Экологиялық бақылау



Қазақстанда соңғы ғасырдың 80-ші жылдардаң 2-ші жартысында қоршаған орта мен тұрғындардың денсаулығын (ОВОС) бағалаудың жүйелі ықпалы дами бастады. Негізгі нормативті құжат қоғамдық қатынастарды реттейтін “Қазақстан Республикасындағы ОВОС жүргізу ережелердің уақытша құралы” Қазақстан Республикасында 1993 жылы желтоқсанда ресми емес түрде экология және биоресурстар Министрлігімен қабылданған және бекітілген.
Бүгінгі күнде ОВОС жоба алдында міндетті және ажырағысыз құжат болып табылады. ОВОС процедурасы шаруашылық қызмет жүргізуде шешім қабылдау және дайындау кезінде ұсынылады. ОВОС істелген құралдары (пункт 4.1.) берілген процедураларға және шаруашылық қызметін жоспарлаудың түрлеріне барлық шарттарды бекітеді. Практикада ОВОС процедурасы экономикалық мінездеменің себебі бойынша тек қана үлкен объектілерді жүзеге асырады, мұнда тапсырыскер берілген жұмысты төлеу қабілеті болса.

Экологиялық бақылау.

Қазақстанда соңғы ғасырдың 80-ші жылдардаң 2-ші жартысында қоршаған орта
мен тұрғындардың денсаулығын (ОВОС) бағалаудың жүйелі ықпалы дами бастады.
Негізгі нормативті құжат қоғамдық қатынастарды реттейтін “Қазақстан
Республикасындағы ОВОС жүргізу ережелердің уақытша құралы” Қазақстан
Республикасында 1993 жылы желтоқсанда ресми емес түрде экология және
биоресурстар Министрлігімен қабылданған және бекітілген.
Бүгінгі күнде ОВОС жоба алдында міндетті және ажырағысыз құжат болып
табылады. ОВОС процедурасы шаруашылық қызмет жүргізуде шешім қабылдау және
дайындау кезінде ұсынылады. ОВОС істелген құралдары (пункт 4.1.) берілген
процедураларға және шаруашылық қызметін жоспарлаудың түрлеріне барлық
шарттарды бекітеді. Практикада ОВОС процедурасы экономикалық мінездеменің
себебі бойынша тек қана үлкен объектілерді жүзеге асырады, мұнда
тапсырыскер берілген жұмысты төлеу қабілеті болса.
ОВОС жүргізілетін процедуралар қоғамның қатысуымен тұрғындардың
қызығушылығы құқықтық құжаттармен бекітілуі керек. Қоғамның бастапқы
ақпарат (қорытын) қатынасындағы уақытын, ақпарат жайындағы (ақпара)
қатынастар, ОВОС процедурасындағы басқа және жалпы қатынастардың уақыты
женке кезеңдерге анықталған шарттар бекітілмеген. Бұл берілген процедураға
қоғамның қатысуы да кіреді. “қоғамға барлық кезеңдегі жобалардың ақпараты
қолайлы болу туралы” жалпы принципі мен тапсырыскердің міндеті қоғаммен
байланыстыболуын қамтамассыз ету және қоғамның қатысуына нақты механизмді
қалыптастырмайды. Ашық сұрақ туындайды, кім түсінікті ақпаратты қамтамасыз
ету керек – мемлекеттік ұйым немесе шаруашылық қызметінің басшысы.
Жалпы шаруашылық жобалардың шешімдері қабылдауда ОВОС мақсаты мен орны
анықталмаған болып қалады. Мағыналық деңгейде ол жобалау құжаттарының
тарауы болып қалады да, мемлекеттік экологиялық сараптаудан (ЭС) ұсынады.
Өз қатарында ЭС экологиялық бақылаудың бір түрі, ол экологиялық қызметінің
көз-қарасы бойынша (ЭР) әсерін жүзеге асыруға дейін қолданылады. Оның
мақсаты ОС сапасының нормативіне сәйкес шаруашылық және басқа қызметіне
қарай, экологиялық шарттарға сараптау объектісін жүзеге асыруын шаруашылық
жобаларды және басқа қызметтерді жүзеге асыруға дейін, ОС-ке кері әсерінің
ықпалы ескертуді анықтау болып табылады. ЭС қорғаныс ұйымында ОС байсалды
қателерді жасаушыға көмектеседі және ОС жағдайына әсер ететін табиғи
ресурстардан дайындау кезінде рациональды пайдалануды шешеді.
Қазақстанда экологиялық сараптау мемлекеттік және қоғамдық болып бөлінеді.
Мемлекеттік ЭС қоршашан ортаны қорғау Министрлігімен жергілікті ұйымдармен
жүргізіледі. Ол міндетті мінездеме табиғатты пайдалану бөлімінде және
тұрғындардың денсаулығына ықпалының құқықтық, ұйымдық, шаруашылық
шешімдерді алдынала орындайды, ЭС жүргізудің мемлекеттік нәтижесі қорытынды
түрде ресімделеді, онда жаңа және басқа объектіні (жоба) жүзеге асыруын
жіберу қорытындысы мазмұндалады. ЭС мемлекеттік нәтижесі оңтайландырмаған
болса, онда жобаны жүзеге асыру, оларды мемлекеттік қаржыландыру,
коммерциялық банк және басқа жекеменшіктің түріне байланысты қаржылық
ұйымдардың мүмкіншілігі жоқ.
“Экологиялық сараптау туралы” заңның 4- ші тарауында қоғамның қатысудың
мұндай формасы қоғамдық ЭС процедурасы қарастырылады. Ол мемлекеттік ЭС
баламалы түде болып келеді және азамат топтардың белсенділігімен, қоғамдық
бірлестіктер, тәуелсіз сараптау комиссиясының ғылыми ұйымы байынша
жүргізіледі. Сонымен қатар, ЭС мемлекеттік нәтижесі ақпараттық және
ұсынылған мінездемесі ғана емес, бұхара ақпараттық құралдарында мемлекеттік
тіркелген және шығарылған ұсыныстары бойынша жүзеге асырылады.
ЭС тапсырыскері және басшысы мемлекеттік емес шаруашылық субъектілер мен
мемлекеттік кәсіпорын ұйымдар бола алады. Тапсырыскердің міндетіне сараптау
үшін керекті құжаттарды дайындау және ұсыну, оның ішінде ОС жағдайына
экология- әлейметтік кешеннің және жоспарланған қызметтің экономикалық
бағасының ықпалын көтерту, осы қызметтердің экологиялық салдарын ұсыну,
мемлекеттік ұйымдармен бекітілген құжаттық келісімдер, ЭС мемлекеттік
ұйымының сұраныстарына кіреді.
“Қоршаған ортаны қорғау ” заңына сәйекс қоршаған ортаны бақылау анықтамасы
– бұл адамды қошаған табиғи ортаның жағдайын, құрылған дағдарыстық жағдайды
ескерту, адам денсаулығына және тірі организмдерге зиян мен қауіпті
тигізбеуді қадағалау.
Қоршаған ортаның бақылау жағдайы келесі негізгі процедураларды көрсетеді:
- қадағалау объектісін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қоршаған орта жағдайын бақылау және мониторинг жайлы жалпы түсінік
Қоршаған ортаға экологиялық бақылау жүргізу
Экологиялық бақылауды ұйымдастыру
МЭЭ қорытындысының талаптарын орындауға мемлекеттік экологиялық бақылау
Экологиялық мониторинг жасаудың техникалық құралдары
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ПРОБЛЕМАЛАРДЫ ШЕШУ ЖОЛДАРЫ
Экологиялық мониторингті жүзеге асыру тәртібі
Нарық қатынастары жағдайындағы мемлекетіміздегі табиғат пайдалану құқығының пайда болу негізі болып табылатын қоршаған ортаға экологиялық бақылауды құқықтық қамтамасыз ету мǝселелерін ашып көрсету жǝне кешенді зерттеу
Табиғат пайдалану мен қоршаған ортаны қорғау саласындағы басқарудың ұйымдық-қүқықтық нысандары
ҚР экология мәселелерін құқықтық реттеу негіздері
Пәндер