Халықаралық мораль императивтерінің түсінігі
Егер халықаралық құқықтың негізін қалаушысы ретінде Г. Гроций саналса, ал қазіргі әлемдік саясаттағы этикалық бастауларын салған тұлға И. Кант болып саналады.
Әлемдік саясатта мораль белгілі бір іс-әрекеттің қаншалықты дұрыс немесе бұрыс екендігін көрсететін түсінік. Мораль латын тілінің mores сөзінен шығып қоғамда жалпыға алынған ортақ құндылықтар мен дәстүрді білдіреді. Дегенмен бұл түсінік жайлы көптеген даулы мәселелер көтерілуде, себебі мемлекеттердің, ұлттардың мораль императивтерін тусінуі әртүрлі деңгейде, дәрежеде. Бұған тарихи, діни және уақыт факторлары тікелей әрі жанама әсерін тигізеді. Мәселен бұрыңғы қоғам мен қазіргі қоғамның моральдық сұраныстары өзгерді. Қазіргі заман талаптарына сай адам құқығы, гендерлік теңсіздік, демократия мәселелері бұрын көтерілмейтін де. Керісінше сол кездерде мораль түсінігі күшпен тікелей байланысатын.
Әлемдік саясатта мораль белгілі бір іс-әрекеттің қаншалықты дұрыс немесе бұрыс екендігін көрсететін түсінік. Мораль латын тілінің mores сөзінен шығып қоғамда жалпыға алынған ортақ құндылықтар мен дәстүрді білдіреді. Дегенмен бұл түсінік жайлы көптеген даулы мәселелер көтерілуде, себебі мемлекеттердің, ұлттардың мораль императивтерін тусінуі әртүрлі деңгейде, дәрежеде. Бұған тарихи, діни және уақыт факторлары тікелей әрі жанама әсерін тигізеді. Мәселен бұрыңғы қоғам мен қазіргі қоғамның моральдық сұраныстары өзгерді. Қазіргі заман талаптарына сай адам құқығы, гендерлік теңсіздік, демократия мәселелері бұрын көтерілмейтін де. Керісінше сол кездерде мораль түсінігі күшпен тікелей байланысатын.
Кіріспе
Егер халықаралық құқықтың негізін қалаушысы ретінде Г. Гроций саналса,
ал қазіргі әлемдік саясаттағы этикалық бастауларын салған тұлға И. Кант
болып саналады.
Әлемдік саясатта мораль белгілі бір іс-әрекеттің қаншалықты дұрыс
немесе бұрыс екендігін көрсететін түсінік. Мораль латын тілінің mores
сөзінен шығып қоғамда жалпыға алынған ортақ құндылықтар мен дәстүрді
білдіреді. Дегенмен бұл түсінік жайлы көптеген даулы мәселелер көтерілуде,
себебі мемлекеттердің, ұлттардың мораль императивтерін тусінуі әртүрлі
деңгейде, дәрежеде. Бұған тарихи, діни және уақыт факторлары тікелей әрі
жанама әсерін тигізеді. Мәселен бұрыңғы қоғам мен қазіргі қоғамның
моральдық сұраныстары өзгерді. Қазіргі заман талаптарына сай адам құқығы,
гендерлік теңсіздік, демократия мәселелері бұрын көтерілмейтін де.
Керісінше сол кездерде мораль түсінігі күшпен тікелей байланысатын. Бұл
реалистік дәстүрге тән концепция. Моральдың интерпретациясы, оны түсіну
әртүрлі болғанымен дегенмен оған ортақ, универсалды түсінік бар ма, әлде ол
тек дәстурлі түсінік шеңберінде ғана ма деген сұрақтар тууда.
Халықаралық мораль императивтерінің түсінігі
Халықаралық моральдың универсалды, универсалды еместігі жайлы мәселе
әлі нақты шешілмеген, мүмкін шешілмеуі тиіс те шығар. Бұл мәселені екі
бағытта қарастыруға болады:
1. Релятивистік бағыт (универсалды емес). Бұл бағыт - бүкіл адамзат
үшін белгілі бір ортақ моральдық құндылықтарды құру мүмкін еместігін
тұжырымдайды. Өкілдері П.Р. Виотти және М.В. Кауппи жазғандай іс-әрекетті
моральдық тұрғыдан бағалау тек белгілі бір мәдениет контекстінде ғана
болады.
2. Универсалды бағыт, бұл бағытқа негізінен либералды мектептің өкілдері
жатады. Соның ішінде американ ғалымы Марк Р. Амстуц халықаралық
қатынастардағы универсалды моральдық нормаларды мойындап, олардың бастылары
барлық халықтар үшін ортақ деп пайымдайды. М.Р. Амстуц халықаралық
қатынастар мен әлемдік саясаттағы негізгі үш моральдық дәстүрді белгілейді:
- скептицизм (моральға қатысты)
- космополитизм
- коммунитаризм
Скептицизмнің негізінде жауапкершілік этикасы жатыр және цинизмге
қарағанда халықаралық сахнада моральдық принциптердің бар екендігін
мойындайды. Скептицизм мораль тұрғысынан саяси реализммен байланысты. Оның
өкілдері әлемде моральдың ортақ стандарттары жоқ екендігін дәлелдей тұра
мемлекет ұллтық мүддеге сүйене отырып әрекет ету керек. Бұл дәстүрді АҚШ-
ның мемлекеттік хатшысы Д. Ачисон мен әйгілі американ дипломаты әрі ғалымы
Дж. Кеннан ұстанатын.
Космополитизм канттық дәстүрмен тығыз байланысты. Ол бірыңғай универсалды
моральдың бар екендігін тұжырымдайды және оған көп көңіл бөледі. Бұл
дәстүрдің өкілдері болып В. Вильсон және Дж. Картер президенттері болатын.
Космополитизмнің негізгі проблемасы адам құқықтары болып, ол бойынша адам
құқықтары тапталған кезде ұлттық мүддені қорғау аморальді болып саналады.
Коммунитаризм. Бұл дәстүр скептицизм мен космополитизмнің ... жалғасы
Егер халықаралық құқықтың негізін қалаушысы ретінде Г. Гроций саналса,
ал қазіргі әлемдік саясаттағы этикалық бастауларын салған тұлға И. Кант
болып саналады.
Әлемдік саясатта мораль белгілі бір іс-әрекеттің қаншалықты дұрыс
немесе бұрыс екендігін көрсететін түсінік. Мораль латын тілінің mores
сөзінен шығып қоғамда жалпыға алынған ортақ құндылықтар мен дәстүрді
білдіреді. Дегенмен бұл түсінік жайлы көптеген даулы мәселелер көтерілуде,
себебі мемлекеттердің, ұлттардың мораль императивтерін тусінуі әртүрлі
деңгейде, дәрежеде. Бұған тарихи, діни және уақыт факторлары тікелей әрі
жанама әсерін тигізеді. Мәселен бұрыңғы қоғам мен қазіргі қоғамның
моральдық сұраныстары өзгерді. Қазіргі заман талаптарына сай адам құқығы,
гендерлік теңсіздік, демократия мәселелері бұрын көтерілмейтін де.
Керісінше сол кездерде мораль түсінігі күшпен тікелей байланысатын. Бұл
реалистік дәстүрге тән концепция. Моральдың интерпретациясы, оны түсіну
әртүрлі болғанымен дегенмен оған ортақ, универсалды түсінік бар ма, әлде ол
тек дәстурлі түсінік шеңберінде ғана ма деген сұрақтар тууда.
Халықаралық мораль императивтерінің түсінігі
Халықаралық моральдың универсалды, универсалды еместігі жайлы мәселе
әлі нақты шешілмеген, мүмкін шешілмеуі тиіс те шығар. Бұл мәселені екі
бағытта қарастыруға болады:
1. Релятивистік бағыт (универсалды емес). Бұл бағыт - бүкіл адамзат
үшін белгілі бір ортақ моральдық құндылықтарды құру мүмкін еместігін
тұжырымдайды. Өкілдері П.Р. Виотти және М.В. Кауппи жазғандай іс-әрекетті
моральдық тұрғыдан бағалау тек белгілі бір мәдениет контекстінде ғана
болады.
2. Универсалды бағыт, бұл бағытқа негізінен либералды мектептің өкілдері
жатады. Соның ішінде американ ғалымы Марк Р. Амстуц халықаралық
қатынастардағы универсалды моральдық нормаларды мойындап, олардың бастылары
барлық халықтар үшін ортақ деп пайымдайды. М.Р. Амстуц халықаралық
қатынастар мен әлемдік саясаттағы негізгі үш моральдық дәстүрді белгілейді:
- скептицизм (моральға қатысты)
- космополитизм
- коммунитаризм
Скептицизмнің негізінде жауапкершілік этикасы жатыр және цинизмге
қарағанда халықаралық сахнада моральдық принциптердің бар екендігін
мойындайды. Скептицизм мораль тұрғысынан саяси реализммен байланысты. Оның
өкілдері әлемде моральдың ортақ стандарттары жоқ екендігін дәлелдей тұра
мемлекет ұллтық мүддеге сүйене отырып әрекет ету керек. Бұл дәстүрді АҚШ-
ның мемлекеттік хатшысы Д. Ачисон мен әйгілі американ дипломаты әрі ғалымы
Дж. Кеннан ұстанатын.
Космополитизм канттық дәстүрмен тығыз байланысты. Ол бірыңғай универсалды
моральдың бар екендігін тұжырымдайды және оған көп көңіл бөледі. Бұл
дәстүрдің өкілдері болып В. Вильсон және Дж. Картер президенттері болатын.
Космополитизмнің негізгі проблемасы адам құқықтары болып, ол бойынша адам
құқықтары тапталған кезде ұлттық мүддені қорғау аморальді болып саналады.
Коммунитаризм. Бұл дәстүр скептицизм мен космополитизмнің ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz