұлғайған сайын
түрлердің саны да артып отырады.
Адамның геологиялық күшке айналуынан бастап жеке түрлердің жойылу
жылдамдығы эволюциялық табиғи құбылыспен салыстыруға келмейтін жылдамдықпен
жүре басады. Бұл процесс бір бағытта жүрді, сондықтан түрлердің жойылуы
оған қарама – қарсы басқа жаңа түрлермен компенсацияланбайды.
Егер ертеректе бір түр орташа алғанда 2000 жылда жойылып отырса,
соңғы 300 жылда әр 10 жыл сайын жойылып отыр. 1600 жылдан бастап
омыртқалы жануарлардың 173 түрі (109 құстар және 64 сүтқоректілер) және
өсімдіктердің 20 түрі жойылып кетті.
И. Рееввель мен Ч. Реввельдің (1994) болжамы бойынша алдағы 20
жылда миллионға жуық түрлер жойылып кетуі мүмкін олардың көпшілігі
тропиктік ормандарда мекендеушілер.
Түрлердің санының күрт төмендеуі мен түрлердің жойылу себептері
алуан түрлі. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.