Жаңа заман философиясы жайлы
Философия – өз алдына ғылым. Ол, ең алдымен, дүниетанымдық, теориялық, методологиялық ғылым. Философия бүкіл әлемді оның басты салалары: табиғат, қоғам, адам санасын тұтас құбылыс ретінде алып, оның жалпы заңдылықтарын ашады, объективтік шындық жөніндегі белгілі қағидалар жүйесін қалыптастырады. Бұл гректердің ертедегі екі сөзінен құралған ұғым (philio – сүйемін, sohpia – даналық, екеуі қосылып “философия” деген сөзді туғызды). Арабтар бұл сөзді тіліне жеңілдетіп “фәлсафа” деп атаған. Бірақ қазірде “философия” деген сөз бұл ұғым шеңберімен шектелмейді. Ол сонымен бірге дүниетаным, өмірлік позиция, іс-әрекет. Философияның тікелей айналысатын проблемаларына жататындар:
Философтарды ойландырған мәселелер: Дүние қалай құралған? Адам өмірінің мәні неде? Шындық деген не? Дүние мәңгі ме? – деген сұрақтар болды? Соларға жауап іздеді. Философия ойлау, зерттеу, сын көзбен қараудың негізінде дүниеге келді.
Философтарды ойландырған мәселелер: Дүние қалай құралған? Адам өмірінің мәні неде? Шындық деген не? Дүние мәңгі ме? – деген сұрақтар болды? Соларға жауап іздеді. Философия ойлау, зерттеу, сын көзбен қараудың негізінде дүниеге келді.
Жаңа заман философиясы
Философия – өз алдына ғылым. Ол, ең алдымен, дүниетанымдық, теориялық,
методологиялық ғылым. Философия бүкіл әлемді оның басты салалары: табиғат,
қоғам, адам санасын тұтас құбылыс ретінде алып, оның жалпы заңдылықтарын
ашады, объективтік шындық жөніндегі белгілі қағидалар жүйесін
қалыптастырады. Бұл гректердің ертедегі екі сөзінен құралған ұғым (philio –
сүйемін, sohpia – даналық, екеуі қосылып “философия” деген сөзді туғызды).
Арабтар бұл сөзді тіліне жеңілдетіп “фәлсафа” деп атаған. Бірақ қазірде
“философия” деген сөз бұл ұғым шеңберімен шектелмейді. Ол сонымен бірге
дүниетаным, өмірлік позиция, іс-әрекет. Философияның тікелей айналысатын
проблемаларына жататындар:
Философтарды ойландырған мәселелер: Дүние қалай құралған? Адам
өмірінің мәні неде? Шындық деген не? Дүние мәңгі ме? – деген сұрақтар
болды? Соларға жауап іздеді. Философия ойлау, зерттеу, сын көзбен қараудың
негізінде дүниеге келді. Адам кез-келген затқа сын көзбен қарауы керек. Біз
дүниеге, бір нәрсеге сын көзбен қарау арқылы, ойлап, зерттеп, өзімізге сол
зат туралы бір көзқарас қалыптастырамыз. Кез-келген адам философ болуы
мүмкін. Себебі ол ойлай алады, сын көзбен қарап, көзқарас қалыптастырған
болса, неге ол философ болмасқа.
Жаңа заман философиясы мен мәдениетінің дамуына Ренессанс (Жаңғыру)
үлкен ықпалын тигізді. Ренессанс дәуірінде білімнің қарқынды дамуы, аитик
мәдениетін қайта жаңғырту, жаратылыстанымдық ғылымдардың пайда болуы сиякты
күбылыстар орып алды. ХVІ-ХVІІ ғасырларда жаратылыстанымдық жонс
математикалық ғылымдар белсенді түрде дами бастады. XVII ғасырға карай
классикалық меха-ника, жаратылыстанымдық ғылымдардың эксперимептальдық
негізі қалыптасып үлгерді. Сондықтан философияның ғылымға катынасын анықтау
көптеген философтардыц маңызды міндетіне айналды. Осыған орай философ-
рационалистер Декарт пен Лейбниц, философ-эмпиристер Локк және Юм,
трансценденталист Кант философия мен жаратылыстану арасындағы шекараны
демаркациялау туралы мәселені шешумен айналысты.
Дәл осы Жаңа заман түсында ғылым алдыңғы орыпға шы-ғып, дшнің беделі
мен билігі мәдени кеңістіктің жиегіне карай ышстырыла бастайды. XVII ғасыр
- бұл ғылыми рационализмнің қалыптасу дәуірі. Ең алғаш рет дінді сынап және
табиғатты экспериментальды зерттеуді негіздеп, әлемге үстемдік ету-де
рациошлизмді уағыздаған Жаңа заман философтары қатарынаа Ф.Бэкон, Т.Гоббс,
Р.Декарт және т.б. жатады.
Ф.Бэкші жаңа философия методологиясының мынадай принциптерін ұсынады:
• табиғатты зерттеудегі объективтілік;
• ғылыми және философиялық әдістің өзіндік құңдылығы;
• табиғаттан технологиялық үстемдік;
• табиғи әлемді зерттеудің индуктивті әдісі.
Бзконның пікірінше ғылым адамның табиғаттан үстемдігін қамтамасыз
етеді және бақытты қоғам құрудың алғышарттарын қалыптастырады. Ал ол үшін
философия әлемді тану жолындағы гноюсеологиялық схемалар мен стереотиптерді
тазалауы қажст. Кедергілер түріпдегі мұндай идолдар қатарыиа ол тектік
идолдарды, индивидтік идолдарды, алаң идолдары меи театр идолдарын
жаткызады. Бұл идолдар сскі философиялық дастүрлер әсерінен қалыптасқан.
Ф.Бэкон адамдарды ағарту меп надандыққа жәііс стереотипке қарсы күресу
бағдарламасын үсынады. Ол үшіп Бэкон адамдарға санадағы тосқауыл-дардан
қүтылып, пағыз танымға жол сілтеуге мүмкіндік беретін педагогиканы
дайындады. Сонымен қатар ол вдеалдық мемлекеттің платондык теориясына
өзінің саяси утопиясын қарсы қойды. Бэконның пікірінше адамзат қоғамы
өзгеріп отырады және бүл дамудың өзегі адамның табиғатты пайдалану қабілеті
мен үстемдігі болып табылады. Қоғам алға жылжиды жәпе тарихты құдай емес
адамның өзі қозғайды - міне, Бэконныц идеясы. Ал бұл тұжырымның негізін
бэкондық индукция тео-риясы қүрайды. Дөл осы индукция тсориясы адамға
табиғатқа билік жүргізу үшін кажет білімді береді және ғылымның көмегімен
адам жаңа қоғам — аспанда емес, жерде жұмақ орната алады!
Дәл осы Жаңа заманда ашылған философиялық идеялар мен ғылыми
жаңалықтардың арқасында парадигмалардың алмасуы іске асады: бұдан былай
табиғат пен заттар әлемі объектіге, ал адамның өзі субъектіге айналады.
Жаңа заманда тілдің стратегиясында да өзгерістер болып, терминологияны
пайдаланудың жаңа тәсілі пайда болады. Және бұл тілдің жаңа стратегиясы
жаңа философиялық стратегияның нәтижесі болып табылады. Беконнан Декартқа
дейінгі, Локктан Кантқа дейінгі Жаңа заман философтары жаңа философиялық
стратегия ретінде эпистемологияны қалыптастырды. Жаңа заман философиясы
алдыңғылармен ... жалғасы
Философия – өз алдына ғылым. Ол, ең алдымен, дүниетанымдық, теориялық,
методологиялық ғылым. Философия бүкіл әлемді оның басты салалары: табиғат,
қоғам, адам санасын тұтас құбылыс ретінде алып, оның жалпы заңдылықтарын
ашады, объективтік шындық жөніндегі белгілі қағидалар жүйесін
қалыптастырады. Бұл гректердің ертедегі екі сөзінен құралған ұғым (philio –
сүйемін, sohpia – даналық, екеуі қосылып “философия” деген сөзді туғызды).
Арабтар бұл сөзді тіліне жеңілдетіп “фәлсафа” деп атаған. Бірақ қазірде
“философия” деген сөз бұл ұғым шеңберімен шектелмейді. Ол сонымен бірге
дүниетаным, өмірлік позиция, іс-әрекет. Философияның тікелей айналысатын
проблемаларына жататындар:
Философтарды ойландырған мәселелер: Дүние қалай құралған? Адам
өмірінің мәні неде? Шындық деген не? Дүние мәңгі ме? – деген сұрақтар
болды? Соларға жауап іздеді. Философия ойлау, зерттеу, сын көзбен қараудың
негізінде дүниеге келді. Адам кез-келген затқа сын көзбен қарауы керек. Біз
дүниеге, бір нәрсеге сын көзбен қарау арқылы, ойлап, зерттеп, өзімізге сол
зат туралы бір көзқарас қалыптастырамыз. Кез-келген адам философ болуы
мүмкін. Себебі ол ойлай алады, сын көзбен қарап, көзқарас қалыптастырған
болса, неге ол философ болмасқа.
Жаңа заман философиясы мен мәдениетінің дамуына Ренессанс (Жаңғыру)
үлкен ықпалын тигізді. Ренессанс дәуірінде білімнің қарқынды дамуы, аитик
мәдениетін қайта жаңғырту, жаратылыстанымдық ғылымдардың пайда болуы сиякты
күбылыстар орып алды. ХVІ-ХVІІ ғасырларда жаратылыстанымдық жонс
математикалық ғылымдар белсенді түрде дами бастады. XVII ғасырға карай
классикалық меха-ника, жаратылыстанымдық ғылымдардың эксперимептальдық
негізі қалыптасып үлгерді. Сондықтан философияның ғылымға катынасын анықтау
көптеген философтардыц маңызды міндетіне айналды. Осыған орай философ-
рационалистер Декарт пен Лейбниц, философ-эмпиристер Локк және Юм,
трансценденталист Кант философия мен жаратылыстану арасындағы шекараны
демаркациялау туралы мәселені шешумен айналысты.
Дәл осы Жаңа заман түсында ғылым алдыңғы орыпға шы-ғып, дшнің беделі
мен билігі мәдени кеңістіктің жиегіне карай ышстырыла бастайды. XVII ғасыр
- бұл ғылыми рационализмнің қалыптасу дәуірі. Ең алғаш рет дінді сынап және
табиғатты экспериментальды зерттеуді негіздеп, әлемге үстемдік ету-де
рациошлизмді уағыздаған Жаңа заман философтары қатарынаа Ф.Бэкон, Т.Гоббс,
Р.Декарт және т.б. жатады.
Ф.Бэкші жаңа философия методологиясының мынадай принциптерін ұсынады:
• табиғатты зерттеудегі объективтілік;
• ғылыми және философиялық әдістің өзіндік құңдылығы;
• табиғаттан технологиялық үстемдік;
• табиғи әлемді зерттеудің индуктивті әдісі.
Бзконның пікірінше ғылым адамның табиғаттан үстемдігін қамтамасыз
етеді және бақытты қоғам құрудың алғышарттарын қалыптастырады. Ал ол үшін
философия әлемді тану жолындағы гноюсеологиялық схемалар мен стереотиптерді
тазалауы қажст. Кедергілер түріпдегі мұндай идолдар қатарыиа ол тектік
идолдарды, индивидтік идолдарды, алаң идолдары меи театр идолдарын
жаткызады. Бұл идолдар сскі философиялық дастүрлер әсерінен қалыптасқан.
Ф.Бэкон адамдарды ағарту меп надандыққа жәііс стереотипке қарсы күресу
бағдарламасын үсынады. Ол үшіп Бэкон адамдарға санадағы тосқауыл-дардан
қүтылып, пағыз танымға жол сілтеуге мүмкіндік беретін педагогиканы
дайындады. Сонымен қатар ол вдеалдық мемлекеттің платондык теориясына
өзінің саяси утопиясын қарсы қойды. Бэконның пікірінше адамзат қоғамы
өзгеріп отырады және бүл дамудың өзегі адамның табиғатты пайдалану қабілеті
мен үстемдігі болып табылады. Қоғам алға жылжиды жәпе тарихты құдай емес
адамның өзі қозғайды - міне, Бэконныц идеясы. Ал бұл тұжырымның негізін
бэкондық индукция тео-риясы қүрайды. Дөл осы индукция тсориясы адамға
табиғатқа билік жүргізу үшін кажет білімді береді және ғылымның көмегімен
адам жаңа қоғам — аспанда емес, жерде жұмақ орната алады!
Дәл осы Жаңа заманда ашылған философиялық идеялар мен ғылыми
жаңалықтардың арқасында парадигмалардың алмасуы іске асады: бұдан былай
табиғат пен заттар әлемі объектіге, ал адамның өзі субъектіге айналады.
Жаңа заманда тілдің стратегиясында да өзгерістер болып, терминологияны
пайдаланудың жаңа тәсілі пайда болады. Және бұл тілдің жаңа стратегиясы
жаңа философиялық стратегияның нәтижесі болып табылады. Беконнан Декартқа
дейінгі, Локктан Кантқа дейінгі Жаңа заман философтары жаңа философиялық
стратегия ретінде эпистемологияны қалыптастырды. Жаңа заман философиясы
алдыңғылармен ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz