Радиоактивті изотоптарды шығарып алу және оларды қолдану

Жоспар
Кіріспе

Негізгі бөлім:
1. Табиғатқа кездеспейтін элементтер
А) Радиоактивті изотоптар . сәуле шығарушы көздер
Б) Биология мен медицинадағы радиоактивті изотоптар
В) Өнеркәсіптегі радиоактивті изотоптар
Г) Ауыл шаруашылығындағы радиоактивті изотоптар
Д) Археологиядағы радиоактивті изотоптар

2. Радиоактивті сәулелердің биологиялық әсері
А) Сәуле шығару дозасы
Б) Организмді сәулеленуден сақтау
3. Қорытынды

Табиғатта кездеспейтін элементтер. Жоғарыда айтылғандай ядролық реакцияның жәрдемімен табиғатта тек тұрақты күйде кездесетін химиялық элементтердің радиоактивті изотоптары алынған. Нөмірлері 43, 61, 85 және $7 элементтердің тұрақты изотоптары жалпы кездеспейді, олар жасанды түрде бірінші рет алынған. Ал, технеций деп аталған 2 = 43 элементтің ең ұзақ өмір сүретін изотопы бар, оның жартылай ыдырау периоды мил-лион жылға жуық.
Сондай-ақ, ядролық реакциялар және жасанды радиоактив-тіктің көмегімен трансурандық элемеңттер алынған. Нептуний мен плутоний туралы сендер білесіңдер. Олардан басқа тағы мынадай элементтер алынған: америций (Z = 95), кюрий (Z = 96), берклий (Z = 97), калифорний (Z = 98), эйнштейний (Z = 99), фермий (Z = 100), менделевий (Z = 101), нобелий (Z = 102), лоуренсий (Z = 103), курчатовий (Z = 104), нильсборий (Z = 105). Курчатовий, нильсборий және қазірше жалпы қабылданған атауы жоқ 106, 107 және 108-элементтер алғашқы рет СССР-де Дубна қаласында синтезделген. (Элемент 108 бір мезгілде ФРГ-де синтезделген.)

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Негізгі бөлім:
1. Табиғатқа кездеспейтін элементтер
А) Радиоактивті изотоптар – сәуле шығарушы көздер
Б) Биология мен медицинадағы радиоактивті изотоптар
В) Өнеркәсіптегі радиоактивті изотоптар
Г) Ауыл шаруашылығындағы радиоактивті изотоптар
Д) Археологиядағы радиоактивті изотоптар

2. Радиоактивті сәулелердің биологиялық әсері
А) Сәуле шығару дозасы
Б) Организмді сәулеленуден сақтау
3. Қорытынды

Радиоактивті изотоптарды шығарып алу және оларды қолдану.
Табиғатта кездеспейтін элементтер. Жоғарыда айтылғандай ядролық
реакцияның жәрдемімен табиғатта тек тұрақты күйде кездесетін химиялық
элементтердің радиоактивті изотоптары алынған. Нөмірлері 43, 61, 85 және $7
элементтердің тұрақты изотоптары жалпы кездеспейді, олар жасанды түрде
бірінші рет алынған. Ал, технеций деп аталған 2 = 43 элементтің ең ұзақ
өмір сүретін изотопы бар, оның жартылай ыдырау периоды мил-лион жылға жуық.
Сондай-ақ, ядролық реакциялар және жасанды радиоактив-тіктің көмегімен
трансурандық элемеңттер алынған. Нептуний мен плутоний туралы сендер
білесіңдер. Олардан басқа тағы мынадай элементтер алынған: америций (Z =
95), кюрий (Z = 96), берклий (Z = 97), калифорний (Z = 98), эйнштейний (Z =
99), фермий (Z = 100), менделевий (Z = 101), нобелий (Z = 102), лоуренсий
(Z = 103), курчатовий (Z = 104), нильсборий (Z = 105). Курчатовий,
нильсборий және қазірше жалпы қабылданған атауы жоқ 106, 107 және 108-
элементтер алғашқы рет СССР-де Дубна қаласында синтезделген. (Элемент 108
бір мезгілде ФРГ-де синтезделген.)
Таңбаланған атомдар. Қазіргі уақытта әр түрлі химиялық элементтердің
радиоактивті изотоптарын ғылымда да, өндіріс те де қолданудың маңызы артып
келеді. Әсіресе, таңбаланған атомдар методының маңызы зор. Бұл метод
радиоактивті изо-топтардың химиялық қасиеттерінің сол химиялық
элементтердің радиоактивті емес изотоптарының қасиеттерінен айырма-шылығы
болмайтындығына ңегізделген.
Радиоактивті изотоптарды олардың сәуле шығаруына қарай өте оңай
байқауға болады. Радиоактивтік — түрліше химиялық реакциялар мен заттардың
физикалық түрленуіндегі элементтерді қадағалаудағы таңба сияқты.
Таңбаланған атомдар методы биологиянын, физиологияның, медицинаның т. б.
көптеген мәселелерін шешудегі ен. бір пәрмендісі болып алды. Оның
жәрдемімен басқа методтармен шешуге мүмкін болмайтын көпте-ген мәселелер
айқындалды.
Радиоактивті изотоптар — сәуле шыгарушы көздер. Радио-активтігі
изотоптар ғылымда, медицинада және техникада зор энергия шығаратын шағын
көздер ретінде кең түрде қолданылады. Негізгі қолданылатыны — радиоактивті
колбальт 27 Со, сондай-ақ ү-сәулелер көзі ретінде басқа изотоптар да
пайдаланылады.
Радиоактивті изотоптар шығарып алу. Радиоактивті изотоптар атомдық
реакторларда және элементар бөлшектер үдеткіштерінде дайындалады. Қазіргі
кезде өнеркәсіптің үлкен саласы изотоптар өндірумен шұғылданады. Бүкіл
атомдық индустрияда адамзат үшін ең бағалысы, сірә радиоактивті изотоптарды
шығарып алу және пайдалану болар.
Биология мен медицинадагы радиоактивті изотоптар. Таңбаланған атомдар
жәрдемімен жүргізілген теқдесі жоқ зерттеулердің бірі — организмдегі зат
алмасуын зерттеу. Аз уақыттың ішінде организм түгел жаңарып отыратындығы
дәлелденген. Оны құрастыратын атомдар жаңаларымен алмастырылған.
Қанды изотоптық зерттеу жөнінен жасаған тәжірибелер көрсеткендей, бұл
ережеге тек темір ғана барынбайды. Темір гемоглобиннің қызыл қан
түйіршіктерінің құрамына енеді. Тамаққа темірдің Ғе изотопты
атомдарын ендіргенде олардыц қанға мүлдем косылмайтындығы байқалған. Тек
организмдегі темір қоры таусыла бастағанда ғана организм темірді сіңіре
бастайды.
Мәсалы; оттегі мен азоттыкіндей жеткілікті ұзақ өмір сүретін
радиоактивті изотоп болмаған жағдайда, тұрақты элементтердің изотоптық
құражын өзгертеді. Мысалы, оттегі O изотопын біртіндеп қосу арқылы,
фотосинтез кезінде бөлініп шығатын, еркін оттегі алғашында көмір қышқыл
газдың емес, судың құрамына енгендігі анықталған.
Радиоактивті изотоптар медицинада диагноз қою үшін де, терапевтік
мақсаттар үшін де қолданылады.
Аз мөлшерде қанға енгізілетін радиоактивті натрий қан айналысын
зерттеу үшін пайдаланылады.
Иод қалқанды безде, әсіресе базед ауруына ұшыраған кезде бөлінеді.
Счетчиктің жәрдемімен радиоактивті иодтың жиналуына қарап, диагнозды жылдам
қоюға болады. Радиоактивті иодтың көптеген дозасы аномальды дамитын
тканьніқ біршама ыдырауын туғызады, сондықтан базед ауруын емдеу үшін
радиоактивті изотоп пайдаланылады.
Қобальттың интенсивті үсәуле шығаруы түрліше рак ауру-ларын емдеуге
пайдаланылады (кобальт зеңбірегі).
Өнеркэсіптегі радиоактивті изотоптар. Радиоактивті изотоптардың
өнеркәсіпте пайдаланылуы бұдан кем емес. Бұған бір мысал ретінде іштен
жанатын двигательдердегі поршеньдік сақиналардың тозуын анықтау
тәсілін.келтіруге болады. Поршеньдік сақинаны нейтрондармен сәулелеу арқылы
ядролық реакциялар туғызып, оны радиоактивті етеді.
Двигатель жұмыс істегенде сақина бөлшектері жағар майға түседі.
Двигательдің белгілі бір жұмыс уақыты өткендёгі майдың радиоактивтігін
зерттеп, сақинаның, тозуын анықтайды.
Радиоактивті изотоптар домна пештеріндегі процестер, металл диффузиясы
т. б. жөнінде пікір айтуға мүмкіндік береді. Радиоактивті препараттың
қуатты сәуле шығаруы металл құймалары-ның ішкі құрылымын зерттеуде
ақауларды байқау үшін пайдаланылады.
Ауыл шаруашылығындагы радиоактивті изотоптар. Радиоактивті изотоптар
ауыл шаруашылығында біртіндеп кең түрде қолдану тауып келеді. Радиоактивті
препараттардық үсәулеле-рінің аздаған дозаларымен сәулелендірілген өсімдік
ұрықтары (мақта, капуста т. б.) өнімді айтарлықтай жоғарылатады.
Радиацияның көп дозасы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.